3. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

KARTANKALEBeypazarı İlçesi, Tahirler Köyü’ne bağlı ve Tacettin Köyü’nün 2 km.kuzeydoğusundaki Kartan Tepe, batıya eğimli engebeli arazide, yaklaşık 1080 m.rakımdaki kayalık bir tepe üzerinde yer almaktadır. 20-30 m. yüksekliğindeki doğaloluşum, çevresindeki yapıdan farklılık gösterir ve savunma bakımından stratejikbir avantaj oluşturur. Kuzeybatısındaki Kirmir Çayı vadisi görüş alanındadır.Güney yanında 100 m. aşağıda, yağışlara göre akan dere yatağı, derinliğinarttığı batıya yönelmektedir. Kayalık, benzer biçimde kuzeyinden akan dereyleçevrelenmiş konik bir tepe hâlindedir. Üç yanındaki sarp kayalıklara karşın, tepeyekuzeydeki rampadan ulaşım kolaydır. Tepe üzerindeki düzgün teras, iskâna uygunbir alan yaratmaktadır. Terası çevreleyen sur duvarı güney ve batı yanlarda zeminseviyesinde (Resim: 2), kuzey ve doğu yanlarda ise yaklaşık 1 m. yüksekliğiile tüm yönlerde izlenebilmektedir (Çizim: 3). Duvarın iç ve dış yüzleri büyükoranda korunuş olduğundan, 2 m.yi aşan ortalama kalınlığını belirlemek mümkünolmaktadır. Köşeler yuvarlatılmak suretiyle topografyaya uydurulmuştur. Mevcutkayalık yüzeylerden ve morfolojik yapıdan yararlanılmış olduğundan, kule inşasınagerek duyulmadığı anlaşılmaktadır. Surun iç ve dış yanlarında dörtgen iri blokların,arasında ise daha küçük, biçimsiz taşların dolgu olarak kullanıldığı görülmektedir.Kabaca kare biçimli yapının bir girişi, ulaşımın en uygun olduğu kuzey yönde yeralmaktadır. Sur genişliği olası kapı yanında, 2.30 m. olarak en büyük değerdebelirlenmiştir. Sur içinde, batıdaki birkaç duvar temeli ve bitişiğindeki olası kuyu/sarnıç (?) dışında bir mekân görülmemektedir. Sur dışında yapılan araştırmalarda,belirgin bir mimari özelliğe rastlanmamasına karşın, seramik buluntularıngüneybatı yönde dağılım ve yoğunluk gösterdiği belirlenmiştir. Seramik örnekler,Demir Çağına ve Helenistik Döneme aittir.OLTAN/BEKBAŞIAnkara Çayı’nın kuzey yanında yer alan Ayaş/Oltan’a bağlı Bekbaşımevkiindeki düz iskân alanı, yüzeydeki seramik ve mimari özelliklerden dolayıtespit edilebilmektedir. Yerleşimin, Geç Antik Çağda ve belki kısmen DemirÇağında iskân edildiği, seramik örneklerden anlaşılmaktadır.OLTAN/ŞINGIRDAKLIİN MAĞARASIBekbaşı’nın doğusundaki kayalık tepenin en üst kesiminde yer alan veŞıngırdaklıin ya da Çıngırdaklıin Mağarası olarak adlandırılan kaya yerleşimi,özgün doğal ve mimari özellikleriyle dikkat çekicidir. Doğal mağara, Ankara456