1. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

veriler, doğu yönde iki kademeli giriş kapılı kale yapısı, üzerinde kurulu bulunduğu kayalıkplatformun şekline uygun olarak, çeşitli kırılmalarla birlikte platformu kuşatlığınıgöstermektedir.Kale sur duvarlarının malzeme ve tekniği, Ortaçağ') verse de, girişin güneyindeolup, kapısı doğuya bakan ve içine giremediğimiz iki odalı Urartu Dönemi kaya mezarıve gerekse kayalığın batı ucunda görülen kaya basamakları ve kutsal alan, kaleninilk kullanımını Urartu Dönemine kadar indirir. Kale platformunda yer alan iki adet sarnıç,yine bu dönemden kalma olup, Ortaçağ'da da kullanılmış olmalıdır. Kale içi ve çevresindebulunan Demir çağı seramik buluntuları, kalenin ilk kullanımının Urartu Dönemiolduğunu ispatlarken; Demir çağı seramikleri dışında görülen az yoğunluklu Hellenistik/RomaDönemi seramik buluntuları, Urartu ve Ortaçağ kullanımı arasında, Hellenistik/Romave olasılıkla Bizans dönemlerinde de kalenin kullanıldığı göstermesi açısındanilginç verilerdir.11.2.2. ANBAR KAYA MEZARıAnbar Kalesi'nin kurulu bulunduğu kayalık alanın doğu cephesinin güneyindeyer almaktadır. Kaya mezarının bulunduğu yere, malzeme desteği olmadan tırmanmaolanağı bulunmadığından, dıştan yapılan ilk gözlem/erde, doğu yöndeki girişin yaklaşık2x3 m. boyutlarında olduğu görülmektedir ki; derinliği yaklaşık olarak 4-5 m. civarındagörülen odanın, batısında yer alan ikinci bir açıklıkla, daha derinde bir başka me:'kana açıldığı izlenebilmektedir (Resim: 3).11.2.3. SiNAN KALESiMerkez ilçe, Kocakoç Nahiyesi, Sinan Köyü'nün 600 m. kadar batısında yüksekbir tepe üzerinde kuruludur. Yaklaşık 120x40 m.lik bir alanı kaplayan ve doğu cephesieğimli bir yamaca bakan kalenin, kuzey ve güney cepheleri, aynı eğimin batı yöndekiuçurum ile birleştiği noktaları kontrol ederken; batı cephe, Pülümür Vadisi'ne bakan dikkayalıkların üzerine oturmaktadır (Resim: 4).Kaleden ilk ve son defa söz eden Cenap Osmanoğlu'dur. Osmanoğlu, Sinan Köyü'nünyakınında aynı isimli bir kalenin varlığını belirtirken, hisar ve burç kalıntısı olarakhiç bir ize rastlanmadığı söyler 12 . Gerçekten de kale surlarının tamamı, çeşitli dönemlerdekitahribatlarla yok olmuştur. Cumhuriyet Döneminden hemenönce ve sonraköylere çekildiği söylenen taşlarla, döneminin feodal bey ve ağa konaklarının inşa edildiğibelirtiise de 13 ; kısmen kimi temel izleri ile sur duvarlarına ait, dağınık durumdaki kabayonu taş malzeme çevreye yayılmış olarak görülebilmektedir.Yoğunlukla doğu yönde görülen taş döküntüleri, kalenin sur duvarlarının büyükölçüdeki tahribatını gösterirken, kale alanı içindeki kimi temel izleri, Ortaçağ kale içi yapılarınaait olmalıdır. Bununla birlikte, kale içi ve çevresinde yoğun olarak görülen Demirçağı seramiği, kalenin ilk kullanımını Urartu Dönemine kadar götürür. Bu dönemiçinde kalenin girişi güney yönde olmalıdır ki; bu yönde ana kayalıkların işlenmesiyleoluşturulmuş kimi düzenlemeler, giriş için bir yol ve açıklık yaratma kaygısını göstermektedir.Mevcut durumu ile kuzey-güney doğruıtusunda düzensiz dikdörtgen bir planşekli gösteren kalenin batı sur duvarları, altında bulunan kayalık yükselti nedeniyle dahazayıf tutulurken; diğer yöndeki surlar, daha kuvvetli oluşturulmuş olma/ıdır (Çizim:4). Olasılıkla, Urartu Döneminde daha küçük ölçekli olarak tasarlanan kale yapısı, geçdönemlerde doğu yönde genişletilmiştir.Bulunduğu konum itibarıyla Kocakoç (Pah) platosunu ve Mazgirt yönünden,özellikle de Mazgirt-Anbar'dan gelip Erzincan yönüne geçişi sağlayan bölgelerle, Pülü-12 Osmanoğlu 1966 b: 16.13 Gerek Anbar ve gerekse Sinan kalelerinden alınan taşların ağa ve beyevlerinin yapımı için çekildiğini, yörede yaşayantüm köy yaşlıları belirtmektedir. Ancak, özellikle eski adı Pah olarak geçen bugünkü Kocakoç Nahiyesi'nde yapılanbu evlerden de geriye herhangi bir iz kalmamıştır.142