3. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Demircihüyük sanatçılarının aynı tabakalarda ele geçirilmiş fi gürinleri üretirkenyüzlerde daha fazla detayı işlediği görülmüştür. Kaş, göz, gözbebeği, burun, burundeliği, ağız, dişler, kulaklar gibi tüm uzuvlar fi gürinlerde oldukça detaylı tasviredilmişken idollerde daha kısıtlayıcı davrandıkları görülmektedir. İdollerin çoğununyüzünde burun, ağız, diş ve kulak yer almamıştır. Bu durum fi gürin ve idolleriniçerik olarak farklı yorumlanabileceklerini bize düşündürmektedir (Resim: 8).Demircihüyük ETÇ II’ye ait idol gövdeleri dokuz adettir. Bunlardan altı tanesiayakta durmakta olan idolleri temsil etmektedir. Beş örneğin bacakları ayrıktasarlanmasına rağmen bacak ayrımı fazla belirgin değildir. Bir örneğin gövdesiüzerinde oyuk göğüsleri ve dörtgen şekilli dişilik organı belirtilmiştir. İdoller genelolarak, çıkıntılı omuzları, ince belleri ve yuvarlak alt gövdelerinin yanında çaprazbantları ve iri dişilik organı bezemeleriyle benzerlik göstermektedir. DemircihüyükETÇ II tabakalarında açığa çıkarılan idollere ait yirmi dört adet gövde parçasının onbiri üst gövdeye, on üçü ise alt gövdeye aittir. Bu parçalardan üç idol dışındakilertek ya da çift çapraz göğüs bantlı kazımalar ve kabartma ya da oyuk göğüslere; altgövde parçalarından ayakta duran idollere ait üç örneğin dışındakiler ise, oturmaktaolan yuvarlak biçimli alt gövdelere sahiptir. Demircihüyük idolleri üzerinde görülençapraz ya da tek tarafl ı bantlar aslında doğu Avrupa’dan Hindistan’a kadaruzanan bir betimdir. Bu bantların bazı bilim adamları tarafından değişik yorumlarıyapılmaktadır. Okluk, cepken, yelek ya da asaleti temsil eden bantlar olduklarıüzerinde değişik görüşler bulunmaktadır .Demircihüyük pişmiş toprak fi gürin ve idolleri ağırlıklı olarak yerleşmenin eviçlerinde, sokak ve avlularında ele geçirilirken mezarlıkta çok az sayıda bulunmuştur.Bu nedenle bunların öteki dünya inancından çok, günlük yaşamda yanlarındataşımış olabileceklerini ya da amulet gibi kullanıldıklarını düşündürmektedir. Bazıfi gürinlerin başlarında görülen oluklu delikler buralardan ip-sicim tarzı bağlantılarıngeçirilmiş olduğunu kanıtlamaktadır. Bu da fi gürinin amulet gibi kullanılmış olmaihtimalini kuvvetlendirmektedir. Parçalar hâlinde ele geçirilmiş olmaları bunlarınsık kullanıldığı için kolaylıkla kırılabileceğini düşündürmektedir.Eskişehir Müzesi’nde korunan ve 2006 yılı içinde yalnızca fotoğrafl amaçalışmasını tamamlayabildiğimiz Demircihüyük Erken Tunç Çağı hayvan fi gürinleriiçinde dağ keçisine ait bir baş dışında, (Resim: 9) diğerleri boğa biçimlidir. Hayvanfi gürinleri Demircihüyük insan betimleri gibi aynı hammadde yani yakın çevreye aitkil kullanılarak benzer tarzda pişirilmiştir. Önde küçük çıkıntılı boynuzları, kabarıkburunları belirgin olan boğaların bazılarında burun delikleri verilmiştir. Gövdeleri431