3. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

4721.2.YÜKSEKOVA1.2.1.YEDİVEREN KÖYÜ, HALANA KİLİSESİYüksekova’nın kuzeydoğusunda İran sınırında bulunan köye, Yüksekova-Şemdinli karayolundan çoğunluğu bozuk toprak bir yolla ulaşılmaktadır.Yüksekova ilçe merkezine 48 km. uzaklıkta bulunmaktadır. Vadinin güneyinebakan oldukça dik ve kayalık bir yamaca kurulmuş olan kilisenin etrafında düz birarazi bulunmamaktadır. Köy evleri aşağı kesimde derenin kenarında yola yakınbir yerdedir. Terör nedeniyle boşaltılan köye sahipleri son yıllarda gelip yenidenyerleşmeye başlamışlardır. Günümüzde köyde sekiz hane bulunmaktadır.Nasturi kilisesi olan yapı, köyün kuzeyindeki kayalık yamaca yaslanmış,doğu-batı yönünde dikdörtgen planlı ve 7.70x14.22 m.lik dış ölçülere sahiptir.Güney cephe doğu tarafta dışa taşıntı yapmaktadır. Yapı iki bölüm hâlindedüzenlenmiş olup batıda sahın, doğuda kanki bölümleri yer almaktadır. Dıştandüz toprak dam şeklinde örtülüdür. Dış cepheleri düzgün sıralı kaba yonu vemoloz taşlarla örülmüştür. Doğu ve batı cepheleri birer, güney cephe iki mazgalpencereyle değerlendirilmiştir. Ayrıca güney cephe sivri kemer açıklıklı kapı ilehareketlendirilmiştir. Kuzey cephe tamamıyla kayalıklara yaslanmıştır.Sahına güney cephenin ortasındaki kapıdan girilmektedir. Burası 4.78x9.25m. ölçülerinde doğu-batı yönünde dikdörtgen planlı ve üzeri aynı yönde beşiktonozla örtülüdür. Batı duvarının üst ortasına bir mazgal pencere açılmıştır. Doğuduvarında ortaya yakın bir yere tören kapısı yerleştirilmiştir. Güney köşeye deservis kapısı açılmıştır. Tören kapısı, düzgün kesme taşlarla yapılmış yuvarlakkemerli, 1.77 m. genişlik ve 2.85 m. yükseklikte bir girinti çerisine alınmış anıtsalgörünümlüdür. Servis kapısı daha küçük ve yuvarlak kemerlidir. Duvarların sıvalıolduğu kalan izlerden anlaşılmaktadır.Kanki kısmı, yan yana iki bölüm hâlinde düzenlenmiştir. Kuzeydeki asıl bölüm3.00x3.55 m. ölçülerinde kareye yakın planlı ve üzeri kubbeyle örtülüdür. Kubbeyegeçişler tromplarla sağlanmıştır. Doğu duvarının ortasına mihrap (kutsal niş)yerleştirilmiştir. Tören kapısı istikametinde olan mihrap, zeminden yüksekçe atnalı kemerle sonlanan 0.98 m. genişlik ve 1.00 m. yükseklikte bir niştir. Kubbe veiç duvar yüzeyleri kireç harcıyla sıvanmıştır. Kuzey duvarına dolap nişi açılmıştır.Bunun güneyinde kilisenin cephesinin dışa taşıntı yapmasına neden ola ikincimekân hem sahın ve hem de asıl kanki bölümüyle irtibatlandırılmıştır. Burası2.14x2.92 m. ölçülerinde doğu-batı yönünde dikdörtgen planlı ve üzeri aynı yönde