1. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Övenler HöyüğüTaşkaynakve Övenler köyleri arasında ve Övenler Köyü'ne yaklaşık 2 km. uzaklıktabir höyüktür. Yöredeki diğer höyükler gibi toplanan seramikler M.O. 2. ve 1. binyılmalzemesi içermektedir.Sos HöyüğüErzurum-Pasinler karayolunun yaklaşık 25. km.sinde ve yolun hemen solundakiYiğittaşı Köyü içerisinde yer alan höyükte, 1994 yılından itibaren sistemli kazı çalışmalarısürdürülmektedir. Müceldi çayı'nın kenarında konumlu höyükte, incelenen diğermerkezlere paralelolarak, Erken Tunç çağlarından itibaren yerleşildiği anlaşılmaktadır.Saksı YerleşmeleriiKöye giden yolun hemen kenarında ve 500 m. uzaklıkta çok sayıda çukurun açıldığıbir alandır. Yol tarafından da tahrip edildiği anlaşılan höyükte çok sayıda Demir veOrtaçağ seramikleri toplanmıştır. Fazla yüksek olmayan yerleşmede ayrıca koruma duvarıda saptanmıştır./i (Çizim: 3-c; Resim: 9)Köyün içinde yer alan tepede yaptığımız araştırmada toplanan seramikler Tunçve Demir çağlarına işaret etmektedir. Böylece kısa mesafelerle iki yerleşmenin olduğuanlaşılmıştır.Büyük TuyITombul Tepe (Çizim: 3-d; Resim 10)Uzun Ahmet Köyü'nün tam kuzeyinde, Kargapazarı Dağları'nınavaya doğru geleneteklerindeki Büyük Tuy Köyü'nün 100 m. batısındadır. Coğrafi olarak oldukça korunaklıbir yapıya sahiptir. M.O. 2. ve 1. binyıl seramikleri tahrip çukurlarından toplanmıştır.Küçük Tuy Yerleşmesi{Çizim: 3-e; Resim: 11)Büyük Tuy Köyü'nün yaklaşık 2 km. kuzeybatısında, Kargapazarı Dağları'nıneteklerindedir. Köye yaklaşık 250:m. uzaklıktaki köy mezarlığının hemen doğusundakitepededir. Toplanan Tunç Çağı seramikleri, yerleşmenin erken tarihine ışık olmuştur.SonuçGeniş bir düzlükten oluşan Pasinler Ovası'nda yaptı~ımız yüzey araştırmalarındayerleşim yerlerinin kuzey rüzgarlarını engelleyen sıradagiarın önlerine ve ovanın ortasındangeçen akarsuların kenarlarına konumlandığı ve ovanın kuzey kesimlerindepek yerleşilmediği görülmüştür. Bütünyerleşmelerin hemen hemen aynı tarihlerde, ErzurumOvası yerleşmelerinde olduğu gibi Erken Bronz çağlarından itibaren kurulduğugözlenmiştir. Ayrıca kullanılan seramiklerin yapım, form ve renk benzerlikleri açıkçabellidir. Tahribatlara karşı gerekli tedbirlerin alınması için, Erzurum Müze Müdürlüğü veErzurum Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürlüğü'ne araştırmamızın sonuçlarıiletiimiştir.305