1. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

PHRYGiA, pisioiA VE LYCAONiA'OAEPiGRAFiK YÜZEY ARAŞTIRMALARIThomas DREW-BEAR*Burada özetleyeceğimaraştırmaiçin gereken ilgi ve kolaylığı gösteren Anıtlar veMüzeler Genel Müdürlüğü'nün tüm yetkililerine ve çalışmalarıma katkıları nedeniyleFethiye Müzesi araştırmacılarından Sayın Orhan Köse'ye içtenlikle teşekkür ederim.Ayrıca Afyon Müzesi Müdürü Sn. Seracettin Şahin, Kütahya Müzesi Müdürü Sn. MetinTürktüzün, Isparta Müzesi Müdürü Sn. Jale Dedeoğlu vE? tüm müze personeline şükranlarımısunarım. Yüzey araştırmalarımın tümüne Ege Universitesi Araştırma GörevlisiSayın Pınar Aytaçlar katıldı., Geçen yıllar olduğu gibi, bu sene de çalışmamızın önemli bir kısmını Afyon ili'ndekiIscehisar'da bulunan büyük Roma mermer ocaklarına ayırdık. Eski Dokimeionkentinin yakınlarında bulunan ve 'Bacakale' olarak adlandırılan büyük mermer ocaklarınıdevletten kiralayan Alimoğlu Mermer Şirketi tarafından yapılan çalışmalar sayesinde,Roma 'pasa'sı (atılmış taş ve toprak) içinden çıkarılan ve üzerinde Latince yazıtlarbulunan çok sayıda işlenmemiş blok ve sütun tespit ettik (Resim: 1). Roma bürokrasisininifadelerini taşıyan bu Latince yazıtlar, üzerinde bulundukları blok ya da sütunlarınocaktan çıkarıldığı tarihi de vermektedir. Çünkü bu yazıtlar, o yılda Roma'da görev yapankonsüllerin, blokun çıkarıldığı alanda (caesura) çalışan ekibin şefinin, bloka şekilveren atölyenin (officina) ve bazen de yöneticinin (procurator) ismini de taşımaktadırlar.Dokimeion'da bulunan bu tip yazıtlar, I..S. 96'da ölen Imparator Domitianus'un hükümdarlığıile başlayan ve LS. 235'te ölen Imparator Severus Aleksander ile sona eren150 yıllık bir dönem içerisine tarihlenir.Tüm bu dönem boyunca, yazıtların yardımı ile, söz konusu mermer ocaklarınınyönetimindeki gelişme sürecini izlemek mümkün olmaktadır. Tek başlarına ele alındıklarındafazla anlam ifade etmeyecek bu yazıtlar, yüzlerce örnekten oluşan bir seri meydanagetirdiklerinde, sadece Roma Imparatorluğu idaresindeki mermer ocaklarının yönetiminedeğil, aynı zamanda Asia eyaletinde imparatorluğaait olan mülki idaresine vehatta Roma devlet teşkilatına ilişkin önemli bilgiler vermektedir. Bu mermer ocaklarınınyönetimi, bizdeki devlet mernurlanna denk gelen imparatorların azatlılarınca yerine getirilmektedir.Bu kişiler kariyerlerini, ıtalya ve eyaletierde muhtelif imparatorluk görevlerininuzmanlaşmış yöneticileri olarak sürdürürler ve çalışmalarının karşılığı olarak terfiettirilip, Roma ımparatorluğu'nundeğişik bölgelerine atanmalarından ötürü görev değiştirirlerdi.. Sadece bürokratlar değil, mermerin kendisi de tüm imparatorluğu dolaşmaktaydı.ıtalyanlar'ın pavonazzetto dediği, Türkçe'de ise menekşe olarak adlandırılan kırmızıdamarlı bu güzel beyaz mermer Dokimeion dışında dünyanın hiç bir yerinde bulunmaz.Bugün olduğu gibi Roma Döneminde de, bu eşsiz mermer, kamu binalarını ya daProf. Thomas DREW-BEAR, 31 rue Royale, 69001 Lyon/FRANCE105