3. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

tepe düzlüğü üzerinde uzanmaktadır. Antiokheia’ dan kalan anıtlar HabibineccarDağının kuzey eteklerinden başlayarak güney eteklerine doğru ve batı yamaçlarıile Asi Nehri ile dağ etekleri arasında kalan ova düzlüğü sırasıyla MaşukluBelediyesi, Küçükdalyan Belediyesi ve Antakya Belediyesi sınırları içindekalmakta ve yoğun modern yerleşim işgali altındadır. Küçükdalyan Belediyesisınırları içinde kalan ova düzlüğü, kentin ilk kurulduğu Seleukoslar dönemindeAsi Nehri’ nin yatağı arasında ada konumunda olduğu ve yakın yıllara kadarbu topografyasını korumasından dolayı, ada mevkii olarak adlandırılmıştır. Bumevkide 1932–1939 yıllarında yapılan kazı çalışmalarında Roma dönemine aithamam yapıları (A Hamamı, B Hamamı, C Hamamı, D Hamamı ve E Hamamı),Kule, Bizans Stadyumu, Hipodrom/Circus ve Tapınak olarak adlandırılan yapınınkalıntıları ile çeşitli villa/ev ve kentin sokaklarına ait kalıntıları ortaya çıkarılmışve tanımlanmıştır 2 . Ada mevkiinde yer alan yapılar İ.S.6. yy da yaşanan depremfelaketleri ve ardından Sasani akınları ile büyük yıkım geçirmiş, yapıların kalıntılarızamanla nehrin taşkın ovasının silt birikintisi ve Habib neccar dağından süpürülenerozyon toprağı altında kaldığından kente ait kalıntılar kimi noktalarda dahayüzeye yakın kimi noktalarda 10 m. kalınlığı bulan toprak altında kalmıştır 3 . Kentingeçirdiği deprem felaketleri ve ardından yerleşimin daha güneye kaydırılması ilebu alanların yerleşilmemesi de kente ait yapıların gömülmesinde bir diğer etkenolarak değerlendirilmelidir. Bugün bu mevkide Hipodrom kalıntısı ve tapınak olarakadlandırılan yapı kalıntısı ile şehir surlarına ait kalıntılar dışında toprak yüzeyindekalıntı görülemez. Modern yerleşimin yoğunluğu ve mimari kalıntıların yüzeydekiazlığı nedeniyle, kente ait kalıntıları en iyi tespit edebileceğimizi düşündüğümüzkısmen daha az yerleşime uğramış noktalar olan Habibineccar Dağının tepekısımları, batı yamaçları ve eteklerinde yüzey araştırması 2004 yılında başlatılmış,kalıntıların belgelenmesine 2006 yılında devam edilmiştir.Habibineccar dağının tamamı antik kayıtlarda Silpius Dağı olarak geçmekte,dağı doğu-batı yönünde ikiye bölen Parmenius (bugünkü Hacıkürüş Deresi)’unkuzeyindeki kısım 6. yüzyıldan itibaren Staurin olarak adlandırılmış, güneyindekikısım ise Silpius olarak kullanılmaya devam etmiştir 4 . 2006 yılı yüzey araştırmasıStaurin Dağının Parmenius’a kadar uzanan batı yamaçları ve batı eteklerindegerçekleştirilmiştir. 2006 yılı yüzey araştırmasında toplam 114 adet arkeolojik2 Antioch on the Ororntes Vol. I-V, Princeton University Press3 G. Downey, 1961. A History of Antioch in Syria from Seleucus to the Arab Conquest , s. 18.Princeton.4 Downey 1961, s. 16. dipnot 5.394