3. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Çatalhöyük çanak çömleği buluntu topluluğu, yerleşmenin kazıcısı JamesMellaart tarafından 1960’lı yıllarda en tipik kap biçimleri ve mal özellikleridikkate alınarak ve tabakasal gelişimi verilmeden az sayıda bir grup örnekleyayınlanmıştır 2 . Daha sonraki yıllarda ise, Last 3 , Yalman ve Özdöl 4 gibi diğerbazı araştırmacılar tarafından da, Çatalhöyük’ün eski ve yeni kazılarından eldeedilen Neolitik çanak çömlek toplulukları üzerine yeni çalışmalar gerçekleştirilmişve değerlendirmelerde bulunulmuştur. Bu çalışmada ise, Çatalhöyük’te Mellaartzamanında kazılan tek alan olan ve bugünkü kazı çalışmalarında “Güney Alanı”olarak nitelendirilen bölümde, XII-II. tabakalarında ortaya çıkarılmış yaklaşık 750parçalık etütlük malzeme ile Konya Müzesi’nde teşhir ve depoda korunan yaklaşık10 adet tam kap örneği üzerinde çalışılmıştır.Çatalhöyük’te Mellaart zamanında yapılan kazılarda en geç 0. tabakadanen erken XII. tabakaya kadar VI. tabakada VIA ve VIB olmak üzere 14 ayrı yapıkatı saptanmış ve yerleşmenin kültürel sıradüzeni M.Ö. yak. 6500 – 5700/5600yılları arasına verilmiştir 5 . Ian Hodder başkanlığında gerçekleştirilen yeni dönemkazılarında ise 0. tabakadan XIII. tabakaya kadar (XII-öncesi a-d) 18 ayrı yapıkatı ayırt edilmiş ve yerleşmenin M.Ö. yak. 7400/7100 yılları arasında başlayıp,6200/5900 arasında sona erdiği anlaşılmıştır 6 . Yeni kazılarda XII. tabakanınaltında ortaya çıkarılan ve çöplük ve ahır olarak kullanıldığı anlaşılan XIII. tabaka,Çatalhöyük’ün küçük bir alanda da olsa “Çanak Çömleksiz” bir birikime sahipolduğunu göstermektedir. Mellaart tarafından ortaya çıkarılan tabakalanma, yenidönem kazılarında büyük oranda teyit edildiğinden ötürü güvenilirdir ve bu çalışmadaincelenen malzemenin dikey sıralanmasında bir sorun gözlenmemiştir.Bu araştırmada incelenen Suberde ve Erbaba Neolitik çanak çömlekbuluntu toplulukları ise; Jacques Bordaz ve ekibinin söz konusu yerleşmelerdegerçekleştirdikleri kazı çalışmalarının ardından 7 , bazı genel değerlendirmelerşeklinde yayınladıkları ve günümüzde Konya Arkeoloji Müzesi’nde korunanmalzeme grubudur.Suberde’de yürütülen kazılar üç tabakanın varlığını ortaya çıkarmıştır veyerleşmenin C14 tarihlerine sahip tek ve en erken Neolitik tabakası olan III.2 Mellaart 1962; 1963; 1964; 1966; 1967; 1975.3 Last 1996; 2005.4 Yalman ve Özdöl 2003.5 Mellaart 1975, 98-99.6 Cessford 2005, 65-99; Hodder 2005, 1-22.7 Bordaz 1965; 1966; 1969; 1970; 1971; 1973; Bordaz ve Bordaz 1976; 1977; 1978; 1982.376