3. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

sözü edilen rıhtıma doğru dik açıyla gelen başka anomaliler göstermektedir.Denize doğru gittikçe azalan anomali, ölçülen yerin merkezinde, daha ziyadegüneybatıya giden ve açık limanın havuz suyunu boşaltan bir kanal olmalıdır.Resmin sağındaki daha belirgin olan doğrusal anomali, boş alanlar arasındaki yololabilir. Bunu ve açık kalan konuları aydınlatmak için gelecekte sondaj çalışmasıyapılması yararlı olacaktır. Buna benzer bir doku daha güneydoğuda da tekraretmektedir (Resim: 4).Kıyının güneydoğu ucundaki ölçümler sırasında yapılan bir keşif (Resim: 13)Elaia limanının boyutlarının rekonstrüksiyonu ve böylece askerî ve ekonomikönemini anlamak için son derece önemli ipuçları vermiştir: Yaklaşık paralel olaniki çizgi şeklinde belirti önce iki kez kırılıp sonra düz bir şekilde açık denize doğrudevam etmektedir. Hiza çizgilerini uzattığımızda sığ suda bulunan yapı kalıntılarına(bkz. yukarı) gittikleri görülmektedir. Yapının konumu ve açık denize doğru 350metre kadar giden olası uzantısı nedeniyle, boyutu çok büyük olan diğer birdalgakıran olduğunu düşündürmektedir. Gelecekte yapılacak araştırmalarda butahmin doğrulanır ise Elaia limanı hakkında şimdiye dek geçerli olan fi kirlerimizitemelden değiştirmemiz gerekecektir. Kentin kıyı şeridi boyunca yer alan açıkliman ve kapalı iç liman kombinasyonu yerine günümüzde tamamen karalaşmışolan sığ su bölgesinin daha da geniş bir alanda liman sahası olarak kullanımıgündeme gelecektir.Burada önerilen, kıyı kesiminin güneydoğusunda görülen anomalilerindalgakıran olarak (Resim: 13) yorumlanması konusunda, komşu kent Kyme’ninErken Klasik Dönemde yapılmış olması gereken ve Roma İmparatorluğuDönemine kadar değişiklikler geçiren liman dalgakıranıyla yapılan karşılaştırma,bilgi vermektedir 24 . Yapı kireçtaşı bloklardan yapılmış aralıksız olarak doğrusaldevam etmeyen, bükülme gösteren iki dış duvardan oluşmaktadır. Duvarlararasındaki boşluk bazı yerlerde, Roma Dönemindeki tamir çalışmaları sırasındayapıldığı açıkça belli olan opus caementitium’la doldurulmuştur 25 . Dalgakıranınbüyük bölümü için zamanla sürüklenip giden gevşek bir dolgunun varlığını kabuletmemiz gerekmektedir. Elai’daki ölçüm sonuçlarıyla gösterdiği bağdaşma,anomalilerin bir dalgakıranın dış duvarları olduğu yorumunun mutlaka dikkatealınması gerektiğini açıkça göstermektedir.Ancak Kyme ile yapılan karşılaştırma bu noktayla sınırlı kalmamıştır. Görülenbaşka bir benzerlik de, limanın bir bölümü olarak kullanılmış olması muhtemel,24 F. Esposito–E. Felice–P. A. Gianfrotta–E. Scognamiglio, Il porto di Kyma, Università deglistudi della Tuscia–Viterbo (Ed.), Archeologia Subacquea içinde. Studi, ricerche e documentiIII (Roma 2002) 33 vd.38