1. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Belen: 2002 sezonunun en özgün buluntularından biri Belen'de saptanmıştır.Belen Tepesi üzerinde iki katlı, çok iyi korunmuş bir kule (Resim: 8), onun uzantısındabazı mekanlar ve arkasında da kışla olabilecek büyük bir yapı bulunmuştur (Resim: 9).Kulenin en özgün yanlarından biri, arka tarafından, zeminden bir dehlizle çıkış verilmişolmasıdır. Ana kapıda kullanılan ikili güvenlik mekanizması da kulenin özel yanları n­dandır.Doyran Özü: Tepede bazı mimari parçalar, tepenin aşağısında da kabartmalı veyazıtiı bir kaya lahdi bulunmuştur. Doyran Ozü-Tepesl-en çok tahrip edilen birimler arasındadır.Çerıkl: Pmar Bağ Teraslan- Badnk Tepe Kalmtllan: Geylkbayın'na ulaşımı sağlayanasfalt yol, Alakisle mevkiinde batıya, çevre yolu olarak uzanır. Zeytin Alanı mevkiininkuzeybatı bitiminden, kuzeye yönelen orman yolu ile platoya ulaşır. Şifa Çeşmesi'ninbatısında uzanan tepeler üzerinde yer alan platonun doğu ve batısındaki yamaçlarda,kuzey-güney doğrultusunda uzanan tarım teraslarına rastlanır. Doğu yamacınkuzeybatı ucunda Doyran Vadisi'ne bakan Çarıklı Pınar mevkiinde, kuzeydoğu-güneybatıdoğrultulu tarım terasları yaklaşık 100x60-70 m.lik bir alanı kapsar. Küçük bir dereyatağının bitişiğinde, oldukça düzenli bir §ekilde sıralanan teras duvarlarının ortalamagenişliği 1.20 m.dir. Bazı terasların genişligi ise 8.00 m.yi bulur. Dere yatağının bitişiğinde,yamacı dikine kesen duvarlar, teras dışında başka bir işleve sahip olmalıdır. Ancak,bu alanda çiftlik evine ait olabilecek herhangi bir mimari döşeme rastlanmamıştır.Tarım teraslarının bulunduğu yamacın doğusundaki 657 rakımlı Badrık Tepe'debazı kalıntılara rastlanmıştır. Tepeyi 2.30 m. kalınlığında bir duvar çevreler. Duvar, dıştairi ve düzenli, içte ise küçük taşlardan oluşturulmuştur. Duvarlarla çevrelenmiş alaniçinde, yapıların tespit edilmesi oldukça güçtür. Kaçak kazıcılar tarafından yapılan kazıtoprağı içinde oldukça kaba seramik parçaları göze çarpar. Badrık Tepesi'nin, AsarVadisi ile Doyran Vadisi'ni gözetleyen bir konumda olması, askeri amaçlı bir gözetlemenoktası olabıleceğini düşündürmektedir.ONOBARADaha önce kaynaklarda adı anılan ancak ilk kez, bölgede epigrafi araştırmalarıyapan Iplikçioğlu-Çelgin ekibinin okuduğu yazıtlarla lokalizasyonu kesinleşen yerleşiminkültürel kalıntılarına yönelik ilk araştırmalar ekibimiz tarafından gerçekleştirilmiştir.Trebenna territoriumunun bu yönde sınırlarının belirlenmesine yönenk verilerin de tespitedildiği araştırmalarda, bu küçük yerleşimin Trebenna'ya baglı olduğu saptanmıştır.Yerleşim çevresinde dağınık bulunan çiftliklerde bulunan lahitler, Onobara'nın merkeziyerleşimle kalmadığı, dağınık çiftliklerin de bu isime bağlı olarak anıldığı ve bulunançiftliklerle birlikte tümünün Trebenna'ya bağlı olduğu anlaşılmıştır.Yerleşim, Gökdere Vadisi'nin doğusunda, kuzey-güney doğrultusunda uzananDeveboynu Tepesi'nin güney ucunda konumlanır. Kente ulaşımı, vadi içinde kuzey-güneydo~rultusunda uzanarak Gedeller Köyü'nü Gökdere Mahallesi'ne balllayan ormanyolu saglar. Deveboynu Tepesi'nin güney bitiminde, orman yolundan doguya dönülüp,yamaca doğru hareket edildiğinde karşılaşılan ilk patika, Onobara kentine ulaşır. Tepeninsırtı tamamen kayalık, kuzeyi ve batısı ise oldukça sarptır. Bu nedenle kent, tepeninyerleşime uygun olan doğu yamacın güney ucunda konumlanmıştır. DeveboynuTepesi'nin batı ucunda iz veren, 2.00-2.50 m. kalınlığındaki sur duvarları, doğu yönünde50 m. arayla iki kule ile desteklenerek kent merkezine yönelir.Kent merkezinde görülen yapılar Bizans ve Roma dönemlerine aittir (Resim: 10).Yapı malzemeleri neredeyse tamamıyla Roma iken, görülebilen yapılar son halleriyleBizans yapımıdır. Devşirme malzemelerle yapılan 3 odalı Bizans yapısı dikkat çekicidir.Bu yapı işlevi saptanamayan bir Roma yapısı üzerine kurulmuştur. Söz konusu Bizansyapısının güneyinde, doğu-batı doğrultusunda konumlanmış 3 ayrı mekan dahavardır. Tüm bu yapıların doğu altında yamaca paralel sıralanmış mekanlar dikkati çeker.Yat>ılan araştırmalarda ekibimiz tarafından 18 adet yazıtlı blok tespit edilmiştir. B.Iplikçioglu-V. Çelgin ekibi tarafından yapılan epigrafi çalışmalarında bunlardan 8'i daha269