1. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Bağlar mevkii gibi çevresinde pithos buluntularının yoğunluk teşkil ettiği Taylıeliçevresinde çok geniş bir alana yayılan nekropol ve yerleşim alanlarının izleri de farkedilmektedir. Karşıyaka ve Kebrez Tepe gibi yerlerde açıkça belirginleşen nekropol izleriarasında özellikle Taylıeli Köyü'nün 67 dönüm civarında bir sahayı kaplayan mezarlıkalanlarına dikkat etmek gerekmektedir. Mezarlık alanı içinde Roma ve Ortaçağ süreciile ilişkili olması muhtemel çok sayıda sütun ve benzeri taşıyıcı elemanlarla birliktediğer mimarı elemanlara da rastlanmaktadır. Taylıbaba Türbesi olarak adlandırılanyükseltideki (Resim: 4) Antik ve Ortaçağ mimarı elemanların yoğunluğu, bu kesim veçevresinde Ortaçağ ve belki daha erken süreçlerle ilintili bir yapı veya yapılar grubu ilebu mahal ve çevresinde bir yerleşme olabileceği izlenimini vermektedir. Şu an içinalanda çam iğneleri ve toprak birikintilerinin yoğunluğu ile birlikte yeni gömüler yapılmışolması, kesin niteliği tayin etmeyi engellemektedir. Bu noktada, mezarlık alanınınyeni gömü yapılmakta olan ve Taylıbaba Türbesi olarak adlandırılan mahallin batısındakalan bölümünde mermer bir ambon parçasına rastlanmış olması da önemlidir.Önemli bir arkeolojik niteliği olduğu aşikar olan Taylıeli Köyü'nün camisi önündeyer alan ve bu kesimde yapılmış su kanalının üstünde küçük bir köprü olarak kullanılan,ters çevrilmiş vaziyetteki, Yunanca harfler ihtiva ettiği fark edilen mermer kitabenindurumu da bu noktada büyük önem kazanmaktadırTaylıeli Köyü'ne komşu olan Şahinler Köyü içinde ve çevresinde çok sayıda arkeolojikniteliğe haiz mimarı parçalar ve arkeolojik verilere rastlanmıştır. Bu çalışmalaresnasında, Geç Roma ve Bizans Devri yerleşmesi olduğu izlenimini veren Şahinlermerası içinde kalan Çoraklık mevkii tespit edilmiştir. Taylıeli ile Şahinler sınırında kalanyerleşme denizden görülmeyecek, fakat denizi gayet iyi gören tepeler arasına gizlenmişve ardını bir yamaca yaslayarak önüne bir akarsu yatağını almış konumuyla bu yöreiçin tipik olan Ortaçağ yerleşmeleri özelliğini göstermektedir.Şahinler Köyü içinde yapılan çalışmayla, daha önce bahis konusu olan TaylıeliKöyü'nde olduğu gibi daha önce ziyaret edilen ve önemli bir arkeolojik iskarı alanı olduğufark edilen Hisarköy ile birlikte Şahinler ve Taylıeli ile Pelitköy'ün önemli bir bütünteşkil ettiği teşhis edilebilmiştir. Daha çok Geç Roma ve Ortaçağ sürecine ait olan buluntularıyladikkat çeken bu bölge, Ağacık ve diğer bazı köylerin de içinde bulunduğubir iç yerleşme dinamiği sergilemekte olup denizden yalıtılmış, fakat denizi kontrol edenbir yerleşme dinamiğinin parçalarıdır. Korsanlık faaliyetlerinin ve asayiş bozukluklarınınönem taşıdığı bir bölge için bu durum doğalolup bölgenin önemli ve kendisine özgüyerleşim sistemi ve arkeolojik oluşumuna açıklık getirmektedir.Şahinler içindeki araştırmalarda daha çok Ortaçağ süreci ile ilintili mimarı parçalarve sütunlar tespit edilmiştir. Bunlar dışında Şahinler Köyü'ne girişte sağlı sollu yeralan mezarlık alanlarının sağ tarafta bulunan kesiminde, köy trafosuna giden ve köyegirmeden önce sola dönen yola bakan cephesinde çok sayıda olduğu fark edilen şipolimalzemeler arasında, Bizans süreci ile ilişkili olduğu fark edilen ve kabartma bitkiselsüslemesi açıkça teşhis edilen mermer bir arşitrav par~ası görülmektedir. Mezarlık alanınındiğer kesimi içinde kalın ve büyük bir sütun ile diger sütun parçaları belirlenirken,dış mezarlık duvarında bulunan şipoli malzemenin niteliğini tayin etmek güçtür. Bunundışında, Şahinler Köyü'nün merkezinde yer alan kahveler çevresinde Bizans süreci ileilişkisi muhtemel sütun ve sütun parçalarıyla, özellikle 1895 tarihli köy camisi tarafındabulunan kahve duvarında, beton zemine yakın konumda, bitkisel kabartma bir süslemegösteren Bizans Devri eseri olduğu gözlenen mermer bir mimarı elemana rastlanmıştır.Cami çevresinde yine aynı sürece ait üç sütun, sütun kaidesi ve sütun başlığı ile birlikte,caminin batısında bulunan sokak kenarında biri cami duvarına dayalı, diğeri duvaratutturulmuş, Bizans Devri eseri iki mermer mimarı eleman da teşhis edilmiştir.Bunlardan birinin bir ambon parçası olduğu tespit edilirken, diğerinin bir paye kaidesiolduğu görülmektedir. Sütunların genellikle Kozak Taşı olduğu da fark edilmiştir.Şahinler üzerinden ulaşılan ve bu köyden fazla uzak olmayan Ağacık Köyü deana nitelikleri itibariyle Şahinler, Hisarköy, Pelitköy ve Taylıeli'nin oluşturduğu arkeolojikbütünlüğe, bazı diğer köylerle birlikte dahil olmaktadır. Ağacık Köyü çevresinde ya-195