MODERN KENT YÖNETİMİ - I - Yerel Siyaset

Modern Kent Yönetimi - I 19Türkiye nüfusunun yaklaþýk beþte birini barýndýran Ýstanbul, sadece ülkenindeðil, bölgenin de çekim merkezidir. Ticaret, sanayi, finans, kültür veher türden beþeri mübadele Ýstanbul’un zengin ve hareketli mekânlarýndasürmektedir.Sanayileþmekte olan toplumlarda, kentlerdeki iþ olanaklarý, köylük yerlereoranla daha hýzlý çoðalýr. Ekonomik geliþmeyle birlikte kiþi baþýna düþengerçek gelir yükseldikçe, kentlerde üretilen mal ve hizmetlere duyulanistem, tarým ürünleri istemine oranla fazla olur. Ayrýca üretim sürecinin ussallaþmasýsonucunda, eskiden köylerde görülen birtakým hizmetler kentlerdegörülmeye baþlanýr. Bunun, uzmanlaþma ile yakýndan ilgisi vardýr.Kentin çekiciliðinin bir nedeni de marjinal sektör olarak adlandýrýlan iþkollarýnýn varlýðýdýr. Bu durum nüfusun önemli bir bölümünün, marjinal iþlerolarak adlandýrýlan alanlarda istihdamýna yol açmýþtýr. Marjinal sektörler;iþportacýlýk, hizmetçilik, deðnekçilik, hamallýk ve benzeri gibi örgütlenmiþbir ekonomik yapýdan çýkarýlýp atýlacak olursa ekonominin iþlerliðindeherhangi bir aksamaya yol açmayacak iþler olarak tanýmlanýr. Türkiye’deköyden kente göçü cazip hale getiren nedenlerden biri de kente gelen nüfusunmarjinal iþler sayesinde kendine bir yaþam alaný oluþturabilmesidir. 473. Teknolojik NedenlerDaha önce de vurgulandýðý gibi kentleþmenin en önemli etkeni sanayidevrimi olmuþtur. Sanayi devrimi ile baþlayan teknolojik geliþmeler sonucuüretimin görülmedik oranda artmasý ve maliyetlerin düþmesi ile birbiri ardýnasanayi tesisleri kurulmaya baþlanmýþtýr. Bu tesisler, mallarýn satýþ noktalarýnaulaþtýrýlmasý kolaylýðý ve sanayi için gerekli altyapýnýn kentlerde bulunmasýnedeniyle kentlerde kurulmaya baþlanmýþtýr. Kentlerde kurulan sanayitesisleri, beraberinde büyük ölçekte iþgücü talebini doðurmuþ ve bu talepde kentte karþýlanamadýðý için kýrsaldan kente göçler, nüfus akýmý baþlamýþtýr.Sanayinin geliþmesi beraberinde ekonomik geliþmeyi ve nüfus artýþýnýgetirmiþ, bu da yeni iþ kollarýnýn doðmasýna ve mevcut iþ kollarýnýn da artmasýnayol açmýþtýr. Zincirleme olarak yaþanan bu geliþmeler neticesinde,kentlerin nüfusu büyük artýþlar göstermeye baþlamýþtýr.Sanayi Devrimi ile birlikte ortaya çýkan yeni üretim yapýsý, kýrsal alan-47 ERKAN, R., Kentleþme ve Sosyal Deðiþme, s.68