3. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Bölgede ve Divriği’de kesin Türk hâkimiyetinin ne zaman başladığıbilinmemektedir. Bununla birlikte 1071 Malazgirt Muharebesi’ni izleyen yıllardaMengücek Gazi ya da oğulları tarafından ele geçirildiği düşünülmektedir 7 .1142’de, Mengücek Devleti’nin parçalanmasından sonra, Mengücek SüleymanŞah’ın payına düşen Divriği, Mengücekoğulları’nın Divriği kolunun başkenti olur.13. yüzyılın ikinci çeyreği içerisinde Anadolu Selçuklu Devleti’nin hâkimiyet alanıiçerisinde yer alan Divriği, 1243’teki Kösedağ Savaşı’nı izleyen günlerde Moğolbaskısına karşı koyamamıştır 8 . 676 (1277) yılında Memlûk Sultanı Baybars’ınAnadolu seferi dolayısı ile bu ülkeye gelen Moğol hükümdarı Abaka, Divriği’yeuğramış ve surların yıktırılmasını emretmiştir 9 .14. yüzyıl başlarından sonlarına kadar Divriği’nin tarihine dair fazla bilgibulunmamaktadır. Bu yüzyılda Sivas, İlhanlılara sonra da Eratnaoğulları’na tabiolmasına rağmen, Divriği Memlûklular’ın elindedir. Bu arada 14. yüzyıl sonlarındaYıldırım Bâyezid’in bölgedeki seferleri sırasında Osmanlı topraklarına katılanDivriği, yaklaşan Timur tehlikesinden dolayı Memlûklularla yapılan ittifakla tekrarMemlûklulara bırakılmıştır. Divriği, ancak Mercidabık Zaferi (1516) sonrası kesinolarak Osmanlı hâkimiyetine geçmiştir 10 .Araştırma TarihçesiDivriği literatüre daha çok külliyesi ile girdiğinden, kale ile ilgili çalışmalarınsınırlı sayıda olmaktan öteye geçemediği görülmektedir. Son yıllarda, Kale Camiiile ilgili çalışmalar yapılmakla birlikte, önemli bir askerî mimarlık örneği olan kalehakkında detaylı çalışma ve araştırma bulunmamaktadır.7 O. Turan, a.g.e., s. 55; N. Sakaoğlu, Türk Anadolu’da Mengücekoğulları, İstanbul 1971,s.597; G. Eken, Fizikî, Sosyal ve İktisâdî Açıdan Divriği, (1775-1845), A.Ü. Sos. Bil. Ens. TarihAnabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara 1993, s. 1.8 O. Turan, a.g.e., s. 60.9 O. Turan, ay.es., s. 62; N. Sakaoğlu, a.g.e., s. 75; F. Sümer, “Mengücekler”, İslâm Ansiklopedisi,7, Eskişehir 1997, s. 713-718, bil.s. 717. Bu emrin yerine getirilip getirilmediği bilinmemeklebirlikte, güneybatı köşede yer alan kapının bu dönemde iptal edilmiş olma olasılığı güçlüdür.10 G. Eken, a.g.t., s. 2.191