Cinsel yolla bulaşan infeksiyonlar - Hacettepe Üniversitesi Tıp ...

Cinsel yolla bulaşan infeksiyonlar - Hacettepe Üniversitesi Tıp ... Cinsel yolla bulaşan infeksiyonlar - Hacettepe Üniversitesi Tıp ...

tip.hacettepe.edu.tr
from tip.hacettepe.edu.tr More from this publisher
13.07.2015 Views

Zarakolumultinükleer hücrelerin görülmesi tanı koydurucudur.Ancak bu test ülserleşmiş lezyonlarda güvenilir bir yöntemdeğildir [23,24].mononükleoz, infeksiyöz hepatitler, lepra, brusella, miliyertüberküloz, gebelik, diğer treponemal infeksiyonlar(yaws, pinta) olmak üzere çok çeşitlidir [25].2. SifilizSifiliz T. pallidum’un etken olduğu sistemik bir hastalıktır.Hastalığın infeksiyöz olduğu ilk bir yıllık döneminprimer evresinde ülser gelişimi söz konusudur.Şüpheli temastan ortalama üç ay (genellikle iki-altı hafta)sonra temas bölgesinde çoğunlukla tek ve ağrısız birülser gelişmektedir. Bu ülsere çoğunlukla bölgesel lenfadenopatieşlik etmektedir. Primer evreyi yaygın döküntüler,saç dökülmesi, kondiloma lata, generalize lenfadenopatigibi belirti ve bulguların olduğu sekonder evretakip etmektedir. Tersiyer dönem günümüzde enderolarak görülmektedir. İnfeksiyöz dönemde sifiliz tanısındakullanılmakta olan tüm serolojik testler reaktif(pozitif)’tir. Hastalığın tanısında kullanılan testler nontreponemaltestler ve treponemal testler olmak üzereiki gruptur. Nontreponemal testler “venereal diseasesresearch laboratory (VDRL)” ve “rapid plasma reagin(RPR)” testleri olup, tarama testi niteliğinde testlerdir.Hastalığın aktivitesinin ve tedaviye yanıtın değerlendirilmesindekullanılmakta olan bu testlerin sonuçlarınınaynı laboratuvarda yapılıp, sonuçların kantitatif olarakverilmesi önem taşır. RPR titresi VDRL titresinden birazdaha yüksek çıktığından takipte aynı yöntemin kullanılmasıgereklidir. Bu testlerin sonucu pozitif olaraksaptandığında treponemal testlerle doğrulama yapılmasıgereklidir. Treponemal testler “florescent treponemalantibody absorbed (FTA-ABS)” veya “T. pallidum hemagglutinationassay (TPHA)” testleridir. Sifiliz geçirmişkişilerde erken dönemde tedavi edilmiş olgularındışında hayat boyu pozitif kalırlar. TPHA’nın hastalığınerken döneminde FTA-ABS’ye göre duyarlılığı daha düşüktür(Tablo 4) [23,25].Nontreponemal testlerin tedavi sonrasında negatifleşmesibeklenir, ancak bazı hastalarda uzun süre bazenhayat boyu düşük titrede pozitiflik sürebilir. Bunun dışındanontreponemal testlerin yalancı pozitif olduğudurumlar sistemik lupus eritematozis, sıtma, infeksiyöz3. ŞankroidHIV bulaşında önemli bir faktör olduğu saptananşankroidin kesin tanısı kültürde H. ducreyi’nin üretilmesiylekonmaktadır. Bu amaçla özel besiyeri kullanılmalıdır,ancak bu şekilde bile yöntemin duyarlılığı %80’dir.Bu nedenle bir ya da daha fazla sayıda ağrılı ülseri olankişide T. pallidum ve HSV infeksiyonu varlığının gösterilememesive çoğunlukla süpüratif inguinal lenfadenopativarlığı şankroidi düşündürmelidir.Tedavide azitromisin 1 g, oral tek doz veya seftriakson250 mg, intramusküler tek doz siprofloksasin 500mg, oral 2 x 1, üç gün veya eritromisin baz 500 mg, oral3 x 1, yedi gün kullanımına üstün bulunmaktadır [23].4. Lenfogranüloma venereum (LGV)Daha çok tropikal ve subtropikal bölgelerde görülen,C. trachomatis’in L1, L2 ve L3 serovarlarıyla meydanagelen LGV’de lezyonlar erken dönemde küçük birpapül ya da herpes-benzeri ülser şeklinde başlar. Bu dönemsıklıkla asemptomatiktir, ağrısız seyreder. İnfektekişi sıklıkla tek ya da çift taraflı gelişmiş, hassasiyet gösterenlenfadenopatilerle başvurur. Yumuşak şankrda olduğugibi fluktuasyon veren bu bubonik yapılar spontanolarak rüptüre olabilir.Tanı daha çok klinik kriterlere dayanır. Bubo drenajıylaelde edilen örneğin; hücre kültüründe üretilmesiya da PCR ile tanısı mümkündür. Bununla birlikte yüksekdüzeyde (> 1/256) IgG antikorlarının varlığı tanıyıdestekler. IgM titresinin > 1/32 olması veya çift serumörneğinde serokonversiyonun gösterilmesi ise daha anlamlıdır.Antikor saptamaya yönelik kompleman fiksasyon,mikroimmünfloresans, ELISA gibi yöntemler kullanılmaktadır[16].Tedavide 21 gün süreyle tetrasiklin ya da eritromisinkullanımı önerilmektedir [21,22].Tablo 4. Sifiliz tanısında kullanılan testlerin duyarlılık ve özgünlük durumuDuyarlılık (%)Primer dönem Sekonder dönem Latent dönem Geç dönem Özgünlük (%)FTA-ABS 98 (93-100) 100 100 96 99TPHA-TP 82 (69-90) 100 100 94 99RPR 86 (81-100) 100 80 (53-100) 73 (36-96) 98VDRL 80 (74-87) 100 80 (71-100) 71 (37-94) 9832H ACETTEPE T IP D ERG‹S‹

Cinsel yolla bulaflan infeksiyonlarIII. GEN‹TAL S‹⁄‹L ile SEYREDEN CYB‹1. İnsan papilloma virüs (HPV) infeksiyonuHPV infeksiyonu sonucu meydana gelen genital siğiller(wart, papilloma) sıklıkla benign seyirli, zamaniçinde gerileme göstererek kendini sınırlayan lezyonlardır.Genital ve anal bölgede, tek ya da çok sayıda, yumuşak,karnabahar görünümünde ve ağrısız lezyonlardır.İnfeksiyon mukoza ya da hasarlı ciltten bulaşır. Siğiloluşumu epitel hasarıyla başlar, akut infeksiyonasemptomatik olabilir, ekzofitik ya da düz kondilomalaroluşabilir. HPV’nin 70 tipi mevcuttur, bunların 20kadarının genital ve anal lezyonlarla ilişkisi bilinmektedir.Tip 6 ve 11 kondiloma aküminatumla ilişkilidir, ekzofitiklezyonların en sık nedenleridir. Tip 16 servikalintraepitelyal neoplazilerin ve invaziv kanserlerin yaklaşık%50’sinden sorumludur. Bazı HPV suşlarının (tip16, 18, 31, 33 ve 35) displazi ve anogenital yassı hücrelikanserlerin etyolojisinde rol oynadığı kesinlik kazanmıştır.Kadında kansere neden olan etkenler içinde ilksıralarda yer almaktadır [24].Hücre kültüründe üretilemeyen HPV’nin tanısındaen güvenilir yöntem nükleik asit hibridizasyon testleridir.Bu test rutine henüz girmemiş, araştırma laboratuvarlarındasınırlı kalmıştır. HPV DNA’sının saptanmasındaaltın standart yöntemdir. Tanıda lezyondan alınanbiyopsi veya kazıntı örneği kullanılabilir. Servikalörneklerin ekzo/endoserviks transformasyon zonundanalınması önem taşır. Sitolojik tanı (sıklıkla papanicolaousmear) kullanılmakla birlikte, asemptomatik olgularınsaptanmasında duyarlı bir yöntem değildir; koilositozve hücresel düzensizliklerin varlığı karakteristik sitolojiközelliklerdir. Antijen saptanmasına yönelik testlerticari olarak bulunmakla birlikte optimal sonuçlarıelde etmekte yetersiz kalmaktadır. Bahsedilen bu yöntemlerinhiçbiri optimal düzeyde performans göstermediğiiçin, genital bir lezyon ya da anormal sitolojik tanısöz konusu olmadığı sürece, HPV infeksiyonunun tanısındalaboratuvar testleri yeterli olmamaktadır [11,24].Virüsün tamamen eradikasyonu mümkün değildir;ekzofitik lezyonların ablasyonu, lezyonların maligniteaçısından takibi önem taşımaktadır. Plasebo kontrollüyapılan çalışmalarda tedavi edilmeyen genital siğillerin%20-30’unun kendiliğinden üç ay içinde iyileştiği gösterilmiştir.HPV aşısı henüz klinik kullanıma girmemiş olmaklabirlikte sürmekte olan çalışmalar ümit verici bulunmaktadır.Virüsün 6, 11, 16 ve 18 tiplerini içermekteolan kuadrivalan rekombinant aşının 0., 1. ve 6. ayda uygulanmasıplanlanmıştır. Aşının genital mukozada güçlübir koruyuculuk oluşturması, servikal kanser insidansınıCilt 37 • Say› 1 • 2006azaltması beklenmekle birlikte, tüm türleri içermediğiiçin koruyuculuğun sınırlı olacağı bildirilmektedir [26].2. Molluskum kontagiyozumÇocuklarda ve HIV ile infekte kişilerde yüzde, yetişkinlerdedaha çok genital bölgede yer alan benign lezyonlardır.Cinsel ilişki dışında doğrudan vücut temasıve kontamine havluların ortak kullanımıyla da kişidenkişiye bulaşabilmektedir. Tipik olarak küçük, ortasıpembe-beyaz, sıkınca içinden peynirimsi bir madde çıkanpapüller şeklindedirKORUNMA ve KONTROLCYBİ’den korunmada doğru şekilde kondom kullanımınınyüksek oranda koruyucu olduğu bilinmektedir.Her temasta yeni kondom kullanılması önem taşımaktadır.Yağ oranı yüksek lubrikanlarla birlikte lateks kondomlarınkullanımının lateksi zayıflatacağı bilinmektedir.CYBİ’nin kontrolünde sağlıklı cinsel davranış biçimlerinindesteklenmesi, riskli davranışları olan kişilerintarama testleriyle taranması, bir CYBİ etkeni saptandığındadiğer etkenlerin aranması ve eşlerin de tedavisison derece önem taşımaktadır [27].TEDAV‹Cinsel yolla bulaşan hastalıkların tedavisinde önerilenantimikrobiyal ajanlar ve dozları Tablo 3’te verilmiştir[21,22].GEBEL‹K ve CYB‹Gebelikte sifiliz tedavisinde benzatin ya da prokainpenisilin kullanımı önerilmektedir. Gebelikte sistemikasiklovir veya valasiklovir kullanımının güvenilirliğitartışmalıdır. Mukopürülan servisit ve genital akıntısıolan gebe kadın hastanın tedavisinde doksisiklin, tetrasiklinveya kinolon kullanımı kontrendikedir. Gebelikteveya laktasyon döneminde azitromisin kullanımınınetkinliği ve güvenilirliği ise henüz tartışmalı olduğuiçin rutin öneriler arasında yer almamaktadır. C. trachomatisinfeksiyonu varlığında tercih edilecek antibiyotikolan eritromisin kullanımında ise yan etkilerinin sıklığınedeniyle hasta uyumu yetersiz kalmaktadır. Eritromisinbaz 500 mg, oral, 4 x 1/gün ve yedi gün süreyleönerilmektedir. Eritromisin estolat hepatotoksik etkisindendolayı gebelikte kontrendikedir. Alternatif olarakamoksisilin 500 mg, oral, 3 x 1/gün, yedi gün süreylekullanılmaktadır. Gonokoksik infeksiyon varlığındaseftriakson önerilmektedir.Kadının daha önce erken doğum eylemi ya da prematüredoğum öyküsü varsa gebelik döneminde ikincitrimestırın erken döneminde bakteriyel vajinozis varlığıaçısından taranması ve tedavi edilmesi önerilmekte-33

<strong>Cinsel</strong> <strong>yolla</strong> bulaflan <strong>infeksiyonlar</strong>III. GEN‹TAL S‹⁄‹L ile SEYREDEN CYB‹1. İnsan papilloma virüs (HPV) infeksiyonuHPV infeksiyonu sonucu meydana gelen genital siğiller(wart, papilloma) sıklıkla benign seyirli, zamaniçinde gerileme göstererek kendini sınırlayan lezyonlardır.Genital ve anal bölgede, tek ya da çok sayıda, yumuşak,karnabahar görünümünde ve ağrısız lezyonlardır.İnfeksiyon mukoza ya da hasarlı ciltten bulaşır. Siğiloluşumu epitel hasarıyla başlar, akut infeksiyonasemptomatik olabilir, ekzofitik ya da düz kondilomalaroluşabilir. HPV’nin 70 tipi mevcuttur, bunların 20kadarının genital ve anal lezyonlarla ilişkisi bilinmektedir.Tip 6 ve 11 kondiloma aküminatumla ilişkilidir, ekzofitiklezyonların en sık nedenleridir. Tip 16 servikalintraepitelyal neoplazilerin ve invaziv kanserlerin yaklaşık%50’sinden sorumludur. Bazı HPV suşlarının (tip16, 18, 31, 33 ve 35) displazi ve anogenital yassı hücrelikanserlerin etyolojisinde rol oynadığı kesinlik kazanmıştır.Kadında kansere neden olan etkenler içinde ilksıralarda yer almaktadır [24].Hücre kültüründe üretilemeyen HPV’nin tanısındaen güvenilir yöntem nükleik asit hibridizasyon testleridir.Bu test rutine henüz girmemiş, araştırma laboratuvarlarındasınırlı kalmıştır. HPV DNA’sının saptanmasındaaltın standart yöntemdir. Tanıda lezyondan alınanbiyopsi veya kazıntı örneği kullanılabilir. Servikalörneklerin ekzo/endoserviks transformasyon zonundanalınması önem taşır. Sitolojik tanı (sıklıkla papanicolaousmear) kullanılmakla birlikte, asemptomatik olgularınsaptanmasında duyarlı bir yöntem değildir; koilositozve hücresel düzensizliklerin varlığı karakteristik sitolojiközelliklerdir. Antijen saptanmasına yönelik testlerticari olarak bulunmakla birlikte optimal sonuçlarıelde etmekte yetersiz kalmaktadır. Bahsedilen bu yöntemlerinhiçbiri optimal düzeyde performans göstermediğiiçin, genital bir lezyon ya da anormal sitolojik tanısöz konusu olmadığı sürece, HPV infeksiyonunun tanısındalaboratuvar testleri yeterli olmamaktadır [11,24].Virüsün tamamen eradikasyonu mümkün değildir;ekzofitik lezyonların ablasyonu, lezyonların maligniteaçısından takibi önem taşımaktadır. Plasebo kontrollüyapılan çalışmalarda tedavi edilmeyen genital siğillerin%20-30’unun kendiliğinden üç ay içinde iyileştiği gösterilmiştir.HPV aşısı henüz klinik kullanıma girmemiş olmaklabirlikte sürmekte olan çalışmalar ümit verici bulunmaktadır.Virüsün 6, 11, 16 ve 18 tiplerini içermekteolan kuadrivalan rekombinant aşının 0., 1. ve 6. ayda uygulanmasıplanlanmıştır. Aşının genital mukozada güçlübir koruyuculuk oluşturması, servikal kanser insidansınıCilt 37 • Say› 1 • 2006azaltması beklenmekle birlikte, tüm türleri içermediğiiçin koruyuculuğun sınırlı olacağı bildirilmektedir [26].2. Molluskum kontagiyozumÇocuklarda ve HIV ile infekte kişilerde yüzde, yetişkinlerdedaha çok genital bölgede yer alan benign lezyonlardır.<strong>Cinsel</strong> ilişki dışında doğrudan vücut temasıve kontamine havluların ortak kullanımıyla da kişidenkişiye bulaşabilmektedir. Tipik olarak küçük, ortasıpembe-beyaz, sıkınca içinden peynirimsi bir madde çıkanpapüller şeklindedirKORUNMA ve KONTROLCYBİ’den korunmada doğru şekilde kondom kullanımınınyüksek oranda koruyucu olduğu bilinmektedir.Her temasta yeni kondom kullanılması önem taşımaktadır.Yağ oranı yüksek lubrikanlarla birlikte lateks kondomlarınkullanımının lateksi zayıflatacağı bilinmektedir.CYBİ’nin kontrolünde sağlıklı cinsel davranış biçimlerinindesteklenmesi, riskli davranışları olan kişilerintarama testleriyle taranması, bir CYBİ etkeni saptandığındadiğer etkenlerin aranması ve eşlerin de tedavisison derece önem taşımaktadır [27].TEDAV‹<strong>Cinsel</strong> <strong>yolla</strong> bulaşan hastalıkların tedavisinde önerilenantimikrobiyal ajanlar ve dozları Tablo 3’te verilmiştir[21,22].GEBEL‹K ve CYB‹Gebelikte sifiliz tedavisinde benzatin ya da prokainpenisilin kullanımı önerilmektedir. Gebelikte sistemikasiklovir veya valasiklovir kullanımının güvenilirliğitartışmalıdır. Mukopürülan servisit ve genital akıntısıolan gebe kadın hastanın tedavisinde doksisiklin, tetrasiklinveya kinolon kullanımı kontrendikedir. Gebelikteveya laktasyon döneminde azitromisin kullanımınınetkinliği ve güvenilirliği ise henüz tartışmalı olduğuiçin rutin öneriler arasında yer almamaktadır. C. trachomatisinfeksiyonu varlığında tercih edilecek antibiyotikolan eritromisin kullanımında ise yan etkilerinin sıklığınedeniyle hasta uyumu yetersiz kalmaktadır. Eritromisinbaz 500 mg, oral, 4 x 1/gün ve yedi gün süreyleönerilmektedir. Eritromisin estolat hepatotoksik etkisindendolayı gebelikte kontrendikedir. Alternatif olarakamoksisilin 500 mg, oral, 3 x 1/gün, yedi gün süreylekullanılmaktadır. Gonokoksik infeksiyon varlığındaseftriakson önerilmektedir.Kadının daha önce erken doğum eylemi ya da prematüredoğum öyküsü varsa gebelik döneminde ikincitrimestırın erken döneminde bakteriyel vajinozis varlığıaçısından taranması ve tedavi edilmesi önerilmekte-33

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!