3. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

devam eden bir yolun görüldüğü yerdir. Kentin doğu bölümünde, bugünküekspres yolun her iki tarafında, kent surunun uzanımı, yol ile yukarıda sözü edilenve civarında kentin güney sınırını bulmayı umduğumuz dere yatağının kesişmenoktasına kadar görece iyi izlenebilmektedir. Kent surunun devamını ve bununlabirlikte kent bölgesinin güneyden nasıl sınırlandığını bir sonraki kampanyadabelirleyebilmeyi umuyoruz.Elaia bir liman kenti olarak yalnızca bir kara surunu değil, daha önce yukarıdakısaca sözü geçen bir deniz surunu da elinde bulundurmaktaydı. İç limanındoğusundaki bir ölçüm alanında, kentsel bağlamda liman yapılarının değerinianlamada merkezi önem taşıyan bu savunma mekanizmasının tasarımı veyerinin belirlenmesi üzerine ilk önemli bilgiler kazanılmıştır (Resim: 12). İç limanındoğu köşesinde, büyük olasılıkla 19. yüzyılın sonunda yer üstünde görülebilirdurumda olan kuleyi işaret eden dikdörtgen biçimli bir anomali çok açık şekildegörülmektedir 23 . Ondan güneybatıya doğru hem iç limanın doğu dalgakıranıhem de deniz surunun kuzeybatıya ve doğuya doğru giden iki hattı çıkmaktadır.Bu anomaliler, daha batıda küçük bir alanda yüzeyde saptanabilen volkaniktaştan güçlü bir duvarın varlığını kanıtlamaktadır (bkz. yukarı). Kulenin hemendoğusunda, surda, bu durumda bir kapı olarak kabul etmemiz gereken bir boşlukgörülmektedir. Deniz surunun kuzeydoğuya uzanımı jeofi zik taramalarda tekrartekrar izlenebilmektedir, öyle ki kent bölgesinin hatırı sayılır bölümünün denizsurunun önünde yer aldığı ve geniş bir liman bölgesi olarak kullanıldığı artıkaçıkça anlaşılmaktadır.Liman bölgesinin düzeni hakkında ilk izlenimi yine, iç limanın doğusundaki ölçümalanı içinde tespit ettik (Resim: 12): Anomalinin az yoğunlukta olması, gemilerinyüklenmesi ve boşaltılması, malların istif edilmesi veya tersane için gerekli büyükalanların varlığını göstermektedir. Burasının sıradan bir kıyı olmadığını belirginbirçok anomali göstermektedir. İç limanın güney dalgakıranına dik açı yapan vekısmen toprak üstünde görülen bir dizi kireçtaşı blok, olasılıkla denizle boş alanlarıayıran, yani rıhtım taşları olmalıdır. Başlangıçta rıhtımın daha doğuda, bugün denizsurlarını saptadığımız yerde olduğu sanılıyordu. Rıhtım duvarları güneydoğuyadoğru düz bir hat izlemeyip, öne ve arkaya çıkmalar yapmaktadır (Resim: 4). Bazıalanların suya karşı herhangi bir yapıyla korunmamış ve bu yerlerin gemilerinkolaylıkla karaya kadar çekilmesine olanak sağlayacak şekilde bırakılmış olmasıda mümkündür. İç limanın doğusundaki ölçüm alanı, deniz surlarından yukarıda23 Bkz. Pirson 2004, 209 daha eski kaynakçayla birlikte.37