13.07.2015 Views

1. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

1. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

1. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

kaya kütlesinden yararlanılarak oluşturulmuş, sonrasında iri blok taşlar kullanılmıştır.Doğu cephesinde bir pencere, batı <strong>ve</strong> güneyinde ise kapı Cj.çıklığı vardır. Bunlardan 9üneykapısı bemaya, batı kapısı ise kuzey yan nefe açılır. 19 mekanda doğu duvarı ıçine,pencerenin altından yere doğru bir kanal açıldığı görülür. Zeminde ise has: formundabir vaftiz teknesi yer alır (Resim: 7). Oda, tonozdaki bir kemerle ikiye bölünmüştür.Kemerin güney ucunda madalyon içinde bir büst dikkati çeker. Oldukça silik olmaklabirlikte kısa dalgalı saçlı, iri gözlü, cepheden ancak bakışlarıyla başka ~öne bakan birerkek figürü betimlenmiştir. Kemer üzerinde, yeşil <strong>ve</strong> kırmızı rengin degişik tonlarınınkullanılmasıyla fresk tekniğinde yapılmış betimlere yer <strong>ve</strong>ren yan yana diziimiş toplamaltı madalyonun izi görülmektedır.Güney yan oda, kuzeyde bemaya, batıda yan nefe açılan kapıları, doğudakipencere açıklığı <strong>ve</strong> ölçüleriyle kuzey yan odanın planını tekrarlamaktadır. Kuzey <strong>ve</strong> güneyyan odanın arasında naosun doğusunda yer alan bema bölümünde, odalarla birliktedoğuda düz bir duvarla sınırlandırılmış apsis, apsisin içinde bir sıra synthronon yeralır (Çizim: 3; Resim: 8). Apsis iç duvarındaki delikler <strong>ve</strong> bu alanda bulunan kırık rnermerparçaları, bu bölümün mermer levhalarla kaplandığını gösterir. Apsisin doğu duvarıortasında ise pencere yer alır. Pencerenin demir parmaklıkiı olduğunu gösteren deliklervardır. Apsis yarım kubbesinden günümüze sadece bir sıra kesme taş dizisi ulaşmıştır.Kuzey yan nefe ait arkadın doğudaki başlangıcında yer alan yuva, bemanın yüksektipte bir templona sahip olduğunu gösterir.Naos <strong>ve</strong> bemada kare, altıgen, yedigen gibi geometrik şekillerde kesilmiş pembe<strong>ve</strong> sarı renkte taşlar bulunmuştur. Bunlar, naosun opus sectile mozaik yer döşemesineait olmalıdır.Ayrıca değişik renklerde cam lessera'lar da bemanın hemen önünde bulunmuştur.Kilisenin kuzey duvarının batı ucuna bitişik olarak yapılmış bir ek yapı vardır. içtenkemerle ikiye bölünmüş bu ek yapının işlevi belirlenememektedir.Değerlendirme <strong>ve</strong> SonuçAvlu, Kilikia <strong>ve</strong> Isauria bölgesinde Erken Hıristiyanlık Dönemine tarihlenen kiliselerdeyaygın olmamakla birlikte, Seyranlık Kilisesi, avlusu olan az sayıdaki bölge kiIiselerindenbiri olarak karşımıza çıkar 2 .Seyranlık Kilisesi, üç nefli bazilikal planlı bir kilise olarak bölge kiliseleriyle ortakbir özellik gösterir. Naos üç adet, iki ayak arasında bir sütunla oluşturulan üçlü desteksisteminin kullanılmasıyla üç nefe ayrılmıştır. Kilikia <strong>ve</strong> Isauria kiliselerinde neflerin ayrımındaçoğunlukla sütun, sayılı örnekte de ayak kullarulrruştrrs. Ancak Seyranlık Kilisesigibi ikisinin bir arada kullanıldığı bir başka örnek bugüne kadar belirlenememiştir(Çizim: 4).Kilisede uygulanan bu destek sisteminin aynı ya da farklı dönemlerde bir arayagetirildikleri, gelecekte yapılabilecek bir kazı sonrasında kesin sonuca ulaşacaktır. Ancakbugünkü durumuyla bazı olasılıklar üzerinde düşünülebilir.Bunlardan birincisi kilisenin öncelikle sütunlu olarak yapılmış olabileceğidir. Buevreye ait <strong>ve</strong>riler sütun başlıkları, kilisenin doğu cephesi <strong>ve</strong> bölgedeki diğer Erken HıristiyanlıkDönemine ait kiliselerle benzeyen özellikleridir.2 Avlusu olan diğer kiliseler Emirzeli 1 No.lu Kilise (S. Eyice, Einige byzantinische Kleinstiidte im Rauhen Kilikien, in:150Jahre Deutsches Archaologisches Institut 1829-1979, 1981, 208 Taf. 89), Kanlıdivane 1 <strong>ve</strong> 2 No.lu Kilise (S. Eyice,Die Basillken von Kanlıdivan (Kanylelides-Kanylelleis), in: ZDMG Supp LV, 1980, 488 vd. Abb. 1-2), Tapureli A-B<strong>ve</strong> C kiliseleri (J. Keil- A. Wilhelm, Denkmaleraus dem RauhenKilikien, MAMA /11, 1931, 95 vd. Abb. 121-123). Oysakomşu Lykia bölgesinde Erken Hıristiyanlık Dönemine tarihle nen kiliselerde avlunun yaygın olarak uygulandığı görülür.Örnekler için bk. V. M. Tekinalp, Andriake Kiliseleri <strong>ve</strong> Tarihlendirme Sorunları, V. Ortaçağ <strong>ve</strong> Türk DönemiKazı.<strong>ve</strong> Araştırmalan Sempozyumu Bı/diri/er (19-20Nisan2001), 2001, 503.3 Sütunlu örnekler için bk. A. Aydın, Emirzeli:Eine hellenistische bis şpatantike Siedlungim Rauhen Kilikien, 1999,55vd. Ayaklı örnekler için bk. A. Aydın, Kilikia'daki Ayaklı Kiliselere BirOrnek: Hasanaliler Kilisesi, Adalya Iv. 1999-2000,247 vd.218

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!