1. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Sebzeciler Camii: Yusufeli ilçesi'ne bağlı Sebzeciler Köyü'nde bulunan yapı,anayoldan içe doğru devam eden köyün alt kesiminde ve toprak yolun sol yanında vemeskun mahalin içinde bulunmaktadır. Yapı; tek katlı ana mekan ve iki katlı son cemaatyerinden oluşan, tek minareli ve kırma çanndır. Dıştan, doğu cephesine eklenmiş vegüney yönünde abdest alma yerleri bulunan sundurmalı bir giriş kısmına sahiptir. Kuzeyyönünde bulunan içten 4.12x2.30 m. ölçülerindeki dikdörtgen planlı son cemaat yerininkuzeydoğu köşesinde yer alan kapı ile önce son cemaat yerine, puradan da hariminkuzey duvarına açılan kapı ile asıl mekana giriş sağlanmaktadır. Iki kattan oluşanson cemaat yeri giriş kısmının sağına, üstte ise kapı üstüne gelecek şekilde yerleştirilenpencerelerle aydınlatılmıştır ve üste çıkış, içteki ahşap merdivenle sağlanmaktadır.Buradan mahfi i kısmına ve güneybatı köşesine yerleştirilen minareye geçilmektedir.6.53x6.15 m. ölçülerinde kare plana sahip harimin, güney duvarında yarım daire formlumihrap nişi, güneybatı köşesinde ahşaptan minberi, güneydoğu köşesinde ise ahşaptanvaaz kürsüsü bulunmaktadır. Kuzey yönünde ortada bir ahşap direk üzerineoturtulmuş ahşaptan mahfile sahiptir. Düz ahşap tavanlı ve doğu duvarına altlı-üstlüyerleştirilmiş ikişerden dört mazgal pencere ile güney duvarının üst tarafına açılan ikibüyük pencereye yer verilmiştir. Sac malzeme ile oluşturulmuş silindirik gövdeli minaresi1991 yılına aittir. Cephe duvarları taş malzemeye sahip olup, sıvalı ve badanalıdır.Süsleme açısından sade, boyut bakımından küçük, ibadete açık ve orijinal dokusunukoruyan caminin kitabesi bulunmamaktadır. Muhtemelen XIX. yüzyılOsmanlı Dönemindeinşa edilmiş olmalıdır.YUSUFELi BARAJ SAHASIilk kez 2002 yılı araştırmasezonunda kısa süreli olarak çalışma imkanı bulduğumuzYusufeli Barajı ve HES inşaatı, "Çoruh HavzasıGelişme Planı'nda yer almasınarağmen, henüz yapımına başlanmamıştır. Baraj, DSı verilerine göre Çoruh ırmağı ileÇoruh ırmağı'nın büyük kollarından biri olan Tortum Suyu'yla birleşik Oltu Çayı'nın birleşimnoktasında bulunan Yusufeli'ne bağlı Sukavl;Jşumu mevkiinin Artvin yönünde 800m. uzağında ve 712 m. maksimum su seviyesi ile Ispir yönünde Alanbaşı Köyü sınırlarınakadar, Oltu yönünde Pamukçular Köyü sınırlarına kadar, Tortum yönünde Erzurumii sınırına kadar, Sarıgöl yönünde Küplüce Köyü sınırlarına kadar devam eden; yan kolları38 krn., ana kolu ise 35 km. olmak üzere yaklaşık toplam 73 km. uzunlu,ğunda yayılımgösterecektir. Bu qüzerqahta Yusufeli ilçe merkezi başta olmak üzere lşhan, Darıca,Pamukçular, Kınalıçam, Irmakyanı, Tekkale, Çeltikdüzü, Çevreli, Kılıçkaya. Alanbaşı,Dokumacılar, Bahçeli, Dereiçi, Çıralı, Küplüce gibi pirinç tarımına elverişli arazilerdenoluşan köy, mahalle ya da bağlıklar etkilenmiş olacaktır. 2002 yılı sezonunda busaha içerisinde tespit edilen kültür varlıkları şunlardır;Bağözü (Hamzet) Şapeli: Yusufeli merkezine bağlı Bağözü Mahallesi'nin yakınında,Çoruh ırmağı'nın kenarında, etrafı meyve bahçeleri ile çevrili yüksekçe bir alanüzerinde bulunmaktadır. Içten 3.90x.2.50 m. ölçülerinde dikdörtgen planlı tek mekandanoluşan ve semerdam çatı ile sonlanan şapel, günümüze oldukça yıkık olarak ulaşmıştır.Dış cephelerinin tüm düzgün kaplama taşları alınmıştır. Gir!>' kapısının da yer aldığıanlaşılan güney duvarı ile üst örtüsü tamamen yıkılmıştır. Dogu ve batı duvarlarındaüçgen alınlıklı simetrik birer pencereye karşılık, kuzey duvarında bozulmuş durumdaduran iki pencerenin daha varlığı anlaşılmaktadır. Kalın tutulmuş dolgu duvarı vasıfsıztaştan olup, kireç harcı ile tutturulmuştur. Herhangi bir kitabesi olmayan şapelin, Ortaçağ'daBagratlılar tarafından yaptırıldığı söylenebiliru', Metruk durumdadır.Batum-Ardahan Terin! Yolu: 2001 yılı bildirimizde tanımlandığı gibi, Gürcistan'ınözerk cumhuriyetlerinden biri olan Acara'nın başkenti Batum'dan başlayarak Çoruh Irmağı'nıtakiple Artvin'e ulaşan ve oradan da Ardanuç üzerinden Ardahan'a bağlantı ku-10 Tarihlendirme için bkz. M. Kadiroğlu ve bşk., "Çoruh Vadisi Ortaçağ Gürcü Mimarisi 2001 Yılı Yüzey Araştırması", 24.Uluslararası Kazı, Areştırme ve Arkeometri Sempozyumu, 27-31 Mayıs 2002, Ankara, 20. Arsştırme Sonuçlan Toplantısı,C. I, Ankara, 2003, s. 34.244