13.07.2015 Views

2. kadastro kongresi 2008 kitap - 5.indd - Harita ve Kadastro ...

2. kadastro kongresi 2008 kitap - 5.indd - Harita ve Kadastro ...

2. kadastro kongresi 2008 kitap - 5.indd - Harita ve Kadastro ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITMMOB HARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>DS KONFERANS SALONUAnkara<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>1


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIletiim Bilgileri<strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri OdasSümer 1 Sokak No : 12/4 06440 Kzlay / ANKARATel : 0312 232 57 77 (PBX)Faks : 0312 230 85 74e-posta : hkmo@hkmo.org.trweb : www.hkmo.org.trTeknik Hazrlk & BaskHermes Tantm Ofset Ltd. ti.K. Karabekir Cad. 39/16 skitler / ANKARATel: 0312 384 34 32 - 391 01 97www.hermesofset.com.tr - hermes@hermesofset.com.tr2<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong><strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>3


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITMMOB HARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRESKongre Bakan : Prof. Hüseyin ERKANKongre Sekreteri : A. Ülkü KUTLUYürütme Kurulu______________________________________________________________________A. Ülkü KUTLUNihat AHNDoç. Dr. Hülya DEMRDr. Orhan ERCANHüseyin ÜLKÜT. Bilinç BATURProf. Dr. Ahmet AÇLAR 11 Nolu STBK Bk.M. Zeki ADLI Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Gnl. M.Ceyhun AKKUVakflar Genel MüdürlüüProf. Dr. Tevfik AYAN 2 Nolu STBK Bk.Doç. Dr. Çetin CÖMERT 3 Nolu STBK Bk.Celalettin ÇALAPKULU BOTA Genel MüdürlüüYrd. Doç. Dr. Kemal ÇELK Karadeniz Teknik Üni.Yrd. Doç. Dr. M. Selim ÇEPN Kocaeli Üni<strong>ve</strong>rsitesiAhmet ÇÖMLEKÇÖzel Çevre Kor. Kur. Bk.Gülhan DEMRKültür Var. <strong>ve</strong> Müz. G. MDoç. Dr. Hülya DEMR Yldz Teknik Üni<strong>ve</strong>rsitesiProf. Dr. Zerrin DEMREL 11 Nolu STBK ÜyesiProf. Dr. Rasim DENIZ 5 Nolu STBK Bk.Fatih ERÇETNMilli Emlak Genel Müd.Yrd. Doç. Dr. Saffet ERDOAN Afyon Kocatepe Üni.Prof. Dr. Hüseyin ERKAN 9 Nolu STBK Bk.Doç. Dr. Halil ERKAYA 4 Nolu STBK Bk.Sezai ERYILMAZTCDD Genel MüdürlüüNamk GAZOLU1 Nolu STBK Bk.Ufuk S. NCSaadet TOKDEMRNihat ERDOANBar SAKÇIÖmer BLGLOLUDüzenleme Kurulu____________________________________________________________________Ö. Ali ANBAR TKGM Gn. Md. Yard.Sedat BAKICITKGM Daire BakanT. Bilinç BATUR Gn .Mrkz. Y.K Üyesiinasi BAYRAKTAR TKGM Gn. Md. Yard.Erturul CANDAGenel SekreterF. Yaar ÇETNTA <strong>2.</strong> BakanDoç. Dr. Hülya DEMR Kad. Kom. ÜyesiDr. Orhan ERCANKad. Kom. ÜyesiYrd. Doç.Dr. Ali ERD Kad. Kom. ÜyesiProf. Hüseyin ERKAN Kad. Kom. BakanOktay GAZOLUKad. Kom. ÜyesiDavut GÜNEYTKGM Daire BakanUfuk S. NCÖrgütlenme SekreteriÖzgür KARATAGn. Mrkz. Y.K ÜyesiHüseyin KAVLAKKad. Kom. Üyesi-TKGMBamüffettiiA. Ülkü KUTLU Genel SaymanYusuf MEHURTKGMA. Fahri ÖZTEN Genel BakanStk Gökin SEYLAM Kad. Kom. ÜyesiNihat AHNKad. Kom. Üyesi-TKGMGn. Md. Yard.Yrd. Doç.Dr. Bayram UZUN Kad. Kom. ÜyesiHüseyin ÜLKÜKad. Kom. ÜyesiProf. Dr. Ahmet YAAYAN Kad. Kom. ÜyesiDanma Kurulu____________________________________________________________________Nail GÜLERTMMOB Yön. Kur. ÜyesiNesim GÜLTEKNDS Genel MüdürlüüYrd. Doç. Dr. aban NAM Selçuk Üni<strong>ve</strong>rsitesiMuhittin PEKUluslararas l. Kom. Bk.Onur KARSLIOLU let. <strong>ve</strong> Koor. Kom. Bk.Halil KAYNARCAHKMO Onur Kurulu ÜyesiUur KOCAMANOrman Genel MüdürlüüA. Ülkü KUTLU GAP Bölge Kal. d. BkMete ÖZDEMRTÜGEMVedat ÖZLERUlatrma BakanlA. Fahri ÖZTEN HKMO Genel BakanProf. Dr. Ergün ÖZTÜRK 6 Nolu STBK Bk.Prof. Dr. Dursun Zafer EKER 7 Nolu STBK Bk.Hatice EKERT.C.K. Genel MüdürlüüMehmet SOANCITMMOB Yön. Kur. Bk.Yavuz SONCULTAU Genel MüdürlüüYlmaz UZUNTARLA Tarm Ref. Gnl MüdürlüüÖzcan YUMRUKTAY Özel Çev. Kor. K. Bk.l(*)Sralama alfabetik soyad srasna göre yaplmtr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>5


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIPROGRAMKADASTRO KONGRES – 2006M.T.A. Enstitüsü Konferans Salonu- ANKARA09.00 - 10.00 Kayt21 Mays <strong>2008</strong> Çaramba10.00 - 1<strong>2.</strong>00 AÇILI OTURUMU / Açl KonumalarProf. Hüseyin ERKAN / Kongre BakanAli Fahri ÖZTEN / TMMOB HKMO Genel BakanMehmet SOANCI / TMMOB BakanMehmet Zeki ADLI / Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel MüdürüFaruk Nafz ÖZAK / Bayndrlk <strong>ve</strong> skan BakanVeysel EROLU / Çevre <strong>ve</strong> Orman BakanBabakan (Katlmlar Halinde)Cumhurbakan (Katlmlar Halinde)1<strong>2.</strong>00 - 13.00 AÇILI BLDRSProf. Dr. Paul Van Der MOLEN / FIG Bk. Yard.13.00 - 14.30 YEMEK ARASI14.30 - 16.00 BRNC OTURUMe-DEVLET VE KADASTROOturum Bakan: Ali Fahri ÖZTEN / HKMO Bakan.14.30 - 14.50 Türkiye’de e-devlet YaklamHalil brahim AKÇA / DPT Müstear Yard.14.50 15.10 TUCBS Anlay <strong>ve</strong> GetirdikleriM. Zeki ADLI / TKGM Genel Müdürü15.10 15.30 e-<strong>Kadastro</strong>Gerhard MUGGENHUBER / Avusturya Ölçme <strong>ve</strong> Deerlendirme Federal Ofisi15.30 - 16.00 Tartma16.00 - 16.30 Ara6<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI16.30 - 18.30 KNC OTURUMTÜRKYE KADASTROSU <strong>ve</strong> YEN YAKLAIMLAROturum Bakan : Nihat AHN / TKGM Gn. Md. Yard16.30 - 16.50 Türkiye’de Tesis <strong>Kadastro</strong>su Çalmalarnn Tamamlanmas,hale Süreci <strong>ve</strong> Deerlendirilmesi, Fayda-maliyet analizi .Davut GÜNEY / TKGM <strong>Kadastro</strong> Dairesi Bakan16.50 - 17.10 Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Modernizasyonu Projesi (T.K.M.P)Yusuf MEHUR / TKGM Fen Dai. Bk.17.10 - 17.30 TUSAGA AKTF, HBB (<strong>Harita</strong> Bilgi Bankas)Sedat BAKICI / TKGM Geo. Fot. Dai. Bk.17.30 - 17.45 TARBSÜmit TOPRAK / TKGM b. Md.17.45 - 18.00 Dünya’da <strong>Kadastro</strong> Proje FrsatlarDr. Orhan ERCAN / Kongre Yürütme Kurulu Üyesi18.00 - 18.15 <strong>Kadastro</strong>nun Sosyal <strong>ve</strong> Ekonomik Etkileri (Aratrma Çalmas)Nedret DURUKAN OKAN, Cüneyt OKAN / Krsal Kalknma Uzman18.15 - 18.30 Tartma19.30 - 2<strong>2.</strong>00 KOKTEYL(Ankara Devlet Konuk Evi)22 Mays <strong>2008</strong> Perembe09.45 - 1<strong>2.</strong>00 ÜÇÜNCÜ OTURUMTÜRKYE’DE MEKANSAL BLG SSTEMNN ALTYAPISINIOLUTURMAK ÜZERE SAYISAL KADASTRO ÜRETMOturum Bakan: Timur Bilinç BATUR / HKMO Yönetim Kurulu Üyesi09.45 - 10.05 <strong>Harita</strong> Sektöründe Kurumsallama <strong>ve</strong> Mühendislik EtiiOuz KANSU, Tuna EROL / Ar <strong>Kadastro</strong> Müdürlüü10.05 - 10.25 Türkiye’de Mekansal Bilgi Sisteminin Altyapsn Oluturmak Üzere Saysal <strong>Kadastro</strong>Üretimine Özel Sektör YaklamMuhittin PEK /Özel Sektör10.25 - 10.45 <strong>Kadastro</strong> Çalmalarnda Ulusal Konumsal Veri Altyaps ÖngörüsüDoç. Dr. Çetin CÖMERT, Dr. Hasan Tahsin BOSTANCI / KTÜ10.45 - 11.05 Konya Bölgesinde Takbis Projesi Çalmalar <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> 2014 VizyonuZafer TÜREN / TKGM 5. BölgeYard.Doç.Dr. Sava DURDURAN / Selçuk Ün.11.05 - 11.25 Bat <strong>ve</strong> Orta Avrupa’da Arazi Yönetimi <strong>ve</strong> Konumsal Veri AltyapsGodfried BARNASCONI / Hollanda <strong>Kadastro</strong> Gn. Md. Yard.11.25 - 1<strong>2.</strong>00 Tartma1<strong>2.</strong>00 - 13.30 YEMEK ARASI<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>7


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI13.30 - 15.20 DÖRDÜNCÜ OTURUMKAMUSAL TAINMAZ YÖNETM KADASTRO LE LKLEROturum Bakan: Hüseyin ÜLKÜ / HKMO Krsal <strong>ve</strong> Kentsel Alan Düzenlemesi Komisyonu Bk.13.30 - 13.50 Tanmaz Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklar, Mülkiyet <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Sorun <strong>ve</strong> ÖnerilerÖmer ÇAKIR / Kültür Varlklar <strong>ve</strong> Müzeler Gn. Md.lüü Kurullar Dai. Bk.13.50 - 14.10 <strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> mar Uygulamalarnda Vakf Tanmazlarn YeriMusa AKDENZ / Vakflar Gn. Md.lüü Yatrm <strong>ve</strong> Emlak Daire Bk.14.10 - 14.30 Arsa <strong>ve</strong> Arazi Düzenlemesinde Yeni YöntemlerDoç. Dr. Hami YILDIRIM / Teknik Aratrma <strong>ve</strong> Uygulama Genel Müdürü14.30 - 14.50 Kentsel Dönüüm <strong>ve</strong> MülkiyetGöksel KÖKSOY /zmir B.ehir Bel. Bk.l14.50 - 15.10 Tartma15.10 - 15.30 ARA15.30 - 17.00 BENC OTURUMTAINMAZ DEERLEMES KADASTRO LKLEROturum Bakan: inasi BAYRAKTAR / TKGM Gn. Md. Yard.15.30 - 15.50 Devlet Su leri Tanmaz DeerlemesiMustafa KARATA / DS Emlak Kam. Dai. Bk.Nesim GÜLTEKN / DS Emlak Kam. Dai. Bk. Yard.15.50 - 16.10 Kamulatrmada Tanmaz Deerlemesi <strong>ve</strong> Karayollar Genel Müdürlüü UygulamalarKürat KOÇ / Karayollar Gn. Md.lüü Kam. Dai. BkVedat ÖZLER / Karayollar Gn. Md.lüü Kam. b. Md. Yard.16.10 - 16.30 Tanmaz Deerleme <strong>Kadastro</strong> likileriDoç.Dr.Hülya DEMR / YTÜ Dekan Yard.16.30 - 17.00 Tartma23 Mays <strong>2008</strong> Cuma09.45 - 11.30 ALTINCI OTURUMKIRSAL ARAZ YÖNETM KADASTRO LKLEROturum Bakan: Ömer Ali ANBAR / TKGM Gn. Md. Yard.09.45 - 10.05 Tarmsal Arazi Yönetiminde Arazi Tanmlamas <strong>ve</strong> KaytHasan DURSUN / Tar. Ür. <strong>ve</strong> Gel. Gn. Md.lüü Tarmsal Arazi Dai. Bk.10.05 - 10.25 Tanmazlarda Doal Deer Envanterinin Oluturulmas <strong>ve</strong> Alan YönetimiDilek TEZEL / Özel Çevre Koruma Kurumu Bk.l8<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI10.25 - 10.45 <strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> Temel Yarg Sorunlar <strong>ve</strong> Devletin Tazmin YükümlülüüProf. Dr. Etem Saba ÖZMEN / Hukuk Fakültesi Öretim Üyesi10.45 - 11.30 Orta Avrupa’da Krsal Arazi Yönetimi UygulamalarProf. Dr. Michael KLAUS / Münih Teknik Üni<strong>ve</strong>rsitesi11.30 - 1<strong>2.</strong>00 Tartma1<strong>2.</strong>00 - 13.30 YEMEK ARASI13.30 -15.30 YEDNC OTURUMKONUK DEVLET TEMSLCLEROturum Bakan: Dr. Orhan ERCAN / Kongre Yürütme Kurulu Üyesi13.45 - 14.00 Azerbaycanda Danmaz Emlakn Kadastr <strong>ve</strong> Reyestrinin AparlmasElxan BAYRAMOV / AzerbaycanK.K.T.C.de <strong>Kadastro</strong> <strong>Harita</strong>larnn YenilenmesiHacire DENZ, Mustafa YANGIN / Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> DairesiReal Estate Cadastare In SerbiaSuleiman A. DABBASStudy Into Go<strong>ve</strong>rnance In Land AdministrationTony BURNSGeneralin Formation About Suryeving And Cadastre In LibyaMahmoud EJWEL15.00 - 15.15 Tartma15.15 - 15.30 ARA15.30 - 17.10 SEKZNC OTURUMÇEVRE KORUMA, ARAZ TOPLULATIRMA VE KADASTRO LKLEROturum Bakan: Asiye Ülkü KUTLU/ HKMO Genel Sayman15.30 - 15.50 GAP Projesi Kapsamnda Yaplan Arazi Toplulatrma ÇAlmalarUur BÜYÜKHATPOLU / DS XV. Bölge Müdür Yard.15.50 - 16.10 Kamulatrma Amaçl Toplulatrma (DS-TCK-TCDD-DLH)Yard. Doç. Dr. Ali ERD / Selçuk Ün.16.10 - 16.30 Arazi ToplulatrmaDr. Gürsel KÜSEK / Tarm Reformu Gn. Md.lüü16.30 - 16.50 Toprak Koruma, Arazi Kullanm <strong>ve</strong> ToplulatrmaHalil AKDENZ / HKMO Ank. b. Bakan16.50 - 17.10 Tartma<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>9


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI20.00 TKGM TÜRK SANAT MÜZ KOROSU(Karayollar Genel Müdürlüü Konferans Salonu)24 Mays <strong>2008</strong> Cumartesi09.45 - 11.45 DOKUZUNCU OTURUMORMAN KADASTROSUOturum Bakan: Prof. Dr. Cemal BIYIK / KTÜ Jeo. <strong>ve</strong> Fotog. Müh. Bölüm Bk.09.45 - 10.05 Orman <strong>Kadastro</strong>sunun Tarihcesi <strong>ve</strong> Günümüzde Orman <strong>Kadastro</strong>suUur KOCAMAN / Orman Genel Müdürlüü10.05 - 10.25 Orman <strong>Kadastro</strong>suHüseyin KOÇAK / TKGM Ba Müfettii10.25 - 10.45 Dou Karadeniz Bölgesinde Orman <strong>Kadastro</strong>suAvni F / TKGM b. Md.10.45 - 11.05 Orman - Tarm Arazileri Anlamazlklar <strong>ve</strong> YargProf. Dr. Akif KUNDAKÇI / Celal Bayar Ün.11.05 - 11.25 Tartma11.25 - 11.45 ARA11.45 - 13.30 ONUNCU OTURUMORMAN KADASTROSU VE 2B SORUNUOturum Bakan: Prof. Hüseyin ERKAN / Kongre Bakan11.45 - 1<strong>2.</strong>05 Türkiye’de Orman <strong>Kadastro</strong>su <strong>ve</strong> 2B SorunlarFerruh ATBAOLU / Yargtay 20. Hukuk Dairesi Onursal Bakan1<strong>2.</strong>05 - 1<strong>2.</strong>25 Orman Tahdidi <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong>su TekniiSalih TURHAN / Orman Genel Müdürlüü1<strong>2.</strong>25 - 1<strong>2.</strong>45 Orman Snrlar Dna Çkarma leminde Son GelimelerProf. Dr. Sedat AYANOLU, Ar. Gör. Gökçe GENÇAY, Ar. Gör. Üstüner BRBEN /stanbul Ün.1<strong>2.</strong>45 - 13.05 Orman <strong>Kadastro</strong>su Sorun OdaklarHüseyin ÜLKÜ /HKMO Krsal <strong>ve</strong> Kentsel Alan Düzenlemesi Komisyonu Bk.13.05 - 13.25 Corafi Bilgi Sistemlerinden YaralanlarakOrman Snrlarnn Tespiti <strong>ve</strong> Karlalan SorunlarOnur ÇETN / Konya Orman Böl. Müd.lüüYard. Doç. Dr.Sava DURDURAN / Selçuk Ün.13.25 - 13.45 Tartma13.45 - 14.10 KONGRE SONUÇ BLDRGESNN OKUNMASIA.Ülkü KUTLU / Kongre Sekreteri10<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASISUNUOdamz demokratik bir meslek kuruluu olarak, kurulu yl olan 1954‘ten bu yana dünyay, ülkeyi, yaamtanyan, alglayan, sorgulayan, bilimin nda <strong>ve</strong> ortak akln yol göstericiliinde oluturduu politikalaryaama geçiren bir anlay içerisindedir.Çamzda bilgi hzla yer deitirmektedir. Bütün bilgilerin yaklak % 80 inini mekan/konum bilgilerininiçerdii, dünya genelinde kabul edilen bir olgudur. Mesleki alanmzda bilim <strong>ve</strong> teknolojik gelimelerintoplum <strong>ve</strong> kamu yarar, ülkenin kalknmas <strong>ve</strong> geliimi yönünde kullanlmas <strong>ve</strong> sunulmas gündeminönemli konular arasnda yer almaktadr. Günümüzde <strong>kadastro</strong>, toprak/insan ilikilerini modelleyen birbilgi sistemi olarak tanmlanmaktadr. Mekansal bilgi sistemlerinin temelini “harita <strong>kadastro</strong> bilgileri”oluturmaktadr. Bu nedenle günümüzün <strong>ve</strong> gelecek günlerin harita-<strong>kadastro</strong> hizmetleri, çok deiik hizmetlere<strong>ve</strong> gereksinmelere yönelik “mekansal bilgi sistemleri”nin temel bilgilerini üretmek, toplamak <strong>ve</strong>bu sistemi oluturmak, güncel tutmak <strong>ve</strong> yönetmek olarak kabul edilmektedir.Ülkemizde uygulanan <strong>kadastro</strong>, hukuksal <strong>kadastro</strong> olup, daha sonra çkarlan tüm yasalarda bu içeri-e bal kalnmtr. 1925 lerden 2000 li yllara geldiimizde deiik yöntemlerle, farkl dorulukta <strong>ve</strong>standartlarda <strong>kadastro</strong> çalmalarnn kentlerde % 98 orannda, köylerde ise % 71’i tamamlandngörüyoruz. Son dönemde özel sektörden hizmet satn alnarak yaklak 11 bin köy <strong>ve</strong> mahallenin <strong>kadastro</strong>çalmalar da hzla devam etmekte olup, ksa sürede tamamlanaca ifade edilmektedir. Hizmet satnalnarak özel sektörümüzce <strong>kadastro</strong>su yaplmakta olan söz konusu köyler ulam, topografya, iklim <strong>ve</strong>bitki örtüsü yönünden güç koullara sahip birimlerdir. Koullar dikkate alndnda meslektalarmznher yönüyle zor koullar altnda hizmet ürettiklerini görmekteyiz. Bu süreçte emei geçen <strong>ve</strong> olumlukatks olanlara teekkür ediyor, ükranlarmz sunuyoruz.Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü’ nün dünü bugünü, tanmaz deerleme <strong>ve</strong> tapu <strong>kadastro</strong> ilikisi,arazi <strong>ve</strong> arsa yönetimi, kent <strong>ve</strong> bölge planlamas, imar uygulamalar, mülkiyet, arazi bilgi sistemleri,kamu kurum <strong>ve</strong> kurulular <strong>ve</strong> TKGM ile ilikiler, eitim sürecinde <strong>kadastro</strong>, gelimi ülkelerdeki <strong>kadastro</strong>çalmalar vb. konularn ele alnarak irdelenmesi, deerlendirmelerinin yaplmas, gelecee yönelikbilimsel admlarn nasl, ne zaman <strong>ve</strong> hangi çerçe<strong>ve</strong>de atlmas gerektii konusunda görü <strong>ve</strong> önerilerinoluturulmas gereklilii deiik platformlarda hep gündem olmutur. fade edilen bu konular, konununuzmanlar ile yetkililerini de hazr bulunduu ortamlarda tartmak, bilimin nda <strong>ve</strong> akln yol göstericiliindebirlikte irdeleyerek öneriler oluturmak, toplum <strong>ve</strong> kamu yarar yönünde önemli admlarnatlmasna katk koymak <strong>Kadastro</strong> Kongrelerinin düzenlenmesini kaçnlmaz klmtr.Bu nedenle Odamzn sürekli Bilimsel Teknik Komisyonlarndan olan <strong>Kadastro</strong> Komisyonumuzun öneri,katk <strong>ve</strong> destekleriyle ilki Mays 2006’ da yaplan <strong>Kadastro</strong> Kongresinin ikincisi 21-24 Mays <strong>2008</strong> tarihlerindeDS konferans salonunda gerçekletirilmitir. Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü’ nün katklarylaher iki ylda bir yaplmas ilke olarak benimsenen <strong>Kadastro</strong> Kongresinin kamu kurum <strong>ve</strong> kurulularile birlikte farkl meslek gruplarnn da Kongreye katlmalar öne çkarlmtr.Kongre Sonuç Bildirgesinde yer alan tespit, görü <strong>ve</strong> önerilerin Odamzn çalma programlarn yönlendireceiniifade etmeliyiz. Dier taraftan Kongre Sonuç Bildirgesinin, Türkiye‘deki tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong>çalmalarnn <strong>ve</strong> üretilen ürünlerin bugünü <strong>ve</strong> gelecei konusunda istenilen düzeyde amaca hizmet edebilmesisektörde çalanlarn özlük haklarnn gelitirilebilmesi için mevzuat deiiklikleri dahil her türlügiriimin yaplmas hususlarnda bavuru kaynaklarndan birisi olaca gözden kaçmamaldr.Odamzca düzenlenen panel, sempozyum kongre <strong>ve</strong> kurultaylar her zaman baarl bir ekilde gerçekletirilmektedir.Bu baarda herkesin emek <strong>ve</strong> katks vardr. <strong>Kadastro</strong> Kongresinin düzenlenmesinde <strong>ve</strong>gerçeklemesinde youn emek harcayan yürütme kuruluna, düzenleme <strong>ve</strong> danma kurullarnda görevalan sevgili arkadalarmza, bilim insanlarna, akademisyenlere, kurum <strong>ve</strong> kurulu temsilcilerine ayrayr teekkür ederiz.Sayglarmzla.TMMOB<strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas41. Dönem Yönetim Kurulu<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>11


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIÇNDEKLERAÇILI OTURUMU / Açl Konumalar ..............................................................................................................15Prof. Hüseyin ERKANAli Fahri ÖZTENMehmet SOANCIMehmet Zeki ADLIFaruk Nafz ÖZAKAÇILI BLDRS ...................................................................................................................................................31Prof. Dr. Paul Van Der MOLENBRNC OTURUM ..................................................................................................................................................53e-DEVLET VE KADASTROOturum Bakan: Ali Fahri ÖZTENTürkiye’de e-devlet YaklamHalil brahim AKÇATUCBS Anlay <strong>ve</strong> GetirdikleriM. Zeki ADLIe-<strong>Kadastro</strong>Gerhard MUGGENHUBERKNC OTURUM .....................................................................................................................................................77TÜRKYE KADASTROSU <strong>ve</strong> YEN YAKLAIMLAROturum Bakan : Nihat AHNTürkiye’de Tesis <strong>Kadastro</strong>su Çalmalarnn Tamamlanmas, hale Süreci <strong>ve</strong> Deerlendirilmesi,Fayda-maliyet analiziDavut GÜNEYTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Modernizasyonu Projesi (T.K.M.P.)Yusuf MEHURTUSAGA AKTF, HBB (<strong>Harita</strong> Bilgi Bankas)Sedat BAKICITARBSÜmit TOPRAKDünya’da <strong>Kadastro</strong> Proje FrsatlarDr. Orhan ERCAN<strong>Kadastro</strong>nun Sosyal <strong>ve</strong> Ekonomik Etkileri (Aratrma Çalmas)Nedret DURUKAN OKAN, Cüneyt OKANÜÇÜNCÜ OTURUM ..............................................................................................................................................131TÜRKYE’DE MEKANSAL BLG SSTEMNN ALTYAPISINIOLUTURMAK ÜZERE SAYISAL KADASTRO ÜRETMOturum Bakan: Timur Bilinç BATURTürkiye’de Mekansal Bilgi Sisteminin Altyapsn Oluturmak Üzere Saysal <strong>Kadastro</strong> Üretimine Özel SektörYaklamMuhittin PEK<strong>Kadastro</strong> Çalmalarnda Ulusal Konumsal Veri Altyaps ÖngörüsüDoç. Dr. Çetin CÖMERT, Dr. Hasan Tahsin BOSTANCI12<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKonya Bölgesinde Takbis Projesi Çalmalar <strong>ve</strong> “<strong>Kadastro</strong> 2014” Vizyonuna UyumuZafer TÜREN, Yard.Doç.Dr. Sava DURDURANBat <strong>ve</strong> Orta Avrupa’da Arazi Yönetimi <strong>ve</strong> Konumsal Veri AltyapsGodfried BARNASCONIDÖRDÜNCÜ OTURUM .........................................................................................................................................179KAMUSAL TAINMAZ YÖNETM KADASTRO LE LKLEROturum Bakan: Hüseyin ÜLKÜTanmaz Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklar, Mülkiyet <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Sorun <strong>ve</strong> ÖnerilerÖmer ÇAKIR<strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> mar Uygulamalarnda Vakf Tanmazlarn YeriMusa AKDENZArsa <strong>ve</strong> Arazi Düzenlemesinde Yeni YöntemlerDoç. Dr. Hami YILDIRIMKentsel Dönüüm <strong>ve</strong> MülkiyetGöksel KÖKSOYBENC OTURUM ...............................................................................................................................................213TAINMAZ DEERLEMES KADASTRO LKLEROturum Bakan: inasi BAYRAKTARDevlet Su leri <strong>ve</strong> Tanmaz DeerlemesiMustafa KARATA, Nesim GÜLTEKN, Hüseyin ERCANKamulatrmada Tanmaz Deerlemesi <strong>ve</strong> Karayollar Genel Müdürlüü UygulamalarKürat KOÇ, Vedat ÖZLERTanmaz Deerlemesi <strong>Kadastro</strong> likileriDoç.Dr.Hülya DEMRALTINCI OTURUM ................................................................................................................................................251KIRSAL ARAZ YÖNETM KADASTRO LKLEROturum Bakan: Ömer Ali ANBARTarmsal Arazi Yönetiminde Arazi Tanmlamas <strong>ve</strong> KaytHasan DURSUN, Mete ÖZDEMRTanmazlarda Doal Deer Envanterinin Oluturulmas <strong>ve</strong> Alan YönetimiDilek TEZEL<strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> Temel Yarg Sorunlar <strong>ve</strong> Devletin Tazmin YükümlülüüProf. Dr. Etem Saba ÖZMENOrta Avrupa’da Krsal Arazi Yönetimi UygulamalarProf. Dr. Michael KLAUSYEDNC OTURUM ...............................................................................................................................................297KONUK DEVLET TEMSLCLEROturum Bakan: Dr. Orhan ERCANAzerbaycanda Danmaz Emlakn Kadastr <strong>ve</strong> Reyestrinin AparlmasElxan BAYRAMOV / AzerbaycanK.K.T.C.de <strong>Kadastro</strong> <strong>Harita</strong>larnn YenilenmesiHacire DENZ, Mustafa YANGIN / Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> DairesiReal Estate Cadastare In SerbiaSuleiman A. DABBASStudy Into Go<strong>ve</strong>rnance In Land AdmnstrationTony BURNS<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>13


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGeneralin Formation About Sur<strong>ve</strong>ying And Cadastre In LibyaMahmoud EJWELSEKZNC OTURUM ............................................................................................................................................341ÇEVRE KORUMA, ARAZ TOPLULATIRMA VE KADASTRO LKLEROturum Bakan: Asiye Ülkü KUTLUGAP Kapsamnda Yaplan Arazi Toplulatrma ÇalmalarUur BÜYÜKHATPOLUKrsal Alan Düzenlemesinde Yeni Yaklamlar (Kamulatrma Amaçl Arazi Düzenlenmesi) <strong>Kadastro</strong> likisiYard. Doç. Dr. Ali ERD, Prof. Hüseyin ERKANArazi ToplulatrmaDr. Gürsel KÜSEKToprak Koruma, Arazi Kullanm <strong>ve</strong> ToplulatrmaHalil AKDENZDOKUZUNCU OTURUM ......................................................................................................................................379ORMAN KADASTROSUOturum Bakan: Prof. Dr. Cemal BIYIKOrman <strong>Kadastro</strong>sunun Tarihçesi <strong>ve</strong> Günümüzde Orman <strong>Kadastro</strong>suUur KOCAMANOrman <strong>Kadastro</strong>suHüseyin KOÇAKDou Karadeniz Bölgesinde Orman <strong>Kadastro</strong>suAvni FOrman - Tarm Arazileri Anlamazlklar <strong>ve</strong> YargProf. Dr. Akif KUNDAKÇIONUNCU OTURUM ..............................................................................................................................................417ORMAN KADASTROSU VE 2B SORUNUOturum Bakan: Prof. Hüseyin ERKANTürkiye’de Orman <strong>Kadastro</strong>su <strong>ve</strong> 2B SorunlarFerruh ATBAOLUOrman Tahdidi <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong>su TekniiSalih TURHANOrman Snrlar Dna Çkarma leminde Son GelimelerProf. Dr. Sedat AYANOLU, Ar. Gör. Gökçe GENÇAY, Ar. Gör. Üstüner BRBENOrman <strong>Kadastro</strong>su Sorun OdaklarHüseyin ÜLKÜCorafi Bilgi Sistemlerinden Yaralanlarak Orman Snrlarnn Tespiti <strong>ve</strong> Karlalan SorunlarOnur ÇETN, Yard. Doç. Dr.Sava DURDURANONBRNC OTURUM ...........................................................................................................................................479KAPANI OTURUMU<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES SONUÇ BLDRGESAsiye Ülkü KUTLUSON SÖZ ..............................................................................................................................................................48814<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAÇILI KONUMALARIProf. Hüseyin ERKANKongre BakanSaygdeer Bakanlarm,Saygdeer Vekillerim,Saygdeer Müstearlarm,Sayn Genel Müdürlerim,Türkiye Basnnn Saygdeer mensuplar,Saygdeer Konuklar,Sevgili Meslektalarm;Sevgili Örenciler,TMMOB <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odamzn, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüüile birlikte düzenlemi olduu <strong>2.</strong> <strong>Kadastro</strong> Kongresi’ne ho geldiniz.<strong>Kadastro</strong>;a) Tanmazmallarn gü<strong>ve</strong>nce altna alnmasnda Devlet adna yetkili <strong>ve</strong> sorumlu ,.b) Araziye ilikin her tür projeleme <strong>ve</strong> uygulamada bavurulacak altlk,c) Kamu <strong>ve</strong> Hazine tanmazlarnn envanter arac,d) Topraa <strong>ve</strong> tanmazmallara bal kredi piyasasnn gü<strong>ve</strong>nce arac,e) Adil <strong>ve</strong>rgileme arac,f) Tanmaz ilemlerinden kaynaklanan devlet gelirlerinde adil <strong>ve</strong> gerçekçi altlk,g) Uygun <strong>ve</strong> salkl Kent Bilgi Sistemi kurulmas altl,h) Adil <strong>ve</strong> hzl kamulatrma altldr,i) Tarm bilgi sistemine <strong>ve</strong> Dorudan Gelir Desteine doru <strong>ve</strong> güncel bilgi altldr,j) Arazi Bilgi Sistemi olarak kurulduunda, her tür kara para aratrmasndabavurulacak temel altlk, Mali suç aratrmalar <strong>ve</strong> mal varl sorgulamalarnnsalkl altldr.<strong>Kadastro</strong> sürekli bir kamu hizmeti, bir Devlet hizmetidir. Türkiye’de <strong>kadastro</strong>, imdiyekadar tapu sicil sistemini kurmak göreviyle tamamlanan <strong>ve</strong> bazen tesis <strong>kadastro</strong>su adylada tanmlanan bir hizmet olarak alglanmtr. Oysa, bütün dünyada gözlendii gibi, tapu<strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> hizmetleri sürekli <strong>ve</strong> gelien temel bilgi teknolojilerinin de desteinde, içeriisürekli zenginleen, yeni görevler yüklenen bir kamu hizmetidir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>15


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKongrelerde, bu büyük uluslar aras etkinliklerde, konular, bilimsel düzeyde, konularnnuzmanlar tarafndan ilenir, konulara genel düzeyde yaklalr <strong>ve</strong> genel düzeyde önerilergelitirilir, sorularla, kar görüler ile konularn yerine doru oturmas salanr. Yaplanönerilerin, uygulamaya aktarlacak duruma getirilmesi, gereken yeniden düzenlemetaslaklarnn oluturulmas, kongre sonrasnda yaplacak ayrntl, yine konularnnuzmanlar <strong>ve</strong> farkl kurum <strong>ve</strong> kurulularda çalan ilgililerin katlm <strong>ve</strong> katks ile çaltaylararaclyla salanr. Bu yaklam <strong>ve</strong> anlay, hem Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Yetkililerinde <strong>ve</strong>hem de <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Yönetimlerinde görülmektedir.<strong>2.</strong> <strong>Kadastro</strong> Kongresini düzenlemek <strong>ve</strong> daha sonra da belirli aralklarla kongrelerdüzenlemek üzere, TMMOB <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas ile Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong>Genel Müdürlüü tam bir anlay içindedirler. Bu, yaamn <strong>kadastro</strong> konusuna adamdiyebileceim benim için yaammda tadabileceim en güzel tatl haber niteliindedir. Bukarar <strong>ve</strong>ren TMMOB <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas Yönetim Kurulu ile Tapu <strong>ve</strong><strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü yetkililerine içten teekkürlerimi <strong>ve</strong> sayglarm sunuyorum.nanyorum ki, bu <strong>ve</strong> daha sonra düzenlenecek kongreler, Türkiye <strong>Kadastro</strong>sunungelimesine <strong>ve</strong> çada bir nitelie kavumasna önemli katklar salayacaktr.<strong>2.</strong> <strong>Kadastro</strong> Kongresini oluturmak <strong>ve</strong> gündeme alnacak konular belirlemek üzereKamu Kurumlar yetkilileri ile yaptmz görümelerde, <strong>kadastro</strong>nun ilevinin <strong>ve</strong>öneminin çok iyi kavranm <strong>ve</strong> anlalm olduunu görmekle de ayrca mutlu olduumubelirtmeliyim.<strong>2.</strong> <strong>Kadastro</strong> Kongresi, dünyadaki gelimeleri gözden geçirerek, Avrupa Birlii öngörüleriniirdeleyerek, gelecekteki Türkiye <strong>kadastro</strong>sunun üstlenmesi gereken ödevleri, içermesigereken bilgileri <strong>ve</strong> dolaysyla bir Arazi Bilgi Sistemi olarak misyonunu tam <strong>ve</strong> dorubelirleyebilmek bu kongrenin <strong>ve</strong> daha sonra gerçekletirilecek kongrelerin temel amacolacaktr.Kongremize, Uluslararas <strong>Harita</strong> <strong>Kadastro</strong>cular Birlii (FIG)’den, Hollanda, Macaristan,Almanya, Avusturya, Tayland’, Arnavutluk, Azerbaycan, Özbekistan, Libya <strong>ve</strong> Dubai’denuzmanlar katlmaktadr. Bu uzmanlar dünya çapnda, tannan uzman kiilerdir. Türkiye’dende, konularnn uzman olan kiilere ulalmaya <strong>ve</strong> katklar salanmaya çallmtr. Tümkatlmclara, çok deerli katklar için, sayglarm <strong>ve</strong> teekkürlerimi sunuyorum.<strong>2.</strong><strong>Kadastro</strong> Kongresinin, Türkiye’miz, harita <strong>kadastro</strong> sektörü <strong>ve</strong> meslektalarmz için<strong>ve</strong>rimli olmasn <strong>ve</strong> baarl geçmesini diliyorum.16<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAli Fahri ÖZTENHKMO Genel BakanSayn Bakanm, Sayn Millet<strong>ve</strong>killerim, Sevgili TMMOB Bakanm, Sayn GenelMüdürlerim, Deerli Delegeler, deerli katlmclar, sevgili meslektalarm, Sevgiliörenci arkadalarm, Basnmzn deerli temsilcileri,Sizleri TMMOB <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas Yönetim Kurulu adna sayg <strong>ve</strong>sevgi ile selamlyorum. 2 nci <strong>Kadastro</strong> Kongresine ho geldiniz.Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün 161 inci yl kutlama etkinlikleri çerçe<strong>ve</strong>sindebirlikte üretme, birlikte paylama anlay içerisinde Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüüile birlikte düzenlediimiz 2 nci <strong>Kadastro</strong> Kongresinin bilim <strong>ve</strong> insanlk adna, mesleimizadna, kamu <strong>ve</strong> toplum yarar <strong>ve</strong> ülkemiz gelimesi <strong>ve</strong> kalknmas adna baarl geçmesinidiliyorum.Kongrenin gerçeklemesinde katk <strong>ve</strong> desteklerinden dolay Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> GenelMüdürlüümüze, Kongre Yürütme Kuruluna, Düzenleme Kuruluna, Oda çalanlarmzateekkür ediyorum. Ayrca etkinliimize bildiri sunan <strong>ve</strong> delege ile katlan kamu kurum <strong>ve</strong>kurulular ile rmalarmza, Bilgi Teknolojileri Fuarnda yer alan kurululara <strong>ve</strong> bizleriyalnz brakmayan basn kurulularna teekkür ediyorum.Deerli konuklar, deerli katlmclarOdamz, kuruluundan buyana mühendislii, bilim <strong>ve</strong> teknolojik gelimeyi toplumsalyarara dönütürerek odanda insan olan, kamu <strong>ve</strong> toplum yarar ilkesi temelinde, ülkeninkalknmas <strong>ve</strong> gelimesi yönünde 54 yldr çalmalarn sürdürmektedir.Odamz 1954 ylnda 60 üye ile kurulmu, bugün ise üye says 11 bine yaklamtr. <strong>Harita</strong><strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> mühendislii bilim <strong>ve</strong> teknolojideki hzl gelimelerden en çok etkilenen birmeslek alandr. Yeryüzünde artrlamayan kt bir varlk olan topran insan ile ilikilerininkurulmasnda <strong>ve</strong> gelitirilmesinde etkin rol üstlenmesi mesleimizi yaamn her alan ileilgili klmaktadr.Ülkemizde, <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendislerinin, yüzde 30’u kamuda, yüzde 35 kendiadna kaytl büro <strong>ve</strong> irkette, yüzde 25’i ücretli çalmaktadr. Mühendis <strong>ve</strong> mimarlararasnda isizlik oran %25 düzeyinde iken <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendislii alannda buoran yok denecek kadar azdr. sizlik orannn bu denli az olmas sorunlarmzn olmadanlamna gelmemektedir.Deerli konuklar,Ülkemizde 1912 ylndan bu yana <strong>kadastro</strong> çalmalar yaplagelmitir. Ancak ülkegenelinde, çalmalarn balangcnn “1925 tarih <strong>ve</strong> 658 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasas” olduukabul edilmektedir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>17


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIÜlkemizde uygulanan <strong>kadastro</strong>, hukuksal <strong>kadastro</strong> olup, daha sonra çkarlan tümyasalar da bu içerie bal kalnmtr. 1925 lerden 2000 li yllara geldiimizde deiikyöntemlerle, farkl dorulukta <strong>ve</strong> standartlarda <strong>kadastro</strong> çalmalarnn ancak %85düzeyinde tamamlandn görüyoruz. Son dönemde özel sektörden hizmet satn alnarakyaklak 11 bin köy <strong>ve</strong> mahallenin <strong>kadastro</strong> çalmalar da hzla devam etmekte olup,ksa sürede tamamlanaca ifade edilmektedir. Özel sektörümüzce <strong>kadastro</strong>su yaplmaktaolan söz konusu köyler ulam, topografya, iklim <strong>ve</strong> bitki örtüsü gibi güç koullara sahipbirimler olduunu belirtmeliyim. Meslektalarmz zor koullar altnda ciddi <strong>ve</strong> baarlmühendislik hizmetleri yapmaktadrlar. Kendilerini kutluyorum.Kalknma planlarnda yer ald üzere, <strong>kadastro</strong> hizmetlerinin, krsal alanlarda 440.000km2, kentsel alanlarda 40.000 km2 olmak üzere toplam 480.000 km2’lik bir alana,780.000 km2 olan ülke yüzölçümünün yaklak %65’ine götürülmesi hedeenmitir.Buna göre bugün itibariyle 55 milyon dolaynda parsel üretilmi <strong>ve</strong> tesis <strong>kadastro</strong>sukurulu<strong>kadastro</strong>su- çalmalar tamamlanmak üzeredir.Hzl nüfus artyla birlikte krsal alanlarn kentsel alanlara dönümesi, yeni yerleimyerlerinin olumas, mera <strong>ve</strong> yayla alanlarnda ikinci konutlarn <strong>ve</strong> özel mülkiyetin önününaçlmas, orman vasfn yitirmi alanlarn orman dna çkarlmas, ekonomik yararsalamas olas bulunan <strong>kadastro</strong> harici alanlarda <strong>kadastro</strong> faaliyetlerinin yürütülmesivb. nedenlerle <strong>kadastro</strong>su yaplacak alanlar miktar olarak hem artt, hem de krsal <strong>ve</strong>kentsel alanlar baznda deitii gözlenmektedir.<strong>Kadastro</strong> bilgileri, toprak mülkiyetine devlet gü<strong>ve</strong>ncesi salamas yannda konumsalözellikli her türlü projenin tasarmnda <strong>ve</strong> uygulanmasnda bavurulan altyap bilgileridurumundadr. Bu nedenle bu bilgilerin tüm gereksinmeleri karlayacak özellikte doru,gü<strong>ve</strong>nilir <strong>ve</strong> güncel olma zorunluluu vardr.1925 ylndan bu yana üretilen çizgisel <strong>kadastro</strong> haritalar <strong>ve</strong> buna dayal tapu sicilisistemi için yenileme <strong>ve</strong> güncelleme faaliyetleri yaplamam, bu çalmalar da bilgisistemlerine yönlendirilememitir. <strong>Kadastro</strong>nun yaayan <strong>ve</strong> süreklilik gerektiren birhizmet olmas, <strong>kadastro</strong> çalmalar sonucunda üretilmi olan tapulama <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong>paftalarnn teknik nedenler yannda, toplumun sosyo-ekonomik yapsndaki dinamizmeparalel olarak da günün koullarna <strong>ve</strong> teknolojisine uygun duruma getirilmesi istenilendüzeyde olmamtr. Dolaysyla <strong>kadastro</strong> da kendisinden çok yönlü beklentilere yant<strong>ve</strong>remez duruma gelmitir. Yaplan <strong>kadastro</strong> çalmalarnn %14’ü grak sistemdir. Varolan bilgilerin yaklak %60-65 orannda yenilenmeye gerek duyduu da bilinmektedir.Çamzda bilgi hzla yer deitirmektedir. Bütün bilgilerin %80 ininin mekan/konumbilgisi içerdii, dünya genelinde kabul edilen bir olgudur. Günümüzde <strong>kadastro</strong>, toprakinsan ilikilerini modelleyen bir bilgi sistemi olarak tanmlanmaktadr. Mekansalbilgi sistemlerinin temelini “harita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> bilgileri” oluturmaktadr. Bu nedenlegünümüzün <strong>ve</strong> gelecek günlerin harita-<strong>kadastro</strong> hizmetleri, çok deiik hizmetlere <strong>ve</strong>gereksinmelere yönelik “mekansal bilgi sistemleri”nin temel bilgilerini toplamak <strong>ve</strong> busistemi oluturmak, güncel tutmak <strong>ve</strong> yönetmek olarak kabul edilmektedir18<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBir taraftan ülkemizde <strong>kadastro</strong>ya konu oluturacak alanlarn yeniden gözden geçirilmesi,dier taraftan ise TKGM’nün yeni yüzyln gelimelerine <strong>ve</strong> beklentilerine uygun çadaçok amaçl <strong>kadastro</strong>yu gerçekletirebilecek mevzuata <strong>ve</strong> örgüt yapsna kavuturulmasyannda, mekansal bilgi sistemlerinin oluturulmasnda, güncel tutulmasnda,yaatlmasnda <strong>ve</strong> hizmete sunulmasnda, parsel bazl arazi bilgi sistemleri <strong>ve</strong> CBSnin kurulmasnda çalmalar bütüncül olarak <strong>ve</strong> vakit kaybetmeden sürdürülmelidir.Bu süreçte herkese görev <strong>ve</strong> sorumluluklar dümektedir. Öncelikle iç dinamiklerdenyararlanma yoluna gidilmelidir.Deerli KatlmclarTKGM yaklak 350 bin paftann yenilenmesi sürecinde son yllarda elde ettiitecrübe ile hem ilerin zamannda <strong>ve</strong> baarl bir ekilde tamamlanmasn, hemde özelsektörümüzün hizmet üretimindeki bilimsel <strong>ve</strong> teknik çalmalarnn denetimi ile birliktesosyo-ekonomik koullarnn da gelitirilmesi <strong>ve</strong> korunmas, kamu <strong>ve</strong> ülke kalknmas <strong>ve</strong>çkarlar ekseninde deerlendireceine inanyoruz.Son be ylda 10 milyon parsel üreten meslektalarmz, özel sektörümüz, az önce debelirttiim üzere zor koullarda çalmaktadrlar. Medeni kanunun ön gördüü çerçe<strong>ve</strong>demülkiyetin kurulmas, korunmas, deiikliklerin izlenmesi <strong>ve</strong> denetlenmesi her eydenönce salkl, gü<strong>ve</strong>nilir <strong>ve</strong> nitelikli <strong>kadastro</strong> çalmalarnn yaplmasn gerektirmektedir.Dolaysyla nitelikli eleman, çalma koularnn kalitesi, çalanlarn ekonomik <strong>ve</strong> özlükhaklarnn iyi olmas kaçnlmaz ön koul olmaktadr. Ancak gerek kamuda çalanmeslektalarmz <strong>ve</strong> gerekse özel sektörde çalan üyelerimiz bu yönde büyük bir skntyaamaktadrlar.Kamu ihale yasasnn getirdii olumsuzluklar <strong>ve</strong> yaanan ekonomik sorunlar üyelerimizarasnda inanlmaz olumsuz bir rekabet ortam yaratmtr. Üyelerimiz onca youn <strong>ve</strong>stresli çalma sonucu brakn emeklerini almay, maalesef daha da fakirlemiler <strong>ve</strong>yllarn birikimlerini kaybetmilerdir. Yenileme çalmalarnda yaklak maliyetler,günün koullarna <strong>ve</strong> Odamzca da hazrlanan birim yat cet<strong>ve</strong>lleri <strong>ve</strong> analizlerindenyararlanlarak oluturulmaldr.TBMM gündeminde olan Kamu hale Yasa tasarsnda mutlaka mühendislik hizmetleriadna, müelliiimiz adna geçmiten buyana önerdiimiz olumlu admlar atlmaldr.Bu konuda üyelerimizden gelen görüler yönünde oluturduumuz raporlar siyasilereiletilmektedir. Mühendis <strong>ve</strong> mimarlk hizmetleri için ayr bir uygulama yönetmeliininyaplmas <strong>ve</strong> dier mal <strong>ve</strong> hizmet almlarndan ayrlmas önem içermektedir. Sadece özelsektör deil kamu da çalan mühendislerde Kamu hale Kurumunun yorumlamasylaemekli olunca 25 yllk deneyimleri neredeyse yok saylmak istenilmektedir. KK,üzüntü ile ifade etmeliyim ki bünyesinde bir yandan harita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mühendisiistihdam etmemekte, bir yandan da meslek alanmza yönelik sürekli olarak i tanmlaryaparak karar <strong>ve</strong>rmektedir. Zaten özlük haklar <strong>ve</strong> ücret yönünden en düük düzeyde olankurum çalanlarnn emekli olunca böyle bir uygulama ile karlamalar ayr bir ykmyaratmaktadr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>19


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASISayn Konuklar, deerli katlmclar,<strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas olarak, çeyrek asrdr ülkemizde uygulamayakonulan programlar çerçe<strong>ve</strong>sinde gündeme gelen yapsal deiiklikleri yakndanizlemekteyiz. Meslek alanlarmzdan hareketle bilimin nda <strong>ve</strong> ortak aklla yaam<strong>ve</strong> ülkeyi tanyan, alglayan <strong>ve</strong> sorgulayan bir anlayla oluturduumuz görü, öneri <strong>ve</strong>raporlarla birlikte politikalar üreterek <strong>ve</strong> yaama geçirerek çalmalarmz sürdürmekteyiz.Kamu kurumu niteliinde, <strong>ve</strong> demokratik bir meslek kuruluu olarak mesleimizin genelyararlara uygun olarak gelimesinin salanmas, meslek mensuplarmzn birbirleriyle<strong>ve</strong> halk ile olan ilikilerinde dürüstlüün <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nin hakim klnmas, üyelerimizin hak<strong>ve</strong> çkarlarnn ülke <strong>ve</strong> toplum yarar ekseninde korunmas <strong>ve</strong> gelitirilmesi yönündeçalmalar yapmaktayz.Gündeme gelen yada gündemde olan <strong>ve</strong> yaam alanlarmz bire bir ilgilendiren yasadüzenlemelerinden, ekonomik <strong>ve</strong> sosyal alandaki düzenlemelere kadar bamszkimliimizle, mühendis <strong>ve</strong> aydn olmann getirdii sorumluluk içerisinde düünce<strong>ve</strong> görülerimizi gündeme getirmekte <strong>ve</strong> kamuoyu ile paylamaktayz. Kamu kurum<strong>ve</strong> kurulularnn uygulamalarnda gördüümüz hatal <strong>ve</strong> yanl uygulamalar varsadüzeltilmesi yönünde gerekli giriimlerde bulunuyoruz. Dier taraftan kurum <strong>ve</strong>kurulularla birlikte ortak etkinlikler yaparak birlikte üretme yannda bilginin paylamile önemli projelerin hayata geçirilmesinde katk <strong>ve</strong> destek oluyoruz.Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüümüzle yaptmz görümeler sonunda bundan böyleher iki ylda bir <strong>Kadastro</strong> Kongreleri’ni birlikte gerçekletireceiz. Kongremizde kamukurum <strong>ve</strong> kurulularnn tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> ilemleri <strong>ve</strong> mülkiyet ile yaadklar sorun <strong>ve</strong>skntlar birlikte ele almak, uygulamaya yönelik farkl görü <strong>ve</strong> önerileri de bir aradadeerlendirmek, tartmak, çözüm önerilerini oluturmak açktr ki anlaml <strong>ve</strong> yararl birsüreç olmaktadr.Kongremize ülkemizin deiik kurum <strong>ve</strong> kuruluunun yannda deiik ülkelerdenuzmanlar <strong>ve</strong> bilim insanlar katlmaktadr. Kongremizin uluslar aras nitelikte olmas ayrbir özellik tamaktadr. Odamz, 2010 ylnda Uluslararas <strong>Harita</strong>clar Birlii (FIG) ‘inCBS Kongresinin Ülkemizde yaplmas yannda, yaklak 3 bin delegasyonun katlmyladört ylda bir yaplan 2014 de gerekletirilecek olan FIG’in 25inci Genel Kurulu <strong>ve</strong> çalmahaftasnn Türkiye’de yaplmas için gerekli giriimlerde bulunmaktadr. Bu konuda saynBakanmzla görütük, olumlu yaklamlarndan dolay sizler adna kendilerine teekkürediyorum.Deeli konuklar, sevgili katlmclar<strong>Kadastro</strong> Kongremizde bizlerle birlikte olmanzla <strong>ve</strong>rdiiniz katk <strong>ve</strong> destek içinsizlere teekkürü borç biliyoruz. Kongrenin gerçeklemesinde emei geçenlere bir kezdaha teekkür ediyor, Kongremizin baarl geçmesini diliyor, sizleri tekrar sayg ileselamlyorum.20<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIMehmet SOANCITMMOB BakanSayn Bakanm,Çok Deerli Genel Müdürlerim,TMMOB’ye bal Odalarn Deerli Yöneticileri,Çok deerli bürokrat arkadalarm,Tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> alannda mesleklerini sürdüren çok deerli meslektalarm,Sevgili arkadalarm,Sevgili basn mensuplar;Hepinizi, Türk Mühendis <strong>ve</strong> Mimar Odalar Birlii Yönetim Kurulu adna sevgi <strong>ve</strong>saygyla selamlyorum. Burada, Odamzn bu etkinliinde sizlerle birlikte olmaktan çokbüyük bir onur duyduumuzu öncelikle ifade ediyorum.Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü’nün 161. kurulu yldönümünü Birlik adna dakutladmz ifade etmek isterim.Hepimiz biliyoruz ki, mühendislik; bilim <strong>ve</strong> teknolojiyi insanla buluturan bir meslektir.Bizim örgütümüz TMMOB ise öznesinde insann olduu bir meslein uygulayclarnnörgütüdür. Mesleimiz insan odakl olmasndan dolay, onurlu ama bir o kadar dasorumluluklar olan bir meslektir.Biz, bir yandan insana kar ilenmi suçlara kar çkyoruz, öte yandan da insanaolan sorumluluklarmz biliyoruz <strong>ve</strong> sorumluluklarmzn gereklerini yerine getirmeyeçalyoruz. Üyelerimizin bilimsel temele dayanan çalmalarn, bilim insanlarnnçalmalar ile birletiriyor, örgütümüzün deneyimlerinin süzgecinden geçiriyoruz.Bu ekilde ülkenin sorunlarn tespit ediyor <strong>ve</strong> çözüm önerileri sunuyoruz. Meslekalanlarmz üzerinden Türkiye gerçeklerini ortaya koyuyoruz. Üyelerimizin haklarnnelde edilmesine, taleplerinin gerçeklemesine yönelik çabalarda bulunuyoruz. Bir taraftanda mesleki denetimin vazgeçilmez ön koulu olarak gördüümüz, üyelerin uzmanlamas<strong>ve</strong> belgelenmesine yönelik çalmalar sürdürüyoruz. Biz, sorunlarmzn, toplumun<strong>ve</strong> halkn sorunlarndan ayr tutulamayacan da biliyoruz. Skntl, sancl, sorunlubir ülkede yayor olmann tüm sonuçlar gerek mühendis kimliimiz, gerekse yurttakimliklerimiz dolays ile yine bize yansyor. Bunun için yazdklarmzn, kamuoyunaduyurularmzn sonunda mutlaka “Kurtulu yok tek bana, ya hep beraber ya hiçbirimiz” diyoruz.TMMOB; mesleki, ekonomik, sosyal <strong>ve</strong> kültürel alanlarda ülkemizdeki mühendisleri,mimarlar <strong>ve</strong> ehir planclarn temsil etmek, onlarn hak <strong>ve</strong> çkarlarn halkmznçkarlar temelinde korumak <strong>ve</strong> gelitirmek, mesleki, sosyal <strong>ve</strong> kültürel gelimelerini<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>21


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIsalamak <strong>ve</strong> mesleki birikimlerini toplum yararna kullanmalarnn zeminini yaratmaklayükümlüdür. Bu amaçla, TMMOB mesleki alanlaryla ilgili gelimelerin <strong>ve</strong> politikalarnsosyal, siyasal, ekonomik <strong>ve</strong> kültürel boyutlarn derinlemesine kavramak, yorumlamak<strong>ve</strong> toplumu bilgilendirmek zorundadr. Bu nedenle de TMMOB, bu politikalarn toplumyararna düzenlenmesi için öneriler gelitirir, bunlarn yaama geçirilmesi için mücadeleeder <strong>ve</strong> bunlarn gerei olarak en genel anlamda bamsz <strong>ve</strong> demokratik bir Türkiye’ninyaratlmas yönündeki çalmalarn bütünsel bir anlayla <strong>ve</strong> etkinletirerek sürdürür.te bu Kongre <strong>ve</strong> benzerleri bu çabalarmzn gerçeklemesine yönelik çalmalarnönemli bir kesime noktasn oluturuyor. Bu çalmalarda bilim insanlarnn <strong>ve</strong> uzmanlarnyoun emek harcayarak oluturduu bilgi eriilebilir <strong>ve</strong> ulaabilir hale geliyor. Bilgi buetkinliklerimizde paylalyor. Bizce paylalan bilgi en deerli bilgi oluyor.TMMOB <strong>ve</strong> bal odalar, iki yllk çalma dönemlerinde iki yüzü akn etkinliklekamuoyu önüne çkyor. te bugün de bu anlayla oluturduunuz bu Kongrede biraradayz.Bugün bu etkinliin yapl nedenlerini, biçimini <strong>ve</strong> etkinlik kapsamyla ilgili gerekliaçklamalar, Kongre Bakanmz <strong>ve</strong> Oda Bakanmz detaylandrdlar. Bu etkinlikboyunca da konuyla ilgili uzmanlar, bilim insanlar, oda temsilcileri <strong>ve</strong> Genel Müdürlükbürokratlar, <strong>kadastro</strong> konusunu her yönüyle konuacaklar, tartacaklar, sonuçlarnOdamz kamuoyuna ulatracak.Öncelikle, burada hepimizin bulumasn salayan arkadalarma, Yürütme Kurulumuza,Düzenleme Kurulumuza, <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odamza <strong>ve</strong> Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong>Genel Müdürlüümüze Yönetim Kurulumuz adna teekkür ediyorum.Sayn Katlmclar,<strong>Harita</strong>clk, uygarlk tarihinin ilk mesleklerinden birisi olarak kabul edilen bir meslektir.lk dünya haritasnn 2700 yl önce Babilliler tarafndan bir tablet üzerine çizilmi olduu,haritaclk mesleinin <strong>ve</strong> ilk mülkiyet <strong>kadastro</strong>sunun, Nil insanlarnn gereksinimlerindendolay bundan 4000 yl önce ortaya çkt bilinmektedir.Odamzn birçok etkinliinde de belirttiim gibi; harita, yeryüzünün <strong>ve</strong> onun yaknçevresinin belirli özelliklerini, <strong>kadastro</strong> ise toprak – insan ilikilerini belirleyen <strong>ve</strong>modellendiren bilgi sistemidir. <strong>Harita</strong> mühendislii konum ya da mekansal bilgiyi üretenbir meslek disiplini olmas nedeniyle birçok mühendislik, mimarlk <strong>ve</strong> planlama meslekdisiplinlerinin yürüttüü faaliyet alanlarna da altlk üreten, onlarla ibirlii <strong>ve</strong> egüdümiçerisinde olan bir meslektir.Odamzn da üyesi olduu FG’in <strong>Kadastro</strong> Raporunda, <strong>kadastro</strong> tanmlanrken“<strong>Kadastro</strong>, topraa ilikin hak, kstllk <strong>ve</strong> sorumluluk kaytlarn içeren parsel bazlgüncelletirilmi bilgi sistemidir. <strong>Kadastro</strong> genelde parselin geometrik tanmn, parseleilikin hak <strong>ve</strong> kstllk kaytlarn, iyelii ya da bu haklarn denetimini <strong>ve</strong> kimi durumda22<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIparselin deerini içerir. <strong>Kadastro</strong> mali (deerleme,<strong>ve</strong>rgileme) <strong>ve</strong> tüzel boyutu ile toprakkullanmnn yönetimine yardmc olmak (planlama) <strong>ve</strong> sürdürülebilir kalknma ileçevresel korumay salamak için kurulabilir.” denilmektedir.<strong>Kadastro</strong> bugün tüm dünyada sürdürülebilir kalknma <strong>ve</strong> çevresel geliimi salamakiçin yeniden tasarlanmaktadr. Ülkemiz için de, dünyadaki <strong>ve</strong> Avrupa ülkelerindekiçada düzeyle uyumlu bir çok amaçl <strong>kadastro</strong> sisteminin oluturulmas, “arazi kaytsistemi”, “tarm bilgi sistemi”, “cora bilgi sistemi”, “kent bilgi sistemi” çalmalariçin önemlidir. Ülkemizde; günümüz koullarna uygun, bilimin öngördüü teknik<strong>ve</strong> tüzel içerii ile yeni bir <strong>kadastro</strong> sistemine olan gereksinim tartma götürmez birgerçektir. <strong>Kadastro</strong> faaliyetlerinin tasarmnda teknik, hukuksal, idari, mali konular dakapsayan yeni düzenlemelere ihtiyaç vardr. <strong>Kadastro</strong> sisteminin temel ilkelerinde planlkalknma, kamu <strong>ve</strong> toplum yarar, tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> bilgilerinde herkese açklk önemleyer almaldr.Bugün ikincisi yaplan Kongrede, programn bütününe bakldnda; çevre koruma, arazitoplulatrma, orman <strong>kadastro</strong>su <strong>ve</strong> 2-B sorunu, krsal arazi yönetimi, tanmaz deerleme,kamusal tanmaz yönetimi, mekansal bilgi sistemi konularnn <strong>kadastro</strong> ile ilikileri elealnarak, Türkiye <strong>Kadastro</strong>su için bir tespit <strong>ve</strong> yeni yaklamlar ortaya konacaktr.Sayn katlmclar,Yukarda belirttiim, Kongremizin de ana balklarn oluturan konularda, TMMOB <strong>ve</strong>HKMO olarak birçok kez görülerimizi yetkili kurumlar <strong>ve</strong> kamuoyuyla paylatk. 39.Dönem çalmalarmzda, TMMOB adna HKMO sekreteryalnda TMMOB CoraBilgi Sistemleri Kongresini 30 Ekim – 2 Kasm tarihleri arasnda Trabzon’da yaptk.Odamz bu konularda kurultaylar, sempozyumlar, panel <strong>ve</strong> konferanslar düzenlendi.Önceki Kongrede önemle belirttiim gibi Odamzn hazrlayp ilgili kurulularla,meslektalarla <strong>ve</strong> kamuoyuyla paylam olduu “KADASTRO 2023, Gelecein<strong>Kadastro</strong>su” Türkiye <strong>kadastro</strong>suna ilikin çerçe<strong>ve</strong> rapordaki tespit <strong>ve</strong> önerilerdeerlendirilmelidir. Bu raporda çada çok amaçl <strong>kadastro</strong> hede gösterilmektedir.Bugün sektörün faaliyetleri konusunda saygn <strong>ve</strong> temel kurum olarak gördüümüz Tapu<strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü de yeni yüzyln gelimeleri <strong>ve</strong> beklentilerine uygun olarakçada çok amaçl <strong>kadastro</strong>yu gerçekletirebilecek kurumsal yapya kavuturulmaldr.Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü bünyesinde daha fazla mühendis <strong>ve</strong> teknik araeleman istihdam edilmelidir. Kurumda çalan mühendislerin dier çalanlar ile birlikteekonomik, sosyal özlük haklar iyiletirilmelidir.Deerli Katlmclar,Diliyorum, bu etkinlikte söylenecekler aydnlk bir Türkiye için ilgili kesimlerce dikkatealnr. Burada Odamzn çabasna destek <strong>ve</strong>ren tüm bilim insanlarna, kamunun çokdeerli bürokratlarna <strong>ve</strong> görülerini bizlerle paylaacak tüm katlmclara, hepinizeteekkür ediyor, sayglar sunuyorum.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>23


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIMehmet Zeki ADLITapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel MüdürüSayn Bakanm,Sayn millet<strong>ve</strong>killerim,Deerli Müstearm,Çok deerli genel müdürlerim,TMMOB <strong>ve</strong> <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas’nn çok deerli bakanlar,Deerli hocalarm,Çok deerli meslektalarm,Yurt dndan gelen çok deerli konuklar,Deerli basn mensuplar;Öncelikle hepinizi saygyla selamlyorum.Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü’nün 161. Kurulu Yldönümü etkinlikleri çerçe<strong>ve</strong>sinde<strong>Harita</strong> Mühendisleri Odamzla birlikte düzenlediimiz <strong>2.</strong> <strong>Kadastro</strong> Kongresinde bizionurlandrdnz için herkese ükranlarm arz ediyorum.Sayn Bakanm,Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü malumunuz 21 Mays 1847 ylnda kurumsal anlamdakurulmutur. 1924 <strong>ve</strong> 1925 yllarnda yaplan yasal düzenlemeye kadar çeitli adlar altndafaaliyetlerini sürdürmü, 1925’ten sonra da bugünkü kurumsal yapsna kavumutur.Her ne kadar kurumsal anlamda 1847’de kurulmusa da tarihsel anlamda aslndakökenlerimiz 1460’l yllara kadar dayanmaktadr. Osmanl Döneminde topran kurummülkiyeti devlete, ancak kullanm hakk ise vatandalara çeitli adlar altnda <strong>ve</strong>rilmekteydi.te Osmanl o dönemlerde mülkiyetle ilgili bu kaytlar tuta gelmitir <strong>ve</strong> bugün itibariylebizim Tapu Ariv Daire Bakanlmz bünyesinde bamszln kazanm, 25 ülkeninbu tür kaytlarn muhafaza edile gelmektedir <strong>ve</strong> bunlarn baz örnekleri de arka tarafta <strong>ve</strong>salonun arkasnda sergilenmektedir. Burada da hepiniz görmektesiniz.Mülkiyet hakk gelimi demokrasiyle yönetilen ülkelerin tümünde olduu gibi ülkemizdede Anayasa ile teminat altna alnmtr. Türkiye Cumhuriyeti Devleti kökenleriniOsmanldan alan çok köklü bir mülkiyet hakkyla muhafaza edile gelmitir, korunagelmitir.Efendim Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüümüz 1020 Tapu Sicil Müdürlüü, 325<strong>Kadastro</strong> Müdürlüü <strong>ve</strong> 22 Bölge Müdürlüü ile faaliyetlerini sürdürmektedir. GenelMüdürlüümüz bünyesinde maalesef çou uzmanlk alan itibariyle niteliksiz olduu24<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIiçin yeterince istihdam edemediimiz yaklak 17 bin personelimiz mevcuttur. Biz bupersonelimizle hizmetlerimizi sürdüre gelmekteyiz.Genel Müdürlüümüz bünyesinde normal vatandaa <strong>ve</strong>rdiimiz hizmetlerin yan sra sonyllarda birtakm ülke gereksinimleri de dikkate alnarak birtakm projeler balatlmtr,Sayn Bakanm sizlerin de büyük desteiyle özellikle <strong>kadastro</strong>nun bitirilmesi noktasndaBabakanmz talimat, sizin de büyük katk <strong>ve</strong> desteinizle çalmalarmz hzla devametmekte <strong>ve</strong> sonuçlanma noktasna gelmitir <strong>ve</strong> son yllarda Oda Bakanmzn da belirttiigibi 11 bin civarnda köyün mülkiyet <strong>kadastro</strong>sunu tamamlam durumdayz, cumhuriyettarihinde yllk ortalamann 400 olduunu düünürseniz 30-35 yllk hizmeti biz son3,5-4 yla sdrdk. Tabii bu konuda katk salayan gerek özel sektör, gerek de GenelMüdürlüümüz bünyesindeki tüm arkadalarma müteekkirim, ükranlarm buradabelirtmek isterim.Bu çalmamzn dnda, bir de otomasyonla ilgili çalmamz da hepinizin yinemalumu, “Tapu <strong>kadastro</strong> bilgi sistemi” çalmamz. Bu konuda da 2005 ylnda pilotuygulamasn bitirdiimiz çalmamz, u anda ülke yüzölçümü itibaryla yüzde 60’nayakn otomasyona geçmi durumdayz <strong>ve</strong> illerin hemen hemen tamam, büyük ilçelerinbirçounda otomasyona geçmi durumdayz. Önümüzdeki 2-3 yl içerisinde alacamzkaynaklarla bu projemizi tamamlamay hedeiyoruz.Tabii tüm bu çalmalarmzn yannda yine sektörümüzü çok yakndan ilgilendiren çokciddi projelerimiz var, bunlardan bir tanesi “Sabit CPS istasyonlarnn kurulmas”ylailgili projemiz. Bunun kayna TÜBTAK tarafndan saland, <strong>Harita</strong> Genel Komutanl,Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü <strong>ve</strong> TÜBTAK’la bir özel üni<strong>ve</strong>rsitemiz müterekensürdürdüümüz bir projedir.Bir baka çalmamz “<strong>Harita</strong> Bilgi Bankas <strong>ve</strong>ya <strong>Harita</strong> zleme Merkezi” dediimiz birçalmamz. Bu da yine Büyük Ölçekte <strong>Harita</strong> Yapm Yönetmenlii’ndeki deiiklikçerçe<strong>ve</strong>sinde kurumumuz bu ii üstlenmi, bu konudaki çalmalarmz da sonuçlanmaaamasnda.statistiklere göre Türkiye’de yllk harita üretimi maliyeti yaklak 200 milyon YTL.’ninüstünde, yani eski rakamla 200 trilyonun üstünde tahmin edilmektedir <strong>ve</strong> sadece u sonsaydmz 2 projeden dolay harita üretiminde yaklak yüzde 30 tasarruf salanmakta.Bunu dikkate aldnz zaman yllk nereden baksanz 50-60 trilyon civarnda <strong>ve</strong>ya50-60 milyon YTL.’lik bu son 2 projeyle de Türkiye’ye kaynak israfndan kurtarlmdemektir.Tabii bu çalmalarmzn yannda özellikle Genel Müdürlüümüz sektörümüzleyapt istiareler sonucunda, önümüze birtakm hedeer koymu bulunmaktayz. OdaBakanmzn da bahsettii gibi, özellikle geçmi yllarda üretilen haritalarmzn <strong>ve</strong>yamülkiyet haritalarmzn o günün artlarnda nitelik itibaryla bugünün teknolojisineihtiyaç <strong>ve</strong>rememektedir. Bundan dolay da biz “<strong>Kadastro</strong>nun Modernizasyon Projesi” adaltnda bir proje çalmas balattk. Bunun kaynan saladk, temin ettik <strong>ve</strong> bu ylnikinci yarsndan itibaren de bu çalmalarmz balatacaz.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>25


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDier taraftan Türkiye’nin gündeminde olan cora bilgi sistemiyle ile ilgili çalmalarmzsürdürülmekte. Türkiye ulusal cora bilgi sisteminin sorumlu kurumu olarak Tapu <strong>ve</strong><strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü hizmet <strong>ve</strong>rmekte. Bu konuda da aa yukar 16 kurumlamütereken çalmalarmz nihai aamasna gelmi <strong>ve</strong> yine bu yln ikinci yarsndadanmanlk hizmetiyle ilgili ihaleler yaplacaktr.Tabii çalmalar çok youn devam etmekte. Yeniliklere çok youn bir ekilde bizim kurumolarak, sektör olarak ayak uydurmamz gerekmekte. Bu çerçe<strong>ve</strong>de biz kurumun yenidenyaplanmasyla ilgili çalmamz, yine o da Bakanlk <strong>ve</strong> üni<strong>ve</strong>rsitelerimizle müterekenkanun tasars hazrladk. Bunun da en ksa zamanda yasalamasn bekliyoruz.Sayn Bakanm o konuda sizin de himmetinizi esirgemediinizi biliyoruz.Ayrca Emlak Müavirlii Yasamzla ilgili çalmalarmz var. Bunun da sektörümüzadna biran önce yasalamas gerekiyor. Bu konuda youn çabalar sarf etmekteyiz.Tabii nitelikli eleman en büyük skntmz; sektör olarak da, kurum olarak da. Bizimnitelikli eleman istihdam etmemiz <strong>ve</strong> nitelikli eleman çaltrmasn sürdürebilmemiz içinbunlarn özlük haklarnn biran önce düzeltilmesi hepinizin malumu. Bu konudaki SaynBakanma da hakikaten müteekkiriz. Son 1 ylda ciddi çabalar sarf etti; ama, maalesefhenüz sonuçlandramadk. Ama, onu da inallah en ksa zamanda sonuçlandracaz.Bu çerçe<strong>ve</strong>de tabii yaplan çalmalar çok youn. Ben özellikle bu <strong>Kadastro</strong> Kongresiyleilgili de 4 gün youn bir ekilde geçecek. Yurt dndan gelen uzmanlarmz var, çokfarkl, çok teknik konular tartlacak.Bundan dolay da Komite Bakanmz Sayn Hocamza çok teekkür ediyorum. Odamza<strong>ve</strong> meslektalarmza, kendi kurum <strong>ve</strong> çalanlarmza katklarndan dolay teekkürediyorum <strong>ve</strong> bu çalmalarmzn ülkemiz, milletimiz <strong>ve</strong> sektörümüz için yararl olmasndiliyor, bu <strong>ve</strong>sile ile hepinize sayglar sunuyorum.26<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIFaruk Naz ÖZAKBayndrlk <strong>ve</strong> skan BakanDeerli millet<strong>ve</strong>killerimiz,Deerli Müstearmz,TMMOB’un deerli Bakan,<strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas’nn deerli Bakan,Sivil toplum kurulularnn deerli bakanlar <strong>ve</strong> yöneticileri,Çok deerli akademisyenler,Deerli tekilat mensuplarmz,Bu salonu bize açma lütfünde bulunan DS’mizin deerli Genel Müdürü,Eski deil eskimeyen deerli genel müdürlerimiz, Halim Aabeyimiz, Yüksel aabeyimiz,deerli hocamz Profesör Hüseyin Erkan Bey gerçekten bu etkinliin ba mimar.Tapu <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürümüz, unuttuklarmz olabilir burada.Deerli mesai arkadalarm,Hanmefendiler,Beyefendiler;Çok güzel konumalar oldu herkese teekkür ediyorum.Özellikle bu etkinliin, bu Kongrenin ülkemize, milletimize <strong>ve</strong> camiamza hayrl uurluolmasn diliyorum, baarl çalmalar diliyorum.<strong>Harita</strong>, inaat, planlama, mimarlk, ziraat, orman gibi birbirini bütünleyen meslekdallarndan birinin mensubu olarak Türkiye’de <strong>Harita</strong> Tapu <strong>Kadastro</strong> Sektörününgünümüzde ulat düzeyin teknolojik <strong>ve</strong> bilimsel boyutlarnn sergilenip tartlaca<strong>ve</strong> Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün 161. Kurulu Ylnn kutlanaca <strong>2.</strong> <strong>Kadastro</strong>Kongresini düzenleyen <strong>ve</strong> bu Kongreye bildirileriyle katkda bulunan yerli <strong>ve</strong> yabancmeslek <strong>ve</strong> bilim insanlarn içtenlikle kutluyorum.Hocamzn da sunumundan anladmza göre 10 tane yabanc ülkenin deerli mensuplarburada. Onlara da ülkemize ho geldiniz diyorum, katklarndan dolay teekkürediyorum.Ayrca Tapu <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü ile <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odasmüterek olarak düzenlenen <strong>ve</strong> geleneksel hale getirilen <strong>Kadastro</strong> Kongresi içinde bütünmeslek mensuplarn, bilhassa <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odasn tebrik ediyorum.Onlara da teekkür ediyorum katklar için.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>27


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITüm dünyada giderek artan nüfus ile birlikte beslenmeden barnmaya kadar her türlütemel ihtiyaçlar da artmtr. Yeni yerleim alanlar yaratlmas, artan nüfusu besleyecekalanlarn tarma açlmas, insanlara salkl yaam çevrelerinin planlanmas <strong>ve</strong> sunulmas<strong>ve</strong> gelecek nesillere aktarlmas gibi konular insanlarn refahnn artrlabilmesi <strong>ve</strong>sürdürülebilir kalknma için sür’atle çözülmesi gereken bir konu haline gelmitir.Günümüzde tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> toprak, insan ilikilerini modellendiren bir bilgi sistemiolarak tanmlanmaktadr. <strong>Harita</strong> tapu <strong>kadastro</strong> çalmalar kara yolu, baraj sulama,toplulatrma, ulam, tarm gibi toprakla ilikili birçok mühendislik projelerinin <strong>ve</strong>yatrmlarn alt yapsn oluturmaktadr. Bir baka ifadeyle mülkiyet <strong>ve</strong> harita bilgileriolmadan bu yatrmlarn hiçbirisi yaplamaz.Bu denli tarihsel, güncel <strong>ve</strong> topraa yönelik yatrmlar açsndan önemli olan bir sektörün<strong>ve</strong> hizmetlerinin bugüne kadar sradan bir imi gibi görünüp önemsenmemesi büyük bireksikliktir.Bu sektör kuruluundan bugüne kadar kendisinden bekleneni <strong>ve</strong>rmitir. Ancak, dünyadakigelimeler, AB katlm süreci <strong>ve</strong> ülkemizdeki deien <strong>ve</strong> gelien yeni ihtiyaçlar dikkatealnarak tapu <strong>kadastro</strong>, harita tapu <strong>kadastro</strong> sektörüne yepyeni bir vizyon kazandrmakzorundadr.Anlaymz ülkemizde <strong>kadastro</strong>su yaplmam tek bir birim kalmamas, yüksekteknolojiye dayanan bilgi sistemleri kurulmas <strong>ve</strong> toplumun bizden bekledii hizmetlerezamannda <strong>ve</strong> kaliteli bir ekilde cevap <strong>ve</strong>rilebilmesidir.Dolaysyla, bugüne kadar sürdürülen geleneksel yöntemlerden kurtularak tapu <strong>kadastro</strong>hizmetlerinde yeni bir anlay getirme gayreti içerisinde olduk. Bakanlmza bal Tapu<strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünde de teknolojinin getirdii imkânlardan yararlanmak anailkelerden biri olarak deerlendirilmektedir.Artk geleneksel yöntemlerin yerini sür’atle bilgisayar <strong>ve</strong> bilgi iletiim <strong>ve</strong> uzayteknolojilerine terk ettii günümüzde bu teknolojinin ürünleri tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong>çalmalarnda normal araç, ekipman olarak yerini almakta, kalite <strong>ve</strong> sür’ati artrmada <strong>ve</strong>maliyeti en aza indirgemede önemli bir rol oynamaktadr.Bir mühendis olarak yakndan biliyorum ki, harita tapu <strong>kadastro</strong> sektörü açsndanülkemizdeki okullarmzda, üni<strong>ve</strong>rsitelerimizde çok iyi eitilmi meslek mensuplarmzbulunmaktadr. Ayrca, sektörümüz açsndan gerekli bilgi birikimi, teknolojik alt yap <strong>ve</strong>donanmlara sahip olduuna inandmz özel sektörümüzün imkân <strong>ve</strong> gücünü de devreyesokarak bu çalmalara devam edilmektedir.Avrupa Birliine girme sürecinde en önemli hususlarn banda tarm, krsal kalknma,tarm arazilerinin <strong>ve</strong> çevrenin korunmas, ileyen bir çiftçi kayt sisteminin oluturulmasgelmektedir. Bu çalmalarn yaplabilmesi bilgi sistemlerine uygun olarak üretilmi tapu<strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> bilgileriyle mümkün olabilecektir.28<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu nedenle çalmalarmzda sadece <strong>kadastro</strong>nun tamamlanmas deil, <strong>kadastro</strong>bilgilerinin saysal formatta <strong>ve</strong> bilgi sistemlerine uygun olarak üretilmesi de önem arzetmektedir.<strong>Kadastro</strong> sistemimizin planlama, kymet takdiri gibi faaliyetleri ile balantl <strong>ve</strong>koordineli bir hale getirilmesi <strong>ve</strong> bu alanda daha da rasyonelletirilmesi <strong>ve</strong> entegre olmasyönünde zaruri bir ihtiyaç vardr. <strong>Kadastro</strong>nun bir baka boyutu da tanmaz mallarndeerlerinin belirlenmesidir. Dünyada uygulanan, fakat ülkemizde henüz yer <strong>ve</strong>rilmeyenbir husustur. Bu konuda da Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünde aratrma çalmalarbalatlmtr.Faaliyetlerimizle ilgili dier kamu kurum <strong>ve</strong> kurulularyla de çok iyi bir diyalogkurularak ilerimiz hzlandrlmaktadr. Örnein, Orman Bakanlmzla birlikte<strong>Kadastro</strong> Kanununda yaplan bir deiiklikle orman <strong>kadastro</strong>su, genel <strong>kadastro</strong> ile birlikteçözülmeye balanmtr.Ayrca Tarm Bakanl ile yaplan ibirlii sonucu “Tarm Reformu Uygulama Projesi”kapsamndaki 20 öncelikli ilde <strong>kadastro</strong>nun bitirilmesi yannda AB standartlarndatapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> bilgilerinin bilgisayar ortamna aktarlmas, büyük ölçekli saysalfotogrametrik harita üretimi çalmalar yaplmtr. Bu bilgiler krsal kalknma <strong>ve</strong> tarmbilgisi sisteminin faaliyetlerinin altln oluturacaktr.Türkiye’de <strong>kadastro</strong> çalmalar cumhuriyetin ilk yllarndan beri yaklak 80 yldryaplmaktadr; biraz ev<strong>ve</strong>l de Sayn Genel Müdürümüzün söyledii gibi.lk yllk üretim ortalama 350 köy mahalle iken, Hükümetimiz döneminde bu konudabüyük bir hza ulald. Özel sektörden hizmet satn alnmas, gerek çalma metotlarnndeitirilmesi yllk üretim yaklak 10 kat artrld. Üstelik maliyetler dütü, saysalformatta bilgi sistemlerine uygun daha kaliteli sonuçlar elde edilmeye baland.<strong>2008</strong> yl itibaryla kadastral yapm açsndan sorun bulunmayan mahalle <strong>ve</strong> köylerintamamnda çalmalar balatld. Bu çalmalar için gerekli kaynak temin edildi. haleleriyaplm, çalmalar sür’atle tamamlanmakta <strong>ve</strong> tapular hak sahiplerine datlmakta.Önümüzdeki dönem bu konuda ülkemizin çok yerinde tapu datmna devam edeceiz.Esasen <strong>kadastro</strong> siz meslek mensuplarnn çok iyi bildii gibi sürekli devam eden, bitmeyendinamik bir hizmettir. Yatrmlar yapldkça nüfus <strong>ve</strong> buna bal olarak ehirleme arttkça,topraa müdahale ettikçe insanlar <strong>kadastro</strong> çalmalar da bunlar takip eden güncel tutan<strong>ve</strong> kullanma sunan bir hizmet olarak devam edecektir.Bu bilgilerin sürekli yenilenmesi, güncel tutulmas, kullanma sunulmas gerekeceinibiliyoruz. Bu nedenle gelimeleri <strong>ve</strong> deimeleri proje anlayyla ele alp sürdürmekzorundayz.Gerek personel, gerek özlük haklaryla ilgili sorunlar birkaç yldr önemle takip ediyoruz.Bu konuda gecikmiliimizi kabul ediyoruz. Sayn Babakanmza en son tekrar eit<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>29


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIie eit ücret konusunda Türkiye’deki hakszlklar <strong>ve</strong> yanllar arz ettik. O da konuyudeerlendirmek için Sayn Murat Baeskiolu’nu görevlendirdi.Bu konuda gerçekten bir hakszlk var. Bu bakmdan ben, özellikle mesai arkadalarmbütün bu skntlara ramen yaptklar fedakârca çalmalardan dolay huzurlarnzdateekkür ediyorum. nallah bu konu düzelir. Önemli olan eit ie eit ücret konusundaTürkiye’de bir adalet salanmasdr. Bu ylarn problemidir. Bunu inallah çok ksa birzamanda iyiletireceiz. Aslnda ne kadar <strong>ve</strong>rsek yine de az <strong>ve</strong>receimizi biliyorum.Sözlerime son <strong>ve</strong>rirken bu Kongreden tapu <strong>kadastro</strong> hizmetlerini gelimi ülkeler düzeyineulatracak sonuçlar elde edilmesini diliyorum.Özellikle 161. Kurulu Yln kutladmz Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüününbugününde <strong>ve</strong> geçmiinde emei geçenleri minnet <strong>ve</strong> ükranla anyorum.Kongremizin, sektörümüze <strong>ve</strong> ülkemize yararlar getirmesini, baarl geçmesini temenniediyorum. Emei geçenlere <strong>ve</strong> tüm katlmclara sayglarm sunuyorum.30<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAÇILI BLDRSLAND ADMINISTRATION TRENDSProf.Dr. Paul Van Der MOLENFIG Bk. Yard.2 nd Cadastral Congress ANKARALandAdministrationTrendsPaul van der MOLENCadastre, Land Registry & Mapping Agency, theNetherlandsITC, Enschede, the NetherlandsFIG, Copenhagen, Denmark21-24 May <strong>2008</strong><strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>31


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASICAVEATPROTECTION COMMON LANDSONEIDA TRIBE OF INDIANS USA32<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIMANAGEMENT STATE LANDCADASTRE AFTER TSUNAMIWHAT IS LEFT<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>33


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIREAL PROPERTY REGISTERAFTER HURRICANECADASTRAL REGISTERSCADASTRAL REGISTERS34<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASICADASTRAL MAPSCADASTRAL MAPSALTERNATIVE PARCEL NUMBER<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>35


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIISSUING TITLES IN BOLIVIACOMPLEX PROCEDURES‘STARTER’ TITLE URBANWINDHOEK36<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIWhite owned farmsSlumsPOOR<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>37


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASILAND USE RIGHT BOUNDARIESCHINA LEASE CONTRACTS© Peter HoCHINESE SHAREHOLDERS ANDPROPERTY CONTRACT© Peter Ho38<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIEMPTY CADASTRE© Peter HoEXPROPRIATION©APURBAN CADASTRE XI’AN<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>39


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIURBAN CADASTRAL MAPSREAL ESTATE MARKETMOSCOW URBAN CADASTRE40<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGLOBAL DOCUMENTS• UN/ECE 1996 Land Administration Guidelines• FAO 2002 Land Tenure and Rural De<strong>ve</strong>lopment• UN/Habitat 2003 Handbook on Best Practices, Security of Tenureand Access to Land• UN/Habitat 2003 Pro Poor Land Management• World bank 2003 Land Policies for Growth andPo<strong>ve</strong>rty Reduction• EU 2004 Guidelines to support land policy design and reformprocesses in de<strong>ve</strong>loping countries• World bank 2005 Doing Business: Remo<strong>ve</strong> Obstacles to Growth• UN/Habitat 2005 GLTN• World bank/FAO 2007 Good go<strong>ve</strong>rnance in land administration• FAO 2007 Good go<strong>ve</strong>rnance in land tenure and landadministrationCommon approach• Only innovati<strong>ve</strong> institutional arrangements can cope withincreasing populations, greater in<strong>ve</strong>stments in land,economic growth and more social welfare.• Lack of these arrangements lead to land grabbing, conflict,resources misuse, undermines producti<strong>ve</strong> and economicpotential.INSTITUTIONSINSTITUTIONSOPERATIONS<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>41


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIRELATIONSHIP POLITICS ANDTOOLSPolitical objecti<strong>ve</strong>sLand policyLand policy instrumentsLand administration toolsDYNAMICS OF LANDADMINISTRATIONOLD AND NEW CADASTRESownersubjecttitlerelationshipparcelobjectHighly transactional against low transaction costs42<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIInnovati<strong>ve</strong> concepts and methodsSOFTWARE• Core Cadastral DomainModel/Social TenureDomain Model• UN Global Land Tool?• ESRI standard?• Open Source?• Existing: ArcCadastre(ESRI, LEICA,Landmäteriet)• Experiment: SAP LUM(SAP, CAP, Kadaster)INNOVATIVE DATA ACQUISITION<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>43


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIUNU School for Land Administration Studies• Decision MakersMeetings• Symposia• Short Courses• MSc. LandAdministration• Research Programme• Project ServicesConclusions• Land administration functions needs political consent• Land administration functions needs institutional framework• The institutions require laws and mandates• Land administration functions flourishes when social fairness andjustice is experienced (trust)• Land administration systems needs clear requirements from landpolicy and its implementation instruments (system design)• Land administration systems might ha<strong>ve</strong> evolutionary de<strong>ve</strong>lopment• Land administration systems performs better with appropriateapplication of ICT.• Appropriate application of ICT is enhanced through standardizationand customization.Meaning of information• Legal meaning landregisters and maps• Is it a representation ofthe truth??• Is the representationguaranteed by the State?• Trend: people rely ongo<strong>ve</strong>rnment information44<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIMulti use of land• 3D constructions andmulti use at subsurface,surface and abo<strong>ve</strong>surface• Undergroundinfrastructure• National policy document• Trend: 3 D property rightsCore of Spatial Data Infrastructure• No SDI without frameworkdata (incl. foundation data)• Restructuringgo<strong>ve</strong>rnmental informationarchitecture• Trend: towards authenticregistersCompleteness land information• Housing rent, agriculturallease• Servitudes, encumbrances• Property value• Land use• Risk management• Trend: information shouldbe complete<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>45


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIInformation for the land market• Register Popular Census,Register legal entities• Registers legal constraint,bankruptcy, wills, marriagesettlements, guardianship• Trend: organize dataintegrationGeographic Information• Mix of spaghetti,topologicalcorrectness andobjectorientation……• What about datasharing,andmutationpropagation……• Trend: data sharingand integrationLarge Scale TopoDatabase 1:1,000?Key GeographicDatabase 1:10,000CadastralDatabase 1:1,000?changes?Perspecti<strong>ve</strong> European Union• Free mo<strong>ve</strong>ment of people,goods and capital• Influence: PSI, Inspire,Directi<strong>ve</strong>s• Art 295 European Treaty• Trend: Europeanharmonization46<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIIT opportunities in the IT market• Data acquisition-satellite-radar/laser-GPS-biometrical• Database technology-standards-quick search• Data communication-central/de-central-web enabling + portals-e-payment-enterprise resource planning-customer relation managementPhilosophy:Alignment of business strategy and ICT optionsbusinessfitfitICT marketfitstrategylinkICT policyfitStrategicalignmentprocesseslinksystemsOperationalalignmentTaxes based on value real estate• Central Go<strong>ve</strong>rnment- income tax- wealth tax- transfer tax• Municipalities- land tax• Waterboards- tax on land and buildings<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>47


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIRe<strong>ve</strong>nues and costs land taxation NL• Land tax (‘07): + 3,957 million €• Waterboardtax (‘05): + 2,000 million €• Transfer tax (’06): + 4,600 million €• Costs (<strong>2008</strong>): - 140 million €Budget my municipality <strong>2008</strong><strong>2008</strong> % incomeexpenditure - 74,241,000from state + 39,976,000 53%land tax + 5,255,000 8%other taxes + 8,161,000 11%selling plots + 10,922,000 15%miscellaneous + 9,927,000 13%saldo 0What constitutes land taxation?• Conceptual:- purpose of the tax (why…….)- tax base (what is taxable….)- tax rate (what amount is the tax….)- taxpayer (who is the taxableperson….)48<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIPro’s and Con’s of political choices• Economic aspects: land tax as a political steeringmechanism (pro), but causes market distortions (con)• Social aspects: tax exemptions for lower value houses(pro), but hampers circulation in the market (con)• Land use aspect: tax differentiation might attract marketparties (pro) but might lead to tax competition and lowerre<strong>ve</strong>nues (con)How works land taxation• Process- property identification- valuation & assessment- tax collection- appeal procedures• Administration- sources of information- public access to tax-informationValuation in NL before 1997CentralGo<strong>ve</strong>rnmentvaluersMunicipalityvaluersValue 1Value 2WaterboardvaluersValue 3ETC...<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>49


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASILaw on the Assessment of Real Estate(1994, gazette 874)• AIM- uniformity through single value andsupervision- transparency for citizens throughsingle value- efficiency through reduction ofappraisals and appeal proceduresValuation after 1997CentralGo<strong>ve</strong>rnmentMunicipalityvaluersSinglevalueWaterboardMunicipalities are supervised• By National Council for Real Estate Valuation.Concerning:• correctness taxable objects• correct valuation procedures• correct differences between values• correct and timely information exchange• correct attitude towards citizens50<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIMunicipal Real Estate TaxAdministrationMunicipal RealEstate TaxadministrationdataflowCadastre &Land RegistrydataflowVarious othersourcesRecommendations• Political: be aware of political nature of tax• Process:- Assign mandate to assess value of realestate to one public body- Encourage the use of this value by allgo<strong>ve</strong>rnment organisations (compulsory ?)- By doing that: create transparency fortaxpayers and lowest costs forvaluation (efficient use of public funds)Thank you for your attention<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>51


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI52<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBRNC OTURUMe-DEVLET VE KADASTROOturum Bakan: Ali Fahri ÖZTEN / HKMO Bakan.KONUKLAR:Türkiye’de e-devlet YaklamHalil brahim AKÇA / DPT Müstear Yard.TUCBS Anlay <strong>ve</strong> GetirdikleriM. Zeki ADLI / TKGM Genel Müdürüe-<strong>Kadastro</strong>Gerhard MUGGENHUBER / Avusturya Ölçme <strong>ve</strong> De. Federal O si<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>53


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI54<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITÜRKYE’DE E-DEVLET YAKLAIMIHalil brahim AKÇADPT Müstear YardmcsDeerli Konuklar,Sayn Bakanm, Müstearm, Uluslararas deneyimlerini bizlerle paylamak üzereKongreye katlan kymetli misarlerimiz, Kamu, Özel Sektör <strong>ve</strong> Sivil ToplumKurulularnn Deerli Temsilcileri <strong>ve</strong> Basnmzn Deerli Mensuplar,<strong>Harita</strong> <strong>Kadastro</strong> Müdendisleri Odas tarafndan ikincisi düzenlenen <strong>Kadastro</strong> Kongresindesizlere hitap etmekten duyduum mutluluu ifade ederek konumama balamakistiyorum.Bildiiniz gibi, uygarlk tarihinde önce tarm, sonra sanayi devrimiyle yaanan köklüdeiim bu defa bilgi toplumuna geçi sürecinde yaanmaktadr.20. yüzyln ikinci yarsnda balayan <strong>ve</strong> hzla gelien bilgi <strong>ve</strong> iletiim teknolojilerinintetikledii bu dönüüm, çada dünyada yer edinmek isteyen tüm ülkelerde sanayitoplumunun ekillendirdii kurumsal yap <strong>ve</strong> anlaylarda köklü deiikliklere yolaçmakta, geleneksel sektörler bilginin artan ekonomik deerine bal olarak yenidenekillenmekte, bilgi <strong>ve</strong> iletiim teknolojilerinin salad olanaklarla geleneksel çalma,hizmet üretimi, sosyal yaam <strong>ve</strong> eitim biçimleri deimektedir.Bu deiim <strong>ve</strong> dönüüm süreci mekansal bilgi alannda da çok net olarakgözlemlenmektedir.eAvrupa+ giriimine taraf olmamzla balayan çalmalar, Türkiye’nin bilgi toplumunadönüüm projesi olan, teknolojik, sosyal <strong>ve</strong> idari bir deiim sürecini simgeleyene-Dönüüm Türkiye Projesi’ne 2003 yl Acil Eylem Plannda yer <strong>ve</strong>rilmesiyle hzkazanmtr.e-Dönüüm Türkiye Projesi çerçe<strong>ve</strong>sinde ilki 2003-2004 yllarn, ikincisi 2005 ylnkapsayan iki eylem plan hazrlanarak uygulanm olup, 2003-2004 dönemini kapsayanKsa Dönem Eylem Plan içerisinde daha çok hukuki <strong>ve</strong> teknik altyapnn oluturulmasna,2005 Eylem Plan ile eylemlerin günlük hayata yansmasna yönelik yaygnlatrmaçalmalarna öncelik <strong>ve</strong>rilmitir.Nihayet 2010 ylna kadar uzanan dönemde Türkiye’nin Bilgi Toplumuna dönüümsürecine k tutacak Ulusal Bilgi Toplumu Stratejisi <strong>ve</strong> Eylem Plan hazrlanm <strong>ve</strong> 2006Temmuz aynda resmi gazetede yaymlanmtr.Stratejide sosyal dönüümden i dünyasnda bilgi <strong>ve</strong> iletiim teknolojilerininyaygnlamasna, e-devletten kamu yönetiminde modernizasyona, rekabetçi bir bilgi <strong>ve</strong>iletiim sektörü oluturulmasndan, stratejinin uygulanmasna yönelik kurumsal yaplanma<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>55


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASImodeli oluturulmasna kadar uzanan bir yelpazede stratejik yön <strong>ve</strong> hedef tayini yaplm<strong>ve</strong> 2010 yl hedeeri ortaya konmutur. Söz konusu hedeerin gerçekletirilmesi için 111eylemi içeren bir de eylem plan hazrlanmtr.Deerli konuklar,Devlet tarafndan sunulan kamu hizmetleri <strong>ve</strong> bu hizmetlerin sunumundaki etkinlik,ülkelerin ekonomik <strong>ve</strong> sosyal yaam üzerinde büyük etkiye sahiptir. Bu açdan, mekansal/konumsal bilginin, vatandalar <strong>ve</strong> i dünyasnn ihtiyaç <strong>ve</strong> beklentilerine uygun olarak,bilgi <strong>ve</strong> iletiim teknolojilerinin de yardmyla etkin, hzl, kaliteli, sürekli, gü<strong>ve</strong>nilir,effaf <strong>ve</strong> bütünleik ekilde sunumu önem arz etmektedir.7 temel stratejik öncelik ekseninde yürütülmekte olan Bilgi Toplumu Stratejisinin e-devleteyönelik iki bileeni olan Vatanda Odakl Hizmet Dönüümü <strong>ve</strong> Kamu YönetimindeModernizasyon eksenlerinde yürütülecek eylemler çerçe<strong>ve</strong>sinde;Bilgi <strong>ve</strong> iletiim teknolojilerinin salad etkin bilgi paylam olanaklar <strong>ve</strong> bunungetirdii kamu i süreçlerindeki <strong>ve</strong>rimlilik art ile, kayp <strong>ve</strong> kaçaklarn engellenmesi,bilgiye dayal politika kararlarnn oluturulmas, hizmetlerin elektronik ortamdasunulmas vastasyla iletmeler, vatandalar <strong>ve</strong> kamu kurumlar açsndan önemli malikaynak <strong>ve</strong> zaman tasarrufu salanmas amaçlanmaktadr.Bilgi toplumuna dönüüm sürecinde, dört temel <strong>ve</strong>ri altyapsnn öncelikle kurulmas ilkeolarak benimsenmitir. Bunlar:• Gerçek kiiler için tek numaraya dayal bilgi sistemleri,• Adres kaytlar <strong>ve</strong>ri taban,• Tüzel kiiler için tek numaraya dayal bilgi sistemleri,• Gayrimenkul mülkiyet bilgilerine ilikin <strong>ve</strong>ri tabandr.Bunlardan ilk ikisi gerçekletirilmitir. irketler de, Maliye Bakanlnca <strong>ve</strong>rilen <strong>ve</strong>rginumaras üzerinden izlenebilmektedir. Ayrca, dernekler, vakar <strong>ve</strong> kooperatieri deiçeren tüm tüzel kiilikleri tek bir bilgi sisteminde toplayacak merkezi tüzel kiilik bilgisistemi çalmalar tamamlanma aamasndadr. Gayrimenkul bilgilerine ilikin olaraktapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> bilgi sisteminin yaygnlatrma çalmalar devam etmektedir.e-Devlet çatsnn oluturulmasnn hedeendii bu temel <strong>ve</strong>ri tabanlarnn kurulmasnnyansra, toplumun geni kesimlerine hitap eden, kullanm oran <strong>ve</strong> getirisi yüksekolmas beklenen e-devlet hizmetlerinin öncelikli olarak uygulamaya geçirilmesine azamigayret gösterilmitir. Bu süreçte ilgili kurumlar tarafndan gelitirilen önemli e-devletuygulamalar unlardr;MERNS ile oluturulan tek numaraya dayal nüfus kayt sistemi yerlemi olup, halenKimlik Paylam Sistemi üzerinden bir çok kurumla bilgi paylam salanmaktadr.Vergi ilemleri, e-beyanname <strong>ve</strong> internet <strong>ve</strong>rgi dairesi uygulamasyla elektronik ortamatanm <strong>ve</strong> internet bankaclnn da kullanm ile <strong>ve</strong>rgi tahsilât maliyeti 2 dolardan0,35 dolara dümütür.56<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIe-Bildirge ile Sosyal sigorta primleri elektronik ortamda bildirimi yaplmakta olupbüyük kaynak tasarrufu salanmtr. Halen, 800 bin civarnda rma e-Bildirge Sisteminiaktif olarak kullanmaktadr. Tüm salk ilemlerinin entegrasyonunu amaçlayan SosyalGü<strong>ve</strong>nlik Sistemleri Entegrasyonu (MEDULA) uygulamas, 2007 yl Haziran ayndauygulamaya alnmtr.GMOP kapsamnda, ihracat, ithalat <strong>ve</strong> transit ilemlerinin yüzde 98’i çevrimiçi <strong>ve</strong> gerçekzamanl olarak gerçekletirilmektedir.UYAP Projesi ile adalet sisteminde etkinlii <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimlilii artrc uygulamalarn yan sra,gü<strong>ve</strong>nlik <strong>ve</strong> asayii salamada önemli bir unsur olan bilgiye hzl eriim için POLNEThayata geçirilmitir.Ayrca; salk, kamu almlar, devlet bütçesinin izlenmesi gibi pek çok alanda proje <strong>ve</strong>uygulamalar balatlmtr.Bilgi Toplumu Stratejisi eki Eylem Plan’nda, kamu hizmetleri i süreçlerinin vatandalar<strong>ve</strong> i dünyasnn ihtiyaçlar göz önünde bulundurularak iyiletirilmesini ifade eden VatandaOdakl Hizmet Dönüümü ekseni altnda, yukarda saydm temel <strong>ve</strong>ri tabanlarndan biriolan Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi (TAKBS) projesi yer almaktadr.Gayrimenkul mülkiyet bilgilerine ilikin güncel <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nilir bilgileri içeren TAKBSprojesinin, pilot aamas tamamlanm <strong>ve</strong> u ana kadar 242 tapu sicil müdürlüü ile 15<strong>kadastro</strong> müdürlüüne yaplan yaygnlatrma çalmalar hzla sürdürülmektedir. Busistemde oluturulmaya balayan <strong>ve</strong>ri tabanndaki kaytlar MERNS kaytlar ile entegreedilerek Adalet Bakanl, Maliye Bakanl, belediyeler <strong>ve</strong> noterler gibi ihtiyaç duyankurum <strong>ve</strong> kurulular ile paylalabilecektir.e-Dönüüm Türkiye Projesinin bandan bu yana, BT yatrmlarnda mükerrerliklerinönlenmesi <strong>ve</strong> yatrmlarn geri dönüümünün artrlmas temel prensiplerimizden biriolmutur. Bu amaçla Stratejide bir baka öncelik ekseni olan ortak teknoloji <strong>ve</strong> altyaplarngelitirilmesine önem <strong>ve</strong>rilmitir. Bu ortak altyaplardan biri de Cora Bilgi SistemiAltyaps Kurulumu eylemidir.Bu eylem kapsamnda, cora <strong>ve</strong>rilere ilikin içerik <strong>ve</strong> deiim standartlar belirlenecek<strong>ve</strong> kamu kurum <strong>ve</strong> kurulularnn sorumlusu olduklar cora bilgileri ortak altyapüzerinden kullanclara sunmalar amacyla bir portal oluturulacaktr. Her iki projenin desorumlu kuruluu Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüüdür.Uluslararas <strong>Harita</strong>clar Birlii (FIG) <strong>kadastro</strong>yu; “toplumsal, kültürel <strong>ve</strong> ekonomikgelimenin yerine getirilmesinde temel ilevi olan, arsa <strong>ve</strong> arazi mülkiyeti haklarnnanayasal gü<strong>ve</strong>ncesini garanti eden, arsa/arazi <strong>ve</strong> üzerindeki yaplar hakknda bilgilerintutulmasn, korunmasn salayan, ülkesel <strong>ve</strong> yerel uygulamalarn saydamlna önemlikatk salayan, sürdürülebilir kalknmann temel altln oluturan parsel bazl bir ARAZbilgi sistemi” olarak tanmlamaktadr.Kentsel <strong>ve</strong> krsal alan planlamas <strong>ve</strong> uygulamasnda, topran üzerindeki hak <strong>ve</strong>kstlamalarn saptanmas, kullanlmas <strong>ve</strong> korunmasnda, mülkiyet haklar ile toporakbilgileri içeren <strong>ve</strong> mekansal boyutlu arazi bilgi sistemi oluturulmasnda temel olan<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>57


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>kadastro</strong>nun, bu önemini Devlet Planlama Tekilat olarak yakndan görerek, tüm ülkedeki<strong>kadastro</strong> çalmalar yaplmam olan bölgelerin <strong>kadastro</strong> çalmalarnn tamamlanaraktapu sicilinin oluturulmas amacyla, Tarm Reformu Uygulama Projesi’nden (ARIP)2004-<strong>2008</strong> yllar arasnda toplam 103 milyon ABD dolarlk bir kaynak salanarak Tapu<strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü’nün çalmalar desteklenmitir.Son olarak, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü’nün kuruluundan bu yana deiikölçekte, hassasiyette <strong>ve</strong> sistemlerde çizgisel <strong>ve</strong>ya grak olarak üretilmi kadastralharitalarn TAKBS’e uyumlu hale getirilmesi amacyla düzenlenmesi <strong>ve</strong> tapu sicilindegerekli düzeltmelerin yaplmasn içeren Tapu <strong>Kadastro</strong> Modernizasyonu Projesi, DünyaBankas’ndan kaynak salanarak <strong>2008</strong> yl Yatrm Programna alnmtr.Deerli konuklar,• <strong>Kadastro</strong>nun sosyal <strong>ve</strong> ekonomik etkileri, kent bilgi sistemleri <strong>ve</strong> arazi kullanmplanlamasnn <strong>kadastro</strong> ile olan ilikisi <strong>ve</strong> deer <strong>kadastro</strong>su gibi hususlarn datartlaca,• Ülkemizdeki <strong>kadastro</strong> sistemi <strong>ve</strong> uygulamalarn deerlendirmek, yaanan sorunlar<strong>ve</strong> beklentileri ortaya koymak, böylece Türkiye <strong>kadastro</strong>sunun gelecekte içermesigereken bilgileri, üstlenmesi gereken konular <strong>ve</strong> dolaysyla yaayan bir bilgisistemi olarak görev <strong>ve</strong> ileyiini belirleyebilmek için düzenlenen bu Kongrenin,salkl bir mekansal/konumsal bilgi sistemi altyapsnn oluturulmas açsndanda oldukça yararl olaca <strong>ve</strong> önümüzdeki dönemde yürütülecek çalmalara ktutacana olan inancm belirtmek istiyorum.<strong>Harita</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odasnn gayretlerinin dier alanlarda yaplacak çalmalarada örnek olmasn diliyor, yabanc misarlerimizin, ilgili özel kesim <strong>ve</strong> sivil toplumkurulularmzn destei için teekkür ediyorum.Sözlerime burada son <strong>ve</strong>rirken, Kongrenin bilgi toplumuna dönüüm yolunda mekansal/konumsal <strong>ve</strong>riye dayal bilgi sistemleri açsndan yeni açlmlar salamasn ümit ediyor<strong>ve</strong> baarl bir Kongre geçirmenizi diliyorum.58<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITUCBS ANLAYII VE GETRDKLERM. Zeki ADLITKGM Genel MüdürüÖZETKamu yönetiminde modernizasyon 75 nolu eylem (KYM 75) kapsamnda hazrlananCora Bilgi Sistemi Altyaps (CBS-A) Kurulumu ile ilgili olarak yaplan çalmalar <strong>ve</strong>mevcut durum incelenmitir.Anahtar Sözcükler: CBS-A Kurulumu Proje Aamalar.1. KAMU YÖNETMNDE MODERNZASYON 75 NOLU EYLEM(KYM 75)Projeden sorumlu kurulu Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü olup, Bilgi ToplumuStratejisi <strong>ve</strong> ek’i Eylem Plan” 11/07/2006 tarihli <strong>ve</strong> 2006/38 sayl Yüksek PlanlamaKurulu Karar’yla onaylanm olup, 28/07/2006 tarihli <strong>ve</strong> 26242 sayl Resmi Gazete’deyaymlanarak yürürlüe girmitir.Proje le lgili Kurulular• çileri Bakanl (Mahalli dareler Genel Müdürlüü)• Bayndrlk <strong>ve</strong> skan Bakanl• Tarm <strong>ve</strong> Köy leri Bakanl• Çevre <strong>ve</strong> Orman Bakanl• Devlet Planlama Tekilat• Türkiye statistik Kurumu• Milli Savunma Bakanl (<strong>Harita</strong> Genel Komutanl)• Sanayi <strong>ve</strong> Ticaret Bakanl• Ulatrma Bakanl• Enerji <strong>ve</strong> Tabii Kaynaklar Bakanl (Maden Tetkik <strong>ve</strong> Arama Genel Müdürlüü)• Çevre <strong>ve</strong> Orman Bakanl (Devlet Su leri Genel Müdürlüü)• Türk Standartlar Enstitüsü• Belediyeler• lgili Kurum <strong>ve</strong> KurulularProjenin Amac Ve Tanm• Ulusal düzeyde teknolojik gelimelere de uygun cora bilgi sistemi altyapskurumas.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>59


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Kamu kurum <strong>ve</strong> kurulularnn sorumlusu olduklar cora bilgileri ortak altyapüzerinden kullanclara sunmalar amacyla bir portal oluturulmas.• Cora <strong>ve</strong>rilerin, tüm kullanc kurumlarn ihtiyaçlarna cevap <strong>ve</strong>recek ekildeiçerik standartlar oluturulmas.• Cora <strong>ve</strong>ri deiim standartlar belirlenmesi.Projeden Beklenen Faydalar• Kurulacak portal sayesinde mevcut cora <strong>ve</strong>rilerin özellikleri örenilebilecek<strong>ve</strong> kullanclarn ihtiyaç duyduklar cora <strong>ve</strong>rilere kolaylkla eriebilmelerisalanmas.• Kurumlarda farkl standartlara sahip <strong>ve</strong>ri üretiminin önüne geçilerek kaynaktasarrufu salanmas.• Cora <strong>ve</strong>ri deiimi için ortak standartlarn oluturulmas cora bilgiye ihtiyaçduyan kurumlar <strong>ve</strong>ya iletmelerle <strong>ve</strong>ri paylamn kolaylatracak, mükerrer <strong>ve</strong>riüretiminin de engellenmesi.Projenin Bilgi Toplumu Stratejik Amaç Ve Hedeeriyle likisiMevcut durum analizinde kamu kurumlarnda mükerrer yatrmlar <strong>ve</strong> kaynak israf enönemli sorunlardan biri olarak ortaya çkmtr. Bu proje kapsamnda Cora Bilgi Sistemialannda yaplan çalmalara bütüncül bir çerçe<strong>ve</strong> kazandrlmas, <strong>ve</strong>ri sahiplii <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>riiçerii konularna açklk getirilmesi <strong>ve</strong> birlikte çalabilir cora <strong>ve</strong>ri standartlarnnbelirlenmesi mükerrer yatrmlarn önüne geçerek kamu kaynaklarnn etkin <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimlikullanm hedemize hizmet edecektir. Bilgiye dayal karar süreçleri oluturulmaskamuda etkin yönetimin ana prensiplerindendir. Tüm kurumlarn kullanabilecei ortakstandartlarda üretilmi cora bilgiye eriimin salanmas bilginin karar süreçlerindekullanmna imkan tanyacaktr.Projenin Dier Proje Ve Eylemlerle likisi• “Birlikte Çalabilirlik Standartlar <strong>ve</strong> Veri Paylam Altyaps” eylemine paralelçalmalar yürütülecektir.• Kurulacak portaln e-Devlet Kaps ile entegrasyonu salanacaktr.• Cora <strong>ve</strong>rilerin üretiminde <strong>ve</strong> kullanmnda büyük rolü olan yerel yönetimlereilikin çalmalarla koordinasyonun salanmas için Yerel Hizmetlerde e-Dönüümeylemi izlenecektir.• Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi, Tarm Bilgi Sistemi <strong>ve</strong> Ulusal Ulatrma Portalbu eylemde kurulacak portala <strong>ve</strong>ri salayacaktr. Bu projelerdeki üretim <strong>ve</strong><strong>ve</strong>ri standartlarnn bu eylem kapsamnda belirlenecek standartlarda olmasgerekmektedir.Projenin Devam Etmekte Olan Proje Ve Çalmalarla lgisi2004 yl Ksa Dönem Eylem Plan 47. Eylemde ülkemizdeki mevcut durum ortayakonmu, 2005 Eylem Plan 36. Eylemde ise Türkiye Ulusal Cora Bilgi Sistemioluturmaya yönelik strateji doküman hazrlanmtr.Projenin uygulamasnda bu strateji dokümanndaki bulgular göz önüne alnacaktr.60<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIUluslararas birlii htiyacAvrupa’da Cora Bilgi Sistemi konusunda çalmalar yürüten EUROGI, INSPIRE,GINIE gibi kurululardan teknik destek alnacaktr.Proje Admlar (Maliyet Kalemleri)• Danmanlk• Eitim• Etüt / Fizibilite• Yazlm• Donanm• A Altyaps• DierProjenin Üst Seviye Uygulama AdmlarProjenin, balangç <strong>ve</strong> biti tarihleri arasnda yaplmas gereken üst seviye uygulamaadmlar u ekildedir:• 36. Eylem kapsamnda hazrlanan rapor da göz önüne alnarak;• Cora bilgi portal kurulmasna yönelik zibilite çalmas yaplmas,• Hangi kurumlarn cora bilgi sistemi ihtiyac bulunduunun tespit edilmesi,• Hangi teknolojinin kullanlacann belirlenmesi, fayda <strong>ve</strong> maliyetlerinhesaplanmas,• gereksinimlerinin ortaya konmas, proje takvimi <strong>ve</strong> bütçesine yönelik hedeerinoluturulmas,• Cora bilgi sistemi çalmalarn yürütecek kurumsal yaplanmalarnoluturularak faaliyete geçmesi,• Cora Bilgi Portalna kurumlar tarafndan eklenecek <strong>ve</strong>rilerin listesininoluturulmas, <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> meta<strong>ve</strong>ri standartlarnn belirlenmesi,• Standartlara uygun biçimde meta<strong>ve</strong>rilerin oluturulmas,• Kurumlarn kendi iç uygulamalarnda <strong>ve</strong> d kullanclara bilgi sunumundakullanabilmelerine yönelik sistemlerinin oluturulmas <strong>ve</strong>ya mevcut sistemlerinuygun hale getirilmesi Cora Bilgi Portalnda yer almas gereken minimum<strong>ve</strong>rilerin ilgili kurumlar tarafndan dinamik bir ekilde güncellenmesi <strong>ve</strong> belirlenenmeta<strong>ve</strong>ri standartlarna göre portalda sunulmak üzere d kullanma açlmas,• Dier <strong>ve</strong>rilerin sisteme entegrasyonu için planlamann yaplmas,Gerçekletirilecektir.<strong>2.</strong> KYM 75 KAPSAMINDA YAPILAN ÇALIMALARrtibat Birimlerinin Oluturulmashale yoluyla belirlenecek yükleniciye, etüt <strong>ve</strong> zibilite çalmalar esnasnda, kurumlarylailgili bilgi, belge <strong>ve</strong> ihtiyaçlar ile <strong>ve</strong>ri, meta<strong>ve</strong>ri vb. salamas amacyla cora bilgi<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>61


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIsistemleri, jeodezi, fotogrametri, kartorafya, uzaktan alglama, <strong>kadastro</strong> vb. gibi ilgilidisiplinlerden gelen üçer uzman personelin 17 Kasm 2006 tarihine kadar bildirilmesi ilebir irtibat birimi oluturulmutur.rtibat Birimleri ToplantsProjenin ilk toplants, 28 Kasm 2006 tarihinde Karayollar Genel Müdürlüü toplantsalonunda gerçekletirilmitir. Toplantya, proje ile ilgili kurum <strong>ve</strong> kurululardan 104uzman personel katlmtr.cra Kurul KararE-DÖNÜÜM TÜRKYE CRA KURULUKarar Tarihi : 21 ubat 2007Karar No : 13Karar Konusu: 75 nolu “CBS Altyaps Kurulumu” Eyleminin Yürütülmesine YönelikDüzenlemeEylem süresi ile snrl olmak üzere, eylem sorumlusu Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüübakanlnda, Bayndrlk <strong>ve</strong> skan Bakanl, Tarm <strong>ve</strong> Köy leri Bakanl, Sanayi <strong>ve</strong>Ticaret Bakanl, Çevre <strong>ve</strong> Orman Bakanl, Milli Savunma Bakanl <strong>Harita</strong> GenelKomutanl, çileri Bakanl Mahalli dareler Genel Müdürlüü <strong>ve</strong> Türkiye statistikKurumu üst düzey yöneticilerinden müteekkil “Yürütme Kurulu” ile;Yukarda belirtilen kurumlara ila<strong>ve</strong>ten Ulatrma Bakanl, Enerji <strong>ve</strong> Tabii KaynaklarBakanl Maden Tetkik <strong>ve</strong> Arama Genel Müdürlüü ile Devlet Su leri Genel Müdürlüü<strong>ve</strong> Türk Standartlar Enstitüsü teknik uzmanlarndan müteekkil “Teknik Kurul” kurulmaskararlatrlmtr.Kurullarn OluturulmasKurul Karar gerei kurumlara yaz yazlarak, eylem süresi ile snrl olarak;Projenin koordinasyonunu salamak <strong>ve</strong> yürütmek üzere ilgili darelerin üst düzeyyöneticilerinden bir Yürütme Kurulu,Projenin yol haritasn, ihale dokümanlarn <strong>ve</strong> uygulamasn salamak üzere lgili idarelerinteknik uzmanlarndan; cora bilgi sistemleri, jeodezi, fotogrametri, kartorafya, uzaktanalglama, <strong>kadastro</strong> vb. gibi ilgili disiplinlerden gelen bir Teknik Kurul oluturulmutur.Proje Yürütme OsiTapu <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü bünyesinde Projenin yürütülmesi amac ile ProjeYürütme Osi oluturulmutur.62<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITeknik Kurul Çalmalar• 27 Eylül 2007 de ilk Teknik Kurul Toplants yaplmtr.• Hafta 3 kez toplant yaplarak• 30 Kasm 2007 tamamlanmtr.• Toplam 22 teknik kurul toplants yaplmtr.Danmanlk Hizmet Alm hale doküman kapsamnda,• Ön yeterlilik artnamesi• Teknik artname• dari artname• Sözleme tasars• Yaklak MaliyetÇalmalar bitirilmitir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>63


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI64<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>65


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIMevcut DurumHazrlanan ihale dokümanlar 17-18.1<strong>2.</strong>2007 tarihinde Yürütme Kuruluna sunulmutur.Bu toplantda Yürütme kurulu; artnamede baz deiiklikler istemi <strong>ve</strong> KurullarnÇalma Usul <strong>ve</strong> Esaslarna likin Yönergeyi onaylamtrTeknik kurul çalmalarn tamamlayarak 19.0<strong>2.</strong><strong>2008</strong> tarihinde DPT’nin görüünesunulmutur. 17.04.<strong>2008</strong> tarihinde ulaan DPT görüü üzerine 28.04.<strong>2008</strong> tarihindeYürütme Kurulu <strong>ve</strong> Teknik kurul toplanm <strong>ve</strong> gelen görüler irdelenmitir.Yürütme Kurulu Karar gerei Teknik Kurul gerekli çalmalar tamamlayarak ihaledokümanlar 07.05.<strong>2008</strong> tarihinde imzalanmaya balanmtr. mzalarn tamamlanmasnmüteakip son eklini deerlendirmek üzere tekrar 1<strong>2.</strong>05.<strong>2008</strong> tarihinde DPT’yegönderilmitir.Etüt-Proje SonucuEtüt Projenin sonunda;• Yapmla ilgili kurumsal maliyetlerin belirlenmesi,• Kanun tasarlarnn (çerçe<strong>ve</strong> kanun) hazrlanmas,• Kurumlarn görev,yetki <strong>ve</strong> sorumluluklar,• Ulusal CBS Stratejisinin belirlenmesi,• Standartlarn belirlenmesiGerçekletirilmi olacaktr.SONUÇ75 nolu eylem (KYM 75) kapsamnda hazrlanan Cora Bilgi Sistemi Altyaps (CBS-A)Kurulumu ile ilgili olarak yaplan çalmalar detayl bir ekilde yukarda anlatlmolup, bu çalmalar sonucunda, ihale ile belirlenecek Danman <strong>ve</strong> ilgili kurumlardanoluturulan teknik kurul üyeleri, projede belirtilen hedeere ulamak için çalmalargerçekletirilecektir. Proje sonunda ise, oluturulacak portal üzerinden ilgili kurumlaraait <strong>ve</strong>riler yasal çerçe<strong>ve</strong> içerisinde paylama <strong>ve</strong> kullanma açlacaktr.66<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIe-KADASTROGerhard MUGGENHUBERAvusturya Ölçme <strong>ve</strong> Deerlendirme Federal O sieCadastre in the context of economic de<strong>ve</strong>lopmentGerhard Muggenhuber, Federal Ofce of Metrology and Sur<strong>ve</strong>ying,Vienna, AustriaINTRODUCTIONThis paper focuses on interrelation of eCadastre and economic de<strong>ve</strong>lopment. The wayto maintain and provide real property information digitally is just one part of a generaltend in our societies towards digital processes, which became – together with the impactfrom globalization - a mayor dri<strong>ve</strong>r for our economic de<strong>ve</strong>lopment. Thus eCadastreis part of the hype of going digital: The commercial oriented geo-services providingintegrated services through internet caused increasing customer expectations. We allknow web-services for geo-data like www.ashearth.com/ providing remote sensing orfor navigation services like www.map24.com. Howe<strong>ve</strong>r ha<strong>ve</strong> you e<strong>ve</strong>r had a look on webservices for the real estate business [Mittal 2002] integrating real estate transfer serviceswith mortgaging and e<strong>ve</strong>n with valuation or repair services like www.realtor.com ? Whatare the differences between all the commercial services and the go<strong>ve</strong>rnmental servicesaround digital real property information? What are the strengths of eCadastre, where arethe risks? The reliable information and service around real property rights provided bypublic institutions has not only a commercial aspect, but also legal value for sustainingthe good de<strong>ve</strong>lopment of a society. Flexibility is a characteristic for private business.Reliability and sustainability are characteristics for infrastructure provided by publicinstitutions. What are the benets and risks when processes of the go<strong>ve</strong>rnmental sectorare linked with related services of the private sector into a virtual workow?eCadastre as part of an infrastructureeCadastre is just one part of infrastructure with signicant impact on economicde<strong>ve</strong>lopment. What are components of that success story and how are they interrelated? Itis not just about providing digital data and putting technology in place.Many eGo<strong>ve</strong>rnment projects are not yet providing bidirectional dataow. Often theyjust providing information on the web and expect from citizens to ll in formulas onthe web. Howe<strong>ve</strong>r this is not yet eGo<strong>ve</strong>rnment. It is much more about implementinga system providing reliable and integrated services. eCadastre is a positi<strong>ve</strong> example ofeGo<strong>ve</strong>rnment. The concepts and approach has been discussed already on many occasionsunder the topics “SDI - Spatial data infrastructure” and “Cadastre 2014”. Such services<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>67


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIrequire a proper legal framework, an institutional setup, the technical infrastructure aswell as a nancial setting. These components ha<strong>ve</strong> to be well in place in order to ensure apositi<strong>ve</strong> signicant economic impact.Assumption: The benets of eCadastre will become effecti<strong>ve</strong> only when the othercomponents of an adequate infrastructure are also taken in consideration.eCadastre and speed of registrationIn our societies the business processes became increasing faster. We just ha<strong>ve</strong> to goback 50 years and understand the difference in speed for communication (from lettersto telephone and email), Deli<strong>ve</strong>ry and access to information (from handwritten to copymachine, printers, web-access) and last but not least services: 50 years ago registrationof a real property took months and a lot of paper work visiting se<strong>ve</strong>ral institutionswas required. Nowadays it became a back box with fast and predictable results. Thisde<strong>ve</strong>lopment has an impact on the real property market. Decisions are made faster thanbefore and customers also expect faster registration of the legal effects. Accordinginternational benchmarks [World Bank: Doing Business <strong>2008</strong>] the real property transferprocess has impro<strong>ve</strong>d remarkable and Turkey is one of the leaders in the region when itcomes to the speed of registration.Figure 1: Days required for registrationSource: World Bank: Doing Business <strong>2008</strong>From speed of registration to o<strong>ve</strong>rall performance of integrated servicesThe need for fast economic processes has to be seen in relation to the general increasingspeed of activities like mo<strong>ve</strong>ments of persons, goods, information and data. Manygo<strong>ve</strong>rnment decisions (from central to local le<strong>ve</strong>l) are based on legally binding information(cadastre, land use planning). Fast and reliable access to these data leads to better andmore accurate decisions at lower costs on all le<strong>ve</strong>ls. This way it is ensured that all thelegal decisions with an impact on space from different go<strong>ve</strong>rnment institutions can bevisualized. The real benet and immediate cross-check for all these legal data howe<strong>ve</strong>r68<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIcan be achie<strong>ve</strong>d by combined all the legal facts with up to date information about theactual information in the eld (usage of modern technologies: orthophoto, satellite, etc).An e-Cadastre has for sure a positi<strong>ve</strong> impact on speed of transactions because data fordecision making are faster accessible. Although in many countries dealings with realestate are related with bureaucratic processes between se<strong>ve</strong>ral institutions and assistanceof jurists.Assumption: For the decision makers from private as well as go<strong>ve</strong>rnment sectorcounts accessibility, total time for transactions and total costs. It is not just thequestion of time and costs at the registration ofce.The transaction fees and transfer taxes are only one part of the total costs. In manycountries related costs like for real estate brokers are e<strong>ve</strong>n higher than the costs for servicesprovided by go<strong>ve</strong>rnmental institutions. The statistics of the World Bank in<strong>ve</strong>ntory “http://www.doingbusiness.org” may lead to wrong assumptions.Quality of service a reasonable costsA sustainable relationship with business partners and customers requires quality of serviceto be provided at reasonable costs. This does not necessarily result in a need for increasedquality of data. It is much more about viewing of quality le<strong>ve</strong>ls and thus improving trustin the information provided. The quality of data including, how up to date it is must beexplained explicitly within the metadata sets in order to ensure the users can decide aboutthe ‘tness of these datasets for their specic purpose’. Based on this principle cadastraldata shall be categorized (e.g. completeness, positional accuracy, harmonization date withfacts in the eld) - also by using orthophotos and storing date and source of data input.The core capital of a go<strong>ve</strong>rnment agency is the human capital. The employees with all oftheir knowledge about processes, their interaction with partner organizations and customersensure the business outcomes, based on availability and proper use of applications, dataand infrastructure. Thus in<strong>ve</strong>stment in motivated staff and their understanding of denedprocesses is essential. This process oriented approach results in the need to dene tasksand responsibilities at all le<strong>ve</strong>ls and to provide opportunities for advancement, knowledgeenhancement, training, incenti<strong>ve</strong>s and other such benets.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>69


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIFigure 2: Process orientationSource COBIT, www.itgi.orgThe Turkish system of Cadastre and Land Registry has a long tradition with impact onEastern Europe. And Turkey is now on the way of providing modern services based ondigital data and processes.In general coordinating and optimizing the supply of services at the lowest total costshall not end at the customers interface. Service Chaining requires transfer of production,maintenance and dissemination of data into digital processes with the aim of an integratedservice chain for customers and partners within go<strong>ve</strong>rnmental sector, municipalities andprivate sector. Thus Go<strong>ve</strong>rnmental Agencies shall cooperate with third parties (softwaresector as well as service providers) and focus on automated interaction with customersto ensure that geospatial capabilities will ha<strong>ve</strong> to be tightly integrated into applications.Turkey achie<strong>ve</strong>d already a rst success with the digital spatial information service. Thebigger amount of queries will not come from the individual clients at the ofce or on theweb but much more from widely implemented customer applications which talk to oneanother.Cost reduction and institutional cooperationUsually go<strong>ve</strong>rnmental agencies meet their specic needs with little coordination resultsin fragmented information for potential uses. Similar like in wildlife where cooperati<strong>ve</strong>behaviour depends on food supply also institutions require basic needs to be fullledbefore they de<strong>ve</strong>lop advanced activities of cooperation. In many countries it is a challengefor go<strong>ve</strong>rnmental instructions to beha<strong>ve</strong> innovati<strong>ve</strong> when funding is not e<strong>ve</strong>n ensuredunder increasing go<strong>ve</strong>rnmental pressure to cut costs.Should they reduce costs by downsizing with the result of slowing down? Or can theyspeed up, increase the turno<strong>ve</strong>r and services?In Turkey a real property transfer tax is about 3%. The a<strong>ve</strong>rage in the regions is about6%.70<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAssumption: Institutions require forward looking innovati<strong>ve</strong> cooperation forde<strong>ve</strong>loping advanced activities instead of inward looking habit.eCadastre and the institutional setupThe whole set of new methods for capturing, managing, updating and dissemination datafor all the different scales and real property related products cannot be seen any longer asseparated elements, e<strong>ve</strong>n when in many countries e<strong>ve</strong>n under the responsibility of se<strong>ve</strong>ralinstitutions. These activities are also not any longer a monopoly of the go<strong>ve</strong>rnmentalsector. New way of cooperation between public and private sector “supply chain” arecoming up. The data cycle of “collect – maintain – disseminate” usually invol<strong>ve</strong>s manystakeholders. On the one side there is the go<strong>ve</strong>rnmental sector with the key roles of LandRegistry, Cadastre, Land use planning, taxation and valuation. Turkey is in the luckysituation of one institution - the General Directorate of Land Registry and Cadastre(GDLR) – which unies the role of Land Registration and Cadastre. The fast and efcientworkows for property transfer are ensured that way. And still e<strong>ve</strong>n here there are othernational / regional / local go<strong>ve</strong>rnmental institutions to cooperate with when it comesto other rights, restrictions and obligations deri<strong>ve</strong>d from land use planning, buildingpermit, and taxation, as well as also from the environmental sector. On the other sidethere are actors from the private sector like notaries, banks and real estate brokers. Fromthe customers viewpoint the line between go<strong>ve</strong>rnmental services and functions providedby the private sector are not e<strong>ve</strong>n visible and are assumed as integrated services. It is justexpected that these services can be used in order to secure the functions of the real estatemarket for acceptable costs. The essence is a legally secured transaction process.“The systems in England and Sweden permit electronic inquiries, but further progresstoward electronic transfers and re-registrations depends on nding an effecti<strong>ve</strong> way tomake sure that the system will not be degraded by errors and inconsistencies on the partof the various con<strong>ve</strong>yancers who would like to ha<strong>ve</strong> access to the system” [P.Murray2007]Assumption: Focus has to be on institutional cooperation based on win-winsituations.Efcient property registration reduces transaction costs and helps keep formaltitles from slipping into informal status. Simple procedures to register property are alsoassociated with greater percei<strong>ve</strong>d security of property rights and less corruption with theresult of win-win-situation for all stakeholders.eCadastre and legal frameworkThe current land administration tools ha<strong>ve</strong> their focus on registering private rights butdo not adequately address the complex relationship between private and public rightsand dynamics impact from land use planning and environmental relations [Ting andWilliamson 2001].Sustainable de<strong>ve</strong>lopment in that sense means also better sharing of re<strong>ve</strong>nues and risksbetween stakeholders. The tools and mechanisms applied by go<strong>ve</strong>rnmental agenciesresults in secured real property rights for predictable costs and risks.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>71


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAssumption: Make public rights and restrictions better accessible andtransparencyThe impact and consequences from public rights and restrictions has to be better accessiblefor the stakeholders of the real property business. The public rights ha<strong>ve</strong> - together impactsfrom environmental regulations a mayor consequence for the value of real estate.eCadastre and costs of the systemThe transition period from analogue to digital data is cost intensi<strong>ve</strong> for the publicadministration because it requires additional manpower and in<strong>ve</strong>stments in technologyinnovation. The processes ha<strong>ve</strong> to be applied still in the analogue way while at the sametime the digital processes ha<strong>ve</strong> to be implemented. Howe<strong>ve</strong>r later on – after the transitionperiod - the total costs for maintaining the system are usually signicantly lower, thedigital processes are much faster and quality of data increases also because of much bettercross-checks. Howe<strong>ve</strong>r, the increased costs for the administration during this transitionperiod shall not be used as justication for increasing registration fees. An increasingreal estate market has benets for all stakeholders. On the go<strong>ve</strong>rnmental side the incomefrom registration fees and transfer taxes will increase. For the private sector the impro<strong>ve</strong>dproperty market also results in higher re<strong>ve</strong>nues and often to increasing value of land atleast in pre-urban und urban environment. This increasing value of land shall also bereected within the land tax.Assumption: The related fees shall reect to costs for providing the serviceThe property related taxes shall balance the re<strong>ve</strong>nue achie<strong>ve</strong>d. The dynamic propertymarket with increasing property values and higher demand for clarication of land relatedissues in suburban regions are often neglected by go<strong>ve</strong>rnmental institutions.eCadastre and good go<strong>ve</strong>rnanceInternational as well bilateral donor agencies are putting more and more attention to theinterrelation of go<strong>ve</strong>rnmental services and their impact on good go<strong>ve</strong>rnance. Many papersare addressing this issue. Hernando de Soto was for sure one of the rst who argued andunderpinned the importance of secured real property rights and related services. Is itreally so easy? The reality usually tends to be more complex.The de soto delusion: Peruvian economist Hernando De soto’s ideas for helping the poorha<strong>ve</strong> made him a global celebrity. Now, if only those ideas worked. [Gravois, 2005].Among many other papers on good go<strong>ve</strong>rnance I would like to pinpoint a recent study ofthe World Bank – elaborated by the Australian Land Equity Group – which identied theprinciples for Good Go<strong>ve</strong>rnance in Land Administration. These principles are related tocomponents discussed in this paper.Assumption: Go<strong>ve</strong>rnmental Services ha<strong>ve</strong> a signicant impact on the economicde<strong>ve</strong>lopment of a county.72<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIeCadastre and the customerHistorically the economic and social importance of real estate ownership and the resultingneed for high degrees of certainty and accuracy in real estate transactions ha<strong>ve</strong> led tode<strong>ve</strong>lopment of signicant bodies of private and public law dening and regulating theprocess. Historically most dealings with real estate ha<strong>ve</strong> required the assistance of juriststo determine and <strong>ve</strong>rify the nature and extent of rights in real estate, to advise parties onthe nature of existing or potential interests in real estate or restrictions on its de<strong>ve</strong>lopmentor use, to prepare instruments of transfer and division of real estate rights and interests,to attend to proper registration of real estate interests, and to represent parties in disputesinvolving real estate. [P.Murray 2007]eCadastre interrelated to other geo-dataWithin the last decade signicant volumes of geo-data ha<strong>ve</strong> been digitised creatingvaluable data sources. The impact of this data availability has been to create signicantinroads into social interaction both at the individual and organisational le<strong>ve</strong>l. How toharmonise and use these data correctly? How to deal with all the different referencesystems applied all di<strong>ve</strong>rse assumptions about accuracy, all the incompleteness of data.All these data are reecting perceptions of real world based on outdated data modelsand thus these data are milestones which need to be well interpreted to ensure properconclusions and interoperability of all these data. Today, we are addressing some of themajor user complaints by combining data associated with different reference frames anddifferent databases. For that activity the human expertise is required. Well trained andexperienced sur<strong>ve</strong>yors and lawyers are required.RECOMMENDATIONSPlease allow me to pinpoint some recommendations as a result of my invol<strong>ve</strong>ment insimilar projects in se<strong>ve</strong>ral countries.• Document and provide quality le<strong>ve</strong>lsIn<strong>ve</strong>sting in informing citizens about the different quality le<strong>ve</strong>ls, rather than increasing thequality le<strong>ve</strong>l is usually much more efcient. Introduce quality le<strong>ve</strong>ls in order to differentiatepro<strong>ve</strong>n data from data with identied deciencies. Earmark those data categories whichare not yet xed and thus of lower quality. E.g.: Administrati<strong>ve</strong> boundaries deri<strong>ve</strong>d fromdigitizing neighboring municipalities in different scales are not yet in synch with eachother. The Digital Cadastre Maps (DCM) is NOT fully updated regarding buildings.Users should be well informed about these characteristics and limitations so that the cantrust in the quality of data provided.• Methodology for maintenance of digital cadastral mapsWe should ha<strong>ve</strong> a clear plan including agreed methodology and timeframe for updating ofdigital cadastral information (including maps) in the Cadastre Ofces and clarication ofdiscrepancies. What would be the value of all your in<strong>ve</strong>stments when the data producedare infected by uncertainty and contradictions?<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>73


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Shorten transitional period from analogue to digitalMaintenance of data in analogue as well as digital way has to be avoided. Thus thedigitizing process (<strong>ve</strong>ctorization, data entry, nal approval) shall be kept as short aspossible. Put the digital data into force as the ONLY valid source and provide an e-viewer(web-browser) which allows local ofce staff to make fast printouts from the centraldatabase of <strong>ve</strong>ctorized maps. Doing so would motivate Cadastre Ofces to update andmaintain their digital maps and put their analogue maps into the archi<strong>ve</strong>.• In<strong>ve</strong>st in the human capital, in training and understanding of processesThe core capital of a Land Registry and Cadastre Agency is the human capital. Theemployees with all of their knowledge about processes, their interaction with partnerorganizations and customers ensure the business outcomes, based on availability andproper use of applications, data and infrastructure. Thus in<strong>ve</strong>stment in motivated staff andtheir understanding of dened processes is essential. This process oriented approach resultsin the need to dene tasks and responsibilities at all le<strong>ve</strong>ls and to provide opportunities foradvancement, knowledge enhancement, training, incenti<strong>ve</strong>s and other such benets. Thusin<strong>ve</strong>stment in training is essential for success. The focus shall be on project managementskills, managing and monitoring of processes and all practical issues to be trained inparallel to the steps of innovation.o De<strong>ve</strong>lop a shared leadershipInstead of a single leadership of one go<strong>ve</strong>rnmental Agency on NSDI the transfer into ashared go<strong>ve</strong>rnance model amongst the stake¬holders shall be discussed. Without this,there will be a high risk that other stakeholders loose interest and the objecti<strong>ve</strong>s of theNSDI strategy will remain unfullled.CONCLUSIONFigure 3: NSDI - Shared leadershipSource: Rob Mahoney, 2006This paper discussed components of a sound real estate market and concludes on thefollowing recommendations:74<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Create WIN – WIN situations through cooperation (income, customers)• Avoid to institutional ghts which lead to unpredictable results• De<strong>ve</strong>lop examples of good practice• Find balance of restriction / openness in access to data• De<strong>ve</strong>lop moderate pricing instead of high costs / free of charge• Document / publish quality and source of informationLast but not least: Cadastral Systems ha<strong>ve</strong> to be seen in long term therefore:• We all shall appreciate what the generations before us ha<strong>ve</strong> already achie<strong>ve</strong>d basedon their tools and resources. Our generation has to build on this, apply new toolsand new knowledge in order to adopt the system inherited according the needs ofour information society.• In our fast changing world communication, cooperation and networking formthe basis for knowledge sharing processes, and will create a shifting mindsetthat is more efcient and dynamic, enabling geodata to be used effecti<strong>ve</strong>ly in thede<strong>ve</strong>lopment of a modern society.This 2nd cadastre congress pro<strong>ve</strong>s the good practice of Land Administration in Turkeycombined with long lasting tradition in cadastre and hospitality. This is for all of us anopportunity for communication and knowledge sharing.REFERENCESGravois, J. (2005). The de soto delusion: Peruvian economist Hernando De soto’s ideas for helpingthe poor ha<strong>ve</strong> made him a global celebrity. Now, if only those ideas worked. Accessed May, <strong>2008</strong>.http://www.slate.com/Default.aspx?id=2112792&.Peter L. Murray, 2007, Real Estate Con<strong>ve</strong>yancing in 5 European Union Member States: AComparati<strong>ve</strong> Study.Ting, L. and Williamson, I.P. 2001 Land Administration and Cadastral Trends: the impact of thechanging humankind-land relationship and major global dri<strong>ve</strong>rs: the NZ Experience. Sur<strong>ve</strong>yReview 36(281): 154-174.Keith Murray, Robert Mahoney (2003). Interoperability in Geographic Information – technologicalidealism or business critical? Féderation Internationale des Géomètres (FIG), Paris 2003Mittal Kunal 2002, Web Services and the Real Estate Industry - House Buying Made Easier,Accessed May, <strong>2008</strong>. http://www.webservicesarchitect.com/content/articles/mittal01.asp“Marrakech Declaration - Urban-Rural Interrelationship for Sustainable De<strong>ve</strong>lopment”. publishedin English, French, Arablic, Copenhagen, Denmark, FIG Publication No.33, ISBN 87-90907-32-9www.fig.net/pub/figpub/pub33/figpub33.htm<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>75


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI76<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKNC OTURUMTÜRKYE KADASTROSU <strong>ve</strong> YEN YAKLAIMLAROturum Bakan: Nihat AHN / TKGM Gn. Md. YardKONUKLAR:Türkiye’de Tesis <strong>Kadastro</strong>su ÇalmalarnnTamamlanmas, hale Süreci <strong>ve</strong> Deerlendirilmesi,Fayda-Maliyet AnaliziDavut GÜNEY / TKGM <strong>Kadastro</strong> Dairesi BakanTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Modernizasyonu ProjesiYusuf MEHUR / TKGM Fen Dai. Bk.TUSAGA AKTF, HBB (<strong>Harita</strong> Bilgi Bankas)Sedat BAKICI / TKGM Geo. Fot. Dai. Bk.TARBSÜmit TOPRAK / TKGM b. Md.Dünyada <strong>Kadastro</strong> Proje FrsatlarDr. Orhan ERCAN / Kongre Yürütme Kurulu Üyesi<strong>Kadastro</strong>nun Sosyal <strong>ve</strong> Ekonomik Etkileri(Aratrma Çalmas)Nedret DURUKAN OKAN, Cüneyt OKAN / Krsal Kalknma Uzman<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>77


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI78<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITÜRKYE’DE TESS KADASTROSU ÇALIMALARININTAMAMLANMASI, HALE SÜREC VEDEERLENDRLMES, FAYDA-MALYET ANALZDavut GÜNEYTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü, <strong>Kadastro</strong> Dairesi Bakan, Ankara, dguney@tkgm.gov.trÖZETÜlkemizdeki <strong>kadastro</strong> çalmalar, tanmaz mallarn ülke koordinat sistemine dayalolarak hukuki <strong>ve</strong> geometrik durumlarnn tespit edilmesi suretiyle 4721 sayl TürkMedeni Kanununun öngördüü tapu sicilini kurarak <strong>ve</strong> mekânsal bilgi sisteminin altyapsn oluturaracak ekilde devam etmektedir.2004 ylna kadar <strong>kadastro</strong> çalmalar Müdürlük imkânlar ile yaplmakta iken 2004 <strong>ve</strong>daha sonra yllarda özel sektör imkânlarndan faydalanlmaya balanlmtr. Bunun içinTKGM’de Saysal Kadastral <strong>Harita</strong> Yapm i kapsamnda ARIP <strong>ve</strong> KK hükümlerinegöre ihaleler yaplmaya balanlmtr.Özel sektör imkânlarndan faydalanlarak ülkemizdeki <strong>kadastro</strong> çalmalar büyük birhz kazanm <strong>ve</strong> tamamlanma aamasna gelinmitir. Yaplan çalmalarn sonuçlarirdelendiinde ihale yolu ile yaplan <strong>kadastro</strong> çalmalarnn, müdürlük imkânlarylayaplan <strong>kadastro</strong> çalmalarna göre daha hzl <strong>ve</strong> maliyetinin daha düük olduugözlemlenmitir.Anahtar Sözcükler: <strong>Kadastro</strong>, hale, Fayda, Maliyet, AnalizABSTRACTThe cadastral works in our country progress as to constitute land registry and infrastructureof spatial information system which prescribed in 4721 numbered Turkish Civil Codeby determining the legal and geometric status of the real estates on basis of countrycoordinate system.Whereas the cadastral works had been implemented by means of Directorate until2004, on same and following years beneting from private sector facilities initiated.Thus, tenders lodged in accordance with ARIP and KIK provisions in context of DigitalCadastral Mapping Works in TKGM.Cadastral works in our country highly accelerated and reached to completion stage bybeneting from private sector facilities. When the results of the works made examined, itis obser<strong>ve</strong>d that the cadastral works implemented by means of tenders are faster with lowcost than the works effectuated by directorate possibilities.Keywords: Cadastre, Bidding, Benet, Cost, Analysis<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>79


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI1. GR3402 Sayl <strong>Kadastro</strong> Kanununda; bu Kanunun amac, “ülke koordinat sistemine görememleketin kadastral <strong>ve</strong>ya toporak kadastral haritasna dayal olarak tanmaz mallarnsnrlarn arazi <strong>ve</strong> harita üzerinde belirterek hukukî durumlarn tespit etmek suretiyle4721 sayl Türk Medeni Kanununun öngördüü tapu sicilini kurmak, mekânsal bilgisisteminin alt yapsn oluturmaktr” eklinde tanmlanmtr.<strong>Kadastro</strong> Dairesi Bakanl FaaliyetleriTanmaz mallarn <strong>kadastro</strong>sunu yapmak <strong>ve</strong> modern tapu sicillerini düzenlemek, buamaçla kalknma plânlar <strong>ve</strong> yllk programlara uygun olarak i plânlamas yapmak,<strong>kadastro</strong> çalmalarn yönlendirmek <strong>ve</strong> yönetmek, her türlü istatistikî bilgileri toplamak<strong>ve</strong> deerlendirmek.lgili kurulularla ibirlii yaparak özel <strong>kadastro</strong> çalmalarn plânlamak <strong>ve</strong> yürütmek.<strong>Kadastro</strong> faaliyetlerini yönetmek, personel, yerleim, donatm <strong>ve</strong> ikmal plânlamasnyapmak.Teknik uygulama niteliini kaybeden <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong> tapulama paftalarnn yenilenmesininyllk çalma programlarn yapmak, yaplan ileri takip ederek gerekli tedbirleri almak.mar, toprak <strong>ve</strong> tarm reformu, arazi toplulatrmas <strong>ve</strong> dier sebeplerle meydana gelendüzenlemelerin <strong>ve</strong> deiikliklerin kontrol <strong>ve</strong> tescili ile ilgili olarak fenni ilerin yaplmasnplânlamak, izlemek <strong>ve</strong> gerekli tedbirleri almak.<strong>Kadastro</strong> Dairesi Bakanl Personel DurumuKadro UnvanAdetDaire Bakan 1ube Müdürü 6Kont. Müh /Mühendis 13Uzman 1APK Uzman 2Kontrol Memuru 1<strong>Kadastro</strong> Teknisyeni 22Veri Haz. Kont. l. 1Büro Personeli 7Toplam 54Tablo 1: Personel durumu80<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>Kadastro</strong> Tara TekilatBirimAdetKadstro Müdürlüü 325eik 133Yetkili Bölge 465Tablo 2: Tara tekilat<strong>2.</strong> TESS KADASTROSU ÇALIMALARITürkiye’de <strong>Kadastro</strong> (Tanmaz Mallarn Mülkiyetini Belirleme) çalmalar Cumhuriyetinkurulmas ile birlikte balam günümüze kadar devam ede gelmitir. 2003 yl sonunda<strong>Kadastro</strong> Müdürlüklerinin mevcut imkânlar ile Ülke genelinde yllk ortalama 350birimde <strong>kadastro</strong> çalmalar yaplrken, bu miktar özel sektörden de hizmet satn alnmaksuretiyle artrlarak yllk ortalama 3200 birime ulamtr.Kurumumuzca;4734 Sayl Kamu hale Kanununa göre Döner Sermaye Kaynaklar kullanlarak (KK)kapsamnda,Tarm Reformu çalmalarn desteklemek amacyla Bakanlar Kurulu’nun 2001/2707sayl Kararyla 12/07/2001 tarihinde onaylanan Dünya Bankas’ndan salanan 4631-TU No.lu kraz Anlamasyla nanse edilen kredi ile “Tarm Reformu Uygulama Projesi(ARIP)’in A2 ”<strong>Kadastro</strong> Çalmalar” alt bileeni kapsamnda haleli <strong>kadastro</strong> çalmalaryaplmtr.ÜLKE KADASTROSUNUN TAMAMLANMASI PROJES(HALEL VE MÜDÜRLÜKÇE YAPILAN ÇALIMALAR)YILLARHALE (KÖY+ MAH.)Sözleme mzalananMÜDÜRLÜK(KÖY+ MAH.)TOPLAM(KÖY+MAH.)2004 353 847 12002005 <strong>2.</strong>946 764 37102006 3.535 _ 35352007 3.352 _ 3352<strong>2008</strong> 7 7TOPLAM 10.193 1611 11.804Tablo 3: Yllara göre Kadstro çalmalar<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>81


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIYllar Proje Says Birim SaysHALEL KADASTRO ÇALIMALARIToplamSözlemeBedeli (YTL)Birim Maliyeti(YTL)ParselMaliyeti(YTL)2004* 19 353 17.675.902 50.073,38 51,642005 153 <strong>2.</strong>946 121.137.884 41.119,44 39,712006** 203 4.143 227.816.845 64.045,57 58,082007 120 <strong>2.</strong>744 143.499.642 38.620,88 39,39<strong>2008</strong>** 1 7 338.352 48.336.00 76.03TOPLAM 496 10.193 510.468.625 50.080.31 47,94* 170 Birim KK kapsamnda ihale edilmitir. ** 3535 Birimin sözlemesi 2006 ylndayaplmtr. ** 20.05.<strong>2008</strong> tarihi itibariyle.TOPLAM PROJE SAYISI 496TOPLAM BRM SAYISI 10.193KABULÜ YAPILAN PROJE SAYISI 175Tablo 4: Yllara göre ihaleli Kadstro çalmalar<strong>2008</strong> YILI HALE ÖZETLER-KKSraNohale DurumuGrup SaysBirimSaysYaklakMaliyet(YTL)TeklifBedeli(YTL)1 Toplam Plânlanan hale 40 8332 Bakan Oluru Alnan 40 8333lan Hazrlk Çalmalar DevamEden2 844 landa Olan 1 24567Toplam Yaplan hale (ptalEdilenler Dahil)Sözlemeye Da<strong>ve</strong>t Edilen/Sözleme Yaplan37 725Dier (Komisyonda-tirazl-29 636ptal edilen)Tablo 5: <strong>2008</strong> yl ihale özetleri-KK8 89 <strong>2.</strong>898.06882<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBÖLGESEL ÜRETMBÖLGEÜDÜRLÜKLERTOPLAMBRM SAYISIBTEN BRMSAYISIDEVAM EDEN BRM SAYISIHALELMÜDÜRLÜKÇEKALANBRMSAYISISORUNLUBRMSAYISIMAH KÖY MAH KÖY MAH KÖY MAH KÖY MAH KÖY MAH KÖYANKARA 1200 2007 1192 1823 7 173 0 6 1 3 0 2STANBUL 1313 823 1308 758 5 62 0 1 0 1 0 1ZMR 1316 1894 1316 1775 0 66 0 4 0 27 0 22BURSA 848 2188 847 2107 0 59 0 5 0 9 1 8KONYA 1303 908 1291 887 11 19 0 0 0 0 1 2ANTALYA 958 927 949 879 7 23 0 2 2 14 0 9DYARBAKIR 503 1563 417 861 54 358 0 1 26 147 6 196ERZURUM 630 2866 595 2307 34 432 0 4 1 55 0 68TRABZON 921 2171 807 1264 86 674 0 2 16 62 12 169SAMSUN 985 2255 782 1800 190 365 1 6 12 81 0 3KAYSER 949 884 948 857 1 23 0 0 0 0 0 4HATAY 1153 1523 1153 1511 0 4 0 7 0 1 0 0GAZANTEP 782 1043 780 992 0 38 2 4 0 8 0 1EDRNE 343 676 343 671 0 5 0 0 0 0 0 0VAN 394 1424 370 1194 2 53 0 0 16 105 6 72ELAZI 574 1767 527 1347 35 201 0 5 10 115 2 99ESKEHR 1138 1513 1107 1283 31 218 0 2 0 6 0 4DENZL 657 1006 653 971 0 2 1 17 0 2 3 14KASTAMONU 470 1975 432 1195 31 556 0 2 6 169 1 53SVAS 695 1839 668 1475 25 361 2 1 0 1 0 1ANLIURFA 503 2083 473 1903 21 167 9 0 0 8 0 5YOZGAT 400 1290 398 1196 2 84 0 0 0 3 0 7TOPLAM 18.035 34.625 17.356 29.056 542 3.943 15 69 90 817 32 7405<strong>2.</strong>660 46.412 4.485 84 907 772Tablo 6: Bölgesel bazda üretim bilgileri<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>83


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong>1. KarlatrmaÖngörü• 2000-3000 parsel/ teknisyen• 5-7 teknisyen/kontrol memuru• 5-7 teknisyen/mühendisGerçekleme<strong>Kadastro</strong> Müdürlüü• 2360 parsel / teknisyen• 3.3 teknisyen/kontrol memuru• 5.5 teknisyen/mühendisYüklenici• 2727 parsel / teknisyen• 6260 parsel / mühendis• <strong>2.</strong>3 tek. / mühendis<strong>2.</strong><strong>2.</strong> Karlalan Güçlükler• Göç nedeniyle birimlerin boaltlm olmas,• Arazinin toporak yaps,• ST alanlar, ky kenar çizgisinin tespiti,• klim nedeniyle çalma sezonunun ksa oluu,• Orman <strong>ve</strong> ziraat mühendislerinin çalmalara ezamanl olarak katlmnsalanamamas,• Orman, mera <strong>ve</strong> dari snr anlamazlklar,• Vatandalarn <strong>kadastro</strong>ya kar olan isteksizlii vb.<strong>2.</strong>3. Öngörülen Avantajlar• Daha hzl bir ekilde <strong>kadastro</strong> yaplmas sureti ile Ülke <strong>kadastro</strong>sunun hedeenensürede biran önce bitirilerek <strong>kadastro</strong>nun sorun olmaktan çkmas,• Mülkiyete yönelik alt yap hizmetlerinin tamamlanmas sureti ile yatrm ortamnniyiletirilmesi,• Harç gelirlerinde art salanmas sureti ile ekonomiye olumlu katks,• Toprakla ilikili ihtilaarn en aza indirilmesi,• Bu çalmalarda harcanan emek <strong>ve</strong> zamann baka dier hizmetlere kaydrlmassureti ile tasarruf salanmas,• Toprakla ilikili sulama, toplulatrma, kamulatrma vb projelerin altyapsnnoluturulmas,84<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAyrca Kurumumuz 2007 ylnda, “Ülkemiz tesis <strong>kadastro</strong>sunun hzl bir ekilde biran önce tamamlanmas” projesi ile “T.C. BABAKANLIK – KAMU KESMNDEKAYNAKLARI ETKN KULLANMA VE MALYETLER DÜÜRME PROJEYARIMASI” na katlm olup; 226 proje içerisinde <strong>2.</strong> olmutur.<strong>2.</strong>4. Fayda-Maliyet Analizi• <strong>Kadastro</strong>nun Tamamlanmas ile;• Mülkiyet belirlemesi,• htilaarn giderilmesi,• Devlete <strong>ve</strong> vatandaa ait gayrimenkul envanterlerinin elde edilmesi,• Vergi kayplarnn önlenmesi,• Düzenli kentleme salanmas,• Yatrm ortamnn iyiletirilmesi,• AB sürecinde “ileyen bir arazi kayt sistemi”nin oluturulmas,• Mekânsal Bilgi Sistemleri altlnn oluturulmas salanacaktr.2004–<strong>2008</strong> Yllarnda Ülke genelinde yürütülen tesis <strong>kadastro</strong>su çalmalar sonucunda;Bugün itibariyle 4 767 939 parseli kapsayan 6 423 adet birimde çalmalar tamamlanaraksonuç bilgileri Tapu Sicil Müdürlüklerine devredilmi <strong>ve</strong> vatandalarmzn kullanmnasunulmutur.• 3 466 802 adet tapu oluturulmutur.• 3 038 519 adet malik tespit <strong>ve</strong> tescili yaplmtr.• 281 630 parselin Maliye Hazinesi adna tescili yaplmtr.• 81 705 parselin Köy Tüzel Kiilii adna tescili yaplmtr.• 37 451 parselin Orman vasf ile Maliye Hazinesi adna tescili yaplmtr.• 21 518 parselin Mera, Yaylak, Klak vb. vasf ile Kamu Orta Mal olarak özelsiciline tescili yaplmtr.haleli <strong>Kadastro</strong> Çalmalar Sonucunda;Üretimde parsel maliyeti yaklak 44 ABD $’dan 30 ABD $’na düürülmütür.Ayrca, bu üretim artndan dolay, devlete yllk ortalama 100 milyon ABD $ harç<strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rgi geliri salanmtr. Bu yaps ile <strong>Kadastro</strong> projelerinde harcanan kaynak geridönmektedir.<strong>Kadastro</strong> Kanununda yaplan deiiklik neticesinde, yllardr yaplamayan Orman<strong>Kadastro</strong>su, genel <strong>kadastro</strong> kapsamna alnarak çallan birimlerde orman <strong>ve</strong> tesis<strong>kadastro</strong>sunun tek elden yaplmak suretiyle tamamlanmas salanmtr. Bu çalmalar<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>85


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIiçin ila<strong>ve</strong> bir kaynak kullanlmad için, <strong>kadastro</strong> projeleri toplam maliyetinden yaklak%15-20 tasarruf salamtr.• Yllarca sürüncemede kalan tanmazlarla ilgili ihtilaar büyük oranda çözülmü<strong>ve</strong> vatandalarn tapularna biran önce kavumular salanmtr. Böylecevatandalarn devlete duyulan gü<strong>ve</strong>n duygusu güçlenmitir.• Bu çalmalarda, özel sektörden yaklak 5.000 civarnda mühendis <strong>ve</strong> teknisyen,yaklak 10.000 civarnda da idari <strong>ve</strong> dier personel olmak üzere toplam 15.000elemann istihdam salanmtr.<strong>Kadastro</strong> görmeyen yerlerde yaplan “Dorudan Gelir Destei” (D.G.D) ödemelerindeylda milyonlarca dolar fazla ödeme yapld bilinmektedir. <strong>Kadastro</strong> çalmalarnntamamlanmas ile fazla ödemelerin önüne geçilmitir.SONUÇToplam 5<strong>2.</strong>660 birimden, 2003 yl sonu itibariyle; <strong>kadastro</strong>su yaplmayan yaklak13.000 birimde <strong>2008</strong> yl içerisinde, <strong>kadastro</strong> yapm açsndan sorunu bulunan 772birimin dnda <strong>kadastro</strong> çalmalarna balanlmayan birim kalmamtr.haleli <strong>Kadastro</strong> Çalmalar sonucunda, Ülkemizde tesis <strong>kadastro</strong>su çalmalartamamlanma aamasna getirilmi olup, gerek kurumsal gerekse kiisel bazda Kurumumuz<strong>ve</strong> özel sektörümüz Dünya Bankas prosedürüne göre i yapabilme yetenei kazanm <strong>ve</strong>böylece, bata Türk Cumhuriyetleri olmak üzere yurt dna açlp, uluslararas platformdarekabet edebilecek bilgi <strong>ve</strong> tecrübe seviyesine ulamlardr.86<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITAPU VE KADASTRO MODERNZASYONU PROJES(T. K. M. P.)Yusuf MEHUR 1,21Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü Fen Dairesi Bakan2TAKBS Koordinasyon Kurulu BakanÖZETTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün görev alannda bulunan <strong>ve</strong> kurumumuz dndakiharita ile ilgili özel sektör <strong>ve</strong> kamu sektörünce de paylalan i <strong>ve</strong> ilemlerimizin; mekânsalbilgi sistemlerinin altln oluturmak temel hedemizdir. Bu hedef 5304 sayl kanundaöngörülen bir hedeftirProjenin Genel <strong>ve</strong> Özel AmacProjenin genel amac;Hükümetin, etkin <strong>ve</strong> yaygn e-devlet uygulamalar yoluyla kamu hizmetlerinin kalitesinin<strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimliliinin arttrlmas konusundaki gündemine katk salamaktr.Projenin özel amac ise,Tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> hizmetlerinin <strong>ve</strong>rimliliinin <strong>ve</strong> etkinliinin gelitirilmesidir.Projenin Hedef KitlesiBu güne kadar kurumumuzdan görevlerimizle ilgili hizmet alan; özel <strong>ve</strong> tüzel ahslar,kamu kurum <strong>ve</strong> kurulular ile mühendislik hizmetleri <strong>ve</strong>ren özel sektör temsilcileridir.Bu hizmetlerden elliye yakn sektör <strong>ve</strong> disiplin yararlanmaktadr.Projenin Neden Gerekli Olduu• Tapulama <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> çalmalar sonucunda, deiik; ölçek, hassasiyet, altlk <strong>ve</strong>sistemler de çizgisel olarak kadastral haritalar üretilmesi,• Snrlandrma, ölçü, çizim <strong>ve</strong> hesaplamalardan kaynaklanan hatalar nedeniyle;kadastral harita <strong>ve</strong> bilgilerinin, teknik sebeplerle yetersiz kalmas, uygulamaniteliini kaybetmesi, eksikliinin görülmesi <strong>ve</strong>ya zemindeki snrlar gerçeeuygun ekilde göstermemesi,• Yukarda bahsedilen nedenlerden ötürü, söz konusu sorunlar gidermek <strong>ve</strong>ihtiyaçlara tam, doru güncel cevap <strong>ve</strong>rilmesi,• Mekânsal bilgi sisteminin altln oluturacak; güncel,gü<strong>ve</strong>nilir, sorunsuz, standart<strong>ve</strong> hukuken geçerli tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong>rilerini elde edilmesi,• TKGM’nin kamu kurumlarna <strong>ve</strong> vatandalara temel hizmetlerini sunabilmebecerisini gelitirecek ekilde altyap modernizasyonuna ihtiyaç duyulmas,<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>87


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Müdürlüklerimizin ziksel problemlerinin olmas nedeniyle çounda TAKBSuygulamalarnn yaygnlaamamas <strong>ve</strong> teknik altyapnn güçlendirilme ihtiyac,• Personelinin bilgi <strong>ve</strong> becerilerinin kurumun stratejik ihtiyaçlarn karlayacakekilde gelitirilmesinin gereksinimi,• Gayrimenkul deerinin belirlenmesi, kayt altna alnmas, sürekli olarakgüncellenesi <strong>ve</strong> kullanma sunulmas konusunda bir politika belirlenmesi, bupolitikaya uygun idari, teknik <strong>ve</strong> yasal altyapya ihtiyaç duyulmas sebep tekiletmitir.Projenin FinansmanProjenin nansmannn;• (%97’lik) bölümü Dünya Bankas kredisinden,• (%3’lük) bölümü ise iç kaynaklarmzdan karlanmak üzere,Toplamda (203 Milyon Dolar) olarak 17.03.<strong>2008</strong> tarihindeki yaplan müzakerelerdekesinletirilmitir.Projenin BileenleriBu projesinin bileenleri;1)<strong>Kadastro</strong> yenilemesi <strong>ve</strong> tapu kaytlarnn güncellenmesi,2)Tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> müdürlüklerinde sunulan hizmetlerin kalitesinin iyiletirilmesi,3)nsan kaynaklar <strong>ve</strong> kurumsal kapasitenin artrlmas,4)Türkiye’de gayrimenkul deerlerinin dinamik olarak belirlenmesi <strong>ve</strong> kayt altnaalnmas konusunda politika <strong>ve</strong> kapasite gelitirilmesi,olarak sralanmtr.Projeye Yön Veren Geçmi Deneyimlerimiz“Marmara Depremi Acil Yeniden Yaplandrma (MEER) Projesi” kapsamnda özel sektöri birlii ile gerçekletirilen <strong>kadastro</strong> paftalarn (2859 sayl Yasaya göre) yenilemeçalmalarndan elde edilen tecrübeler ile ürünler (kadastral haritalar <strong>ve</strong> bunlarn altlnoluturan bilgi <strong>ve</strong> belgeler ile tapu <strong>ve</strong>rileri) <strong>ve</strong> bunlarn kullanc gayrimenkul sahiplerineyansmas, Tapu <strong>Kadastro</strong> Modernizasyonu Projesinin (TKMP) en temel altlnoluturmakta olup, bu projenin ülkemiz için nedenli gerekli olduunu göstermitir.Projenin Uygulanma AlanTapu <strong>Kadastro</strong> Modernizasyonu Projesi;Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüüne bal, 22 Bölge Müdürlüünden alnan <strong>ve</strong> yaplmasistenen envanter çalmalar sonucu elde edilen <strong>kadastro</strong> yenilemesine yönelik, sosyoekonomiköncelikli bölgeler, bata; Ankara, Antalya, Bursa, stanbul, zmir <strong>ve</strong> Gaziantep88<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBölge Müdürlükleri kapsamndaki il <strong>ve</strong> ilçeler olmak üzere ile acilen yenilenmesi gerekendier Bölge Müdürlükleri kapsamndaki il <strong>ve</strong> ilçelerdeki ihtiyaçlar kapsar.<strong>Kadastro</strong> paftalarndan görünümler<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>89


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKullanc ihtiyaçlarna uygun olmayan <strong>kadastro</strong> bilgileriTamamen yanlkenarlama <strong>ve</strong>saysallatrma hatalarPafta zeminuyumsuzluuAltyapdadeiiklikler yollar<strong>ve</strong>ya patikalarTescil d alanlar Bu paftalarn günümüz koullarna uygun hale getirilmesi, hatalolan paftalarn bu hatalardan arndrlmas ancak <strong>kadastro</strong>yenilemesi ile mümkün olacaktr.<strong>2.</strong><strong>Kadastro</strong> Kongresi 21-24/05/<strong>2008</strong>Projede Uygulamaya Alnacak Parsel Says(22) Bölge Müdürlüünden elde edilen envanter çalmalar sonucunda, Türkiye’detoplam (8.010.583) adet parselin en ksa sürede yenilenmesine ihtiyaç olduu belirlenmiolup, Proje kapsamnda ;• <strong>2008</strong> ylnda (205.000),• 2009 ylnda (1.230.000),• 2010 ylnda (1.230.000),• 2011 ylnda (1.025.000)• 2012 ylnda (410.000)olarak üzere toplam (4.107.805) parselin uygulamasnn yaplmas planlanmtr.1490<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASISIRA BÖLGE PARSEL SAYISI DÖNÜM BRM SAYISINOMÜDÜR-LÜÜBölge MüdürlüünceÖnerilenProjeyeAlnanBölgeMüdürlüünceÖnerilenProjeyeAlnanBölge MüdürlüünceÖnerilenProjeyeAlnan1 ANKARA 980.622 754.257 7.804.211 5.781.392 710 5592 STANBUL 594.735 458.409 1.909.117 1.234.442 432 3553 ZMR 1.007.724 775.917 5.661.346 4.555.213 788 5694 ANTALYA 404.788 31<strong>2.</strong>231 3.018.501 <strong>2.</strong>678.408 250 1805 GAZANTEP 94.564 71.807 1.649.713 1.260.713 121 866 ANLIURFA 3<strong>2.</strong>624 26.453 <strong>2.</strong>384.994 <strong>2.</strong>275.284 153 1347 SAMSUN 471.851 78.504 4.666.686 399.788 440 1318 ERZURUM 345.698 93.428 4.035.058 84<strong>2.</strong>209 347 859 KASTAMONU 14<strong>2.</strong>012 108.516 769.838 390.192 128 10810 SVAS 325.734 86.780 <strong>2.</strong>481.762 405.122 291 8911 TRABZON 407.172 96.289 <strong>2.</strong>380.055 221.374 470 14412 DYARBAKIR 43.788 35.235 1.273.951 1.11<strong>2.</strong>856 98 8313 KONYA 218.297 14<strong>2.</strong>696 <strong>2.</strong>87<strong>2.</strong>309 <strong>2.</strong>048.950 147 9814 VAN 197.927 149.694 4.403.856 3.574.066 257 20315 YOZGAT 248.077 91.419 1.934.938 878.352 179 3916 ELAZI 325.939 65.088 <strong>2.</strong>637.593 434.834 317 9317 ESKEHR 428.653 113.514 1.353.691 564.886 153 3118 DENZL 443.739 88.528 4.258.776 615.319 287 3919 EDRNE 211.858 90.017 1.709.508 824.471 125 4820 HATAY 453.664 87.837 6.079.845 756.079 567 10121 KAYSER 25<strong>2.</strong>427 90.056 <strong>2.</strong>806.210 563.715 153 4622 BURSA 378.690 291.130 <strong>2.</strong>609.238 1.487.318 261 186TOPLAM 8.010.583 4.107.805 68.701.196 3<strong>2.</strong>904.983 6.674 3.407Proje Sonunda Tamamlanm Olacak Dier Faaliyetler• (40.000) km2 temel harita üretimi,• (3) adet model os,• TKGM için video konferans sisteminin kurulmas,• Gayrimenkul deerlerinin belirlenmesi <strong>ve</strong> kayt altna alnmas amac ile politikagelitirilmesi (yasal, idari <strong>ve</strong> teknik düzenlemelere ilikin öneriler gelitirilmesi),• Gayrimenkul deerlerinin belirlenmesi konusunda pilot uygulama <strong>ve</strong> kapasiteoluturmas hedeenmitir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>91


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI92<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITUSAGA-AKTF VE HARTA BLG BANKASI PROJESSedat BAKICI 1 , Ömer YILDIRIM 1 , Güler YALÇIN 11Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü, AnkaraÖZET:Sürekli Gözlem Yapan Referans stasyonlar (CORS) a yönetim modelinin kurulmasyla,anlk olarak noktasal konum bilgilerini cm doruluunda, post processing yöntemler ilede mm ler mertebesinde elde etmek mümkün olmaktadr. Bu istasyonlardan elde edilen<strong>ve</strong>riler yardmyla digital ehirleme, <strong>kadastro</strong> çalmalar, tarmsal eilimli çalmalar,mühendislik yaplarndaki deformasyon belirleme çalmalar, erken uyar çalmalar,yol <strong>ve</strong> yön bulma çalmalar, tektonik hareket izleme çalmalar <strong>ve</strong> araç takip sistemleriçalmalarnn içinde bulunduu bir çok alanda faydalanlmaktadr. Ülkemizde 01.05.2006tarihinde TÜBTAK tarafndan desteklenen, stanbul Kültür Üni<strong>ve</strong>rsitesi tarafndanyürütülen, <strong>Harita</strong> Genel Komutanl <strong>ve</strong> Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün sahibiolduu TUSAGA-AKTF(CORS-TR) projesi çalmalarna resmen balanmtr. Buamaçla, Türkiye, Kuzey Kbrs Türk Cumhuriyeti <strong>ve</strong> Türk Karasularn kapsayacakekilde 80-100 km aralklarda 145 adet sabit referans istasyonu planlanmtr. Proje08.05.<strong>2008</strong> tarihinde tamamlandnda Türkiye <strong>ve</strong> Kuzey Kbrs Türk Cumhuriyeti’nde24 saat anlk olarak cm ler mertebesinde koordinat <strong>ve</strong> hücresel dönüüm parametrelerielde edilebilecektir. Büyük Ölçekli <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Harita</strong> Bilgileri Üretim <strong>ve</strong> KullanmaYönetmelii’nin 103, 104 <strong>ve</strong> 105.’inci maddeleri gereince, mekânsal (corafî) bilgilerin<strong>ve</strong> haritalarn üretiminde ülke genelinde standardn salanmas, üretimin tek eldenizlenmesi <strong>ve</strong> sektörde hizmet tekrarnn önlenmesi amac ile Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> GenelMüdürlüü (TKGM)’nde <strong>Harita</strong> Üretim zleme Merkezi’nin kurulmas planlanmtr.Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi (TAKBS)’in bir alt çalmas olan <strong>Harita</strong> Bilgi Bankas(HBB), TKGM’nin <strong>ve</strong> harita üreten dier kurum <strong>ve</strong> kurulularn öncelikle ürettiiharitalara ait meta<strong>ve</strong>rilerin kayt altna alnaca bir sistemdir. <strong>Harita</strong> üreten bütünkurumlar ürettikleri haritalarn meta<strong>ve</strong>rilerini internet üzerinden girebilmektedirler. Bumeta<strong>ve</strong>rilerin kaydedilmesiyle, (planlanan/tamamlanan/devam eden) proje bazl çalmalariçin proje numaras alnm olmaktadr. Girilen bu meta<strong>ve</strong>riler yine internet üzerindensorgulanarak ülke genelinde üretilmi haritalar hakknda çeitli bilgilere ulalmaktadr.Bununla birlikte; C1, C2 <strong>ve</strong> C3 dereceli sklatrma noktalarnn numaralandrmalarnntakibi, bu noktalardan ari<strong>ve</strong> teslim edilenlerin koordinat deerlerinin yaklak deerlerlesorgulanmas <strong>ve</strong> çallmas düünülen yeni noktann ari<strong>ve</strong> teslim edilmi ED50noktalarnn <strong>ve</strong> sklatrma noktalarnn koordinat deerleriyle baz uzunluklarna göreyaknlk hesabnn yaplmas HBB çalmalar kapsamnda ele alnm <strong>ve</strong> web uygulamasolarak hizmete sunulmuturAnahtar Kelimeler:, TUSAGA-AKTF(CORS TR), <strong>Harita</strong> Üretim zleme, <strong>Harita</strong> BilgiBankas, meta<strong>ve</strong>ri, TAKBS<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>93


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI1.GRGünümüzde, gelimi <strong>ve</strong> organize toplumlarda mekansal tasarm, planlama <strong>ve</strong> uygulamalarile her türlü kaynaklarn <strong>ve</strong>rimli kullanlmasnda cora bilgiler, fevkalade önemli roloynamaktadr. <strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> haritaclk çalmalar, alt <strong>ve</strong> üst yap hizmetlerinin <strong>ve</strong> diermekansal çalmalarn yürütülmesi <strong>ve</strong> yönetimi, güncel cora altlklarn kullanmnzorunlu klmaktadr.Bilindii gibi, 1980’li yllarn bandan bu yana teknoloji <strong>ve</strong> bilimsel alanda çok hzlgelimeler kaydedilmi <strong>ve</strong> böylece, cora <strong>ve</strong>rilerin saysal olarak korunmasna <strong>ve</strong> ilgilisözel bilgilerle bilgisayar ortamnda entgrasyonuna olanak salamtr. Grak <strong>ve</strong> sözelbilgilerin bilgisayar ortamnda deerlendirilmesi ile de Cora / Kent Bilgi Sistemleri(CBS / KBS) ortaya çkmtr. Günümüzde CBS / KBS, yaammzn vazgeçilmez birparças durumuna gelmitir. Cora / mekansal bilgilerin (geoinformation) çok saydakullanm alan bulunmaktadr. Örnein, ülke, orman, çevre <strong>ve</strong> ehir planlamas <strong>ve</strong>yönetimi, arazi kullanm <strong>ve</strong> tarm politikalarnn belirlenmesi, mühendislik yaplar,altyap ile doal kaynaklarn deerlendirilmesi, çok amaçl <strong>kadastro</strong>, e-devlet, e-belediye,e-ticaret, <strong>ve</strong> tüm dier mekansal bilgiye dayal çalmalar, akla gelenlerden bazlardr.Konum belirlenmesinde de, özellikle 1980’li yllarn bandan beri yaanan ba döndürücügelimeler ise GPS (Global Positioning System) teknikleri ile yepyeni bir çr açmtr.Ancak GPS teknolojisi, ülkemize 1990’l yllarda girdii halde Ülkemizde tam olarakbir entegrasyon salanamam durumdadr. Bu eksikliin giderilmesi amac göz önündebulundurularak, stanbul Kültür Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü<strong>ve</strong> <strong>Harita</strong> Genel Komutanl’nn birliktelii ile TÜBTAK’n 1007 Kod nolu ARGEprojeleri kapsamnda 8 Mays 2006 tarihinde imzalanan TUSAGA Aktif (CORS-TR)projesi, böylesine <strong>ve</strong>rimsiz kullanlan sistemleri, tüm ülkeye daha hzl, ekonomik <strong>ve</strong>salkl olarak hizmet <strong>ve</strong>ren yeni <strong>ve</strong> modern bir sistemle deitirmeyi amaçlamaktadr.Proje kapsamnda, tüm ülkeye hizmet <strong>ve</strong>recek A prensibinde çalan, Tüm Türkiye’yi<strong>ve</strong> Kuzey Kbrs Türk Cumhuriyeti’ni tamamen kapsayacak 145 adet Gerçek ZamanlKinematik (RTK) fonksiyonlu sabit GNSS istasyonlar kurulacaktr. CORS-TR projesiyleTürkiye’nin her yerinde RTK ile cm-ler <strong>ve</strong> post-processng ile mm-ler mertebesindekonum belirleyebilmek hedeenmektedir. CORS-TR Anda RTK kapsam 02 Eylül-31 Ekim 2006 tarihlerinde baaryla yaplan <strong>ve</strong> Dünyann en kapsaml Benchmark TestÖlçüleri sonuçlarna dayanlarak, en yakn istasyondan 40-50 km uzakla kadar olmasdüünülmektedir. Dolaysyla tüm Türkiye için yaklak 80-100 km aralklarda CORSyerleri düünülmektedir. CORS-TR’nin en fazla kullanlaca yerler, kentsel alanlarolacaktr. ki yl süreli proje 18 Mays <strong>2008</strong> tarihine kadar tamamlanm olacaktr.<strong>2.</strong>TUSAGA-AKTF (CORS TR) PROJESNN KAPSAMI VE AMACIGünümüzde CORS alarn henüz kurmam olan ülkelerde GPS kullanclar statik<strong>ve</strong>ya gerçek zamanl tekniklerden (RTK/DGPS) yararlanarak öncelikle kendi bazistasyonlarn belirlemektedir <strong>ve</strong> bu istasyonlar araclyla gezici alclarn koordinatlarbelirlenmektedir. Ancak statik ölçülerde gezici alclarn konumlarn belirlemek referans94<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIalcya bal olarak 15 dakika ile saatlere varan zamana gereksinim duymaktadr. Klasikgerçek zamanl uygulamalarda ise referans istasyonundan toporak yapya bal olarakenfazla 5-10 km uzaklkta noktalara çözüm salanabilmektedir. Hem mevcut GPSalclarn hem de yeni alclar daha etkin kullanmaya, hzl, ekonomik <strong>ve</strong> daha duyarlkoordinat belirlemeye imkan <strong>ve</strong>recek bu sistem TUSAGA-AKTF (CORS TR) Projesiile kurulacaktr. 24 saat hizmet <strong>ve</strong>recek a yaklam sayesinde statik <strong>ve</strong> gerçek zamandakonum belirlemeler saniyeler içersinde gerçekletirilecektir. Bu proje sayesinde;• Navigasyon, araç izleme ulam için salkl konum belirlenecektir,• TKGM <strong>ve</strong> HGK bata olmak üzere harita <strong>ve</strong> harita bilgisi üreten kurumlarn temelsorunlarn çözmek için hücresel dönüüm parametreleri belirlenecek <strong>ve</strong> klasikyöntemlelerle üretilen paftalarn güncel sistemler ile entegrasyonu salanacaktr,• Tektonik hareketleri duyarl <strong>ve</strong> sürekli biçimde belirlenip izlenecektir,• Tropsfer <strong>ve</strong> iyonosferin modellendirilmesi daha salkl biçimde gerçekletirilecekayrca ölçüler sayesinde yaa dönüebilir su buhar belirlenecektir,• Ülke savunmasna <strong>ve</strong> kalknmasna yönelik olarak cora bilgi <strong>ve</strong> belgeler ilehassas konum deerleri elde edilecek,• TKGM, HGK, Belediyeler, dier kamu kurum <strong>ve</strong> kurulular ile özel teebbüslerinjeodezik nokta, yersel ölçmeleri, <strong>ve</strong>ri dönüüm <strong>ve</strong> yeni <strong>ve</strong>rilerin derlenmesi, CBS/KBS amaçl ölçmeleri daha ekonomik <strong>ve</strong> salkl olarak belirlenecektir.TUSAGA-AKTF (CORS TR) Projesinin kapsam tüm Türkiye <strong>ve</strong> Kuzey KbrsTürk Cumhuriyetini kapsad için ulusal nitelikli bir proje özelliindedir. Ülkemizharitaclnda <strong>ve</strong> bilgi teknolojilerinin kullanlmasnda yeni bir devir açacak bu proje,yüksek teknolojileri kullanaca için büyük kolaylklar <strong>ve</strong> faydalar salayacaktr.Proje kapsamnda, tüm ülkeye hizmet <strong>ve</strong>recek a ilkesi ile çalan gerçek zamanl kinematikfonksiyonlu sabit GPS istasyonlar kurulacak <strong>ve</strong> ED50 datumundan ITRFxx datumunadönüüm için olanaklar salanacaktr. TUSAGA-AKTF (CORS TR) sisteminde herreferans istasyonu CORS a özelliklerine sahip olacak <strong>ve</strong> kapsad alan içinde gerçekzamanda cm mertebesinde konum belirlemeye olanak <strong>ve</strong>recektir. Sistem ayn zamandaweb tabanl olacak <strong>ve</strong> kullanclarn post processing amaçl kullanmna hizmet edecektir.Ayrca proje kapsamnda yukarda belirtildii gibi ED50-TUTGA sistemleri arasndakidönüüm parametrelerinin belirlenmesi dm’ler mertebesinde gerçekletirilecektir.TUSAGA-AKTF (CORS TR) Projesinden dorudan cora bilgi teknolojisi çalanlarile dolayl olarak da tüm vatandalar faydalanacaktr. Projenin son derece önemlibilimsel <strong>ve</strong> teknolojik katklar olacaktr. Bunlar; sivil kullanclar açsndan, jeodezikölçmeler, harita ölçmeleri <strong>ve</strong> CBS/KBS uygulamalar, planlama <strong>ve</strong> çevre ölçmeleri,büyük mühendislik yaplarnn deformasyonlarnn belirlenmesi <strong>ve</strong> izlenmesi, duyarlnavigasyon <strong>ve</strong> her türlü araçlarn izlenmesi, altyap ölçmeleri, her türlü mühendislikölçmeleri, e-devlet, e-belediye <strong>ve</strong> e-ticaret uygulamalar vd olarak sralanabilir. Bilimselkullanclar açsnda ise, deprem mühendislii uygulamalar, meteorolojik uygulamalar<strong>ve</strong> akll ulam çalmalar sralanabilir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>95


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI3.CORS ALARINDAK TEKNK YAKLAIMLAR VE DÜZELTMETEKNKLERGPS ile konum belirlemede hata kaynaklar, uydu saatlerinden kaynaklanan hatalar,uydularn yörüngesindeki hatalar, iyonosfer hatalar, troposfer hatalar, yansma <strong>ve</strong>anten faz merkezi hatalar olarak sralanmaktadr. Bu hatalardan iyonosfer <strong>ve</strong> troposferdndakiler hesaplanp modellenebilmekte yada tamamen elimine edilebilmektedir.Ancak atmoferin modellenmesi ise daha karmak bir yap olarak karmza çkmaktadr.Buradaki yaklamn temelinde tüm ülkeyi a ilkesi ile kapsayan, koordinatlar bilinensabit GPS istasyonlar ile atmosferi daha etkin bir ekilde modellemek, bu hatalarelimine etmek <strong>ve</strong> böylece gezici alclarn koordinatlarn duyarl bir ekilde belirlemekyatmaktadr. Gelitirilmi RTK tekniklerinin anlalabilmesi için a yaklaml RTKmodelinin (State Space Model-SSM) ksaca tanmn yapmak yararl olacaktr. SSMyaklamnda, tüm hata kaynaklar a genelinde ele alnmakta <strong>ve</strong> modellendirilmektedir.SSM, troposfer, iyonosfer <strong>ve</strong> yörüngeye ait hatalarn fonksiyonel <strong>ve</strong> stokastik ayrmngerçekletirebilmekte <strong>ve</strong> böylece yerel a sayesinde bu hatalar giderilebilmektedir. Ayaklaml RTK/DGPS uygulamalar için yaygn olarak kullanlan balca teknikler AlanDüzeltme Teknikleri (FKP), Sanal Referans stasyonlar Teknikleri (VRS), MAC Modeli(Master Auxilary Concept) olarak <strong>ve</strong>rilmektedir.4.TUSAGA-AKTF (CORS TR) PROJES KAPSAMINDA GELNENSON DURUMTÜBTAK nezninde resmi balangc müteakiben aratrma, planlama <strong>ve</strong> incelemeler ilekurulacak sistemin tasarm, yer seçimi, artnamelerin hazrlanmas <strong>ve</strong> dier tüm ilerinyürütülmesi için stanbul Kültür Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü <strong>ve</strong><strong>Harita</strong> Genel Komutanl bünyesinde proje ile ilgili birimler i<strong>ve</strong>dilikle oluturulmutur.TUSAGA-AKTF(CORS TR) Projesinin gerçekletirilmesinde büyük katklar salamasamacyla konu ile ilgili bilimsel kaynak incelemeleri gerek yurt içinde <strong>ve</strong> gerekse yurtdnda özenle gerçekletirilmitir. Bilimsel yayn çalmalar en ksa zamanda ekiplereulatrlm <strong>ve</strong> sonuçlar irdelenip kararlar <strong>ve</strong>rilmitir. Ayrca CORS alar ile ilgili uzmanendüstri kurulular olan TOPCON, THALES, TRIMBLE <strong>ve</strong> LEICA rmalar ile irtibatageçilmitir.4.1.Kapsaml test a uygulamas (Benchmark testi)Yaplan kapsaml literatür incelemeleri, teknik geziler <strong>ve</strong> teknik inceleme gezilerisonucunda a yaklam <strong>ve</strong> çözüm teknikleri konusunda konu ile ilgili kurum, kurulu<strong>ve</strong> kullanclar arasnda çok farkl görülerin olduu tespit edilmitir. Ayrca atmosferetkileri, ülke toporafyas, iletiim araçlar gibi konularn test edilmesi doru biryaklam olarak deerlendirilmitir. Bu amaçla projenin balangcnda dünyann öndegelen rmalarnn katlm ile bir BENCHMARK TEST yaplmasna karar <strong>ve</strong>rilmitir.Çok kapsaml düünülen Benchmark Testi, A 120, A 90 <strong>ve</strong> A 60 km olacak ekilde üçayr geometride tasarlanmtr (ekil, Tablo 1).96<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIekil 1:Test AlarBu test çalmasnda stanbul merkezli Trakya <strong>ve</strong> Marmara Bölgelerinde toplam 13 adetistasyon noktas seçilmitir.A-120 A-90 A-60 STATSTK BLG67 49 27 Min. Mesafe(km)159 147 69 Max. Mesafe(km)112 82 55 Ort. Mesafe(km)117 88 56 Rms. Mesafe(km)Tablo 1:Benchmark Test A statistikler <strong>ve</strong> UzakllarTUSAGA-AKTF(CORS TR) Proje ekibi test a noktalarnda 08-10 Austos 2006tarihlerinde Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü alclar ile kampanya yürütmü <strong>ve</strong> busüre içersinde 30 saniye aralklarla e zamanl GPS ölçüleri yaplmtr. Müteakibendeerlendirmeyi yapabilmek için ANKR, TUBI, DRAG, NOT1, SOFI, BUCU <strong>ve</strong> MATEIGS istasyonlarnn 1997.00 epok koordinatlar <strong>ve</strong> hz bilgileri indirilmitir. 13 CORSTR istasyonu <strong>ve</strong> 7 IGS istasyonundan derlenen GPS ölçüleri hassas efemeris kullanlarakGEONAP Paket yazlm ile deerlendirilmitir. Anlan GPS ölçüleri BERNESE <strong>ve</strong>GAMIT yazlmlar ile deerlendirilmitir. Nihai olarak baz <strong>ve</strong>ktörleri hesaplandktansonra GEONET <strong>ve</strong> NGS Dengeleme paketleri kullanlarak dengeleme hesaplar yaplmtr<strong>ve</strong> hesaplanan koordinat deerleri test ölçülerine katlan rmalara <strong>ve</strong>rilmitir. Farklyazlmlar ile yaplan deerlendirme sonuçlarn içeren farklar Tablo 2’de <strong>ve</strong>rilmitir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>97


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGeonap-Bernese Bernese-Topcon Geonap-Topcon Açklamalat(“) lon(“) h(m) lat(“) lon(“) h(m) lat(“) lon(“) h(m)0.00042 0.00127 0.064 0.00059 0.00012 0.009 0.00091 0.00082 0.005 Max. Fark-0.00004 -0.00023 -0.028 -0.00018 -0.00057 -0.079 -0.00001 -0.00068 -0.107 Min.Fark0.00021 0.00053 0.022 0.00038 0.00040 0.056 0.00052 0.00041 0.054 Fark(RMS)Tablo 2:Farkl Çözümler Arasndaki FarklarTest andaki tüm noktalarn koordinatlarnn belirlenmesinen sonra da<strong>ve</strong>t edilen rmalarcasrasyla TOPCON, TRIMBLE <strong>ve</strong> LEICA rmalar A 120, A 90 <strong>ve</strong> A 60 ta testölçülerini yapmlardr <strong>ve</strong> deerlendirme sonuçlarn proje yönetimine teslim etmilerdir.Test ölçüleri sonucunda yaplan deerlendirmeler sonucunda Türkiye artlarnda projebalangcnda 81 olarak planlanan istasyon saysnn Kuzey Kbrs Türk Cumhuriyeti’nide kapsayacak ekilde istasyonlar aras ortalama uzaklk 80 km, maksimum uzaklk 100km olacak ekilde, 145’e çkarlmas kararlatrlmtr (ekil 2).ekil 2:stasyonlarn Dalm4.<strong>2.</strong>stasyon tesisleri <strong>ve</strong> kontrol merkezleriTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü, <strong>Harita</strong> Genel Komutanl <strong>ve</strong> stanbul KültürÜni<strong>ve</strong>rsitesi temsilcilerinin oluturduu toplam 5 adet ekip tarafndan Aralk 2006-Mays2007 tarihleri arasnda yer seçimi yaplan 145 adet istasyon yerine kurulacak stasyonZemin Tesisleri KÜ tarafndan titiz bir çalmann sonucunda belirlenmitir. AyrcaTKGM, HGK’de 2 adet kontrol merkezinin kurulmasna karar <strong>ve</strong>rilmitir.98<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI4.3.letiim alt yapsnn kurulmasstasyon noktalarnn Kontrol Merkezleri ile iletiiminin salanmas için Türk Telekomaltyaps olan ADSL hatlar kullanlmtr. Bunun için tüm istasyon noktalarna TürkTelekom A ile yaplan protokol kapsamnda ADSL balantlar (Kontrol merkezlerinde ekolarak iki adet G.SHSDSL balants) yaplmtr. Olas ADSL hatlarndaki anlk iletiimkesilmelerinde alternatif olarak TURKCELL GPRS/EDGE kullanlmas öngörülmütür.ekil 3’de iletiim altyaps <strong>ve</strong>rilmitir.ekil 3:letiim Altyaps4.4.ED50-ITRFxx datumlar dönüüm çalmalarHücresel dönüüm parametrelerinin belirlenmesi kapsamnda, TKGM tarafndanhazrlanm olan Dönüüm Çalmalar Raporu dorultusunda, TKGM <strong>ve</strong> HGK bünyesindegünümüze kadar GNSS ölçüleri yaplm 3000 adet ortak nokta ile BÖHHBYY dönüümkriterlerini salayacak ekilde ek 3000 adet ortak noktann ölçülmesine karar <strong>ve</strong>rilmi <strong>ve</strong>çalmalara süratle balanmtr. Bu çalmalar halen devam etmektedir.5.HARTA BLG BANKASI(HBB) PROJES VE YASAL ALTYAPISI“Ülke kaynaklarnn uygun kullanm <strong>ve</strong> tekrarl üretimin önlenmesi” düüncesi, niyeti<strong>ve</strong> gereklilii mesleki ortamlarda sk sk dile getirilen, ancak gerek yasal altyapnnyetersizlii, gerek teknik altyapnn oluturulamamas <strong>ve</strong> gerekse ilgili kurumlarn<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>99


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIkaytsz kalmas sebebiyle bu konuda uygulamaya geçilememi bu düünce sadecekavram kalmtr. Oysaki <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Harita</strong> Bilgilerini Temin <strong>ve</strong> Kullanma Yönetmelii’nin“Hedeer” balkl 3. maddesinin (b) bendinde“<strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> harita bilgilerinin üretiminde <strong>ve</strong> çoaltlmasnda koordinasyonu salayarakgereksiz tekrarlar <strong>ve</strong> masra ar önlemek”<strong>ve</strong> ayn yönetmeliin, “Ariv Faaliyetleri” balkl 1<strong>2.</strong> maddesinin, (a-3) bendinde“1/5.000 <strong>ve</strong> daha büyük ölçekli harita yapm amacyla ürettikleri ariv belge <strong>ve</strong> bilgileri(hava lmleri hariç) ile paftalarn birer effaf kopyasn Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> GenelMüdürlüüne <strong>ve</strong>rmekle yükümlüdürler”eklinde açk düzenlemeleri bulunmaktadr. Bahsi geçen yönetmeliin 1<strong>2.</strong> maddesi ilekurum <strong>ve</strong> kurululara baz yükümlülüklerin getirildii görülmektedir.Bütün bu olumsuzluklar yaayan <strong>ve</strong> gözlemleyen Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü,Bakanlklararas <strong>Harita</strong> lerini Koordinasyon <strong>ve</strong> Planlama Kurulu’nun 1991 yltoplantsnda alnan Büyük Ölçekli <strong>Harita</strong>larn Yapm Yönetmelii’nin gelien teknolojiye<strong>ve</strong> TUTGA’ya göre yenilenmesi karar kapsamnda yaplan çalmalarda konuyugündeme getirmi <strong>ve</strong> yönetmelik maddeleri halinde sunmutur. Sonuç itibariyle “BüyükÖlçekli <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Harita</strong> Bilgileri Üretim Yönetmelii” ile daha somut yasal altyapoluturulmutur.HBB Projesi yasal altyapsn, Bakanlar Kurlunca 23.06.2005 tarihinde kararlatrlan<strong>ve</strong> 15.07.2005 tarihinde yürürlüe giren <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Harita</strong> Bilgileri Üretim Yönetmelii(BÖHHBÜY)’nin 103, 104 <strong>ve</strong> 105 numaral maddelerinden almaktadr.BÖHHBÜY ile harita <strong>ve</strong> harita bilgilerinin üretimlerinin izlenmesi <strong>ve</strong> egüdüm halindeyürütülmesinin koordinasyon yükümlülüü Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü(TKGM)’ne <strong>ve</strong>rilmitir. Bakanlklarn, kamu kurum <strong>ve</strong> kurulularnn, belediyelerinplanlama aamasnda TKGM’ye bavurmalar, bitirilen projelerinin ise TKGM’ye projekayt numaras ile kaydettirilmeleri yükümlülüü getirilmitir.6.HBB SSTEMNN ARAYÜZ FONKSYONLARIPortal, bir kullanc topluluu için Web üzerinden arayüz aracl ile sk kullanlan birgeçi kaps olarak hizmet <strong>ve</strong>ren bir konumdur. Herhangi bir Mekansal Veri Altyapsnn(SDI) merkezi kabul edilebilirler. Kullanclara kullanm kolaylnn salanmasaçsndan arayüzlerin hazrlanmas zorunlu bir aamadr. Yönetim fonksiyonlarnn,meta<strong>ve</strong>ri giri fonksiyonlarnn, meta<strong>ve</strong>ri arama fonksiyonlarnn <strong>ve</strong> yer kontrolnoktalar fonksiyonlarnn hzl <strong>ve</strong> doru kullanlabilmesi için hazrlanm olan webarayüzleri alt balklar halinde anlatlmaya çallmtr. Normalde bütün fonksiyonlarntüm kullanclarn kullanmna olanak tanrken, yönetim fonksiyonlar sadece sistemyöneticileri yarafndan kullanlabilmekte <strong>ve</strong> idare edilebilmektedir. Böylece kurumlarn<strong>ve</strong> sistem kullanclarnn yani sisteme meta<strong>ve</strong>ri girecek olan kullanclarn yönetimininkontrolu salanm olmaktadr.100<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIYönetim fonksiyonlar iki grup halinde ele alnmtr: Kurumlarn Yönetimi <strong>ve</strong>Kullanclarn Yönetimi. Öncelikle harita ile ilgili meta<strong>ve</strong>rilerini girecek olan kurum <strong>ve</strong>kurulular sisteme dahil edilmektedirler. Ardndan her ilgili kurum <strong>ve</strong> kuruluta meta<strong>ve</strong>rigirmekle sorumlu olan kullanclar sisteme tantlmaktadr.Kurumlarn Yönetimi Fonksiyonu için gelitirilen arayüzde hem kurum aramasyaplabilmekte hem de yeni kurum eklenebilmektedir. Yeni kurum eklerken Kurumunad, kurumun ksa ad, telefon numaras, fax numaras <strong>ve</strong> adresi girilmektedir.Kullanclarn Yönetimi arayüzünde de hem kullanc aramas yaplabilmekte hem deyeni kullanc eklenebilmektedir. Her kullanc kendi kurumu ile ilgili meta<strong>ve</strong>rileri girmeyetkisine sahip bulunmaktadr. Her yeni kullanc eklenmesi srasnda ad, soyad, adresi<strong>ve</strong> telefon-fax-e_mail bilgileri, kendisine ait kullanc ad <strong>ve</strong> kullanc ifresi, yetki <strong>ve</strong>kullanc tipi girilmektedir.6.1.Meta<strong>ve</strong>ri Giri FonksiyonuKurumlarn internet üzerinden meta<strong>ve</strong>ri giriinden önce kurum kullancs kendi kullancad <strong>ve</strong> ifresi ile sisteme giri yapmak durumundadr. Internet üzerinden meta<strong>ve</strong>ri giriformu doldurulmak istendiinde <strong>ve</strong>rinin içerik tipi- <strong>ve</strong>ri gelitirme durumu, <strong>ve</strong>rininmekansal snrlar, <strong>ve</strong>ri bilgileri girii, <strong>ve</strong>ri sahibi bilgileri, datc kurum bilgileri <strong>ve</strong>son adm ilemleri olmak üzere alt adm srasyla izlenmek zorundadr. Zorunlu olan buadmlardan birisi doldurulmadan bir sonraki adma geçilememektedir.Meta<strong>ve</strong>rinin mekansal snrlar belirlenirken pafta indeksinden, idari alan snrlarndan,koordinat listesinden yararlanlabildii gibi harita üzerinden seçerek <strong>ve</strong>ya çizerek demekansal snrlar belirlenebilmektedir.TC 211 ISO 19115 standartlarna dayanarak hazrlanan HBB portalnda meta<strong>ve</strong>ri bilgilerigirii srasnda meta<strong>ve</strong>rinin konusu, bal, üretim yöntemi, <strong>ve</strong>rsiyonu, yaynlanma tarihi,ilemlerin özeti, hazrlan amac, konu kelimeleri, projeksiyonu, ölçei, <strong>ve</strong>ri tipi, eriimkstlar vb gibi alanlarn doldurulma zorunluluu bulunmaktadr.Sistem kullancsnn ifre ile sisteme girmesi sebebiyle meta<strong>ve</strong>ri sahibi bilgileri, kullanctanmlar yaplrken kullanc bilgilerinin kurum bilgileri ile balantlandrlmas sebebiylede datc kurum bilgileri otomatik olarak ekrana görüntülendirilmektedir. Son admilemlerinde ise görüntülenmek <strong>ve</strong>ya internet üzerinden indirilebilmesine izin <strong>ve</strong>rilen<strong>ve</strong>riyi indirebilmek için dosya eklemesi yaplabilmektedir.6.<strong>2.</strong>Meta<strong>ve</strong>ri Arama FonksiyonuBu fonksiyon, ifreye <strong>ve</strong> kullanc adna gerek olmakszn, herhangi bir kullancnninternet üzerinden meta<strong>ve</strong>ri sorgulamas yapabilmesi amacn tamaktadr. “Ne” <strong>ve</strong>“nerede” kelimelerine karlk gelen ifadelerle sorgulama yaplabildii gibi <strong>ve</strong>rinin içeriktipi, <strong>ve</strong>rinin kurum bilgisi, konu kelimeleri, tamamlanm <strong>ve</strong>ya devam eden bir projedurumu <strong>ve</strong> proje numaras yardm ile de tek tek <strong>ve</strong>ya birleik kombinasyonlar halinde<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>101


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIde meta<strong>ve</strong>ri aramalar yaplabilmektedir. Resim 4’te de görüldüü gibi gelen aramasonucunda meta<strong>ve</strong>rinin proje alan gösterme, meta<strong>ve</strong>ri özet bilgisini alma <strong>ve</strong> haritadagösterme fonksiyonlar bulunmaktadr. Ayrca sadece kullanc yetkisinde ilerlikkazanan (aktif hale gelebilen) metadata güncelleme, meta<strong>ve</strong>ri sil <strong>ve</strong> reddet fonksiyonlaryer almaktadr.Yer Kontrol Noktas Sorgulama Fonksiyonu, meta<strong>ve</strong>ri arama sayfasndan, herhangi birifreye ihtiyaç duyulmakszn yaplabilmektedir. Bu ksmdaki beklentilerin <strong>ve</strong> yaplmasgerekenlerin çokluu nedeniyle arayüz üç aamada oluturulmutur:BÖHHBÜY’nin getirdii yükümlülük dorultusunda sral olarak <strong>ve</strong> karmaklayer <strong>ve</strong>rmeyecek ekilde C1, C2 <strong>ve</strong> C3 dereceli nokta numaralarnn takip edilebilmesiiçin hazrlanan arayüz 1/100 000 ölçekli pafta adna <strong>ve</strong> C1, C2, C3 nokta türüne göresorgulama yaplabilmektedir. Elde edilen sonuç kaytl son nokta numarasn bildirmekte<strong>ve</strong> ardndaki nokta numarasndan sonra nokta numarasn <strong>ve</strong>rmektedir. Ayrca bu bilgilerinhangi tarih itibari ile güncel olduu da vurgulanmaktadr.Yer Kontrol Noktas Sorgulama fonksiyonunun ikinci bölümü ari<strong>ve</strong> teslim edilensklatrma noktalarnn koordinat deerlerinin yaklak deerlerle sorgulanmas yaklakkoordinat sorgulama fonksiyonu be grup halinde yaplabilmektedir: ED-50 datumundakiyer kontrol noktalar, ITRF datumundaki yer kontrol noktalar, idari alan snrlarna göreyer kontrol noktalar, paftasna göre ITRF datumunda yer kontrol noktalar <strong>ve</strong> haritadanseçilerek bilgileri elde edilmek istenen yer kontrol noktalar.Sorgulanan yer kontrol noktalarnn bilgileri yaklak koordinat deerleriyle <strong>ve</strong>rildiigibi bu yazl olarak özellikle belirtilmektedir. Ayrca pafta adlar, nokta türü <strong>ve</strong> cinsi de<strong>ve</strong>rilmektedir.Araziye çkmadan önce büro çalmas yaplrken, çallmas düünülen yeni noktannari<strong>ve</strong> teslim edilmi ED50 datumundaki noktalarn <strong>ve</strong> ITRF datumundaki sklatrmanoktalarnn koordinat deerleriyle baz uzunluklarna göre yaknlk hesabnn yaplmassorgulama imkan salayan bir fokksiyondur. Bu fonksiyon oluturulurken yineBÖHHBÜY’den yararlanlm <strong>ve</strong> yönetmelikteki C1-C2-C3 dereceli noktalar arasndakibaz mesafelerine göre hesaplama ilemlerinin yaplmas salanmtr.1/5000 Ölçekli Pafta Sorgulama Fonksiyonu foknsiyonu, küçük ama uzun zamandr çokkullanlan <strong>ve</strong> ilerlii olan bir arayüzdür. 1/5000 ölçekli paftann ad girilerek üretimininolup olmad hangi kurum tarafndan üretildii sonucunun alnabildii bir sorgulamatürüdür.Sorgulanan meta<strong>ve</strong>ri alanlarnn, sorgulanan <strong>ve</strong>ya sorgulanmak istenen yer kontrolnoktalarnn arazi koullar ile bütünleik olarak gözlenebilecei GoogleMapsentegrasyonu salanmtr. Çizgisel haritalar üzerinde görüntüleme eklinde elde edilensorgulama sonucu, “Google” dümesi yardmyla uydu görüntüsünü birletirmektedir.102<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASISONUÇstasyon noktalarnn kurulum <strong>ve</strong> test ölçüleri çalmalar hzla devam etmekte olan proje<strong>2008</strong> ylnda tamamlandnda, Cora <strong>ve</strong>ri üreten tüm kurumlarn <strong>ve</strong> bilhassa TKGM’nin<strong>ve</strong> Belediyelerin ülke genelinde RTK ile çok hzl <strong>ve</strong> hassas konum belirleme ihtiyackarlanacak <strong>ve</strong> önemli tasarruar salanacaktr. Sadece TKGM <strong>kadastro</strong> çalmalarndaJeodezik noktalar için 2005 <strong>ve</strong> 2006 yllarnda 45 Milyon YTL harcamtr (9700 köy<strong>kadastro</strong>su). Bu miktar yaklak %30 civarnda azalacaktr. TKGM bata olmak üzereBelediyeler <strong>ve</strong> dier kurumlar önemli bir tasarrufta bulunacaklardr böylece ülkemizin özkaynaklar korunmu olacaktr. Hücresel dönüüm parametreleri sayesinde TKGM <strong>ve</strong> llerBankas bünyesindeki 600,000 üzerindeki pafta <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> bilgilerinin dönüümününsalanacaktr. Böylece parçalar halinde yaplan dönüümler daha ekonomik olaraksalanacaktr. Gerek akademik çalmalara gerekse dier alandaki çalmalara yeniufuklar açlm olacaktr.HBB çalmalarnn misyonunda harita bilgilerinin harita ile ilgili kurum <strong>ve</strong> kurulularlaibirlii <strong>ve</strong> koordinasyon halinde etkili yönetimi, harita bilgilerinin toplanmasndastandartlarn oluturulmas, Ulusal Mekansal Veri Altyapsnn oluturulmasnda hazrlkolmas <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>riye eriim kolayl yatmaktadr. HBB çalmasndaki en temel amaçlardanbirisi farkl kurum <strong>ve</strong> kurululardaki harita ile ilgili tüm <strong>ve</strong>rilerin (meta<strong>ve</strong>rilerin) tekmerkezden izlenebilmesidir. tekrarl harita üretimini <strong>ve</strong> tekrarl hizmeti önlemek,e-devlet için altyap oluturmak, mekansal <strong>ve</strong>ri altyapsnn (SDI) içerii dahilindebüyük ölçekli mekansal bilgileri toplamak, TC 211 ISO 9001 standartlarn kullanarakmeta<strong>ve</strong>ri standardizasyonunu salamak, gerçek <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nilir bilgiye zamannda <strong>ve</strong>hzl bir ekilde ulamak, üretimi tek merkezden izlemek, büyük miktardaki meta<strong>ve</strong>riaratrmas için zaman kaybndan kaçnmak, karar destek sistemlerine ihtiyaç duyduklar<strong>ve</strong>rileri salayabilmek, kurumlar, kurulular <strong>ve</strong> özel sektör arasnda ibirlii salamak isedier önemli amaçlarndan bazlardr. Bu projenin <strong>ve</strong> çalmann Türkiye Ulusal CoraBilgi Sistemleri (TUCBS) projesine altlk oluturmas <strong>ve</strong> o projenin bir parças olmasbeklenmektedir.KAYNAKLARUlusal CORS Sisteminin Kurulmas <strong>ve</strong> Datum Dönüümü Projesi Uygulama Raporu, KÜYaynlar.2006Yldrm, Ö. vd. TUSAGA-AKTF Projesi <strong>ve</strong> Ülkemize Katklar, CBS Kongresi,30 Ekim-02 Kasm2007, Trabzon<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>103


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI104<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITARBSÜMT TOPRAKTKGM b. Md.Deerli katlmclar,Sizleri saygyla selamlyor, Kurumumuzun 161. Yldönümünde düzenlenen bu anlamlKongre ile ilgili dier konumac meslektalarmn dilek <strong>ve</strong> temennilerine yürektenkatldm ifade etmek istiyorum.Deerli katlmclar,Üç kta üzerinde <strong>ve</strong> oldukça geni bir corafyada 600 yl hâkimiyet kurmu <strong>ve</strong> çeitlimilletleri bünyesinde barndrm olan Osmanl Devleti resmî belgeleri muhafazaya,bugünkü tabirle arivcilie büyük önem <strong>ve</strong>rmitir.te devraldmz bu zengin tarihi miras günümüzde sadece Türkiye’nin deil, OsmanlDevletinin yklmasndan sonra ayn topraklar üzerinde devlet kurmu çeitli milletlerinmilli <strong>ve</strong> ortak tarihlerinin tespiti <strong>ve</strong> yazlmasnda bavuraca en önemli <strong>ve</strong> vazgeçilmezkayna durumundadr.Bu itibarla sahip olduumuz ariv varlmz milli olduu kadar milletler aras bir önem<strong>ve</strong> deer de tamaktadr.Söz konusu belgelerin muhafaza edildii en önemli arivlerden birisi de kukusuz Tapu<strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü arividir.Gurur duyduumuz ariv belgelerinden örnekler sunmak istiyorum sizlere.Miladi 1460 tarihli ceylan derisi üzerine yazlm 65 metre 30 santim uzunluunda,yaklak 40 santim geniliinde Fatih Sultan Mehmet’e ait Ayasofya Vakyesi.Yine 16’nc yüzyla ait bir belgemiz ehzade Sultan Mehmet Han HazretlerininHudutname Defteri.eyh smail Efendinin zaviyesine vakfedilen Bursa Bahadr Köyündeki vakfa ait birmülkname.Altn yaldz süslemeli Midilli Mufassal Defterinde bulunan miladi 1709 tarihlimülkname.Defterhaneyihakani Camine Amire Emini Numan Sabit Efendi tarafndan miladi 1826tarihinde vakfedilen <strong>ve</strong> yazl tarihi belli olmayan el yazmas Kur’an- Kerim.Yine altn yaldz süslemeli 1841 tarihli bir belgemiz.1’inci Abdülmecit Dönemine ait 1858 tarihli Arazi Kanunnamei Hümayunu. lk Arazi<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>105


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKanunu.Sultandan balayarak Sipahilere kadar Hastmarz zeyamet sahiplerini belirleyendefterlerden. Kars tmal Defteri, 16’nc yüzyla ait bir belgemiz.Bunlar çoaltmak mümkün. Ancak zamanmz da dikkate alarak hzl bir ekilde geçmekistiyorum.Bu belgelerimizin yan sra Osmanl Devleti topraklar üzerinde kurulan <strong>ve</strong> Tapu ArivDairesi Bakanl Arivinde kaytlar bulunan ülkeleri görüyorsunuz yansda.Avrupa ktasnda; Arnavutluk, Bosna Hersek, Bulgaristan, Hrvatistan, Kbrs RumKesimi, Kuzey Kbrs Türk Cumhuriyeti, Kosova, Macaristan, Makedonya, Romanya,Srbistan, Karada <strong>ve</strong> Yunanistan.Asya’da da; Filistin, Gürcistan, Irak, srail, Lübnan, Suriye, Suudi Arabistan, Ürdün <strong>ve</strong>Afrika’da Libya ülkelerinin yaklak, toplam 23 ülkenin kaytlar u anda arivimizdemevcut bulunmaktadr.Osmanl mparatorluu Döneminde, 1847 ila 1917 tarihleri arasnda tutulan bu tapukaytlar halen uluslar aras hukukta geçerlidir.te, Makedonya Cumhuriyetinin Tapu <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü arivinden edindiibelge <strong>ve</strong> bilgilere dayanarak kendisini dünyaya kabul ettirmek için kulland <strong>ve</strong> çeitlidillerde 17 cilt olarak hazrlad <strong>kitap</strong>lardan görüntüler.Kaytlarn ktalara göre dalmna baktmzda yüzde 60’nn bugünkü Avrupa’dabulunan ülkeleri kapsadn görüyoruz. Asya yüzde 36, Afrika ktasnda yüzde 5 olarakoranlanm.Deerli katlmclar,Arivimizde mevcut 600 yllk belgeleri en son teknoloji ile buluturan, bir anlamdaölümsüzletiren Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün büyük projelerinden biri olan“Tapu Ariv Otomasyonu.” Ksa adyla “TARBS” projesi bu anlamda oluturulmu <strong>ve</strong>çalmalarna balanmtr.Projeyle Kurumumuzda mevcut olan tarihi deere haiz tanabilir kültür varlniteliindeki Osmanlca ariv belgelerinin en son teknoloji kullanlarak taranmas,yani görüntülerinin alnmas, mikrolmlerinin oluturulmas, belli indeks alanlarnntranscribe’nin Osmanlca’dan Türkçe’ye çevirisinin yaplarak dijital ortama aktarlmas,indeks <strong>ve</strong> kataloglarnn oluturularak ariv otomasyonu yazlm <strong>ve</strong> alt yapsnn kurulmassuretiyle ariv bilgi <strong>ve</strong> belgelerine yetki <strong>ve</strong>rilmi kiilerin gü<strong>ve</strong>nlik çerçe<strong>ve</strong>sinde kolaycaulamasnn salanmas amaçlanmtr.Projenin yararlar nelerdir? u ekilde sralayabiliriz: Yerli <strong>ve</strong> yabanc bilim adamlarnca15 ila 19’uncu yüzyllarda Osmanl Devleti <strong>ve</strong> toplum yaps konularndaki bilimsearatrmalarda kullanlmakta olan Tapu Tarihi Defterlerindeki bilgilere saysal ortamdahzl bir ekilde ulam salanabilecektir.106<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITarihi deere haiz bu belgelerin tamamnn mikrolm arivi oluturularak asrlarca dahayaatlabilecektir.Mikrolmlerin bilinen ömrü 500 yldr. Aratrmac bilgileri, aratrma bilgileri,aratrmac portföy yönetimi, aratrma istatistikleri takip edilebilecek, rapor olarak çktalnabilecektir.Türkçe’ye çevrilerek <strong>ve</strong>ri giri yaplan bilgilerden bir <strong>ve</strong>ya birkaç kullanlarak sistemdekitüm belgeler sorgulanp istenilen bilgiye saniyelerle tanmlanacak zaman dilimi içerisindeulalabilecek, belge tarihlerinin dönüümleri yaplabilecektir. Zamandan büyük ölçüdetasarruf salanacaktr.Çounluu birinci derecede korunmas gerekli tanabilir kültür varl niteliindeolan söz konusu belgelerin asllar yerine dijital kopyalar <strong>ve</strong>ya mikrolmleri üzerindeçalmalarn yürütülmesi suretiyle belge asllarnn ypranmas önlenecektir.Dier kurum <strong>ve</strong> kurululara saysal ortamda bilgi <strong>ve</strong> belge destei salanacak, çalmalarsaysal ortamdaki <strong>ve</strong>riler üzerinden yürütüleceinden personel ortam koullarnda bulunantoz, mantar <strong>ve</strong> bunun gibi olumsuzluklardan etkilenmeyecektir.Arivde bulunan mevcut belgelerin giri çk trainin takibi, miktar, ariv malzemesininkimlere ne zaman ne amaçla <strong>ve</strong>rildii <strong>ve</strong> bunun gibi kaytlarn girilmesi <strong>ve</strong> depo yerleimbilgilerinin tutulmas salanacak, kullanclara çeitli kombinasyonlara göre sorgulamaimkân salayabilecek belgelere ait her türlü rapor <strong>ve</strong> istatistikî bilgilerin alnmasmümkün olabilecek, istenildiinde belgelerin dijital kopyalarna, ligranl yaz <strong>ve</strong>ya logoyaptrmas salanabilecektir.Proje ile modern arivleme usul <strong>ve</strong> esaslarna uygun ariv oluturulmas amaçlanm olup,metodoloji olarak önce saysallatrma, sonra mikrolme alma yöntemi benimsenerekçalmalara devam edilmitir.in yaplma yeri Tapu Ariv Dairesi Bakanl <strong>ve</strong> stanbul Tapu <strong>Kadastro</strong> kinci BölgeMüdürlüüdür. stanbul Bölge Müdürlüü arivindeki otomasyona konu ariv belgelerininBölge Müdürlüü Hizmet Binasnda görüntüleri alnarak önce yüklenici, sonra BölgeMüdürlüü personeli tarafndan test <strong>ve</strong> kontrole tabi tutulan <strong>ve</strong>rilerin kurye eliindeharici disk üniteleri yardmyla Tapu Ariv Dairesi Bakanlna ulamas salanm <strong>ve</strong>sisteme aktarm yaplmtr.Projede yer alan tüm belgelerin transcription, çeviri <strong>ve</strong> mikrolm çalmalar Tapu ArivDairesi Bakanlnda yürütülmektedir. Sistemimizde yine Tapu Ariv Dairesi BakanlHizmet Binamz da bulunmaktadr.Öncelikle tasnif bilgileri oluturulan otomasyona konu ariv belgeleri 400 DPI gibiyüksek bir çözünürlükte taranarak saysal ortama alnmakta <strong>ve</strong> daha sonra ariv yazcünitesiyle mikrolme aktarlmaktadr.Sizlere çalma alanlarndan örnekler sunmaya çalacam. Tasnif çalmalar yaplan,saysallatrma görüntülerinin alnd bir salonumuz.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>107


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKullanlan saysallatrma cihazlarndaki souk k düzenei <strong>ve</strong> cildi destekleyen beiksistemi sayesinde belgelere zarar <strong>ve</strong>rmeden görüntüleri alnabilmektedir.Yüklenici tarafndan oluturulan mikrolmler Kurumumuzca density çözünürlük <strong>ve</strong>görüntü kaliteleri kontrol edildikten sonra teslim alnmaktadr.Belgelerin görüntülenerek elektronik ortama atlmasndan sonra tekrar eriime yönelikOsmanlca’dan Türkçe’ye çevirisi yaplmaktadr.Bu çalma alanlarmzdan görüntüler sunuyorum.Projede halen 300 tapu ariv uzman transcription ilemi yapmakta, 70 kii saysallatrma,30 mikrolm uygulama yazlm ilemleri olmak üzere toplam 400 rma personelininmakam onay alnarak ie balanmas salanmtr <strong>ve</strong> halen çalmalara devamedilmektedir.Tapu ariv uzman çeviri yapacak olan personel, rma personeli öncelikle Osmanlcabilgi düzeyleri daremizce test edilmekte, yeterli bulunmas halinde projede çalmassalanmaktadr.Yine bu oluturulan <strong>ve</strong>riler yansda gördüünüz gibi bizim Kurumumuz personelitarafndan kontrol edilmekte, hatalar rapora balanarak rmaya bildirilmekte, düzeltmesisalandktan sonra sisteme aktarlmaktadr.TARBS Projesi doal <strong>ve</strong> suni felaketlerden etkilenmemek için “This as reco<strong>ve</strong>r” olaraktasarlanmtr. Sistem ayn özellikle iki kayt ünitesi <strong>ve</strong> bir adet skazidisk ünitesiylesistemi tamamlayan dier donanmlardan olumaktadr. Ariv belgelerine ait görüntülerkayt ünitelerine anlk kopyalanmakta, indeks bilgiler ise skasidisk ünitesi üzerindetutulmaktadr.u anda depolama birimlerimiz, balantl olarak Tapu Ariv Dairesi Bakanlylayan yana kuruludur. Anlk <strong>ve</strong>ri kopyalama ilemleri burada yaplmaktadr. Çalmalartamamlandktan sonra yedek ünite baka bir lokasyona tanacak <strong>ve</strong> burada muhafazaedilecektir.Balangçta yan yana kurduk, çünkü aradaki hat ücretinin bir hayli yüksek olmasnedeniyle çalma boyunca proje bitmeden bir ödeme yapmamak için bu ekilde birçalma tasarladk.TARBS Projesini içerii nedeniyle gü<strong>ve</strong>nlii de ön planda olmutur. Bilgi gü<strong>ve</strong>nlii,belge gü<strong>ve</strong>nlii, personel, i yeri malzeme <strong>ve</strong> donanm gü<strong>ve</strong>nlii salanmtr.Kullanlacak bilgisayarlarn yalnzca kendi içerisinde balantsnn olmas, d dünyaylaherhangi bir ekilde balantsnn olmamas salanm, çalma mekânnda kablolu <strong>ve</strong>yakablosuz internet bulundurulmamtr, çalmalar srasnda yüklenici personele nezaretetmek üzere yeteri kadar idari personeli görev yapmaktadr. Tanabilir medyalara <strong>ve</strong>rikaydedilmesi engellenmitir, tüm proje çalmalarnn gü<strong>ve</strong>nlik soruturmas <strong>ve</strong> arivaratrmas yaptrlmtr.108<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIArivlerimize giri çklar yetkili kiiler tarafndan yaplmaktadr. Çalma alanlar, projeçalma alanlar 24 saat izlenmektedir kameralarla. Yine gü<strong>ve</strong>nlik önlemleri çerçe<strong>ve</strong>sindeTapu Ariv Dairesi Bakanlnca yürütülmekte olan bu büyük projenin halen 3 etabtamamlanm olup, dier etaplarla ilgili çalmalar da paralel olarak hzl bir ekildesürdürülmektedir.Bu çalmalara paralel olarak Kurumumuzda özellikle eski yazl belgelerin onarm içinbakm onarm <strong>ve</strong> cilt ünitesi çalmalarna balanm, belge asllarnn da daha uzun yllarda yaatlmas hedeenmitir.Sabrla dinlediiniz için çok teekkür ediyorum.Sayg ile selamlyorum efendim.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>109


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI110<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDÜNYADA KADASTRO PROJE FIRSATLARIDr. Orhan ERCANJEO TEK Cora Bilgi Teknolojileri Ltd.ti., Ankara, oercan@ags-group.comÖZETMülkiyet hakknn oluturulmas <strong>ve</strong> sürekliliinin salanmas Birlemi Milletlertarafndan da desteklenen son derece önemli bir konudur. Bu kapsamda; harita yapm,tek anlaml <strong>kadastro</strong> yapm, mülkiyet haklar <strong>ve</strong> bu haklarn korunmas, <strong>kadastro</strong>faaliyetlerinin özel sektöre açlmas, sorumluluklarn düzenlenmesi <strong>ve</strong> kalite kontrolüsadece ülkemizin deil dünyann da gündeminde olan scak bir konudur. Kurumlar, buçerçe<strong>ve</strong>deki faaliyetlerini kendi ulusal bütçelerinden destekledii gibi Dünya Bankaskredileri ile Avrupa Birlii fonlar/kredilerini de kullanabilmektedir.Bu bildiride, özel sektörümüzün da açlm konusuna yardmc olabilmek üzere DünyaBankas <strong>ve</strong> Avrupa Birlii kredileri <strong>ve</strong> fonlar tantlm, dünyadaki ihaleli haritaclkfaaliyetleri konusunda bilgiler <strong>ve</strong>rilmitir.Anahtar sözcükler: <strong>kadastro</strong>, Dünya Bankas, Avrupa Birlii, ihale teknikleri, projefrsatlarABSTRACTConstituting ownership rights and keeping its continuity - which is also supported by UNis<strong>ve</strong>ry important. In this context, map production, signicant cadastre concept, ownershiprights and their protection, providing private partnership is not in the spotlight only forTurkiye, but for the whole World. Institutions which are dealing with these subjects arenanced by national budgets as well as World Bank’s Credits and EU Funds.In this paper, World Bank’s key Credits and EU Funds are presented to help working withthe whole world of our private sectors. And it also presents information about mappingtenders all around the world.Keywords: cadastre, Worldbank, European Union, tendering techniques, projectopportunities1. GRTeknik, hukuksal <strong>ve</strong> sosyal pek çok projenin yapm <strong>ve</strong> hzlandrlmasnn salanmasyan sra tanmaz mallarn ekonomiye kazandrlmas kapsamnda yaplan <strong>kadastro</strong>çalmalarnn ülke genelinde tamamlanmas projesi sonucunda, harita kamu <strong>ve</strong> özelsektörü olarak pek çok deneyimler kazanmtr.Özellikle son 5 ylda yabanc nansmanla yürütülen projeler sonucu kazanlanuluslararas ihalelere katlm deneyimleri <strong>ve</strong> i deneyim belgeleri ile da açlacak durumagelmilerdir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>111


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGerek ülkemiz <strong>ve</strong> gerekse dier ülkelerde yatrmlar kendi ulusal bütçelerinden, DünyaBankas kredilerinden <strong>ve</strong> Avrupa Birlii fonlarndan nanse edilmektedir.Bu bildiride, Dünya Bankas ihale usul <strong>ve</strong> esaslar ile Dünya Bankasnca dünyann deiikbölgelerinde nanse edilen harita – tapu – <strong>kadastro</strong> projelerinin bilgilendirmesi ile AvrupaBirlii fonlarnn tantm amaçlanmtr.<strong>2.</strong> DÜNYA BANKASI<strong>2.</strong>1 Dünya Bankas Satnalma UygulamalarInternational Bank Reconstruction and De<strong>ve</strong>lopment/International De<strong>ve</strong>lopment Agency(IBRD/IDA) kredisi ile gerçekletirilen uygulamalarda Banka satn alma usul <strong>ve</strong> esaslarkullanlmaktadr.Satn alma ilkeleriEkonomi <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimlilikFrsat eitliiYerel endüstrinin gelitirilmesilem saydamlBanka Satn Alma Yönetmeliinin Internet Adresi www.worldbank.org/html/opr/procure/guidelin.html<strong>2.</strong>2 Satn Alma Yöntemleri• ICB - Uluslararas Rekabete Açk haleTeknik artnamelerin <strong>ve</strong> teklif deerlendirme kriterlerinin hazrlanmashale ilan <strong>ve</strong> taslak ihale dokümannn hazrlanmashale ilannn yaynlanmas• LIB - Snrl Uluslararas hale• NCB - Ulusal Rekabete Açk haleTeklierin teslim alnmas <strong>ve</strong> katlmclarn huzurunda açlmasTeklif deerlendirme raporunun hazrlanmasTeklif deerlendirme raporunun onaylanmas• Al<strong>ve</strong>ri (IS/NS)• Direkt Sözleme112<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong>3. Bölgelere Göre Dünya Bankas Kredilerinin DalmGüney Asya17%Afrika20%Orta Dou <strong>ve</strong> KuzeyAfrika5%Dou Asya <strong>ve</strong> Pasifik13%Latin Amerika <strong>ve</strong>Karayipler27%Avrupa <strong>ve</strong> Orta Asya18%ekil 1: Kredilerin bölgesel dalm<strong>2.</strong>4. Sektörlere Göre Dünya Bankas Kredileri DalmSEKTÖRLERE GÖRE IBRD/IDA KREDLER, 2004Sanayi <strong>ve</strong> Ticaret4%Enerji <strong>ve</strong>Madencilik5%Eitim8%Bilgi <strong>ve</strong> letiim1%Hukuk <strong>ve</strong> Adalet<strong>ve</strong> KamuYönetimi25%Ulam19%SuRehabilitasyonu<strong>ve</strong> TaknlarnÖnlenmesi8%Tarm, Balkçlk<strong>ve</strong> Ormanclk7%Finans9%Salk Hizmetleri<strong>ve</strong> SosyalHizmetler15%Dr.Orhan ERCAN KADASTRO KONGRES II 2ekil 2: Kredilerin sektörlere göre dalm<strong>2.</strong>5 Tarm Reformu Uygulama Projesi (Örnek)Dünya Bankas kredisi ile yürütülen <strong>ve</strong> Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün sonradandâhil olduu çok amaçl bir projedir. Proje balangç tarihi: 12 Temmuz 2001 (TKGMylnda dâhil olmutur), biti tarihi: 31 Aralk <strong>2008</strong>.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>113


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIProje bileenleriA bileeni - Dorudan Gelir DesteiB bileeni - Alternatif ÜrünC bileeni - TSKB’nin Yeniden YaplandrlmasD bileeni - Proje destek hizmetleriA bileeni - Dorudan Gelir Destei (DGD)Alt Bileenler• A-1 Çiftçi Kayt Sistemi (ÇKS)• A-2 Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü’ne destekOrijinal ikraz anlamasnda Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü faaliyetleri için tahsisedilen kaynak miktar 1<strong>2.</strong>69 milyon ABD dolardr. Yaplan baarl çalmalar sonucu,2005 yl banda yaplan ikraz anlamas tadilat ile bu kaynak 50 milyon ABD dolarnaçkarlmtr.Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünde ihalelerin 2005 yl içerisinde de baar ilegerçekletirilmesi sonucunda, bu kaynak 53 milyon ABD dolar arttrlarak bu alt bileeniçin toplam ikraz kayna 103 milyon ABD dolarna çkarlmtr. Tablo - 1’de projemaliyetleri özet çizelgesi <strong>ve</strong>rilmitir.ARIP PROJESİ ÖZET ÇİZELGESİBÖLGE ADIBİRİM MALİYE T İ(Y T L )PARSELMALİYE T İ(Y T L )KONYA 57.292 28ERZURUM 3<strong>2.</strong>850 37SİVAS 37.841 37ELAZIĞ 47.497 49D.BAKIR 28.155 59Ş.URFA 34.739 45VAN 30.519 57B İR İMİN OR T . MALİYE T İ38.413PARSELİN ORT. MALİYETİ 44 (3<strong>2.</strong>6 US D)Dr.Orhan ERCAN KADASTRO KONGRES II21-24 Mays <strong>2008</strong>Tablo -1 : Proje maliyetleri özet çizelgesi15Dünya Bankas temsilcileri, ihaleli <strong>kadastro</strong> çalmalarndan övgüyle söz etmekte <strong>ve</strong>dönemsel raporlarnda elde edilen baar vurgulanmaktadr.<strong>2.</strong>6 MEER - MERLIS (Marmara Depremi Acil Yeniden yaplandrma projesi – MarmaraDeprem Bölgesi Arazi Bilgi Sistemi Projesi)114<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünce d nansman ile gerçekletirilen ilk projedir.Proje kapsamnda yaplan çalmalarn bazlar aada özetlenmitir. Faaliyetlersonuçlandrlm olup proje kapanmtr.Faaliyet Birim says Parsel SaysYenileme 93 103 888<strong>Kadastro</strong> 102 90 650Tablo 2 : <strong>Kadastro</strong> faaliyetleriFotogrametrik harita(1/1000 ölçekli kentsel alan)Pafta (1/1000)1 684Maliyet (BinYTL)4 359Tablo – 3 : Fotogrametri projeleri<strong>2.</strong>7 <strong>Kadastro</strong> Modernizasyon ProjesiTürkiye Cumhuriyeti ile Dünya (Uluslararas mar Ve Kalknma) Bankas arasndaki 9Haziran <strong>2008</strong> tarihinde “Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Modernizasyonu” konulu bir MilletlerarasAnlama imzalanm, 3 Austos <strong>2008</strong> tarihli Resmi Gazetede yaymlanarak yürürlüegirmitir.Proje’nin amac;(i) <strong>Kadastro</strong> haritalarnn dijital <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong> tapu bilgilerini destekleyecek ekildeyenilenmesi <strong>ve</strong> güncellenmesi;(ii) Dijital tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> bilgilerinin kamu <strong>ve</strong> özel sektör kurulularnnhizmetine sunulmas;(iii) Tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> dairelerinde müteri hizmetlerinin iyiletirilmesi;(iv) TKGM’ nün insan kaynaklarnn gelitirilmesi;(v) Türkiye’de gayrimenkul deerlemesi için en iyi uluslararas uygulamalarnbenimsenmesine yönelik politikalarn <strong>ve</strong> kapasitenin gelitirilmesi yoluyla tapu <strong>ve</strong><strong>kadastro</strong> hizmetlerinin etkililiini <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimliliini arttrmaktr.Proje aadaki bölümlerden olumaktadr:Bölüm A: <strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> Tapu Kayd Yenilemesi <strong>ve</strong> Güncellemesi1. Gayrimenkul <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong> tapu bilgi <strong>ve</strong> sistemlerinin yenilenip güncellenmesi <strong>ve</strong>hassas, alana özgü gereklilikler ile uyumlu, yasal olarak geçerli, uzamsal bilgisistemleri için bir baz oluturacak ekilde devamll salanan dijital <strong>kadastro</strong>sistemi haline getirilmesi.<strong>2.</strong> Seçilen bölgelerde <strong>ve</strong>ktör haritalarnn <strong>ve</strong> dijital <strong>ve</strong>rilerin oluturulmas <strong>ve</strong> yenidüzeltilmi ortofoto haritalarnn gelitirilmesi.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>115


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI3. <strong>Kadastro</strong> yenileme ilemlerine yönelik denetim, kalite kontrol <strong>ve</strong> uzamsal <strong>ve</strong>rialtyapsnn oluturulmas çalmalarna teknik yardm salanmas.Bölüm B: Hizmet Sunumunun yiletirilmesi1. TAKBS’in bütünletirilmi (tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong>) sürümünün uygulanmas.<strong>2.</strong> Hem bütünletirilmi i aklarnn hem de TAKBS’in bütünletirilmisürümünün kullanm yoluyla hizmet sunumunu iyiletirmek amacyla seçilenbölgelerdeki <strong>Kadastro</strong> Daireleri için örnek os planlarnn tasarm; seçilen<strong>Kadastro</strong> Daireleri’nin yenilenmesi <strong>ve</strong>ya yapm <strong>ve</strong> gerekli tefriat <strong>ve</strong> teçhizatnsalanmas <strong>ve</strong> kayt sisteminin <strong>ve</strong>rimliliini <strong>ve</strong> mülkiyet gü<strong>ve</strong>nliini arttrmak <strong>ve</strong>etkin arazi <strong>ve</strong> gayrimenkul piyasalarnn oluumunu tevik etmek amacyla politikaçalmalarnn yürütülmesi.3. Güncel bir internet tabanl <strong>kadastro</strong> sürümünü, internet tabanl bir tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong>ilem durum raporunu <strong>ve</strong> Cora Bilgi Sistemi (CBS) kullanclar için <strong>kadastro</strong>katman arz <strong>ve</strong> güncelleme hizmetini içeren bir TAKBS Bilgi Datm servisininoluturulmas <strong>ve</strong> iletilmesi.Bölüm C: nsan Kaynaklar <strong>ve</strong> Kurumsal Geliim1. TKGM’nün, e-devlet ortamnda kurumsal olarak etkili bir ekilde ileyiinidestekleyecek bir insan kaynaklar stratejisi gelitirmesine teknik yardmsalanmas.<strong>2.</strong> TKGM’ne strateji <strong>ve</strong> i planlarn gelitirmesi için teknik yardm salanmas.3. TKGM personeline eitim salanmas <strong>ve</strong> TKGM’nün bölgesel eitimmerkezlerinin oluturulmas.Bölüm D: Gayrimenkul Deerlemesi1. Türkiye Cumhuriyeti’nde Avrupa uygulamalar ile tutarl bir gayrimenkuldeerlemesi için politika seçeneklerinin <strong>ve</strong> kurumsal seçeneklerin gelitirilmesi.<strong>2.</strong> Seçilen iki belediyede yerel emlak <strong>ve</strong>rgisi sistemi için, toplu gayrimenkuldeerlemesi pilot uygulamalarnn yaplmas <strong>ve</strong> klavuz hazrlanmas.3. TKGM bünyesinde, merkezi hükümet kurulularnda <strong>ve</strong> yerel yönetimlerdegayrimenkul deerlemesine yönelik temel kapasitenin gelitirilmesi için eitimlerinsalanmas, seminer <strong>ve</strong> çaltaylarn düzenlenmesi <strong>ve</strong> kamu kurulularndan,payda kurululardan <strong>ve</strong> seçilen üni<strong>ve</strong>rsitelerden seçilen kiilerin mezuniyetsonras eitimi.Bölüm E: Proje YönetimiMüteri anketlerinin yaplmas da dahil olmak üzere proje yönetimi için TKGM’ne desteksalanmas.116<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIProjenin Dünya Bankas internet sitesinden duyurulmasApproval Date 01-MAY-<strong>2008</strong>Closing Date30-SEP-2013Total Project Cost** 210.1RegionEurope And Central AsiaMajor Sector (Sector) (%)Public Administration, Law, and Justice(Central go<strong>ve</strong>rnment administration)(100%)Old Major SectorN/AOld SectorN/AEnvironmental CategoryBBank Team LeadJha, Abhas KumarBorrowerTURKEYImplementing AgencyTHE GENERAL DEPARTMENT OFCADASTRE AND REGISTRATIONTablo – 4 : Projenin Dünya Bankas internet sitesinden duyurusu3. NELER ÖRENDK?• Türk harita özel sektörü da açlmaya hazrdr. ARIP önemli bir baar <strong>ve</strong> önemlibir örnektir.• Özel sektör kurumsallamaktadr;• Sermaye birikimi• Teknoloji birikimi• Bilgi birikimi• Hizmette kalite ön plana çkmaldr.• TKGM; özel sektör <strong>ve</strong> HKMO ile balatt ortak çalmalar gelitirmelidir.• HKMO mümkün olduunca uluslararas çalmalar konusunda sektörübilgilendirmelidir.• Yurt d faaliyet anlamnda ilgi alanlar <strong>ve</strong> faaliyetlerimizi çeitlendirmeliyiz.4. KADASTRO PROJE FIRSATLARIDünyann deiik bölgelerinde harita – tapu – <strong>kadastro</strong> sektörüne ilikin ihale duyurularEk-1’de <strong>ve</strong>rilmitir.5. AVRUPA BRLEkonomik <strong>ve</strong> sosyal uyumun amaçland böyle bir genel yaklamla,• Avrupa bölgesel kalknma fonu,• Avrupa sosyal fonu,<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>117


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Avrupa tarmsal yönlendirme <strong>ve</strong> garanti fonu,ad altnda topluluk üç fon oluturmutur.Fonlardan yararlanacak gruplar (beneciaries) öyle belirlenmitir:• Nispeten geri kalm bölgeler,• Özel sorunlu bölgeler,• Toplumdaki zayf <strong>ve</strong> hassas sosyal gruplar,• Yerel <strong>ve</strong> bölgesel idareler,• Aday ülkeler“yapsal fonlar” ad altnda dört grup belirlenmi, Bunlarn amaç <strong>ve</strong> konular tüzüklerindebaz ayrntlaryla açklanmtr.1. Avrupa Bölgesel Kalknma Fonu (ERDF): Mali kaynaklar açsndan Yapsal Fonlarnen kapsamlsdr. Yapsal Fonlar bütçesinin yaklak yarsn içeren bu fon, ekonomik<strong>ve</strong> sosyal olarak geri kalm yörelere yönelik yapsal fonlar nanse etmek üzere 1975ylnda kurulmutur. Fonun kaynaklar Küçük <strong>ve</strong> Orta ölçekli iletmelerin desteklenmesi,üretken yatrmlarn tevik edilmesi, alt yapnn rehabilitasyonu <strong>ve</strong> yerel kalknmannsalanmas konularnda younlukla kullandrlmaktadr. Böylelikle bölgelerdeki rekabetgücünün <strong>ve</strong> nitelikli igücünün arttrlmas hedeenmitir.<strong>2.</strong> Avrupa Sosyal Fonu (ESF): Topluluun sosyal politikalarnn ana öesi konumundaolan fon, isiz nüfusa istihdam yaratma çalmalarna destek olmak, çalma koullarnn<strong>ve</strong> yaam standartlarnn iyiletirilmesiyle içi piyasasndaki eitsizlik <strong>ve</strong> ayrmclakar çalmalar desteklemektedir.3. Avrupa Tarmsal Yönlendirme <strong>ve</strong> Garanti Fonu (EAGGF): Tarmda modernizasyon,krsal kalknma <strong>ve</strong> yapsal gelimeye yönelik çabalara destekte bulunmaktadr. Ayrcakrsal bölgelerdeki yerel aktörleri bir araya getirerek sürdürülebilir kalknmanngerçekletirilmesine yönelik giriimleri destekleyen çalmalar da bu fon tarafndannanse edilmektedir.4. Balkçl Yönlendirme Finansman Arac: Balkçlk sektöründe rekabetinarttrlmas <strong>ve</strong> baarl ticari irketlerin oluturulmasn, balkçlk kapasitesi ile mevcutkaynaklar arasndaki dengenin korunmasn desteklemektedir.AB’de yukarda açklanan yapsal fonlarn dnda bir de bu fonlardan henüz yararlanamayanancak ksa bir gelecekte Birlie katlmas beklenen aday Orta <strong>ve</strong> Dou Avrupa Devletleriile Baltk ülkeleri için ayrca daha deiik yapsal uyum araçlar tanmlanmtr. Bunlar,henüz üye olmam ülkelerin üyelie hazrlanmasn amaçlamaktadr.Bu amaçla oluturulan yeni fonlar, CARDS (Community Assstance To ReconstructonAnd Stablzaton), OBNOVA, PHARE (Poland And Hungary: Acton For TheReconstructurng Of The Economy), ISPA (Instrument For Structural Polces ForPre-Accesson) <strong>ve</strong> SAPARD (Specal Acton Programme For Agrcultural And Rural118<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDe<strong>ve</strong>lopment) olarak anlan fonlardr. Bunlar daha ziyade hibe olarak <strong>ve</strong>rilen yardmprogramlardr.Bunlarn yansra bir de ucuz kredi eklinde <strong>ve</strong>rilen yardmlar vardr ki onlar daEURO-MED, CUSTOMS UNION, TERRA, CEEC’S <strong>ve</strong> PRE-ACCESSION olarakadlandrlmaktadrTürkiye bunlar içinden AB’ne aday ülke olma sfatyla 17 aralk 2001 tarihli <strong>ve</strong> 2500/2001CARDS sayl tüzük uyarnca özellikle Avrupa Birlii’ne üye ülkelerle snr tekil edenyerlemelerde snr ötesi ibirliklerine tevik edilmektedir.Ayrca PHARE, MEDA, TACIS, CARDS <strong>ve</strong> INTERREG programlarndanyararlanabilecei de yine ayn tüzükte yeralmtr. Bunlarn yansra, Güneydou Avrupaülkesi olma sfatyla da OBNOVA fonlarndan yararlandrlmaktadr.Ayrca TERRA özellikle afet bölgelerinde yenilenen altyap yatrmlarnda yararlandmzbir baka kredidirSONUÇDünya Bankasnca nanse edilen <strong>ve</strong> Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünce yürütülenMERLIS <strong>ve</strong> ARIP projeleri ile Türk harita özel sektörü uluslararas ihale teknikleriniörenmi <strong>ve</strong> uygulamalarnda baarl olmutur. Bu deneyim sonras sadece iç pazar deildarda yaplan ihaleleri izlemenin proje yapmann zaman gelmitir.Bu yaz kapsamnda, Dünya Bankas projeleri sadece uygulanan <strong>ve</strong> deneyim sahibiolunan bir model olarak anlatlmtr.Kamu tarafna bakldnda ise Avrupa Birlii fonlarn aratrma, geçi süresinde yaplmasgereken faaliyetlerle ilgili proje hazrlama <strong>ve</strong> sunma yoluyla bir taraftan kamuya hizmetsalarken dier taraftan da sektörümüze kaynak girdisi salama zamandr.EK -1: KADASTRO PROJE FIRSATLARI• Moldova - First Cadastre Project (English) 2007/12/18• Serbia and Montenegro - Real Estate Cadastre and Registration Project (English)2004/04/26• Macedonia (former Yugoslav Republic of) - Real Estate Cadastre and RegistrationProject (English) 2005/02/16• Ukraine - Rural Land Titling and Cadastre De<strong>ve</strong>lopment Project (English)2003/05/30• Ukraine - Rural Land Titling and Cadastre De<strong>ve</strong>lopment Project 2003/05/30• Former Yugoslav Republic of Macedonia - Real Estate Cadastre and RegistrationProject : environmental analysis 2004/11/01• Macedonia - Real Estate Cadastre and Registration Project : procurement plan(English)<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>119


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Peru - Real Property Rights Consolidation Project (English)• El Salvador - Land Administration Project (English)• Tajikistan - Land Registration and Cadastre System for Sustainable AgricultureProject (English)• Russian Federation - Cadastre Project (English)2004/10/25• Tajikistan - Land Registration and Cadastre System for SustainableAgriculture (LRCSP) (Vol. 1 of 2) : Environmental management framework(English)2004/04/15• Serbia and Montenegro - Real Estate Cadastre and Registration Project(English)2004/03/02• Honduras - Forests and Rural Productivity Project : environmental assessment(Spanish)2003/11/30• Uganda - Sustainable Management of Mineral Resources Project(English)2003/11/11• Mauritania - Second Mining Sector Capacity Building Project (English)2003/06/11• Macedonia - Real Estate Cadastre and Registration Project : procurement plan(English)2006/07/01• Kosovo-Kosovo Real Estate Cadastre and Registration Project(English)2006/11/179<strong>2.</strong>• Pakistan - Sustainable Management of Mineral Resources - TAL(English)2006/10/1195.• Bosnia and Herzegovina - Land Registration Project (English)2006/03/2898.• Brazil - Para integrated De<strong>ve</strong>lopment Project : policy framework for involuntarysettlement under the scope of the Para Rural Project : Executi<strong>ve</strong> summary(English)2005/07/1399.• Burkina Faso - Mining Sector Capacity Building and Environmental ManagementProject (English)2005/06/28• Bulgaria - Registration and Cadastre Project (English)2001/05/25• Kyrgyz Republic - Land and Real Estate Registration Project (English)2000/05/08• Ghana - Land Administration Project (English)2003/07/08• Armenia : Title Registration Project (English)<strong>2008</strong>/02/01• Croatia - Real Property Registration and Cadastre Project (English)2002/08/01• Kyrgyz Republic : benets of securing and registering land for de<strong>ve</strong>lopment(English)<strong>2008</strong>/02/01• Macedonia (former Yugoslav Republic of) - Real Estate Cadastre and RegistrationProject (English)2005/02/16• Honduras - Land Administration Project (English)2004/01/22120<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Ukraine - Rural Land Titling and Cadastre De<strong>ve</strong>lopment Project : environmentalmanagement plan (English)2003/02/28• India - Land policies for growth and po<strong>ve</strong>rty reduction (English)2007/07/09• Algeria - Mortgage Finance Technical Assistance Project (English)2007/06/17• Kyrgyz Republic - Second Land and Real Estate Registration Project (English)<strong>2008</strong>/01/16• Azerbaijan - Real Estate Registration Project (English)2007/02/23• Turkey - Agricultural Reform Implementation Project (English)2001/06/06• Sri Lanka - Land Titling and Related Services Project (English)2001/03/22• Georgia - East-West Highway Impro<strong>ve</strong>ment Project : resettlement policyframework (Vol. 3 of 3) : Tbilisi - Senaki - Leselidze auto road section Agaiani -Igoeti E43 and E55 Section (English)2007/06/01<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>121


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI122<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKADASTRONUN SOSYAL VE EKONOMK ETKLER(ARATIRMA ÇALIMASI)Nedret Durukan OKAN, Cüneyt OKANKrsal Kalknma Uzmanki tane noktann altn çizmek istiyorum. Bir tanesi bu saate kadar sürekli olarak tekniktensöz ettik, uydulardan, aletten, ekipmandan, sistemlerden, ama insan boyutu en sona kald.Ne yazk ki, insan boyutuna da ilgilenenler de çok az oldu. Ben de onlarn sayesindesalonun koltuklarnn gri olduunu örendim.imdi yapm olduumuz çalma, özellikle dünya bankasnn ARIP Projesi çerçe<strong>ve</strong>sindeyapld. Biliyorsunuz ARIP Fonlar imdiye kadar defalarca söylendi, 104 milyondolarlk bir bütçeyle yapld. Biz deerlendirmeyi yaptmz dönemde 80 milyon dolarkullanlmt. 1386 köyde 328 mahalleye ait arazilerin <strong>kadastro</strong>su tamamlanm, tapularda hazrlanmt.imdi, burada hepinizin beklentisini biliyorum, ama o beklentiyi biraz snrlamakistiyorum. Çünkü bizim yaptmz arazi çalmas <strong>kadastro</strong>nun genel etkileri üzerindedeil, daha çok Dünya Bankas proje fonlarnn kullanld krsal alanlar için geçerli.Bu alana 5 Bölge Müdürlüü ile çaltk. Erzurum, Elaz, Sivas, anlurfa <strong>ve</strong> Konya’da<strong>ve</strong> u illerde bu çalmay götürdük.Çalma alannn özelliklerini bilmeden sonuçlarn da toparlamak <strong>ve</strong> de alglamak o kadarkolay deil. Onun için size özellikle çalma alan konusunda bilgi <strong>ve</strong>rmek istiyorum.Bunu yollar da dâhil 17 gün içerisinde, Eylül 2007’de yaptk, 22 tane köy dâhildi. Köyseçimini yaparken büyüklük, nüfusu dikkate aldk, sosyoekonomik durumu dikkate aldk,tarmsal çeitlilik ekolojiye bal. Bir de tabii bu kadar ksa süre içerisinde köylere ulamönemliydi. Onu da dikkate aldk.imdi, çalma yöntemleri: ki tane yöntem kullandk. Bir tanesi odak grup toplantlar.Odak grup toplantlarnda nereyi bulursak orada oturup köylülerle konutuk. imdi,projenin ba tarafnda, bata size bir, diyeceksiniz ki “Buradaki kulak nereden çkt?”Buradaki kulan amac bizim yaptmz çalmann tümüyle dinlemeye dayand.Taraarn kirlerini özgürce, rahatça, hiçbir etki altnda kalmadan söyleyebildikleriortamda onlar dinlemekte. Ne kadar iyi dinlerseniz o kadar çok ey öreniyorsunuz. Birde konunun ayrntlarn çeitli taraardan dinlemek önemli.imdi, odak grup toplantlar. Nereyi bulursak orada, kaç kii bulursak konuyu onlarlabirlikte tartyorduk <strong>ve</strong> herkes birbiriyle etkileime girerek bazen çok ateli tartmalaryapyorlard, bütün kirlerini söylüyorlar.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>123


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIkincisi, çalma yöntemimiz bire bir görümeler. Bunun için anket formlarmz vard,bunlar hazrladk <strong>ve</strong> yine çok farkl ortamlarda bire bir görümeler yaptk.Burada özellikle atlamadan arada baz dostlar görüyorum çalmay beraber götürdüümüz.Onlara, özellikle Tapu <strong>Kadastro</strong> çalanlarna, taradakilere çok büyük teekkür borçluyuz.Çünkü gerçekten çok büyük destek oldular <strong>ve</strong> çalmalarnn net biçimde anlalmas içinçok tarafsz kaldlar. Ben özellikle bunun altn çizmek istiyorum.Biz tabii çalanlarla da görümeler yaptk yine çeitli ortamlarda, ama gördüünüzgibi her zaman da bu kadar ciddi ortamlar deildi. Bazen göl kysnda balk yerken,bazen de Adyaman’da olduu gibi Abuzer Kebab yiyerek Tapu <strong>Kadastro</strong> elemanlarylagörümeleri yaptk. Bunlarn da ayrca bizim için çok özel anlar olduunu söylememgerekiyor.imdi çok farkl paydalarla çaltk. Hem Tapu <strong>Kadastro</strong> çalanlar, muhtarlar,azalar, bilirkiiler, hem büyük, hem orta, hem küçük ölçekli çiftçiler, yallar, gençler,her kesimin görüleri farkl olduu için bunlarn hepsini dinlemeye çaltk. Kadnlar,imam öretmenler, yurt d <strong>ve</strong> yurt içine göçmü köylüler. Çok büyük bir rastlantylabizim deerlendirmeyi yaptmz tarihte o insanlar köylerine gelmilerdi yaz tatili için.Dolaysyla, bütün süreci onlarn da azndan örenmek mümkün oldu. Köylerin genelyaps, bu çok önemli; çünkü dediim gibi bu bizi balyor.Ortak özellikleri: Hepsi ana yerleim yerlerine uzak, zor topografya, ulam zorluu var,orman içi <strong>ve</strong>ya orman çevresindeler. Bir de çevrelerindeki ormanlar da gerçekten çokanm.Zaten bu nedenle, bu zorluklar nedeniyle Tapu <strong>Kadastro</strong> çalmalarnda da en sona kalanköyler. Birkaç köyden, çalma yaplan, <strong>kadastro</strong> çalmalar yaplan köylerden örnekler.Nasl konumlandn, nerelerde olduunu görebilirsiniz.Ortak özellikler: Tarmsal alanlar az, parseller küçük <strong>ve</strong> ormanla iç içe. Burada dagörüyorsunuz tarmsal alan nasl aralara skm vaziyette. Burada insanlar ta toplayarakorman arazilerinden tarla açm durumda.Baka bir ortak özellik tarm alanlarnn <strong>ve</strong>rimsizlii, sulamann olmay, mekanizasyonunson derece snrl oluu.Baka bir ortak özellik, tarmn genelde aileye dönük <strong>ve</strong> geçimlik olmas <strong>ve</strong> pazaraçkacak ürünün azl. Ya pazara yumurta için geliniyor <strong>ve</strong>ya toplanm otlar için geliniyor<strong>ve</strong>yahut da çok az bir sebze çkarabiliyor.Yal nüfus. Gençler göç etmi, köyde kalanlar ya köyün keyni sürmeye gelen emekliler<strong>ve</strong>yahut da arkada braklm yallar.Aktif nüfusun azl. Ya gidenlerin çocuklarna bakyor yallar yahut da bütün sorumluluuüstlerine alp onlar okullarna gitmelerini salyorlar. Yani, aktif nüfus yok.124<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGeçmite olmu <strong>ve</strong>ya halen devam eden ciddi krsal göç var; çünkü temel hizmetlerde, buköylerde temel hizmetlerde, yani salk eitim <strong>ve</strong> ulamda yetersizlik var. Dolaysyla,insanlar göç etmekten baka çare bulamyorlar.Neredeyse statik ekonomik <strong>ve</strong> sosyal bir hayat var. Hepiniz bu köylere gittiinizde budurumu göreceksiniz. Duvar diplerine oturmu düünen, arada üç-be laf eden insanlar.Ve dolaysyla bütün bu nitelikler krsal bir fakirlii ortaya çkaryor. te bu ortamdaacaba <strong>kadastro</strong> ne gibi bir deiim oluturdu onu inceleyeceiz.imdi, deerlendirmemizi yaparken bir yandan bu çalma süresince Tapu <strong>Kadastro</strong> GenelMüdürlüü çalanlarnn performansna da baktk. Çünkü Dünya Bankasnn baktönemli konulardan bir tanesi katlm, bir tanesi effak, bir tanesi <strong>ve</strong>rimlilik <strong>ve</strong> etkinlik.Dolaysyla, Tapu <strong>Kadastro</strong> çalanlarnn performans da buna dâhildi.imdi, baladk incelemeye Tapu <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü duyurularn nasl yapt? lçe<strong>ve</strong> köylerde toplantlar yapt, muhtarlk, kah<strong>ve</strong>, cami <strong>ve</strong> kiliselere posterler ast, datlanel ilanlaryla duyurmaya çalt. Bunu taraarn tümünden sorguladk <strong>ve</strong> gerçekten gördükki, bütün kesimlere bir biçimde ulama mümkün olmu <strong>ve</strong> herkes <strong>kadastro</strong> balamadanönce bu çalmalar duymular.Programn önceden duyurulmas konusunda Tapu <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün çokciddi bir çaba sarf ettiini de bütün taraar dile getirdiler.Yatay iletiim: Yatay iletiimden kastmz Tapu <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü ulaamadkesimler olduunda bunu köylüler birbirleri arasnda gerçekletirdiler. Köyden göç etmiolanlara muhtarlar, akraba komular mutlaka ulamlar. Bunu köylere gelenlere sorduk,göç etmi olanlara. Hepsi tümüyle çok önceden duyduklarn, kendilerine haber <strong>ve</strong>rildiinisöylediler. Bunun için araç olarak da telefon <strong>ve</strong> internet kullanmlar.u gördüünüz resmi özellikle koydum. Köy tamamen bir Ta Devri görüntüsündeydi,Kars’n bir köyü <strong>ve</strong> köyden gidenlere nasl ulatnz dediimde muhtar elini açarak “Niyeulamayalm canm, internetle ulatk” dedi.Gerçekten çok büyük bir eydi, çeliki gibi gördüümüz ey bizi hayrete düürdü.Köylerin web sayfalar var. Bu sayfalarda köylülerin ölümlerinden, düünlerinden hertürlü eyin bütün herkese duyurulduunu örendik. Bu da çok ilginç, Türkiye adna güzelbir gelime.Bilirkiiler: Bilirkiilerin mevzuatlar çerçe<strong>ve</strong>sinde çizildiini gördük. Bu Adyaman’dabir bilirkii. Onunla da oturduk diz dize uzun süre sohbet ettik. Gördük ki, bütün hepsimevzuat çerçe<strong>ve</strong>sinde seçilmiler. Yalnz baz durumlarda, özellikle göçün çok olduuyerlerde bilirkii bulamadklar için ya kaymakam tarafndan atanmlar <strong>ve</strong>ya da okuryazarolmayanlar parmak basarak, bakalar yardmc olarak görevlendirilmiler.Yalnz bilirkiiler acaba gü<strong>ve</strong>nleri, halkn gü<strong>ve</strong>ni ne kadar diye sorduk. Yararlanclarnyüzde 94’ü gü<strong>ve</strong>nimiz tam dediler. Peki dedik yemin gü<strong>ve</strong>n için bir teminat mdr?Çünkü bunlar biliyorsunuz yemin ediyorlar. Yüzde 48’i doru söylediine dair benim<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>125


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIiçin teminattr dedi; yüzde 19’u deildir dedi; yüzde 11’i de çekimser kald, ben bir eydiyemem bu konuda dedi.Önemle vurguladklar bir ey vard. Bilirkiinin kiisel geçmii <strong>ve</strong> toplumdaki imajnyeminin çok üzerinde tutuyorlar. Dolaysyla, bunu da defalarca vurguladlar. Bilirkiilerlekonumamzda <strong>kadastro</strong> ekibinin iini çok iyi yaptna inanyorlar. Kendileri de köylüyleçalrken sorunsuz çaltklarnn altn çizdiler. Çünkü köylülerin kendilerine olangü<strong>ve</strong>nlerini çalma srasnda gözlemleme frsat bulmular.Çalma alannn belirlenmesi: Gördük ki alan konusunda, çalma alan belirlendiindeköylerin sadece yüzde 14’ünde bir anlamazlk çkm. Bu da ya <strong>kadastro</strong> müdürüdüzeyinde çözümlenmi hemen yahut da muhtarlarca çözümlenmi. Olay, bir tane olayarastladk biz. Yine deerlendirme yaptmz köylerde. O da mahkemeye tanan olayyine hâkimin, <strong>kadastro</strong> müdürünün karar dorultusunda karar <strong>ve</strong>rmesiyle bitmi.Çalma alan duyurusu bizim için çok önemliydi. Köylülerin tümü duyurulardan <strong>ve</strong>askya çkarlan kroki <strong>ve</strong> listelerinden haberdar olduklarn gördük. Bu çok önemliydi.Çünkü bazen bu listeler kadnlarn giremedii yerlere aslabiliyor. Bu dorudan oinsanlar o duyurularn dnda kalm oluyor. Hâlbuki bizim burada yapmak istediimizmaliklerin tümüne eit davranmak. Onun için de duyurularn gerçekten ya, cinsiyet, din<strong>ve</strong> sosyal statü ayrm olmakszn herkesin görebilecei mekânlara, okula, salk ocana,muhtarla. Köy kah<strong>ve</strong>lerine baz yerde kadn giremez. Dolaysyla, okuldan <strong>ve</strong> salkocandan görme ans var.Bu bizi son derece mutlu etti <strong>ve</strong> bunu defalarca çeitli taraardan teyit ettik.Köylüler ayrca bir eyden çok memnun kalmlar. Nereye gittiysek bunu özelliklevurguladlar. Muhtarn her sabah hoparlörle <strong>kadastro</strong> ekibinin o gün nerede çalacanduyurduunu <strong>ve</strong> de ilgilileri parsel bana çardn söylediler <strong>ve</strong> dolaysyla dadlanmadklarn, kendilerinin dnda kararlar alnmadnn gü<strong>ve</strong>ncesini almlar. Buda gerçekten hepsinin son derece sitayile bahsettii bir uygulamayd.imdi bir uygulamann effaf hzl <strong>ve</strong> yararlanclarn anlayabilecei ölçüde, anlalr <strong>ve</strong>net olmas etkinlik <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimlilii etkiliyor. imdi gördük ki, yararlanclar dediler ki,bandan <strong>kadastro</strong> programnn duyurusunu aldmzda hepimizi bir korku bast, eyvahyandk imdi dediler, öyle düündük. Hepsi bunu itiraf etti. Bakalm bamza neler gelecekdediler <strong>ve</strong> ikâyete hazrdk diyorlar hemen. Bir dolu form <strong>ve</strong>recekler bize, uzun uzuninceleyecekler, onunla bununla bktrc tartmalar yapacaz, sralarda bekleyeceiz, birkapdan o kapya göndereceiz.Gerçekten bu beklentiyle yine de <strong>kadastro</strong>ya olumlu bakmlar. Ancak sonundabalangçtaki kötümserliimizin aksine bu bir, bir deil birkaç eyin kulland sözcük.Kötümserliimizin aksine ilemler hzl, pürüzsüz <strong>ve</strong> bize yük getirmeden tamamlanmdediler <strong>ve</strong> sorduumuzda tekrar, tekrar bunu çeitli paydalardan teyit etmeyeçaltmzda, hepsinin söyledii hiç fark etmedik bile, bir de baktk çalma bitmi. Sonderece rahatt dediler.126<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIVe Tapu <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün performans, hem yerel yöneticilerle konutuk,belediyeyle, zaman zaman bulabildiimiz zaman kaymakamlarla, muhtarlarla. Tapu<strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün profesyonelce, çok büyük bir öz<strong>ve</strong>ri ile çaltn <strong>ve</strong>çözü getirmeye uratklarn söylediler. Bu çok önemliydi. Herkes görevini yapabilirama bazen de hepimiz biliyoruz devlet görevlileri ii yokua sürebilir. Burada söylenenlerTapu <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün gerçekten çözüm getirmeye çaba gösterdiinivurguladk. Ayrca da yüklenicilere, yani müteahhitlere de önder olduunu <strong>ve</strong> de önemli,onlara da önemli destekler saladnn altn çizdiler.imdi, anlamazlklarn yargya tanmas önemli. Dünya Bankasnn kriterlerinden birtanesi de anlamazlk durumunda effaf bir çözüm var m, taraar haklarn savunabiliyorlarm, bunun sonunda ne oluyor?imdi, davalar inceledik. Gittiimiz ilçelerde sa olsun arkadalarmzn da büyükkatklaryla Adliyeden eyleri bulmaya çaltk, dava konularn bulmaya çaltk. Gördükki, davalarn yüzde 46’s orman konusunda. Bunlarn yüzde 39’unda da orman davacdurumunda.Bireyler arasndaki davalar bizim örnek aldmz yerde yüzde 36’sn bireyin Hazineyimahkemeye <strong>ve</strong>rdii durumlar sadece toplamn yüzde 15’i, bireylerin orman mahkemeye<strong>ve</strong>rmesi yüzde 7. Gördüünüz gibi büyük bir çekingenlik <strong>ve</strong> korkuyla sadece yüzde 7’siadm atabilmi. Hazinenin bireylere açt dava da yüzde 3 orannda.Bireyler arasnda davalar bildiiniz gibi taraar mahkemeye ne kadar salam, geçerlibelge sunarsa o dava o tarafn lehine sonuçlanr. Bireylerin Hazine aleyhine açtdavalarn yüzde 31’i birey lehine sonuçlanm. Bireylerin ormana açt davann sadeceyüzde 5’i birey lehine. Bir de vatanda hem dava açmakla kalmyor, o sürecin sonucundaolumsuz çkyor. Bir de mahkeme masraarn üstleniyor.Dolaysyla, ormana kar dava açma konusunda son derece, son derece çekimser <strong>ve</strong>korkaklar.Orman bireylere dava açtnda yüzde 95’i orman lehine sonuçlanm. Hazine bireylereaçtnda hepsi Hazine lehine sonuçlanm.imdi, sosyal etkilere bakalm. Kadnlarn mülkiyet haklar. Önemli konulardan bir tanesikrsal toplumda, kentli toplumda bile haklarn yendii söz konusuyken, krsal toplumdane oldu diye baktk.Arazi mülkiyeti açsndan biliyoruz ki kanun tarafsz, yani haklar eit. Ancak pratikte farkluygulamalar var. Ama gördük ki deerlendirme yaptmz bölgede öyle genellemeler,ezbere söylenen eyler geçerli deil. Yani, douda kadn haklar yok, ite batda var<strong>ve</strong>ya Adyaman’da öyledir, garanti Diyarbakr’da da böyledir, Kars’ta da öyledir.Öyle genellemeler yok. lden ile deiiyor uygulamalar <strong>ve</strong> ilin içinde köyden köye biledeiiyor <strong>ve</strong> bir köyün içinde aileden aileye de deiiyor.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>127


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDolaysyla, kadnlarn mülkiyet haklar her yerde yeniyor diye bir ey yok, genellemeyapmak çok yanl.imdi gördük çeitli örnekler, kanuni hakkn alma baz yerlerde erkeklerin rzasnabal. Kzlar kendilerine sorulduklarnda “Ben araziyi istiyorum” deme cesaretini çokkolay gösteremiyor. Kardeleri, babas, tüm erkek popülâsyonu oraya oturmu, gözlerinidikmiler, o da ban eip “Tamam ben razym araziyi brakyorum” diyor.Baz yerde kzlar erkek kardelerine gönül rzas ile brakyorlar. Çünkü diyorlar ki, eererkek kardeim bekârsa, arazisi olmazsa evlenemez, evliyse de ailesini geçindiremez,onun için ben ona brakyorum diyor. Bunu gönüllü yapanlar da gördük. Baz yerlerdede erkekler çok adil davranyorlar, arazinin bedelini ödüyorlar kz kardelerine <strong>ve</strong>devralyorlar.u çok önemli. Konumalarmzda gördük ki, oradaki kadnlar mülkiyet konusundadeien haklarn henüz bilmiyorlar. Biliyorsunuz baba vasiyetinde sadece erkek çocuklaraarazi braktysa kzlar mahkemeye gidip hakkn alabiliyor. Bunu bizimle konuurkenörenenler çkt. Bir tanesi dedi ki, 80 yandaym bunu bilseydim hem babam, hemkocam, hem olan kardeimi hepsini mahkemeye <strong>ve</strong>rirdim dedi. Bunu ne yazk ki çokgeç örendim dedi.Baba yaarken eit davranmadnda da yine kzlar dava açabiliyorlar. Burada benim çok,gerçekte minnetle andm bir durum oldu. Tapu <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü mensuplarnnkadnlarn haklarn özenle koruduklarn kadnlar, bizzat kadnlarla yaptmz toplantdasöylediler. Bu çok önemliydi. Bazlar kocasndan kaçp, masann altna saklanp, amanimdi gelecek, araziyi alacak, bana yardm et dediini. Kiminin kadnlar sakladn,kiminin beyin haberi olmadan bunu kanuni duruma getirdiini örendik. O açdankendilerine kadnlar, gerçekten kadnlarn gönül borcu var.Çalma alannda bir ey yaptk, çok kolay bir ey olmad, bütün tapu kütüklerini aldktek tek isimlerden kadnlar çkarmaya uratk. Baz yerlerde bu zor bir iti, baz yerlerdearkadalarmz yardm etti bize. Gördük ki toplam malikleri yüzde 6’syla 30’u kadarkadn. Bu bölgeler arasnda <strong>ve</strong> ayn ilde köyler arasnda deiiyor. Mesela, Kars’ta yüzde14, Adyaman’n bir köyünde yüzde 50’si kadn, bir baka köyün de yüzde 7’si kadn.Sivas’ta yüzde 24’ü kadn, Konya’nn bir ilçesinde yüzde 6, baka bir ilçesinde yüzde30.Dolaysyla, henüz en büyük ortalamada yüzde 50’ye yaklalmam durumda.<strong>Kadastro</strong>nun yararn bu çalma, süre tabii kstl olduu için <strong>ve</strong> her taraf, herkesiilgilendirmedii için ksa tutmaya çaltk. Size sonuçlarn bazlarn <strong>ve</strong>rmek istiyorum.Yararlanclarn tümü mülkiyetlerin tartmasz doru <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nilir bir kayd olmasnnçok önemli olduunu vurgulad. Çok fakir bir köyde, artk o arazide kendisi bir ey bileyapamaz, üretim bile yapamaz. Ama bu hakk elde etmesinin, 70 yanda, 80 yanda bilebu hakkn kendisine gelmesinden son derece vatanda olarak mutlulard.128<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIArazilerin tasarruf hakkn bamszca kullanacak olmalar da çok memnun etmionlar. Dolaysyla, üretim kararlarn kendi balarna <strong>ve</strong>rebilir durumdalar <strong>ve</strong> bir ksmsabrszlkla ald tapudan sonra arazisine yatrm yapma istei var. Kadnlar da özellikletapuda açkça haklar yer ald için, net bir biçimde devlet gü<strong>ve</strong>ncesinde olduu içinmemnunlar. Bazlar bunun henüz farkndalar. Aile bireyleri arasnda sürtüme <strong>ve</strong>gerginliin azaldn vurgulayanlar çok oldu. Tapu almadan önce kardeleriyle küsolanlarn, kanl bçakl olanlarn bartn söylediler.Ayrca da mirasçlarn aralarnda anlamazlk olmayaca gü<strong>ve</strong>ncesi. Baba diyor ki, benartk öldükten sonra rahatlkla tapulu arazim çocuklarn arasnda paylalacak, kimsekimsenin gözünü oymayacak, ben de rahat uyuyacam mezarmda diyor.Dorudan gelir desteine etkisi: Dorudan gelir destei için bu yaplan, yani bu bölgelerdeyaplan çalmalar, <strong>kadastro</strong> çalmalar tartmasz bir temel oluturmu durumda. Bazdurumlarda da düük alanlar lehine bir durum ortaya çkm. Biz gittik oradaki ziraatçlarlakonutuk <strong>kadastro</strong>daki arkadalarmzla beraber. Eskiden beyan edilen miktarlar neydi,<strong>kadastro</strong> geçtikten, tapu aldktan sonra beyan edilen miktarlara ne oldu diye bir incelemeyaptk.Gördük ki, yüzde 22’si azalm, yüzde 38’i ayn kalm, yüzde 40’ artm. Görüldüü gibiöyle insanlarn çou da bol keseden arazilerini çok da büyük göstermemiler <strong>ve</strong> de aynekilde oradaki ziraatçlar da ii ciddiye alp salam bir temel oluturmaya çalmlar.Arazi için yatrm yapacak msnz dedik. Artk bundan sonra bir tapun var, imdiye kadaryan gözle baktn, senin olduuna inanmadn bir araziye yatrm yapar msn diyesorduk. Yüzde 34’ü yaparm diyor. Bunlarn yüzde 41’i mey<strong>ve</strong> ba gibi büyük bir özlemiçerisindeler. Yüzde 29’u mutlaka ben kuyu vuracam, su çkaracam diyor. Yüzde18’i artk yem bitkisi ekebilirim, arazi benim <strong>ve</strong> de hayvanclk yapabilirim diyor. Yüzde12’si kraç yerlerde, meyilli yerlerdeki arazilerinde ta toplayp teras yapmay planlyor.Aslnda bunlar gerçekten bal bana çok olumlu ekonomik katklar.imdi yatrm planlayanlara dedik ki, sizin, yatrmnz planlyorsunuz ama nerdenkaynak bulacaksnz? Dediler ki, yüzde 50 ben kredi kullanmay düünüyorum; yüzde12’si kaynak konusunda kararsz, kredilerle baa çkamam, tefeciden mi alsam, babamdanm istesem? Yüzde 38’i ise aman krediye uzak kalrm, çünkü ödeyemem diyor.Teminat, teminat konusuna baktk. Tapu aldktan sonra bu insanlarn hayatlarn dahaiyiletirmeleri yolunda bunu teminat olarak kullanyorlar m <strong>ve</strong> kullanabilecekler mi?imdi, bunlar diyorlar ki, bu bir teminattr. Ancak, pratiine baktnzda bunun pek deöyle olmadn görüyorsunuz. Çünkü arazilerin çok olmas, <strong>ve</strong>rimsiz olmas, krsaldaolmas hem Ziraat Bankasnn, hem de özel bankalarn pek de ilgi alannda deil.Dolaysyla, bunu yeterli teminat olarak görmüyorlar. Burada bu <strong>kadastro</strong>nun sorunu deil,tabii genel bir ekonomik sorun. Dolaysyla, buradaki insanlar kredi almaktan çekiniyorlar.Eer, bavurdularsa da, bazlarnla direkt olarak ey yapabildik, dorulayabildik. kinci birteminat istiyorlar. Mesela, diyor ki bana bir evin tapusunu getir. Adam da köyünde, diyorki, benim zaten tapulu evim olsa ben durumda olmazdm. Onun için getiremiyorum.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>129


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDolaysyla, krediyle yatrm yapma konusunda bir darboaz var.Arazi deerinde ne deiim oldu diyoruz? Faydalanclarn yüzde 50’si arazi deerindebir art yok diyorlar. Bunu biraz kesin söylüyorlar, olmayacaa daha yakn. Yüzde 16’sümitli, diyor ki henüz artmad, ama birkaç sene sonra artaca kansndayz diyor. Yüzde24’ü ise çok olumlu düünüyor. Diyor ki ben birkaç sene içerisinde kesinlikle arazimdeer kazanacaktr. Tapulu araziyi almak, satmann ne kadar kolay olduunu biliyorumdiyor.imdi, köy hayatndaki deiime baktk. Özellikle köyden göç eden yallarla emeklilerköye dönüü düünüyor. Herhangi bir devlet dairesinde uzun yllar çalm, artk emekliolmu, tek istedii ey köyüne geri dönmek. Onun için tapularnn olmas onlar için büyükbir gü<strong>ve</strong>nce. Ayn ekilde emekliler, ayn ekilde Almanya’ya göç edenler. Avrupa’ya göçedenlerde bile geriye dönme konusunda büyük bir istek gördük.Ancak, bütün bu insanlar tapulu arazilerini yatrma <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rime dönütürme konusundakaygllar. Eer bu köylere <strong>ve</strong> insanlara yeterli miktarda girdi, zamannda girdi. Gübreatacam diyor gübreyi bulamyorum, gübreyi buluyorum zamannda bulamyorum <strong>ve</strong>teknik yardm yaplmadan <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong> tapu programlarnn tek bana refah yaratmasolanaksz olarak görünüyor.Yallar <strong>ve</strong> ebe<strong>ve</strong>ynler sonuç olarak çocuklarna tapulu arazi brakmaktan mutlular. Herey bizim torunlarmz, geleceimiz diyorlar.lgiyle dinlediiniz, buradan ayrlmadnz için teekkür ediyorum.Bu arada bütün Kurumu da kutluyorum. Gerçekten daha önce ben <strong>kadastro</strong>yla ilgili birçalma yapmamtm. Kurumu, özellikle tarada çalan arkadalar çok yakndan tandk.Ne kadar zor artlar altnda, ne kadar öz<strong>ve</strong>riyle çaltklarna ahit olduk. Vatanda olarakonlara teekkür ediyorum.yi akamlar.130<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIÜÇÜNCÜ OTURUMTÜRKYE’DE MEKANSAL BLG SSTEMNNALTYAPISINI OLUTURMAK ÜZERE SAYISALKADASTRO ÜRETMOturum Bakan: Timur Bilinç BATUR / HKMO Yönetim Kurulu ÜyesiKONUKLAR:Türkiye‘de Mekansal Bilgi Sisteminin AltyapsnOluturmak Üzere Saysal <strong>Kadastro</strong> Üretimine ÖzelSektör YaklamMuhittin PEK /Özel Sektör<strong>Kadastro</strong> Çalmalarnda Ulusal Konumsal VeriAltyaps ÖngörüsüDoç. Dr. Çetin CÖMERT, Dr. Hasan Tahsin BOSTANCI / KTÜKonya Bölgesinde Takbis Projesi Çalmalar <strong>ve</strong><strong>Kadastro</strong> 2014 VizyonuZafer TÜREN / TKGM 5. BölgeYard.Doç.Dr. Sava DURDURAN / Selçuk Ün.Bat <strong>ve</strong> Orta Avrupa’da Arazi Yönetimi <strong>ve</strong>Konumsal Veri AltyapsGodfried BARNASCONI / Hollanda <strong>Kadastro</strong> Gn. Md. Yard.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>131


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI132<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITÜRKYE’DE MEKANSAL BLG SSTEMNNALTYAPISINI OLUTURMAK ÜZERE SAYISALKADASTRO ÜRETMNE ÖZEL SEKTÖR YAKLAIMIMuhittin PEK 11Hapa Müh.n.San.Tic.Ltd.ti. Ankara, hapa_muh@hotmail.comÖZET1950 yllar banda faaliyet göstermeye balayan <strong>Harita</strong> Özel Sektörü 2004 ylnagelindiinde <strong>kadastro</strong>dan toplulatrmaya, imar uygulamasndan alt yap mühendislikhizmetlerine kadar pek çok olanda varln sürdürmeye çalmtr. Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong>Genel Müdürlüü (TKGM) 1988 ylnda balatt hizmet almn uzun bir süre (15 yl)sürdürememi, 2004 ylna gelinde MEER/MERLIS Projesi kapsamnda yenileme ileriile tekrar <strong>Harita</strong> Özel Sektöründen hizmet almaya balamtr. 2005 ylnda <strong>Kadastro</strong>kanununda yaplan deiiklikle <strong>kadastro</strong> çalmalarnda özel sektörden hizmet almnabalanlmtr. Toplam 5<strong>2.</strong>643 birimden (Köy/Mahalle) 2003 ylna kadar 39 642 birimdetamamlanan <strong>kadastro</strong> 2003-<strong>2008</strong> yllar arasnda özel sektörün katks ile 1<strong>2.</strong>229 birimdetamamlama aamasna gelinmitir. <strong>Kadastro</strong> ilerinde TKGM personeli ile e zamanlçalma zorunluluunda olan <strong>Harita</strong> Özel Sektörü baka hiçbir sektörde uygulamasbulunmayan bir çalmay baarmtr. Önümüzde yeni bir süreç yeni bir sistem anlaybulunmaktadr. Bu sistem anlay <strong>Kadastro</strong> kanununda yaplan deiikle yer alan “……mekansal bilgi sisteminin alt yapsn oluturmaktr.” <strong>Harita</strong> Özel Sektörü donanm,yazlm <strong>ve</strong> yetimi personeli ile bu yeni süreçte görev almaya hazrdr.Anahtar Sözcükler: <strong>Harita</strong> Özel Sektörü, Mekansal Bilgi Sistemi Altyaps.ABSTRACTTHE APPROACH OF PRIVATE SECTOR TO PRODUCTION OF DIGITAL CADASTRETO FORM SPATIAL INFORMATION SYSTEM DATA INFRASTRUCTURE INTURKEYSur<strong>ve</strong>ying and mapping private sector which began to function in early 1950’s, tried tocontinue its existence in many elds ranging from land consolidation and land de<strong>ve</strong>lopmentto technical infrastructure engineering services until 2004. General Directorate of LandRegistry and Cadastre discontinued the private sector supported services they began in1988 for 15 years returning these services in 2004 under the content of MEER/MERLISproject. After the change in cadastre law in 2005, services procurements from the privatesector began. From a total of 52,643 units (village/district); 39,642 units were completeduntil 2003 and with the assistance of private sector in between 2003-<strong>2008</strong>; 12,229 moreunits ha<strong>ve</strong> been completed. Sur<strong>ve</strong>ying and mapping private companies which mustwork simultaneously with General Directorate of Land Registry and Cadastre staff has<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>133


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIsucceeded a work which didn’t exist in any other sector. We’<strong>ve</strong> got a new duration anda new system approach ahead of us. This new system forms spatial data infrastructurewhich took place with the change in the cadastre law. Sur<strong>ve</strong>ying and mapping privatesector is ready to work in this new duration with its hardware, software and expert staff.Keywords : Sur<strong>ve</strong>ying Private Sector, Spatial Information System Data Infrastructure1. HARTA ÖZEL SEKTÖRÜNÜN TARHSEL SÜREC<strong>Harita</strong> Özel Sektörünü tarihsel süreci ile ele aldmzda 1945 ylnda kurulan llerBankas özel sektörden ilk harita talep eden kurum olarak görmekteyiz. Daha sonra DS<strong>ve</strong> Karayollarnn kurulmas ile harita talebi artmtr. Ancak bu iki kurum özel sektördenhizmet almas söz konusu olamadndan uzun bir süre ihtiyaç duyduu 1 / 5000 ölçeklifotogrametrik haritalar <strong>Harita</strong> Genel Komutanlna yaptrmtr. 1950’lerin banda 7adet olan büro irket says 1973 ylnda Tescile Konu <strong>Harita</strong> Planlar Yönetmelii <strong>ve</strong>1974 ylnda Teknik Yönetmeliin yaynlanmas ile birlikte özel sektörün geliiminihzlandrmasyla 1983 ylnda 240’a ulamtr. 1990 ylnda “Gizlilik Yönetmelii”olarak bilinen yönetmelikte deiiklik yaplmas sonucu 1 / 5000 <strong>ve</strong> daha büyük ölçekliharitalar yapma <strong>ve</strong> yaptrma serbestliinin getirilmesi ile özel sektör fotogrametrikyöntemle harita üretimine balamtr. Bu da, sektöre ivme kazandrmtr. Bu süreçte,bilgi sistemlerinin oluturulmas amacyla CBS/ABS/Kent Bilgi Sistemleri konusundagelimeler kaydedilmi, özel sektör bu tür projeleri yapmaya balamtr.2004 ylna gelindiinde harita özel sektörü; <strong>kadastro</strong>dan toplulatrmaya, imaruygulamasndan kentlemeye, çevre düzenlemesinden turizm <strong>ve</strong> kylarn düzenlenmesine,sulama projelerinden slah çalmalarna, baraj demiryolu, karayolu, hava meydanlar,kanalizasyon, enerji <strong>ve</strong> iletiim altlar deniz <strong>ve</strong> göl haritalar, maden haritalar, toplu konutalanlarnn düzenlenmesi gibi pek çok mühendislik hizmetlerinin alt yapsnn oluturanharita üretim faaliyetinin içinde olduunu görüyoruz.1.1. <strong>2008</strong> Yl tibariyle <strong>Harita</strong> Özel Sektörünün Nicelik Olarak Durumu:HKMO <strong>ve</strong>rilerine göre toplam kaytl üye says: 9805Faal Üye: 10296 (Kamu:3019, serbest:3110, irket Orta: 2992)RKET / BÜRO Says: 3994Büro: 2273 (Tescilli:654, Tescile kapal: 387, Kapal: 925Limited irket: 1684 (Tescilli: 761, Tescil Yaptrmayanlar: 430, Kapal: 280)Anonim irket: 37 (Tescilini Yenileyen: 11, Tescil Yaptrmayan: 7, Kapal: 15Bu bilgilerin yüzdeleri Oda kaynaklarndan görülebilir.Ksaca 1500 adet faal büro / irket bulunmaktadr.134<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong> KADASTRO – ÖZEL SEKTÖR LKLERTKGM 1988 ylnda 5 adet yerde <strong>kadastro</strong>nun teknik ksmn ihale etmitir (Pnarba,ebinkarahisar <strong>ve</strong> Aralk vd.). Daha sonra 7 ihale daha yaplmtr (Horasan). halesiyaplan bu 12 proje harita özel sektörünce baar ile tamamlanmtr. Ne yazk kibalatlan bu hareket sürdürülememitir. Bu nedenle, <strong>kadastro</strong> yönüyle çok önemli frsatkaçrlm <strong>ve</strong> özel sektörün <strong>kadastro</strong> ilerine dahil olmas için 15 yl beklenilmitir.TKGM; Döner Sermaye <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> kanununda yapt deiikliklerden sonra, 2004ylnda, Dünya Bankasndan temin ettii kredilerle, <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong> yenileme ilerinde haritaÖzel sektöründen hizmet almaya balamtr. Bu yaklam, harita sektörü için çok önemli<strong>ve</strong> cesurca atlm bir admdr. MEER/MERLIS kapsamnda ihaleye çkarlan 9 adet projezamannda baar ile tamamlanmtr. Ayrca MEER/MERLIS kapsamnda fotogrametrikiler de ihale edilmitir.3. TÜRKYE KADASTROSU VE HALEL LERÜlkemizdeki <strong>Kadastro</strong> Çalmalar 80 yldr yaplmaktadr. TKGM <strong>ve</strong>rilerine göre bu günekadar (Mart <strong>2008</strong> itibariyle) 5<strong>2.</strong>653 birimden (Köy/Mahalle) 45.918 birimde <strong>kadastro</strong>çalmalar tamamlanmtr. 5.062 birimde ise <strong>kadastro</strong> çalmalar devam etmektedir.Geri kalan birimlerin <strong>kadastro</strong> çalmalar ise <strong>2008</strong> yl içerisinde yaplacaktr.2003 YILINA KADAR YAPILAN2003-<strong>2008</strong> YILLARINDAYAPILANKALAN SORUNLUBRMTOPLAM BRM(MAH+KÖY)BTEN BRM(MAH+KÖY)(MAH+KÖY)(MAH+KÖY)5<strong>2.</strong>653 39.642 1<strong>2.</strong>229 782Tablo1:Türkiye Geneli <strong>Kadastro</strong> Üretim Durumu3.1. 2004-2007 Yllar Arasnda haleli Ve Müdürlükçe Yaplan <strong>Kadastro</strong>Çalmalar:YILLARHALE (KÖY+ MAH.)Sözleme mzalananMÜDÜRLÜK(KÖY+ MAH.)TOPLAM(KÖY+ MAH.)2004 353 847 12002005 2946 764 37102006 3535 _ 35352007 2951 _ 2951TOPLAM 9.785 1.611 11.396Tablo2: haleli Ve Müdürlükçe Yaplan <strong>Kadastro</strong> Çalmalar<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>135


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIYILLAR Birim Says Toplam Sözleme Bedeli (YTL)2004 353 17.675.9022005 <strong>2.</strong>946 121.137.8842006 3.535 227.816.8452007 * <strong>2.</strong>951 138.510.885TOPLAM 9.785 505.141.516* 31.1<strong>2.</strong>2007 tarihi itibariyle 2951 birimin sözlemesi yaplmtr.Tablo3: 2004–2005–2006 -2007 Yllar hale Özet Cet<strong>ve</strong>li (Sözleme Baznda)TAHSS EDLEN ÖDENEK MKTARITAHSS EDLEN ÖDENEK MKTARI:103.000.000 ABD Dolar:126.690.000 YTL (1 ABD Dolar=1.2300 YTL esas alnarak hesaplanmtr)HALE GERÇEKLEME YAPILAN HARCAMA (YTL) Yolluk, Tazminat ToplamYl hale Paketi Birim Says Sözleme Bedeli (YTL) (D kaynak) (ç kaynak) (ç kaynak) Harcama (YTL)2005 57 1436 54.394.251,90 2005 19.930.375,05 3.850.273,59 1.027.399,24 24.808.047,882006 26 630 43.737.027,60 2006 37.391.265,30 6.831.404,42 1.464.500,00 45.687.169,722007 35 914 50.918.531,15 2007 46.177.798,58 8.334.425,28 1.826.944,67 56.339.168,53FOTO.HART. 4.667.000,00 <strong>2008</strong> 18.061.383,50 3.268.076,68 740.098,83 2<strong>2.</strong>069.559,01TOPLAM 118 2980 153.716.810,65 TOPLAM (YTL) 121.560.822,43 2<strong>2.</strong>284.179,97 5.058.942,74 148.903.945,14USD 98.829.937,00HARCAMASI YAPILMAYAN ÖDENEK(D kaynak)5.129.177,6 YTL (4.170.063 ABD Dolar)PROJE SAYISI BRM SAYISI PARSEL SAYISITOPLAM 118 <strong>2.</strong>980 <strong>2.</strong>907.626DEVAM EDEN 54 1.588 1.310.517BTEN 64 1.392 1.597.109GEÇCKABULÜ53 1.150 1.389.986YAPILANKESNKABULÜYAPILAN11 194 32<strong>2.</strong>463TARIM REFORMU UYGULAMA PROJES (ARIP)Tablo4: Arip hale ÖzetiYILIGrup Birim Parsel SözlemeSays Says Says Bedeli (YTL)2004 19 17 34<strong>2.</strong>259 17.675.9022005 96 1.510 1.670.444 66.743.6322006 157 <strong>2.</strong>988 3.299.348 188.997.9932007 107 <strong>2.</strong>397 <strong>2.</strong>398.481 89.290.225<strong>2008</strong> 35 699 597.000 2<strong>2.</strong>830.968TOPLAM 414 7.611 8.307.532 385.538.720Tablo5:2004-<strong>2008</strong> Yllar KK hale ÖzetleriTOPLAM PROJE SAYISI 532BTEN PROJE SAYISI 175Tablo6:Proje Durumu136<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIASKIKÖYASKI LANINDAMALYELANINATÜZEL MERA ORMANTRAZ EDLEN PAFTA KÜTÜK MALK HAZNESYILI ÇIKANKLADED ADED ADEDPARSEL PARSELPARSEL PARSEL PARSEL PARSELORANADED ADEDADED ADED ADED ADED2005-<strong>2008</strong> 5.564.125 225.865 0,04 155.666 7<strong>2.</strong>868 3.731.395 335.617 97.921 3<strong>2.</strong>592 43.712Tablo7: Orman <strong>Kadastro</strong>suORMAN KADASTROSU YAPILAN BRM SAYISI :4.671ORMAN KADASTROSU YAPILAN ALAN:37.810.316 (DÖNÜM)Yllar itibariyle ihaleli iler kapsamnda; 2004 ylnda 19, 2005 ylnda 153, 2006 ylnda183, 2007 ylnda 142 <strong>ve</strong> <strong>2008</strong> ylnda 35 olmak üzere toplam 532 proje sözlemeyebalanmtr.Ksaca 220 adet rma <strong>ve</strong>ya rma grubu 532 <strong>kadastro</strong> projesini üstlenmitir. <strong>Kadastro</strong>yaplmas sürecine baktmzda; son dört yllk döneminde özel sektörden hizmetalnmaya balanmas ile birlikte <strong>kadastro</strong>nun tamamlanma aamasna gelinmitir. ÖzelSektör, dinamik yaps <strong>ve</strong> yetimi personel ile <strong>kadastro</strong> yapmna hz kazandrmtr.<strong>Harita</strong> özel sektör kurulular olarak dört yldr Saysal <strong>Kadastro</strong> yapm ilerini Tapu <strong>ve</strong><strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü personeli ile birlikte ezamanl sürdürmekteyiz. Bizleri ençok zorlayan “ezamanl” çalma zorunluluu olmutur. <strong>Harita</strong> Sektörü dnda bakahiçbir sektörde böyle bir ihale uygulamas mevcut deildir. Böylesi bir çalma biçimibirçok sorunu beraberinde getirmi yüklenici için çok önemli olan zaman kayplarnasebebiyet <strong>ve</strong>rmi, dolaysyla yükleniciye mali külfetler dourmutur. Çalmalarnher kademesinde hemen hemen <strong>kadastro</strong> birimleri ile beraber çallmtr. in yapmsözlemesinde <strong>Kadastro</strong> Müdürlüünce yaplacak (KM’ce) iler olarak gösterilen; kayt<strong>ve</strong> belgelerin çkarlmas, çalma alanlarnn belirlenmesi, orman snrlarnn belirlenmesigibi i tesliminde hazr olmas gereken hususlarn birçok yerde hazr olmad, dolaysylayükleniciye yer teslimi yaplamad görülmütür. Ucu açk bir Sözleme <strong>ve</strong> artname ileilerimizi tamamlamaya çaltk.haleli ilerde çok az deneyimi olan Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü ksa süredeoldukça önemli deneyimler kazanmtr. Ancak <strong>kadastro</strong> birimlerinde ihale kültürü <strong>ve</strong>özel sektöre bak henüz istenen seviyeye ulamamtr. Özel Sektör ksa sürede ilerinyetimesi için dengesiz bir yaplanmaya giderek alet <strong>ve</strong> donanma büyük yatrmlaryapmtr. Donanm, yazlm <strong>ve</strong> personel olarak çok doygun bir seviyede bulunmaktayz.Sektörümüzün elinde;2500 den fazla GPS alcs <strong>ve</strong> program,7000 adet Elektronik Takeometre,4000 adet civarnda CAD yazlm olduu tahmin edilmektedir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>137


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAyrca TGKM’nin ihale artnamesi gerei <strong>Kadastro</strong> müdürlüklerinde neredeyse herpersonele bir yazlm salanm durumdadr.Sektörümüz, <strong>Kadastro</strong>da i arznn dümesi, adaletsiz <strong>ve</strong> haksz rekabete dayal ihalelernedeniyle zor durumdadr. hale biçiminin deimemesi durumunda yaplacak ihalelerindurumumuzu deitirmeyecei inancndayz.Bütün olumsuzluklara ramen, sektörümüzün çok önemli katks ile birlikte, Saysal<strong>Kadastro</strong> Yapm çalmalaryla Türkiye <strong>Kadastro</strong>su tamamlanma aamasna gelmibulunmaktadr. Önümüzde yeni bir süreç <strong>ve</strong> yeni bir sistem anlay bulunmaktadr.Bu sistem anlay 3402 Sayl <strong>Kadastro</strong> Kanununda 2005 ylnda yaplan son deiikliklerleortaya konmutur. “3402 Sayl <strong>Kadastro</strong> Kanununun amac, ülke koordinat sisteminegöre memleketin kadastral <strong>ve</strong>ya toporak kadastral haritasna dayal olarak tanmazmallarn snrlarn arazi <strong>ve</strong> harita üzerinde belirterek hukukî durumlarn tespit etmeksuretiyle 4721 sayl Türk Medeni Kanununun öngördüü tapu sicilini kurmak, mekânsalbilgi sisteminin alt yapsn oluturmaktr.”<strong>Kadastro</strong>nun tamamlanma çalmalarndan önce Tapu <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi (TAKBS)projesine 2001 ylnda balanmtr. TAKBS Projesi ile hedeenen ülke genelinde tapu<strong>kadastro</strong> hizmetlerinin Cora Bilgi Sistemi /Arazi Bilgi Sistemi felsefesi çerçe<strong>ve</strong>sindeanaliz edilerek sorunlar <strong>ve</strong> çözüm yollarnn bulunmas, tapu <strong>kadastro</strong> hizmetlerininbu yolla elektronik olarak yerine getirilmesi, yerel yönetimlerin <strong>ve</strong> ilgili kurulularnteknik anlamda tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> ile ilikilerinin belirlenmesi, yerel yönetimlere <strong>ve</strong> ilgilidier kurumlara arazi bilgi sistemi mantnda doru, gü<strong>ve</strong>nilir <strong>ve</strong> güncel bilgilerinsunulmasdr. Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> bilgilerinin bilgi sistemleri teknolojisi kapsamndayeniden deerlendirilmesi ile; Tapu <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sisteminden beklenilen beklentilerikarlayabilmesi için <strong>ve</strong>rilerin dönüüm <strong>ve</strong> entegrasyonunun belirlenecek standartlarçerçe<strong>ve</strong>sinde iyiletirilmesi <strong>ve</strong> ihtiyaçlarn belirlenmesi gerekmektedir. Böylece TKGMyapmakta olduu görevlerini çok daha etkin <strong>ve</strong> hzl bir ekilde yürütüp, bilgilerinikullanclarn kullanmna GIS/LIS mantnda sunabilme imkanna sahip olacaktr. Buprojede sistem analiz <strong>ve</strong> tasarm yapldktan sonra önerilen Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemimodeline uygun olarak GIS/LIS mantnda uygulama yazlmlar gelitirilmektedir.Ancak TAKBS I kapsamnda cora bilgi sistemleri anlamnda uygulama yazlmgelitirilememitir. Kullanlan yazlmlar kullanc memnuniyetsizliine sebep olmaklaberaber alternatieri kullanlmas ile ilgili çalmalar gözükmemektedir.TAKBS I projesinin çok amaçl bir <strong>kadastro</strong> bilgi sistemine <strong>ve</strong> bir arazi bilgi sisteminealtlk oluturabilmesi için araziye ilikin temel bilgileri içeren tapu-<strong>kadastro</strong> bilgilerininmutlaka birbirleri ile entegre olmas gerekmektedir. Bu gereksinimlere ramen u ana kadarbir <strong>kadastro</strong> müdürlüünde entegrasyon oran da yüzde yüz deildir. Bu entegrasyonungerçekletirilememesi durumda ilgili <strong>ve</strong>rilerin kullanm <strong>ve</strong> üretilecek projelerdeki gü<strong>ve</strong>nkesinlikle düük seviyede olacaktr.Gerek TAKBS-1 gerekse TAKBS II yazlmlar kullanlan müdürlüklerde yaplangörümelerde <strong>ve</strong> incelemelerde, özellikle tapuya gönderilen <strong>kadastro</strong> ilemlerinde <strong>ve</strong>138<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIgönderilen <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong>risinin tapuya tescil ileminde sorunlar olduu belirlenmitir.Yazlmlarn tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong>nun entegrasyonunun salkl çalmamasndan dolay <strong>ve</strong>rigüncellemesinde <strong>ve</strong> taleplerin zamannda karlanmasnda müdürlüklerde problemleryaanmaktadr.TAKBS’e geçen <strong>Kadastro</strong> Müdürlüklerinden sürekli olarak ikayetler gelmektedir.TAKBS II kapsamnda <strong>kadastro</strong> müdürlüklerinde <strong>ve</strong>ri aktarm/tamamlama iindeTAKBS <strong>ve</strong>ri modeline göre kullanlan katmanlar içinde snr katman bulunmamaktadr.<strong>Kadastro</strong> paftalarnda bulunan snr <strong>ve</strong> semboloji bilgilerinin neden TAKBS ortamnaaktarlmad anlalamamaktadr. <strong>Kadastro</strong> bilgilerinin bu bilgilerden yoksun olmasdüünülemez.Dünyada arazi benzersiz özellikleri olan bir ana kaynak olarak görülmektedir. Hzlnüfus art, hzl ekonomik büyüme arazinin durumunun sürekli deitirdiini <strong>ve</strong> arazimülkiyet haklarnn geleneksel <strong>kadastro</strong> ile korunamayacan, bu nedenle yeni yaklamgerektii ortaya konmutur.FIG (Uluslar aras Ölçmeciler Birlii) 1995 ylnda “<strong>Kadastro</strong> Raporu”, 1996 ylndaBirlemi Miletler <strong>ve</strong> FIG ile yaynlad “ Kadastral Reform Üzerine Bogor Bildirgesi”<strong>ve</strong> 1998 yl “<strong>Kadastro</strong> 2014, Gelecekteki Kadastral Sistem çin Bir Vizyon” yaptlaryla“Cora Bilgi Sistemine” doru yeniden yaplanmay ortaya koymaktadr.Türkiye Ulusal Cora Bilgi Sistemi dönemini kapsayan Dokuzuncu Kalknma Plannn“e-Devlet Uygulamalarnn Yaygnlatrlmas <strong>ve</strong> Etkinletirilmesi” bölümünde benzerhedeere yer <strong>ve</strong>rilmitir:“706. Kamu hizmet sunumunda temel bilgi altyaplarnn oluturulmas salanacak; bukapsamda gerçek kiilerde olduu gibi tüzel kiiler için de tek numaraya dayal bilgisistemi ile adres <strong>ve</strong> gayrimenkul bilgi sistemleri gelitirilecektir. Gerçek <strong>ve</strong> tüzel kiilere aittemel bilgilerin ortak <strong>ve</strong>ri tabanlarndan, belirli yetki <strong>ve</strong> sorumluluk ilkeleri çerçe<strong>ve</strong>sinde,ilgili kamu kurulular arasnda elektronik ortamda etkin paylam salanacaktr.”“710. Yerel yönetimlerce elektronik ortamda sunulan hizmetler gelitirilecek, bunlarailikin standartlar oluturulacak <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>ri paylam salanacaktr. Bu hizmetlerinsunumunda sinerji frsatlar ortaya çkarlacak, bilgi <strong>ve</strong> iletiim teknolojilerinin saladimkanlardan faydalanlarak halkn yönetime etkin katlm için ortam salanacaktr.”Böylelikle Mekansal Bilgi Sistemi hede ile yasal düzenlemeler oluturulmu, uygulamayageçilmesi için ilgili kurumlara görev sorumluluk yüklenmitir. lgili kurumlardan enönemlisi TKGM’dir. TKGM bu önemli projenin gerçekletirebilmesi için özel sektörlebirlikte çalma frsatlar yaratmaldr.SONUÇ VE ÖNERLER1. TKGM’nin uygulamaya yön <strong>ve</strong>ren <strong>ve</strong> kontrol eden olarak kalmas <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> ilerininözel sektör eliyle yürütülmesi yaklam; ilerin doru <strong>ve</strong> zamannda yaplabilmesi,özel sektörün güçlendirilmesi <strong>ve</strong> yaplanmas, sektörel geliim <strong>ve</strong> dier konulardason derece doru bir yaklam olarak deerlendirilmektedir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>139


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong>3.4.5.6.7.8.<strong>Kadastro</strong>nun ihale yoluyla yaplmas sonucunda Türk <strong>Harita</strong> Özel Sektörü yenidenyaplanm, bütün rmalarda öncelikle nitelikli personel, yazlm <strong>ve</strong> donanm yönüyleyeterli hale gelmitir.MEER/MERLIS <strong>ve</strong> ARIP projeleri sonucunda, Türk harita özel sektörü, DünyaBankas ihale prosedürlerini örenmi <strong>ve</strong> dünyann her yerinde i yapabilir konumagelmitir.2007 sonu <strong>ve</strong> <strong>2008</strong> yl <strong>kadastro</strong> ihalelerinde yaanan düük yat sorunu gözdengeçirilmeli, sonuçlar çkarlmal <strong>ve</strong> bundan sonra yaplacak ihalelerde yol göstericiolabilmelidir. En düük bedel esasna göre yaplan ihalelerde <strong>ve</strong>rilen yatlarn TKGMöngörülerinin yaklak 1/3 olduu, parseli 20YTL <strong>ve</strong> hatta daha düük bedellerleyaplan projelerin sonuçlanmasnn projenin teknik <strong>ve</strong> idari artnameleri yönüyle çokzor olduu uzmanlarnca kolayca görülebilmektedir.Tapu <strong>Kadastro</strong>nun Modernizasyonu Projesi, <strong>Kadastro</strong> Yenilemesi alt bileeniningerek teknik <strong>ve</strong> gerekse idari artnamelerinin gerektiinde özel sektörün katlmlarylaolgunlatrlmas, projelerin salkl bir ekilde sonuçlandrlabilmesi için bata ihalemevzuat olmak üzere tüm detaylarn açklkla belirlenmesi gerekmektedir.TAKBS Projesinin özellikle <strong>kadastro</strong> yönüyle bugünkü durumu, yazlm – donanm<strong>ve</strong> sistem mimarisi yönüyle teknik yaps, sorunlar, <strong>ve</strong>rilerin toplanmas, <strong>ve</strong>rientegrasyonu vb. konularda <strong>ve</strong>ri toplama teknikleri, maliyet <strong>ve</strong> zamanlamay daiçerecek matrislerin oluturulaca zibilite çalmalarnn yaplmas, TKGM’nin birsonraki admlar için son derece yararl olacaktr.TAKBS Projesi kapsamnda yaptrlan saysallatrma iine devam edilecekse,saysallatrma ilerinin özel sektöre açlmas konusunda çalmalar yaplmaldr.Eer yenileme <strong>ve</strong> güncelletirme kapsamnda projeler oluturulacaksa, öncelikle kentmerkezlerinin tamamnn TAKBS’e geçirilmesi için ön çalmalar tamamlanarakTAKBS Projesi her yönüyle hayata geçirilmelidir.“Lisansl <strong>Harita</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri <strong>ve</strong> Bürolar” ile dier harita müteahhitlikhizmetleri farkl hizmet alanlarn kapsamakta olduundan, yaplacak yasa deiikliiile bu hizmetleri yürütecek rmalarn yalnzca birine talip olacak ekilde yaplanmasyoluna gidilmelidir.KAYNAKLARKaufmann, J. <strong>ve</strong> Steudler, D., (1998). Cadastre 2014: A Vision For A Future Cadastral System ,International Federation of Sur<strong>ve</strong>yors FIG, Denmark.<strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas ,(2003). Türkiye <strong>Kadastro</strong>suna likin Çerçe<strong>ve</strong> Rapor ,Ankara.T.C. Babakanlk Devlet Planlama Tekilat , (2006). Dokuzuncu Kalknma Plan, ‘’e-DevletUygulamalarnn Yaygnlatrlmas <strong>ve</strong> Etkinletirilmesi’’, Ankara.140<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKADASTRO ÇALIMALARINDA ULUSAL KONUMSALVER ALTYAPISI ÖNGÖRÜSÜH.T. Bostanc 1 , Ç.Cömert 21Karadeniz Teknik Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Gümühane Mühendislik Fakültesi,Jeodezi <strong>ve</strong> Fotogrametri Mühendislii Bölümü, bostanci@ktu.edu.tr2Karadeniz Teknik Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Mühendislik Fakültesi,Jeodezi <strong>ve</strong> Fotogrametri Mühendislii Bölümü, Trabzon ccomert@ktu.edu.trÖZETUlusal Konumsal Veri Altyaplar hzl, doru <strong>ve</strong> ekonomik çözümler için kaçnlmaz halegelmitir. Bununla birlikte, bir UKVA kurmak çok zor bir itir. Bu, UKVA nn iki temelbileeni olan,“teknik” <strong>ve</strong> ”kurumsal” “birlikte ilerlik altyaplar”nn tanmlanmasniçerir. Teknik birlikte ilerlik altyaps, UKVA’nn üzerinde çalaca Bilgi <strong>ve</strong> letiimTeknolojilerini (BT) belirler. Kurumsal birlikte ilerlik altyaps,UKVA içerisindeki <strong>ve</strong>ri<strong>ve</strong> servis salayc <strong>ve</strong> kullanclarn hak <strong>ve</strong> yükümlülüklerini tanmlar. Ayn zamandaUKVA’nn kurulmas <strong>ve</strong> yaatlmas için gerekli kural <strong>ve</strong> mekanizmalar belirler.Burada, <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> servislerin toplanmas, güncellenmesi, kalite gü<strong>ve</strong>ncesinin salanmas,yatlandrlmas, gü<strong>ve</strong>nlii, gizlilii, katma-deerli ürünlerin yatlandrlmas, özelsektör rolü gibi sorunlarn çözümlenmesi söz konusudur. Bu çalmada, UKVA’da entemel <strong>ve</strong>ri salayclardan biri durumundaki <strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> tapu kurumlarnn, teknik <strong>ve</strong>kurumsal birlikte ilerlik altyaps içerisindeki rolü balamndaki vizyonunun belirlenmesiamaçlanmtr.Anahtar Sözcükler: Ulusal Konumsal Veri Altyaps (UKVA), <strong>Kadastro</strong>, birlikte ilerlikaltyapsABSTRACTNational Spatial Data Infrastructures (NSDI) ha<strong>ve</strong> become indispensable for enabling rapid,right, and economical (R2E) solutions. Building an NSDI, howe<strong>ve</strong>r, is a formidable task.It invol<strong>ve</strong>s dening the “technical” and “organizational” interoperability infrastructures,the two main components of an NSDI. The technical interoperability infrastructure denesthe architecture of the Information and Communication Technologies (ICT) invol<strong>ve</strong>d.Organizational interoperability infrastructure denes the rights and responsibilities ofproviders and users of data and services. Organizational infrastructure will also specifythe rules and mechanisms for both building and maintaining an SDI. Invol<strong>ve</strong>d issueswould be the ones related to collecting and updating of the data, quality assurance of thedata, private sector role, pricing, value-added pricing, ownership, privacy, security of thedata. This work attempts to set aside the vision of Cadastre concerning her role under boththe technical and organizational interoperability infrastructures of NSDI.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>141


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKey words: National Spatial Data Infrastructure (NSDI), Cadastre, interoperabilityinfrastructure1.GR“Küçülen Dünya” ifadesini son yllarda her kesimden <strong>ve</strong> her düzeyden birçok kiitarafndan sklkla kullanmaktadr. Bu olguyu farkl yaklamlarla açklamak mümkünolmakla birlikte bizce, dünyann küçüldüü düüncesinin ardnda her türlü iletiiminartk çok daha “etkin, hzl, kolay <strong>ve</strong> ucuz” hale gelmesi yatmaktadr. Önceleri bilgisayarteknolojisinden ayr bir geliim seyreden telekomünikasyon <strong>ve</strong> elektronik kitle iletiimteknolojilerinin saysallaarak bilgisayar teknolojisi ile kaynaarak Özellikle internetiletiimde zaman <strong>ve</strong> mekan bamlln ortadan kaldrarak milyonlarca kullancnnevlerine-özel mekanlarna kadar ulamas “bilgi <strong>ve</strong> hizmetlere eriimi” çok daha nitelikliklm <strong>ve</strong> maliyeti neredeyse sfrlamtr.A teknolojisi <strong>ve</strong> çoklu medya araçlaryla, bilgiye eriim <strong>ve</strong> bilginin paylamn snrtanmaz hale gelmitir. Vatandalar, kendilerine hizmet <strong>ve</strong>ren kurumlarn daha aktif,daha hzl, effaf, doru, <strong>ve</strong>rimli <strong>ve</strong> etkin çalmalarn istemekte <strong>ve</strong> beklemektedirler.Dolaysyla, büyüyen nüfusa <strong>ve</strong> ekonomik kapasitelere, çeitlenen toplumsal beeni <strong>ve</strong>taleplere, younlaan <strong>ve</strong> karmaklaan bireyleraras <strong>ve</strong> kurumlar aras ilikilere kamukurumlarnn yeni teknolojileri kullanarak <strong>ve</strong>rebilecei yegane reaksiyon e-devletyaplanmasdr. Günümüzde kamu idarecilerinin e-devlet yaplanmasna ilikin kararlarstratejik bir nitelik kazanmaktadr. Bu kararlarn çerçe<strong>ve</strong>sini; kurum içi alarn, kurumlararas alarn, devlet vatanda ilikilerinin yürütülecei elektronik hizmetlerin, <strong>ve</strong>ri tabanyönetim sistemlerinin, iletiim standartlarnn <strong>ve</strong> kullanc arayüzlerinin tasarlanmasndateknoloji tercihlerinin doru yaplmas <strong>ve</strong> dier kamu kurumlarnn sistemleriyleuyumlatrlmas oluturmaktadr. (Batan <strong>ve</strong> Gökbunar, 2004)Farkl kurum <strong>ve</strong> taraar arasnda anlan bu ibirliinin salanabilmesi için “birlikteilerlik” altyaplarna ihtiyaç vardr. Bu ihtiyaç özellikle son on ylda bütün alanlardaolduu gibi konumsal <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> servisler alannda belirgin bir biçimde ortaya çkmtr.Konumsal açdan, anlan birlikte ilerlik altyaplar, “Konumsal Veri Altyaplar (KVA)”olarak adlandrlmaktadr. KVA lar yerel, ulusal <strong>ve</strong> uluslar aras ölçekte alglanabilir.Günümüzün popüler sözcüklerinden olan “e-belediye” yerel, UKVA ulusal, GSDI (GlobalSpatial Data Infrastructure) de uluslaras KVA ya örnektir.<strong>2.</strong> Ulusal Konumsal Veri Altyaps (UKVA)Türkiye için UKVA ilk olarak Cömert <strong>ve</strong> Banger (1995)’te önerilmitir. Gerek bu çalmada<strong>ve</strong> gerekse daha sonra Cömert (1996), Cömert <strong>ve</strong> Banger, (1996), Cömert (1998), Cömert(2003), Cömert <strong>ve</strong> Aknc (2004a), Cömert (2004), Cömert <strong>ve</strong> Aknc (2004a), Cömert<strong>ve</strong> Aknc (2005), Bostanc <strong>ve</strong> Cömert (2007), balcalar olmak üzere, anlan yazarlarnçeitli çalmalarnda, UKVA tantlm, acilen ilevselletirilmesinin Türkiye için tadhayati önem vurgulanm <strong>ve</strong> bunun için ilk olarak yaplmas gerekenler belirlenmitir.UKVA, ülke genelinde tüm kamu kurumlar, yerel yönetimler, özel sektör <strong>ve</strong> konumsal142<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>ve</strong>ri ile i yapan bütün kesimler arasnda “birlikte ilerlii” salayacak <strong>ve</strong> vatandalardahil ilgililere, gereksinim duyduklar <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> servislere “anlk” eriim <strong>ve</strong> kullanm olanatanyacak bir altyapdr (Aknc, 2006). Ülke geneli için konumsal <strong>ve</strong>rinin toplanmas,ilenmesi, datm, kullanm, güncellenmesi, sahiplii, yatlandrlmas <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nliininsalanmas için gerekli tüm teknoloji, politika <strong>ve</strong> ilgili faaliyetlerin tümünü tanmlar <strong>ve</strong>düzenler.UKVA’nn temel ilkesi “ortaklaa kullanm”, yani ayn <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> servisin farkl kullanclartarafndan kullanlabilmesini salamaktr. Bunun gerekçesi ise ekonomik, hzl <strong>ve</strong> doruçözümler üretmektir. Burada “ortaklaa kullanm” ile kastedilen, daha yaygn bilinen ismiile “<strong>ve</strong>ri paylam” dr aslnda. Web teknolojileri alanndaki son gelimelerin etkisi ilebuna artk bir de “servis paylam” eklenmi oldu. UKVA, çözüm üreticiler için hzl,ekonomik, <strong>ve</strong> doru çözümleri, hizmet sunucular için kaliteli <strong>ve</strong> hzl hizmeti, karar<strong>ve</strong>riciler için de hzl <strong>ve</strong> doru kararlar olanakl klacaktr.UKVA’da <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> servislerin ortaklaa kullanm bir UKVA Sunucusu (UKVAS) üzerindengerçekleecektir (ekil1). Burada “servis” ile kastedilen, konumsal <strong>ve</strong>rinin ileme,analiz <strong>ve</strong> sunumuna yönelik ilemlerdir. Kullanclar UKVAS üzerinden salayacaklar<strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> servisleri kullanarak uygulamalarn modelleyip gerçekletirebileceklerdir. Ülkedüzeyinde ilgili bütün kamu <strong>ve</strong> özel sektör kurulular, yerel yönetimler, üni<strong>ve</strong>rsiteler <strong>ve</strong>çeitli dier kurulular, UKVA’da sunucu <strong>ve</strong>ya istemci yada hem sunucu hem de istemcikonumunda olabilir. <strong>Harita</strong> Genel Komutanl (HGK) <strong>ve</strong> Tapu <strong>Kadastro</strong> birimleriarlkl olarak sunucu, Üni<strong>ve</strong>rsiteler istemci, belediyeler ise hem istemci hem sunucukonumlarna örnektir. UKVA’da sunucu <strong>ve</strong>/<strong>ve</strong>ya istemci konumunda bulunacak her birkatlmc taraf, kendi sorumluluundaki konumsal <strong>ve</strong>ri, meta <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> servisleri üretip,güncelleyerek UKVA üzerinden kullanma sunacaktr. Merkezi bir üretim <strong>ve</strong> datm sözkonusu deildir.ekil 1. UKVA <strong>ve</strong> e-Türkiye Alglamas<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>143


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKVA larn önemi bütün Dünya’da yeterince iyi anlald için, bu alanda ulusal <strong>ve</strong> uluslararas çok sayda proje mevcuttur. Amerika, Kanada, ngiltere gibi ülkelerin genellikleen az on yldr süregelen UKVA çalmalar yannda, uluslar aras boyutta özellikleson be yldr sürmekte olan çok sayda giriim mevcuttur. Bir örnek, Avrupa genelineyönelik bir bilgi alt yapsnn kurulmas için önerilmi olan INSPIRE (Infrastructurefor Spatial Information in Europe) projesidir (INSPIRE, 2005). Dier yandan ilerinkurumsal boyutundan ziyade teknik boyutlar ile uraan uluslar aras organlar mevcuttur.Bunlardan en çok bilinenleri Açk CBS Konsorsiyumu (OGC), Uluslar aras standatlarörgütünün 211 nolu teknik komisyonu (ISO / TC211) <strong>ve</strong> web teknolojileri için de W3Ckonsorsiyumu dur.Daha önce skça dile getirdiimiz üzere, Türkiye UKVA konusunda dier pek çok ülkeyegöre çok geri kalm olmakla birlikte, UKVA sn en son teknoloji ile kurma ansnasahiptir. Dolaysyla, en yeni teknolojileri kullanarak <strong>ve</strong> bundan sonraki admlarn çokdaha hzl atarak bu geri kalmln giderebilir. Bu noktadan hareketle çalmalarmzsonuçta bir KVA olan UKVA’nn, Web teknolojileri alanndaki en yeni teknolojilerdenolan “Web servisleri” ile nasl gerçekletirilebilecei üzerine younlatrdk. Dier birifadeyle çk noktamz, web servislerine dayal bir KVA tasarm <strong>ve</strong> gerçekletirimiyaplabilirse, ayn birlikte ilerlik alt yapsnn UKVA için de aynen kullanlabilir olacaidi. Web Servislerine dayal e-belediye modeli çalmamzda bu hedefe ulalm, TrabzonBelediyesi <strong>ve</strong> temel uygulamalar esas alnarak her bir belediye birimine yönelik webservisleri tasarlanm <strong>ve</strong> çok popüler baz uygulamalar gerçekletirilmitir. (Cömert <strong>ve</strong>Aknc, 2003b; Cömert <strong>ve</strong> Aknc, 2004a; Cömert <strong>ve</strong> Aknc, 2005)ekil <strong>2.</strong> mar durumu web servisi ekran çkts. (Aknc <strong>ve</strong> Cömert,2005)144<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGerçekletirilen uygulamalardan biri, belediye faaliyetlerinde çok popüler bir yeri olan“imar durumu <strong>ve</strong>rilmesi”dir. Bu ilem u anda tümüyle internet üzerinden <strong>ve</strong> tam otomatikbir biçimde gerçekletirilmekte <strong>ve</strong> imar durumu bilgileri yada formlar anlk olarakistemcilere sunulabilmektedir. Bunun için belediye mar Müdürlüü (M) görevlisinin tekyapmas gereken, internet taraycsndan ilgili web servisini çarmaktr. Bu servis, Msunucusundan imar plan bilgilerini, Tapu sunucusundan tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> sunucusundan<strong>kadastro</strong> bilgilerini ilgili web servisleri ile anlk olarak toplar <strong>ve</strong> imar durumu formunuüretir. ekil 2 de imar durumu servisinin ekran çkts görülmektedir. Ekran çktsndaayrca tasarmmzda önemli bir boyut olan istemci tara fonksiyonlara yönelik olaraktasarladmz SVG (Scalable Vector Graphics) araç kutusu da görülmektedir. Bu araçlaryardmyla istemci tarafna özel, örnein uzunluk ölçme, alan çevirme gibi fonksiyonlarsunucuya gitmeden istemci tarafnda gerçekletirilebilmektedir. Bu konudaki teknikdetaylar için yine daha önce yaynlanm olan çalmalarmza bavurulabilir (Cömert,Aknc, 2004).Web servisleri mimarisinin gerei olarak imar durumu web servisi, belediye içi dierilgili birimlerin <strong>ve</strong> Tapu <strong>Kadastro</strong> birimlerinin sunmas gereken WS lerini çararak iiniyapmaktadr. Dolaysyla <strong>ve</strong> yukarda da belirtildii üzere, gerek UKVA’da <strong>ve</strong> gereksee-Türkiye’de bütün kurumlarn e zamanl bir dönüüm yaamas, her birinin e zamanlolarak hazr olmas gerekir. Dier bir ifadeyle, UKVA yada e-Türkiye’de özellikle temel<strong>ve</strong>ri salayc kurumlardan birinin hazr olmamas her eyi mah<strong>ve</strong>decek, UKVA <strong>ve</strong>e-Türkiye’yi ilevsiz klacaktr. Türkiye’de de halen sorun budur; Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong>’nunbir türlü kullanclarn istedikleri <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> servisleri çevrim içi olarak salayamamas, birtürlü kendini dier ülkelerdeki temel <strong>ve</strong>ri sunucusu kurumlarn <strong>ve</strong>ri sunumunda ulatklardüzeye çekememesi, Türkiye’de gerek UKVA <strong>ve</strong> gerekse Kent Bilgi Sistemleri gibi KVAlarn bir türlü hayata geçirilememesinin önündeki en temel engellerdendir.3. KADASTRAL SSTEMYakn bir tarihe kadar, ülkeler, sistemler arasnda çok büyük farkllklar olduu gerekçesiylekendi kadastral sistemlerini gelitirme yoluna gitmilerdir. Bunun sonucu olarak bazlarsenet kayt sistemini esas alrken dierleri tapu kayd prensibini benimsemi, kimi tekçatl merkezi bir yapy benimserken dierleri dank bir yapda gelimilerdir. Kadastralsistemlerin bazllar genel snrlar yeterli görürken dier sistemler kesin <strong>ve</strong> deimez snresasn benimsemilerdir. Yine sistemlerden bazlar ziki temele dayal olarak geliirkendier bölümü yasal temele dayal olarak gelimilerdir.Kadastral sistemler birbirinden farkl geliseler de hepsinin ortak yan toprak insanilikisine dayanmasdr. Bu anlamda bütün kadastral sistemlerin üç temel öesi olduu <strong>ve</strong>bunlarn “tanmazlar, kiiler <strong>ve</strong> haklar” olduunu söyleyebiliriz. Kiiler ile tanmazlararasndaki ilikiyi kiilerin tanmazlar üzerindeki haklar belirler. Bütün kadastralsistemlerin amac; “tanmazlar -kiiler - haklar” <strong>ve</strong> bunlar arsndaki ilikiler ile butemel öelerin her biri ile ilgili gerekli dier özellikleri tespit edip tescil altna almak,bunlar üzerindeki deiikleri izleyip güncellemek <strong>ve</strong> tutulan tüm bu bilgi <strong>ve</strong> belgelerinsunumunu salamaktr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>145


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIekil 3. Kadastral SistemYukarda deinildii gibi ülkelerin kadastral sistemleri yakn bir tarihe kadar birbirindenbamsz ekilde gelimitir. Fakat artk günümüzün snr tanmayan sorunlar, ekonomiksiyasi<strong>ve</strong> politik ilikilerdeki devingen yap, her ölçekteki giriimciliin çok daha dinamikbir özellik tama gereklilii, deien hukuk anlay <strong>ve</strong> yasal çerçe<strong>ve</strong>ler, i yapmakolaylklar için ticari ilikilerin zorlad <strong>ve</strong> teknolojinin de gerektirdii uluslar arasstandartlar gibi etkenler kadastral sitem içinde standart bir model gerekliliini ortayakoymutur. Bu konuda çeitli çalmalar olmakla birlikte “Oosterom <strong>ve</strong> Lemmen” in“core cadastral domain model (CCDM)” ad altnda ilk 2002’de sunduklar <strong>ve</strong> sonrasndasürekli gelitirerek en son haliyle “Land Administration Domain Model” olarak ISOTeknik Standartlar Komisyonuna sunduklar çalma en dikkat çekici olandr (Oosterom<strong>ve</strong> Lemmen,2002; Lemmen vd., 2004; Oosterom vd., 2006; Lemmen <strong>ve</strong> Oosterom,2006). Çalmada kadastral sistemin günümüzde asl misyonunun “bilgi sunumu” olduuvurgusunu yaplarak kadastral sistemin bütün öeleri <strong>ve</strong> ilgili <strong>ve</strong>ri alanlar belirlenmi <strong>ve</strong>bunlar UML diyagramlar halinde sunulmutur. ekil 3 bu çalmalardan esinlenilerekoluturulmutur <strong>ve</strong> bir kadastral sistemin temel unsurlarn göstermektedir. Konununanlan kaynaklardan ayrntl bir ekilde incelenmesi daha faydal olaca düüncesi ilebu bölümde detaya girmiyoruz.3.1. Türkiye’de Kadastral SistemTürkiye <strong>kadastro</strong>sunun mevcut durumuyla, günün ihtiyaçlarn karlamada yetersizkald, sektörle ilgili hemen her platformda gündeme getirilmitir. Bu forumlarda;ülkede henüz mülkiyet <strong>kadastro</strong>sunun tamamlanmam olduu, kaytl bilgilerin ilidurumu yanstmad, tamamlanan çalmalarn tümünün ulusal koordinat sistemine146<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIdayanmad, farkl standartta çalmalarn var olduu, tapu-<strong>kadastro</strong> bilgilerinin dijitalortama aktarlmasnda çok gerilerde kalnd gibi sorunlar gündeme getirilmitir. Böylece,Türkiye <strong>kadastro</strong>sunun, bu problemleri çözecek <strong>ve</strong> günün artlarna uygun olacak ekildeyeniden ele alnmasnn gereklilii gündeme tanmtr.Ayrca Türkiye Kadastral Sistemi, sorunlar <strong>ve</strong> bunlarn çözümü ile ilgili olarak, Ercan(1997), Demir (2000), Yavuz (2004) <strong>ve</strong> Alkan (2005) gibi birçok akademik çalma sözkonusudur. Yine kurumlar yada aratrclar tarafndan konuya yönelik yaynlanm çoksayda rapor, bildiri vb. doküman vardr. Dolaysyla burada Türkiye kadastral sistemi<strong>ve</strong>ya içerdii sorunlar tekrar anlatlmayacaktr. Kald ki bu konuda zaten söylenmedik <strong>ve</strong>bilinmedik bir husus kalmamtr.Önceki bölümlerden de vurgulaya geldiimiz gibi günümüzde hizmetlerin nitelikli birekilde sürdürülebilmesi ancak etkin <strong>ve</strong> hzl <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> hizmet paylamyla söz konusuolabilmektedir. Konumsal <strong>ve</strong>ri ile i yapan birçok sektörün beklenen etkinlikte hizmetüretebilmesi ise dorudan kadastral <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> hizmetlere eriim ekliyle alakaldr.Önümüzdeki en önemli sorunda budur, onca teknolojik gelimeye <strong>ve</strong> yürütülen yüzmilyonlarca dolarlk projelere ramen hala kadastral <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> hizmetlere eriim noktasndaönemli bir ilerleme salanamamtr.Yani siz herhangi bir proje yada çalmanz için bir poligon noktasnn koordinatlarnyada bir parselin köe koordinatlarn, ancak ilgili <strong>kadastro</strong> müdürlüüne giderek <strong>ve</strong>orada zaman alc bir sürü prosedürü tamamlayarak temin edebilirsiniz. Dahas, istersesizin istediiniz bilgi <strong>ve</strong> belgeler, internet eriimi olan <strong>ve</strong> hatta TAKBS’ e geçilmi bir<strong>kadastro</strong> müdürlüünde olsun, mevcut uygulamada bu sizin <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> hizmete eriiminizihiç deitirmemektedir.3.1.1. Tapu <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sitemi (TAKBS)Türkiye’de <strong>kadastro</strong> bilgi sistemi altlk çalmalar ilk olarak 1980’li yllarda gündemegelmi <strong>ve</strong> bunun neticesinde, 1990’l yllarda TKGM bünyesinde TAKBS projesibalatlmtr. Ancak projelendirme sürecinde yaanan çeitli sorunlardan dolay uzun süresürüncemede kalan TAKBS projesi, Aralk 2000’de, TKGM ile Türk Silahl Kuv<strong>ve</strong>tleriGüçlendirme Vakf kuruluu olan Ha<strong>ve</strong>lsan A.. arasnda sözleme imzalanarak ilenbalatlmtr. Üç aamal olarak planlanan projede, öncelikle geni bir analiz çalmasbalatlm devamnda sitem tasarm yaplarak baz uygulama yazlmlar gelitirilmitir.Sonra pilot uygulama alan olarak seçilen Ankara Çankaya 1. Bölge Tapu Sicil Müdürlüü,Çankaya <strong>Kadastro</strong> Müdürlüü <strong>ve</strong> Gölba Tapu Sicil Müdürlüünde sistem test edilmeyebalanlmtr. Daha sonra sistemde tespit edilen aksaklklar giderilerek iyiletirilmi <strong>ve</strong>yaygnlatrmaya balanlmtr. Gelinen nokta itibari ile 300’e yakn Tapu Sicil Müdürlüüile 30 civarnda <strong>Kadastro</strong> Müdürlüünde TAKBS kurulu haldedir. (TKGM,2004-2006;URL1; Matarac, 2002; Matarac vd., 2007; Meur, 2007)Süreç irdelendiinde projeyle hedeenilen noktann çok uzanda kalnd ortadadr.Yukarda da deindiimiz gibi vatandaa sunulan hizmet kalitesi açsndan kayda deer birgelime yoksa bizim açmzdan proje baarsz oldu demektir. Kald ki brakn vatanda<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>147


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITAKBS ile halihazrda kurumlarn kadastral hizmet almlarnda da hiçbir iyilemesalanamamtr. Ayrca TAKBS’in projelendirilen <strong>ve</strong> ihale kapsamnda olan ekliyleböyle bir hedenin olmad yani “kurum dna online <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> hizmet sunumunun”mevcut gerçekletirim ile söz konusun olmad kurum yetkililerince çeitli platformlardaseslendirilmitir.Öyleyse yllardr bitmeyen TAKBS serü<strong>ve</strong>ni ne salamtr ? Bu sorunun yant <strong>ve</strong>TAKBS’e yönelik deerlendirmelerimiz aslnda burada yer <strong>ve</strong>receimizden çok dahageni olmakla birlikte bu geni deerlendirmeyi bir baka çalmaya brakarak ksacaözetlemek istiyoruz. TAKBS ile saalan en önemli katk Tapu Sicil Müdürlüklerininçounun <strong>ve</strong>rilerini bilgisayar ortamna aktarmas <strong>ve</strong> bunlardan 300’e yaknnn TAKBSbalamnda tam otomasyona geçmesidir. Henüz uygulamaya geçemese <strong>ve</strong> sistemde çokönemli aksamalar olsa da bu, tapu ilemlerinin herhangi bir Tapu Sicil Müdürlüündenyaplmasn mümkün klacaktr. Dier önemli bir katks ise ilemlerde bir standartgetirmi olmasdr. Gelitirilmi bir <strong>Kadastro</strong> Uygulama Yazlm (KUY) <strong>ve</strong> TAKBS’egeçen 30 dolaynda <strong>Kadastro</strong> müdürlüü olmasna ramen TAKBS’in <strong>kadastro</strong> ayanayönelik bilgi <strong>ve</strong> deerlendirme oldukça azdr. Fakat anlan KUY incelendiinde bunundaha çok kurum içi ileyie yönelik (i <strong>ve</strong> çalan takip <strong>ve</strong> yönetim) olduu, ilgili taraara<strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> hizmet sunumu açsndan bir deiiklik getirmedii görülmektedir.Ayrca aada deineceimiz çalmamz kapsamnda görütüümüz birçok Tapu Sicil<strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> müdürlüü çalanlar, TAKBS’in yaval, merkezi mimariye bal olaraksistemde yaanan kopmalar <strong>ve</strong>ya uzun süreli kesiklikler halinde i üretememe, baz sorgu<strong>ve</strong> eriimlerdeki yetersizlikler, bir kiiye ait ilemlerin toplu halde yaplamamasndankaynaklanan skntlar vb. ikayetlerini aktarmlardr. Dolaysyla TAKBS’in henüzTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Tekilatnn kendi iç ileyiini yerine getirmek açsndan da yetersizolduu anlalmaktadr.4. BZM ÇALIMALARIMIZTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong>risinin UKVA’nn omurgasn oluturduunu <strong>ve</strong> Kadastral KVAolmakszn UKVA’nn ilevsel olamayacan belirtmitik. Yine KVA gerçekletirmeninuan en genel kabul gören yolunun Servis Yönelimli Mimariler olduunu <strong>ve</strong> bu noktada daweb servislerinin öne çktn ifade ederek bu yaklam esas alan e-belediye modelimizdegerçekletirmi olduumuz örnek bir web servisini önceki bölümlerde sunmutuk.Bu çalmamzda ise önce Kadastral KVA’dan hizmet talep edecek taraar ile talep edilecekhizmetlerin neler olduunu Tapu Sicil Müdürlüklerinde <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Müdürlüklerindeyürüttüümüz çalmalara bal olarak ortaya konulacaktr. Devam eden bölümlerdeKimler Kadastral Hizmet talep etmektedir ? Talepler hangi ilemlerde younlamaktadr? Mevcut sistemde talepler nasl karlanmaktadr ? Web Servislerle nasl karlanr ?sorularnn yantlar aranacaktr.148<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI4.1. Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> lem Younluklar4.1.1. Tapu Sicil Müdürlükleri lem YounluklarTSM’ de 100’ün üzerinde farkl ilem gerçekletirilmektedir. Hukuki <strong>ve</strong> mali boyutugerei tapu sicil müdürlüklerinde yürütülen ilemlerin tamam kayda tabidir. Dolaysylagerçekleen her ilemin; nitelii, taraar, ilgi <strong>ve</strong> talepleri, gerekçeleri, yetki <strong>ve</strong> dayanaklar,tarihi <strong>ve</strong> saati, harç-<strong>ve</strong>rgi vb. bilgileri TSM’ ince kayt altna alnmaktadr.Türkiye genelindeki 1020 Tapu Sicil Müdürlüünün büyük bir bölümümde kaytlarbilgisayar ortamnda tutulmakta, 300’e yakn müdürlükte ise TAKBS kapsamndaotomasyona geçilmi durumdadr. Dolaysyla tapu sicil ilemlerine yönelik olaraktemel istatistiki bilgilere ulamak kolaylamtr. TKGM bu bilgileri yllar baznda websitesinde yaymlamaktadr. Buna göre 2007 yl içerisinde gerçekleen ilemlere aitbilgiler aadaki tabloda <strong>ve</strong>rilmitir.lem Türülem Adedi01-Sat 1.383.84702-Ba 6.61403-ÖKBA 4.14604-Taksim 38.10005-ntikal 214.35106-potek (ahsi) 20<strong>2.</strong>96807-potek (Zirai) 107.91008-Konut potei 23<strong>2.</strong>23309-potek Terkini (ahsi) 137.33410-potek Terkini (Zirai) 107.63111-Cins Tashihi 134.75512-Dier Tashihler 61.92313-Kamulatrma 37.45014-Dier lemler 1.266.52615-mar Uygulamas 15.896TOPLAM 3.951.684Tablo 1. 2007 Yl Türkiye Geneli Toplam lem Miktarlar (TKGM,<strong>2008</strong>)2007 ylnda yaklak 4 milyon tapu sicil ilemin gerçekletiini görmekteyiz. Fakat butabloda tescile konu olmayan fakat TKGM’ ünce “Resmi Yaz lemleri” olarak adlandrlan<strong>ve</strong> TSM’nin görevleri arasnda saylan ilemlerin gerçekleme saylarna yönelik bir bilgi<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>149


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIyer almamaktadr. Tapu kaytlarnda bir tanmazla dorudan yada dolayl olarak ilgiliolan 100’ün üzerinde farkl <strong>ve</strong>ri bulunmaktadr. Dolaysyla bu <strong>ve</strong>rilere yönelik olarakgerçekletirilen her türlü bilgi <strong>ve</strong> belge sunumu da eklendiinde tapu sicil müdürlüklerininilem younluklarnn tabloya yansyandan çok daha fazla olduu ortaya çkmaktadr.Kurum kendi bünyesinde bu ilemlerin talep sahiplerine göre bir snandrmasnyaparak istatistiki bir deerlendirmesini yapmakta mdr bilinmemekle birlikte yukarda<strong>ve</strong>rdiimiz <strong>ve</strong>rilerin ötesinde daha detayl sonuçlara erimemiz mümkün olmamtr.Dolaysyla toplam ilemlerin yüzde kaç salt bilgi <strong>ve</strong> belge sunumuna yönelik, yargkararlar <strong>ve</strong> istekleri <strong>ve</strong>ya dier kurumlarn talepleri nelerdir <strong>ve</strong> hangi oranlardadr,ikametgahndan farkl yarlerde ilem gerçekletiren kii <strong>ve</strong> ilem says gibi konularüzerinde deerlendirme yapmak olanakszdr.4.1.<strong>2.</strong> <strong>Kadastro</strong> Müdürlükleri Hizmet stemcileri <strong>ve</strong> Gerçekleen lemYounluklar<strong>Kadastro</strong> hizmetleri ülke genelindeki 325 <strong>kadastro</strong> müdürlüü <strong>ve</strong> 133 eik bünyesindeyürütülmektedir. Bu müdürlüklerden sadece 15’inde resmi olarak TAKBS sisteminegeçilmi <strong>ve</strong> hiç birinde tam anlamyla baarm elde edilemedii için otomasyonsalanamamtr. Dolaysyla <strong>kadastro</strong> müdürlükleri birçok ilemi hala klasik yöntemlerleyerine getirmektedirler. Buna bal olarak <strong>kadastro</strong>da yürütülen ilemlerin türü <strong>ve</strong>saylar, görevlendirilen elemanlar <strong>ve</strong> bunlarn saylar ile ilemlerin gerçekleme sürelerihakknda detayl <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nilir bilgi bulunmamaktadr.Konuyla ilgili olarak TKGM’den sadece, 2006 yl içerisinde ülke baznda gerçekletirilenilemlerin toplam saysnn 384.000 olduu bilgisi edinilebilmitir ki buda eksikbir bilgidir. Çünkü genel müdürlük bu sayya bölge müdürlüklerinden ald aylkpuantaj cet<strong>ve</strong>llerinden ulamaktadr. Bu cet<strong>ve</strong>ller ise <strong>kadastro</strong> teknik personelinin arazitazminatlarnn belirlenebilmesi için düzenlenmekte <strong>ve</strong> sadece arazide yaplan ilerleharca tabi baz ilemleri kapsamaktadr. Yani mahkemeler, milli emlak müdürlükleri,harçtan muaf dier baz resmi kurum talepleri ile birçok belge <strong>ve</strong> bilgi sunumu yönelikilemler bu çizelgelere dolaysyla da yukardaki rakama dahil deildir. Bu gerekçelerdendolay <strong>kadastro</strong> müdürlüklerindeki ilem younluklarn tespit edebilmenin en salklfakat çok zahmetli <strong>ve</strong> zaman alc yolu tüm bu ilemlerin <strong>ve</strong> ilgili dier bilgilerin kaytlolduu Tapu Fen Kayt Defterlerini incelemektir.Bu noktadan hareketle <strong>kadastro</strong> müdürlüklerinde yürütülen ilemlerin <strong>ve</strong> sunulanhizmetlerin dalmlarn belirlenmesi için farkl bölgelerden <strong>ve</strong> farkl ilem younlundaki<strong>Kadastro</strong> Müdürlüklerinden Tapu Fen Kayt Defterleri temin edilerek incelenmektedir. uana kadar 30’u akn <strong>kadastro</strong> müdürlüünden 2006 <strong>ve</strong>ya 2007 ylna ait Tapu Fen KaytDefterleri temin edilmi bunlarn bir ksmnn incelenmesi tamamlanarak ilem türü <strong>ve</strong>hizmet sunulan taraara ait bilgiler çizelgelere ilenmitir. nceleme yaplan müdürlükler<strong>ve</strong> elde edilen sonuçlar aadaki tablolarda <strong>ve</strong>rilmitir.150<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIMÜDÜRLÜK LEM SAYISIERZNCAN MERKEZ 1595GÜMÜHANE MERKEZ 350NDE MERKEZ 1893NDE / ÇFTLK 145NDE / ÇAMARDI 152SVAS MERKEZ 1945ZMR / ÖDEM 1609KARABÜK MERKEZ 526ÇORUM / ALACA 557STANBUL / SLVR 3479MULA / MARMARS 1815ZONGULDAK / EREL 2915TRABZON / OF 338KONYA / KARATAY 1411TOPLAM 18730Tablo <strong>2.</strong> ncelenen <strong>Kadastro</strong> Müdürlükleri <strong>ve</strong> Yllk lem SaylarLEM TÜRÜSAYIAPLKASYON 4827PLAN ÖRNE 4512CNS DEKL 2153KROK 1906TEKNK BELGE 1484PROJE KONTROLÜ 800KAMULATIRMA 547FRAZ TEV.- YT-Y - H - CD 546BRLETRME 319AYIRMA 309PARSEL YER. GÖS. 271MAHKEME KEF 224RTFA HAKKI 171ÖLÇÜ KROKS 170MAHKEME KARARI 118MAR UYGULAMASI 101<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>151


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIMÜZEKKERE 101HÜKMEN TESCL 7941. MADDE 23HÜKMEN FRAZ 223091 131458 11ÇAP 102/B 611. MADDE 5MERA 2TOPLAM 18730Tablo 3. lemler <strong>ve</strong> Yllk Talep Saylar (Genel)LEM TÜRÜ SAYI ORAN (%)BLG VE BELGE SUNUMU 8082 43.15TALEBE BALI LEMLER 7251 38.71PROJE <strong>ve</strong> KONTROLLÜK 2622 14.00MAHKEME KEF 224 1.20MÜZEKKERE 101 0.54DER HZMETLER 450 <strong>2.</strong>40TOPLAM 18730Tablo 4. lemler Özet TablosuSTEMC TARAFTALEP SAYISIAHIS 12682ASLYE HUKUK 1491SULH HUKUK 1155CRA MÜD. 809MLL EMLAK 698BOTA 425RESM 406MAL MÜDÜRLÜÜ 291152<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBELEDYE 278KADASTRO MAH. 273GENEL MAHKEME 70TEA/TEDA 40ASLYE CEZA 33CUMHURYET SAV. 27KAYMAKAMLIK 23SULH CEZA 9TÜZEL KLK 8VALLK 6MUHTARLIKLAR 4ÖZEL DARE 1KARAYOLLARI 1TOPLAM 18730Tablo 5. stemci Taraar <strong>ve</strong> Yllk Talep SaylarSTEMC TARAF TALEP SAYISI ORAN (%)AHIS 12682 67.71ADL BRMLER 3867 20.65MLL EMLAK 698 3.73RESM 449 <strong>2.</strong>40BOTA 425 <strong>2.</strong>27MAL MÜDÜR. 291 1.55BELEDYE 278 1.48TEA/TEDA 40 0.21TOPLAM 18730Tablo 6. stemci Taraar Özet TablosuYukardaki <strong>ve</strong>riler incelendiinde ilem younluklar <strong>ve</strong> istemci taraara yönelik usonuçlara ortaya çkmaktadr.Kadastral hizmetlerin %43’lük ksmn “bilgi <strong>ve</strong> belge” sunumu, % 38’lik ksmn talebebal ilemler oluturmaktadr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>153


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIlemlerin %68’lik ksmnda istemci taraf ahslardr.% 21’lik ksm mahkeme talepleri, % 5’lik ksm ise Milli Emlak (+Mal) Müdürlüütalepleri oluturmaktadr.Ayrca 2007 yl itibari ile talebe bal ilemleri (cins deiiklii, aplikasyon <strong>ve</strong> parselinyerinde gösterilmesi) gerçekletirme yetkisi lisansl harita bürolarna da <strong>ve</strong>rilmitir.Dolaysyla bu uygulamalarn gerçekletirilebilmesi içinde müellier <strong>kadastro</strong>müdürlüklerinden bilgi <strong>ve</strong> belge talebinde bulunacaklardr. Yukardaki 3 <strong>ve</strong> 4 nolutablolar incelendiinde bu ilemlerin saysnn 7251 olduu <strong>ve</strong> % 38’lik i yükünüoluturduu anlalmaktadr. Bu ilemler halihazrda <strong>kadastro</strong> müdürlüklerince yapldiçin gerçekleen toplam ilem says deimemekle birlikte bundan böyle bu ilemleriçinde teknik bilgi <strong>ve</strong> belge istemi söz konusu olacaktr. Dolaysyla <strong>kadastro</strong> müdürlüklerihizmetleri içerisindeki bilgi <strong>ve</strong> belge sunumu ileminin arl çok daha fazla olacaktr.Fen Kayt Defterleri üzerindeki incelemelerimiz srasnda müdürlükler aras bir standardnsöz konusu olmadn <strong>ve</strong> defterin matbu <strong>ve</strong> her müdürlükte ayn olmasna karnmüdürlüklerin kayt eklinin <strong>ve</strong> içeriinin birbirinden çok farkl olduu tespit edilmitir.Çou müdürlük defterlerinde mükerrer kaytlar, atlanan <strong>ve</strong>ya tekrarlanan sra numaralar,ilemi yada istemciyi eksik yada hiç tanmlamayan kayt ekilleri gibi birçok eksikliksaptanmtr. Dolaysyla çalma hem tasarlanandan daha zor <strong>ve</strong> zaman alc olmu hemde arzu edilen netlikte <strong>ve</strong> detaydaki bilgiye ulamak mümkün olmamtr. Bunun en iyiörneklerinden birisi yukardaki tablolarda yer alan “Resmi Kurum” ifadesidir. Kaytlarincelenirken birçok resmi kurumdan gelen istemlerin kurum belirtilmeksizin sadeceresmi yaz tarih <strong>ve</strong> no’su ile kayda alnd görülmü bu kurumlar tespit edilemedii içinzorunlu olarak Resmi Kurum genellemesi altnda deerlendirilmitir.Salt bu düzeydeki eksiklik <strong>ve</strong> noksanlklar bile <strong>Kadastro</strong> tekilatlarnn hizmet sunumubalamnda bulunduu noktay göstermektedir. Ayrca TAKBS’in henüz bu noktada dahiçözüm olmadn bir kez daha belirtmek gerekmektedir.4.<strong>2.</strong> Kadastral Hizmetlere Yönelik Web ServisleriBu noktaya kadarki çalmalarda yürütülen hizmetlerin younluu <strong>ve</strong> bu hizmetlerdenyararlanan taraarn tespit edilmitir. Elde edilen sonuçlar genel hatlaryla gerekli webservislerini <strong>ve</strong> istemci taraar ortaya koymaktadr. Bu servilerden bazlar aada<strong>ve</strong>rilmitir.Tapu lem Web ServisleriSatYapBaYapBakmaAkdiKoyMirasntikalYapTapu Bilgi Web ServisleriTapuGetirTapuKaydGetirMalikGetirAlanGetir154<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIpotekKoyCinsGetirCinsDeiikliiYappotekGetirKatrtifakKurerhGetirerhKoylemGetirHarçÖdeDavalTanmazGetirTablo 7. Tapu Sicil lemlerine Yönelik Web ServisleriWeb ServislerinirengiXyzGetirnirengiRöperGetirRs.GetirpoligonXyGetirpoligonRöperGetirParselKöeNoktaGetirBinaKöeNoktaGetirVeri TipiTextRasterTextTextRasterTextTextNokta/KöeXyzGetirTextTablo 8. Nokta <strong>ve</strong>risine Yönelik Web ServislerWeb ServisleriParselGetirAdaGetirCadde_SokakGetirPaftaGetirMahalleGetir<strong>Kadastro</strong>ÇapGetirAplikasyonKrokisiGetirBinaGetirParselBilgisiGetirVeri TipiVektörVektörVektörVektörVektörVektör/RasterVektör/RasterVektörTextAdaBilgisiGetirTextTablo 9. Parsel <strong>ve</strong>risine Yönelik Web Servisleri<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>155


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITapuKaydGetir Tanmazlarla ilgili her türlü tapu kayt bilgisine eriimi salayan genelbir Servistir.Aada kriterler kullanlarak tanmlayc bilgileri <strong>ve</strong>rilen tanmazn/tanmazlarnseçilen özelliklere göre Tapu Bilgilerini Listeler <strong>ve</strong> istenildiinde Resmi Belge olarakhazrlar.Kriterler : Tanmaz Referans No, l-lçe-Mahalle Ad <strong>ve</strong> Kütük Sayfa No, l-lçe-Mahalle Ad <strong>ve</strong> Ada / Parsel No, <strong>Harita</strong> Görüntüleyici Üzerinden Seçim, Malik Referansllistelenen Tanmazlar arasndan Seçim, ldeki – lçedeki – Beldedeki – Mahalledeki-Caddedeki – Sokaktaki, Çevrili Alan çindeki ( Düz. Snr vb.), Bir Hat üzerindeki ( ENH,BOTA vb.) vb. ile Tanmaz/tanmazlar belirlenir.kincil Kriterler: Malik, Hisse, Alan, Cinsi, Edinme Sebebi, Edinme Tarihi vb.Yukardaki kriterlere göre seçilen/bulunan tanmazlarn hangi özelliklerinin yada hangiözelliklerine göre listeleneceini belirler. Örn: Gümühane – Balarba Mahallesinde –Belediyeye Ait – Arsa Vas ParsellerYetkilendirme : Kiisel Bilgiye Eriim Snrlamalar dndaki tüm <strong>ve</strong>riler herkeseaçktr. Kstlamal bilgiler ilgili malike <strong>ve</strong> yetkili kurum <strong>ve</strong> yöneticilere açktr <strong>ve</strong> eriimiçin kimlik <strong>ve</strong> yetki dorulama gerektirir.Teknik Altyap : Tapu <strong>Kadastro</strong> Konumsal Veri Altyaps üzerinde çalr.Hukuki Durum : Yasal Deiiklik gerektirmez.erhKoy: lgili tanmaz yada tanmazlara erh düülmesi ilemini gerçekletirir.Bilindii gibi mar Uygulamalarnda, çeitli altyap <strong>ve</strong> enerji projelerinde ( ENH, BOTAvb.) yada mahkemelerce <strong>ve</strong>rilen haciz karalar neticesinde genellikle birden çok tanmazüzerine durumu belirtici erh ibaresinin düülmesi gerekmektedir. Bu çok zaman alc,zahmetli <strong>ve</strong> hatalara açk bir ilemdir. Bu ilem Web Servisleri ile çok ksa sürede <strong>ve</strong> TSMmegul edilmeksizin yaplabilir.erh konulmas ilikin Mahkeme Karar, Belediye/l Encümen Karar vb. yasal dayanaklarister <strong>ve</strong> burada belirtildii çerçe<strong>ve</strong>de erh ilemini gerçekletirir.Kriterler : Tanmaz Referans No, l-lçe-Mahalle Ad <strong>ve</strong> Kütük Sayfa No, l-lçe-Mahalle Ad <strong>ve</strong> Ada / Parsel No, <strong>Harita</strong> Görüntüleyici Üzerinden aretleyerek, MalikBilgilerine göre Tanmazlar listelenerek, Düzenleme Bölgesinde Kalan TanmazlarBindirme lemiyle belirleyerek, Bir Hat Üzerinde Kalan Tanmazlar Belirleyerek vb.Yetkilendirme : TSM, Mahkemeler, Belediyeler, l Özel dareleri… Hepsi için Kurum<strong>ve</strong> Kullanc Kodu <strong>ve</strong> Kimlik dorulama koulu aranr.Teknik Altyap : Tapu <strong>Kadastro</strong> Konumsal Veri Altyaps üzerinde çalr.156<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIÖn art : Dayanak Kararn Birlikte lerlik kurallarna uygun olarak eriilebilir olmas.Hukuki Durum : Yasal Deiiklik Gerektirir.nirengiRöperGetir: Aadaki kriterlere göre tanmlama bilgisi <strong>ve</strong>rilen nirengi noktasnnröper krokisini döndürür. Parametre nirengi no, döndürülen raster formatta bir dosyadr.Tanmlama bilgisi <strong>ve</strong>rilen Nirengi Noktasna ait Röper Krokisini, noktann bulunduu<strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> Noktann Yerinin iaretlendii Uydu Görüntüsü görüntülenir.Kriterleri : Nirengi No, Pafta Ad, l – lçe – Belde – Mahalle/Köy Ad, YaklakKoordinatlar, <strong>Harita</strong> Görüntüleyiciden Seçim, Çevrili Alan çindeki vb.Yetkilendirme : Kamu Kurumlar, <strong>Harita</strong> Bürolar, Üni<strong>ve</strong>rsiteler vb. Hepsi için kullanckodu <strong>ve</strong> kimlik dorulama koulu aranr.Teknik Altyap : Tapu <strong>Kadastro</strong> Konumsal Veri Altyaps üzerinde çalr.Hukuki Durum : Yasal Deiiklik GerektirmeznirengiXyzGetir: TK sistemindeki numaras <strong>ve</strong>rilen nirengi noktasnn ÜlkeSistemi’ndeki X, Y, Z koordinatlarn döndürür. Parametre nirengi numaras, döndürülen3 adet koordinat deeridir. Tapu <strong>Kadastro</strong> Konumsal Veri Altyaps üzerinde çalr.ParselGetir: Aadaki kriterler kullanlarak tanmlayc bilgileri <strong>ve</strong>rilen parsel/parsellergörüntüler <strong>ve</strong> listelerTanmlamaya bal olarak uygun parsel ya da parselleri döndürür. Seçime bal olarakgrak olarak görüntüler <strong>ve</strong> listeler.Kriterler : Parsel Referans No, l-lçe-Mahalle Ad <strong>ve</strong> Kütük Sayfa No, l-lçe-MahalleAd <strong>ve</strong> Ada / Parsel No, <strong>Harita</strong> Görüntüleyici Üzerinden Seçim, Malik Referansl listelenenTanmazlar arasndan Seçim, ldeki – lçedeki – Beldedeki – Mahalledeki- Caddedeki– Sokaktaki, Çevrili Alan çindeki ( Düz. Snr vb.), Bir Hat üzerindeki ( ENH, BOTAvb.) vb. parsel/parseller.kincil Kriterler: Malik, Hisse, Alan, Cinsi, Edinme Sebebi, Edinme Tarihi, binalbinasz,vb.Yukardaki kriterlere göre seçilen/bulunan parsel/parsellerin hangi özelliklerinin yadahangi özelliklerine göre listeleneceini belirler. Örn: Trabzon’da – Son 2 Ylda –Yabanclara Satlan – Kyya Komu – ParsellerYetkilendirme : Kiisel Bilgiye Eriim Snrlamalar dndaki tüm <strong>ve</strong>riler herkeseaçktr. Kstlamal bilgiler ilgili malike <strong>ve</strong> yetkili kurum <strong>ve</strong> yöneticilere açktr <strong>ve</strong> eriimiçin kimlik <strong>ve</strong> yetki dorulama gerektirir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>157


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITeknik Altyap : Tapu <strong>Kadastro</strong> Konumsal Veri Altyaps üzerinde çalr.Hukuki Durum : Yasal Deiiklik gerektirmez.5. HEDEFLERÇalmalarmzda kadastral ilem younluklarn <strong>ve</strong> istemcileri belirleyerek yukardakiörneklerde olduu gibi serviler tanmladk. Peki bu servisler kadastral hizmet sunumunu<strong>ve</strong> istemci isteklerini yerine getirmede yeterli olacak m? Bütün ilemler <strong>ve</strong> her türlübilgi/belge sunumuna yönelik ayr ayr servisler mi tanmlanmal yoksa uygulama bazlservisler mi tasarlanmal? Tasarm yaklamlar <strong>ve</strong> seçilen teknolojiler i performanslarnnasl etkiliyor ?Süren çalmalarmz da yukarda bir ksmn sraladmz sorularn yantlarnaramaktayz. Servis kompozisyonu, semantik web, servis granularity <strong>ve</strong> servis performansgibi konular üzerinde younlaan çalmalarmzn bir çou ürün aamasna gelmitir <strong>ve</strong>bunlarn sonuçlar takip eden süreçlerde bilim çevreleriyle paylalacaktr.SONUÇYaplan çalma sonucunda Kadastral hizmetlerin %43’lük ksmn “bilgi <strong>ve</strong> belge”sunumunun, % 38’lik ksmn talebe bal ilemlerin oluturduu ortaya konulmutur.Fakat talebe bal ilemleri yapma yetkisinin Lisansl <strong>Harita</strong> Bürolarna devredilmesiyle<strong>kadastro</strong> müdürlüklerinin bilgi <strong>ve</strong> belge sunumuna yönelik i yükleri dolayl olarakartacaktr. Mevcut ilem saylar üzerinden bu durum deerlendirildiinde bilgi <strong>ve</strong> belgesunumun gerçekleen ilem saylar açsndan kadastral hizmetlerin yaklak %60’noluturacan ifade edebiliriz.Dolaysyla kadastral hizmetlerden sadece “bilgi <strong>ve</strong> belge sunumu” ilemi dahi WebServisler araclyla gerçekletirilecek olsa <strong>Kadastro</strong> tekilatnn i yükü yaklak %50orannda haeyecektir. Kadastral <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> hizmet sunumu tasarlanan web servislerdetoplandnda u katklar salayacaktrVatandalar TSM <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Müdürlüklerine gitme skntsndan kurtaracaktr.TSM <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Müdürlüklerini megul eden birçok rutin <strong>ve</strong> skc ilem ortadankalkar.Hukuk <strong>ve</strong> görev d uygulamalar asgariye indirir.Vatandalarn kamu yönetimi üzerindeki düüncelerini gelitirir <strong>ve</strong> güçlendirir.Elektronik yönetimi gelitirerek e-devlete katk salar.Ayrca Web Servilere dayal “Kadastral Konumsal Veri Altyapsnn” gerçeklemesidurumunda, UKVA için gerçeklemi bir model söz konusu olaca için UKVA’ya olaninanç artacak ksa sürede dier kurumlarnda kendi KVA’n kurmalar ile UKVA’nnbütünüyle yaama geçirilebilecektir.158<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKAYNAKLARAknc, H., 2006. Konumsal Veri Altyaplar Web Servisleri le Gerçekletirilebilir Mi? MevcutDurum Analizi Ve Gelecek Yönelimlerinin Belirlenmesi, Doktora Tezi, K.T.Ü Fen BilimleriEnstitüsü, Eylül 2006, TrabzonBatan, S., Gökbunar, R., 2004, Kamu Hizmetlerinin Sunumunda E-Devletle lgili Yeni Gelimeler:Tümleik E-Devlet Sistemlerine Doru, D.E.Ü...B.F.Dergisi Cilt:19 Say:1, Yl:2004, ss:71-89Bostanc, H.T., Cömert, Ç.,Aknc H., 2007, UKVA çin Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Web Servislerinin Tasarm<strong>ve</strong> Gelitirilmesi,TMMOB <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas 11.Türkiye <strong>Harita</strong> Bilimsel <strong>ve</strong>Teknik kurultay ,2-6 Nisan 2007 ANKARACömert, Ç., Banger, G., 1995. Türkiye için Ulusal Konumsal Veri Altyaps, Devlet statistikEnstitüsü AratrmaSempozyumu, s. 6-10, 27-29 Kasm, 1995 Ankara.Cömert, Ç., 1996. Ulusal Konumsal Veri Altyaps için Veri Deiim Standardnn Belirlenmesi,Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Mays 1996, Trabzon.Cömert, Ç., Banger, G., 1996 Ulusal Konumsal Veri Altyaps, <strong>2.</strong> Corafi Bilgi SistemleriSempozyumu, s.49-61, 26-28 Eylül, YTÜ, 1996,stanbul.Cömert, Ç., 1998. Ulusal Konumsal Veri Altyaps üzerine, TMMOB HKMO Bülteni, Temmuz,1998, s.84-86.Cömert Ç., Aknc H., 2003a Emlak Vergilendirmede yeni bir sistem EVBS: Emlak Vergisi BilgiSitemi, 9. Türkiye <strong>Harita</strong> Bilimsel <strong>ve</strong> Teknik Kurultay, 31 Mart-4 Nisan 2003, Ankara, s.781-790.Cömert Ç., Aknc H., 2003b. Web servislerine dayal e-belediye modeli, Yap <strong>ve</strong> Kentte Biliim2003, Türkiye Biliim Dernei, 4-5 Aralk 2003, Ankara.Cömert Ç., Aknc H., 2004a. Web services, NSDI, and e-go<strong>ve</strong>rnment, FIG Working Week, mays22-27, Atina, Yunanistan.Cömert Ç., Aknc H., 2004b. Ulusal Konumsal Veri Altyaps <strong>ve</strong> E-Dönüüm Türkiye, Yap <strong>ve</strong>Kentte Biliim 2004, Türkiye Biliim Dernei, 3-4 Aralk 2004, Ankara.Demir, O., 2000. Ortogonal Yöntemle ehir <strong>Kadastro</strong>su Yaplan Yerlerde <strong>Kadastro</strong> Bilgi SistemiTemel Altlnn Oluturulmas (Trabzon Örnei), Doktora Tezi, 166, KTÜ MMF Jeodezi <strong>ve</strong>Fotogrametri Müh. Bölümü, Trabzon.Demirel, Z., Açlar, A., Demir, H., Gür, M., Kurt, V. <strong>ve</strong> Çada, V., 2003. Toprak DüzenlemelerindeYeni Gelimeler <strong>ve</strong> Yaplanmalar, 9. Türkiye <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> Bilimsel <strong>ve</strong> Teknik Kurultay, BildirilerKitab, 145-170, 2003, Ankara.DPT 2003. DPT Basn duyurusu, mart 2003, 3Hhttp://www.dpt.gov.tr/Ercan, O., 1997. Ülke Koullarnda <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi Tasarm <strong>ve</strong> Uygulamas, Doktora Tezi,YTÜ Jeodezi <strong>ve</strong> Fotogrametri Mühendislii Bölümü, stanbul.INSPIRE 2005. INSPIRE web sitesi, http://www.ec-gis.org/inspire/.Lemmen, C.H.J. and P.J.M. van Oosterom, 2003, ‘Further Progress in the De<strong>ve</strong>lopment of a CoreCadastral Domain Model’, FIG Working Week, Paris, France April 2003. To be published at FIGwebsite and www.oicrf.org<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>159


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASILemmen, C.H.J., P. van der Molen, P. J.M. van Oosterom, H.D. Ploeger, C.W. Quak, J.E. Stoter,and J. Ze<strong>ve</strong>nbergen, 2003. A modular standard for the Cadastral Domain, Digital Earth 2003- Information Resources for Global Sustainability The 3rd International Symposium on DigitalEarth, 21-15 September 2003, Brno, Czech RepublicMatarac, O.,(2002) TAKBS-Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi, Selçuk Üni<strong>ve</strong>rsitesi, 16-18 Ekim2002, KonyaMatarac, O., Dadelen, S., Yldzolu, .,(2007) Konumsal Verilerin Replikasyon Yöntemi ileYönetilmesi , Corafi Bilgi Sistemleri Kongresi ,Ekim 2007, KTÜ, TrabzonMehur, Y., (2007) Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi, Corafi Bilgi Sistemleri Kongresi ,Ekim 2007,KTÜ, TrabzonOosterom, van P.J.M. and C.H.J. Lemmen C.H.J., 2001, ‘Spatial Data Management on a <strong>ve</strong>ry largecadastral database’, in: ‘Computers, Environment and Urban Systems’, Theme Issue ‘CadastralSystems’, p. 509-528, Volume 25, number 4-5, 2001, Elsevier Science, New York.Oosterom, van, P.J.M. and C.H.J. Lemmen, 2002, ‘Impact Analysis of Recent Geo-ICT de<strong>ve</strong>lopmentson Cadastral Systems’, FIG XXII Congres, Washington DC, USA, April 2002 www.fig.net/figtree/pub/fig_2002/Js13/JS13_vanoosterom_lemmen.pdfOosterom, van, P.J.M., and C.H.J. Lemmen, 2002, ‘Towards a Standard for the Cadastral Domain:Proposal to establish a Core Cadastral Data Model’, COST Workshop ‘Towards a Cadastral CoreDomain Model’, Delft, The Netherlands, 2002, http://www.i4.auc.dk/costg9/Oosterom, van, P.J.M. and C.H.J. Lemmen, 2003, ‘Towards a Standard for the Cadastral Domain’,Journal of Geospatial Engineering, p. 11-28, Vol. 5, Number 1, June 2003.Oosterom, van, P.J.M., C.H.J. Lemmen and P. van der Molen, 2004: ‘Remarks and Observationsrelated to the further de<strong>ve</strong>lopment of the Core Cadastral Domain Model’, in: Proceedings of theWorkshop Standardisation in the Cadastral Domain, Bamberg, Germany, 9-10 December 2004,FIG, Denmark, 2004.Oosterom, van, P.J.M., C.H.J. Lemmen, T. Ingvarsson, P. van der Molen, H. Ploeger, W. Quak, J.Stoter, and J. Ze<strong>ve</strong>nbergen (2006). The core cadastral domain model. Accepted and to be publishedin: Computers, Environment and Urban Systems, Volume 30, 5.TKGM 2004. Tesis <strong>Kadastro</strong>su lem Rehberi, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü, Nisan 2006TKGM 2006. TUCBS Politika <strong>ve</strong> Strateji Doküman, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü, Nisan2006URL 1, www.tkgm.gov.tr , TAKBS Projesi.W3C 2003. World Wide Web Konsorsiyumu Web Sitesi, http://www.w3.orgYavuz, A., 2004. Avrupa Birlii Ülkelerinde Kadastral Sistem Analizi Ve Türkiye KadastralSisteminin Uyum Kapsamnda Deerlendirilmesi, Doktora Tezi, K.T.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü,Nisan 2004, Trabzon160<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKONYA BÖLGESNDEK TAKBS PROJESÇALIMALARI VE “KADASTRO 2014” VZYONUNAUYUMUZafer TÜREN 1 , S.Sava DURDURAN 21Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> V. Bölge Müdürlüü, Konya, zaferturen@hotmail.com2S.Ü. Müh Mim. Fak. Jeodezi <strong>ve</strong> Fotogrametri Müh.,Kampüs, Konya, durduran@selcuk.edu.trÖZETTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi (TAKBS) projesi ile “ileyen bir arazi kayt sistemi”ninkurulmas, e-Devlet, Mekansal Bilgi Sistemlerinin altlnn oluturulmas <strong>ve</strong> TürkiyeUlusal Cora Bilgi Sistemlerine (TUCBS) temel altlnn oluturulmas salanmayaçallmaktadr. 2005 ylnda gelitirme <strong>ve</strong> yaygnlatrma çalmalarna balananTAKBS-II projesinde yaygnlatrma çalmalarna ülke genelinde devam edilmektedir.TAKBS, gelecekte tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> hizmetleri, mülkiyete dayal mekansal bilgininkullanm, ulusal cora bilgi sistemlerine temel altln salamak gibi günümüz <strong>ve</strong>gelecek gereksinimlerini, güncel <strong>ve</strong> ileri teknoloji kullanarak sunan bir sistem göreviniüstlenmitir.Uluslar aras <strong>Harita</strong>clar Birlii’nin (FIG) 1998 ylnda yaymlad “<strong>Kadastro</strong> 2014 –Gelecekteki Kadastral Sistem çin Bir Vizyon” isimli raporu, dünya ülkeleri arasnda<strong>kadastro</strong> sistemi bütünlüü salanmas, gelecekte ülkelerin kadastral sistemlerine k tutan,gelecekte kadastral faaliyetlerin ekillendirme vizyonu üstlenen bir rapordur. Ülkemizkadastral sistemi <strong>kadastro</strong> 2014 raporunun gösterdii “modern <strong>kadastro</strong> sistemine” uygunolsa da, teknolojik anlamda eksikliklerini yerine getirmeye çalmaktadr.TAKBIS projesi <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> 2014 vizyonu birbiriyle ilikili <strong>ve</strong> ülkemiz için önemli olankonulardandr. Bu çalmada, Konya bölgesinde yaplmakta olan TAKBIS projesiningenel bir deerlendirilmesi yaplarak, karlalan sorunlar, tespitler <strong>ve</strong> çözümler sunularak<strong>Kadastro</strong> 2014 vizyonuna uyumluluu <strong>ve</strong>rilmeye çallacaktr.Anahtar Sözcükler: TAKBS, <strong>Kadastro</strong> 2014, CBSABSTRACTIt is tried to provide forming a land entry system that works with TAKBIS, forminge-Go<strong>ve</strong>rment, the substructure of Locational Informational Systems and forming the basicsubstructure of TUCBS. The workings of generalization ha<strong>ve</strong> been continued around thecountry, the workings de<strong>ve</strong>lopment and generalization that begun in 2005 in the TAKBISII project. TAKBIS has undertaken the the duty of system as service of deed and cadastralsur<strong>ve</strong>y in future, use of locational information on the base of possession, providing basicsubstructure for the national geographical information systems and this duty of systempresents today and future need by using current and advanced technology.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>161


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI‘Cadastro 2014 -A Vision For The Cadastral System In Future’ is an essay that undertakesthe vision of providing the wholeness of cadastral sur<strong>ve</strong>y between the world countries,showing the way for the countries in future, shaping cadastral sur<strong>ve</strong>y activities in future.Although our country cadastral sur<strong>ve</strong>y system is suitable for the modern cadastral sur<strong>ve</strong>ysystem , showed by Cadastro 2014, it tries to complete its technological defects.TAKBS project and vision of Cadastro 2014 are some of the important subjects that arerelated with each other and important for our country. In this working, making a generalevaluation of TAKBS project -being done in Konya region, presenting the problems,xations and solutions, it will be tried to be gi<strong>ve</strong>n the harmony of TAKBS project to theCadastro 2014.Keywords: TAKBIS, Cadastro 2014, GIS1. GRGünümüzde, <strong>kadastro</strong> arazi idaresi sistemleri içinde deerlendirilmektedir. Arazi idaresisistemleri <strong>ve</strong> bu sistemlerin temel bileenlerinden olan <strong>kadastro</strong> sürekli olarak bir deiimgöstermektedir. Bunun sebebi, toplum ihtiyaçlarnn devaml deimesi yannda özellikleson elli ylda insan ile arazi arasndaki ilikinin daha dinamik bir hal almasdr (Steudlervd., 2004). Kadastral sistemlerden beklenenler bir ülkedeki arazilerin kimin mülkiyetinde,nerede, hangi nitelikte <strong>ve</strong> ne kadar olduu gibi yalnzca ekonomik <strong>ve</strong> hukuki beklentilerinkarlanmasnn ötesine geçmitir. Kadastral sistemler, çamzn hzl deiimlerineihtiyaç salayacak mekansal bilgi alt yapsnn temelini <strong>ve</strong> sürdürülebilir geliime altlkoluturma ilevini yerine getirmelidir.Ülkemizde de nüfus hareketleri <strong>ve</strong> ekonomik gelimelerle birlikte sosyal ihtiyaçlar hzladeimekte, buna bal olarak topraa bal birçok projenin uygulamaya konulmasgerekmektedir. Kadastral bilgiler de araziye ilikin tüm yatrm <strong>ve</strong> mühendislikhizmetlerinin temel altln oluturmaktadr (Durduran <strong>ve</strong> Erdi, 2006). Bu nedenlegelitirilecek Arazi Bilgi Sistemleri, kendinden beklenen hizmetleri de içerecek,çok amaçl <strong>kadastro</strong> çalmalar gibi, <strong>kadastro</strong>da yeni anlaya paralel uygulamalarkapsamaldr. 1995 ylnda yaplan FIG–7 Komisyonunun ”<strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> Arazi Yönetimi”altnda oluturulan “<strong>Kadastro</strong> 2014” adl Çalma Grubunun yapt çalmalar sonucundagelecekte <strong>kadastro</strong> anlaynn belirlenmesi amacyla 6 ana hedef belirlenmitir. Buhedeer, <strong>kadastro</strong> sisteminin gelien teknoloji <strong>ve</strong> ihtiyaçlara göre 1994 ylndan itibaren20 yllk dönemde olmas beklenilen kadastral sistemi de tanmlamaktadr.Teknolojideki hzl gelimelerin <strong>kadastro</strong> sektörünü dorudan etkilemesi sonucundamevcut tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> ariv <strong>ve</strong>rilerinin doru <strong>ve</strong> güncel bir ekilde bilgisayar ortamnaaktarlmas ilevi önem kazanm <strong>ve</strong> bu yönüyle <strong>kadastro</strong> tabanl cora bilgi sistemlerialt yapsnn oluturulmas hedeenmitir. Bu amaca yönelik çalmalar Tapu <strong>Kadastro</strong>Genel Müdürlüü bünyesinde özellikle 1980 yllardan itibaren balatlmtr. Bu süreçiçerisinde <strong>Harita</strong> <strong>Kadastro</strong> Reform Projesi (HAKAR) çalmalar yaplm <strong>ve</strong> bununsonucunda <strong>kadastro</strong>da hedeer <strong>ve</strong> yaplmas gerekenler bir bir tespit edilmitir. Tapu<strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi (TAKBS) projesi çalmalar balatlm. Bugün özellikle162<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIsistemin modellenmesi, grak <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> tapu bilgilerinin bilgisayar ortamna aktarlmas<strong>ve</strong> buna yönelik sorgulamalarn çok kolay bir ekilde yaplmas adna önemli mesafeleralnmtr. Bu noktada önemli yasal deiikliklerde yaplmtr. Bunladan en önemlisi<strong>kadastro</strong> kanunun amac ksmna <strong>kadastro</strong> çalmalar ile konumsal bilgi sistemlerininaltyaps kurmaya yönelik <strong>ve</strong>rilerde elde edilirin ila<strong>ve</strong> edilmesidir. Buradan hedeenen<strong>kadastro</strong> tabanl konumsal bilgi sistemlerinin altyapsnn <strong>kadastro</strong> ile kurulmasdr.(Demir <strong>ve</strong> Çoruhlu 2007). Türkiye cora bilgi sisteminin altln oluturmas amacylasrasyla Eylem 47-TUCBS oluturulmas için bir ön çalma yaplmas, Eylem 36-TUCBS oluturmaya yönelik altyap hazrlk çalmalar <strong>ve</strong> Eylem75- (TUCBS) TürkiyeUlusal Cora Bilgi Sistemi Altyaps Oluturulmas çalmalar Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> GenelMüdürlüü tarafndan yürütülmektedir. Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> bilgilerinin temel altlk olduuulusal cora bilgi sistemi çalmalarnda Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi (TAKBS)projesi yaygnlatrma çalmalarna ülke genelinde devam edilmektedir.<strong>2.</strong> TAKBSTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi (TAKBS) projesine 2001 ylnda balanmtr. Türkiyegenelinde Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> kaytlarnn bilgisayar ortamna aktarlarak tüm faaliyetlerinbilgisayar sistemi üzerinden yürütülmesi, böylece gerek özel, gerekse kamu tanmazmallarnn etkin biçimde takip <strong>ve</strong> kontrolünün salanmasdr.<strong>2.</strong>1 Amaçlanan HedeerTarih boyunca tek üretim <strong>ve</strong> gelir kayna olan topraktan, adil <strong>ve</strong> düzenli olarak <strong>ve</strong>rgialmak amacyla ortaya çkan <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong> mülkiyetin tescili ilemleri; teknoloji, ihtiyaç<strong>ve</strong> beklentilerdeki deiimlere uygun olarak yeni özelliklere sahip olmutur. Ülkemizdenüfus hareketleri <strong>ve</strong> ekonomik gelimelerle birlikte sosyal ihtiyaçlar hzla deimekte,buna bal olarak topraa bal bir çok projenin uygulamaya konulmas gerekmektedir.Gelimi ülkelerde uygulanmakta olan tanmaz mallarn sicillerinin oluturulmasnayönelik çalmalar, ülkelerin makro planlamalarndaki hedeerin gerçeklemesindeönemli rol oynamaktadr. Mülkiyet <strong>kadastro</strong>su temeli üzerine, tarm <strong>kadastro</strong>su <strong>ve</strong>ekonomik <strong>kadastro</strong> oturtulmakta, tüm bu çalmalar Çok Amaçl Arazi Bilgi Sisteminioluturmaktadr. Tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> bilgilerinin büyük bölümünün bilgisayarlarn yaygnolarak kullanma girmedii yllarda oluturulmu olmas nedeniyle, genel olarak kataltlklar üzerinde <strong>ve</strong> bilgi sistemlerine kolaylkla altlk olabilecek <strong>ve</strong> entegre edilecekniteliklerde deildir. Bilgisayar ortamna aktarlm olan bilgiler ise, tapu sicil bilgileri ile<strong>kadastro</strong> bilgileri ilikilendirilmeden bamsz olarak girilmi olup, kontrolsüz <strong>ve</strong> kapsamolarak yetersizdirler. Bilgi sistemlerinin kurumsal yapdaki organizasyonlara saladkatklar <strong>ve</strong> Cora Bilgi Sistemlerinin sunduu çok yönlü uygulamalar, kurumlarn kendiçözümlerini üretmeleri yönünde tedbirler almasna <strong>ve</strong> benzer yatrmlar yapmasna nedenolmutur. Ayn <strong>ve</strong>riler, benzer amaçlar için, bir çok kurum tarafndan farkl yöntemler<strong>ve</strong> araçlarla gelitirilmi, bunlarn güncellenmesinde <strong>ve</strong> deiiminde büyük skntlaryaanmtr. (TKGM 2006)<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>163


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong>2 Kullanm Alanlar <strong>ve</strong> YararlarBilgi sadece vatandaa hitap etmemektedir. TAKBS, yerel yönetimlerin <strong>ve</strong> dier kamukurumlarn Kent Bilgi Sistemi kurma çalmalarnda TAKBS bilgilerinden temel bilgiolarak faydalanacaklar <strong>ve</strong> Kent Bilgi sistemleri bu temel bilgiler üzerine <strong>ve</strong>ri tekrarnadüülmeden kurulabilecektir.TAKBS, Milli Savunma Bakanl, Adalet Bakanl, Çevre <strong>ve</strong> Orman Bakanl,Bayndrlk <strong>ve</strong> skan Bakanl, Tarm Bakanl, gibi sayabileceimiz bakanlklara baltüm kamu kurum <strong>ve</strong> kurulularna, tüm belediyelere, Bankalara <strong>ve</strong> mülkiyetle ilgili tümözel <strong>ve</strong> tüzel kurululara hizmet edecektir. Takbis ile;• Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> bilgilerine ihtiyaç duyan kurum, kurulu <strong>ve</strong> kiilere bilgisalanmas• kadastral <strong>ve</strong>rilerin yönetimi• Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> bilgilerinin birbiri ile ilikilendirilmi halde merkezdeki ilikisel<strong>ve</strong>ri tabannda tutulmas, ilikisel <strong>ve</strong>ri tabanlarnn salam olduu <strong>ve</strong>ri yönetimi<strong>ve</strong> <strong>ve</strong>ri gü<strong>ve</strong>nlii olanaklarndan azami ölçüde faydalanlmas• Verilerin çok kullancl ortamda kullanlabilmesi• Anlk güncellenmelerin salanmas• Tapu sicil kaytlarn <strong>ve</strong> kadastral durumu merkezi sistem yaklamnda sürekligüncel tutmak• ç <strong>ve</strong> d kullanclara anlk, güncel <strong>ve</strong>ri sunmak• Türkiye’ nin e-devlet yaplandrlmasndaki en büyük açklardan biri olan ulusalmekansal <strong>ve</strong>ri alt yapsnn temel <strong>ve</strong>rileri olan mülkiyet bilgilerini oluturan tapu<strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong>rileri ile oluturulmas planlanmtr.Ülke genelinde tapu <strong>kadastro</strong> hizmetlerinin Cora Bilgi Sistemi/Arazi Bilgi Sistemifelsefesi çerçe<strong>ve</strong>sinde analiz edilerek sorunlar <strong>ve</strong> çözüm yollarnn bulunmas, tapu<strong>kadastro</strong> hizmetlerinin bu yolla elektronik olarak yerine getirilmesi, yerel yönetimlerin<strong>ve</strong> ilgili kurulularn teknik anlamda tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> ile ilikilerinin belirlenmesi, yerelyönetimlere <strong>ve</strong> ilgili dier kurumlara arazi bilgi sistemi mantnda doru, gü<strong>ve</strong>nilir <strong>ve</strong>güncel bilgilerin sunulmas amaçlanmaktadr. (TKGM 2006)3. KADASTRO 2014<strong>Kadastro</strong> 2014 Vizyonu, Uluslararas <strong>Harita</strong> Mühendisleri Birlii (FIG) ‘nin 1998 ylndayaymlad <strong>kadastro</strong>ya <strong>ve</strong> kadastral <strong>ve</strong>rilerin yönetim anlayna getirdii yenilikler ilegelecekteki kadastral sistemleri kadastral hizmetlerin çan gereksinimlerine uygun,kaliteli, gü<strong>ve</strong>nilir <strong>ve</strong> sürdürülebilir kadastral anlay öngören raporudur.21. yüzyl yaadmz çamzda, bilim <strong>ve</strong> teknolojinin nda insann her geçengün hzla deien yaam, arazi-insan ilikisi planlamasndaki deiimler çerçe<strong>ve</strong>sinde<strong>kadastro</strong>nun devam eden otomasyonu, Arazi Bilgi Sistemlerinin gelierek genilemesi<strong>kadastro</strong>nun artan önemini ortaya koymu; dier bir deyile gelecekteki kadastral sistem164<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIiçin bir tasarm olan ‘<strong>Kadastro</strong> 2014’ vizyonuna entegrasyonu zorunlu hale getirmitir.<strong>Kadastro</strong> 2014 hedeyle, tesis <strong>kadastro</strong>su <strong>ve</strong> devamnda gelien deiikliklerin izlenmesi<strong>ve</strong> güncelleme çalmalar önem kazanmaktadr.3.1 Kadastral Sistemlerden BeklenenlerCumhuriyetin kuruluundan bu yana farkl yasalar, yöntemler <strong>ve</strong> altlklar üzerinde üretilenkadastral haritalar günümüzde halen kullanlmaktadr. Çou saysal olmayan <strong>ve</strong> bu güniçin %60’ yenilenme ihtiyac gösteren bu haritalarn, Ulusal Konumsal Veri Altyapsnnkullanmnda çok ciddi skntlar yaanmaktadr. Bu amaçla, tapu sicil kaytlarnn saysalortama aktarlmas <strong>ve</strong> güncellenmesi, tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> ilikilerinin mekansal olarakizlenmesi <strong>ve</strong> sorunlara çözüm araylar çalmann temel hedeerini oluturmaktadr.(Çay vd. 2007)<strong>Kadastro</strong>ya <strong>ve</strong> kadastral <strong>ve</strong>rilerin yönetim anlayna getirdii yenilikler ile <strong>kadastro</strong>faaliyetlerini gelecekte de dinamik, sürdürülebilir bir mekansal bilgi sistemi olarakgelitirmeyi öngörmektedir. <strong>Kadastro</strong> 2014, “<strong>kadastro</strong>” <strong>ve</strong> “arazi kayd”nn gelenekselkurumlarnn yerini alabilir <strong>ve</strong> geni kapsaml bir kayt sistemini temsil etmektedir.Çamzda, bilim <strong>ve</strong> teknolojinin nda insann her geçen gün hzla deien yaam,arazi-insan ilikisinin artan önemi, kadastral faaliyetlerin <strong>ve</strong> Arazi Bilgi Sistemleriningelierek genilemesi <strong>kadastro</strong>nun gelecekteki kadastral sistem için bir vizyon olan‘<strong>Kadastro</strong> 2014’ e entegrasyonu zorunlu hale getirmektedir.Bu amaçla, Ulusal Konumsal Veri Altyapsna uygun <strong>ve</strong>ri altlklarnn oluturulmas temelhedef olarak görülüp; kadastral hizmetlerde <strong>ve</strong>ri altl, hukuki durum, standardizasyon<strong>ve</strong> koordinasyon gibi analizlerin yaplarak <strong>kadastro</strong> hizmetlerine ilikin güncellemesorunlarnn tespit edilmesine yönelik çözümler aranacaktr.(TKGM 2006)3.2 <strong>Kadastro</strong> 2014 lkeleri<strong>Kadastro</strong> 2014 Vizyonu, 6 ana hedefte ilkelerini açklamtr.Görev <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong>nun çerii; arazinin tümünü kapsayan <strong>ve</strong> arazi üzerinde bulunanözel <strong>ve</strong> kamusal haklar <strong>ve</strong> kstlamalarn bütünü gösterebilen arazinin bütün yasaldurumunun ortaya konulmasn gerekmektedir. Bu yaklam sayesinde arazi zilyetliiningü<strong>ve</strong>ncesi, arazi kullanm <strong>ve</strong> kaynak yönetimi bütün toplum <strong>ve</strong> arazi sahipleri tarafndansürdürülebilecektir.<strong>Kadastro</strong>nun Organizasyonu; Kadastral harita <strong>ve</strong> harita bilgilerinin üretimi ile tanmaznhukuki bilgilerini ayr kurumsal yaplar tarafndan sürdürülmesi ile gelen sorunlarortadan kaldrlmas yani teknik <strong>ve</strong> hukuki ayrlklar ortadan kaldrmay hedeeyen birkurumsal yap anlay olmas gerekmektedir.<strong>Harita</strong>larn Deien Rolü; <strong>Harita</strong> bilgilerinin üretimi <strong>ve</strong> bunlarn harita olarak sunulmasfarkl ölçme metodlar ile farkl altlklar elde edilmesi yerine modern teknoloji kullanarakelde eldilen harita bilgilerini ile ihtiyaca göre farkl harita altlklarnn elde edilmesi.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>165


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu yeni prosedür bir çok avantaja sahiptir. Bunlar:• Veri modellerinin bilgi gösterimindeki esneklii. Bir gösterimin tipi, ölçei <strong>ve</strong>içerii ihtiyaçlara göre seçilebilecektir.• Bilgi bir kez depolanacak <strong>ve</strong> ayn bilgilerden farkl ürünler elde edilecektir.• Dijital modelin elde tutulmas kolay olup, bu modelin <strong>ve</strong>ri sunumu klasikharitalarda olabildii gibi ziksel bir zararla karlamaz.• Kadastral bilgilerin datm <strong>ve</strong> yaymlanmas, dijital <strong>ve</strong>ri modellerinin karlkldeiimi ile kolaylkla mümkündür.(Yomralolu vd. 2003)Bilgi Teknolojileri; modern teknik <strong>ve</strong> donanm ile kadastral bilgilerin saysal ortamdanelde edilmesi <strong>ve</strong> sunulmasnn salanmas ile hzl <strong>ve</strong> etkin bir çözüm salayan sistemlerinoluturulmas gerekmektedir.Özelletirme; Bu ilkede kadasrtral faaliyetlerin gerçekletirilmesi <strong>ve</strong> sürdürülmesininhzl <strong>ve</strong> etkin olarak salayabilmek amacyla kamu <strong>ve</strong> özek sektör ibirliinin artrlmashedeenmektedir.Maliyetin Geri Dönüümü; <strong>Kadastro</strong> hizmetlerinin gerçekletirilmesi <strong>ve</strong> sürdürülmesiaamalarnda gerekli maliyetin kadastral hizmetler sonucu geri dönüümününsalanabildii bir yapda geri kazanmlarn elde edilmelidir.3.3 <strong>Kadastro</strong> 2014 Gerekçeleri<strong>Kadastro</strong> 2014 Vizyonunun ilkelerinin hedeedikleri ile gerçekletirilmesi istenilenmodern kadastral yapnn gereksinimlerini ortaya koyan gerekçeler de <strong>Kadastro</strong> 2014Vizyonunda ortaya konmutur.Sürdürülebilir Gelimenin Desteklenmesi htiyac; Gü<strong>ve</strong>n <strong>ve</strong> arazi nesnelerinin ziksel<strong>ve</strong> yasal belgelerinin tamamlanmas sürdürülebilir gelimenin olumas için yaplangayretleri destekler.Politik stikrarn Oluturulmas stenilen gü<strong>ve</strong>nirliliin garanti edilmesi için güçlü biryasal <strong>ve</strong> politik temele ihtiyaç vardr.Kamu <strong>ve</strong> Özel Çkarlarn Gözard Edilen Uyumazlklar; <strong>Kadastro</strong> 2014 gerekli kamubelgelerini temin eder <strong>ve</strong> politik istikrara katkda bulunur.Ekonomi Destei; Bu hizmetleri salamak amacyla, ilerin tek bir elden yürütülmesi içinbir kuruma ihtiyaç vardr. Bu kurum, arazi bilgilerini databilecek, ayrca <strong>ve</strong>ri depolama,yeniden bu bilgilerin elde edilmesi <strong>ve</strong> sistemin devamll için hzl <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimli ilemleresahip olacaktr.Esneklik <strong>ve</strong> Etkinlik htiyac; <strong>Kadastro</strong> 2014, açk bir bilgi yapsyla, yasal bamszlkilkesinin takip edilmesi <strong>ve</strong> bütün alanlara ait <strong>ve</strong>ri katman kavramyla bu ihtiyaçlarkarlayabilir. Bir ulusal <strong>ve</strong>ri altyapsnn temel parças gibi, <strong>Kadastro</strong> 2014, arazinin tümyasal yönlerini belgeler. Bu da içerikte <strong>ve</strong> dorulukta bir çok sosyal yönlerin gelimesiyleetkilenmi olan ulusal yarg sisteminin gelimesini takip edebilir. (Yomralolu vd.2003)166<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI4. KONYA’DA TAKBS PROJES ÇALIMALARI4.1 Yaplan ÇalmalarÜlke genelinde yaygnlatrma çalmalar devam eden TAKBS Projesi kapsamnda Mart2005 tarihinde TAKBS-II aamasnda öncelikle Konya li Merkez lçeleri Tapu SicilMüdürlüklerinde balatlan çalmalar, Ocak <strong>2008</strong>’de toplamda 7 Tapu Sicil Müdürlüü<strong>ve</strong> 3 merkez <strong>Kadastro</strong> Müdürlüü TAKBS iletime alnmtr.KonyaTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bölge Müdürlüü<strong>2008</strong> Yl tibariyle letime GeçmiTapu Sicil Müdürlükleri(TSM)<strong>2008</strong> Yl tibariyle letime Geçmi<strong>Kadastro</strong> Müdürlükleri(KM)KaratayTSMMeramTSMSelçuklu-ITSMSelçuklu-IITSMKaramanTSMAksaray-ITSMAksaray-IITSMKaratayKMMeramKMSelçukluKMekil 1: Konya Bölgesinde TAKBS ile hizmet <strong>ve</strong>ren birimler.<strong>Kadastro</strong> Müdürlükleri, TAKBS’ne geçi Tapu Sicil Müdürlüklerinden daha sonrabalam, daha uzun sürede tamamlanabilmitir. Bu süreçte elbette kadastral <strong>ve</strong>rilerintapu <strong>ve</strong>rileri gibi sadece kayda dayal deil grak <strong>ve</strong>rilerin de bulunmasndan <strong>ve</strong> bugrak <strong>ve</strong>rilerin de bir bütünlüünün olmamasndan kaynakland bilinmektedir.<strong>Kadastro</strong> saysallatrma, <strong>ve</strong>ri aktarm <strong>ve</strong> entegrasyon gibi aamalarda birçok sorunlakarlalmtr. Bu sorunlar aada belirtilen maddelerde sralanmtr.4.2 Karlalan SorunlarTAKBS projesi kapsamnda yürütülen saysallatrma yani Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> bilgilerinincora bilgi sistemi (TAKBS) standardnda bir arada sunulabilmesi için müdürlüklerdeyaplan çalmlarda, tapu sicil <strong>ve</strong>rileri ile <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong>rilerinin, <strong>ve</strong>ri olarak kullanlmasndanbilgi sistemi alt yapsnda bilgiye dönütürülmesi birbirleri ile entegre edilmesi ilegerçeklemektedir. Bu entegrasyonlar srasnda karlalan temel sorunlar olumutur.Bu sorunlar aadaki gibi özetlenebilir.Saysallatrma Sorunlar:• <strong>Kadastro</strong> arivindeki evraklarn düzensiz oluu, evrak arama zamannn artmasnaneden olmutur.• Birden fazla ölçü yönteminin oluu <strong>ve</strong> çounlukla prizmatik, kutupsal ya datakeometrik okumalarn saysal ölçülerden fazla olmas giri ilemlerininuzamasna neden olmutur.• Fen klasörlerindeki deiiklik ilemlerinin yer yer ilenmemi olmas <strong>ve</strong>özellikle Osmanl dönemini kaytlarna ait deiiklerin kark olmas, deiiklikdosyalarnn bulunmasnda zaman kaybna yol açmtr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>167


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Deiiklerin paftalara gecikmeli ilenmesi ya da unutularak hiç ilenmemesi paftakontrollerini zorlatrmtr.• Birden fazla koordinat sisteminin olmasndan ötürü dönüüm ilemlerinde <strong>ve</strong>çaktrmalarda büyük skntlara yol açmtr.• Özellikle mar (Bölgesel) koordinat sisteminin mahallelerde hakim olmas, ED50(Memleket) koordinat sistemine aktarmda kullanlan parametrelerle azda olsakayklklara yol açmtr.• Yine Mevzi mar (Yerel) koordinat sistemi olarak ölçülmü mülkiyetlere aitsnrlarn çaktrma ilemleri 1968 yl uçularna ait ham fotogrametrik paftalaryardmyla ED50 sistemine aktarlmtr. Zahmetli <strong>ve</strong> oldukça dikkat <strong>ve</strong>rilmesizorunda kalnmtr.• 2981 uygulamas sonucu oluan mülkiyetlerin ölçü krokilerinde özellikle yasalbinalarn aktarlmas srasnda büyük skntlarla karlalmtr.• Yine çou yasal binann tapuda ne durumda olduuna baklmas zorunluluu ortayaçkmtr. Çünkü <strong>Kadastro</strong> arivleri çou zaman bu konuda yetersiz kalmtr.• Farkl pafta <strong>ve</strong> koordinat sistemlerinin dourduu bir baka sorunda kenarlamasorunlardr. Özellikle grak paftalarn kenarlamalarnda büyük problemlerçkmtr.• Yine komisyon haritalarnn çaktrlmasnda hali hazr haritalarda bulunansnrlarla uyuum salanamamtr.• Kontroller aamasnda <strong>kadastro</strong> müdürlükleri bünyesindeki çalanlarn yetersizsayda olmas kontrol dönülerini <strong>ve</strong> düzeltmeleri geciktirmitir. Bunun nedeni iseüç müdürlüünde baka müdürlüklere görevlendirmesi çkmasdr.Entegrasyon Sorunlar:• Saysal <strong>ve</strong> saysal olmayan <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong>rilerinde güncellenmemi kaytlarn olmas• <strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> tapu mahalleleri arasndaki uyumazlk• Saysal <strong>ve</strong>rilerin üretiminde karlalan sistematik hatalar (saysallatrma hatalar:parselin doru kapatlmamas, parsel köe noktalarnn yanl birletirilmesi…)• <strong>Kadastro</strong>da ilem görmü olmasna karn tapuda tescil olmayan parsellerinbulunmas• Özellikle kadastral <strong>ve</strong>rilerin mekansal bilgi sistemlerinde altlk olarak kullanlmasiçin <strong>ve</strong>ritabannda kurulmas gerekli olan topoloji kurallarnn tanmlanamamas,örnein parsellerin kenarlamas kural, olmamas kural, açklk olmamas gibi..• Bir çok kadastral parselin kenarlamad, parseller arasnda açklklar <strong>ve</strong>bindirmelerin olduu• Bir çok kadastral parsel ile imar parselinin bindirmeli olduueklinde sralayabilceimiz sorunlar TAKBS çalmalar sürdürülen kadasromüdürlüklerinin de beklenen sorunlar olarak karmza çkmaktadr. Bunun altnda168<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASItemel nedenler <strong>kadastro</strong> müdürlüklerininde bulunan <strong>kadastro</strong>nun farkl tarihlerde farklmetodlarda farkl teknolojik imkanlarda yaplm oluudur.4.3 <strong>Kadastro</strong> 2014 Entegrasyon<strong>Kadastro</strong> 2014 Vizyonu ile de öngörülen gelecek kadastral sistemine ulamak için ülkemiz<strong>kadastro</strong> yapsnda da deiiklik <strong>ve</strong> yenilenmelere gidilmesi gereklilii bilinmektedir.TUCBS kapsamnda TAKBS projesi de Ulusal mekansal <strong>ve</strong>ri alt yapsna temel altlksalayacak kadastral <strong>ve</strong>rilerin bir bir sistemi içinde oluturmak <strong>ve</strong> sunmak amacyla ülkegenelinde biran önce tamamlanmas gerekmektedir.TAKBS ile kadastral durumumuzda gerekli iyiletirmelere gidilmesi gerektii de ortayaçkmaktadr. Mevcut kadastral <strong>ve</strong>rilerin TAKBS için yetersiz <strong>ve</strong> niteliksiz kalddurumlar bellidir. TAKBS projesi ile nitelikli <strong>ve</strong> etkin kadastral sistem oluturmadakadastral yapnn da iyiletirilmesi kaçnlmazdr.<strong>2008</strong> sonu ile ülke <strong>kadastro</strong>sunun tamamlanaca planyla, yetersiz <strong>ve</strong> güncel olmayan,eski sistemlerde üretilmi kadastral <strong>ve</strong>rilerin güncel <strong>ve</strong> nitelikli hale dönütürmek içinyenileme <strong>ve</strong>ya yenileme <strong>kadastro</strong>su yaplarak gelecekte ilevi olan <strong>ve</strong>rileri elde etmeçalmalar TKGM tarafndan planlanmaktadr.(TKGM 2007)SONUÇTürkiye’de kamu kurumlar, özel sektör, yerel yönetimler <strong>ve</strong> konumsal <strong>ve</strong>ri ile i yapanbütün kesimler arasnda “birlikte ilerlii” salayacak olan bir altyapnn henüz mevcutolmay, çok önemli bir sorun olarak gündemdeki yerini korumaktadr.TAKBS Projesi, <strong>Kadastro</strong> 2014 Vizyonunun öngördüü Kadastral Sistemin ortayakonulabilmesi için ülke genelinde tamamlanmas, kadastral yapnn Türkiye UlusalCora Bilgi Sistemine (TUCBS) temel altlk tekil edecek yapy elde etmekte büyükönem tamaktadr.Mevcut <strong>Kadastro</strong>nun bitirilmesi bu soruna çözüm olmay karlamamaktadr. <strong>Kadastro</strong>nun<strong>ve</strong>ri, altlk, personel, teknik donanm <strong>ve</strong> yeterlilik sorunlar yasal düzenlemelerle birlikteele alnmaldr. <strong>Kadastro</strong>su tamamlanm yerlerdeki yenileme gereksinimi de mevcutKadastral sistemimizi gelecee tamakta yetersiz kalacaktr. ‘<strong>Kadastro</strong> 2014’ Vizyonuntanmlad Kadastral Sistemi kurmada TAKBS Projesi bir altlk oluturmaktadr.<strong>Kadastro</strong> 2014 Vizyonu ile gelecek <strong>kadastro</strong> yaklam için bir zorunluluk olduu gibiÇok Amaçl <strong>Kadastro</strong>nun balatlmas için de gerekliliktir.KAYNAKLARi) Ulusal - Uluslararas MakalelerÇay T., Erdi A., Özkan G., nam ., Durduran S.S., Yalpr ., çan F. (2007). Türkiye <strong>Kadastro</strong>sunun‘<strong>Kadastro</strong> 2014’ Vizyonuna Entegrasyonunun Salanabilirliinin Aratrlmas, 40-46, HKMdergisi.ii) Ulusal - Uluslararas Bildiriler<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>169


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASICömert Ç., Durduran S., Ekinciolu ., Gül H., Güngör H., Haal F., Özege Z., eker D.Z., (2005).Ülkemizde <strong>ve</strong> Sektörümüzde Corafi Bilgi Sistemleri Alanndaki Gelimeler, 10 Türkiye <strong>Harita</strong>Bilimsel <strong>ve</strong> Teknik Kurultay, Ankara.Çay T., nam ., çan F., Ayten T., Çala H., Ayber H., (2005). Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel MüdürlüününYeniden Yaplandrlmas Üzerine Bir Çalma, 10 Türkiye <strong>Harita</strong> Bilimsel <strong>ve</strong> Teknik Kurultay,Ankara.Demir O., Çoruhlu Y.E., (2007). Grafik <strong>Kadastro</strong> Sorunu Ve Çözüm Olanaklarnn Aratrlmas:Trabzon-Akçaabat Örnei. 11. Türkiye <strong>Harita</strong> Bilimsel <strong>ve</strong> Teknik Kurultay, Ankara.Durduran S., Erdi A., (2006). Kent Bilgi sisteminde Kadastral Altlk <strong>ve</strong> Karlalan Sorunlar,TMMOB, <strong>Harita</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas, <strong>Kadastro</strong> Kongresi, Ankara.nam . , Çala H., (2007). <strong>Kadastro</strong>nun Güncellemes Ve Kentsel Yenleme Projeler Üzerne Brnceleme, 11. Türkiye <strong>Harita</strong> Bilimsel <strong>ve</strong> Teknik Kurultay, Ankara.Kaufmann, J., <strong>ve</strong> Steudler, D., (1998). Cadastre 2014 – A Vision for a Future Cadastral System,FIG Publication.Matarac O., lker M., (2002). Takbis-Tapu Ve <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi, Selçuk Üni<strong>ve</strong>rsitesi Jeodezi<strong>ve</strong> Fotogrametri Mühendislii Öretiminde 30. Yl Sempozyumu, Konya.Steudler, D., Rajabifard, A., Williamson, I., (2004). Evaluation of land administration systems,Land Use Policy 21, 371–380.Yomralolu, T., Uzun, B., Demir, O., (2003). <strong>Kadastro</strong> 2014 – Gelecekteki Kadastral Sistem içinBir Vizyon (Çeviri), TMMOB HKMO Yaynlar, Ankara.iii) Mesleki Teknik RaporT.C. Babakanlk, dareyi Gelitirme Bakanl, (2004). Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Hizmetlerinde Etkinlik,Ankara.TKGM, (2006). TUCBS Politika <strong>ve</strong> Strateji Doküman, AnkaraTKGM, (2006). Stratejik Plan Hazirlama Programi Stratejik Planlama Ekibi, AnkaraTKGM, (2007). Önerilen <strong>Kadastro</strong> Modernizasyonu Projesi Çevre Yönetim Çerçe<strong>ve</strong>si (EMF),Ankara.TMMOB,<strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas, (2003). Türkiye <strong>Kadastro</strong>suna likin Çerçe<strong>ve</strong>Rapor-<strong>Kadastro</strong> 2023, Ankara.vi)Web adreslerihttp://www.tkgm.gov.tr/ana.php?Sayfa=projedetay&ID=4, (19.05.<strong>2008</strong>)http://www.swisstopo.ch/fig.wg71/cad2014.htm, (15.05.<strong>2008</strong>)http://www.hkmo.org.tr (19.05.<strong>2008</strong>)170<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBATI VE ORTA AVRUPA’DA ARAZ YÖNETM VEKONUMSAL VER ALTAYAPISIGodfried BARNASCONHollanda <strong>Kadastro</strong> Gn. Md. Yrd.Spatial Data Infrastructures and LandAdministration in Western EuropeGodfried Barnasconi, Executi<strong>ve</strong> BoardCadastre, Land Registry and Mapping Agencythe Netherlands<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>171


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIHistory of Western Europe• ‘Western and Central Europe’ is more thanEuropean Union• De<strong>ve</strong>lopment from Greek civilization onwards• Important:- Post Napoleon (1825)- Post WW 1 (> 1918)- Post WW 2 (> 1945)- Post Communism (> 1989)• Establishment of nations took many yearsNation building and property rightsnation buildingshared valuesjurisdictioncodificationproperty regimeland administrationA variety of institutional arrangements• '80: Complaints about the ineffecti<strong>ve</strong>, moneywasting, inflexible, inert and large public service• '90: restoration primacy of politics, reducing tasksministries, privatisation, improving output(Great Britain), decentralisation & deconcentration(France), de-regulation,revitalisation & private initiati<strong>ve</strong> (Germany)172<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASISome independent public agenciesfor land administration• England & Wales• Netherlands• Sweden• Czech Republic• Lithuania• ScotlandWhat do these organisations share?business marketIT marketstrategyIT policywork processesIT architecturestrategic alignment (MIT)Howe<strong>ve</strong>r: various land administrationarrangements• Courts and Cadastre:1. France<strong>2.</strong> Sweden3. Norway4. Denmark5. Finland6. Poland7. Croatia8. Estonia9. Bulgaria<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>173


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIThe administration of land• Land Policy = the whole complex of socioeconomicand legal prescriptions that dictatehow the land and the benefits from the land areto be allocated (UN/ECE 1996)• Execution of public power = interference inprivate right to dispose• Therefore: growing number of public restrictionson land (and thus registration)Land administration & infrastructure• Go<strong>ve</strong>rnment bodies collect, process, anddistribute similar data for own purposes• Multi data-collection, storage & dissemination• Substantial costs for go<strong>ve</strong>rnment and burden tocitizens and companies• Solution: data sharingLand administration & infrastructure• People need solutionfor problems• A solution requiresinformation fromvarious sources• Integration data fromdistributed databases<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>175


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIHow to create an infrastructure?• Exchange of data, through formats• Ser<strong>ve</strong>rs which communicate, through industrystandards• Sharing and integration of information, throughagreements on semantics• Availability of key datasets, through newgo<strong>ve</strong>rnment information policyHow to do?• Standards:- data: formats available- ser<strong>ve</strong>rs: OpenGeospatial©consortium- information: agreements• Key registers (geodetic network, terrain models,topographical maps, geographical names,administrati<strong>ve</strong> boundaries, cadastre,hydrography, land use/co<strong>ve</strong>r) single collection &storageBottom up or top down• Standards:- Self-regulation(nationalassociations forgeo information)- Codification- If not: impose law.• Key registers:-law• Leadership neededEurogi members176<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIWhat is 'land administration'• Land administration is the process ofdetermining, recording and disseminatinginformation about ownership, value and use ofland, when implementing land managementpolicies(UN Land Administration Guidelines)• 'Ownership' = mode in which rights to land areheld, either by statutory, common and customarylawFunctions of land administrationpo<strong>ve</strong>rty eradicationsustainable housingallocation of landtenure securityland marketsmanagementland registrationcadastrepolitical objecti<strong>ve</strong>sland policypolicy instrumentssupporti<strong>ve</strong> toolssustainable agriculturestrengthening indigenousallocation of landrelated opportunitiesland taxationland use planningland reformland use in<strong>ve</strong>ntoryvaluationProblems and barriers in Europe• Legal frameworks need reform to adoptelectronic age• Go<strong>ve</strong>rnmental information infrastructures needreform to adopt data-sharing and dataintegration• Operational work-processes and IT architectureneed redesign and renewal to adopt market pulland technology push<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>177


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIIssues of political consideration• Embark on a coordinated informationmanagement within the go<strong>ve</strong>rnment, to reap theeconomic benefits of sharing and integration ofdata• Create laws that facilitate legal use andauthenticity of electronic signatures andelectronic documents• Show leadership in change management178<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDÖRDÜNCÜ OTURUMKAMUSAL TAINMAZ YÖNETMKADASTRO LE LKLEROturum Bakan: Hüseyin ÜLKÜ / HKMO Krsal <strong>ve</strong> Kentsel Alan DüzenlemesiKONUKLAR:Komisyonu Bk.Tanmaz Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklar, Mülkiyet <strong>ve</strong><strong>Kadastro</strong> Sorun <strong>ve</strong> ÖnerilerÖmer ÇAKIR / Kültür Varlklar <strong>ve</strong> Müzeler Gn. Md.lüü Kurullar Dai. Bk.<strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> mar Uygulamalarnda VakfTanmazlarn YeriMusa AKDENZ / Vak ar Gn. Md.lüü Yatrm <strong>ve</strong> Emlak Daire Bk.Arsa <strong>ve</strong> Arazi Düzenlemesinde Yeni YöntemlerDoç. Dr. Hami YILDIRIM / Teknik Aratrma <strong>ve</strong> Uygulama Genel MüdürüKentsel Dönüüm <strong>ve</strong> MülkiyetGöksel KÖKSOY /zmir B.ehir Bel. Bk.l<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>179


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI180<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITAINMAZ KÜLTÜR VE TABAT VARLIKLARI,MÜLKYET VE KADASTRO SORUN VE ÖNERLERÖmer ÇAKIRKurullar Dairesi BakanKültür Varlklar <strong>ve</strong> Müzeler Genel Müdürlüü, AnkaraÖZETTarih öncesi <strong>ve</strong> tarihi devirlere ait bilim, din <strong>ve</strong> güzel sanatlarla ilgili bulunan, bilimsel <strong>ve</strong>kültürel açdan özgün deer tayan bütün tanr <strong>ve</strong> tanmaz kültür varlklar ile enderbulunan <strong>ve</strong>ya özellikleri <strong>ve</strong> güzellikleri açsndan korunmas gerekli tabiat varlklarnnkorunmas <strong>ve</strong> yaatlmas için Bakanlmzca yürütülen çalmalarda harita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong>çalmalar <strong>ve</strong> bu çalmalarn kurumlar aras paylam büyük önem tamaktadr.2863 sayl Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklarn Koruma Kanunu dorultusunda yürütülentanmaz kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklar <strong>ve</strong> sit alanlar ile ilgili ilemlerde harita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong>ilikileri açklanarak, yaanan sorunlara yönelik getirilen çözüm önerileriyle gerek<strong>kadastro</strong> çalmalarnn, gerekse kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklarnn korunmas için sürdürülençalmalarn daha <strong>ve</strong>rimli, ksa sürede <strong>ve</strong> salkl sürdürülebilmesi amaçlanmtr.Anahtar Sözcükler: Kültür, sit, tespit, tescil, koruma.1.GRnsanln varoluundan bu yana tabii yollardan, insan eliyle ya da her ikisinin birliktemeydana getirdii doal <strong>ve</strong> kültürel deerlerin korunmas <strong>ve</strong> yaatlmas tüm dünyadaolduu gibi ülkemiz için de gittikçe artan bir önem arz etmektedir.Kültürel <strong>ve</strong> doal varlklarn korunmas, çevre, kentleme, planlama, mimarlk,mühendislik, arkeoloji, sanat tarihi, hukuk, insan haklar gibi pek çok konuyu ayn andailgilendiren <strong>ve</strong> çok boyutlu ele alnmas gereken bir konudur.Tarih öncesi dönemlerden Cumhuriyetin kuruluuna kadar pek çok medeniyete evsahiplii yapm olan Anadolu’daki kültür birikiminin korunmas <strong>ve</strong> yaatlmas tümdünyaya kar sorumluluumuzdur.Ülkemizde yasal düzenlemelerle bu sorumluluk Bakanlmza <strong>ve</strong>rilmitir.<strong>2.</strong> KÜLTÜR VE TABAT VARLIKLARININ KORUNMASI<strong>2.</strong>1. Ülkemizde Koruma Mevzuat <strong>ve</strong> GeliimiAnadolu’nun zengin tarihi geçmiine <strong>ve</strong> bu geçmiin bize brakt kültürel deerlerekarlk korumaya yönelik faaliyetler ülkemizde ciddi anlamda 19.yüzylda ele alnmayabalanm, bu alanda bilimsel çalmalar Cumhuriyetin ilanndan sonra hz kazanmtr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>181


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIÜlkemizde kültür varlklarnn korunmasna yönelik ilk yasal düzenleme “Asar- AtikaNizamnamesi”dir (Eski Eserler Tüzüü -13 ubat 1869).Bu nizamname deien koullar <strong>ve</strong> gereksinimler dorultusunda 1874, 1884 <strong>ve</strong> 1906yllarnda deiikliklerle geniletilmitir.Ülkemizde bugünkü anlamda kültür mirasmzn <strong>ve</strong> kültürel çevremizin korunmasnntemelleri 1951 ylnda 5805 sayl Kanunla kurulan Gayrimenkul Eski Eserler <strong>ve</strong> AntlarYüksek Kurulu’nun çalmaya balamasyla atlmtr.Kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklarnn korunmas, bakm <strong>ve</strong> deerlendirilmesine ilikin çadakavram <strong>ve</strong> yaklamlar içeren, yeni tanmlar getiren, kurumsal düzenlemeleri oluturan,Cumhuriyet Dönemi’nin ilk eski eserler yasas olan 1710 sayl Eski Eserler Kanunu (25Nisan 1973) yürürlüe girmitir.• 1983 ylnda yürürlüe giren 2863 sayl Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklarn KorumaKanunu’nda 1987 <strong>ve</strong> 2004 yllarnda, 3386 <strong>ve</strong> 5226 sayl Kanunlar iledeiiklikler yaplmtr.• 2863 sayl Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklarn Koruma Kanunu’nun yürürlüe girmesiile GEEAYK’nun görevi sona ermi <strong>ve</strong> Tanmaz Kültür <strong>ve</strong> Tabiat VarlklarnKoruma Yüksek Kurulu oluturulmutur.• 3386 sayl Kanun ile 2863 sayl Kanunda yaplan deiiklik ile Tanmaz Kültür<strong>ve</strong> Tabiat Varlklarn Koruma Yüksek Kurulu, Kültür <strong>ve</strong> Tabiat VarlklarnKoruma Yüksek Kurulu adn alm, ayrca koruma hizmetlerinin yerindenyürütülmesini salamak üzere Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklarn Koruma Kurullaroluturulmutur.• 5226 sayl Kanun ile 2863 sayl Kanun’da yaplan deiiklik ile Kültür <strong>ve</strong>Tabiat Varlklarn Koruma Kurullar, Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklarn Koruma BölgeKurullarna dönütürülmütür.T.C. Anayasasnn 63 üncü maddesi ile de; ”Devlet, tarih, kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklarnn<strong>ve</strong> deerlerinin korunmasn salar, bu amaçla destekleyici <strong>ve</strong> tevik edici tedbirleri alr”hükmü getirilmitir.<strong>2.</strong><strong>2.</strong> Uluslararas Sözlemeler1970’li yllardan itibaren Uluslararas platformlarda younlaarak sürdürülen çabalardaÜlkemiz de yerini almtr.Birlemi Milletler Eitim <strong>ve</strong> Kültür Organizasyonu’na (UNESCO) üye ülkelerle birlikteülkemizin de 1983 ylnda benimsedii “Dünya Kültürel <strong>ve</strong> Doal Mirasnn KorunmasnaDair Sözleme” hükümlerine göre taraf devletler topraklar dahilindeki kültürel <strong>ve</strong> doalvarlklarn korunmasn taahhüt etmitir.<strong>2.</strong>3. Ülkemizde UNESCO Dünya Miras Listesi’ne Alnm Olan Yerler• Göreme Ulusal Park <strong>ve</strong> Kapadokya Kaya ehirleri (1985)182<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Divrii Ulu Camii <strong>ve</strong> Darüifas (1985)• stanbul’un Tarihi Merkezi (1985)• Boazköy-Hattua (1986)• Nemrut Da (1987)• Pamukkale-Hierapolis (1988)• Xanthos-Letoon (1988)• Safranbolu (1994)• Troya Arkeolojik Alan (1998)<strong>2.</strong>4. Kültür Varlklar <strong>ve</strong> Müzeler Genel Müdürlüü(29 Nisan 2003 tarih <strong>ve</strong> 25093 sayl Resmi Gazete’de yaymlanarak yürürlüe giren 4848sayl Kültür <strong>ve</strong> Turizm Bakanl Tekilat <strong>ve</strong> Görevleri Hakknda Kanunun 9.maddesi)a) Yurdumuzdaki korunmas gerekli tanr <strong>ve</strong> tanmaz kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklarnnarkeolojik aratrma <strong>ve</strong> kazlarla aça çkarlmasn, korunmasn, deerlendirilmesini <strong>ve</strong>tantlmasn salamak, tahribini <strong>ve</strong> kaçrlmasn önleyici tedbirleri almak,b) Gerekli görülen yerlerde müzeler, rölö<strong>ve</strong> <strong>ve</strong> antlar müdürlükleri, restorasyon <strong>ve</strong>konservasyon laboratuarlar kurulmasn teklif etmek <strong>ve</strong> bunlarn idare <strong>ve</strong> ihtisas ilerinidüzenlemek <strong>ve</strong> yürütmek, özel müzelerin kurulmasna rehberlik etmek, desteklemek <strong>ve</strong>belirli esaslar çerçe<strong>ve</strong>sinde bunlar kontrol altnda bulundurmak,c) Milli snrlarmz dnda kalan, korunmas gerekli ata yadigar tanmaz kültürvarlklarn tespit etmek, karlkl kültürel anlamalar <strong>ve</strong> kültürel mübadele programlarçerçe<strong>ve</strong>sinde bunlarn bakm <strong>ve</strong> onarmlarn salayc tedbirleri almak,d) Müzelerin gelitirilmesi, korunmas gerekli kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklarnn bakm <strong>ve</strong>restorasyonu konularnda gerekli tedbirleri almak <strong>ve</strong> uygulamak,e) 2863 sayl Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklarn Koruma Kanunu ile Kültür <strong>ve</strong> Tabiat VarlklarnKoruma Yüksek Kurulu <strong>ve</strong> koruma kurullarna <strong>ve</strong>rilen görevlerin yerine getirilmesinisalamak amacyla aratrma, inceleme, tespit, deerlendirme <strong>ve</strong> planlamaya yönelikhizmetleri yapmak <strong>ve</strong>ya yaptrmak,f) Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklarn Koruma Yüksek Kurulu <strong>ve</strong> koruma kurullar kararlarnnalnmasna <strong>ve</strong> uygulanmasna dair ilemlerin yürütülmesini <strong>ve</strong> koordinasyonunusalamak,g) Gerekli görülen yerlerde kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklar koruma kurullar ile büromüdürlükleri kurulmasn Bakanlk Makamna teklif etmek <strong>ve</strong> bunlarn idare <strong>ve</strong> ihtisasilerini düzenlemek <strong>ve</strong> yürütmek,h) Her türlü imkan <strong>ve</strong> araçtan faydalanarak koruma kültürünün gelitirilmesinisalamak,) Bakanlk makamnca <strong>ve</strong>rilecek benzeri görevleri yapmak, olarak tanmlanmtr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>183


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong>5. Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklarn Koruma Bölge Kurullar <strong>ve</strong> GörevAlanlarKoruma kurullar ile ilgili çalmalar bölge ölçeinde; Adana, Ankara, Antalya, Aydn,Bursa, Çanakkale, Diyarbakr, Edirne, Erzurum, Eskiehir, stanbul I, II, III, IV, V, VINumaral, zmir I, II Numaral, Kayseri, Karabük, Kocaeli, Konya, Mula, Ne<strong>ve</strong>hir,Samsun, Sivas, anlurfa, Trabzon, Van Koruma Bölge Kurulu Müdürlükleri ile stanbulYenileme Alanlar Koruma Bölge Kurulu Müdürlüü <strong>ve</strong> Ankara Yenileme alan KorumaBölge Kurulu Müdürlüü olmak üzere toplam 31 adet müdürlükçe yürütülmektedir.<strong>2.</strong>6. Türkiye’de Tescilli Tanmaz Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklar ile SitAlanlarnn Mevcut DurumuTanmaz kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklarnn (antlar <strong>ve</strong> sitler) saptanarak ulusal kültür varlklarkütüüne geçirilmesi ilemine “tescil” denmekte olup, 3386 <strong>ve</strong> 5226 sayl Kanunlarladeiik 2863 sayl Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklarn Koruma Kanununun 7. maddesindetespit <strong>ve</strong> tescile ilikin hükümler belirlenmitir.Bu hükümler kapsamnda bugüne kadar 8182 adet sit alan, 74523 adet tanmaz kültürvarl tescil edilmitir.Doal Sit;1058Kentsel Sit;205Dier SitTarihi Sit; 137 Alanlar(Üstüste SitAlanlar); 375KentselArkeolojik Sit;36Arkeolojik Sit;6371Tablo 1: Sit Alanlarnn dalm (rakamlar deikendir)184<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITÜRKYE GENELNDE TESCL EDLMTAINMAZ KÜLTÜR VE TABAT VARLIKLARI5000047495450004000035000300002500020000150001000050006666 73211897 826 2394 2262 206 290 3724 1398 460Tablo 2:Tescilli kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklar (rakamlar deikendir)3. KÜLTÜR VE TABAT VARLIKLARINI KORUMA BÖLGEKURULLARI LE KADASTRO LKLERKültür varlklar tarih öncesi <strong>ve</strong> tarihi devirlere ait bilim, kültür, din <strong>ve</strong> güzel sanatlarlailgili bulunan <strong>ve</strong>ya tarih öncesi ya da tarihi devirlerde sosyal yaama konu olmu bilimsel<strong>ve</strong> kültürel açdan özgün deer tayan yer üstünde, yer altnda <strong>ve</strong>ya su altndaki bütüntanr <strong>ve</strong> tanmaz varlklardr.Tabiat varlklar, jeolojik devirlerle tarih öncesi <strong>ve</strong> tarihi devirlere ait olup enderbulunmalar <strong>ve</strong>ya özellikleri <strong>ve</strong> güzellikleri bakmndan korunmas gerekli yer üstünde,yer altnda <strong>ve</strong>ya su altnda bulunan deerlerdir.Sit, tarih öncesinden günümüze kadar gelen çeitli medeniyetlerin ürünü olup yaadklardevirlerin sosyal, ekonomik, mimari <strong>ve</strong> benzeri özelliklerini yanstan kent <strong>ve</strong> kentkalntlar, kültür varlklarnn youn olarak bulunduu, sosyal yaama konu olmu <strong>ve</strong>yaönemli tarihi hadiselerin cereyan ettii yerler <strong>ve</strong> tespiti yaplm tabiat özellikleri ilekorunmas gerekli alandr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>185


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBilindii gibi Türkiye <strong>Kadastro</strong>su tanmazlarn hukuki <strong>ve</strong> geometrik durumlarnnbelirlenmesi <strong>ve</strong> tanmazlar üzerindeki mülkiyet hakknn gü<strong>ve</strong>nce altna alnmasgörevlerini üstlenmitir. Bu amaç için <strong>kadastro</strong> haritalar <strong>ve</strong> tapu sicilleri oluturulmaktadr.<strong>Harita</strong>lar <strong>kadastro</strong>nun teknik yann, siciller hukuki yann temsil etmektedir. Bu temelgörevinin yan sra <strong>kadastro</strong> cora bilgi sistemlerinin alt yapsn oluturmaktadr. Buhedeer <strong>ve</strong> görevler açsndan bakldnda kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklar açsndan özellikleenvanter oluturmada gerçek mülkiyet <strong>ve</strong>rilerine dayanma <strong>ve</strong> gerçek hak sahiplerinibelirlemede <strong>kadastro</strong> vazgeçilmez bir altlktr.Bakanlmzca 2863 sayl Kanun kapsamnda yürütülen sit alanlarnn tespit <strong>ve</strong> tescilçalmalarnda alanlarn snrlar koruma bölge kurulu uzmanlarnca hazrlanan rapordorultusunda harita üzerinde iaretlenerek koruma bölge kuruluna sunulmakta <strong>ve</strong> korumabölge kurulunca uygun bulunmas halinde bu snrlar kesinlemektedir. Koruma BölgeKurulunca sit alan snrlarnn belirlendii bu haritalar alana ilikin karar ile birlikteilgili yerlere <strong>ve</strong> tapu sicil ile <strong>kadastro</strong> müdürlüklerine datlr. Tapu sicil müdürlüüsit alannda kalan tanmazlarn beyanlar hanesine sit niteliini belirterek gerekli erhidüer. <strong>Kadastro</strong> müdürlüü de sit ilanndan sonra yapaca çalmalarda sit snrlarnnbelirlendii haritalar dikkate alarak çalmalarn sürdürmesi gerekmektedir.Ayn ekilde tek yap ölçeindeki tespit çalmalar sonucu alnan tescil kararlar gerekliilemler yaplarak tapuya tanmaz kültür varl erhi düülmek üzere ilgili yerlere <strong>ve</strong>tapu sicil ile <strong>kadastro</strong> müdürlüklerine datlmaktadr.Kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklarnn korunmas <strong>ve</strong> yaatlmasnda öncelikle güncellenmi<strong>kadastro</strong> bilgilerinin <strong>ve</strong> mülkiyet durumlarnn eriilebilir olmasnn salanmas <strong>ve</strong> bubalamda kurumlar aras koordinasyonun oluturulmas zorunludur.Ancak, sit alanlar ile korunmas gerekli kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklarnn tespit <strong>ve</strong> tescilaamasnda, tek yap tescillerinde güncel <strong>ve</strong> mülkiyet bilgileri üzerine doru ilenmiharitalarn elde edilmesinde güçlükler yaanmakta; <strong>kadastro</strong> müdürlüklerinden talepedilen harita örneklerinden harç <strong>ve</strong>ya döner sermaye ücretleri talep edilmektedir. Özellikleyeni yaplacak tespit <strong>ve</strong> tescil çalmalar için gerekli Tescile Tabi <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> PlanlarYönetmelii <strong>ve</strong> Büyük Ölçekli <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Harita</strong> Bilgileri Üretim Yönetmelii’ne uygunolarak hazrlanan güncel haritalarn <strong>kadastro</strong> müdürlüklerinden koruma bölge kurulumüdürlüklerine de <strong>ve</strong>rilmesi bu hususta yaanan sorunun çözümünü salayacaktr.Geçmite yaplan kültür varl tespitlerinin o günün teknik imkanlar çerçe<strong>ve</strong>sindeyaplm olmas nedeniyle, sadece 1/25000 ölçekli haritalara ilenmi fakat 1/5000 <strong>ve</strong>1/1000 ölçekli hartalarda yerlerinin belirtilememi olduu durumlarda, özellikle parselbaznda koruma bölge kurulu müdürlüklerine yaplan bavurularda tanmazlarn sitalannda kalp kalmad hususunda tereddütler yaanmaktadr.<strong>Kadastro</strong> çalmalar tamamlanm olan alanlara ait haritalarn, sit alanlarnn bu haritalarüzerinde güncelletirilebilmesi için koruma bölge kurulu müdürlüklerine iletilmesigerekmektedir.186<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIHerhangi bir yerin sit olarak tesciline ilikin kurul karar <strong>ve</strong> eki haritalar <strong>kadastro</strong>müdürlüklerine gönderildii halde tapu kütüüne erh konulan bu parsellere ilikintevhit ifraz gibi deiiklik taleplerinin kurul karar alnmadan <strong>kadastro</strong> müdürlüklerinceonaylanarak tapu müdürlüklerine gönderildii, baz durumlarda da sit erhi bulunanbu parsellere ilikin deiiklik taleplerinin tapu müdürlükleri tarafndan kurul karararanmakszn gerçekletirildii tespit edilmitir.2863 Kanun dorultusunda sit alannda kalan <strong>ve</strong>ya parsel ölçeinde tescilli tanmazlardauygulamaya yönelik karar alma yetkisi Bakanlmza bal koruma bölge kurullarnda olupkurul karar olmakszn yaplan bu tür deiiklikler hukuki sorunlara yol açmaktadr.<strong>Kadastro</strong> harici braklan parsellerde ise tespit <strong>ve</strong> tescil edilen kültür <strong>ve</strong> tabiatvarlklarnn tapuya tescilinde, kayt olmadndan güçlükler yaandndan, bu konuda<strong>kadastro</strong> harici braklan yerlerde yaplan tespitlerde <strong>kadastro</strong> müdürlüü elemanlarncao yerin koordinatlar alnarak <strong>kadastro</strong> haritalar üzerine ilenmesinin uygun olacadüünülmektedir.lk defa <strong>kadastro</strong>su yaplacak alanlarn çalmalar öncesinde koruma bölge kurullar ileçalma alan snrlar içerisinde korunmas gerekli kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklar ile bunlarnkoruma alan <strong>ve</strong> sit alan bulunup bulunmadna ilikin yerinde snrlarnn gösterilmesiiçin koordineli bir çalma yürütülmesi, bürokrasiyi azaltacandan çalmalarn dahaksa sürede tamamlanmas <strong>ve</strong> daha <strong>ve</strong>rimli olmasn salayacaktr.• 1/25000 ölçekli halihazr haritalar üzerinde belirlenen sit alanlarna ilikinuygulamalarda talep edilen kadastral çapta karelajlarn <strong>ve</strong>ya koordinatlarnbelirtilmedii <strong>ve</strong>ya memleket koordinat sisteminde deerler olduu halde mevziikoordinat sisteminde gönderilmektedir.• Koruma bölge kurulu müdürlükleri bünyesinde teknik donanm mevcutolmad için sit snrlarnn saysal deerlerinin <strong>ve</strong>rilemedii, bu konudailgili <strong>kadastro</strong> müdürlüklerince sit haritalarnn saysallatrlmas ilemleriningerçekletirilmesinin her iki kurum tarafndan yaplacak uygulamalarda kolaylksalayacaktr.• 2863 sayl Kanunun 11 inci maddesinde “kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklarn korumabölge kurullarnca birinci grup olarak tescil <strong>ve</strong> ilan edilen kültür varlklarnnbulunduu tanmazlar ile birinci <strong>ve</strong> ikinci derece arkeolojik sit alanlarndakitanmazlar zilyetlik yoluyla iktisap edilemez” hükmü yer almaktadr.• Bu hükmün tam olarak uygulanabilmesi, ileride hukuki sorunlar olumamas<strong>ve</strong> önemli bir kamu yatrm olan tesis <strong>kadastro</strong> çalmalarnn da aksatlmadantamamlanabilmesi amacyla tesis <strong>kadastro</strong> çalmalar sürdürülen köylerde <strong>kadastro</strong>çalmalar ile e zamanl olarak yüzey taramalar yaplarak kültür <strong>ve</strong> tabiatvarlklar ile sit snrlarnn tespitinin salanmas gerekmektedir.Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü’nce ihale kapsamnda yürütülen <strong>kadastro</strong>çalmalarnda köylerin 2863 sayl Kanun kapsamnda yüzey incelemelerinin salklolarak gerçekletirilebilmesi için, her iki kurumun birimlerinin e güdümlü çalmalar<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>187


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIgerekmekte <strong>ve</strong> bu yüzey incelemeleri için ortaklaa oluturulacak çalma ekiplerineçalma için gerekli olan donanm <strong>ve</strong> araç salanmas gerektiinin ihale aamasnda gözönünde bulundurulmasnn çalmalarn salkl yürütülmesini salayacaktr.• Bütün bunlarn yan sra, 2863 sayl Kanun gereince bir yerin sit olarak ilan bualanda her ölçekteki plan uygulamasn durdurur, koruma bölge kurulu tarafndan 3ay içinde geçi dönemi koruma esaslar <strong>ve</strong> kullanma artlar belirlenir, iki yl içindede koruma amaçl imar plannn hazrlanmas zorunludur. Koruma amaçl imarplannn hazrlanma sürecinde kadastral durum ilenmi, güncel, onayl haritalarnelde edilmesi büyük önem tamaktadr.Bu bilgiler nda, harita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> çalmalar <strong>ve</strong> bu çalmalarn kurumlar arasndapaylam kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklarnn korunmas <strong>ve</strong> yaatlarak gelecek nesillereaktarlmas açsndan büyük önem arz etmektedir.188<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKADASTRO VE MAR UYGULAMALARINDA VAKIFTAINMAZLARIN YERMusa AKDENZVakar Genel Müdürlüü, Ankara, makdeniz@vgm.gov.trÖZETVakf medeniyeti, atalarmzdan bize kalan en önemli mirastr. yilikte, yardmda yaranecdad vakfetme olgusunu gelitirmi <strong>ve</strong> yaplan yardmlarn devamlln salam hayrilerinin yürümesinde düzenli bir sistem oluturmutur. Osmanldan Cumhuriyete geçisürecinde vakar bizzat Cumhuriyetimizin kurucusu büyük önder Atatürk tarafndanbu yaklamla maddi <strong>ve</strong> manevi varlyla birlikte bugüne aktarlm <strong>ve</strong> Vakar GenelMüdürlüü vastasyla bu önemli miras güçlenerek yaatlmtr.Vakar Genel Müdürlüünce idare edilen vakar sürekli olarak geliim göstermi<strong>ve</strong> son olarak 27.0<strong>2.</strong><strong>2008</strong> tarihinde resmi gazetede yaynlanarak yürürlüe giren 5737sayl Vakar Kanunu ile de mevzuatn yenilemitir. Ülke geneline <strong>ve</strong> dahi yurtdndavakfedilen birçok tanmaz bünyesinde barndan onlardan en uygun ekilde faydasalayarak hayr hizmetleri, eski eser onarmlar gibi pek alanlarda hizmet <strong>ve</strong>ren vakardatanmazlarn önemi bilinenden çok daha fazladr. Amac tanmazlar deerlendirmeyeyön <strong>ve</strong>rmek <strong>ve</strong> onlardan en fazla kazanm salamak olan bir çok irket <strong>ve</strong> kurulu varken,Vakar bu yaplardan ayran, öne çkaran <strong>ve</strong> önemli klan “Vakf Kültür Ve Medeniyeti”dir.Anahtar sözcükler: Vakf, Vakf Kültür <strong>ve</strong> Medeniyeti, Vakar KanunuABSTRACTVakf medeniyeti, atalarmzdan bize kalan en önemli mirastr. yilikte, yardmda yaranecdad vakfetme olgusunu gelitirmi <strong>ve</strong> yaplan yardmlarn devamlln salam hayrilerinin yürümesinde düzenli bir sistem oluturmutur. Osmanldan Cumhuriyete geçisürecinde vakar bizzat Cumhuriyetimizin kurucusu büyük önder Atatürk tarafndanbu yaklamla maddi <strong>ve</strong> manevi varlyla birlikte bugüne aktarlm <strong>ve</strong> Vakar GenelMüdürlüü vastasyla bu önemli miras güçlenerek yaatlmtr.Vakar Genel Müdürlüünce idare edilen vakar sürekli olarak geliim göstermi<strong>ve</strong> son olarak 27.0<strong>2.</strong><strong>2008</strong> tarihinde resmi gazetede yaynlanarak yürürlüe giren 5737sayl Vakar Kanunu ile de mevzuatn yenilemitir. Ülke geneline <strong>ve</strong> dahi yurtdndavakfedilen birçok tanmaz bünyesinde barndan onlardan en uygun ekilde faydasalayarak hayr hizmetleri, eski eser onarmlar gibi pek alanlarda hizmet <strong>ve</strong>ren vakarda<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>189


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASItanmazlarn önemi bilinenden çok daha fazladr. Amac tanmazlar deerlendirmeyeyön <strong>ve</strong>rmek <strong>ve</strong> onlardan en fazla kazanm salamak olan bir çok irket <strong>ve</strong> kurulu varken,Vakar bu yaplardan ayran, öne çkaran <strong>ve</strong> önemli klan “Vakf Kültür Ve Medeniyeti”dir.Keywords: Vakf, Vakf Kültür <strong>ve</strong> Medeniyeti, Vakar Kanunu1. GR“ Vakfet- Yaa- Yaat” anlayn düstur edinmi büyük Vakf medeniyeti, ecdadmzninsanla hediye ettii en önemli miraslardan biridir. Bu yönüyle vakf olgusu hemsosyolojik olarak örnek bir deerler sisteminin yansmas, hem de toplumsal dokumuzunvazgeçilmez bir unsurudur.Osmanldan Cumhuriyete geçi sürecinde vakar bizzat Cumhuriyetimizin kurucusubüyük önder Atatürk tarafndan bu yaklamla maddi <strong>ve</strong> manevi varlyla birlikte bugüne aktarlm <strong>ve</strong> Vakar Genel Müdürlüü vastasyla bu önemli miras güçlenerekyaatlmtr.Farkl toplumlarda farkl isimlerle ortaya çkan bu dayanma <strong>ve</strong> yardmlama yöntemleribizim kültürümüzde vakf adyla kendini göstermitir.Cumhuriyet öncesi devletin;- d gü<strong>ve</strong>nlik- iç ileri- adalet hizmetleri dndaki tüm hizmetleri Vakar eli ile yürütülmü olup,- altyapdan – ehircilie- çevreden – sala- eitimden – kültüre- ekonomiden – ticaretetüm hizmetler, vakara konu olmutur.<strong>2.</strong> VAKIF NEDR?Vakf; il ehliyetine sahip kiilerin hiçbir tesir altnda kalmadan hür iradeleri ile kendilerineait menkul <strong>ve</strong> gayrimenkul mallarn, ekonomik deerlerini, emeklerini, kendilerine görekutsal gördükleri bir gaye için ebediyen balamalardr.Vakf dini, medeni <strong>ve</strong> ilmi amaçl sosyal hizmet <strong>ve</strong> hayr kurumudur.Toplumsal bir ortamda yaamann baz sorumluklar vardr. nsanlk âlemi busorumluklarn çeitli yöntemlerle yerine getirmektedir.190<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong>1. Vakf Çeitleri<strong>2.</strong>1.1. Mazbut VakfCumhuriyet öncesinde vakyelerindeki amaçlar gerçekletirmek üzere kurulan ancak;• Vakyesi gerei yönetecek kii kalmadndan• Hayri hizmetlerini gerçekletirmesiilen <strong>ve</strong> hukuken imkansz hale geldiinden Vakar Genel Müdürlüü tarafndanyaatlan, yönetilen, temsil edilen vakardr.Balangçta 200.000’in üzerinde olan bu vakardan günümüze 41.550 adedi ulamtr.<strong>2.</strong>1.<strong>2.</strong> Mülhak VakfCumhuriyet öncesi kurulmu <strong>ve</strong> vakfedenin soyundan gelenler tarafndan yönetilmesiart edilen vakardr. Günümüzde 300 adet mülhak vakf bulunmaktadr.<strong>2.</strong>1.3. Cemaat Vakf1936 ylnda; düzenledikleri beyannameler ile Vakar Genel Müdürlüündeki kütüetescil <strong>ve</strong> kaytlar yaplmtr.Böylece, cemaatlere ait bu hayr kurumlar “vakf” olarak kabul edilmitir. Bu vakar161 adettir.Türk Medeni Kanununa göre belli bir cemaati desteklemek amacyla vakf kurulmasmümkün olmadndan; yeni cemaat vakf kurulmas hukuken mümkün deildir.<strong>2.</strong>1.4. Yeni VakfTürk Medeni Kanunu hükümlerine göre gerçek <strong>ve</strong>ya tüzel kiilerin yeterli mal <strong>ve</strong> haklarbelirli <strong>ve</strong> sürekli bir gayeye özgülemeleriyle kurulan vakardr. 4.450 adettir.3. VAKIF KADASTRO LKSVakar menkul yada gayrimenkul birer mülk topluluudur. Görüldüü gibi vakarnvarl temelde gayrimenkule, baka bir deyile “TOPRAA” dayaldr.nsanln var oluundan bu yana toplumun temeli <strong>ve</strong> düzeni “toprak” üzerine kurulmutur.Yaamn “temel dayana” olarak deerlendirmenin yanl olmayaca toprak kavram,zamanla gelime göstererek toprak <strong>ve</strong> üzerindekileri kapsayan “tanmaz” kavramnadönümütür.<strong>Kadastro</strong> ise tanmazlarn kullanmn, yönetimini <strong>ve</strong> kalitesini bir arada deerlendirmeyeolanak <strong>ve</strong>rerek, tanmazn kuru anlamsz mülkiyetten çkp gerçek deerine ulamasndakiilk admdr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>191


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIUluslararas <strong>Kadastro</strong>cular Birlii(FIG) <strong>kadastro</strong>yu;• “toplumsal, kültürel <strong>ve</strong> ekonomik gelimenin yerine getirilmesinde temel ileviolan,• Arazi <strong>ve</strong> emlak mülkiyeti haklarnn anayasal gü<strong>ve</strong>ncesini garanti eden,• Toprak <strong>ve</strong> yaplar hakkndaki çeitli bilgilerin korunmasn salayan,• Ülkesel <strong>ve</strong> yerel uygulamalarn saydamlna önemli katk salayan,BLG SSTEM olarak tanmlamaktadr.Tanm dikkatli olarak incelendiinde, <strong>Kadastro</strong>nun; anayasal gü<strong>ve</strong>ncenin temelinioluturduu, gelien <strong>ve</strong> deien toplum düzeni, arazi <strong>ve</strong> arsa yaplar ile de yaayan biryap olduu görülecektir. Bunun anlam <strong>kadastro</strong>nun bitmeyeceidir.Üzerinde yaadmz toprak var oldukça; insanlar topra kullanacak, onu kullanmadafarkl yeni yöntemler gelitireceklerdir ki bu da <strong>kadastro</strong>nun devamll demektir.Amac tanmazlar deerlendirmeye yön <strong>ve</strong>rmek <strong>ve</strong> onlardan en fazla kazanm salamakolan bir çok irket <strong>ve</strong> kurulu varken, Vakar bu yaplardan ayran, öne çkaran <strong>ve</strong> önemliklan“VAKIF KÜLTÜR VE MEDENYET” dir. Amacn “insana hizmet” olduu bütünkonumalarda, vakf kimliinin yerini almas gerekmektedir.3.1. Vakar Genel Müdürlüü Çalmalar1.1.5. Vakf Tanmazlarn Envanterinin Çkarlmas <strong>ve</strong> Vakar BilgiSistemi ProjesiVakara konu olarak saylan bütün bu hizmetlerin temelini tanmaz mallaroluturmaktadr.Türkiye çapnda Vakar Genel Müdürlüü yönetiminde olan tanmazlarn miktar <strong>ve</strong> butanmazlarn kullanm amaçlar düünüldüünde, topraa ilikin her türlü proje, uygulama<strong>ve</strong> bu projelerin ekillenmesi aamasnda Vakarn etkin olmas kaçnlmazdr.Tanmaz bilgilerine eriim <strong>ve</strong> tanmazlar üzerindeki deiimlerin takip edilmesindekarlalan güçlükler nedeniyle, tanmaz yönetiminde çeitli sorunlar yaanmaktayd.Bu sebeple vakf mülklerinin envanterinin çkarlmas <strong>ve</strong> analizinin yaplabilmesi içinçada yaamn destekledii “Vakf Bilgi Sistemi”nin oluturulmas gerekliydi.htiaml Geçmiimizin Miras Vakarmzn;• Gelecek nesillere eksiksiz <strong>ve</strong> korunmu ekilde aktarlmas,• Gelirlerinin arttrlarak, en <strong>ve</strong>rimli ekilde deerlendirilmesi,• Amaçlarna uygun olarak sonsuza dek yaatlmas için192<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI“VAKIF MÜLKLERNN TESPT VE VAKIF BLG SSTEMNN OLUTURULMASI”projesi yaplmtr.Bu projede;• Tüm Türkiye’deki vakf mülklerinin tapu kaytlar baz alnarak tespiti,• Mülklerle ilgili harita, <strong>kadastro</strong>, imar, mevcut durum, kira bilgilerinin toplanmas,• Mülk envanterinin yönetilmesi <strong>ve</strong> yaatlmas için vakf bilgisi sistemiyazlmlarnn gelitirilmesi ilemleri gerçekletirilmitir.Projenin sonunda;• Türkiye’nin en kapsaml envanter çalmas yaplmtr.• Vakf mülkleri eksiksiz bir ekilde kayt altna alnarak sonsuza kadar yaatlmasnsalayacak Veritaban oluturulmutur.• Türkiye’nin yatrm, genileme <strong>ve</strong> bakm maliyeti en az olan,• Fonksiyonel olarak Vakar Genel Müdürlüü bünyesinde Türkiye’deki tümkullanclarn ihtiyaçlarn gören,• Vakf mülkleri envanterinin analiz edilerek gelir artrmn salayan• E-devlet entegrasyonuna hazrCORAF BLG SSTEM kurulmutur.Vakar Genel Müdürlüü; e-dönüüm Türkiye hedeeri dorultusunda kendiuygulamalarn hazr, paylalabilir hale getirmitir.Uygulamalarn <strong>ve</strong> bilgilerin Vakar Genel Müdürlüü tarafndan tercih edildii ölçüdeinternet üzerinden vatandalara açlmasn salayacak effaf bir yap oluturulmutur.Proje öncesi toplam mülk says 176.811 iken proje sonras toplam mülk says 204.214’e ulamtr.Sonuç olarak; 27.403 adet yeni mülk tespiti yaplmtr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>193


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI205.000200.000195.000190.000185.000180.000175.000170.000165.000160.000176.811Taşınmaz Sayısı204.211Proje ÖncesiProje SonrasıGrak 1 : CBS projesi öncesi <strong>ve</strong> sonras vakf mülkleri1.1.6. Vakf Tanmazlardan Gelir Elde EdilmesiAmac insana hizmet olan Vakar Genel Müdürlüü’nde; tanmazlarndeerlendirilebilecei en uygun yöntemi belirlemek, farkl bak açlarna imkan<strong>ve</strong>rebilecek projeler gelitirmek <strong>ve</strong> sonrasnda projeleri hayata geçirerek tanmazlarnyaatlmas, vakf kültür <strong>ve</strong> medeniyetinin devamllnn salanmas, vakf kimliininhak ettii deeri <strong>ve</strong> yeri almas için çaba harcamaktadr.Genel Müdürlüümüz bu deerlendirmeler çerçe<strong>ve</strong>sinde tanmazn imar durumunagöre;• Kat karl,• Yapm karl uzun süreli kiralama,(Yap- let- Devret Modeli)• Restorasyon <strong>ve</strong>ya onarm karl uzun süreli kiralama (Restore et-let- DevretModeli)yöntemleri ile tanmazlar deerlendirmektedir.194<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI1.1.6.1. Kat Karl ModeliMülk cinsi yllar Daire Dükkan Büro Villa Apart20028433002003 134 29 11 0 02004133281002005 448 38 26 11 622006 238 30 15 0 02007 448 69 35 54 334TOPLAM 1485 197 91 65 396Tablo 1 : Kat Karl Modeli le Kazanlan Tanmazlarn Yllara Göre Dalm706050403020100636640242082002 2003 2004 2005 2006 2007DeğerlendirilenTaşınmaz SayısıGrak 2 : Kat Karl Modeli le Deerlendirilen Tanmazlarn Yllara Göre Dalm<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>195


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI1.1.6.<strong>2.</strong> Yap let Devret Modeli2015161413191050082002 2003 2004 2005 2006 2007DeğerlendirilenTaşınmaz SayısıGrak 3 :Yap let Devret Modeli le Deerlendirilen Tanmazlarn Yllara Göre Dalm2002-2007 yllar arasnda toplam 70 adet tanmaz bu modelle deerlendirilmi olupdeerlendirilmeler sonrasnda Genel Müdürlük 7 adet akaryakt istasyonu, 19 adet imerkezi, 13 adet iyeri, 10 otel,1 apart otel, 1 günübirlik tesis, 1 özel okul, 1 dershane, 2örenci yurdu, 1 kre, 1 Formula 1 (stanbul Park ), 7 adet hastane, 1 adet sosyal tesis , 2otopark <strong>ve</strong> 3 spor kompleksi kazanmtr.1.1.6.3. Restore Et let Devret Modeli2520221620151011DeğerlendirilenTaşınmaz Sayısı54 402002 2003 2004 2005 2006 2007Grak 4 : Restore Et let Devret Modeli le Deerlendirilen Tanmazlarn Yllara Göre DalmVakar Genel Müdürlüü 2002-2007 yllar arasnda yapm olduu yatrmlar için kendibütçesinden hiç para harcamam, bununla birlikte 50.000 kiiye istihdam, 25.000.000,00YTL yllk kira geliri, 300.000.000,00 YTL kümülatif kira geliri elde etmitir.196<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGenel Müdürlüün 2003 yl için 39 trilyon olan bütçesi 2007 yl sonunda 600 trilyonaulamtr.3.<strong>2.</strong> 5737 Sayl Vakar KanunuÜstlendii tarihi <strong>ve</strong> manevi sorumluluun bilincinde olan Vakar Genel Müdürlüü;• Vakarmzn çada yapya kavuturulmas,• Mazbut, mülhak, cemaat,<strong>ve</strong> Türk Medeni Kanununa göre kurulan vakarmzndank mevzuatnn bir araya getirilmesi,• (10 kanun, 6 tüzük <strong>ve</strong> 27 yönetmelie göre hizmetler yürütülmekteydi.)• Vakf tekilatnn, çada kamu yönetimi anlayna uygun ekilde yenidenyaplandrlmas,• Vakf hizmetlerine ilikin temel ilke <strong>ve</strong> esaslarnn belirlenmesi,• Özel hukuk tüzel kiiliini haiz vakarn vakyelerinde <strong>ve</strong> vakf senetlerindeyazl hayr art <strong>ve</strong> hizmetlerin salkl bir biçimde yerine getirilebilmesi,• Toplumun sosyal yapsnn güçlendirilmesi,• Mimari <strong>ve</strong> tarihi deere sahip vakf abide <strong>ve</strong> eserlerin muhafazas, onarm <strong>ve</strong>yaatlmas,• Vakara ait tanmazlarn ekonomik bir ekilde iletilmesi <strong>ve</strong> deerlendirilmesi,• Mülhak, cemaat <strong>ve</strong> Türk Medeni Kanununa göre kurulan vakarmznyaplandrlmas <strong>ve</strong> amaçlarna uygun faaliyetlerde bulunmalarnn temin edilmesi,• 1984 tarihli Vakar Genel Müdürlüünün Tekilat <strong>ve</strong> Görevleri HakkndakiKanun Hükmündeki Kararnamenin dayana olan yetki kanunu 1988 ylnda mülgaolmasna ramen hala bir tekilat kanununun bulunmamas,• 5018 Sayl Kamu Mali Yönetimi <strong>ve</strong> Kontrol Kanununa uygun yaplanmannsalanmas,• Kamuda sürdürülen yeniden yaplandrlma <strong>ve</strong> Kamu Reformu çalmalarnaparalel düzenlemelerin yaplmas amacyla VAKIFLAR KANUNU hazrlanmtr.Tasar 20 ubat <strong>2008</strong> tarihinde TBMM Genel Kurulunda kabul edilmi, 27 ubat <strong>2008</strong>tarihli Resmi Gazete’de yaynlanarak 5737 sayl Vakar Kanunu yürürlüe girmitir.1.1.7. Vakf Tanmazlar mar UygulamalarBu kanunun 2<strong>2.</strong>maddesine göre;Kamu kurum <strong>ve</strong> kurulular, koruma imar planlarn düzenlerken vakf kültür varlklarylailgili hususlarda Vakar Genel Müdürlüünün görüünü almak zorundadr.Genel Müdürlüe <strong>ve</strong> mazbut vakara ait tanmaz mallarla ilgili olarak belediyeler iledier kamu kurum <strong>ve</strong> kurulularnca yaplan uygulama imar <strong>ve</strong> parselasyon planlarnnaskya çkarlmadan önce ilgili idareler tarafndan Vakar Genel Müdürlüüne bildirilmesi<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>197


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>ve</strong> Mazbut vakf tanmazlarnda, akar niteliini koruyacak ekilde imar düzenlemesiyaplmas zorunludur.Vakf mülklerine mahsusen tanmazlar, hayrat <strong>ve</strong> akar olarak ikiye ayrlmaktadr.Akar tanmazlar; Vakf amaç <strong>ve</strong> faaliyetlerinin yerine getirilmesi için gelir getirici ekildedeerlendirilmesi zorunlu olan tanmazlardr.Hayrat tanmazlar; Mazbut, mülhak, cemaat <strong>ve</strong> esnaf vakar ile yeni vakarn,dorudan toplumun istifadesine bedelsiz olarak sunduklar tanmazlardr.mar uygulamalarnda;mar planlar çalmalar srasnda Vakf tanmazlara yol, yeil alan vb. DOP ilekarlanmas gereken alanlara tahsis edilmektedir. ahs parsellerinde mar Kanununun15. <strong>ve</strong> 16. madde uygulamalar yaplyorken, vakf parselleri deerlendirme imkanolmayan alanlara isabet ettiinden deerlendirilememektedir. Bu suretle hayr artlarnyerine getirmeye yarayacak gelir getirici nitelikteki vakf akar tanmaz mallarn akarnitelii korunamadndan Vakye artlar yerine getirilmesinde youn problemleryaanmaktadr.Belediyeler 18.madde uygulamas yerine 15. <strong>ve</strong> 16. madde uygulamasn tercih etmekte, bunedenle ciddi hakszlklar domaktadr. Bunun önlenebilmesi için zorunlu haller dnda15. <strong>ve</strong> 16. Madde uygulamas yaplmamas <strong>ve</strong> belediyelerin 18. Madde uygulamasnnzorunlu hale getirilmesi gerekmektedir.Yaplan imar uygulamalar <strong>ve</strong> parselasyon planlarnda vakf tanmaz mallarn deerkaybna uramamasna dikkat edilmeli, özen gösterilmelidir.Ülkemizdeki imar uygulamalarnn büyük çounluu kapsayan 3194 Sayl mar Kanunun18.madde uygulamas, mevcut en adil imar uygulamas yöntemidir. Ancak yaplanuygulamalarda görülecektir ki tanmazn deerinin muhafazas konusunda yetersizkalmaktadr.mar uygulamas öncesi konum, nitelik <strong>ve</strong> buna bal rayiç bedeli ayn olan iki tanmazimar uygulamas ile yaplan yasal kesintiler sonrasnda ayn rayiç bedele eriemiyorsaburada uygulamann eksik <strong>ve</strong> adaletten uzaklam olduunu görürüz.Tarla vas, komu iki tanmazn ayn düzenleme sahas içerisinde imar kanununun 18.maddesi uygulamasna girdiini <strong>ve</strong> parselasyon sonrasnda yine komu parseller olarakuygulamadan çktn varsayalm.Mevcut uygulama ile tanmazlardan biri ticaret alan imarl köeba parsel olarakuygulamadan çkarken dier parselin konut alannda arka cephede kalmas olasdr. Budurum, uygulamann eksik <strong>ve</strong> adaletten uzak olduu göstermeye yeterlidir.Bu durumda örnee konu iki tanmaz arasndaki yat fark, uygulama öncesinde sadecealan faktörüne balyken uygulama sonras alan dnda da pek çok deiken söz konusuolmaktadr.198<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIEn adil yöntem olarak kabullendiimiz 18. madde uygulamas irdelendii zamankarmza böyle bir sorun çkmaktadr. Öyle ise sorunun çözümüne kar izlenecek yolne olmaldr?Madem imar uygulamas sonras deeri belirleyen tek faktör alan deildir, dierfaktörlerinde arlnca hesaba dahil olmalar gerekmektedir. Arazi toplulatrmaprojelerinde tanmazlara deer <strong>ve</strong>ren toprak kalitesi olmakta <strong>ve</strong> tanmaz deer saylarhesaplanrken toprak derecelendirmesi yaplmaktadr. Ayn mantk çerçe<strong>ve</strong>sinde, imarplanlar üzerinde tanmazlarn parsel deer saylarn hesaplamak üzere derecelendirmeleryaplmal <strong>ve</strong> parselasyon aamasnda bu derecelendirme hesaba katlmaldr.Yukarda ifade ettiimiz ekilde bir düzenleme yaplmas haritaclk sektörü olarakbize uzak yepyeni bir yöntem olmayp, zaten kullanm olduumuz yöntemin imaruygulamalarnda da uygulanmas demektir. Sadece vakf tanmazlarda deil ayndüzenleme sahas içerisinde kalan bütün tanmazlarda daha adil düzenleme sonuçlarnaulalaca muhakkaktr.1.1.8. Vakf Tanmazlar <strong>Kadastro</strong> UygulamalarBilgi <strong>ve</strong> teknolojideki neredeyse takip edilemez deiim <strong>ve</strong> geliimin insanln hizmetinesunulmas, <strong>kadastro</strong> olarak adlandrdmz bilgi sisteminde insana hizmet adna birçokyeni yöntemin olumasna katkda bulunmutur.<strong>Kadastro</strong> bilgileri, topraa ilikin her türlü projenin tasarmnda <strong>ve</strong> uygulamasndabavurulan altyap bilgileridir.Vakar Genel Müdürlüü adna <strong>kadastro</strong> çalmalarnda da karlalan problemler;<strong>Kadastro</strong> tespitleri srasnda Taviz erhlerinin <strong>kadastro</strong> tutanaklarna ilenmemesi, vakyekaytlarnn zemine uygulanamad gerekçesi ile tescilinin ihmal edilmesi, eklindeözetlenebilir.Bu problemler <strong>kadastro</strong> çalmalar srasnda ev<strong>ve</strong>liyat kaytlarnn, özellikle Osmanlcakaytlarnn incelenmesinin salkl yaplamamasndan kaynaklanmaktadr. Bu çalmalarsrasnda <strong>kadastro</strong> çalmalarna katlan personelin Vakar Bölge Müdürlükleri ilekoordineli çalmas <strong>kadastro</strong>nun salkl yaplmasn salayacaktr.Burada, Türkiye tanmazlar üzerinde söz hakk olan <strong>ve</strong> belirleyici roller oynayan kiikurum <strong>ve</strong> kurulular olarak unutmamamz gereken önemli bir nokta da mar uygulamalarsonrasnda Vakf tanmazlarn deer <strong>ve</strong> nitelik kaybna uramadan muhafaza edilmesigerektiidir.Kutsal bir amaca vakfedilen bu mallar, sadece insana deil canl cansz bütün varlklarabraklmaktadr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>199


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI200<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIARSA VE ARAZ DÜZENLEMESNDE YEN YÖNTEMLERDoç.Dr. Hami YILDIRIMTeknik Aratrma <strong>ve</strong> Uygulama Genel MüdürüBayndrlk <strong>ve</strong> skân Bakanl, planlama – imar – yerleme <strong>ve</strong> yaplama konularndamevzuat hazrlamak <strong>ve</strong> genel düzenleyici i <strong>ve</strong> ilemleri yapmak <strong>ve</strong> bunlarnuygulanmasn salamakla görevlidir.Daha açk ifadeyle, mar Kanunu <strong>ve</strong> Yönetmeliklerine ilikin düzenlemeleri yapmakta<strong>ve</strong> bunlarn yurt çapnda, kentsel <strong>ve</strong> krsal alanlarda uygulanmasna yön <strong>ve</strong>rmekte; kamuyatrmlarna yönelik her tür <strong>ve</strong> ölçekteki planlar hazrlayp onaylamakta; kylar <strong>ve</strong> kyyaplaryla ilgili imar planlama <strong>ve</strong> onay ilemlerini yürütmekte; afet bölgelerinde her tür<strong>ve</strong> ölçekteki planlar hazrlayp onaylamakta; krsal yerlemelerin salkl yaplamas <strong>ve</strong>gelimesi için çalmalar yapmakta; yerel yönetimlere mali <strong>ve</strong> teknik destek salamakta<strong>ve</strong> eitim programlar düzenlemektedir.Ancak bilindii gibi, bu alandaki sorunlarmz hala tam olarak çözebilmi deiliz: henüzsürdürülebilir bir kentleme modeli ortaya konabilmi deildir.Yerlemelerde imara ilikin sorunlarn planlama sisteminden kaynakland açktr;planlama sistemimizde yetki çatmalar varln korumaktadr. Dier taraftan,karlatmz sorunlarn önemli bir bölümünün ardnda, genel olarak, mevzuatn <strong>ve</strong>planlarn doru biçimde uygulanamamas yatmaktadr.Bilindii gibi ülkemizde imar planlarnn uygulanmasnn temel yolu “arsa <strong>ve</strong> arazidüzenleme” yöntemidir. 3194 sayl mar Kanunu’nun 18. maddesi ile düzenlenmitir.Kanunun dier ilgili maddelerinde öngörülen yöntemlerin gerçekletirilmesi için de 18.madde uygulamas temel art olarak öngörülmütür.mar Kanunu 18. madde ile hükme balanan arsa <strong>ve</strong> arazi düzenlemesinin amac yerleme<strong>ve</strong> yaplamann, yapl çevrenin planda öngörüldüü gibi gerçeklemesinin salanmasdr.Burada özellikle toplumunun ortak ihtiyaçlar için ayrlmas gereken alanlara ilikinuygulamalar kentsel çevrenin sürdürülebilirlii adna belirleyici olmaktadr.Gerek düzenleme ortaklk pay (DOP), gerekse kamu ortaklk paynn (KOP) ayrlmasndamevzuata <strong>ve</strong> kamu yararna aykr pek çok uygulama ile karlalmaktadr. Düzenlemesnrlarnn tek parsel ya da ada baznda belirlenmesi, snrlar geçerken plandaki sosyaldonat dengesinin göz ard edilmesi, DOP’ tan elde edilen yerlerin amacna aykrkullanlmas, planda DOP’ a konu, ayrlm yerlerin çeitli biçimde uygulama dndabraklmas, DOP’ tan elde edilen yerlerin plan deiiklii sonras ortak kullanm alanlardna çkarlmas gibi uygulamalar bunlara örnektir.Tabii ki bunlarn ardnda genel bir bilinçlenme sorunu bulunmaktadr. Ülkemizin,insanmzn gelimiliinin <strong>ve</strong> duyarlln artmasyla birlikte yava yava çözülecektir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>201


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBir baka ifadeyle, trak kurallarna, toplum hayatnn dier alanlarndaki kurallara nekadar uyabilirsek bunlar da o kadar doru uygulayabileceiz gibi geliyor.Tabii bir de konunun bilinçlenme dnda daha teknik boyutlar da var; uyguladmz arsa<strong>ve</strong> arazi düzenleme yönteminden kaynaklanan sorunlar da var. Datmda hakkaniyetinsalanamamas <strong>ve</strong>ya imar plannda getirilen hak <strong>ve</strong>ya kstlamalarn parsellere eitlikçibiçimde yanstlamamas en önemlilerindendir. Bu durum planlarn uygulanmasönündeki en büyük engeldir. Yukarda birkaç örnei <strong>ve</strong>rilen mevzuata aykr uygulamalarasaplmasnn ardnda da bu husus yatmaktadr.Bilindii gibi imar planlarnda, kaçnlmaz olarak, yerlemenin her bölgesine eit – benzerfonksiyonlar, arazi kullanmlar, emsal – yaplama artlar <strong>ve</strong>ya parsel büyüklüü ya dayol genilikleri <strong>ve</strong>rmek mümkün deildir. Bu, iin tabiatna aykrdr; çok katl bölgeler deolacaktr, az katl bölgeler de, yaplama yasa olan bölgeler de. Ancak plan kararlarnnparsellere <strong>ve</strong> mülk sahiplerine yanstlmas dengeli olmak zorundadr. Bu salanamadtakdirde, kii ya da çkar gruplar idareler üzerinde bask oluturmakta; ya uygulamalarksmi olmakta – snrl kalmakta <strong>ve</strong>ya mevzuata aykr uygulamalara saplmaktadr.Bayndrlk <strong>ve</strong> skân Bakanl’nca imar uygulamalarnda daha adil sonuçlar douracakyöntemlerin gelitirilmesine yönelik çalmalar yaplmtr, yaplmaktadr.Aslnda bu çalmalar gelitirilen anlay deiikliinin ya da yeni yaklamn birürünüdür; talep baml, reaktif deil, hedef yönelimli, proje odakl, proaktif yaklam.Talep geldikçe, talep <strong>ve</strong> sorunlara bal bir çalma düzeni deil, belli hedeeri olan <strong>ve</strong>onlara ulamak üzere projeler hazrlayan, dolaysyla çalmalar batan yönlendiren biryaklamdr. Kentsel Göstergeler, Krsal Yerleme Planlamas, Çevre Düzeni PlanlamaSisteminin Yenilenmesi <strong>ve</strong> Ky Master Planlamas Projesi gibi projeler anlan yaklamdeiikliine örnek olarak gösterilebilir.Genel Müdürlükçe, bu anlay deiikliinin uzants olarak konuyla ilgili üç ayr çalmayürütülmektedir:- Genel olarak imar uygulamalarnda edeerlik esasn temel alan datmyöntemine geçilmesi, ki bu yöntemde DOP’ la birlikte Arlkl Ortalama EmsalHesab <strong>ve</strong> Konum Faktörü de hesaba dahil edilmektedir.- Dönüüm alanlarnda deer esasl yöntem uygulamas, ki bu yöntem, parsellerindönüüm projesi öncesi deerinin toplam deer içindeki pay ile dönüüm sonrastoplam deer içindeki paynn dengelenmesi esasna dayanmaktadr.- Kylarda kamu yararna uygun ortak alanlarn artrlmasnn salanmas projesindeise Ky Mevzuatna yeni uygulama araçlarnn katlmas öngörülmektedir. Mer’iky mevzuatnda yer alan tek uygulama arac “bedelsiz tapu iptali” yöntemidir. Buyöntem de maalesef kylarn kamu eline geçmesinde yeterli olmamaktadr. Buradakamulatrma, kylarn 18 uygulamas içine alnmas <strong>ve</strong> trampa yöntemleriniönermekteyiz.202<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu çalmalarn hedene ulamas, uygulamaya aktarlmas konunun taraarnn,özellikle Fotogrametri <strong>ve</strong> Jeodezi alannda uzman meslek mensuplarnn <strong>ve</strong> ilgili meslekodalarnn konuyu sahiplenmesine <strong>ve</strong> katlm salamasna baldr. Kent Planclar ile<strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri birlikte çalma yollar gelitirmelidir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>203


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI204<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKENTSEL DÖNÜÜM VE MÜLKYETGöksel KÖKSOYzmir B.ehir Bel. Bk.lDeerli katlmclar,Deerli konuklar,Öncelikle zmir Büyükehir Belediyesi Kentsel Dönüüm <strong>ve</strong> Yeni Yerlemeler ubeMüdürlüü adna hepinizi saygyla selamlyorum.Bu güzel bulumay organize eden <strong>ve</strong> burada emei geçen herkese teekkürlerimizisunuyorum.Sayn Bakann net bir ekilde çerçe<strong>ve</strong>sini çizdii Oturumumuzun son sunumu olarakzmir’de, zmir Büyükehir Belediyesi bünyesinde Kentsel Dönüüm <strong>ve</strong> Yeni Yerlemelerubesi Müdürlüü olarak u anda son aamasna gelinmi bulunan Kadifekale HeyelanBölgesi Kentsel Dönüüm Projesini sizlere aktaracam <strong>ve</strong> bu proje aamalar <strong>ve</strong>süreçlerinde kamulatrma <strong>ve</strong> mülkiyetle ilgili karlatmz sorunlara ksacadeineceim.Öncelikle sunuuma kentsel mekân <strong>ve</strong> mülkiyet ilikileri konusunda bir giri yaparakbalamak istiyorum.Kentsel mekân bildiiniz gibi oluumunun, ilikilerinin <strong>ve</strong> dönüümünün incelenmesindeen önemli nokta üretim ilikileri. Yani, kentsel mekân üretim araçlar olan sermaye, emek,toprak, rant arasndaki ilikilerin farkl zaman <strong>ve</strong> toplum yaplarndaki deiimlerininanlalmas gerektiini ifade etmek istiyorum. Yani, kentsel bir mekânn kavranabilmesiiçin mekân üzerindeki bu üretim araçlarnn arasndaki ilikilerin öncelikle kavranmasönem arz etmektedir.Ancak, tek bana bu üretim ilikilerinin kavranmas kentsel mekânn kavranmasndayetersiz kalr. Çünkü burada kenti kavramak için öncelikle mülkiyet ilikilerininkavranmasna ihtiyaç duyulur.Bilindii gibi tarihsel süreçte sermayenin younlamas <strong>ve</strong> emekle arazi üzerindekurduu eylemsel balar kentsel mekân üretir. Örnek <strong>ve</strong>rmek gerekirse Avrupa, Amerika<strong>ve</strong> Uzakdou’daki ülkelerde sanayide çalmak üzere tarm sektöründen gelen igücüfazlasn barndrmak <strong>ve</strong> bunlara hizmet <strong>ve</strong>rmek üzere kimi zaman planl, kimi zamanda plansz kendiliinden salksz kentsel mekânlar olumu <strong>ve</strong> kentlerimiz bu biçimdebüyümütür.u birkaç önemli rakam ifade etmenin önemi olduunu düünüyorum. Dünyada her yl50 milyondan fazla insan krsal bölgelerden kentlere göç etmektedir. u an var olan kentnüfusunun yüzde 33’ününün gecekondu nüfusu olduu tahmin ediliyor. Bu çok ciddi birrakam. Ülkemizde bu oran, özellikle büyükehirlerimizde yüzde 50 civarndadr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>205


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITekrar ilk noktaya dönmek gerekirse, bu anlayla, özellikle mekânsal planlama sermaye<strong>ve</strong> toprak rant ilikisini mülkiyet ilikileri temelinde ele alr. Yani planlama mülkiyetilikileri ile ilgilenir <strong>ve</strong> meruiyetini de mülkiyet ilikilerinden alr.Dolaysyla, tüm planlama süreçleri, tüm planlama mülkiyetle alakaldr <strong>ve</strong> tüm planlamasüreçleri olduu gibi kentsel dönüüm süreçlerinin de tümü mülkiyet ilikileri içindeoluur.Dönüümün birincil konusu <strong>ve</strong> problemi mülkiyettir. Özellikle Türkiye’de 1990’lyllardan itibaren gecekondularn kentlerde yaratt niteliksel sorunlar artk farkl birboyutta ele alnmaya balanmtr.1990 ne demektir, 1990 yl öncesinde kente yönelen ek nüfusu barndracak yeni alanlarnimara açlmas asl kayg noktas ise, 1990 sonras <strong>ve</strong> bugünkü süreçte eskiyen, ilevinikaybeden bölgelerin yeniden ele alnmas biçimine dönümütür ki bu da kentsel dönüümkavramnn tartlr olmasna neden olmutur. Böyle bir kavramn ortaya çkmasna <strong>ve</strong>konuulmasna, tartlmasna neden olmutur.Oysa ki, dönüüm kavram neredeyse insanlk tarihi boyunca vardr. Özellikle Avrupa’da,ilk örneklerine bakarsak Avrupa’da Orta Ça kentlerinden modern kente geçite, kimizaman kendiliinden, çounlukla da siyasi süreçler ile gerçeklemi <strong>ve</strong> gerçeklemeyedevam etmektedir.Kentsel dönüüm <strong>ve</strong> projemize geçerken unlar da özellikle belirtmek istiyorum.Dönüümü bu süreçlerde <strong>ve</strong> bugün baktmz zaman kentlerimizde çok çeitli uygulamatipleriyle izlemekteyiz. Birçok ey tartlyor, bir sürü isimde tartlyor, farkl tipolojidetartlyor. Yenileme, yeniden gelitirme, çöküntü alanlarn temizleme, iyiletirme,salklatrma, eski dokuya kimlik kazandrma, yeniden ina etme, yeniden edinme,soylulatrma, afet <strong>ve</strong> tehlike yönetimi bu kentsel dönüümün alt tipolojilerindenbazlardr.Bu süreçte zmir Büyükehir Belediyesi Kentsel Dönüüm <strong>ve</strong> Yeni YerlemelerMüdürlüü bünyesinde son aamasna geldiimiz Kadifekale Heyelan Bölgesi DönüümProjesi ise afet tedbirleri kapsamnda gerçekletirilen kentsel dönüüm projelerine örnekbir projedir.Afet tedbirleri kapsamnda planlamann müdahale biçimlerine baktmzda birçok araçgörebiliriz. Bunlar afet yönetimini oluturmak, CBS sistemlerini kurmak, salklatrmakya da kentsel dönüüm müdahaleleri olabilir.Kadifekale Heyelan Bölgesi Kentsel Dönüüm Projesine ksaca deinmek istiyorum:zmir geneline baktmz zaman merkez kentte toplam 9 bin 525 hektar konut alannn4 bin 310 gecekondu <strong>ve</strong> imar aar sonucu olumutur. Bu çok çarpc bir rakamdr <strong>ve</strong>neredeyse bütün büyükehirlerimiz için ayn durum söz konusudur.206<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIzmir Büyükehir Belediyesi tarafndan bu bölgelerde yap gü<strong>ve</strong>nliinin artrlmas <strong>ve</strong>salkl yaam alanlarnn oluturulmas amacyla 1 / 25 000 ölçekli hâlâ gündemdeolan kentsel bölge nazm imar plannda merkez kent, kentsel yenileme <strong>ve</strong> salklatrmaalan olarak 14 adet bölge tespit edilmitir. Pafta da görüldüü üzere <strong>ve</strong> bu 14 bölgeuygulamalarn gerçekletirmek üzere zmir Büyükehir Belediyesinin Yeni YerlemelerKentsel Dönüüm Müdürlüü kurulmutur.Müdürlük kapsamnda ise yaratabilecei can <strong>ve</strong> mal kayb nedeniyle jeolojik sakncalalanlar öncelikle gündeme alnmtr.Size Kadifekale’nin tarihinden <strong>ve</strong> özelliinden, zmir için öneminden <strong>ve</strong> geliimindenbahsetmek istiyorum.Kadifekale Cumhuriyet öncesi dönemde, yani üç döneme ayrarak bahsedebiliriz bundan,hatta dört döneme.Cumhuriyet öncesi döneme <strong>ve</strong> ilk kuruluuna bakarsak M.Ö. 334, 133 yllarna uzanr.skender tarafndan bugün Kadifekale olarak bilinen Pagos Tepesi tekerinde Simirnaehri kurulmu <strong>ve</strong> bugünkü Kadifekale Bölgesinin temelleri atlmtr. Yani, zmir’inmerkezidir, çekirdeidir.Cumhuriyet döneminde ise pek çok yine kentimizde benzer süreçler yaand üzerebu kentin tarihi çekirdei, merkezi olan Kadifekale <strong>ve</strong> onun etrafndaki tarihi dokudanörülü ziksel bir yap söz konusudur. 1950-1980 arasndaki gecekondulama dönemi isekentlemenin <strong>ve</strong> sanayilemenin çok younlat bir dönemdir <strong>ve</strong> tarihi kent çekirdeibir kuak gibi gecekondularla sarlmtr.Günümüzde ise 1980’den sonra bu gecekondu kua atlanarak kente üçüncü birkuak olan toplu konut alanlar oluturulmaya balanmtr. Yani, bugünkü kentin birsoyutlamasn gözümüzde canlandrmanz için unu söyleyebiliriz ki, tarihi bir kentselçekirdek, etrafnda gecekondular <strong>ve</strong> onun çeperinde toplu konut alanlar biçimindebugünkü kentsel yapnn basit bir soyutlamas yaplabilir.Kadifekale dediim gibi M.Ö. Dördüncü Yüzylda kurulmutur <strong>ve</strong> Helen, Roma, Bizans<strong>ve</strong> Osmanl Dönemlerine ait kalntlarla görülmeye deer arkeolojik eserlerin bulunduubir tepe üzerine kurulmutur. ehrin hemen her yerinden görülebilen özel bir noktasndakonumlanmaktadr <strong>ve</strong> özellikle Kemeralt, Agora, camiler, sarnçlar, tarihi yollarla örülen<strong>ve</strong> kentin kurulu hikâyesinde asal unsur tekil eden bir tarihsel aksn çok önemli birparçasdr.Peki neden dönüüme konu olmutur? Özellikle de jeolojik yaps <strong>ve</strong> heyelan riski nasltespit edilmitir? Ksaca bunlardan bahsetmek istiyorum.Kadifekale heyelan bölgesi çok uzun yllar önce tespit edilen bir jeolojik sakncayasahiptir. 1962 <strong>ve</strong> 2005 tarihleri arasnda belirli aralklarla 8 adet jeolojik etüt raporuhazrlanmtr bu bölge için <strong>ve</strong> 1978, 1981, 1998 <strong>ve</strong> 2003 yllarnda Bakanlar Kurulutarafndan “Afete maruz bölge” olarak ilan edilmitir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>207


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASISon olarak 20 Temmuz 2006 tarihinde ise kamulatrma karar alnmtr.Kamulatrma kararnn alnmas elbette uygulamann balangc saylabilir. Yönetmelik<strong>ve</strong> protokol tabii ki kamulatrma ilemlerinin balangç noktasn oluturuyor. 5216 SaylBüyükehir Belediye Yasasnn 7. Maddesine göre zmir li Afete Maruz Bölgelerde kalantanmazlarn tasyesi <strong>ve</strong> konut satna dair yönetmelik tasla hazrlanm <strong>ve</strong> Meclisin17.0<strong>2.</strong>2006 tarih <strong>ve</strong> 0246 sayl kararyla kabul edilmitir.Ayn ekilde TOK, zmir Büyükehir Belediyesi <strong>ve</strong> Konak Belediye Bakanl arasndabir protokol imzalanm <strong>ve</strong> zmir-Konak Kentsel Yenileme Projesi balatlmtr.Kamulatrma ilemlerine ksaca deinmek istiyorum.Afete maruz bölgelerde yaplacak kamulatrma ilemlerinin Belediyemizin5 Yllk mar Programna ek olarak alnmas 5216 Sayl Yasann 7/9 maddesi kapsamnda,10.10.2005 tarih <strong>ve</strong> 05888 Sayl Belediye Meclisimizin kararyla uygun görülerekBakanlk makamnca onaylanmtr.Daha önce belirttiim gibi 20 Temmuz 2006 tarihiyle kamulatrma karar Meclistengeçmitir.Daha sonra uygulama aamasnda, uygulamann balangcnda, ilk balangç aamasndailk yaplan eylerden biri Kadifekale’deki mahallenin merkezinde bir iletiim bürosuoluturmak olmutur. Bugün çok tartlan dönüüm alanlarnda katlmn çok düükolduunu görebiliyoruz birçok projede <strong>ve</strong> demokratik katlm süreçleri oluturmaaçsndan halkla bu ekilde iletiim kurmann gerçekten projenin sonuçlarna dayansdn düünüyorum.Bu büronun görevleri nedir peki? 1 yl akn bir süre boyunca Kadifekale’de görevyapan bu iletiim bürosu, konutlar hakknda, yeni yaplacak konutlar hakknda, heyelantehlikesinin ne olduu hakknda vatanda bilgilendirmi, pek çok kez karlatmzspekülâsyonlardan uzaklatrlp doru bilgiye, salkl bilgiye ulamalarn salamtr.Eer hak sahibi ise vatandalarmz evlerinin bedellerini alacaklarn, yeni yaplankonutlarn sadece maliyetine sunulacan <strong>ve</strong> Kadifekale’de asla rant amaçl bir projeyaplamayacan. Çünkü kamulatrma nedeni heyelan tehlikesi, hayati risk olan birprojede elbette ki Kadifekale’de böyle bir proje olamayaca konusunda insanlar enbandan itibaren, vatandalarmz bilgilendirilmitir.Uygulama süreci arazi çalmalarna bakldnda öncelikle elbette birtakm analizçalmalar söz konusu olmutur. Bu arazi tespitleri <strong>ve</strong> analizler öncelikle KonakBelediyesi <strong>ve</strong> zmir Büyükehir Belediyesi ibirliiyle tek tek yerinde tespit edilerekyaplmtr <strong>ve</strong> bütün bu tespitler, deien ksmlar, yaplarn deien ksmlar ölçeklisaysal fotogrametik harita çktlarna ilenmi <strong>ve</strong> bütün detaylar, malik bilgileri, binadetaylar kayt altna alnmtr, ki bu daha sonraki hak sahiplii <strong>ve</strong> kymet takdirindeönemli rol oynamtr.208<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBina envanterlerimizi daha sonra çkarttk bu analiz süreçlerinden sonra. Ksacabaktmzda görüldüü üzere alan çounlukla youn olarak tek <strong>ve</strong> iki katl yaplardanolumaktadr.Analiz çalmalarmz daha kapsaml iletmek için unlar söyleyebiliriz, ki alanla görülenen büyük olumsuzluk heyelan nedeniyle yaplarn yüzeysel <strong>ve</strong> yapsal çok büyük orandazarar görmü olmalar <strong>ve</strong> düük cephe, sokak <strong>ve</strong> çevre kalitesi göze çarpmaktadr.Çounlukla göçle gelen vatandalarmzn oluturduu bu alan altsoysal gelir gurubundanolumaktadr <strong>ve</strong> midyecilikle uramaktadr, Burada yaayan insanlarmz, buradaki enbaskn, marjinal sektör olarak gelimitir.Uzundere’deki yeni yerleim bölgesi tespit edilmi projenin devamnda <strong>ve</strong> TOK ileyaplan protokol sonrasnda yine TOK mülkiyetinde bulunan Uzundere’deki 46,9hektarlk alanda TOK’nin 5 adet inaat irketi ortaklyla konutlarmz ina edilmitir<strong>ve</strong> tamamlanmtr.Yine uygulama sürecinin devamnda afet bölgesi snrlar içinde kalan tanmazlarnsahiplerinin <strong>ve</strong> bedellerinin tespiti amacyla Hak Sahiplii <strong>ve</strong> Kymet Takdir Komisyonlaroluturulmutur. Kamulatrma Kanununa göre heyelan arazi bölgesi içerisinde bulunantüm tanmazlarn arsa, arazi, bina, bahçe, aaç gibi, bütün tanmaz etrafnda bulunanbütün kymet takdirleri yaplm <strong>ve</strong> hak sahibi listeleri buna göre hazrlanmtr.Arkasndan Uzlama <strong>ve</strong> Konut Tahsis Komisyonu kurulmutur, ki 1 seneyi akn,sanyorum geçen Temmuz aynda baladmz bu çalma artk 1 hafta önce sona erdi.Uzlama Komisyonu belirlendi <strong>ve</strong> hak sahipleriyle bire bir görümeler yapld.Burada u ekilde bir organizasyon vard: Hak sahiplerine konut ya da bedelleri teklifedildi. Kabul eden hak sahipleri ile bu yolla uzlalm oldu. Uzlalamayan, yanikamulatrma bedellerini düük bulan hak sahiplerinin dosyalar ise Kamulatrma Yasasgereince tanmaz bedelin yeniden tespiti için mahkemeye iletilmitir.Sonuç, son güncel sonuçlar da öyle belirtmek gerekir ki, toplam 2 bin 450 hak sahibiiçerisinde 1100’ün üzerinde hak sahibi ile konut, 600’ün üzerinde hak sahibiyle de bedelkonusunda uzlalmtr, ki bu 1700’ün üzerine çkan rakamlar bizim hedeerimizinneredeyse iki katna ulamtr <strong>ve</strong> böyle bir proje için baarl saylabilecektir.Yine bedel konusunda anlalan <strong>ve</strong> bu süreci tamamlanan binalarn ykmlarna dabalanmtr bu süreçte.Ve ksaca Uzundere Projesinden de bahsetmek gerekirse tamamlandn söylediim buproje alann görebiliyoruz. Aydn Çeme Otoyolunun Limontepe ile Uzundere sapaklararasnda kalan 47 hektarlk bir arazide yer alan bu toplu konut alan ehir içi <strong>ve</strong> ehir deriilebilirlii ile önemli bir potansiyele sahiptir. Özellikle gördüünüz gibi Uzundererekreasyon alann kent yenileme bölgesi, hemen karsnda Olimpiyat Köyü, ki bugünoras da konut bölgesidir. Yine zmir Büyükehir Belediyesince projesi hazrlanan yenihtisas Fuar <strong>ve</strong> Gaziemir Serbest Bölgenin de bulunduu çok önemli hzl gelimekteolan bir aks üzerinde yer almaktadr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>209


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITopografyasna baktmz zaman homojen bir eim söz konusu deildir, eimli birbölgedir. Ancak, arazinin otoyoldan yükseklii <strong>ve</strong> konutlarn çok katl oluu bu alanlarnhemen hemen her noktasnda zmir Körfezi manzarasnn görünmesini salamaktadr<strong>ve</strong> özellikle yaz aylarnda çevresine göre iklim, yani klimatolojik açdan da avantajyaratmaktadr.Ulam açsndan baktmzda Konak kent merkezine 9 kilometre uzaklktadr, ana ulamaks olarak yarm saatte, çevre yolu ile 20 dakikada ulalabilen, oldukça ulalabilir birnoktadadr, ki vatandalar yerletirildikten hemen sonra toplu tam araçlar da çalmayabalayacaktr. Yine feribot iskelesine 5 dakika, hava alanna 10 dakika uzaklkta yeralmaktadr. Vasiyet plannda Uzundere toplu konut alann görüldüü gibidir.Konutlar dnda tabii çok önemli bir nokta toplu konut alannn sosyal donatlar.Gördüünüz gibi toplu konut alannda hastane, açk pazar alan, az önce söylediimmidyenin önemli bir geçim kayna olmas nedeniyle midye ileme tesisi, telekom,karakol, dini tesis, ilköretim <strong>ve</strong> ortaöretim tesisi <strong>ve</strong> çok amaçl salonlar yer almakta <strong>ve</strong>bu tesislerin inaat hzla devam etmektedir. Yani, bir kentsel dokunun ihtiyac olan bütünsosyal donatlar karlanyordur.Projemizin sosyal hedeerine ksaca deinmek istiyorum.Gecekondu sorununun esasnda çözümü elbette ki temelde eitim, istihdam, planlkentleme gibi uzun erimli tedbirler ile olanakldr. Toplumsal farkllklar gözetilmeden,giyim, gda, salk, konut ihtiyaçlarnn karlanmas, herkesin yaanabilir çevrelerolumasna eit hak <strong>ve</strong> sorumluluunun bulunmas, karar <strong>ve</strong>rme süreçlerine katlmdaeit frsata sahip olmas ile mümkündür.Bu nedenle kentsel dönüümün sosyal boyutunun ilk <strong>ve</strong> en önemli adm katlmc,demokratik karar alma süreçleri ile olumaktadr.Bu projeyle eitim yetersizlii, sosyopsikolojik bozukluklar, devlete <strong>ve</strong> üst gelirgrubuna tepkinin olutuu suç eilimleri büyük ölçüde önlenebilecektir. Doal afetriskinin azalmas, yaam kalitesinin yükselmesi, modern hayatn gerekleriyle donatlmmekânlarda yaam hakk sunulmas sosyal açdan salklatrma frsat sunacaktr.Eitim, salk, sosyal tesis, yeil alan gibi olanaklarla donatlm yaam çevrelerindeyaamak, kentlilemek, gecekondularda yaayan vatandalarn ekonomik, sosyal, siyasal,psikolojik <strong>ve</strong> estetik yönden geliimini destekleyecektir.Balatlacak çalmalar için proje çalmalar yine Büyükehir Belediyesi, KonakBelediyesi <strong>ve</strong> TOK arasnda yaplan protokol gereince 46 hektarlk bir rekreasyon alanolarak düzenlenecektir Kadifekale.imdi karlatmz sorunlardan ksaca deinmek istiyorum <strong>ve</strong> Oturumumuzun temasnayönelik de yine burada birtakm notlar söylemek istiyorum.Türkiye genelinde farkl bölgelerde deiik karakteristik özelliklere sahip dönüümalanlar için, her farkl dönüüm alan için, az önce Hocamn da söyledii gibi, farkl210<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIdönüüm modelleri oluturulmas gerekmektedir. Bu bu modellerin hukuksal, ekonomiknedenlerden dolay farkllaamamas, yani bir yerde uygulanan bir projenin tamamenfarkl bir yapya sahip baka bir alanda uygulanmas, farkllaamamak karlatmzsorunlardan bir tanesidir. Yine krsal hayatn yaam artlarnn göç yoluyla kentegetirilmesi nedeniyle dönüüm sonrasnda halkn çok katl konutlara adaptasyonu sorunubildiiniz gibi önemli bir problemdir.Yeni konutlarn ina edilecei alanda altyap sorunlarnn bu dediim gibi çok engebeliaraziler <strong>ve</strong>saire, bu tip altyap sorunlarnn proje maliyetini yükseltmesi yine konutyatlarna zaman zaman yansyabilmektedir.Dönüüm alanlarnn çeperinde bulunan tanmazlarn spekülasyonlarla haksz yatartna neden olmas yine dönüüm sürecini zayatmaktadr.Uygulamada karlatmz sorunlara ksaca imdi deinmek istiyorum.lk Oturumda Sayn Bostanc’nn örnei uygulama ölçeinde aslnda bizim bire biryaadmz bir noktayd <strong>ve</strong> buna özellikle vurgu yapmak istiyorum.Hatrlarsnz ki 100 metre karelik bir kent topra için 90 tane, 50 tane hak sahibiylekar karya kalnmas, muhatap olunmasnn getirecei zorluklardan bahsetmiti. Bizbu uygulama ölçeinde, uygulama sürecinde bunun ne kadar zorlu bir durum olduukonusunda hemkir olduumuzu belirtmek istiyorum.Ayn zamanda yine Sayn Bostanc’nn belirttii üzere <strong>kadastro</strong>ya <strong>ve</strong>ri talebinde bulunançeitli kurumlar arasnda talep says tablosunda belediyelerimiz her ne kadar alt sralardagörünse de, kentsel dönüüm gibi özellikle spesik konular konu alan birimler için çokyoun bir <strong>ve</strong>ri ak <strong>kadastro</strong>dan gerekli klnmaktadr.Belediyelerce önerilen kentsel yenileme gecekondu dönüüm alanlarnn genellikleçok hisseli ahs mülkiyetinde olmas dönüüm alanlarnda yaayan vatandalarn imartaleplerini artrmakta <strong>ve</strong> uzlama sürecini zorlatrmaktadr, ki bu bizim en zorlandmzsorunlardan bir tanesi, konulardan bir tanesidir.Yürürlükteki Kamulatrma Yasasyla dönüüm uygulamalarnn yaplmas bukamulatrma süreçlerinin çok uzamasna neden olmakta <strong>ve</strong> projenin tabii ki süresininuzamas birçok olumsuzluu, birçok riski de beraberinde getirmektedir.Tanmazlarla ilgili mülkiyet bilgilerinin büyük oranda saysal olmamas, bunun yannda<strong>ve</strong>ri aknn etkin biçimde salanamamas uygulama süreçlerini etkilemektedir, kibu sanyorum dünden beri hemen hemen bütün sunumlarda deinilen, vurgulanan birnoktadr.Hisseli tanmazlardan kaynaklanan sorunlarn nasl çözülebilecei konusunda çok netbir cevap açkças bulamyoruz.Ancak sabahtan beri konuulan konularda <strong>kadastro</strong>nun artk çok çeitli kurumlar ileilikilerinin daha <strong>ve</strong>rimli, daha hzl hale dönütürülmesi. Günümüz ihtiyaçlarn bugünün<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>211


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIteknolojileriyle cevaplayabilen bir ortak bilgi sistemine dönütürmenin çok anlamlolacan düünüyoruz.Daha önce belirtildii gibi Cumhuriyet Dönemiyle ya ta, belki de daha eski <strong>kadastro</strong>çalmalar sonucunda tescillenen bugünün kentsel bölgelerindeki uygulamalar oldukçazorlamakta <strong>ve</strong> teknik problemler ortaya çkmaktadr.Kentsel dönüümün hayata geçmesi safhasnda ziksel çevre, mekânsal <strong>ve</strong> sosyal yapsorunlarn yan sra uygulamada karlalabilecek teknik sorunlarn da mutlaka <strong>ve</strong>mutlaka göz ard edilmemesi gerekmektedir.Kentsel dönüüm politikalarnn baarya ulaabilmesi için, özellikle yerel yönetimlerin<strong>kadastro</strong> ile ilikilerini önemle ele almas gerekmektedir.Son olarak Türkiye <strong>kadastro</strong>sunun önümüzdeki yllar, önümüzdeki süreçte, ki bunun yanizorlu bir süreç olduunu tabii ki anlyoruz. Bu yeni bir sistem anlay ile modernizeedilmesi projesi <strong>kadastro</strong>dan <strong>ve</strong>ri talep eden bizim gibi kurumlarn salkl projeleruygulamalar için umut <strong>ve</strong> cesaret <strong>ve</strong>reci olacaktr.Teekkür ederim.212<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBENC OTURUMTAINMAZ DEERLEMES KADASTRO LKLEROturum Bakan: inasi BAYRAKTAR / TKGM Gn. Md. Yard.KONUKLAR:Devlet Su leri <strong>ve</strong> Tanmaz DeerlemesiMustafa KARATA / DS Emlak Kam. Dai. Bk.Nesim GÜLTEKN / DS Emlak Kam. Dai. Bk. Yard.Hüseyin ERCANKamulatrmada Tanmaz Deerlemesi <strong>ve</strong>Karayollar Genel Müdürlüü UygulamalarKürat KOÇ / Karayollar Gn. Md.lüü Kam. Dai. BkVedat ÖZLER / Karayollar Gn. Md.lüü Kam. b. Md. Yard.Tanmaz Deerlemesi <strong>Kadastro</strong> likileriDoç.Dr.Hülya DEMR / YTÜ Dekan Yard.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>213


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI214<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDEVLET SU LER <strong>ve</strong> TAINMAZ DEERLEMESMustafa KARATA 1 Nesim GÜLTEKN 2 ,Hüseyin ERCAN 31Devlet Su leri Genel Müdürlüü, Ankara mustafak@dsi.gov.tr2Devlet Su leri Genel Müdürlüü, Ankara nesimg@dsi.gov.tr3Devlet Su leri Genel Müdürlüü, Ankara huseyinercan@dsi.gov.trÖZETYerüstü <strong>ve</strong> yeralt sularnn zararlarn önlemek, korunmasn salamak <strong>ve</strong> bunlardan çeitliyönlerden faydalanmak amac ile kurulmu bulunan Devlet Su leri Genel Müdürlüühizmetlerin yerine getirebilmesi için 2942 (4650 D) Sayl Kamulatrma Kanunuhükümlerine göre ihtiyaç duyduunda tanmaz mal edinmektedir. Kamulatrma amacile tanmaz deerlemesi çalmalarnda tarm arazileri için gelir, arsalar için emsal bedel<strong>ve</strong> yaplar için maliyet yöntemi kullanlmaktadr. 2001 ylnda Kamulatrma Kanununundeitirilmesinden deerleme çalmalar kurum bünyesinde oluturulan Kymet TakdirKomisyonlar marifeti ile “adil bedel “ ilkesine uygun olarak yaplamakta olup uzlamagörümelerinde % 70- 80 orannda anlama salanmaktadr.Anahtar Sözcükler: Kamulatrma, <strong>kadastro</strong>, deerleme, uzlamaGRYerüstü <strong>ve</strong> yeralt sularnn zararlarn önlemek, korunmasn salamak <strong>ve</strong> bunlardançeitli yönlerden faydalanmak amac ile 6200 sayl Kanun ile kurulmu bulunan DevletSu leri Genel Müdürlüü, Takn Koruma, Sulama, Enerji <strong>ve</strong> çme Suyu amacyla baraj,isale hatt <strong>ve</strong> tasye tesisleri inaatnn yaplmas ile görevlendirilmitir.Devlet Su leri Genel Müdürlüü yukarda belirtilen görevleri yapabilmek için gerekliolan her türlü tanmaz mal <strong>ve</strong> su kaynaklarn yasalara göre kamulatrmak yetkisinesahiptir. Kamulatrma ilemleri 2942 (D-4650) sayl Kamulatrma Kanunu hükümlerinegöre yaplmaktadr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>215


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKamulatrma: Kamu kurumlarnn; kamu yarar amacyla, gerçek <strong>ve</strong>ya özel hukuktüzel kiiliklerine ait tanmaz mallar <strong>ve</strong>ya kaynaklar; sahibinin rzasna baklmakszn,bir kamu hizmetinin <strong>ve</strong>ya kamu teebbüsünün yürütülmesine tahsis edilmek yada kamuemlakine katlmak üzere, bedeli pein <strong>ve</strong>ya taksitle ödenmek suretiyle el koymalardr.rtifak hakk: rtifak hakk, hukuksal olarak baka birisinin tarm arazisi, aaçlk, arsavb. tanmazlarn belirli ölçüde yararlanma hakknn elde edilmesini ifade eder. Genelolarak kullanm hakk anlamndadr.Geçici ( Muvakkat gal ): Geçici gal, herhangi bir imar ii için gerekli olan baztabi maddeleri ( ta, kum, çakl v.b.) çkarmak <strong>ve</strong>ya toplamak üzere yahut çkarlan <strong>ve</strong>yatoplanan bu maddelerin depolanmas, istienmesi yada belirli bir süre ile kullanlmasiçin özel mülkiyete ait bir yerin geçici olarak igali <strong>ve</strong>ya kullanlmasdr.Emlak <strong>ve</strong> Kamulatrma Dairesi Bakanl, DS Genel Müdürlüü’nce yürütülentarm, enerji <strong>ve</strong> hizmet sektörlerindeki projeler nedeniyle ihtiyaç duyulan tanmazmallarn elde edilmesi için gerekli her türlü çalmay yapmakta <strong>ve</strong> elde edilen tanmazmallarn envanterini yaparak, ihtiyaç fazlas olanlarn sat <strong>ve</strong>ya dier yöntemlerle eldençkartlmasn temin için Maliye Bakanl’na bildirmektedir.DS tarafndan yürütülen sulama projelerinde arazi toplulatrma çalmalarn yürütmekte<strong>ve</strong>ya arazi toplulatrmas uygulayan kurulularla teknik <strong>ve</strong> idari ibirlii kuraraktoplulatrmann sulama projelerine uygun olarak yaplmasn salamaktadr.Baraj göl alanlarndan etkilenen ailelerin yeniden yerleimleri ile ilgili olarak yetkilikurulularla gerekli ibirliini kurarak iskan faaliyetlerini izlemekte <strong>ve</strong> bu hususlarlailgili gerekli tedbirleri almaktadr.DS tarafndan gerçekletirilen projelerde göl alanndan etkilenen kii says yaklakolarak 350 000 <strong>ve</strong> gelecek için tasarlanan projelerden de 250 000 kiinin etkilenmesibeklenmektedir.Fotoraf - 1: zmir Tahtal Baraj Göl Alanndan Etkilenen Aileler için Yeni Yerleim YeriBugüne kadar DS tarafndan gerçekletirilen projeler nedeniyle 892 000 adet tanmaz<strong>ve</strong> 527 000 ha alan kamulatrlmtr. Kamu arazilerinden tahsis <strong>ve</strong> orman arazilerindensalanan irtifak hakk ile birlikte toplam 734 000 ha alan DS’nin kullanmna sunulmutur.Bu alan ülkemiz topraklarnn %1’ine kar gelmekte <strong>ve</strong> Hollanda’nn yüzölçümünün%20’ sine, Belçika’nn ise %22’sine tekabül etmektedir.216<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIIdaremizin tasarrufuna geçentasinmazlar; Ülkemiztopraklarinin %1’ine karsigelmekte, suanda mevcut olanbu alan Hollanda’ninyüzölçümünün %20’sine,Belçika’nin ise %22’sinetekabül etmektedir.ekil -1: DS Toplam Kamulatrma Alan.Devletin genel bütçeden kamulatrmaya ayrd ödenek miktar 2007 ylnda 652 481962 YTL <strong>ve</strong> DS kamulatrma ödenei ise 223 800 000 YTL’ dir.250 000200 000Bin YTL150 000100 00050 0001998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007YllarÖdenekGrak – 1: DS Kamulatrma Ödeneklerinin Yllar tibariyle Dal.DS Genel Müdürlüü için ayrlan kamulatrma ödeneklerinin devletin toplamkamulatrma ödenekleri içindeki yeri aadaki grakte <strong>ve</strong>rilmitir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>217


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBin YTL700 000600 000500 000400 000300 000200 000100 0001998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007Yllar DS KamuGrak -2 DS <strong>ve</strong> Kamu Kamulatrma Ödeneklerinin Yllar tibariyle Dal.DS, Türkiye’de en fazla kamulatrma yapan kamu kuruluudur. Ylda 20 000 parsel <strong>ve</strong>10 000 ha alan kamulatrlmaktadr. Tanmaz kamulatrlan hak sahibi 100 000 kiicivarndadr.KAMULATIRMA VE UYGULAMATanmaz mal elde edilmesi mülkiyetin kamulatrmas yolu ile tanmaz mal edinildii gibitahsisi, geçici igal irtifak hakk kurulmas eklinde de tanmaz edinimi olabilmektedir.Bilindii gibi kamulatrma kamu yarar kararnn alnmas ile balamakta <strong>ve</strong> tescil iletamamlanmaktadr.2942 Sayl Kamulatrma Kanunu gerei; kymet takdir komisyonlar idare bünyesindeoluturulmakta, hak sahipleri uzlamaya da<strong>ve</strong>t edilmekte, uzlama saland takdirdekamulatrma bedelleri 45 gün içerisinde nakden <strong>ve</strong> peinen ödenmektedir.Uzlama salanamad durumlarda idarece mahkemeye gidilmekte <strong>ve</strong> mahkemeninbelirleyecei bedel 15 gün içerisinde hak sahiplerine ödenmektedir.Tescil aamasna kadar gerçekletirilmesi gereken birçok ilem adm bulunmaktadr.Bunlar;Kamu Yarar Karar.Kamulatrma haritalar yapm.Mülkiyet tespiti <strong>ve</strong> adres aratrmas.Kamulatrma karar.dari erh.Tanmaz maln deerinin belirlenmesi.Uzlama toplants.218<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIUzlama salanm ise;Uzlama salanamam ise;Uzlama tutanaUzlamazlk tutanaVeraset <strong>ve</strong> Tapu ntikaliAsliye Hukuk Mahkemesine BavuruTapuda FeraMahkeme KararTapu Sicil Müdürlüklerinde Tescil Ödeme <strong>ve</strong> TescilÖdemeGörüldüü gibi kamulatrma ileminin tamamlanmas için uzun bir yolun kat edilmesigerekmektedir.Kamulatrmada en önemli sorun tanmazn gerçek deerinin takdir edilmesidir.05.05.2001 tarihine kadar bu takdir, 2942 sayl Kanunun 10 uncu maddesinde belirtilenesaslar içerisinde oluturulan Kanuni Kymet Takdir Komisyonlarnca yaplmaktayd.Ancak 05.05.2001 tarih <strong>ve</strong> 24393 sayl Resmi Gazetede yaynlanarak yürürlüe giren2942 sayl Kamulatrma Kanununda Deiiklik Yaplmas Hakknda 4650 sayl Kanungereince, tanmazlarn tahmini kamulatrma deerinin takdiri idare tarafndan kurulan<strong>ve</strong> en az üç kiiden oluan Kymet Takdir Komisyonlarnca 11 inci maddede belirtilenesaslar göz önüne alnarak yaplmas zorunlu hale gelmitir.Ayrca 05.05.2001 tarihinde yaplan deiiklikle kamulatrmay yapacak dareye en azüç kiiden oluan Uzlama Komisyonu kurulmasn da zorunlu klmaktadr. UzlamaKomisyonunun görevi, Kymet Takdir Komisyonunun bilimsel kriterlere göre deerlendiriprapor haline getirdii tahmini kamulatrma bedelini geçmemek üzere tanmazn sahibiile pazarlk yaparak kamulatrlacak araziyi dare adna satn almaktr.Yukarda belirtildii gibi, daha önceki yllarda Devlet Su lerinin kendi bünyesindeoluturduu DS Kymet Takdiri Özel Komisyonu, Kanuni Kymet Takdiri Komisyonunun<strong>ve</strong>rdii deeri kontrol etmek <strong>ve</strong> yüksek olan tanmazlar için rapor düzenleyerekbedel azaltma davas açlmasn salamak iken, imdi tahmini kamulatrma bedelinibelirleyip rapor haline getiren noktaya gelmitir. Kymet Takdir Komisyonunun yetki <strong>ve</strong>sorumluluunun artmas Komisyonun önemini de artrmaktadr.KIYMET TAKDRDeer biçme (Kymet Takdiri) ; mal, gelir <strong>ve</strong> haklara bilimsel yönteme göre deer biçmetekniini öreten bir bilim daldr. Tarmsal deer biçme; tarmla ilgili mal, gelir <strong>ve</strong>haklara deer biçme tekniini öreten bir bilim daldr.Fiyat olumu bir gerçektir. Bu nedenle kesin <strong>ve</strong> tektir. Kymet takdiri ise; kymet takdirilke <strong>ve</strong> yöntemlerinin uygulanmas sonucunda belirlenen bir deerdir.Kymet Takdirinde Kullanlan YöntemlerDeer biçmede kullanlan ölçüte “deer biçme kriteri” denir. Kriterler deer biçmenin<strong>ve</strong> deeri biçilen maln cinsine göre deimektedir. Tarmsal faaliyette çeitli cins <strong>ve</strong>özelliklerde iktisadi mallar bulunmaktadr. Bir maln deerinin biçilmesi için deiik<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>219


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIkriterler uygulanabilmekte olup, doru bir ekilde deer biçmenin yaplabilmesi için malnçeitli karakterlerine uygun olan deerlendirme metodunun seçilmesi gerekmektedir.Deer biçen kiinin, bu kriterler arasnda maln cinsine, deer biçmenin amacna <strong>ve</strong> pazardurumuna en uygun kriteri seçmesi gerekmektedir.Deer biçmede yöntem bir maln deerini biçebilmek için, deer biçme kriterlerinden bir<strong>ve</strong>ya bir kaçnn, bir mantk dizisine göre uygulanmasdr. Deer biçme yöntemleri klasikolarak, sentetik <strong>ve</strong> analitik olmak üzere ikiye ayrlmaktadr. Genel olarak karlatrmayadayanan yöntemlere sentetik, gelirlerin kapitalizasyonuna dayanan yönteme ise analitikyöntem denilmektedir.Deer Takdir Kriterleri.1.Pazar Fiyat Kriteri.Bu kriterle bir maln deeri belirlenirken, o maln pazardaki muhtemel alm satm yatlaresas alnr.Pazar yat kriterinin uygulanabilmesi için u koullarn var olmas gerekir.1. Karlatrlacak mallarn ayn koullar altnda bulunmas, ya da çok yeni pazaryatlarnn bilinmesi,<strong>2.</strong> Serbest rekabetin var olmas.<strong>2.</strong> Maliyet Kriteri.Bir maln maliyetini esas alarak ona kymet takdir etme kriterine maliyet kriteri denir.Özellikle yaplarn, tesis aamasnda ki çok yllk bitkilerin zarar–ziyan tazminindekullanlr.Bir mala sahip oluncaya kadar bir kiinin yapm olduu <strong>ve</strong>ya yapaca giderlerintoplamna, ekonomide o maln maliyeti denir. Üretim giderleri, kullanlan sermayeninfaizi, ücret <strong>ve</strong> maalar, <strong>ve</strong>rgiler, amortisman masraar vb. içermektedir.3. kame Fiyat Kriteri.Bu kriter, piyasa yat olmayan <strong>ve</strong> ayn zamanda alm satm yaplmayan fakat alm-satmyat belli baka bir malla ikame edilebiliyorsa kullanlmaktadr. kame yat kriterlerininuygulanabilmesi için, deeri biçilen maln, belli bir amaç için ayn görevi görebilecekdier bir malla ikame edilebilmesi gerekmektedir.4. Dönüüm Fiyat Kriteri.Bu kriter genellikle piyasa yat olmayan mallarn deerinin biçilmesinde kullanlr. Malbaka bir mala dönümü varsayp, onun yeni halinin deerine <strong>ve</strong> dönütürme giderlerinegöre deer biçmektir. Bu kriter, özellikle hayvansal ürünlerle ilgili bilançolarda <strong>ve</strong> pazaryat belirli olmayan, fakat pazar yat belirli baka bir mala dönüebilen mallara deerbiçmede uygulanmaktadr.220<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI5. Tamamlayc Deer Kriteri.Bir mala deer biçmede, tamamlayc deerin esas alnmasdr. Özellikle ksmkamulatrmalarda kullanlr. Bütün bir maldan ayrlan bir parçann deeri biçilmekistendiinde, bu kritere göre ayrlan parçann deeri, bütün maln deerinden mal sahibininelinde kalan ksmnn deeri çkartlmak sureti ile bulunmaktadr.6. Gelirlerin Kapitalizasyonu Kriteri.Bu kritere göre; bir maln kymeti, net gelirin kapitalizasyonu <strong>ve</strong>ya o maldan gelecekte eldeedilecek bütün ortalama gelirlerin takdir anna biriktirilmesidir. Gelirlerin kapitalizasyonukriteri özellikle tarm arazilerinin kymet takdirinde kullanlr. Bu kriterin esas tanmaznnet gelirinin (rantn) kapitalizasyon oranna kapitalize edilmesine dayanr. Bu kritere göredeer biçmede öncelikle arazinin rant <strong>ve</strong> kapitalizasyon faiz orannn bilinmesine ihtiyaçvardr. Bunlar bilindii takdirde arazinin kymetini bulmak için;D = R / f ( Tarla Arazilerinde )D= Arazi deeri (YTL/da)R= Rantf = Kapitalizasyon faiz oran (%).q = 1+fRant ( Net Gelir ) : Genel olarak doa faktörü içeren üretim unsurlarnn belli bir sürekullanlmas karlnda ödenen bedeldir. Baka bir ifade ile arazinin yllk ortalamanet geliridir. Arazi kamulatrma deeri hesaplamalarnda tek yllk bitkilerde yllk rantüzerinden, çok yllk bitkilerde ise ekonomik ömür boyunca alnan toplam periyodikrant dikkate alnarak hesaplama yaplmaktadr.Bir tarm arazisinden elde edilecek netgelir hesab yaplrken ürünlerin üretim miktarlar, üretim giderleri <strong>ve</strong> birim yatlar,yaplan etütlerin yan sra o yörede bulunan kurum <strong>ve</strong> kurululardan alnan <strong>ve</strong>rilerlebelgelendirilir.Kapitalizasyon faiz oran: Kapitalizasyon faiz oran, araziye yatrlm olan sermayeninkullanlma hakk olup, arazinin net geliri (rant) ile gerçek pazar deeri arasndaki oranifade etmektedir. Arazi kymeti ile kapitalizasyon faiz oran ters orantl olup, rant sabitkalmak koulu ile kapitalizasyon faiz oran dütükçe arazi deeri yükselir. Kapitalizasyonfaiz oran bölgeden bölgeye, projeden projeye hatta ayn proje içerisinde farkl yapdaki(sulu – kuru ) araziye <strong>ve</strong> alm satm durumuna göre farkllk arz edebilir. Kapitalizasyonfaiz oran, ayn net gelire sahip iki arazi arasnda bile farkl arz <strong>ve</strong> talep nedeniyle farklolabilir. Yargtay kararlarna göre Türkiye genelinde % 3 – 15 arasnda deimektedir.Kullanlan Kapitalizasyon Faiz Oranlar projeden projeye, arazi snfna, sulu <strong>ve</strong> kuruolma durumuna göre deitiinden kapitalizasyon faiz orannn her proje için ayr ayraratrma yaplarak belirlenmesi gerekmektedir. Kapitalizasyon faiz oran aratrmasndabulunan deerler ortalama deerler olup bulunan deerlerin tanmazn özelliklerine göre+ - 1 puan düzeltilerek kullanlabilir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>221


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITanmazn; kente <strong>ve</strong>ya kasabaya yakn olmas, kent <strong>ve</strong>ya kasaba nüfusunun fazlal,ulam yollarna ( kara yolu, demir yolu, hava yolu ) yaknl, iyi salk koullar, ulamkolayl, binalarn ( varsa ) iyilii, arazinin tek bir parçadan olumas, mülk gü<strong>ve</strong>nliininolmas, serbestçe alnp satlabilmesi, toprak sahibinin can gü<strong>ve</strong>nliinin olmas, araziden<strong>kadastro</strong> geçmi olmas, nüfus younluunun fazlal, müna<strong>ve</strong>benin kolaylkladeitirilebilmesi, sulu ise sulama kolayl <strong>ve</strong> arazinin küçük olmas kapitalizasyon faizoranna olumlu etki yaparak, faiz orannn azalmasna neden olurken sralanan faktörlerintersi kapitalizasyon faiz oranna olumsuz etki yaparak, faiz orannn artmasna nedenolur.TAINMAZIN CNS VE NEVNE GÖRE KIYMET TAKDRArsalarda Kymet TakdiriArsalarn deeri biçilirken pazar yat kriteri kullanlmaktadr. Arsann deeri gerçek satyat bilinen benzer arsalarla dorudan karlatrma yolu ile bulunur. Bunun için, muhtelifnitelikler yönünden kymet takdir edilecek arsaya benzer arsalarn gerçek sat yatlarnnbilinmesi <strong>ve</strong> bu yatlardan ortalama m2 yatnn hesaplanmas gerekmektedir.K / m2 = Km2K : Karlatrma için alnan arsalarn sat yatlar toplam,m2 : Karlatrma için alnan arsalarn m2 olarak toplamlar,Km2 : Karlatrma için alnan arsalarn ortalama m2 yat.Arazilerde Kymet TakdiriTarla arazilerinde deer biçmek için gelirlerin kapitalizasyonu kriteri kullanlr.Arazilerin kamulatrma bedellerinin takdiri için öncelikle arazi rant <strong>ve</strong> kapitalizasyonfaiz oran saptandktan sonra aadaki formüller yardm ile arazinin deeri takdiredilmektedir.D = R / f ( Tarla Arazilerinde )Do = å R * 1 / ( qn - 1 ) ( Çok Yllk Plantasyonlarda )D <strong>ve</strong> D0 = Arazi deeri (YTL/da)R = Rantf = Kapitalizasyon faiz oran (%).q = 1+fTarla arazilerinde rant yörede yaygn olarak uygulanan müna<strong>ve</strong>be sistemine görehesaplanan arazinin ortalama gayrisa üretim deeri ile üretim masraar arasndaki farkalnarak bulunur.Rant (Net Gelir) = (Toplam GSÜD)–( Üretim Masraar)222<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIMey<strong>ve</strong> Bahçesi, Ba <strong>ve</strong> Aaçlklarda Kymet TakdiriÇok yllk üretim yaplan mey<strong>ve</strong> bahçesi, ba, kavaklk vb. alanlarda kymet takdiriperiyodik gelirlerin kapitalizasyonuna göre yaplmaktadr.Mey<strong>ve</strong> bahçeleri, ba arazileri, yonca <strong>ve</strong> aaçlk arazilere gelire göre deer takdir edilmesitarla arazilerine göre biraz daha farkldr. Çok yllk tesisler, <strong>ve</strong>rim dönemine ulalncayakadar genellikle <strong>ve</strong>rim alnamayan bir tesis dönemi söz konusu olmaktadr. Çok yllktesislerde yllara göre elde edilen gelir <strong>ve</strong> yaplan masraar da deiken olduundan, herya için gayri sa gelirin <strong>ve</strong> masraarn hesaplanarak her yla ilikin rantn hesaplanmasgerekir. Bulunan rant faizleri ile birlikte ekonomik ömrün sonuna biriktirilir.Ayn yataki mey<strong>ve</strong> aaçlar ile kapl bir topran analitik olarak deerini belirlemek için,öncelikle üretim <strong>ve</strong> giderler arasndaki bilanço fark olumlu <strong>ve</strong> olumsuz olarak her yliçin hesaplanr. Bulunmu olan bilanço farklar faizleriyle birlikte mey<strong>ve</strong>liin ömrününsonuna biriktirilir. Daha sonra ‘’periyodik gelirlerin kapitalizasyonu formülüyle’’ toprandeeri bulunur.D o= R * 1 / ( q n- 1 )Çplak toprak kymeti bulunduktan sonra herhangi bir “ t “ ylndaki mey<strong>ve</strong>liin deerinihesaplamak için, geçmi deerler <strong>ve</strong> gelecek deerler ad <strong>ve</strong>rilen iki yöntem izlenebilir.Geçmi Deerler;Söz konusu mey<strong>ve</strong>liin ya tesis yl balangcna daha yakn ise deer biçme için buyöntem tercih edilmelidir. Bu yöntemde;D t= D o* q t - ( R ) formülü kullanlr.Gelecek Deerler;Söz konusu mey<strong>ve</strong>liin ya ekonomik ömür sonuna daha yakn ise deer biçme için buyöntem tercih edilmelidir.D t= D o* 1 / q (n-t) + ( R ) formülü kullanlr.Yukardaki formüllerde kullanlan semboller:D o: Çplak toprak kymetiD t: t ylndaki kapama bahçe kymetiR : Toplam masraarn : Ekonomik ömür (yl)t : deeri hesap edilmek istenen ylq : bileik faiz faktörü ( 1 + f )f : reel faizi<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>223


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIMey<strong>ve</strong>li aaçlar mey<strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rinceye ( tesis dönemi boyunca ) kadar dan kabul edilirler. Budönem içerisinde aaçlara maliyet yöntemine göre deer takdir edilir. Deerlendirmesiyaplan tanmaza mey<strong>ve</strong>lik tesis etmekle baka bir ürün yetitirilmesi <strong>ve</strong> gelir elde etmeolasl ortadan kalktndan elde edilmeyen gelir, bir masraf olarak dikkate alnmaldr.Bu amaçla uygulanacak en pratik yol sulu arazideki kira bedelini masraara eklemektir.Tesis dönemindeki mey<strong>ve</strong> bahçelerinin aaçlarnn deerlendirilmesi masraara kira bedelieklenerek çkan sonuç reel faiz oran ile günümüze getirilir <strong>ve</strong> aaçlarn kamulatrmabedeli bulunur.Mey<strong>ve</strong>siz Aaçlarda Kymet TakdiriKamulatrmaya konu olabilecek mey<strong>ve</strong>siz aaçlar tümü ile orman d kabul edilenkavak, kzlaaç <strong>ve</strong> benzeri gibi ksmen yap malzemesi, ksmen de yakacak maddesiolarak kullanlan aaçlardr.Türkiye, dünyada kavakçln özel önem tad ülkeler arasndadr. Türkiye’de enyaygn yetitirilen kavak türleri melez (Kanada) <strong>ve</strong> yerli (kara) kavaklardr. Melezkavaklar için lman, karakavaklar için ise karasal souk iklim bölgeleri uygundur.Kavaklklarn çplak arazi kymeti, üzerindeki kavaklarn gelirinin kapitalize edilmesiylebulunur. Bunun için önce kavakln gider bilançosu çkartlr. Yaplm olan masraarreel faiz oran ile idare müddeti sonuna getirilir. Verim ile sat yatndan gayri sa üretimdeeri bulunur. Bulunmu olan GSÜD’ den idare müddeti sonuna biriktirilmi olantoplam masraf çkartlarak net gelir bulunur. Net gelir iki yöntemle kapitalize edilerekçplak arazi kymeti bulunur.Yaplarda Kymet TakdiriYaplara deer biçmede maliyet, pazar yat <strong>ve</strong> gelirlerin kapitalizasyonu kriterlerikullanlr. Ancak kamulatrlan yaplarn kymetinin takdirinde, maliyet kriterini kullanmazorunluluu vardr. Nitekim 2942 (D.4650) sayl kamulatrma kanunun 11.maddesih fkrasna göre kymet takdirinde bilirkii “yaplarda, kamulatrma tarihindeki resmibirim yatlar <strong>ve</strong> yap maliyet hesaplarn <strong>ve</strong> ypranma payn “ esas tutar denilmektedir.Yasaya göre yaplarn ina maliyetleri hesaplanacak <strong>ve</strong> bu biçimde bulunan kymettenypranma pay düülecektir.Yaplarda eksik imalat varsa bu deer birim yattan düülmelidir.Tanmaz Kymet Takdir Aamalar.Deer biçme ilemleri 4650 sayl kanunla deiik 2942 sayl kamulatrma kanunuhükümleri dorultusunda kurulan kymet takdir komisyonlar tarafndan yaplmaktadr.Kamulatrlacak tanmazlarn bulunduu yere gidilmeden önce kymet takdir komisyonuüyelerince söz konusu sahann haritas elde edilir.Ürünlerin <strong>ve</strong>rim, maliyet, müna<strong>ve</strong>be sistemleri <strong>ve</strong> birim yatlar resmi kurululardanayrntl olarak alnr. Yöredeki kurum <strong>ve</strong> kurululardan temin edilen <strong>ve</strong>riler, kamulatrmayaplan alanlarda yaplacak etütler ile test edilir.224<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIArazi etütleri ile her bir tanmazn toprak, toporafya, drenaj özellikleri ile tanmazndeerine etki edebilecek tüm unsurlar <strong>ve</strong> varsa tanmazn bütünleyici parçalar özellikleriile belirlenerek tespit tutanaklar düzenlenir.Yaplan etütler <strong>ve</strong> toplanan <strong>ve</strong>riler dorultusunda tanmazn cins <strong>ve</strong> nevine göre uygunyöntem ile hesaplamalar yaplarak kymet takdir raporu tanzim edilir.DEER TAKDR <strong>ve</strong> UYGULAMA SONUÇLARIDevlet Su leri Genel Müdürlüü çalanlar kamulatrma uygulamasnn bir parçasolarak yaptklar deer takdiri çalmalarnda bilimsel kriterler <strong>ve</strong> yasal düzenlemeler altnda “adil bedel” ilkesine uygun olarak objektif deer takdirleri ortaya koyabilmek içinazami gayret göstermektedirler.Nitekim Genel Müdürlüümüze bal 25 Bölge Müdürlüünde 2007 ylnda yaplanuzlama görümelerinde ortalama % 80 orannda uzlama salanmtr. 2001 -2007 yllararasnda yaplan uzlama görümelerinde ortalama uzlama oranlar aadaki grakte<strong>ve</strong>rilmitir.100Uzlama oranlar (%)90807060504074.01 74.25 73.9875.657<strong>2.</strong>9281.9179.43020102001 2002 2003 2004 2005 2006 2007YllarUzlama Oran %Grak -3: 2001–2007 Yllar Arasnda Uzlama Oranlar.Grain incelenmesi ile 2001 -2007 yllar arasnda Genel Müdürlüümüz kamulatrmaçalmalarnda uzlama oranlar % 72–82 aralnda deimektedir. Bu oranlar; konusundauzmanlam kamulatrma çalanlarnn öz<strong>ve</strong>rili, bilimsel kriterlere uygun <strong>ve</strong> objektifçalmalar ile elde edilmitir. Ayn dönemdeki birim arazi deerleri aadaki grakte<strong>ve</strong>rilmitir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>225


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBirim arazi deerleri (YTL/m2)5,004,504,003,503,002,502,001,501,000,500,002001 2002 2003 2004 2005 2006 2007YllarKuruSuluGrak - 4: 2001–2007 Yllar Arasnda Ortalama Arazi Deerleri. 1SONUÇ VE ÖNERLER<strong>Kadastro</strong> çalmalar tanmazn ziki <strong>ve</strong> geometrik özelliklerinin yan sra tanmaznniteliklerini <strong>ve</strong> deerine etki edebilecek unsurlar da içermelidir. Bunun salanmasgelecekte salkl bir deerleme için alt yap oluturacaktr.Alt yap yatrmlarnda kamulatrma bedelleri önemli bir yer tutmaktadr. Yatrmlarnrantabl olabilmesi için gelimi ülkelerdeki uygulamalara benzer ekilde tüm alt yaphizmetlerinin tek elden koordine edilmesi <strong>ve</strong> öncelikle toplulatrma uygulanmaskamulatrma maliyetlerinden tasarruf salayacaktr.<strong>Kadastro</strong> çalmalar srasnda çok sayda parsel tescil harici olarak tanmlanmaktadr.Özellikle büyük projelerde rezervuar alanlarndaki tescil harici yerlerin kamulatrmabalamadan hazine adna tescil edilmesi gereklidir. Bu ilem sayesinde tescil hariciyerlerin imar <strong>ve</strong> ihya iddias ile sahiplenilmesi <strong>ve</strong> kamulatrmann haksz kazanç kapsolmasnn önüne geçilmesi salanacaktr.Ayn yörede farkl kurumlar tarafndan yaplan deer takdirleri arasnda belirgin birfarkn olmas uzlama ortamn ortadan kaldrmaktadr. Kamulatrmada deerlemeçalmalarnda kurumlar aras koordinasyonun salanmas gerekmektedir.Kamulatrma da deer takdiri çalmalarnn alt yapsn; yaplan etütler ile ilgilikurum <strong>ve</strong> kurululardan derlenen <strong>ve</strong>riler oluturmaktadr. Söz konusu <strong>ve</strong>rilerin salkl<strong>ve</strong> standarda uygun alnabilmesi baarl bir deerleme için gerekli görülmektedir. Buamaçla kamulatrma uygulamas yapan kurumlar ile <strong>ve</strong>ri temin eden kurum <strong>ve</strong> kurulular,Üni<strong>ve</strong>rsiteler <strong>ve</strong> yarg organlarnn ortak çalmas ile <strong>ve</strong>ri temininde ortak bir standartoluturulmas faydal olacaktr.Gelimi ülkelerdeki örnekleri gibi ülkemizde de tanmaz deerleme haritalarnnoluturulmal <strong>ve</strong> deerleme yapanlarn kullanmna sunulmaldr. Deerleme haritalar1 Ortalama deerler olup her bir tanmaz kendi özgün koullarnda deerlenmesi gerektii unutulmamaldr.226<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIhazrlanrken <strong>kadastro</strong> haritalar uyumlu olmas salanmal <strong>ve</strong> mahkeme bilirkiileri içinde balayc olmaldr.<strong>Kadastro</strong> Kanununa göre sulu arazi 40 dekara kadar <strong>ve</strong> kuru arazi ise 100 dekara kadartescile konu olabilmektedir. Ancak 1984 ylnda kabul edilen 3083 sayl Tarm Reformukanununa göre (2/c) “ Sulu arazi: Devletçe sulanan arazidir. Sahibinin kendi imkanlar ilesulad arazi kuru arazi ilemi görür.” denilmektedir. Tarm Reformu kanununa göre suluyada kuru olarak nitelendirilip <strong>kadastro</strong> kanununa göre tescil olmaktadr. mar-ihya iddiasile açlan tescil davalarnda Mahkeme; kurumlardan devlet eliyle sulanp sulanmadsorusuna cevap aramakta <strong>ve</strong> ald cevaba göre kuru olarak niteleyip aidiyetine karar<strong>ve</strong>rdii bir tanmazda kamulatrma amac ile deerleme yaplrken mahkeme bu defaili duruma bakp sulu olarak niteleyerek deer takdir etmektedir. Bu farkllk zamanzaman kamulatrmada kamunun haksz yere yüksek bedel ödemesine sebep olmaktadr.Bu çelikinin giderilmesi gerekmektedir.Tescil harici yerlerde mar-ihya iddias ile açlan tescil davalarnda davalarn uzun sürmesi<strong>ve</strong>ya dava aamasnda tanmazn su altnda kalmas sebebi ile aidiyetine karar <strong>ve</strong>rilentanmazlar mutlak surette <strong>kadastro</strong> elamanlarnca paftasna ilenmelidir. Paftasnailenmemesi mükerrer aidiyet kararlarna <strong>ve</strong> geri dönüü çok zor olan ilemlere sebepolmaktadr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>227


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI228<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKAMULATIRMADA TAINMAZ DEERLEMES VEKARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜÜ UYGULAMALARIKürat KOÇ*, Vedat ÖZLER***Karayollar Genel Müdürlüü, Ankara, kkoç@kgm.gov.tr** Karayollar Genel Müdürlüü, Ankara, vozler@kgm.gov.trÖZETBildiride, Trak akmnn emniyetle <strong>ve</strong> kolaylkla salanmas için gerekli (arazi dahil) hertürlü binal <strong>ve</strong> binasz tanmaz mallar kamulatrmak, satn almak, kiralamak, kanunlarnagöre geçici olarak igal etmek, yetkisine sahip Karayollar Genel Müdürlüünce, mülkiyethakknn özüne dokunan <strong>ve</strong> tamamen ortadan kaldrc bir nitelik tamakta olan <strong>ve</strong> 4650sayl Kanunla deiik 2942 sayl Kamulatrma Kanununa göre yürütülen Kamulatrmailemleri <strong>ve</strong> bu ilemler srasnda karlalan sorunlar ile bu sorunlarn çözümüne yönelikyaplan çalmalar sunulmutur.Anahtar Sözcükler: Yasalarda Mülkiyet Kavram, Kamulatrma, Satn Alma Usulü,Kymet Takdir Komisyonu <strong>ve</strong> Tanmaz Deerlemesi.1. GRMülkiyet hakknn yasalarla korunduu demokratik ülkelerde, kamulatrmann koullar<strong>ve</strong> ileyii anayasa <strong>ve</strong> yasalarla düzenlenmitir (Denyer-Green 1998). Ülkemizde 1982Anayasas’nda 4709 Sayl Kanun (2001) ile yaplan deiiklikle “devlet <strong>ve</strong> kamu tüzelkiileri; kamu yararnn gerektirdii hallerde, gerçek karlklarn pein ödemek kouluylaözel mülkiyette bulunan tanmaz mallarn tamamn <strong>ve</strong>ya bir ksmn, kanunla gösterilenesas <strong>ve</strong> usullere göre, kamulatrmaya <strong>ve</strong> bunlar üzerinde idari irtifaklar kurmayayetkilidir” denilmitir. Kamu yararnn gerektirdii hallerde gerçek <strong>ve</strong> özel hukuk tüzelkiilerinin mülkiyetinde bulunan tanmaz mallarn, devlet <strong>ve</strong> kamu tüzel kiilerincekamulatrlmasnda yaplacak ilemler, kamulatrma bedelinin hesaplanmas, tanmazmaln <strong>ve</strong> irtifak hakknn idare adna tescili, kullanlmayan tanmazn geri alnmas,idareler arasnda tanmaz mallarn devir ilemleri, karlkl hak <strong>ve</strong> yükümlülükler ilebunlara dayal uyumazlklarn çözüm usul <strong>ve</strong> yöntemleri, 4650 Sayl Kanun ile deiik2942 Sayl Kanun ile detayl olarak düzenlenmitir (Anonim 1983, Anonim 2001).Her türlü tanmaz mal <strong>ve</strong> mütemilat kamulatrmann konusu olabildii gibi, tanmazmal üzerinde irtifak hakk tesisi de kamulatrmann konusu olabilecektir. Kamulatrmaiçin öncelikle kamulatrma ilemlerini balatmaya yetkili organ <strong>ve</strong>ya kiinin, kamuyarar kararn almas gerekmektedir.dareler, ancak kendilerine yasalarn yetki <strong>ve</strong>rdii konularda kamulatrma yapabilirler.Baka bir idarenin yetki snrlarna giren konularda kamulatrma yapmalar mümkünolmamaktadr. Ancak idarelerin asli görevlerinden olan bir hizmetin, kanunlarn izin<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>229


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>ve</strong>rdii ölçüde baka bir idareye devri mümkündür. Bu durumda, devredilen hizmetingerçekletirilmesine ilikin kamulatrmalardaki kamu yarar karar, devredilenidarenin yetkili organ tarafndan alnacaktr. Kamulatrma kararn <strong>ve</strong>ren organlar,yetkide paralellik ilkesi gerei kamulatrma kararnn geri alnmasna da yetkilidirler.Kamulatrma kararn <strong>ve</strong>ren yetkili organlar dnda, baka bir idari organ kamulatrmakararn geri alamaz.Ülkemizde kamu yarar karar <strong>ve</strong>rebilecek merciler <strong>ve</strong> bunlar onaylayabilecek makamlar2942 sayl Kanunda açk bir biçimde saylmtr. Buna ila<strong>ve</strong> olarak birçok idareye kurulukanunu ile tanmaz mal satn alma, kiralama, kamulatrma, irtifak hakk kurma <strong>ve</strong> satmagörev <strong>ve</strong> yetkisi de <strong>ve</strong>rilmitir. Örnein, 6200 sayl Devlet Su leri Genel MüdürlüüKurulu <strong>ve</strong> Görevleri Hakknda Kanun (Md.3), 5539 sayl Karayollar Genel MüdürlüüKurulu <strong>ve</strong> Görevleri Hakknda Kanun (Md.2/h), 3096 Sayl Türkiye Elektrik KurumuDndaki Kurulularn Elektrik Üretimi, letimi, Datm <strong>ve</strong> Ticareti le GörevlendirilmesiHakknda Kanun (Md.11), 3154 sayl Enerji <strong>ve</strong> Tabii Kaynaklar Bakanlnn Tekilat <strong>ve</strong>Görevleri Hakknda Kanun (Md.11/c), 3213 sayl Maden Kanunu (Md 46), 3218 saylSerbest Bölgeler Kanunu (Md. 5), 4562 sayl Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu (Md.4/son), 4646 sayl Doal Gaz Piyasas Kanunu (Md.12/a), 4691 sayl Teknoloji GelitirmeBölgeleri Kanunu (Md 5), 6326 sayl Petrol Kanunu (Md.87/1) ile ilgili idarelerekamulatrma yapma yetkisi <strong>ve</strong>rilmitir. Birçok kanunla idarelere kamulatrma yapmayetkisi tannm olmasna karn, ilgili yasal düzenlemelerde genellikle kamulatrlacaktanmazlarn bedellerinin takdiri ilemlerinin 2942 sayl Kanun hükümlerine göregerçekletirilecei belirtilmitir.1950 tarih <strong>ve</strong> 5539 sayl Karayollar Genel Müdürlüü Kurulu <strong>ve</strong> Görevleri HakkndaKanun <strong>ve</strong> bunun baz maddelerini deitiren <strong>ve</strong> 1737 sayl Kanuna (1973) göre, GenelMüdürlüe ilgili yasalarla <strong>ve</strong>rilen görevlerle ilgili ilerin yaplmas, trak akmnnemniyetle <strong>ve</strong> kolaylkla salanmas için gerekli olan arazi dahil her türlü binal <strong>ve</strong> binasztanmaz mallar kamulatrmak, satn almak, kiralamak <strong>ve</strong> kanunlara göre tanmazüzerinde geçici igal tesis etme yetkisi <strong>ve</strong>rilmitir (Md.2/h).1972’de çkarlan 1593 sayl Erime Kontrollü Karayollar Kanunu’nda ise, erimekontrollü karayolu yapm için yeterli genilikte arazi eridinin kamulatrlabileceibelirtilmitir (Md.6).Özellikle erime kontrollü yollarda, bitiik arazi sahiplerinin karayoluna giri <strong>ve</strong> çklarnniptal edilmesi <strong>ve</strong> karayolu ile ulam salanamad takdirde, giri <strong>ve</strong> çk haklarnniptal edilmesinden dolay tanmazlarda oluabilecek deer kaybnn da tazminat olaraködenmesi söz konusu olmaktadr (Md.7). Bu yollarda, hak sahiplerinin tanmazlarndanyararlanmalarnn ksmen <strong>ve</strong>ya tamamen engellenmesi ile ilgili olarak ödenmesi gerekentazminat miktarnn saptanmasnda, tanmazn yasak uygulamasndan önceki deeri ileyasaktan sonraki deeri arasndaki farkn dikkate alnmas gerekecektir. Ancak bu alandaülkemizdeki mevcut düzenlemenin yeterli olmad <strong>ve</strong>ya özellikle Dünya Bankas gibibaz kurulularn düzenlemeleri ile örtümediinin de bilinmesi gerekecektir.230<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGünümüzde gelimi ülkeler <strong>ve</strong> baz uluslararas kurulularn kamulatrma kavram ileözellikle bedel takdiri <strong>ve</strong> ödenmesine yaklamlarnda önemli deimeler gözlenmektedir.Kamu yarar bulunan birçok projede, insanlarn kendi istekleri dnda yaadklar <strong>ve</strong>/<strong>ve</strong>ya çaltklar yerlerinden edilmeleri gerekli olmaktadr.Örnein, Dünya Bankas O.D. 4.30 politika ilkeleri (Zorunlu Yeniden skan) çerçe<strong>ve</strong>sinde,bu kiiler üzerinde ilgili projeden kaynaklanan olumsuz etkilerin minimum düzeyeindirilmesi <strong>ve</strong> bu kiilere yaamlarn <strong>ve</strong>ya ilerini yeniden kurmada yardmc olunmas,yaamlarn idame ettirmelerinin salanmas amacyla bir takm politikalar gelitirmitir.O.D. 4.30 ilkeleri, dorudan doruya kiilerin arazilerden elde ettikleri gelir ileilgilenmekte <strong>ve</strong> kiilerin gelir düzeylerinde azalmaya neden olacak bir uygulamanntazmin edilmesinin gerekli olduunu kabul etmektedir. Ayn ekilde kiilerin <strong>ve</strong>yatopluluklarn gelir kaynaklarnn ellerinden çkmas <strong>ve</strong>ya gelir kaynaklarna eriimlerininkstlanmas halinde de, bireylerin <strong>ve</strong>ya topluluun tazmin edilmesini öngörmektedir.Dier yandan Türk Hukuk Sistemi’nde kamulatrma bedelinin ödenebilmesi içinkiinin malik <strong>ve</strong>ya zilyet olduunu kantlamas gerekirken, O.D. 4.30’un araziyiherhangi bir ekilde kullanan <strong>ve</strong> gelir elde eden kiilerin, araziden yararlanma haklarnnyasal bir dayanann olup olmamasna baklmakszn tazmin edilmesini ilke olarakbenimsemektedir.Bu koullarda yatrmlar için arazi temini <strong>ve</strong> kamulatrma ilemi büyük ölçüde nitelikdeitirmektedir. Bu ilkelerin uygulanmas, özellikle gelimekte olan ülkelerde, idarelereönemli bir mali yük getirebilecektir.Kamu arazileri üzerindeki igalcilerin önlenmesi, sosyal hukuk devletinin bir görevidir.Bu görevin tam olarak ifa edilemedii yerlerde yaplacak bir kamulatrma ileminde,O.D. 4.30 ilkelerinin uygulanmas halinde igalciler adeta tazminat ile ödüllendirilmiolacaklardr.Böylece devlet örgütü karsnda bireyin haklarnn korunmas <strong>ve</strong> bireyin yaamlarnsürdürebilmeleri için gerekli ortamn oluturulmas öncelik kazanm olmaktadr.Uluslararas kurulularn düzenlemeleri, söz konusu kurululardan kredi alnarak nanseedilecek yatrm projelerinde önem kazanmakta <strong>ve</strong> kredi koullarnn arasna bu ilkelerbilinçli bir ekilde yerletirilmektedir.Ülkemizde otoyollar, il yollar, devlet yollar <strong>ve</strong> turistik yollarn ina edilmesi <strong>ve</strong>yamevcut yollarn iyiletirilmesi çalmalar ile ilgili kamu yarar karar, Karayollar GenelMüdürlüü tarafndan belirlenmekte <strong>ve</strong> Ulatrma Bakannn onay ile uygulamayakonulmaktadr. Bu amaçla her yl önemli miktarda arazi kamulatrlmaktadr.Otoyol, Devlet Yolu <strong>ve</strong> l Yolu olarak adlandrlan yol alarmz için yaplan kamulatrmabedellerimizin büyük bir ksmn ehir geçileri kamulatrma bedelleri oluturmaktadr.ehir geçilerinde kamulatrma maliyetleri ile yol yapm maliyetleri birbirine yaklakolmakta, hatta kamulatrma bedelinin tespiti için açlan dava sonuçlar da dikkatealndnda, kamulatrma maliyetleri yol yapm maliyetlerinin üstüne çkmaktadr. Bu<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>231


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIdurumda, yüksek kamulatrma maliyetleri yüzünden yatrmlar aksamakta, mevcutyollarla yetinilmeye çallarak yeni yollarn yapm ertelenmektedir.Bu olumsuzluu en aza indirgemek amacyla ehir geçilerinde, mar Kanununun 18.maddesi kapsamnda Arazi <strong>ve</strong> Arsa Düzenlemesi yaplarak kamulatrma maliyetinin %10 una karlk gelen Mühendislik Hizmet bedelinin idaremizce karlanmas yönündeBelediyelerle yaplan Protokoller kapsamnda hizmet alm yaplmtr.( Elaz GüneyÇevre Yolu, Eme Geçii, Kayseri Kuzey Çevre Yolu - Erkilet Balants vb.)Kamulatrma ilemleri srasnda karlalan en önemli sorun, kamulatrlan tanmazlarnniteliklerinin (arsa <strong>ve</strong> arazi ayrmnn yaplmas) gerçekçi bir biçimde tanmlanmas <strong>ve</strong>özellikle arazi niteliine sahip olan tanmazlarn deerlerinin takdir edilmesinde ortayaçkmaktadr. Ülkemizde kamulatrma mevzuatna göre tarm arazilerinin kamulatrmabedellerinin takdirinde gelir yönteminin kullanlmas yasal bir zorunluluk olmutur. Arazikamulatrma bedelinin takdiri için öncelikle kamulatrlacak arazilerin yllk ortalamanet gelirlerinin <strong>ve</strong> yörede geçerli olan kapitalizasyon faiz orannn bilimsel esaslara uygunolarak belirlenmesi gerekmektedir.Arazi deerlerinde gerçekleen deimelerin aratrlmas, özellikle krsal altyapyatrmlar (karayollar, demiryollar, barajlar, enerji <strong>ve</strong> maden iletmecilii, boru hatlar,yeni alanlarn iskana açlmas gibi) yönünden büyük önem tamaktadr.2942 Sayl Kanuna göre kamulatrma yöntemleri; satn alma usulü ile (Md.8),kamulatrma (tam) <strong>ve</strong> irtifak hakk tesisi (Md.11 <strong>ve</strong> Md.4), ksmen kamulatrma(Md.12), trampa yolu ile kamulatrma (Md.26) <strong>ve</strong> acele kamulatrma (Md.27) olaraktespit edilmitir (Anonim 1983, Anonim 2001).Bütün kamulatrma yöntemlerinde en fazla sorun yaanan alanlardan biri, kamulatrlantanmazn bedelinin takdiri <strong>ve</strong> bunun ödenmesidir. Trampa yoluyla kamulatrma hariç,dier bütün kamulatrma yöntemlerinde arazilere gelire göre deer takdir edilmesizorunluluu bulunmaktadr.Ülkemizde yaygn olarak trampa yönteminin kentsel kesimlerde yerel yönetimlertarafndan kullanld <strong>ve</strong> dier kamulatrma yöntemlerinin ise, daha çok yatrmc kamukurulular tarafndan tercih edildii görülmektedir.Özellikle tam <strong>ve</strong> ksmen kamulatrma, irtifak hakk kurulmas, satn alma yöntemi <strong>ve</strong>acele kamulatrma gibi amaçlar için tarla arazileri, mey<strong>ve</strong> bahçeleri, ba arazisi, çayrarazisi <strong>ve</strong> mey<strong>ve</strong>siz aaçlklarla kapl araziler ile arazi üzerindeki tamamlayc unsurlarndeerlerinin takdir edilmesine uygulamada büyük ölçüde gereksinim olmaktadr.Kamu yatrmlarnn gerçekletirilmesi için gerekli olan arazinin kamulatrlmasile ilgili sorunlarn çözümü <strong>ve</strong> bilimsel aratrmalar için arazi deerlerinin bilinmesigerekmektedir. Arazi deerlerinden çeitli amaçlar için faydalanlmas <strong>ve</strong> konu ileilgili olarak çeitli yasalarda düzenlemelerin yaplm olmas, arazilere deer takdirininönemini artrmaktadr.232<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITürkiye’de tarm arazilerine kamulatrma amacyla gelir yöntemine göre deertakdirinde dorudan kullanlabilecek yeterli <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nilebilir <strong>ve</strong>riler, genellikle ilgili kamukurulular tarafndan kayt edilmemekte <strong>ve</strong>/<strong>ve</strong>ya yaynlanarak ilgililerin kullanmnasunulamamaktadr. Bu bakmdan gerek 4650 Sayl Kanuna göre arazilerin satn almayöntemi ile kamulatrlmas, gerekse mahkeme yoluyla arazi deerlerinin tespitinde,kymet takdiri komisyonu üyeleri <strong>ve</strong> bilirkiilerin gelir yöntemine göre arazi deerlerinitakdir edebilmeleri için belirli bir yatrm alannda detayl arazi çalmas yapmalargerekmektedir. Komisyon üyelerinin arazi çalmas aamasnda; (a) Tarmsal üretim ileilgili girdi-çkt <strong>ve</strong>rileri <strong>ve</strong> arazi piyasas ile ilgili <strong>ve</strong>rileri toplamalar, (b) lgili kamu <strong>ve</strong>özel kurulularn <strong>ve</strong>rilerini de dikkate alarak bütün <strong>ve</strong>rileri birlikte analiz etmeleri, (c)Elde ettikleri <strong>ve</strong>rileri deerlendirerek arazilerin nevileri <strong>ve</strong> müna<strong>ve</strong>be sistemlerine görearazilerin yllk ortalama net gelirleri <strong>ve</strong> yörede geçerli olan kapitalizasyon faiz oranlarnortaya koymalar gerekmektedir.Ancak ülkemizde 2001 ylna kadar kamulatrmada bedel takdirinde idarelerin fazla birilevi olmadndan, idarelerin emlak <strong>ve</strong> kamulatrma birimleri; teknik donanm, niteliklieleman, <strong>ve</strong>ri <strong>ve</strong> bilgi altyaps bakmndan; sözü edilen çalmalar gerçekletirebilecekolanaklara genellikle sahip olmadklar görülmektedir.Ülkemizde; (1) Tarm arazilerinin tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> çalmalar tamamlanamam, (2)Yerel, bölgesel <strong>ve</strong> ulusal düzeylerde; gerçek arazi alm-satm deerleri, tarm ürünleriüretim maliyetleri <strong>ve</strong> gelirleri ile ilgili istatistiksel <strong>ve</strong>riler kayt altna alnarak <strong>ve</strong>ri akurulamam, (3) l/lçe düzeylerinde arazi nevilerine göre geçerli olan kapitalizasyonoranlar düzenli olarak belirlenip yaynlanarak ilgililerin kullanmna sunulamamtr.Bu durum tarm arazilerine gelir yöntemine göre deer takdiri ilemini büyük ölçüdezorlatrmaktadr. Bu koullarda ülkemizde 1983 ylnda yürürlüe konulan 2942 saylKamulatrma Kanunu <strong>ve</strong> 2001’de bu kanunun baz maddelerini deitiren 4650 saylKamulatrma Kanununda Deiiklik Yaplmas Hakknda Kanuna göre, idarelerinbünyelerindeki kymet takdiri komisyonu üyelerinin çalmalarnn kolaylatrlmas <strong>ve</strong>arazilere deer takdirinin objektif esaslara göre yaplmasnn salanabilmesi için yereldüzeylerde arazi nevilerine göre yllk ortalama net gelirler <strong>ve</strong> geçerli kapitalizasyonfaiz oranlarnn tespitine yönelik bilimsel aratrmalarn profesyonel kii <strong>ve</strong> kurululartarafndan yaplmas gerekli <strong>ve</strong> yararl olacaktr.Bu amaçla; daremizce 2942 sayl kamulatrma kanununa göre yaplan kamulatrmalariçin, belirli yatrm (karayolu) güzergahlarnn üzerinde <strong>ve</strong> çevresinde yaplan araziçalmalar ile elde edilen bulgulara dayal olarak, ksmen <strong>ve</strong> tamamen kamulatrlacakarazilerin; (a) Kamulatrma bedellerinin takdirine esas tekil edebilecek kapitalizasyonfaiz oranlar, (b) Arazi nevileri (kuru tarla arazisi, sulu tarla arazisi, çayr <strong>ve</strong> yoncaarazisi, mey<strong>ve</strong> bahçesi, ba arazisi <strong>ve</strong> mey<strong>ve</strong>siz aaçlk tesis edilmi arazi gibi) <strong>ve</strong> yöredeyaygn olarak uygulanan müna<strong>ve</strong>be sistemlerine göre arazilerin yllk ortalama netgelirlerinin(rantlar) belirlenmesine yönelik, tanmaz mal deerlemesi (KamulatrmaSnrnn Aplikasyonu Yaplarak Kamulatrlan Parsel Üzerindeki Mütemilatn Tespitiile Kamulatrma Sahasndaki Arsa <strong>ve</strong> Arazilerin Kymet Takdirine Yönelik Veri Toplama,<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>233


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIEmsal Aratrmas, Kapitalizasyon Faiz Orannn Tespiti <strong>ve</strong> Net Gelir Hesab, ArazidenToplanan Verilerin Analizi Yaplarak Parsel Baznda Raporlarn <strong>ve</strong> Savunmaya EsasRaporlarnn Düzenlenmesi)’ne altlk tekil etmek yönünde Mühendislik Hizmet Almii ihalesi yaplmtr.Çalmann ana hede, idaremiz bünyesinde (Karayollar Bölge Müdürlükleri) oluturulankymet takdiri komisyonunca; arazi kamulatrma bedelleri, geçici igal tazminat <strong>ve</strong>irtifak bedelleri ile ürün, aaç <strong>ve</strong> varlk bedellerinin takdirinde kullanlabilecek bilgilerinüretilmesidir.Bu amaçla yaptrlan çalmalardan elde edilmesi beklenen sonuçlar ksaca aadaki gibisralanabilir:• Türkiye’de Anayasa, Yasalar (1983 tarih <strong>ve</strong> 2942 sayl Kamulatrma Kanunu<strong>ve</strong> 2001 tarih <strong>ve</strong> 4650 sayl Kamulatrma Kanununda Deiiklik YaplmasHakknda Kanun) <strong>ve</strong> Yüksek Yarg Organlarnn kararlar çerçe<strong>ve</strong>sinde arazilerinkamulatrma bedelleri, irtifak hakk karl, geçici igal tazminatlar ilemaliklerin uradklar zararlarn tespitinin teorik esaslarnn incelenmesi,• Yatrm güzergahlar üzerinde <strong>ve</strong> çevresindeki il, ilçe <strong>ve</strong> köylerde tamamen <strong>ve</strong>/<strong>ve</strong>yaksmen kamulatrlacak arazilerin nevileri (sulu tarla arazisi, kuru tarla arazisi,mey<strong>ve</strong> bahçeleri, ba, çayr <strong>ve</strong> aaçlk arazi gibi) <strong>ve</strong> toporak özelliklerine(taban, yamaç <strong>ve</strong>ya dalk gibi) göre il <strong>ve</strong> ilçe düzeylerinde geçerli olan ortalamakapitalizasyon faiz oranlarnn saptanmas,• Belirli yatrm güzergahlar üzerinde <strong>ve</strong> çevresindeki yerleim birimlerindekamulatrlmas gereken arazinin bedellerinin takdiri, arazi üzerinde geçici igalinkurulmas <strong>ve</strong> dier nedenlerle maliklerin urayacaklar gelir kayplarnn tespitiiçin gerekli olan <strong>ve</strong> arazilerin nevileri, toporak özellikleri <strong>ve</strong> yaygn müna<strong>ve</strong>besistemlerine göre deien arazinin yllk ortalama net (yllk net kira) gelirlerinintespit edilmesi,• ncelenen yatrm güzergahlarnda kamulatrlmas gereken araziler üzerindeki(malikler, kirac, ortakç <strong>ve</strong>ya igalci tarafndan tesis edilmi olan) ürün, aaç <strong>ve</strong>varlklarnn bedellerinin takdiri için gerekli olan norm <strong>ve</strong>rilerin üretilmesi,• Arazi maliklerinin kamulatrma ile ilgili eilimlerinin aratrlmas, maliklerinarazileri için subjektif olarak takdir ettikleri deerlerin belirlenmesi <strong>ve</strong> geliryöntemi ile maliklerin arazilere takdir ettikleri deerler arasndaki farklarngiderilme <strong>ve</strong>ya malik ile anlama olanaklarnn yükseltilebilme yollarnn ortayakonulmas,• Kamulatrma bedellerinde anlama salanamamas halinde hazrlanan aratrmasonuç raporunun yerel mahkeme <strong>ve</strong> yüksek yarg organlarna sunulmas <strong>ve</strong> yaplanbilimsel çalmalarla davann hakkaniyet ilkelerine uygun olarak sonuçlanabilmesiiçin gerekli altyapnn oluturulmas,• Aratrma yaplan illerde ilgili kamu kuruluu bünyesinde oluturulan kymettakdiri komisyonu üyeleri <strong>ve</strong> bilirkiilerin kamulatrma bedellerini tespit etmedekarlatklar <strong>ve</strong>ya karlaabilecekleri olas sorunlarn saptanmas.234<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAyrca bu çalmalarn, yerel bilirkiilere, kamulatrma bedellerinin tespiti <strong>ve</strong> yaygnhatalarn düzeltilmesi konusunda olumlu etkilerinin olmas da beklenmektedir.Dier önemli bir konu ise, özellikle arazisi kamulatrlan maliklerin, kamulatrmadabedel takdiri konusunda bilgilendirilmesi <strong>ve</strong> maliklerin baz çkar çevreleri tarafndanyanl yönlendirilmelerinin önlenmesine de katk salanmas hedeenmitir.Ülkemizde kamulatrma <strong>ve</strong> özellikle kamulatrma karlklarnn takdiri konusunda görevalan bütün taraarn (arazisi kamulatrlan “davac/müteki”, kamulatrmay yapan idare“daval”, yarg mekanizmas “bamsz mahkemeler/yargçlar”, bedel takdirinde görevalan bilirkiiler “mühendis <strong>ve</strong> mimarlar” ile daval <strong>ve</strong> davaclarn <strong>ve</strong>killeri “avukatlar” gibibütün aktörlerin), üzerinde uzlama aranan tanmaz maln bedelinin takdiri konusundagörü birlii içinde olabilecekleri, tarafsz <strong>ve</strong> konu ile ilgili bilimsel esaslara, normlara,standartlara <strong>ve</strong> ulusal mevzuata uygun olarak yaplm olan aratrmalarn sonuçlarndantatmin olmalar <strong>ve</strong> bu çalmalardan yarar salamalar beklenmektedir.Kukusuz, daha önce gerçek piyasa deerinin çok üzerinde kamulatrma karl ödenenmaliklerin <strong>ve</strong> onlarn <strong>ve</strong>killerinin bu çalmadan honut olmamalar doal karlanmaldr.Bu çalmann yaplmasndaki temel dayanak, bilimsel esaslara <strong>ve</strong> yasalara uygun ekilde,objektif ölçülere göre, arazi deerlerinin takdir edilmesi olmutur. Bu koullarda taraardanbirinin (özellikle arazisi kamulatrlan maliklerin) subjektif olarak kendi tanmazlar içinödenmesini bekledikleri bedelleri alamam olmalar <strong>ve</strong> yörede kamulatrmann hakszbir zenginleme arac olmasnn önlenmesi, tamamen objektif deer takdiri esaslarnnuygulanmasnn bir sonucu olarak görülmelidir. Mevcut koullarda yaplan bu çalmalar,salayaca sosyal fayda yönünden bütün idareler için bir örnek tekil etmeli <strong>ve</strong> bu türçalmalar, özellikle büyük ölçekli kamu yatrmlar gerçekletirilmeden önce, kesinlikletarafsz, ulusal <strong>ve</strong> uluslararas düzeylerde akredite olmu <strong>ve</strong> konusunda uzman olankii <strong>ve</strong> kurululara yaptrlmaldr. Bu nitelikteki bir çalma <strong>ve</strong> aratrma sonuçlarnntarafszl konusunda, hiçbir aktörün üphesi de olmayacaktr.SONUÇ:Kapitalizasyon faiz orannn, darelerin bünyelerindeki kymet takdiri komisyonlar<strong>ve</strong> yerel bilirkiiler tarafndan genellikle kamulatrma alannda detayl <strong>ve</strong> tekniineuygun bilimsel aratrma yaplmadan, tamamen kiisel inisiyatife <strong>ve</strong> varsayma dayalolarak olmas gerekenden daha düük seçildii <strong>ve</strong> kullanld tespit edilmitir. Buyolla arazi kamulatrma bedellerinin takdiri, deerleme standartlar <strong>ve</strong> meslek ahlakyönünden uygun görülmemektedir. Bu koullarda öncelikle deerleme alannda kurumsalyapnn tamamlanmas <strong>ve</strong> etik kurallarn tespit edilerek uygulamaya tanmas zorunlugörülmektedir.Öncelikle yaplmas gereken esas i, idarelerin bünyelerinde kymet takdirikomisyonlarnda görev alan teknik elemanlar ile yerel bilirkiilerin deerleme tekniklerikonusunda eitilmeleri <strong>ve</strong> niteliklerinin yükseltilmesi, bu alanda yaanan önemlisorunlarn azaltlmas <strong>ve</strong> kamulatrma bedelinden tasarruf salanarak, kamulatrmannhaksz bir zenginleme arac olmasnn önlenmesi yönünden gerekli <strong>ve</strong> yararl olacaktr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>235


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITürkiye’de deer takdiri alannda; gerekli bilgilerin salanmasndaki güçlükler, kullanlanyöntemleri <strong>ve</strong>ya yöntemlerin uygulanmasnda hata <strong>ve</strong> eksiklikler, deer takdiri yapanlararasnda bilgi al-<strong>ve</strong>riinin olmamas <strong>ve</strong> yaplan ilemlerin denetimi ile ödüllendirme<strong>ve</strong>ya cezalandrma sisteminin kurulamam olmas gibi nedenlere bal olarak, belirli birkalite <strong>ve</strong>ya standart salanamamtr.Bu koullarda kullanlan sat deerleri, net gelir <strong>ve</strong> faiz oranlar genellikle yeterliaratrmaya dayanmadan, çou kez rastgele <strong>ve</strong> kiilerin (subjektif) görülerinedayanmaktadr. Ancak deer takdir çalmalarnn kurumsallatrlmas, günümüzdesubjektif olarak yaplan ilemler yerine, her bölgede periyodik olarak yaplacakaratrmalarn sonuçlarna dayanan objektif bulgularn kullanlmasna <strong>ve</strong> bu ilemlerinülke genelinde standardize edilmesine olanak <strong>ve</strong>rebilecektir.Özellikle her yl TMMOB’ne üye Meslek Odalar’nca bilirkii listesine alnan teknikelemanlara yönelik olarak, bilirkiilik <strong>ve</strong> deer takdiri konusunda hizmet içi eitim<strong>ve</strong>rilmesi, yaplacak deer takdiri çalmalarnn kalitesinin yükseltilmesi açsndanyararl olabilecektir. Konunun önemi dikkate alnarak, üni<strong>ve</strong>rsiteler <strong>ve</strong> tarmsalaratrma enstitülerinde bu alanda yeterli sayda aratrmacnn yetitirilmesi <strong>ve</strong> belirliaralklarla çeitli bölge <strong>ve</strong> illerde, üni<strong>ve</strong>rsiteler <strong>ve</strong> aratrma enstitülerince yeterli saydabilimsel aratrma yaplmas <strong>ve</strong> bunlarn sonuçlarnn yaymlanmas yararl <strong>ve</strong> gerekligörülmektedir.Dilimizin döndüü aklmzn erdii kadar ile <strong>ve</strong>rdiimiz düzenin yayn formatna uygunhale getirilmesini <strong>ve</strong> ngilizce ksmnnda tarafnzdan düzenlenmesini arz eder sayglarsunarm .20.06.<strong>2008</strong>Vedat ÖZLERDeerli Konuklar, Sevgili Meslektalarm,Hepinizi Karayollar Genel Müdürlüü adna saygyla <strong>ve</strong> sevgiyle selamlyorum.HKMO mzca lki 22-24 Mays 2006 tarihinde gerçekletirilen, ikinci <strong>Kadastro</strong> Kongresietkinliinde birlikte olmaktan onur <strong>ve</strong> mutluluk duyduumuzu öncelikle ifade etmekistiyorum.Ben öncelikle burada hepimizin bulumasn salayan arkadalarma, YürütmeKurulumuza, Düzenleme Kurulumuza, <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> Mühendisleri Odamza, darem<strong>ve</strong> ahsm adna teekkür ediyor, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün 161’inci kuruluyln kutluyor çalmalarnda baarlar diliyorum.Kentlerin oluumu <strong>ve</strong> gelimesinde çok önemli rol oynayan <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong>Mühendisliinin <strong>ve</strong> <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendislerinin balca görevlerinden birimemleketin kadastral topograk haritasna dayal olarak tanmaz mallarn (Ev, Arsa, tarlavb.) snrlarn arazi <strong>ve</strong> harita üzerinde belirterek hukuki durumlarn tespit etmek <strong>ve</strong> busuretle “Türk Medeni Kanunu”nun öngördüü tapu sicilini kurmaktr. Bilindii gibi tescilli236<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIolmayan tanmaz mallar üzerinde hiçbir hak iddia edilemez. Ülkenin orman alanlar,maden alanlar, hazine arazileri, mer’a alanlarnn tespiti, yol yapm <strong>ve</strong> aplikasyonlarndayetkili olan mühendislik dallarndan biri de <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisliidir.Ülkemizde <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendislii’nin önemi <strong>ve</strong> popülaritesi gün geçtikçeartmaktadr. Çünkü haritalar <strong>ve</strong> harita mühendislik hizmetleri tüm yatrm <strong>ve</strong> mühendislikhizmetlerinin alt yapsn oluturmaktadr.2942 sayl Kamulatrma Kanununun 7. maddesi ‘‘…….kamulatrma <strong>ve</strong>ya kamulatrmayolu ile üzerinde irtifak hakk kurulacak tanmaz mallarn <strong>ve</strong>ya kaynaklarn snrn,yüzölçümünü <strong>ve</strong> cinsini gösterir ölçekli plann yapma <strong>ve</strong>ya yaptrma yetkisinikamulatrmay yapacak idareye <strong>ve</strong>rmitir. Kamulatrma planlarnn hazrlanmas <strong>ve</strong>planlarn araziye aplikasyonu gibi önemli bir konu <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisliininyetki <strong>ve</strong> sorumluluu içindedir.Kamulatrmann temel birimi, grak <strong>ve</strong> sözel bilgilerden oluan parseldir,Mülkiyet haklarnn gü<strong>ve</strong>nli uygulanmas, arazi piyasasnn gelitirilmesi <strong>ve</strong> korunmasiçin; Her bir parsel, üzerinde ya da altnda bulunan bina ya da dier sabit tesislerle birliktehassas biçimde, arazinin malik bilgisi, snrlar, yüzölçümü, arazi kabiliyet snar,arazi kullanm <strong>ve</strong> çevresel kaliteyi içeren <strong>ve</strong>ri modelleri uygun biçimde tanmlanm,mülklerin toplu deerlendirilmesine izin <strong>ve</strong>recek bilgi <strong>ve</strong> bilgisayar destekli uygulamalariçeren <strong>kadastro</strong> bilgi sistemi, <strong>kadastro</strong> planlar <strong>ve</strong> tapu hizmetleri; <strong>ve</strong>rgi, yarg, kentleme<strong>ve</strong> imar uygulamalar, kamulatrma, arsa <strong>ve</strong> arazi düzenlemesi, yeryüzü ile ilikilimühendislik projelerinin hazrlanmas <strong>ve</strong> araziye uygulanmas, toplumsal, turistik <strong>ve</strong>ekonomik planlama gibi toprakla ilgili her tür tasarm <strong>ve</strong> uygulama için tüm kamu kurum<strong>ve</strong> kurulularnn çalmalarnda temel alt yap bilgileri niteliindedir.Bu nedenle doru, gü<strong>ve</strong>nilir <strong>ve</strong> özellikle de güncel olma zorunluluu vardr. Ancak,<strong>kadastro</strong> sonrasnda planlar üzerindeki deiiklikler gerei gibi güncelletirilememitir.Bu yüzden planla arazi, çounlukla birbirine uymamaktadr.Genellikle krsal alanlarda tapu sicil kaytlar güncelliini yitirmitir. Bu durumkamulatrma, toplulatrma vb. projelerin uygulanmasnda büyük güçlüklerlekarlalmasna neden olmaktadr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>237


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI238<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITAINMAZ DEERLEMES KADASTRO LKLERHülya DEMRYldz Teknik Üni<strong>ve</strong>rsitesi, stanbul, hudemir@yildiz.edu.trÖZETTMK’ye göre tanmaz mülkiyetinin konusunu; arazi, tapu kütüünde ayr sayfayakaydedilen bamsz <strong>ve</strong> sürekli haklar ile kat mülkiyeti kütüüne kaytl bamsz bölümleroluturmakta; kazanlmas, tescille olmaktadr. 3045 sayl Kanun uyarnca tanmazlaraait her türlü tescil, <strong>kadastro</strong>, tapulama ilerini yapmak, tapu sicillerini, kadastral haritalardüzenlemek, uygulamak <strong>ve</strong> yenilemek görevleri TKGM’ye aittir. TMK’nn öngördüütapu sicilini kurmak, mekânsal bilgi sisteminin altyapsn oluturmak, <strong>Kadastro</strong>Kanunu’nda <strong>kadastro</strong>nun temel amaçlar arasnda saylmaktadr. Bildiride, <strong>kadastro</strong>nun,hem kamu hem de özel sektör uygulamalaryla önemi gittikçe artan tanmaz deerlemesiile ilikisi incelenmi, Türkiye’deki mevcut yap, eksiklikler <strong>ve</strong> yaplmas gerekenlerortaya konmutur.Anahtar Sözcükler: <strong>Kadastro</strong>, arazi idaresi, tanmaz deerleme, bilgi sistemi, Eylem75.ABSTRACTAccording to the Turkish Civil Code, ownership consists of land, the independent andpermanent rights which are registered in separate pages at register of title deeds, andindependent sections registered at register of condominium ownership. Ownershipright acquires by registration. In accordance with Turkish Cadastre Law with No. 3045,land and cadastre works are carried out by Directorate General of the Land Registryand Cadastre (TKGM) which is responsible for, to make any type of contracts, registriesand cadastral sur<strong>ve</strong>ying related to real properties; to follow changing onto registries; tocontrol, to protect and to maintain property the land registries. In the Turkish Cadastrelaw, constituting the register of title deeds stipulated by the Turkish Civil Code andforming the infrastructure of the spatial information system are referred as the principalobjecti<strong>ve</strong>s of the cadastre. In the paper, the relation of cadastre with valuation of realproperties that becomes more important with each passing day has been analyzed and theTurkish Cadastre System’s current structure, deciencies and the things to do in Turkeyha<strong>ve</strong> been mentioned.Keywords: cadastre, land administration, property valuation, information system, 75thAction Plan1. GRÜlkemizde tüzel bir içerie sahip olan <strong>kadastro</strong>, Dünyada sürdürülebilir gelimeçerçe<strong>ve</strong>sinde çevre, ekonomi <strong>ve</strong> sosyal adalet kavramlarna hizmet eden bir yapya<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>239


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIkavumutur (Demir, 2006). Birlemi Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UNECE),tanmaz piyasalarnn etkinletirilmesine odaklanan herhangi bir giriimin; planlamatoprakkullanm, <strong>ve</strong>rgilendirme <strong>ve</strong> deerlemeyi de içeren geni bir açdan ele alnmasgerektiine karar <strong>ve</strong>rmi; 1996 ylnda <strong>kadastro</strong> yerine arazi idaresi (land administration)kavramn önermitir (Williamson, 2001; Çada, 2007). Arazi idaresi, UNECE (1996)’da“toprak yönetim politikalarnn uygulanmas srasnda, toprak iyeliine, deerine<strong>ve</strong> kullanmna ilikin bilgileri saptama, kaydetme <strong>ve</strong> yaymlama süreci” biçimindetanmlanmakta <strong>ve</strong> yararlar aadaki biçimde sralanmaktadr (Çada, 2007):• Tanmaz iyeliini gü<strong>ve</strong>ncelemek.• Topraa <strong>ve</strong> tanmaza dayal <strong>ve</strong>rgilendirmeyi desteklemek.• Kredi gü<strong>ve</strong>nliini salamak.• Tanmaz piyasalarn gelitirmek <strong>ve</strong> izlemek.• Kamu topraklarn korumak.• Arazi üzerindeki uyuumsuzluklar azaltmak.• Krsal toprak reformunu etkinletirmek.• Kent planlamay <strong>ve</strong> altyap üretimini gelitirmek.• Çevresel yönetimi desteklemek.• statistiksel <strong>ve</strong>ri üretmek.Bu yapdaki anlay, dört temel bileene sahiptir: (1) tüzel, (2) düzenleyici, (3) mali <strong>ve</strong>(4) bilgi yönetimi. Topran ekonomik yararlar üzerine odaklanm olan <strong>kadastro</strong>nunmali bileeni; tanmaz deerleme <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rgilendirme için gerekli girdi, süreç <strong>ve</strong> çktlarntüm elemanlarn içerir (Whittal <strong>ve</strong> Barry, 2004; Demir, 2006). Mali bileen, FIG <strong>ve</strong> UN(1999) tarafndan “topran hem ekonomik hem de çevresel açlardan sürdürülebilirkalknmaya yönelik yönetimiyle ilgili eylemlerin tümü” olarak tanmlanan toprakyönetimi kapsamndaki etkinliklerden biri olan tanmaz deerlemesiyle çok yakn ilikiiçinde olmasna karn, bu ilevi üstlenmez. Buna karn, deerleme kurumlarna gerekli<strong>ve</strong>rileri sunar <strong>ve</strong> bu <strong>ve</strong>rileri güncel tutar. Tanmaz deerleme ile ilgili <strong>ve</strong>rilerin eksiksiztanmland, cins deiikliklerinin güncel tutulduu <strong>ve</strong> deiikliklerin ilgili birimlereaktarld, özetle sürdürülebilir gelimenin temelini oluturan tanmaz pazarnn <strong>ve</strong>rialtyapsn oluturan bir yapdaki <strong>kadastro</strong>, tanmaz deerlemesi ile ilgili olarak aadakinitelikleri gerçekletirebilir (Demir, 2006):1. Deerlemeye konu olan tanmazlarn tanmlanmas, snandrlmas <strong>ve</strong>haritalanmas,<strong>2.</strong> Deerin tanmlanmas (Pazar deeri, uyarlanm sat yat, en yüksek <strong>ve</strong> en iyikullanm vb),3. Deerleme için gereksinilen tanmazn tüm özelliklerinin belirlenmesi,4. Deer biçmede kullanlan süreçlerin belirlenmesi (temel tanmaz deerleme, kümedeerleme),240<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI5. Tanmazlarn sat yatlar, kira paralar, sat <strong>ve</strong> kira tarihleri, bakm, onarm,iletme giderleri, net gelirleri vb. gibi piyasa <strong>ve</strong>rilerinin derlenmesi <strong>ve</strong> analizi,6. Yerel ya da bölgesel düzeyde tanmaz yatlarnn izlenmesi, istatistiksel bilgilerinüretimi.<strong>2.</strong> TÜRKYE’DE TAINMAZ DEERLEMESNN KADASTRO LELKSTürkiye’de tanmaz deerlemesinin <strong>kadastro</strong> ile ilikisi; arazi idaresinin mali bileeninintanmaz deerlemesi ile ilgili olarak gerçekletirmesi gereken nitelikler <strong>ve</strong> tanmazdeer <strong>ve</strong>rilerine bal olarak gerçekleen yararlar dorultusunda ele alndnda aadakisonuçlar ortaya çkmaktadr:<strong>2.</strong>1. Deerlemeye Konu Olan Tanmazlarn Tanmlanmas,Snandrlmas <strong>ve</strong> <strong>Harita</strong>lanmasTürkiye’de deerlemeye konu olan tanmazlar; arazi, arsa <strong>ve</strong> yap ya da bina olaraksnandrlmakta; halihazr haritalar <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> paftalar üzerinde gösterilmektedirler.Ancak, özellikle –Türkiye’de kentsel dönüüm uygulamalarnn temel alanlarndan biriolan- gecekondu türü yaplamann yer ald kamu orta mallar <strong>ve</strong> sahipsiz yerler <strong>kadastro</strong>planlarnda yer almamaktadr. TMK’da bina, üzerinde ina edilen arazinin bütünleyiciparças olarak kabul edilmekte, kat mülkiyetine geçmi bamsz bölümler ile üst hakkkurulmu binalar dndakiler bir tanmaz birimi olarak deerlendirmemektedir. Yasalsüreçlere uygun olarak yaplp, yap kullanma izin belgesine sahip olan/olmayan, cinsdeiiklii ilemi uygulanmayan tanmazlar tapu kütüünde <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> paftalarndayapsz tanmaz; arazi-arsa olarak görülmektedir. Bu durumda tapu sicili <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong>paftas, tanmaz deerlemesi için gerekli olan altl oluturamamaktadr (Çada, 2007).Ayn biçimde, belirli periyotlarla gerekli güncellemelerin yaplmad halihazr haritalarda, tanmazlarla ilgili mevcut durumu yanstmadklar için tanmaz deerlemesine altlkolamamaktadr.15/3/1972 tarih <strong>ve</strong> 14129 sayl Resmi Gazete’de yaymlan Emlak Vergine Matrah OlacakVergi Deerlerinin Takdirine likin Tüzüün 5. maddesi uyarnca “Vergi daireleri,görev alanlar içinde bulunan emlakin deerlendirilmesinde yararlanmak üzere, mahallibayndrlk, tarm, imar <strong>ve</strong> iskan, orman, tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong>, belediye <strong>ve</strong> özel idare gibikurululardan da bilgi almak suretiyle <strong>ve</strong>rgi haritalar düzenleyebilirler. Bina <strong>ve</strong> arsaile ilgili haritalarn düzenlenmesinde, beldeler <strong>ve</strong> meskün yerler, bina <strong>ve</strong> arsa deerleriesas alnarak bölgelere, bölgeler ise meydan, sahil, ana cadde, cadde <strong>ve</strong> sokak itibariyleksmlara ayrlr. Arazi ile ilgili <strong>ve</strong>rgi haritalar, ehir, kasaba <strong>ve</strong> köyler itibariyle <strong>ve</strong>arazinin cinsi, snf <strong>ve</strong> kullanma durumunu gösterecek ekilde düzenlenir” biçimindehükme balanm, ancak öngörülen <strong>ve</strong>rgi haritalar uygulamaya konulamamtr. Diertaraftan, Tüzükle getirilmeye çallan, tanmazla ilgili <strong>ve</strong>ri üreten kurumlarla egüdümlüçalmay esas alan, tanmaz yatlarnn izlenmesinde altlk olabilecek nitelikte bina,arsa <strong>ve</strong> arazilerle ilgili <strong>ve</strong>rgi haritas üretimi anlay; <strong>kadastro</strong>nun tanmaz deerlemesiile ilgili olarak gerçekletirmesi gereken; deerlemeye konu olan tanmazlarn<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>241


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASItanmlanmas, snandrlmas <strong>ve</strong> haritalanmas, yerel ya da bölgesel düzeyde tanmazyatlarnn izlenmesi nitelikleri ile dorudan örtümektedir.<strong>2.</strong><strong>2.</strong> Deerin TanmlanmasYasalar <strong>ve</strong> literatürde pazar (piyasa) deeri, kaytl deer, emlak <strong>ve</strong>rgisi deeri,sigorta deeri, potansiyel deer, nakit deer, tavan deeri gibi pek çok deer kavramkullanlmakta <strong>ve</strong> uygulanmaktadr. Tanmaz deerlemesinin nesnel olarak yaplabilmesiiçin; farkl isimlerde betimlenen <strong>ve</strong> tanmaz deerlemesinden yararlanlan deiikalanlarnda kullanlan bu deer kavramlarnn, hangi öelere bal olarak hesapland<strong>ve</strong> kullanmlar durumunda pazar deerine göre farklarnn ne olduunun bilinmesigereklidir. Tapu kütüü <strong>ve</strong> kat mülkiyeti kütüünde yer alan sat bedeli, tanmaz almsatmlarndatapu harcna esas olmak üzere belirlenen, emlak <strong>ve</strong>rgisi deerinden azolmamak üzere, alm satm srasnda, alc <strong>ve</strong> satc tarafndan beyan edilen deerdir.Tapu sicilinde yer alan bu deer, çou zaman pazar deerinin çok altnda kalmakta, emsalolarak kullanlamamaktadr (Açlar vd., 2003).<strong>2.</strong>3. Deerleme çin Gereksinilen Tanmazn Tüm ÖzelliklerininBelirlenmesiNesnel <strong>ve</strong> tutarl bir deerleme, temelde <strong>ve</strong>ri çeitlilii <strong>ve</strong> kalitesi ile ilikilidir. Deerlemeuygulamalarnda temel olarak; tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong>, normal alm satm yat cet<strong>ve</strong>lleri,imar plan, inaat özellikleri, inaat birim yatlar, ypranma oranlar, tanmazlarnsat yatlar <strong>ve</strong> sat tarihleri, kiralar, bakm-onarm giderleri, net gelirleri, çevre <strong>ve</strong>konum özellikleri, ekonomik <strong>ve</strong> demograk özellikler vb. gibi <strong>ve</strong>rilerin derlenmesi <strong>ve</strong>analizine gereksinim duyulmaktadr. Deerleme ilemlerinde deerleme birimlerine <strong>ve</strong>risunumunun gerçekletirilmesi, tanmaz pazarnn <strong>ve</strong>ri altyapsn oluturan bir yapdaki<strong>kadastro</strong>nun en temel görevidir (Demir, 2006). Ancak Türkiye <strong>kadastro</strong>su; tüzel <strong>kadastro</strong>anlaynda kaldndan, özellikle tanmaz deerlemesinin gereksindii; güncel <strong>ve</strong>doru sat yatlar, bölgesel deer endeksleri, deer oluumunda etkisi olan nitelikler <strong>ve</strong>arlklar gibi pek çok <strong>ve</strong>rinin üretimi <strong>ve</strong> sunumu konusunda sorumlu deildir (Açlar vd.,2003). Yapsz tanmazlar için deerlemede gereksinim duyulan; yaplanma koullar,bulunduu bölge türü, <strong>ve</strong>rim gücü, sulanma olanaklar vb gibi <strong>ve</strong>rilerin çou, yapltanmazlar için de kat mülkiyeti kütüüne tescil edilmi tanmazlar dndakilere ilikin<strong>ve</strong>riler tapu sicilinden edinilememektedir (Çada, 2007). Yerel yönetimler tarafndantapuda kaytl sat bedellerinin analizi ile düzenlenen normal alm satm yat cet<strong>ve</strong>lleri;tanmaz iyeleri tarafndan devir bedellerinin olduundan düük gösterilmesi sonucutanmaz pazarnn gerçek durumunu yanstmamaktadr.<strong>2.</strong>4. Tanmazlarn Piyasa Verilerinin Derlenmesi <strong>ve</strong> AnaliziTanmaz deerlemede karlalan en önemli sorunlardan biri de piyasa <strong>ve</strong>rileri ile ilgilidir.Tanmaz deerlemesi için altlk oluturan; allmam ya da kiisel davranlar altndakalmam olan tanmaz sat yatlar, kira paralar ile sat <strong>ve</strong> kira tarihleri, bakm, onarm,iletme giderleri, net gelirleri vb. gibi piyasa <strong>ve</strong>rileri, analiz çalmalar için yeterli nitelik242<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>ve</strong> nicelikte olmayp, ulamlar da oldukça güçtür. Deerleme çalmalarnn salklyürütülebilmesi <strong>ve</strong> resmi <strong>ve</strong>riler ile elde edilen sonuçlarn analizleri için gereksinimduyulan piyasa <strong>ve</strong>rilerinden tanmaz sat yatlar, tapu sicil müdürlüklerince tapu <strong>ve</strong>kat mülkiyeti kütüklerine ilenmektedir. Ancak burada Bölüm <strong>2.</strong>2’de anlatlan sorunlarsöz konusudur.<strong>2.</strong>5. Tanmaz Fiyatlarnn zlenmesi, statistiksel Bilgi ÜretimiTürkiye <strong>kadastro</strong>su, tanmaz deerlemesinin gereksindii; yerel ya da bölgeseldüzeyde tanmaz yatlarnn izlenmesi <strong>ve</strong> istatistiksel bilgilerin üretimi ilevlerinide gerçekletirebilir nitelikte deildir. Tanmaz yatlarnn izlenmesi yönünde, bazyasalar uyarnca <strong>ve</strong>rgi <strong>ve</strong> harç bedellerinin hesaplanmasnda <strong>ve</strong>rgi deerlerinin bugünedönütürülmesi için yeniden deerleme orannn kullanm öngörülmektedir. Ancak,TEFE’deki yllk deiime bal olarak hesaplanan bu orann kullanlmas, tanmazdeerlerinin, enasyon ya da ekonomik deiimler yan sra; tanmazn rayiç bedelineetki eden tüm yasal <strong>ve</strong>riler, öznitelii <strong>ve</strong> dier özelliklerindeki deiimler, çeitli bölgesel<strong>ve</strong> çevresel faktörlerden etkilenmesi <strong>ve</strong> ayrca, tanmaz deerindeki deiimin ülkebütününde ayn oranda gerçeklememesi nedenleriyle yanltc sonuçlar <strong>ve</strong>rebilir (Açlarvd., 2003; Tanmaz Deerleme Komisyonu, 2001).Öte yandan, 5582 sayl <strong>ve</strong> 21/2/2007 kabul tarihli Konut Finansman Sistemine likinÇeitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmas Hakknda Kanun’un 15. maddesi ile kurulmashükme balanan Türkiye Deerleme Uzmanlar Birlii’ne (TDUB), bölgesel <strong>ve</strong> ülkegenelinde tanmaz deerleri konusunda istatistikler oluturup yaynlama yetkisi de<strong>ve</strong>rilmitir. Ayrca, konut nansman kapsamnda yaplan deerlemelere ilikin bilgilerin,Birlik tarafndan belirlenecek usul <strong>ve</strong> esaslara göre Birlie iletilmesi zorunlu tutulmutur.Bu hüküm, deerlemeye ilikin <strong>ve</strong>ri üretimi <strong>ve</strong> sunumu konusunda bata Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong>Genel Müdürlüü olmak üzere çou kamu kurumunun yürütmesi gereken görevleriTDUB’ye <strong>ve</strong>rmi; TDUB, deerleme standartlarnn oluturulmasnda tek yetkili kurumolacak özellikler elde etmitir (Tanmaz Deerleme Komisyonu, 2006–3).Tanmaz deerlemesi <strong>kadastro</strong> ilikileri, arazi idaresinin tanmaz deer <strong>ve</strong>rilerine balolarak gerçekleen yararlar dorultusunda ele alndnda ise aadaki sonuçlar ortayaçkmaktadr:• Topraa <strong>ve</strong> tanmaza dayal <strong>ve</strong>rgilendirmeyi desteklemek açsndan hem kadastralaltlklar hem de tapu sicili <strong>ve</strong>rileri yetersizdir.• Yatrmlar için daha az riskle, ucuz sermaye elde edilmesinde <strong>ve</strong> kredi gü<strong>ve</strong>nliinisalamada tapu sicilli yeterli niteliktedir. Ancak, tapu kaytlarna kolayeriilebilirlik, ipoteklerin hzl bir ekilde tesis edilmesi yönünde zayklarbulunmaktadr. Saydam <strong>ve</strong> etkin tanmaz piyasalar gelitirmek <strong>ve</strong> izlemek,kredi salayan kurumlara gü<strong>ve</strong>nce salamak açsndan da ayn yönde bir takmzayklar söz konusudur. Öte yandan, 5582 sayl Konut Finansman Sisteminelikin Çeitli Kanunlarda Deiiklik Yaplmas Hakknda Kanun’un 8 <strong>ve</strong> 9.maddeleri uyarnca, teminat sorumlular, tapu sicil müdürlüklerinden teminat<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>243


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIhavuzunda yer alan; yap kullanma izni alnm konut <strong>ve</strong> dier tanmazlarüzerine ipotek tesis edilerek teminat altna alnm alacaklar, ikame varlklar <strong>ve</strong>bunlarn riskten korunmas amacyla yaplan sözlemelerden oluan varlklar ilevarlk teminatl menkul kymetlere ait her türlü bilgi <strong>ve</strong> belgeyi istemeye, ilgilikaytlar incelemeye <strong>ve</strong> çalanlardan bilgi almaya yetkili klnmtr. Tapu sicilmüdürlükleri, teminat sorumlusunun talep ettii bilgi <strong>ve</strong> belgeleri <strong>ve</strong>rmekle;teminat sorumlusu da, talep ettii bilgi <strong>ve</strong> belgelere ulamasnn engellenmesihalinde, durumu derhal Sermaye Piyasas Kuruluna bildirmekle yükümlüklnmtr.• Kadastral altlklar <strong>ve</strong> tapu sicili <strong>ve</strong>rileri, yerel ya da bölgesel düzeyde tanmazyatlarnn izlenebildii <strong>ve</strong> istatistiksel <strong>ve</strong>ri üretiminin gerçekletirildii bir niteliesahip deildir.SONUÇAçlar vd. tarafndan “Tanmaz Deerlemesi Sistem Tasarm” bal altnda 2003ylnda 9. Türkiye <strong>Harita</strong> Bilimsel <strong>ve</strong> Teknik Kurultay’nda sunulan bildiri <strong>ve</strong> HKMOTanmaz Deerleme Komisyonu tarafndan 2000 ylndan balayarak hazrlanan rapor<strong>ve</strong> yaynlarla HKMO, SPK <strong>ve</strong> kamuoyuna duyurulan görülerin hemen hepsinde,tanmaz deerlemesi alannda denetleyici <strong>ve</strong> düzenleyici bir ile<strong>ve</strong> sahip, deerlemeninteknik, etik <strong>ve</strong> uygulama standartlarn belirleyen, uzmanlarn seçimi, eitimi <strong>ve</strong>yetkilendirilmesini salayan, TMMOB’u da içine alan özerk bir kurumsal model, bir üstkurulun oluumu önerilmitir. Bu kurulun, ulusal bir tanmaz deerleme bilgi sistemioluturmak için tanmaz piyasasn düzenleyen <strong>ve</strong> yönlendiren bata Tapu <strong>Kadastro</strong>Genel Müdürlüü olmak üzere SPK, yerel yönetimler <strong>ve</strong> ilgili dier kamu kurumlarylaetkileimli çalmas, bunlardan her türlü <strong>ve</strong>riyi istemeye <strong>ve</strong> kullanmaya yetkili olmasöngörülmütür. Ancak, TMMOB’un bu alanda etkisiz kalmasyla SPK ilen egemenotorite durumuna gelmitir. 5582 sayl Kanundaki yaplanma bunun göstergesidir. lgiliKanunla, deerleme konusunda tek yetkili kurum olacak özellikler elde eden TDUB’ye,bata Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü olmak üzere çou kamu kurumunun yürütmesigereken görevler <strong>ve</strong>rilmitir. lgili Kanunun tasar aamasnda Plan <strong>ve</strong> Bütçe Komisyonutarafndan <strong>ve</strong>rilen rapor incelendiinde ise u paragraf karmza çkmaktadr (http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss1159m.htm): “Alt Komisyonumuzun, 8 <strong>ve</strong>23 ubat, 1, 2, 8, 9, 22 <strong>ve</strong> 23 Mart 2006 tarihlerinde, Sermaye Piyasas Kurulu, MaliyeBakanl, Sanayi <strong>ve</strong> Ticaret Bakanl, Adalet Bakanl, Bayndrlk <strong>ve</strong> skan Bakanl,Devlet Planlama Tekilat Müstearl, Hazine Müstearl, Türkiye CumhuriyetMerkez Bankas, Bankaclk Düzenleme <strong>ve</strong> Denetleme Kurumu, Türkiye Bankalar Birlii,Finansal Kiralama Dernei, Türkiye Sigorta <strong>ve</strong> Reasürans irketleri Birlii, Toplu Konutdaresi Bakanl, Türkiye Odalar <strong>ve</strong> Borsalar Birlii, Deerleme Uzmanlar Dernei,Türkiye naat Sanayicileri <strong>ve</strong>ren Sendikas, Türkiye Katlm Bankalar Birlii <strong>ve</strong> bazkonut yap kooperatieri ile bankalarn temsilcilerinin de katlmlaryla yapm olduutoplantlarda, Tasarnn geneli <strong>ve</strong> maddeleri üzerinde görü <strong>ve</strong> öneriler geni bir ekildedile getirilmitir.” Saylan katlmclar arasnda; tanmazlara ait her türlü tescil, <strong>kadastro</strong>,244<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASItapulama ilerini yapmakla görevli TKGM; amaçlar arasnda, meslek <strong>ve</strong> çkarlar ileilgili ilerde, resmi makamlar <strong>ve</strong> öteki kurulular ile ibirlii yaparak gerekli yardmlarda<strong>ve</strong> önerilerde bulunmak, meslekle ilgili bütün mevzuat, normlar, bilimsel artnameler,tip sözlemeler <strong>ve</strong> bunlar gibi bütün bilimsel evrak incelemek <strong>ve</strong> bunlarn deitirilmesi,gelitirilmesi ya da yeniden konulmas yolunda önerilerde bulunan TMMOB <strong>ve</strong> HKMOadlar yer almaktadr.Bu yaplanmann hem kamu yarar hem de mesleimiz çkarlar ile çeliebilecek bir yönü,kamulatrma, <strong>ve</strong>rgilendirme, özelletirme vb. çou kamusal amaçl deerleme ilerininde gelecekte bu yap içinde yürütülmesine ilikin düzenlemelerin yaplmas olasldr.Bu sorunlar, hem kamusal hem de özel sektör uygulamalarnn düzenlendii ulusalölçekte bir deerleme sisteminin oluturulamam olmas yaratmaktadr. 5582 sayl yasaile deerlemeye ilikin <strong>ve</strong>ri üretimi <strong>ve</strong> sunumu konusunda görevlendiren TDUB’nin, bugörevi tek bana gerçekletirmesi olanakszdr. TDUB’nin sorumluluunda, tanmazpiyasalarna yönelik olarak tapu <strong>kadastro</strong> bilgi sistemini destekleyici, bütünleyici <strong>ve</strong>özel bir Tanmaz Deerleme Bilgi Sisteminin (TDBS) oluturulmas kaçnlmazdr. Bubalamda, tanmaz deerlemeye altlk <strong>ve</strong>ri oluturan kurumlarn birlikte çalabilmesinisalamak amacyla;• Tanmaz deerleme ile ilgili cora <strong>ve</strong>ri sahipliinin belirlenmesi (TKGM, DPT,belediyeler ile ilgili kurum <strong>ve</strong> kurulular),• Tanmazlarn <strong>ve</strong> deerlerine etki eden <strong>ve</strong>ri içeriklerinin, üreten kurumlar <strong>ve</strong>deerleme ile ilgili tüm yasal altlklar dikkate alnarak tanmlanmas,• Veri deiim standartlarnn belirlenmesi ile <strong>kadastro</strong> haritalarna dayal halegetirilmesi öncelikli konulardr.Tanmaz Deerleme Bilgi Sisteminin, DPT tarafndan yaymlanan 2006-2010 BilgiToplumu Stratejisi Eylem Plan’nda yer alan, etkileimli olabilecei eylemler <strong>ve</strong> bueylemlere ait açklamalar Tablo 1 gösterilmitir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>245


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASINo Eylem Açklama Sorumlu <strong>ve</strong> lgili KurulularVatandalk, Kaytlar <strong>ve</strong> zinler50ÇevrimiçiEmlak<strong>ve</strong> naatzinleriYap ruhsat bavuru sürecielektronik ortama aktarlacak,yap kullanm <strong>ve</strong> deiiklikizni, cins deiikliibavurular elektronik ortamdayaplabilecek, yerel yönetimlerleTKGM arasnda gerekli belge<strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rilerin elektronik ortamdapaylalabilmesi salanacaktr.çileri Bakanl (Mahalli d.Gn. Md.) Sorumlu (S)Maliye Bakanl (Gelir daresiBk.) lgili ()Bayndrlk <strong>ve</strong> skan Bakanl ()Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Md. ()l Özel dareleri ()Belediyeler ()53TarmTapu <strong>ve</strong><strong>Kadastro</strong>BilgiSistemi• TAKBS’in <strong>2008</strong>’e kadar225 tapu sicil müdürlüü ile40 <strong>kadastro</strong> müdürlüüne,2010 ylna kadar ise ülkedekitüm tapu sicil müdürlükleri ile<strong>kadastro</strong> müdürlüklerinin asgari%50’sine yaygnlatrlmas;oluturulan <strong>ve</strong>ri tabannnAdalet Bakanl, MaliyeBakanl, belediyeler <strong>ve</strong>noterler gibi ihtiyaç duyankurum <strong>ve</strong> kurulularla paylamgerçekletirilecektir.• Tapu <strong>kadastro</strong> kaytlarnnMERNS kaytlar ileentegrasyonu salanacaktr.• Vatandalarn kendimülkiyetlerindekigayrimenkullere ilikin çeitlisorgular çevrimiçi yapabilmesisalanacaktr.Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Gn. Md. (S)Adalet Bakanl ()çileri Bakanl (Nüfus <strong>ve</strong>Vatandalk leri Gn. Md.) ()çileri Bakanl (Mahalli d.Gn. Md.) ()Maliye Bakanl (Gelir daresiBk.) ()Belediyeler ()lgili Kurum <strong>ve</strong> Kurulular ()246<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Tarmla ilgili her türlü bilgininbütünleik bir yap içerisindeyönetilmesi, kullanlmas <strong>ve</strong>paylam salanacaktr.55TarmBilgi SistemininGelitirilmesiYerel Yönetimler• Bilgi <strong>ve</strong> iletiimteknolojilerinin üretimdenpazarlamaya kadar geçenbütün süreçlerde etkin olarakkullanlmas salanacak <strong>ve</strong>halen çalmalar sürdürülen <strong>ve</strong>ritabanlar tamamlanacaktr.• Tarm bilgi sistemi, tarmsalpolitika <strong>ve</strong> önceliklerinbelirlenmesi <strong>ve</strong> buçerçe<strong>ve</strong>de tarmsal destekmekanizmalarndan gerçeküreticilerin yararlanmasnsalayacak ekilde kontrol <strong>ve</strong>izlenmesine olanak <strong>ve</strong>ren biryapya kavuturulacaktr.Tarm <strong>ve</strong> Köyileri Bakanl (S)Çevre <strong>ve</strong> Orman Bakanl ()Türkiye statistik Kurumu ()Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Gn. Md. ()Devlet Meteoroloji leri Gn.Md. ()Devlet Su leri Gn. Md. ()<strong>Harita</strong> Genel Komutanl ()<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>247


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI66YerelHizmetlerdee-Dönüüm• Vatandalarn talepleriniçevrimiçi iletmesi <strong>ve</strong> takibiile ilemlerini çevrimiçigerçekletirmesine yönelikaraçlar <strong>ve</strong> süreçler tanmlanacak,baarl uygulamalarnyaygnlatrlmas salanacaktr.• Yerel yönetimler tarafndan,mükelleerin bütünyükümlülüklerinin entegrebir ekilde takip edilmesineyönelik sistemler içinstandartlar oluturulacak <strong>ve</strong>yaygnlatrlacaktr.çileri Bakanl (Mahalli d.Gn. Md.) (S)Devlet Planlama Tekilat ()l Özel dareleri ()Belediyeler ()lgili Sivil Toplum Kurulular ()• Yerel yönetimlerin sunduue-devlet hizmetlerinde merkezikurumlarla <strong>ve</strong> gerektiindekendi aralarnda elektronik <strong>ve</strong>ripaylamnn salanmasnayönelik esaslar belirlenecektir.Ortak Teknoloji Hizmetleri Ve AltyapTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Gn. Md. (S)75CBSAltyapsKurulumu• Kamu kurum <strong>ve</strong> kurulularnnsorumlusu olduklar corabilgileri ortak altyap üzerindenkullanclara sunmalar amacylabir portal oluturulacaktr.• Cora <strong>ve</strong>rilere ilikiniçerik <strong>ve</strong> deiim standardlarbelirlenecektir.çileri Bakanl (Mahalli d.Gn. Md. ) ()Bayndrlk <strong>ve</strong> skan Bakanl ()Tarm <strong>ve</strong> Köy leri Bakanl ()Çevre <strong>ve</strong> Orman Bakanl ()Devlet Planlama Tekilat ()Türkiye statistik Kurumu ()<strong>Harita</strong> Genel Komutanl ()Belediyeler ()Veri Ve Bilgi Yönetimilgili Kurum <strong>ve</strong> Kurulular ()248<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI7981TÜK’eBildirimStandartlar<strong>ve</strong>ElektronikPaylamKamudakiSaysalBilgininPaylam<strong>ve</strong> TekrarKullanmnaYönelikEsaslarnBelirlenmesi• TÜK’e iletilecek istatistik<strong>ve</strong> envanter bilgilerineilikin bildirim standartlaroluturulacak, iletmelerdendüzenli anketler yoluylatoplanacak bilgilerin elektronikortamda alnmasna yönelikplatformlar gelitirilecektir.• Kamu kurumlar ile TÜKarasnda elektronik ortamda <strong>ve</strong>ripaylam salanacaktr.Kamu kayna kullanlaraküretilen kamu bilgisinin devlet,iletmeler <strong>ve</strong> bireyler tarafndanticari <strong>ve</strong>ya ticari amaç dndakatma deer yaratlacak ekildetekrar kullanlmasna yönelikpolitika belirlenecek <strong>ve</strong> ABMevzuat da dikkate alnarakdüzenleme yaplacaktr.Tablo 1: TDBS’nin etkileimli olduu eylemlerTürkiye statistik Kurumu (S)Devlet Planlama Tekilat ()lgili Kamu Kurum <strong>ve</strong> Kurulular()Maliye Bakanl (S)Adalet Bakanl ()Kültür <strong>ve</strong> Turizm Bakanl ()Devlet Planlama Tekilat ()lgili Kamu Kurum <strong>ve</strong> Kurulular()TDBS, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi, Tarm Bilgi Sistemi gibi Eylem 75’de kurulacakportale <strong>ve</strong>ri salamaldr. Bu nedenle TDBS’deki üretim <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>ri standartlarnn Eylem 75kapsamnda belirlenecek standartlarda olmas gerekmektedir.Oluturulacak TDBS, cora bilgi üretimine katkda bulunacaktr. Tanmaz deerlemesisteminin ülke geneline yaygnlatrlmasnn yan sra, oluturulan <strong>ve</strong>ritabannn ihtiyaçduyan kurum <strong>ve</strong> kurulularla paylam <strong>ve</strong> deerleme kaytlarnn dier sistemler ilebütünlemesi salanacaktr. Böylece deerleme ile ilgili her türlü bilginin bütünleik biryap içerisinde yönetilmesi, kullanlmas <strong>ve</strong> paylam gerçekleecektir.9. Be Yllk Kalknma Plan “e-Devlet Uygulamalarnn Yaygnlatrlmas <strong>ve</strong>Etkinletirilmesi” balkl 7.5.4. bölümünün 704 “Kamu hizmetleri; i süreçleri,vatanda <strong>ve</strong> i dünyasnn ihtiyaçlar dorultusunda yeniden tasarlanarak <strong>ve</strong> bilgi <strong>ve</strong>iletiim teknolojilerinden en üst düzeyde faydalanlarak, etkin, effaf, sürekli, gü<strong>ve</strong>nilir,tek kapdan <strong>ve</strong> farkl platformlardan bütünleik ekilde sunulacaktr.” <strong>ve</strong> 706 “Kamuhizmet sunumunda temel bilgi altyaplarnn oluturulmas salanacak; bu kapsamdagerçek kiilerde olduu gibi tüzel kiiler için de tek numaraya dayal bilgi sistemi ileadres <strong>ve</strong> gayrimenkul bilgi sistemleri gelitirilecektir. Gerçek <strong>ve</strong> tüzel kiilere ait temelbilgilerin ortak <strong>ve</strong>ri tabanlarndan, belirli yetki <strong>ve</strong> sorumluluk ilkeleri çerçe<strong>ve</strong>sinde,<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>249


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIilgili kamu kurulular arasnda elektronik ortamda etkin paylam salanacaktr.e-Devlet hizmetlerinin gerektirdii kurumlar aras bilgi paylamnda, kiisel bilgilerinmahremiyeti ilkesinin gözetilmesi esas olacaktr.” nolu maddeleri de bu dorultuda biryaplanmay önermektedir.KAYNAKLARi) Ulusal - Uluslararas MakalelerWilliamson, I. P., (2001). Land Administration “Best Practice” Providing the Infrastructure forLand Policy Implementaton”, Land Use Policy, 18, 297-307.ii) Ulusal - Uluslararas BildirilerAçlar, A. <strong>ve</strong> dierleri, (2003). Tanmaz Deerlemesi Sistem Tasarm, 9. Türkiye <strong>Harita</strong> Bilimsel<strong>ve</strong> Teknik Kurultay, TMMOB <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas, 31 Mart - 4 Nisan 2003, S:129-144, Ankara.Demir, H., (2006). <strong>Kadastro</strong>nun Mali Boyutu (Bileeni), TMMOB <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> MühendisleriOdas <strong>Kadastro</strong> Kongresi-I, 22-24 Mays 2006, Ankara.Gür, M. <strong>ve</strong> dierleri, (2002). A General O<strong>ve</strong>rview of Real Estate Valuation Applications in Turkey,XXII.Fédération Internationale des Géomètres FIG Congress, Washington DC, USA.Whittal, J., Barry, M., (2004). Fiscal Cadastral Reform and the Implementation of CAMA inCape Town, Expert Group Meeting on Secure Land Tenure: “New Legal Frameworks And Tools”Nairobi.iii) Mesleki Teknik RaporHKMO Tanmaz Deerleme Komisyonu, Tanmaz Deerleri Saptama Tüzüü Tasla,27.11.2001.HKMO Tanmaz Deerleme Komisyonu, 2006–3 say, 17/2/2006 tarihli Raporu.iv) Doktora, Y.Lisans TeziÇada, V., (2007). Türkiye çin Bir Emlak Vergi Sistemi Tasarm Modeli Önerisi, Doktora tezi,YTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, stanbul.v) Web adresleriDevlet Planlama Tekilat, Bilgi Toplumu Stratejisi Eylem Plan (2006-2010), (2006).http://www.bilgitoplumu.gov.tr/btstrateji/Eylem_Plani_28072006.doc, (<strong>2.</strong>05.<strong>2008</strong>).5582 sayl Kanun tasars hakknda Plan <strong>ve</strong> Bütçe Komisyonu Raporu.http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss1159m.htm, (9.05.<strong>2008</strong>).250<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIALTINCI OTURUMKIRSAL ARAZ YÖNETM KADASTRO LKLEROturum Bakan: Ömer Ali ANBAR / TKGM Gn. Md. Yard.KONUKLAR:Tarmsal Arazi Yönetiminde AraziTanmlamas <strong>ve</strong> KaytHasan DURSUN / Tar. Ür. <strong>ve</strong> Gel. Gn. Md.lüü Tarmsal Arazi Dai. Bk.Tanmazlarda Doal Deer EnvanterininOluturulmas <strong>ve</strong> Alan YönetimiDilek TEZEL / Özel Çevre Koruma Kurumu Bk.l<strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> Temel Yarg Sorunlar <strong>ve</strong> DevletinTazmin YükümlülüüProf. Dr. Etem Saba ÖZMEN / Hukuk Fakültesi Öretim ÜyesiOrta Avrupa’da Krsal Arazi YönetimiUygulamalarProf. Dr. Michael KLAUS / Münih Teknik Üni<strong>ve</strong>rsitesi<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>251


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI252<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITARIMSAL ARAZ YÖNETMNDE ARAZ TANIMLAMASIVE KAYITHasan DURSUN¹, Mete ÖZDEMR²¹Tarm <strong>ve</strong> Köyileri Bakanl TÜGEM Daire Bakan, Ankara² Tarm <strong>ve</strong> Köyileri Bakanl TÜGEM <strong>Harita</strong> Mühendisi, AnkaraÖZET:Tarm arazilerinin yönetiminde arazilerin tanmlamas <strong>ve</strong> kayt altna alnmalarnn büyükönemi vardr. Bu çalmada arazi bilgilerinin önemi, tarmda arazilerin tanmlanmas,idaresi <strong>ve</strong> kayt ile ilgili sistemlerinin gelitirilmesine duyulan ihtiyaç ortaya konulmaktadr.AB katlm öncesi Bakanlmzca yaplan çalmalar <strong>ve</strong> AB ile uyumlu arazi parseltanmlama <strong>ve</strong> kayt sisteminin kurulmas <strong>ve</strong> gelitirilmesi ile ilgili bilgiler <strong>ve</strong>rilmektedir.Ayrca kaytlarn doruluu, ulalabilirlii, güncellii <strong>ve</strong> kadastral <strong>ve</strong>rilerin tarmsal<strong>ve</strong>rilerle karlatrlmas ile tarm parsellerinde AB tercihleri konularna yer <strong>ve</strong>rilmitir.ABSTRACTIdentication of the land and its registration has high importance for the managementof agricultural areas. This study, puts forward the importance of land information andthe necessity for de<strong>ve</strong>lopment of systems regarding land identication in agriculture,their management and registration. It gi<strong>ve</strong>s information about the studies being held byour Ministry during EU pre-accession period, and information about the establishmentand de<strong>ve</strong>lopment of land parcel identication and registration system concordant withEU norms. Also subjects related to EU preferences in agricultural parcels are mentionedby <strong>ve</strong>rication, attainability, up-to-dateness of records and comparison of cadastral vsagricultural data.GRArazinin etkin yönetiminin en temel art onun hakknda yeterli bilgilerin üretilmesi <strong>ve</strong> bubilgilere dayal bir yönetim ekli gelitirmektir. Arazi bilgilerine neden ihtiyaç duyulur;1- Temel insan ihtiyaçlarndan olan gda <strong>ve</strong> barnma ihtiyaçlarn gidermek.2- Gü<strong>ve</strong>nli mülkiyet hakk etkili mesken politikalar için gereklidir.3- Arazinin yasal durumu etkili tarmsal üretim için gereklidir.4- Piyasa ekonomisinde yatrmclar mal <strong>ve</strong> arazi haklarnn resmi gü<strong>ve</strong>ncesini ararlar.5- Özel sektörün geni oranda ilgili olmasna ramen, sürdürülebilir kalknmaarazinin mülkiyeti kymeti <strong>ve</strong> kullanm hakkndaki bilgi yönetiminden devletsorumluluuna baldr.6- Arazi <strong>ve</strong> arazi bilgileri önemli kaynaklar olup ekonomik büyüme için yönetimigereklidir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>253


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIARAZ DARESArazi idaresi; Arazi politikalarnn uygulamasnda arazinin mülkiyeti, kymeti <strong>ve</strong> kullanmekli hakknda bilgilerin tespiti, kayd <strong>ve</strong> bilgilerin datm sürecinin bir fonksiyonudur.yi bir arazi idaresi u konular çözmelidir.- Mal <strong>ve</strong> mülk edinme gü<strong>ve</strong>nliini garanti etmelidir- Arazi <strong>ve</strong> mal <strong>ve</strong>rgilendirme sistemini desteklemelidir- Kredi için gü<strong>ve</strong>nli olmaldr- Arazi piyasasn gelitirmeli <strong>ve</strong> izlenmelidir- Devlet arazilerini korumaldr- Arazi sorunlarn <strong>ve</strong> tartmalar azaltmaldr- Arazi reformunu kolaylatrmaldr- ehir planlamas <strong>ve</strong> altyap gelitirme çalmalarn ilerletmelidir- Çevresel yönetimleri desteklemelidir- statistikî <strong>ve</strong>riler üretmelidir.Yeni bir arazi idare sistemi unlar salamaldr- Kullanc ihtiyaçlarnn belirlenmesi,- Yeni idari düzenleme yaplmas,- Yeni yasa hazrl,- Mevcut arazi <strong>ve</strong> mülk haklarnn belirlenmesi,- Arazi parsellerinin etüdü <strong>ve</strong> iaretlenmesi,- Arazi datalarnn alnmas <strong>ve</strong> depolanmas için yeni kaytlar <strong>ve</strong> prosedürlerinoluturulmas,- Yeni nansal yönetim usullerinin kurulmas,- Kurulan sistemim nasl çalt ile ilgili halkn bilgilendirilmesiArazi idaresi; arazi kaynaklarnn çevresel <strong>ve</strong> ekonomik yönü birlikte deerlendirilerekiyi artlarda korumas <strong>ve</strong> kullanlmas süreçleridir. Bu süreçler tarm, madencilik, sanayi,yerleim gibi ziki planlamalar kapsar.Tarmsal faaliyetin yegane ortam olan tarm arazilerinin; kurakln etkileri, erozyon,kirlenme, amaç d kullanm gibi bozulmalarla tehdit altnda olmas <strong>ve</strong> insanln gdagü<strong>ve</strong>nlii açsndan önemi dikkate alndnda bu arazilerin yönetiminde arazi bilgilerininönemi daha büyük olmaktadr.TARIMDA ARAZ DARESNN ÖNEMTarmda arazilerin ekonomik, ekolojik <strong>ve</strong> toplumsal açdan etkin planlanmas içintanmlama <strong>ve</strong> kayt altna alnmasnn önemli yeri vardr. Sadece mülkiyet bilgilerinin deildoal özelliklerinin, kullanm eklinin <strong>ve</strong> dier ekolojik <strong>ve</strong> ekonomik fonksiyonlarnn254<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIbilinmesi, yaplacak planlamalarn salkl yürütülmesi açsndan önemlidir. Buanlamda ülkemizde ilenen tarm arazileri, çayrlar <strong>ve</strong> meralarn kadastral kaytlaryaplmaktadr. Bu kaytlar mülkiyetin belirlenmesi açsndan belki günün ihtiyaçlarnacevap <strong>ve</strong>rmektedir. Ancak kullanm ekli <strong>ve</strong> nitelikleri ile ilgili belli standartlarda ila<strong>ve</strong>bilgilere ihtiyaç olduu ortadadr. Bu nedenle yaplan kaytlarn günün ihtiyaçlarna göregözden geçirilmesi gerektii kanaatindeyim. Kayt <strong>ve</strong> tanmlamann amac içeriinibelirler. Sadece mülkiyet, kullanm ekli <strong>ve</strong>ya farkl amaçlara yönelik ziki planlamalar,tarmsal desteklemeler gibi farkl ihtiyaçlar fakl tanmlama <strong>ve</strong> kayt sistemlerini zorunluklmaktadr.Bu nedenledir ki tarmsal desteklemelerde farkl arazi parsel tanmlamalar <strong>ve</strong> kaytsistemleri gelitirilmitir.ARAZ KULLANIMI LE LGL BAKANLIIMIZ ÇALIMALARIBakanlmz, lenen tarm arazilerinin, çayr <strong>ve</strong> meralarn belirlenmesi, tarm arazilerininsnandrlmas <strong>ve</strong> deerlendirilmesi için Bakanlk standartlarnn <strong>ve</strong> kriterlerininoluturmas, oluturulan bu standart <strong>ve</strong> kriterlere uygun olarak snandrma <strong>ve</strong> envanterininyaplmas, bu arazilerin nicelik <strong>ve</strong> niteliklerini belirten, manuel <strong>ve</strong>ya saysal ortamndaihtiyaç duyulan ölçekte haritalarn yaplmas <strong>ve</strong> yaptrlmas, belirlenen tarm arazilerininkorumas, gelitirmesi <strong>ve</strong> ekonomik olarak toplum yararna kullanmnn salamas,koruma, gelitirme <strong>ve</strong> planl kullanma ilkelerine uygun olarak toprak kaynaklarnnekolojik, ekonomik <strong>ve</strong> toplumsal fonksiyonlarnn dengeli bir ekilde yerine getirilmesiiçin çalmalar yapmas <strong>ve</strong> bu konuda dier ilgili kurulularla ibirlii yapmas, tarmalanlarnn zorunlu hallerde amac dnda kullanlmasna izin <strong>ve</strong>rmesi, ilgili kurulularlaibirlii yaparak, arazi deerlendirmesine esas nüfus, iklim, toprak, bitki, hidroloji, jeoloji<strong>ve</strong> dier arazi bilgilerinin temin edilmesi gibi çalmalarnn yannda 5403 sayl Kanun<strong>ve</strong> 3083 sayl Kanun kapsamnda,• Arazi kullanm planlarnn yaplmas,• Toprak koruma projelerinin yaplmas,• Arazi toplulatrma çalmalar,• Sulama <strong>ve</strong> tarla içi gelitirme hizmetleri,• Çiftçi kayt sistemi için ihtiyaç duyulan arazi bilgilerinin üretilmesigibi çalmalar da yaplmaktadr.TARIMDA ARAZ DARES, TANIMLAMA VE KAYITArazi idaresi; Ayn zamanda arazi kaynaklarnn çevresel <strong>ve</strong> ekonomik yönü birliktedeerlendirilerek iyi artlarda korumas <strong>ve</strong> kullanlmas süreçleridir. Bu süreçler tarm,madencilik, sanayi, yerleim gibi tüm ziki planlamalar kapsar. Ancak tarmn çokfonksiyonlu oluu nedeniyle, ekonomik, ekolojik <strong>ve</strong> toplumsal açdan etkin planlanma için,tarm arazilerini tanmlama <strong>ve</strong> kayt altna alma önemlidir. Sadece mülkiyet bilgilerinindeil doal özellikleri, kullanm ekli <strong>ve</strong> dier ekolojik <strong>ve</strong> ekonomik fonksiyonlarnnbilinmesi, yaplacak planlamalar daha salkl yapar.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>255


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu anlamda ülkemizde tarm arazilerinin kadastral kaytlar yaplmaktadr. Bu kaytlarmülkiyetin belirlenmesi açsndan günün ihtiyaçlarna cevap <strong>ve</strong>rmektedir. Ancak koruma,gelitirme <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimli kullanma açsndan; kullanm ekli <strong>ve</strong> nitelikleri ile ilgili ila<strong>ve</strong>arazi bilgilere ihtiyaç olduu ortadadr. Kayt <strong>ve</strong> tanmlamann amac <strong>ve</strong> çalma ölçeiiçeriini de belirler. Mülkiyetin belirlenmesi, kullanm ekli <strong>ve</strong>ya farkl amaçlara yönelikziki planlamalar, tarmsal desteklemeler gibi farkl ihtiyaçlar fakl tanmlama <strong>ve</strong> kaytsistemlerini zorunlu klmaktadr. Bu nedenledir ki tarmsal desteklemelerde farkl araziparsel tanmlamalar <strong>ve</strong> kayt sistemleri gelitirilmitir.Yaplan arazi tanmlama <strong>ve</strong> kaytlarn günün ihtiyaçlarna göre gözden geçirilmesineihtiyaç vardr. Tarm arazileri için sadece parsel bazl deil, arazi nitelikleri <strong>ve</strong> kullanmekillerini de içeren ülke koordinat sistemine bal olarak geni alanlar kapsayanbilgilerinin kaytlarna bir an önce geçilmelidir. Bunun için <strong>kadastro</strong> çalmalarndaarazinin nitelikleri ile ilgili bilgileri içeren 5403 sayl Kanunda yer alan tanmlara uygunbilgilerin tapuya ilenmesi tarm arazilerinin korunmas, gelitirilmesi <strong>ve</strong> toplum yararna<strong>ve</strong>rimli kullanlmas açsndan önemli boluu dolduracak <strong>ve</strong> arazinin daha etkin birekilde idaresini salayacaktr.5403 sayl yasa ile getirilen arazi snama sistemine uygun kaytlar yapldndaarazinin sadece parsel ekli <strong>ve</strong> mülkiyet bilgileri deil toprak, toporafya <strong>ve</strong> kullanmekli hakknda da bilgiler kayt altna alnm olacaktr.TARIMSAL DESTEKLEMELER ÇN AB ÜLKELERNDEGELTRLM ARAZ PARSEL TANIMLAMALARIEntegre dare <strong>ve</strong> Kontrol Sistemi(IACS) nin temel unsurlarndan olan Arazi ParselTanmlama Sistemi (LPIS) parselleri dijital formda kullanmaktadr.Sistem iki tür parseli yönetmek zorundadr.1- Beyan Edilen Parsel – Her yl deime ihtimali olan <strong>ve</strong> çiftçiler tarafndan beyanedilen parsel2- Referans Parsel – Tarm yaplan parseli tanmlamak için çiftçiler <strong>ve</strong> kontrolamacyla idare tarafndan kullanlan parselParseller yüksek bir doruluk derecesine sahip, elektronik harita <strong>ve</strong> cora bilgi sistemiuygulamasna dayanmaktadr. Arazi parsel yapsnda meydana gelecek deiikliklernedeniyle her be ylda bir <strong>ve</strong>riler yenilenmektedir. Sistemin 2005 ylna kadar ÜyeDevletler tarafndan kullanm zorunlu hale getirilmitir. Arazi Parsel Tanmlama Sistemiharitalar, arazi kayd belgeleri, yada kartograk referanslara dayal olarak oluturulur.Kullanm tercihen hava <strong>ve</strong>ya uydu görüntülerini içeren bilgisayarl cora bilgi sistemiteknikleri ile 1:10.000 ölçekli kartogra ölçeindeki kesinlii salayan homojen birstandartta yaplr. Ortofoto görüntünün müterek kullanm saysal LPIS’in temelavantajlarndan biri olarak ele alnmaktadr.256<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASICORAF REFERANS PARSELLER- <strong>Kadastro</strong> parseli- Tarmsal parsel- Çiftçi bloku- Fiziksel blokAada, tarmsal desteklemeler açsndan Türkiye de yaplan bir pilot çalma sonuçlarnndeerlendirilmesi gösterilmektedir.<strong>Kadastro</strong> Parseli: Gerçek <strong>ve</strong>ya tüzel kiiye ait belli bir geometriye sahip arazi parças.ekil 1: <strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong>risi <strong>ve</strong> ortofoto görüntü arasndaki farkllkekil 2: Kadastral <strong>ve</strong> tarmsal snrlar<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>257


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>Kadastro</strong> ParseliAvantajlarÇiftçiler <strong>kadastro</strong>yaait <strong>ve</strong>rilere ainaDezavantajlarSistem güncel deil*Türkiyede mevcut grak <strong>ve</strong>rinin tamamlanmam olmas*Varolan grak <strong>ve</strong>rinin sadece %20 si saysal formda*<strong>Kadastro</strong>ya ait <strong>ve</strong>riler varolan durumla uyumuyor*<strong>Kadastro</strong>ya ait parseller tarmsal parsele karlk gelmeyebilir*<strong>Kadastro</strong>ya ait <strong>ve</strong>rilerin kontrol amaçl kullanlmas zor <strong>ve</strong>pahalTarmsal ParselTek bir çiftçi tarafndan tek bir ürünleilenilen arazi parçasTarmsal ParselAvantajlar*LPIS Oluturulurken üründesenini tayin etmek kolay*Çiftçi tarafndan kolaytehisDezavantajlar*Ürün snrlarnn yllkdeiimi*LPIS deki tüm kaytlargüncel tutmak masra258<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIÇiftçi Blou - IlotTek bir çiftçi tarafndan bir <strong>ve</strong>ya birden fazlaürünün ilendii toprak parçasFiziksel BlokKalc snrlara sahip arazi parças,birden fazla ürün <strong>ve</strong> çiftçi içerebilir.Fiziksel BlokAvantajlar*Balangçta çiftçilerin katks olmadanoluturmak kolay*Sistemi güncel tutmak ucuz deikenDezavantajlar*Beyan ilemindeki potansiyel problemler(ziksel bloun referans alann amak)<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>259


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAB ÜLKELERNDE REFERANS PARSEL TERCHPARSEL ÜLKETarm ParseliÇiftçi BlokuFiziki BlokKadastral ParselBE, MT, DE(ksmen), IE, LUFR, CZ, SK, DE(ksmen),UK(Wales), SIUK, SE, DK, IE, NL, FI, EE, LI, LT, HU, DE(ksmen), PT, GRAT, IT, ES, PLTürkiye için uygun iki kavram• Tarmsal parsel+ hem çiftçi beyanlarn hem de haklarn yönetimini kolaylatrr- <strong>ve</strong>rileri güncel tutmak adna daha masra <strong>ve</strong> zor deiken• Fiziksel Blok+ <strong>ve</strong>rileri güncel tutmak adna en ucuz deiken (tarmsal parsele kyasla daha azdeiiklik)+ doal otlak alanlarnda tarmsal parsel snrlarnn tanmlanmasyla ilgili problemleriengeller- hem çiftçi beyanlar hem de haklarn yönetimi daha zordur260<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITAINMAZLARDA DOAL DEER ENVANTERNNOLUTURULMASI VE ALAN YÖNETMDilek TEZEL 11Özel Çevre Koruma Kurumu Bakanl, Ankara,Uzman - Jeodezi <strong>ve</strong> Fotogrametri Yük.Müh., dilektezel@yahoo.comÖZETBirçok gelimi ülke bitki <strong>ve</strong> hayvan tür tespitlerini tamamlam <strong>ve</strong> türlere ait ilikisel <strong>ve</strong>ritabanlarn oluturmutur. Bu ülkeler cora bilgi teknolojilerinden yararlanarak doaldeerlere ait <strong>ve</strong>rilerin sektörler aras kullanlmasn salam <strong>ve</strong> karar destek sistemlerinikurmulardr. Bu ülkeler ayrca, doal deerlerin belirlenmesi, kayt altna alnmas<strong>ve</strong> korunmas konularnda etkin alan yönetimini gerçekletirmiler <strong>ve</strong> ulusal kalknmastratejilerini belirlemilerdir. Türkiye’de de, Özel Çevre Koruma Kurumu sorumlu olduubölgelerde etkin alan yönetimini salamak üzere doal deer envanterlerini oluturmakta<strong>ve</strong> koruma zonlarn belirlemektedir. Özellikle kinci Dünya Sava sonrasnda, kamuyararn öne çkaran yasalarn oluturulmas önem kazanm <strong>ve</strong> alan kullanm planlamas,çevre korumaya ilikin yasalar düzenlenmitir. Bu yeni yasalara ulusal anayasalardayer <strong>ve</strong>rilmesiyle alan kullanm snrlandrlm alanlar tanmlanmtr. Dolaysylabu yasalarla mülkiyet hakknn kullanm da snrlandrlmtr. Tanmazlarn sadecegeometrik ekli <strong>ve</strong> hukuki yapsn belirleyen bir <strong>kadastro</strong> anlay günümüzde yetersizkalmaktadr. Bu çalmada, küreselleme sürecinde yükselen deer olan çevre koruma<strong>ve</strong> etkin alan yönetiminde, mülkiyet bilgisinin kapsaml olmasnn salayaca katklarüzerinde durulmaktadr. Çevre koruma <strong>ve</strong> izlemeye yönelik mekansal <strong>ve</strong>rilerin de yerald çok amaçl <strong>kadastro</strong> çalmalarnn yaplmas gerektii vurgulanmaktadr. Böylecealan yönetiminin tek elden, doru <strong>ve</strong> zamannda gerçekletirilmesinin salanaca krisavunulmaktadr.Anahtar Sözcükler: Biyolojik Çeitlilik, EUNIS, LUCAS, Çevre Koruma, AlanYönetimi.ABSTRACTMajority of de<strong>ve</strong>loped countries ha<strong>ve</strong> completed their ora and fauna species determinationand constructed their relational databases concerning the species. They ha<strong>ve</strong> succeedin utilization of natural data among different sectors and created their decision supportsystems. Moreo<strong>ve</strong>r, these countries achie<strong>ve</strong>d in realization of an effecti<strong>ve</strong> land managementfor determination, registration and protection of natural values and in determination oftheir national de<strong>ve</strong>lopment strategies. In Turkey, in order to accomplish an effecti<strong>ve</strong> landmanagement in its responsibility areas, Environmental Protection Agency for SpecialAreas constructs in<strong>ve</strong>ntories concerning the natural values and determines the protection<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>261


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIzones. Especially after World War II a growing number of new public laws were created.Land use planning, environment protection, noise protection, construction laws, protectionagainst danger caused by natural phenomena, and so on, were regulated by public laws.All of these new laws were also based on national constitutions. They dene areas wherecertain things are permitted or forbidden. The boundaries of these areas are in principleindependent of the private property boundaries, but they ha<strong>ve</strong> an impact on the possibleuse of the land. Today, an understanding of cadastre which is only based on the geometryand legal aspects of land properties is efcient. This study focus on benets of utilizingproperty information in a wide context for environmental protection and effecti<strong>ve</strong> landmanagement that form increasing values in the process of globalization. It is argued thatby the use of multi-purpose cadastre studies which include spatial data on environmentalprotection and monitoring. Therefore, an emphasis is made on the necessary of themulti-purpose cadastre studies to include spatial data on environmental protection andmonitoring. As a result, it is argued that decisions for land management could be takenthrough one hand and they could be implemented properly and in-time.Keywords: Biodi<strong>ve</strong>rsity, EUNIS, LUCAS, Environmental Protection, LandManagement.1.DOAL DEER ENVANTERNN ÖNEMErozyonu engelleyen, gda <strong>ve</strong> tarm için büyük önem tayan, tpta kullanlan ilaçlarnçoununun kökenini oluturan <strong>ve</strong> giderek azalan canl kaynaklar, günümüzde bir ülkeninsahip olabilecei en önemli deerler arasnda saylmaktadr. Yeni tarm çeitleri eldeetmek <strong>ve</strong>ya mevcut olanlar insanlarn ihtiyaçlarna göre iyiletirmek için yabani türlerdenyararlanlmaktadr. Ancak, dünyann tarm yaplabilecek nitelikteki alanlar <strong>ve</strong> sukaynaklar hzla kirlenmekte <strong>ve</strong> yok olmaktadr. Bilim adamlar yakn gelecekte insanlarnciddi bir gda <strong>ve</strong> su sorunu ile kar karya kalaca görüündedir. Bu gelimeler nda,ülkelerin sahip olduu biyolojik çeitlilik büyük bir güç olarak deerlendirilmektedir.Çünkü çevresel basklara dirençli <strong>ve</strong> yüksek üretim potansiyeline sahip türleringelitirilmesi için biyolojik çeitliliin youn olduu alanlardan faydalanlmaktadr.Günümüzde gelimi ülkeler tarafndan yaygnlatrlmaya çallan küresel ekonomipolitikasnn tarmsal biyolojik çeitlilik üzerinde ileriye dönük tehditleri bulunmaktadr.Ülkeler giderek tek çeit ürüne odakl <strong>ve</strong> youn tarmsal üretim sistemlerine itilmekte <strong>ve</strong>bunun sonucu olarak hem yerel çeitler yok olmakta hem de mono-kültüre dayal tarmnyaygnlamas ile gda gü<strong>ve</strong>ncesi risk altnda kalmaktadr.Ktalar arasnda köprü olmas, iklimsel <strong>ve</strong> corak özelliklerin ksa aralklarla deimesisonucu Türkiye biyolojik çeitlilik açsndan küçük bir kta özellii kazanmtr. Türkiye;orman, da, step, sulak alan, ky <strong>ve</strong> deniz ekosistemlerine <strong>ve</strong> bu ekosistemlerin farklformlarna <strong>ve</strong> farkl kombinasyonlarna sahiptir. Bu olaanüstü ekosistem <strong>ve</strong> habitatçeitlilii beraberinde önemli bir tür çeitliliini getirmitir. Türkiye’nin, bitki (ora)türleri bakmndan sahip olduu zenginlii anlamak için, Avrupa ktas ile karlatrmakyeterli olacaktr: Tüm Avrupa ktasnda 12500 bitki türü varken, sadece Anadolu’da262<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIyaklak 11000 bitki türü olduu bilinmektedir. Bunlarn yaklak üçte biri Türkiye’yeözgü (endemik) türlerdir.Dünya ölçeinde bitki <strong>ve</strong> hayvan türlerinin çeitliliinin önemi herkes tarafndananlalmtr. Bir çok gelimi ülke tür tespitlerini tamamlam <strong>ve</strong> türlere ait ilikisel<strong>ve</strong>ri tabanlarn oluturmutur. Cora bilgi teknolojilerinden yararlanarak doaldeerlere ait <strong>ve</strong>rilerin sektörler aras kullanlmasn salam <strong>ve</strong> karar destek sistemlerinioluturmulardr. Bu <strong>ve</strong>rileri kullanarak tarm, gda <strong>ve</strong> ekonomik deerler açsndan önemtayan genetik çeitlilik unsurlarnn belirlenmesi, kayt altna alnmas, korunmas <strong>ve</strong>yönetimi konularnda etkin alan yönetimini gerçekletirmiler <strong>ve</strong> ulusal kalknmastratejilerini belirlemilerdir.Ulusal Biyolojik Çeitlilik Stratejisi, tarmsal stratejiler ya da ulusal kalknma planlargibi ulusal giriimlerin uygulanma süreçleri arasndaki balantlarn <strong>ve</strong> egüdümünsalanmas için doal deerlere ilikin <strong>ve</strong>rilerin kayt altna alnmas gerekmektedir.Türkiye, çok önemli bir ekonomik potansiyel oluturan zengin tarmsal genetikkaynaklarna, tbbi <strong>ve</strong> aromatik bitki genetik kaynaklarna sahiptir. Ülkemiz bitki varlile en zengin ülkelerden biridir. Ancak bitki çeitliliimizin tespiti <strong>ve</strong> kayt altna alnmas,sektörler aras kullanm ülkemizde hala tamamlanamamtr. Ülkemizde mevcut türlerinsays doru <strong>ve</strong> yeterli envanter olmad için hala yaklak olarak ifade edilmektedir.Elde edilen bilgiler belli bir sistematik ile oluturulmadndan disiplinler aras yeterincepaylalamamaktadr.<strong>2.</strong>DOAL DEERLER VE ÖZEL ÇEVRE KORUMA KURUMUDünyada 1970 li yllardan itibaren hzlanan sanayileme <strong>ve</strong> kentleme doal kaynaklarnar kullanmna, tüm canllarn yaam alanlarnn etkilenmesine neden olmu, ayrcanüfusta görülen art <strong>ve</strong> hareketlenme de yeni yerleim alanlar açlmas ihtiyacn ortayaçkarmtr. Bu gelimelerin beraberinde getirdii ar kaynak kullanmnn yarattendie <strong>ve</strong> insan sal üzerinde görülen olumsuz etkiler çevre kavramn gündemegetirmi <strong>ve</strong> bu anlay ilerleyen yllarda çevre koruma hareketine dönümütür.Türkiye’de de dünyadaki gelimelere paralel olarak sanayileme <strong>ve</strong> kentleme sürecihz kazanmtr. Turizm sektörü de büyüyen <strong>ve</strong> gelien sektörler arasnda yer alm;1982 ylnda yürürlüe giren Turizm Tevik Kanunu ile Türkiye’de artan arazi tahsisleri<strong>ve</strong> turizm yatrm tevikleri <strong>ve</strong> ikinci konut edinme talepleri özellikle kylarda arbetonlamaya <strong>ve</strong> doal alanlarn niteliklerini kaybetmesine neden olmutur.1985 ylnda ise 3194 sayl mar Kanunu’nda plan onama yetkilerinin yerel yönetimleredevredilmesi sonucu balayan hzl <strong>ve</strong> kontrolsüz imar hareketleri ile özellikle kyyerleimlerinde ar ikinci konut arz ile kar karya kalnm, planlama yetkileriyereldeki insanlarn rant hesaplar ile yanl kullanlm, çevre deerleri göz ard edilerekky alanlarnda doal yap yok olma sürecine girmitir.Türkiye’nin özellikle Akdeniz <strong>ve</strong> Ege kylarndaki ar, kontrolsüz <strong>ve</strong> düzensizyaplamalara kar korunmas gereken doal, tarihi <strong>ve</strong> kültürel deerlerinin youn olduu,<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>263


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIayn zamanda yaplama <strong>ve</strong> bozulma basks altnda olan, ancak henüz bozulmamalanlarnn özel bir statü altnda korunmas gündeme gelmitir.Akdeniz’in Kirlenmeye Kar Korunmas Sözlemesi (1975) <strong>ve</strong> Eki Protokollerinuygulanmas amacyla bütün Akdeniz Ülkeleri <strong>ve</strong> Avrupa Topluluu tarafndanyürütülmekte olan Akdeniz Eylem Plan ad altndaki ortak çalma da Özel ÇevreKoruma Kurumunun kurulmas <strong>ve</strong> Özel Çevre Koruma Bölgelerinin tespit <strong>ve</strong> ilankonusunda yönlendirici olmutur. Bu kapsamda 2872 sayl Çevre Kanununun 9. maddesideitirilerek, ulusal <strong>ve</strong> uluslararas önemi haiz hassas alanlarn korunmas <strong>ve</strong> geleceknesillere intikalinin emniyet altna alnmas salanmtr.1989 ylnda 383 Sayl Kanun Hükmünde Kararname ile 2872 Sayl Çevre Kanunu’nun9. Maddesine göre Bakanlar Kurulu tarafndan “Özel Çevre Koruma Bölgesi” olarakilan edilen <strong>ve</strong> edilecek alanlarn; sahip olduu çevre deerlerini korumak, mevcut çevresorunlarn gidermek için tüm tedbirleri almak üzere Özel Çevre Koruma Kurumukurulmutur.Özel Çevre Koruma Kurumunun görevi; dünya <strong>ve</strong> ülke ölçeinde doal, tarihi <strong>ve</strong> kültüreldeerlere sahip ancak kentleme, turizm, tarm <strong>ve</strong> sanayi basks altndaki özel çevrekoruma bölgelerinde; bütünleik alan yönetimi yaklamyla, ulusal <strong>ve</strong> uluslararaskurulularla ibirlii içerisinde, çok yönlü bak açs ile sektörler aras egüdümüsalayarak, biyolojik çeitliliin korunmasna, doal, tarihi <strong>ve</strong> kültürel deerlerinsürdürülebilirlik anlayyla yönetilmesine, salkl <strong>ve</strong> temiz bir çevrede yaanmasnakatkda bulunmaktr.Bu görev tanm çerçe<strong>ve</strong>sinde Özel Çevre Koruma Bölgelerinin doal deer envanterlerininbelirlenmesine yönelik; bitki genetik çeitliliinin yerinde korunmas, biyolojik çeitlilik<strong>ve</strong> doal kaynak yönetimi, tehdit altndaki bitki türlerinin yaam mekanlarnn korunmas<strong>ve</strong> alan yönetimi gibi tanmazla dorudan ilikili projeler gerçekletirilmektedir. Projelerkapsamnda elde edilen doal <strong>ve</strong>rilerle mekana dayal analizler yaplarak mutlak korumaalan, hassas zon, tarmsal nitelii korunacak alan vb. gibi alansal kararlarn belirlendiialan yönetimi kararlar oluturulmakta <strong>ve</strong> imar plan çalmalarnda kullanlmak üzeretematik altlklar oluturulmaktadr.3.ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGELERNDE DOAL DEERENVANTERNN BELRLENMES VE ALAN YÖNETMUYGULAMALARIÖzel Çevre Koruma Kurumu; ülkemizde doal, tarihi <strong>ve</strong> kültürel açdan en önemliolan 14 bölgeden sorumludur. Özel Çevre Koruma Bölgeleri doal deerleri yüksek <strong>ve</strong>biyoçeitliliinin sürdürülmesi ülke gelecei için önemli olan alanlardr. Bu alanlarndoal deerini belirlemek <strong>ve</strong> etkin alan yönetimini salamak üzere gerçekletirilenbiyolojik çeitlilik projeleri ile; biyolojik çeitliliin korunmas, biyolojik kaynaklarnsürdürülebilir kullanmnn salanmas, genetik kaynaklarn kullanmndan kaynaklananfaydalarn adil <strong>ve</strong> hakkaniyete uygun paylam hedeenmektedir.264<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAlan yönetimi kararlarn oluturmak üzere tüm çalmalar; Alan D Kullanmlar, AraziKullanm, Ekoturizm, Erozyon, Flora, Fauna, Hidroloji, dari Yap, Jeoloji, Mülkiyet,Orman, Peyzaj, Planlama Snrlar, Sit Alanlar, Su Kalitesi, Tarm, Teknik Altyap,Ulam <strong>ve</strong> dier balklar altnda gerçekletirilmektedir. Tüm bu <strong>ve</strong>rilerin sentezi ilemutlak koruma alanlar belirlenmekte, alana ait yönetim plan oluturulmakta <strong>ve</strong> imarplanlar onaylanmaktadr.3.1. BELEK ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGES BYOTOPHARTALAMASIÖzel Çevre Koruma Kurumu Bakanl bünyesinde yaplan çalma ile ülkemizdekibitki türü zenginliinin uzaktan alglama <strong>ve</strong> cora bilgi teknolojilerinden yararlanaraktespit edilmesi hedeenmitir. Arazi çalmalar ile bölge kapsamnda bitkilere ait tüm<strong>ve</strong>riler toplanm <strong>ve</strong> Avrupa Birlii Doa Koruma Direkti’nin öngördüü “EUNIS(European Union Nature Information System)” snandrmasna göre EUNIS kodubelirlenmitir. Yaklak 112 km2 olan çalma alannda bitkilere ait ilikisel <strong>ve</strong>ri tabanoluturulmutur. EUNIS listesine göre, 83 farkl biyotop belirlenmitir. Cora BilgiSistemi yazlm(ArcGIS) içerisinde biyotop haritalamas için 113 farkl sembolojikullanlm <strong>ve</strong> kurumsal bazda standartlatrlmtr. Belek Özel Çevre KorumaBölgesi’nde gerçekletirilen bu çalma Türk uzmanlar tarafndan gerçekletirilen ilkbiyotop haritalamasdr.Biyotop <strong>Harita</strong>lamas ;1. Arazi Çalmas<strong>2.</strong> Flora Veri Tabannn <strong>ve</strong> Grak Verilerin Saysal Ortamda Oluturulmas3. Cora Bilgi Sistemi çinde Tüm Verilerin Analizi <strong>ve</strong> Koruma Sentez <strong>Harita</strong>snnOluturulmasolmak üzere üç aamada gerçekletirilmitir.Cora Bilgi Sistemi yazlm(ArcGIS) içerisinde gerekli cora analizler <strong>ve</strong>deerlendirmelerle en önemli alanlar ortaya konmu, Belek Özel Çevre KorumaBölgesi’nde mutlak koruma alanlar (corezone) <strong>ve</strong> koruma zonlar belirlenmitir. Mutlakkoruma alanlarnda alan yönetimi ile mülkiyet hakknn kstlanmas <strong>ve</strong>ya snrlandrlmaskararlar alnmtr. Bu kapsamda alan yönetimi kararlar oluturulmutur.Böylece neslitehlike altnda olan türler <strong>ve</strong> önemli türlerin bulunduu alanlar gelecek nesillere aktarlmaküzere korunmutur. Biyotop haritalamasna dayal olarak elde edilen bu Koruma Sentez<strong>Harita</strong>s birebir kullanlarak, “Belek Özel Çevre Koruma Bölgesi 1/25000 ölçekli ÇevreDüzeni Plan Revizyonu” çalmalar gerçekletirilmi <strong>ve</strong> plan onamas yaplmtr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>265


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIekil 1 : Belek Özel Çevre Koruma Bölgesi Biyotop <strong>Harita</strong>s.BELEK ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGESİNDEÖNE MLİ ALAN DAĞILIMI65%Çok Önemli AlanAz Önemli Alan22%Önemsiz Alan13%ekil 2 : Doal deerler açsndan önemli alanlar haritas.266<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIÇiçekli bitkilerin en youn görüldüü aylar dikkate alnarak 11–22 Nisan <strong>ve</strong> 2-13 Mays 2005 tarihlerinikapsayan iki periyotta arazi çalmas yaplmtr.Çalma alann tamamnda yer alan bitkiler hava fotoraflar yardmyla mekansal olarak belirlenip,bitkilere ait sözel <strong>ve</strong>riler <strong>ve</strong>ri formlarna aktarlmtr. Toplam 792 adet <strong>ve</strong>ri formu doldurulmutur.Formu dolduran grubun ad <strong>ve</strong> form numaras,Tarih,Alann tanmlanmas<strong>ve</strong> açklamalar,Alann toporafik <strong>ve</strong> jeolojik yapsGidilen alandaki <strong>ve</strong>jetasyona ait genel bilgilerAlanda görülen bitki türleri, (Latince isimleriyle birlikte),Alanda görülen hayvan türleri, (Latince isimleriyle birlikte),Alandaki çevresel etkilerMevcut arazi kullanmAlandaki ana biyotop <strong>ve</strong> yüzdesi,Alann EUNIS kodu, (European Union Nature Information System)Habitat tipi <strong>ve</strong> ngilizce tanmekil 3 : Belek Biyotop <strong>Harita</strong>lamas Arazi Çalmas.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>267


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBitkilere ait sözel <strong>ve</strong>riler tablosal <strong>ve</strong>ri olarak bilgisayar ortamna aktarlmtr.Bitkilere ait mekansal <strong>ve</strong>riler <strong>ve</strong>ktör <strong>ve</strong>ri olarak bilgisayar ortamna aktarlm <strong>ve</strong> corafi bilgi sistemiyazlm içerisinde sözel <strong>ve</strong>rilerle ilikilendirilmitir.Alann tamamn kapsayan ilikisel bitki <strong>ve</strong>ri taban oluturulmutur.Bitki(Flora)Geodatabaseekil 4 : Belek Biyotop <strong>Harita</strong>lamas için “Personal Geodatabase” oluturulmas.268<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI3.<strong>2.</strong> BYOLOJK ÇETLLN TESPT TUZ GÖLÜ PROJES2005-2007 yllar arasnda gerçekletirilen biyolojik çeitliliin tespiti projesi ile çokönemli <strong>ve</strong> bir daha geri getirilemez doal deerlerin korunmas için karar <strong>ve</strong>ricileretemel prensiplerin aktarlmas, bölge halk için ekolojik <strong>ve</strong> ekonomik olarak yaanabilirbir gelecein yaratlmasna katkda bulunmak amaçlanmtr. Bölgenin korunmas<strong>ve</strong> sürdürülebilir kalknmas için alternatier gelitirilmitir. Yaklak 7414km<strong>2.</strong>büyüklüündeki Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi Tuz Gölü <strong>ve</strong> Çevresinikapsamaktadr. Bölge tarm, hayvanclk, tuz üretimi <strong>ve</strong> turizm gibi alanlardaki katklarylaTürkiye ekonomisi için büyük bir önem tamaktadr. Türkiye’nin tuz ihtiyacnn yaklakyüzde 60’n karlayan Tuz Gölü, çevresindeki endemik bitkilerle dünyann en önemlidoal alanlarndan biridir.Arazi çalmalar ile bölge kapsamnda bitkilere ait tüm <strong>ve</strong>riler toplanm <strong>ve</strong> Avrupa BirliiDoa Koruma Direkti’nin öngördüü “EUNIS (European Union Nature InformationSystem)” snandrmasna göre EUNIS kodu <strong>ve</strong> arazi kullanm / örtüsü durumu, tarmsaluygulamalar <strong>ve</strong> çevresel özellikleri bölmeler halinde snandrarak <strong>ve</strong>ren LUCAS (LandUse/Co<strong>ve</strong>r Area Frame Statistical Sur<strong>ve</strong>y) kodu belirlenmitir. EUNIS <strong>ve</strong> LUCASharitalar Cora Bilgi Sistemi yazlm(ArcGIS) içerisinde oluturularak cora analiz<strong>ve</strong> deerlendirmeler yaplmtr.ekil 5 : Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi EUNIS <strong>Harita</strong>s.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>269


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIekil 6: Tuz Gölü ÖÇKB Bitki Tür Zenginlii.Ayrca Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde LUCAS snandrmas kullanlaraktematik altlklar oluturulmutur.LUCAS (Land Use/Co<strong>ve</strong>r Area Frame StatisticalSur<strong>ve</strong>y); arazi kullanm / örtüsü durumu, tarmsal uygulamalar <strong>ve</strong> çevresel özellikleribölmeler halinde snandrarak <strong>ve</strong>ren bir istatistik yöntemdir.TUZ GÖLÜ ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGESİLUCAS - ALANSAL DAĞILIM GRAFİĞİEFA - Yapay alanlarBB - Tarm alanlarE - Çayr-meralarAGF - Çplak alanlarG - Su yüzeyleri <strong>ve</strong> sulak alanlarekil 7 : Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi LUCAS <strong>Harita</strong>s.270<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASILUCAS KODU 2005 alansal büyüklüü (ha) Yüzdesi (%)A Yapay alanlar 17477 2,36B Tarm alanlar 305355 41,19E Çayr-meralar 42498 5,73F Çplak alanlar 150450 20,29G Su yüzeyleri <strong>ve</strong> sulak alanlar 225618 30,43TOPLAM 741400 100,00Tablo 1 : Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi LUCAS <strong>Harita</strong>s Snar.Biyolojik Çeitliliin Tespiti projesine dayal olarak elde edilen EUNIS <strong>ve</strong> LUCAS<strong>Harita</strong>lar kullanlarak alan yönetimi kararlar oluturulmu mutlak koruma alanlarbelirlenmi Alan yönetimi planlamas yaplarak “Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi1/ 50 000 ölçekli Çevre Düzeni Plan” onaylanmtr.Özel Çevre Koruma Kurumu tarafndan, Göksu Deltas Özel Çevre Koruma Bölgesi,Köyceiz-Dalyan Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde de doal deerlerin kayt altna alndalan yönetimi çalmalar gerçekletirilmi <strong>ve</strong> yönetim planlar hazrlanmtr.UzungölÖzel Çevre Koruma Bölgesi, Ka-Kekova Özel Çevre Koruma Bölgesi, Pamukkale ÖzelÇevre Koruma Bölgesi’nde de doal deer envanterlerinin kayt altna alnmasna yönelikyönetim plan çalmalarna devam edilmektedir.4. DOAL DEERLER, ALAN YÖNETM VE MÜLKYETDoal deerlerin sorunlarnn <strong>ve</strong> tehlikelerinin tespit edilip alnacak tedbirlerin bir plançerçe<strong>ve</strong>sinde ortaya konmas gerekmektedir. Sektörel politikalarn <strong>ve</strong> koruma alanndakifaaliyetlerin çevresel öelerle ilikilerinin düzenlenmesi, çevrenin korunmas ile beraberfaaliyetlerin sürdürülmesine olanak tannmas amacyla, öncelikle mevcut durumun<strong>ve</strong> biyolojik çeitliliin tespit edilmesi çalmalar yürütülmektedir. Arazi kullanmdurumunun takibi <strong>ve</strong> yllar içinde ortaya çkan deiikliklerin periyodik olarak izlenmesi,karar <strong>ve</strong>rme mekanizmas için son derece büyük önem tamaktadr.Etkin bir korumann gerçekletirilebilmesi için alan yönetimi kararlarnn doru birekilde oluturulmas <strong>ve</strong> sektörler aras (kamu <strong>ve</strong> özel sektör) paylamnn salanmasgerekmektedir. Alan yönetimi; doal deerlere ilikin <strong>ve</strong>rilerden baka, sosyo-ekonomikyap, tarihi-kültürel yap <strong>ve</strong> mülkiyet durumu gibi ana balklar altnda ele alnmaktadr.Çevre koruma alannn yönetimi için alnan kararlarn yerine getirilmesinde arazisahiplii <strong>ve</strong> mülkiyet <strong>ve</strong>rileri oldukça önem tamaktadr. Biyosfer rezerv alanlar <strong>ve</strong>doal alanlarda alan yönetimi ile öngörülen acil eylem planlarnn bir an önce hayatageçirilmesi için mülkiyet hakkna kamu yarar adna acil müdahaleler gerekebilmektedir.Genellikle turizm <strong>ve</strong> ikinci konut basks altnda olan çevre koruma alanlarnda bulunantanmazlarn kamu eline geçirilmesi <strong>ve</strong>ya bu alanlarda çevre koruma faaliyetlerininyürütülmesi tanmaz sahiplerince zora sokulmaktadr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>271


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAlan YönetimiVeritabanAlan D KullanmlarArazi KullanmEkoturizmErozyonFloraFaunaHidrolojidari YapJeolojiMülkiyetOrmanPeyzajSit AlanlarSu KalitesiTarmTeknik Altyapekil 8 : Çevre Koruma <strong>ve</strong> Yönetim Plan Veritaban Modeli.Özellikle kinci Dünya Sava sonrasnda, kamu yararn öne çkaran yasalarnoluturulmas önem kazanmtr. Alan kullanm planlamas, çevre koruma, doal afetlerekar koruma ile ilgili vb. yasalar düzenlenmitir. Bu yeni yasalara ulusal anayasalardayer <strong>ve</strong>rilmitir. Söz konusu yasalarla yasaklanm <strong>ve</strong>ya kullanm snrlandrlm alanlartanmlanmtr. Dolaysyla bu yasalarla mülkiyet hakknn kullanm kstlanm <strong>ve</strong>yasnrlandrlmtr.Ülkemizde de, 18.10.1982 tarihinde kabul edilen Anayasa’nn 63. maddesi; devletin, tarih,kültür <strong>ve</strong> doal varlklarn <strong>ve</strong> deerlerini korumasn, bu amaçla destekleyici önlemleralmasn öngörmektedir. Bu madde, türlerin doal ortamlarnda korunmasna da olanaksalamaktadr. Ayrca, dorudan biyolojik çeitliliin korunmasna yönelik olmasa da;Anayasa’nn 56. maddesiyle çevre koruyucu hükümler, 35. maddesiyle özel mülkiyethakknn kullanlmasnda getirilen kamu yarar snr, 44. maddesiyle topran <strong>ve</strong>rimliolarak kullanlmas, 45. maddesiyle tarm arazilerinin, çayr <strong>ve</strong> meralarn amaç dkullanmnn önlenmesi, 169. maddesiyle ormanlarn korunma <strong>ve</strong> gelitirilmesi ile ilgilihükümlere yer <strong>ve</strong>rilerek, dolayl da olsa, biyolojik çeitliliin korunmas, yaptrmlarlagü<strong>ve</strong>nce altna alnmtr.Ancak günümüz <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong>rileri; kamu yarar gözetilerek düzenlenen <strong>ve</strong> baz alanlardamülkiyet hakknn kullanmnn kstland <strong>ve</strong>ya snrlandrld özel kanunlarla ilgilibir bilgi içermemektedir. Çevre koruma bilinci tüm insanlar yararna önemli olmasnakar iyi anlalm bir deer olmad için, tanmaz sahipleri mülkiyet haklarn <strong>ve</strong> buhaklarn kullanmna dair kstlar yaygn olarak <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong>rilerinden sorgulamakta <strong>ve</strong>yahaber almaktadr. Tanmaz sahiplerinin, tanmazlarna ilikin mülkiyet hakk kstlarnönceden bilmesi, çevre koruma kararlarnn <strong>ve</strong> alan yönetimi kararlarnn uygulanmasnkolaylatracaktr.272<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGelimi olan ülkelerde çok amaçl <strong>kadastro</strong> çalmalar desteklenmekte, modern <strong>kadastro</strong>için oluturulan <strong>ve</strong>ri taban modellerinde, alan kullanm planlamas, çevre koruma, doaldeerler gibi <strong>ve</strong>rilerin yer almas salanmaktadr. Çok amaçl <strong>kadastro</strong> çalmalar ilesektörler aras paylam hedeenmektedir.SONUÇ VE ÖNERLERDoal kaynaklar koruyarak kullanmak <strong>ve</strong> “Mutlak Koruma Alanlar” olarak adlandrlanalanlar ile yakn çevresini tehdit eden çevresel etkilerin en az düzeye indirilmesini salamaküzere oluturulan alan yönetimi kararlarnn uygulanmas oldukça önemlidir. Çevrekoruma alanlarnda etkin alan yönetiminin salanmas için cora bilgi teknolojilerindenyararlanlmakta <strong>ve</strong> doal deerleri içeren <strong>ve</strong>ri tabanlar oluturulmaktadr. Alanyönetimine ilikin <strong>ve</strong>ri tabannda yer alan <strong>ve</strong>rilerden biri de mülkiyet <strong>ve</strong>risidir. Doaldeerler mülkiyet <strong>ve</strong>rileri ile ilikilendirilip mekansal analizler yaplmakta <strong>ve</strong> eylemplanlar gerçekletirilmektedir. Bu çalmalarda, <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong>rilerinin çok amaçl olmas,alan yönetim kararlarnn, tek elden yürütülmesini, doru <strong>ve</strong> zamannda gerçeklemesinisalayacaktr.Biyolojik çeitliliin sürdürülmesi için <strong>kadastro</strong> çalmalarnda çevre koruma <strong>ve</strong> doaldeerlere ilikin kolaylatrc tanmlamalarn yaplmas <strong>ve</strong> çevre koruma alanlarile ilgili yasal eksiklerin giderilmesi gerekmektedir. Çok amaçl <strong>kadastro</strong> çalmalargerçekletirilerek mülkiyet <strong>ve</strong>rileri kapsamnda, doal deerlerin youn <strong>ve</strong> önemli olduualanlarda “biyosfer rezerv alan” <strong>ve</strong> “mutlak koruma alan” gibi tanmlara yer <strong>ve</strong>rilebilir,alan kullanm kstlarnn dolaysyla mülkiyet hakk kullanm kstlarnn söz konusuolabilecei alanlar belirlenerek çevre koruma faaliyetleri desteklenebilir.Çevre koruma zonlar <strong>ve</strong> alan kullanm kararlarnn tanmaz kaytlarnda yer almas,tanmaz sahiplerinin, tanmazlarna ilikin mülkiyet hakk kstlarn önceden bilmesi,çevre koruma kararlarnn <strong>ve</strong> alan yönetimi kararlarnn uygulanmasn kolaylatracaktr.Kamu yarar adna yaplan çevre koruma faaliyetleri, sosyal bir problem halinedönümeyecektir.Hzl gelien <strong>ve</strong> deien teknolojiden yararlanarak, öncelikle insan yaamnn devamllnsalamak üzere çevreye duyarl <strong>ve</strong> çevre korumay kolaylatrc çalmalar yürütülmelidir.Çok amaçl <strong>kadastro</strong> çalmas modellerinde çevre koruma <strong>ve</strong> alan yönetimine ait <strong>ve</strong>rilerinde yer almasna önem <strong>ve</strong>rilmelidir. Çok amaçl <strong>kadastro</strong> ile <strong>kadastro</strong> sadece bir mülkiyetharitas deil ayn zamanda sektörler aras kullanlabilen bir model olmak zorundadr.Günümüzde, tanmazlarn sadece geometrik ekli <strong>ve</strong> hukuki yapsn belirleyen bir<strong>kadastro</strong> anlay yetersiz kalmaktadr. Küreselleme sürecinde yükselen deer olançevre koruma <strong>ve</strong> alan yönetimi için, mülkiyet bilgisinin geni kapsaml olmas etkin biralan yönetimine katk salayacaktr. Çevre koruma <strong>ve</strong> izlemeye özgü mekansal <strong>ve</strong>rilerinde yer ald çok amaçl <strong>kadastro</strong> çalmalar ile alan yönetim kararlarnn, tek eldenyürütülmesi, doru <strong>ve</strong> zamannda gerçeklemesi salanacaktr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>273


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITEEKKÜRÇalmalarm süresince deerli katklarn esirgemeyen, bata Kurum BakanmSayn .Önder KIRAÇ olmak üzere tüm yöneticilerime <strong>ve</strong> eim C.Alptekin TEZEL’eteekkürlerimi sunarm.KAYNAKLARÇOB, <strong>2008</strong>. Ulusal Biyolojik Çeitlilik Stratejisi Ve Eylem Plan, Ankara, Türkiye.Kaufmann, J., Steudler, D., 1998. CADASTRE 2014-A Vision For A Future Cadastral System,Working group 1 of FIG Commission 7.ÖÇKKB, 2004–2006. “Türkiye çin Çevre Alannda Kapasite Gelitirilmesi” Twinning (Eletirme)Projesi, Belek Özel Çevre Koruma Bölgesi Biyotop <strong>Harita</strong>lamas, Ankara, Türkiye.ÖÇKKB, 2005–2007. Biyoçeitliliin Tespiti Tuz Gölü Projesi, Yönetim Plan Raporu, Özel ÇevreKoruma Kurumu Bakanl, Ankara, Türkiye.ÖÇKKB, <strong>2008</strong>. “2009-2013 Yllar stratejik Plan”, Özel Çevre Koruma Kurumu Bakanl,Ankara, Türkiye.ROGOVA , T., PROKCHOROV, V., MUKCHARAMOVA, S., 1999. Forming and keeping floracadastre in regional GIS, International Symposium”Data Retrieval Systems in Biodi<strong>ve</strong>rsityResearch”, St. Petersburg, Russia,SSYMANK A., 2000. Vorrangflaechen, Schutzgebietssysteme und naturschutzfachliche Bewertunggrosser Raeume in Deutschland, Bundesamt für Naturschutz274<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI“KADASTRO VE TEMEL YARGI SORUNLARI VEDEVLETN TAZMN YÜKÜMLÜLÜÜ”Prof. Dr. Etem Saba ÖZMENHukuk Fakültesi Öretim Üyesi<strong>Kadastro</strong>nun beeri bir faaliyet olmasnn sonucu olarak beeri zayete dayal hatalaryapmas kaçnlmazdr. Örnein, çifte <strong>kadastro</strong>, çifte <strong>kadastro</strong>da düzeltme için nedenyargya gidiliyor, çifte <strong>kadastro</strong> niçin yaplamyor? Bu konuda görev yargya düüyor.Montesquieu “Kanunlarn Ruhu” adl eserinde güçler ayrlna iaret ederek yarg <strong>ve</strong>yürütmenin ayr ellerde toplanacan belirtir.Bu yüzden <strong>kadastro</strong> bir tespitle özel hukuk kiisine bir hak <strong>ve</strong>rdiinde bunun geri alnmasyalnzca <strong>ve</strong> yalnzca yargya aittir.<strong>Kadastro</strong> bir hata yaptnda, bu konuda yasa eksikliimiz var mdr sorusunun cevabtereddütsüz hayrdr. Yüce Önderimiz Atatürk de bu konuda inanlmaz doru bir tespitlesviçre Medeni Kanununu alm <strong>ve</strong> 2001 yl deiiklikleriyle de ufak tefek ifadeler <strong>ve</strong>tercüme dnda kanunun esas deitirilmemitir.Peki, yasann mevcudiyeti <strong>ve</strong> bu konuda da hiçbir sorun olmamasna ramen <strong>kadastro</strong>yadayal yarg sorunlar da problemsiz midir? Maalesef, bu konuda hiç iç açc eylersöyleyemeyeceim.<strong>Kadastro</strong> tarafndan bir hata yapldnda sorun iki üst balk altnda toplanabilir.Bunlardan birincisi; <strong>Kadastro</strong>nun hatas sonucunda üstün hakk olan bir özel hukukkiisinin hakknn baka bir özel hukuk kiisine geçmesidir ki gene bir adli yarg sorunuolarak uyumazlk mahkemede sonuçlanr. Eer tapu siciline dayal bir üçüncü kii iyiniyetle hak iktisap ederse yaplacak bir ey yoktur. Burada edinen kii için bir ayni haksorunu domaz. Hakk ihlal eden için de hak düürücü sürelerde bavurmas halindetazminatlar <strong>ve</strong> bu konuda adna haksz tespit yaplan kii için deiik balklar altndadava haklar doar.kinci balk altnda ise özel mülkiyete el<strong>ve</strong>rili olmayan <strong>ve</strong> dolaysyla özel mülkiyetkonusu oluturamayacak bir arazinin özel hukuk kiileri adna tespitidir. Bu durumda neolur? te bu konuda baz yaralarmz var <strong>ve</strong> bu konudaki tespitlerimi sizlerle paylamakisterim.Bu gibi araziler üzerinde zamanam ile hak kazanlamaz. Açk bir hüküm olmasa daMedeni Kanun md. 1023’e göre iyi niyetle hak kazanlamaz. Çünkü özel mülkiyeteel<strong>ve</strong>rili olmayan arazi özel mülkiyet konusu haline getirilemez. yi niyetle hak iktisabancak tapu siciline yazlabilen ayni haklarda söz konusu olur. Bu tür tespitler <strong>ve</strong> Yargtayiçtihatlar da tamamen doru.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>275


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIPeki, bu konuda ne gibi sorunlar douyor? te adna hatal tespit yaplan kiilerin tapuiptal davasna dayal hak kaybnda devletin bir tazmin yükümlülüü domaz, çünkübunlar ayni hak süjesi olamayacak kiilerdir. Fakat adna <strong>kadastro</strong> tespitiyle hatal tespityaplm kiilerden iyi niyetli üçüncü ahslarn hak edinmesi durumunda bir hukukçuolarak kanm donduran uygulamalara rastlyorum.Neden kanm donduran uygulamalara rastlyorum? Çünkü bu konuda Hazineninkusursuz sorumluluuna gidilebilecei yolundaki Medeni Kanunumuzun açk hükmüneramen içtihatlarda hep davalarn reddedildiini görüyorum <strong>ve</strong> bu konuda da sizlerleunu paylamak istiyorum: Avrupa nsan Haklar Mahkemesini ziyaret eden bir avukatgrubunun tespitlerinden aynen aktaryorum. Davalarn yüzde 14’ü biz Türklere ait <strong>ve</strong> budavalarn çounluu mülkiyet ihlallerinden kaynaklanyor.Birkaç örnek <strong>ve</strong>rmek gerekirse:Özel mülkiyete el<strong>ve</strong>rili olmayan bir arazi özel mülkiyet konusu haline getirilecekolursa tabii ki zamanamyla hak kazanlamayacak <strong>ve</strong> tapu iptal davalar, yani MedeniKanunun ifadesiyle yolsuz tescilin düzeltilmesi davalaryla bu tespit sahibi kiilerdenkamu mülkiyetine dönü salanacaktr. Bu konu doru.Fakat, iyi niyetli üçüncü ahslarn edinimleri konusunda ne yaplacaktr sorusununcevabn irdelemek gerekiyor <strong>ve</strong> bu konudaki içtihatlar oldukça vahim.Geçen sene de anlattm zannediyorum fakat hiçbir ey deimedii için bu sene deanlatacam çünkü bu konuda <strong>ve</strong>rilebilecek örneklerin en güzelini oluturmaktadr.Arazi Gebze’de, kökeninde skân Kanunu uyarnca devletin <strong>kadastro</strong> yapt <strong>ve</strong> vatandaadatt bir arazi var <strong>ve</strong> bu arazinin dördüncü sahibi bizim mü<strong>ve</strong>kkilimiz SüleymanBaba’nn annesi.Süleyman Baba Fransa’da bir tekstilci, annesinin “olum Türkiye’ye bir hayrn yok,memleketine yatrm yap” eklindeki serzenileri sonucu Süleyman Baba Gebze’de biraraziyi almaya karar <strong>ve</strong>riyor. Üzerinde hiçbir takyidat yok, erh yok, annesinin adnahavale gönderip aldrtyor. Fakat bu edinimden sonra orman erhi gündeme geliyor.Öncelikle unu belirteyim: erhler Latinceden gelen adyla “Numerus Clausus”dur. Bununanlam tapu sicilinde yaplacak bütün ilemlerin kanuna dayal snrlandrlmasdr. Bukonuda bir parantez açmadan edemeyeceim çünkü T.C. balkl bütün yazlarda taleplerinbir hakka dayanp dayanmad aratrlmakszn tapu memurlarnca karlandngörüyorum. Örnein vatandaa hiç bir icra takibi yaplmadan, <strong>ve</strong>rgi borcu tahakkukettirilmeden Belediye’nin ipotek talebi tapu müdürlükleri tarafndan hiç tereddütsüzkarlanyor. Tanmaznz satmak üzere tapu müdürlüüne gittiinizde belediye ipotei<strong>ve</strong> hacziyle karlayorsunuz. Bir hukuk devletinde böyle bir ey olabilir mi?Süleyman Baba örneine dönersek; Orman idaresi böyle bir erh koymaya yetkili deildir.Orman idaresi tek tara olarak buras orman diyerek erh koyamaz. Orman idaresininyapmas gereken Medeni Kanun md. 1025’e dayal tapu sicilinin düzeltilmesi davasn276<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIaçmaktr. Medeni Kanunun 1010’uncu maddesi de bu tür taleplerin erhle korunaca <strong>ve</strong>dava süresince bu erhin korunaca yazar. Ancak Orman idaresi bu erhi koyup hiçbirekilde tapu sicil düzeltilmesi <strong>ve</strong> iptal davas açmyor.Bu arada Süleyman Baba’nn annesi öldü <strong>ve</strong> tapuyu üzerinde orman erhi var gerekçesiylekendi üzerine alamad. Biz bu erhin terkini için dava açtk. Unutmayn! Devlet’in skânKanunu uyarnca kendi <strong>kadastro</strong>sunu yapp vatandaa skân Kanunu uyarnca datt birtapudan söz ediyorum <strong>ve</strong> mutat olduu <strong>ve</strong>çhile biz bu davay orman olduu gerekçesiylekaybettik. Niye mutat olduu <strong>ve</strong>çhile? Çünkü geçenlerde bir panelde gene bir T.C.Orman Bakanl, üst düzey bürokratyla konutum. Hocam! dedi, biz orman davalarnaavukatlar formalite icab gönderiyoruz.skân Kanunu uyarnca datlan tapuya, erhin terkini davamz reddedildi <strong>ve</strong> kesinhüküm olan gerekçeye de buralarn orman olduu yazld. Biz örencilerimize EyaHukuku dersinde kesin hüküm olan yerde mülkiyetin tescilsiz edinileceini öretiyoruz.Orman idaresi bu ilam alsa pekâlâ götürüp tapu sicilinde orman adna tescil ettirebilir.Ettirmiyor, ama Süleyman Baba emlak <strong>ve</strong>rgisi ödemeye devam ediyor.Yarg karar karsnda boynumuz kldan ince <strong>ve</strong> Medeni Kanun’un Hazinenin kusursuzsorumluluuna imkân <strong>ve</strong>ren maddesi uyarnca devletin tazmin yükümlüüne ilikin davaaçtk. nanlmaz bir hazin manzarayla ormann erhinin terkini davasndaki ayn bayanavukat bu defa Hazinenin kusursuz sorumluluuna ilikin açtmz davada da savunmaavukat olarak karmza çkt. Biz Hazinenin kusursuz sorumluluuna dayal olarakzararmz var dediimizde savunmas neydi biliyor musunuz arkadalar? “Tapu üstündeefendim ne zarar var.” Bu konuda hiçbir yorum yapmadan, zarar olup olmadnntakdirini size brakyorum.Bir <strong>kadastro</strong> faaliyeti var, ask cet<strong>ve</strong>lleri var, 1945 ylna kadar uzanan hava fotoraarmzvar, bir yerin orman olduunu biliyorsanz <strong>kadastro</strong>da itiraz ediniz. Her naslsa beeribir hatayla <strong>kadastro</strong> çkt. Ciddi bir devlet iseniz niçin tazminat ödemezsiniz? Bukonuda bir anket yaynland. Devleti korumak faaliyeti adna baz hakimlere yerleendevleti korumann anlam: Vatandala devlet karlatnda asla vatanda kazanamaz,ben devletin aleyhine tazminata hükmetmem. Hukuk devletlerinde hâkimler hukuk,devlet <strong>ve</strong> vatanda uyumazlnda devletin üstün kiilii karsnda vatanda korumakiçin istihdam edilir. Tartmasz devlet lehine karar <strong>ve</strong>rmek için deil. Önceden ayiaeklinde duyduum bu inann anketlere bire bir yansdn görmek hukukçu olarakbeni inanlmaz derecede mutsuz etti.ki tür devlet vardr. Çada devletler vatanda odakl hadim, hizmet eden devletniteliindedir. Buna karlk tebaa odakl eziyet eden devletlere de “Ceberrut devlet”denir.Bir mülkiyet ihtilafnda vatandana bu kadar eziyet çektirmesinin adnn takdirini sizlerebrakyorum. Oysa bu konuda mahkeme kararna bile ne gerek var? Çada devletuygulamalarnda Ombudsman denen kurulular vardr. <strong>Kadastro</strong> hatal yaplmsa, tekrargeri alyorum, ormana yazyorum ama sen de üçüncü kiisin, iyi niyetlisiniz, dördüncü<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>277


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIkez el deitirmi bir tapunun madurusun, burann da rayiç deeri budur der tazminatnöder.Yargtay 4. Hukuk Dairesi’nin bu konudaki içtihad aynen yasallat: “Tapu üstündedir nezarar var”. E<strong>ve</strong>t, Süleyman Baba’nn gerçekten hiçbir zarar yok. Adna bile geçiremediibir tanmaz var <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rgileri birikiyor. Kendisine bu tanmazla nice nice yararlanmasntemenni etmekten baka bir sözümüz yok.Çada bir devlet anlaymz varsa bu konular yargya götürmek bile anlamsz. Hadimbir devlet vatandan yarg kaplarnda niye süründürsün? Kendi faaliyeti sonucundaoluan bu hata nedeniyle sorumlu olduklar tazminat miktarnn saptanmas, alnacak birekspertiz raporu kadar basittir.Çada ülke uygulamalarna “title insurance” olarak anlan tapu sigortalar var. BunlarnTürkiye’de de faaliyetlerine izin <strong>ve</strong>rilmelidir. Yabanc yatrmclarn Türkiye’ye geldiklerizaman karlatklar hazin manzaralar giderilmeli <strong>ve</strong> bu tapu sigortas uygulamasnda dakendilerine gü<strong>ve</strong>nce <strong>ve</strong>rilmelidir.Vatanda <strong>ve</strong> devlet uyumazlnda ben devlet aleyhine tazminata hükmetmem diyenyarg mensuplarna Atamzn bir ansn ithaf etmek istiyorum.Atatürk, Cumhuriyet’in ilanndan sonra cumhuriyet balosu için ei Latife Hanm’la henüzboanmad bir dönemde Konya’ya gelir <strong>ve</strong> Konya’da görümeler yaparken akamkibalo için Latife Hanm’a bayan ihtiyac olarak kuaför temini gerekir. Konya Belediyesi5 kuru ödeyerek o zamann parasyla Latife Hanm’n saçn belediye bütçesindenyaptrtr.Ertesi gün Atatürk ayrlr, Konya’dan ayrlr. Yürekli bir gazeteci –demek o zaman davarm- ne hakla Atatürk’ün einin kuaför paras belediye bütçesinden karlanr diyemahalli gazetede yaz yazar. Kraldan fazla kralc tipler (o zaman da mevcut), hemen CezaMahkemesinde Atatürk’ün manevi kiiliine hakaret nedeniyle dava açar <strong>ve</strong> Ceza hâkimide bu davay “Gazetecilik mesleinin gerei olarak yaplmtr” diyerek reddeder. Yani,gazeteciyi mahkûm etmez.Bu konuda kraldan fazla kralclar devreye girerek Adliye Nazr, yani Adalet Bakannakadar durumu iletirler <strong>ve</strong> Adalet Bakan da Konya hâkiminin tayinini douya çkartr.E<strong>ve</strong>t, sonuçta bu olaylar sonra Atatürk’ün kulana gittiinde Atamzn tavr hiç biziartmasn. “Gazeteci görevini yapmtr, hâkim, tarafsz bir hâkim olarak beraat karar<strong>ve</strong>rmekle görevini yapmtr. Adliye Nazr ne hakla bu durumda hâkimin douya tayinçkartr” gerekçesiyle Adliye Nazarnn istifasn almtr.Teekkür ediyorum, sa olun.278<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIORTA AVRUPA’DA KIRSAL ARAZ YÖNETMUYGULAMALARIProf.Dr. Michael KLAUSMünih Teknik Üni<strong>ve</strong>rsitesiImplementations of Rural Land Administrationin Middle EuropeTrends and Perspekti<strong>ve</strong>s<strong>2.</strong> Cadastre Congress <strong>2008</strong>May 23 rd , <strong>2008</strong>Dr.-Ing. Michael KlausChair of Land ManagementTechnische Uni<strong>ve</strong>rsität MünchenDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong><strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>279


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIFrame Conditions• Demographic De<strong>ve</strong>lopment– Shrinking Population in Middle Europe– Growing Population in Cities – Empty Rural Areas• New Rural Paradigm• Climate Change– Additional Data for Disaster Risk Management (Awarenessand Preparedness/ INSPIRE initiati<strong>ve</strong> of European Union)• Land Administration Instruments– Adopted and new Instruments for Rural De<strong>ve</strong>lopment(Dynamic Instruments)Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Frame ConditionUrban and Rural RelationshipsDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>The Urban Population is GrowingRuralAreas63%UrbanAreas37%RuralAreas53%UrbanAreas47%RuralAreas40%UrbanAreas60%1970World Population:in Urban Areas:in informal settlements:2000 20306.5 Milliards3.3 Milliards1.1 MilliardsDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>280<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDemographic De<strong>ve</strong>lopment in GermanyFuture Dynamic of PopulationChanges in the number of population from 2002 to 2020 in %below – 10 %- 10 % up to below -3 %- 3 % up to below 3 %3 % up to below 10 %10 % and moreDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Regional Quality of LifeSatisfaction with life within a region• Result of an InternetQuery:„Perspekti<strong>ve</strong> Deutschland“(Perspecti<strong>ve</strong> for Germany)Executed on a Initiati<strong>ve</strong> ofMcKinsey, stern (news magazine),ZDF German Television und AOL:• Big regional differences in Valuating the Qualtity of life.• People in West Germany are more satisfied with livint intheir region (75%) than East Germans (40%)• Life quality gets the worst values in weak structuredregionsBelow 45 %45% to below70%70% t0 below 75%75%to below 80%80% and moreDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Mo<strong>ve</strong>ments withinGermany during thePeriod 1997 to 2004(Age under 18 and 30-50 year old peopleper 1000 Inhabitants)Source: Bundesamt für Bauwesen undRaumordnungMore than – 60 %- 60 % up to below -20 %- 20 % up to below 20 %20 % up to below 60 %60 % and moreSpecial CasesDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong><strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>281


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIFrame ConditionNew Rural ParadigmDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>The new Rural Paradigm for Rural AreasOld ApproachNew ApproachObjecti<strong>ve</strong>sEqualization, Farm Income,Farm CompetivnessCompetivness of Rural Areas,Valorisation of Local Assets,Exploitation of Unused RessourcesKey Target Sector Agriculture Various Sectors of Rural Economies(e.g. Rural Tourism, Manufacturing,ICT Industries, etc.)Main Tools Subsidies In<strong>ve</strong>stmentsKey ActorsNational Go<strong>ve</strong>rnmentsFarmersSource:OECD, 2006: The New Rural Paradigm: Policies and Go<strong>ve</strong>rnance. p.15All le<strong>ve</strong>ls of Go<strong>ve</strong>rnment(supranational, national, regionaland local), different localstakeholders (public, private,NGO´s)Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Consequence:Pay more Attention to the Rural AreasDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>282<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIRural De<strong>ve</strong>lopment is Needed“It is necessary, after a period of neglect tobring back rural de<strong>ve</strong>lopment to the centre ofthe de<strong>ve</strong>lopment agenda, noting that theworld’s rural areas are where the needs aregreatest and the suffering most acute.”Secretary general of theUN ECOSOC session 2003in GenevaDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Economic Dimension Sustainable Agricultureand Rural De<strong>ve</strong>lopmentin the ECE Region.Especially: Higher Profitability andProductivity Secure and better LivingConditions forInhabitants of RuralAreasSocial DimensionRural AreasQuality of LifeDi<strong>ve</strong>rsificationEducation andCapacity BuildingIntegration of ‚grassroot‘– contributionsinto the de<strong>ve</strong>lopmentof rural areasECE/AC.25/<strong>2008</strong>/3Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>The urban-rural fringe in a changing societyAre we facing an increasingurban society ?FIG-Pub. No.33: UN-FIG-Marrakech Declaration2004: Cadastre ser<strong>ve</strong>s thesocietyReal Estate prices:Rural:lowUrban:high – increasingSemi-urban Dramatic increaseDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong><strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>283


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIThe urban-rural fringe in a changing societyAre we facing an increasingurban society ?FIG-Pub. No.33: UN-FIG-Marrakech Declaration2004: Cadastre ser<strong>ve</strong>s thesocietyReal Estate prices:Rural:lowUrban:high – increasingSemi-urban Dramatic increaseDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Good Go<strong>ve</strong>rnance“Good Go<strong>ve</strong>rnance is perhapsthe single most important factorin eradicating po<strong>ve</strong>rty andpromoting de<strong>ve</strong>lopment.”Kofi A. Annan, former Secretary-General of theUnited Nationswww.undp.org/trustfunds/devgovttf.pdfDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>hierarchicalcontrolParadigm shift in spatial planning and de<strong>ve</strong>lopmentprinciple ofGo<strong>ve</strong>rnancecompetitionnational spatialplanning policyGo<strong>ve</strong>rnmentnew controlmodeltraditionalspatial planningprinciple ofcompensationurbanmarketingRegionalde<strong>ve</strong>lopmentregionalmarketingurban conceptnetworks regionalmanagementIntegratedcooperati<strong>ve</strong> urban /ruralregional planning De<strong>ve</strong>lopmentvillage renewalexpert report onAgenda 21part of the areaLand de<strong>ve</strong>lopmentaccording to FlurbGregionalconferencesDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>spatial planningpolicycooperationself-controlSource: Thierstein, A. in DISP 149adopted by Miosga, 2003 and Magel,2006284<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBasic Functions of Human ExistenceEducationSupplyingLiving in communityTrafficHousingCommunicationLiving in communityLabourRecreationDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Agriculture and ForestryWell Tolerated by the EnvironmentOrganic Architecture andVillage De<strong>ve</strong>lopmentWorking and Livingin spatial proximityTraffic Roads Well Tolerated by Rural AreasNoise-Free AreasCultural Landscape withRegional CharacterGentle using forLeisure and RecreationLandscapeHomeBiosphere for Animals,Plants and BiotopesLocal Water-Supplyand -ConsumptionManRegional Customsand Folk ArtEcologically HarmlessEnergy SupplyUp-to-Date WasteManagement ConceptsEcologically OrientatedMarketingDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>An International Land Management VisionSource: International Expert Group Meeting, Melbourne No<strong>ve</strong>mber 2005, adopted by Prof. Magel in 2007Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong><strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>285


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASISustainable De<strong>ve</strong>lopment is not attainable without LandAdministration and Good Go<strong>ve</strong>rnanceGood LandInformationand SpatialPlanningBetterLandPolicyBetter LandAdministrationandManagementBetterLandUseSource: The Bathurst Declaration FIG-Publication No. 22/1999 adopted by Prof. Holger Magel, 2007Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Example GermanyDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Relationships between Land Policy, Land Tenure and Land Management in GermanyL a n d P o l i c y and L a n d T e n u r eo<strong>ve</strong>rall concept and basic conditions of land related actionas well as the initiation of corresponding measures by public authoritiesbased on Art. 14 German Basic Law and § 903 German Civil Code and special laws (substance and limits)Stat. LR Dynamic Land ReadjustmentLand Administration (with Cadastre and Land Register as central elements)and Land Readjustment (LR)existing constitution, distribution, use and documentation of land and land ownership as well as o<strong>ve</strong>rall concept andregulations for its socially fair and sustainable use in conformity with the relevant plan in urban and rural areasLand ManagementPolicies and fields of action for efficient consulting, planning, controlling and coordination of allmeasures and instruments for access, availability, use and change of use, de<strong>ve</strong>lopment, allocationand building up of land including buildings for urban, ecological, economic and other purposes in urban and rural areasby means of:SpatialPlanningandParticipationControllingandSecuringLand Administration and Land ReadjustmentReconciliation of individual legal rights withobjecti<strong>ve</strong> planning goalTechnical andEcological„De<strong>ve</strong>lopment“,Calculation andFinancingMobilisingResourcesandLand BankingDifferent Programmes (e.g. urban and rural de<strong>ve</strong>lopment), GIS, land valuation,taxation, land transactions, credit systemStat. LRLand Administration (with renewed Cadastre and Land Register) and Land ReadjustmentNew (rearranged) constitution, distribution, use and documentation of land and land ownershipDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>H. Magel 2004, unter Verwendung einer Vorlage von Univ. Prof. Theo Kötter, Uni<strong>ve</strong>rsität Hanno<strong>ve</strong>r bei den 3. Münchner Tagen der Bodenordnung und Landentwicklung 2001286<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASILand readjustment in Germanyvoluntaryprivate lawpublic lawagreement of use§§ 145 et sqq. BGBrent§§ 585 et sqq. BGBreallocation of landaccording to § 45 BauGBsimplified reallocation of landaccording to § 80 BauGBpurchase§§ 433 et sqq. BGBsale§§ 433 et sqq. BGBexchange§515 BGBinheritance§§ 1922 et sqq. BGBbeneficence§516 BGBvoluntaryexchange of use§§ 585 et sqq. BGBvoluntary exchangeof landaccording to§ 103a FlurbG and§ 54 LwAnpGvoluntaryland regulationaccording to§ 11 (1) Nr. 1 BauGB(urban agreement)land consolidationaccording to § 1 FlurbGsimplified land consolidationaccording to § 86 FlurbGaccelerated consolidationaccording to § 91 FlurbGreorganization of ownershipsaccording to § 56 LwAnpGland consolidation for a specialoperation according to § 87 FlurbG(look also at § 190 BauGB)expropriation© Univ.-Prof. Dr.-Ing. Holger Magel, 2004Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Chair of land readjustment and land de<strong>ve</strong>lopment, TU MünchenSolving Land-Use ConflictsbeforeBeispiel: VerfahrenNettersheimLandkreis EuskirchenNordrhein-WestfalenAfter ReadjustmentDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Land ReadjustmentSituation beforeSituation afterDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong><strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>287


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIRelationships between Actors in Rural AreasCoordination and Cooperation… via Bundeling ofMeasuresSectoral Fach<strong>ve</strong>rwaltungenAdministrationsMunicipalitiesGemeinden… via Informationand Transparency… via Adjusting ofPlanningLandVerwaltungManagement f. LEAdministrationPrivateSector… viaCommunikationSource: Magel, Klaus, Auweck, Spreng, Fechter (<strong>2008</strong>) Research Project Land Managment Strategies in BavariaDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Regional Identitydepends onSocial and cultural conditions,structures of communicationEcologyRegional IdentityEconomyValues of IndividualsW.H. Herzog 12/1999Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Integrated Rural De<strong>ve</strong>lopmentA cross-section ApproachDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>288<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIIntegrated Rural De<strong>ve</strong>lopmentIntegrated Rural De<strong>ve</strong>lopment Concept (IRDC)Integrated ApproachConnecting RessortsIRDCLandConsolidationVillageRenewalInfrastructureMeasures…(Own Draft)Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>IRDC…Urban De<strong>ve</strong>lopmentEnergyEdudationWaterEnvironmentTrafficDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Integrated Rural De<strong>ve</strong>lopment Concept+ Participation and+ Workshops and capacity building(Schools of Village Renewal and Land De<strong>ve</strong>lopment)Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong><strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>289


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIIntegrated Rural De<strong>ve</strong>lopmentFor a successful Co-operation of Municipalities within the integratedrural De<strong>ve</strong>lopment the following principles play an important role: The solving of problems or better fulfillment of tasks is in the center ofattention. Used for tasks, which only can be sol<strong>ve</strong>d with Integrated Rural De<strong>ve</strong>lopment,or where the Integrated Rural De<strong>ve</strong>lopment is the better Approach. The advantage of the co-operation must be evident for e<strong>ve</strong>ry participant. To come closer step by step and establish trust. Limitation of participatory approaches on the necessary amount. Equally treatment of the participating municipalities Reasonable and just share of costs and benefits between the participatingmunicipalitiesDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Integrated Rural De<strong>ve</strong>lopmentFollowing benefits can be expected from a good functioning co-operationbetween municipalities More Capability through bundling the potentials Efficient fulfillment of tasks Flexible and efficient use of existing resources (Finances etc.) Better utilization of business establishments by common use withneighboring municipalities On the long run: higher willingness of balancing between the singlemunicipalities. Good Chances for securing existing offers and extending offers of daily lifefor the inhabitants citizen-friendliness as result in case of keeping own tasks and the selfadministrationof municipalities and via co-operationDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Local GoodsKindergartenWorkFlood Pre<strong>ve</strong>ntionAreas for BuildingDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>290<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASILand ConsolidationRearrangement of rural land holdingsObjecti<strong>ve</strong>sImproving the productionand working conditions inagriculture and forestryPromoting thegeneral use of land(Landeskultur)Promoting the de<strong>ve</strong>lopmentof rural areas(Landentwicklung)MeasuresLand readjustmentStreets and access roadsWater managementImpro<strong>ve</strong>ment of land/soilSoil protection, erosion controlLandscape conservationVillage renewalTourism/ RecreationDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Elements of Spatial Planning(Federal) State Le<strong>ve</strong>l –Guidelines and VisionsDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Concepts and Strategies forSpatial De<strong>ve</strong>lopment in GermanyThe Federal Go<strong>ve</strong>rnment and federal stateministers responsible for spatial planningha<strong>ve</strong> adopted on 30 June 2006new "Concepts and Strategies for SpatialDe<strong>ve</strong>lopment in Germany„The concepts state that the three majorfunctions of the spatial de<strong>ve</strong>lopment policiesof the Federal Go<strong>ve</strong>rnment and the federalstates are:• growth and innovation;• ensuring services of public interest;• conservation of resources, shaping of culturallandscapes.Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong><strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>291


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>292<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASICounterflow PrincipleTotal Planningof acountrySectoral Planning 1of acountrySectoral Planning 2of acountryTotal Planningof aregionSectoral Planning 1of aregionSectoral Planning 2of aregionTotal Planningof amunicipalitySource: Spitzer 1995Sectoral Planning 1of aMunicipalitySectoral Planning 2of aMunicipalityDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Elements of Spatial PlanningState Le<strong>ve</strong>l –De<strong>ve</strong>lopment PlanDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>LEP 2006Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong><strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>293


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIElements of Spatial PlanningRegional Le<strong>ve</strong>l –Plan according regional De<strong>ve</strong>lopmentDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Regional Plan „Regionalplan München“Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Source: Regionaler Planungs<strong>ve</strong>rband MünchenSource: Regionaler Planungs<strong>ve</strong>rband München: Regionalplan MünchenDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>294<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIElements of Spatial PlanningMunicipallity Le<strong>ve</strong>l –Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Source: Chair of Land ManagementDr.-Ing. Source: Michael Chair of Klaus, Land ManagementChair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong><strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>295


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>Dr.-Ing. Michael Klaus, Chair of Land Management, TUM – <strong>2.</strong> Congress on Cadastre, Ankara, May 23rd, <strong>2008</strong>296<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIYEDNC OTURUMKONUK DEVLET TEMSLCLEROturum Bakan: Dr. Orhan ERCAN / Kongre Yürütme Kurulu ÜyesiKONUKLAR:Azerbaycanda Danmaz Emlakn Kadastr<strong>ve</strong> Reyestrinin AparlmasElxan BAYRAMOV / AzerbaycanK.K.T.C.de <strong>Kadastro</strong> <strong>Harita</strong>larnn YenilenmesiHacire DENZ, Mustafa YANGIN / Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> DairesiReal Estate Cadastare In SerbiaSuleiman A. DABBASStudy Into Go<strong>ve</strong>rnance In Land AdministrationTony BURNSGeneral Information About Sur<strong>ve</strong>ying AndCadastre In LibyaMahmoud EJWEL<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>297


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI298<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAZERBAYCANDA DAINMAZ EMLAKIN KADASTRI VEREYESTRNN APARILMASIElxan BAYRAMOVAZRBAYCANDA DAINMAZMLAKINKADASTRI VVREYESTRNN N APARILMASIElxan BayramovDAINMAZMLAKIN DÖVLDVLT T REYESTR XDMTNINDanmazmlakn n kadastr öbsinin müdirimwww.dedrx.gov.az<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>299


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAZRBAYCAN RESPUBLKASIRAZS: 86 600 kv. kmHALNN SAYI: 8.3 mln. nfr0 0Ölk 44 v 52 rq uzunluq dairsi,0 0 038 v 42 imal en dairsind, Bakdan 40 paralel üzrinddir.HALNN MLL TRKB: Azrbaycanl-91%; Rus-3%; Tal-2%;Lzgi-2%; Avar-1%; Dir milltlr-1%N BÖYÜK ÇAYLARI: Kür -1515 km; Araz-1072 km; Qanx(Alazan)-413 kmQONU DÖVLTLR: Türkiy (15km); ran (765km); Rusiya (390 km);Gürcüstan (480 km); Ermnistan (1007 km)2 2 2N BÖYÜK GÖLLR: Sarsu-67 km; Agöl-56.2 km; Azbirçala-37.0 km222Mehman-35 km; Böyükor-9.2km; Hacqabul-8.4 km2XZR DNZ: Sahsi-400 000 km; Drinliyi 1025 metrN YÜKSK DA ZRVS: Bazardüzü - 4466m2 2N BÖYÜK ADALARI: Pirallah-14.4 km; Çilov-11.5 km;22Xr-Zir-3.5 km; Böyük-Zir-1.4km• Azrbaycan Respublikasnn Danmaz mlkan Dövlt Reyestri Xidmti AzrbaycanRespublikas Prezidentinin 07 fevral 2005-ci il tarixli 188 nömrli Frmanna sasnyaradlmdr.• Azrbaycan Respublikasnn Prezindentinin 30 avqust 2005-ci il tarixli 286 nömrlifrman il Xidmtin sasnamsi tsdiq edilmidir. Hmin frmanla Xidmtin statusu,sas faliyyt istiqamtlri, hüquq v vziflri v onun faliyytinin tkili qaydalarmüyyn edilmidir.Tsdiq edilmi sasnamy sasn Azrbaycan RespublikasnnDanmaz mlakn Dövlt Reyestri Xidmti Azrbaycan Respublikasnn Mrkzi craHakimiyyti orqandr.• Azrbaycan Respublikasnn Prezidentinin 2005-cil il 26 oktyabr tarixli 1065 nömrlisrncamna sasn müyyn edilmidir ki, danmaz mlak üzrind hüquqlarnqeydiyyatn aparan Xidmtin razi idarlri özünümaliyyldirm prinsiplri sasndafaliyyt göstrirlr.• Xidmrin razi idarlrinin içilrinin ümumi say 1300 nfrdn çoxdur. Xidmtinmrkzi aparatnda 95 nfr çalr. Mrkzi aparatn içilri dövlt qulluqçular saylr.Danmaz mlak üzrind hüquqlarn qeydiyyat üzr funksiyalarn bir orqandabirlmsi v danmaz mlakn hüquqlarnn vahid reyestrinin yaradlmasBak hri cra Hakimiyyti yanndaAzrbaycan Respublikas qtisadiHüquqlarn Qeydiyyat v Texnikinkiaf Nazirliyin<strong>ve</strong>ntarladrma darsiAzrbaycan Respublikas DövltTorpaq v Xritçkm KomitsiAzrbaycam Respublikas DövltTikinti v Arxitektura KomitsiAzrbaycan RespublikasnnDanmaz mlakn Dövlt ReyestriXidmti300<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIXidmtin sas faliyyt istiqamtlri:• Mülkiyyt formasndan asl olmayaraq dövlt reyestrind danmaz mlakamülkiyyt v digr ya hüquqlarnn dövlt qeydiyyatnn aparlmas.• Danmaz mlakn vahid kadastrnn trtib edilmsi v aparlmas.•Danmaz mlak üzrind mülkiyyt hüquqlarnn qeydiyyat üçün zruri olanin<strong>ve</strong>ntarladrma v öz slahiyytlri daxilind torpaq sahlrinin plan v ölçülrinin,habel müvafiq texniki sndlrin trtib edilmsi.• Öz slahiyytlri daxilind danmaz mlakn in<strong>ve</strong>ntar v bazar münasibtlrinuyun real dyrinin müyynldirilmsinin tmin edilmsi.Danmaz mlak üzrind hüquqlarn dövlt qeydiyyatnn v reyestrinaparlmasn tyin edn normativ hüquqi aktlar:• « Danmaz mlakn dövlt reyestri haqqnda » Azrbaycan Respublikasnn Qanunu• Azrbaycan Respublikas Prezidentinin müvafiq Frman il tsdiq edilmi« Danmaz mlakn dövlt reyestrinin aparlmas Qaydalar»• « poteka haqqnda » Azrbaycan Respublikasnn Qanunu• Azrbaycan Respublikasnn Mülki Mcllsi v mülki qanun<strong>ve</strong>ricilik• Azrbaycan Respublikasnn Torpaq Mcllsi v torpaq qanun<strong>ve</strong>riciliyi• Azrbaycan Respublikasnn Mnzil Mcllsi• Mnzil fondunun özlldirilmsi haqqnda Azrbaycan Respublikasnn QanunuXidmt öz faliyytind hökümtin qanun<strong>ve</strong>ricilik sistemini tkil edn digr normativhüquqi aktlarla da saslanr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>301


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGeriHüquq sahiblrinin razi idarlrin müracitlri vöblr aras sndlrin dövriyysi. Reyestrdn çxarlarn<strong>ve</strong>rilmsiSndlrin qbuluSndlrin qeydiyyatSndlrin ekspertizaskadastr öbsi302<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITorpaq sahsinin plan v ölçüsüDAINMAZMLAKKADASTRHARADA ? V N QDR ?REYESTRKM ? VNEC ?QYMTLNDRMVERG ?<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>303


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDAINMAZMLAKIN TSVTSVRTorpanüst sthisTorpaqlabal obyektlr=DD A I N M A Z M L A K(LAND)Danmazmlakn üç mülkiyyt t formas vardr:r:1 - dövlt mülkiyyti2 - bldiyy mülkiyyti3 - xüsusi mülkiyytDanmaz mlakn dövlt reyestrinin strukturu:• mlak bölmlri.• mlak bölmsinin fsillri.• Dövlt reyestrind aparlan düzlilr (dyiikliklr).Dövlt t reystrinin hr h r bölmblmsiüç fsildn n ibartdir:• Danmaz mlakn tsviri - I fsil• Danmaz malkn hüquq sahiblri haqqnda mlumatlar – II fsil• Mülkiyyt v digr ya hüquqlarnn mhdudladrlmas – III fsil304<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDanmazmlakn n dövldvlt t reyestrinin 15 bölmblmsi vardr:r:• 01 - torpaq sahlri;• 02 - su obyektlri (sututarlar);• 03 – melr;• 04 – çoxillik kmlr;• 05 – çoxmrtbli (çoxmnzilli) yaay binalar;• 06 – qeyri-yaay binalar;• 07 – qurular;• 08 – qeyri-yaay sahlri;• 09 – mnzillr;• 10 – frdi yaay evlri;• 11 – ba evlri;• 12 – mlak kompleksi kimi müssislr;• 13 – müssis filiallar;• 14 – kommunukasiyalar;• 15 – yer tki sahlri.Hazrlanacaq rqmli rkadastr xritxritlrinin rininyaradlma istiqamtltlri1. Torpaq islahat il bal (AutoCAD v Foxpro) xritlrin vsiyahlarn sistemldirilmsi – 2006-<strong>2008</strong><strong>2.</strong> nzibati razi vahidliyi daxilind rayonlarn, hrlrin, knd vbldiyylrin srhdlrinin dqiqldirilmsi -2006???3. Respublika razisind vahid koordinat sistemind UTMproyeksiyasnda WGS-84 koordinat sistemind mlumatlarnplanalnmas v torpaq islahatnda Pulkovo koordinat sistemindhazrlanm xritlrin WGS-84 koordinat sistemin transferolunmas – 2006-<strong>2008</strong>4. Topoqrafik xritlrdn v Ortofotoplanlardan istifad etmkltorpaq islahatnda hazrlanm xritlrin v vvllr hüquqlartannm mlaklarn yerlrinin dürüstldirilmsi – 2007-20105. Danmaz mlakn kadastrnn mlumatlar modelinin(tsnifatlandrlmas) v mlumatlar bazasnn strukturununyaradlmas – 2007-20106. Mrkzi mlumat bazasnda D-n kadastr xritlrinin idarolunmas 2011-2012AutoCAD-dwg format Foxpro- dbf format ()<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>305


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAutoCAD-dwg format ( ) Foxpro- dbf format ()- Planetlrin skanlamas (raster format –tif;ipg)306<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


killkillrin kataloqlarTMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKameral raitd kartoqrama sasnda koordinata balanmaidiyyat hr hans bir planetin daxilind yerln mlaknkoordinatnn tyin edilmsiX=401267.85Y=4471.707.17Qeydiyyata alnacaq razinin planalma ilri v yaxudkoordinatn düzün olub-olmamasn yoxlamaq üçün çölraitind (yerd) faktiki koordinatnn tyin edilmsiX=401267.85Y=4471.707.17Danmaz mlakn Qeydiyyat Layihsi(GIS / CAD / ImagingProcessing / Web)killkillrin emal olunmasmliyyatlarkil mlumatlarmlumatlar<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>307


###### ############# ######## # ########################### ############################## ################## # ## #############################################TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDainmaz mlakn Qeydiyyat Layihsindgözlniln ntic:Naturadak mövcud vziyyt: Ortofoto-xritlrdn baxlarnkeçirilmsi. Qeydiyyat üçün tqdim edilmi sndin tyinatna,mlak növün gör ekspertizas, Mühafiz zonalarnn tyinedilmsi v mühafizy dümü mlaka mütxssislrin vaxtaqnat üçün mühafiz zona razisind msaflrin tyin edilmsiDainmaz mlakn QeydiyyatLayihsind gözlniln ntic:Ortofotoplanlardan istifadetmklkl mlumatlarnyoxlanmasOrtofotoplanlardan istifadetmklkl mlumatlarnfaktiki vziyyvziyytuyunlaunladrlmasDainmaz mlakn Qeydiyyat Layihsind gözlniln ntic:Danmazmlakn n Rqmli RKadastr mlumatlarmlumatlar• Bldiyylrin srhdlri(Yaay v cra nümayndliyi)• küçlrin mrkzi xtlri• kadastr yerlri (zonalar)• kadastr bloklar• torpaq sahlri• tikililrin mrkzlri• Ünvanlar• Mühndis qurular:qaz xtlri;neft xtlri;su xtlri;elektrik ötürücü xtlr;kanalizasiya xtlri;küç v yollar;laqlndirici xtlr;hidroqrafiya obyektlri;v sair.308<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDainmaz mlakn Qeydiyyat Layihsindgözlniln ntic:ndeks kadastr xritlriDainmaz mlakn Qeydiyyat Layihsindgözlniln ntic: Dainmaz mlakn Qeydiyyat Layihsindgözlniln ntic:Mrkzi mlumat bankndadanmaz mlak haqqnda mlumat<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>309


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDainmaz mlakn Qeydiyyat Layihsindgözlniln ntic:ArcGIS 3D Analiz ModuluDQQTNZGÖRTKKÜREDRM!310<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIK.K.T.C.DE KADASTRO HARTALARININ YENLENMESHacire DENZ, Mustafa YANGINTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Dairesi21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• K.K.T.C.de KADASTROHARTALARININ YENLENMESLENMESHACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>311


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARASUNU• KKTC• TAPU VE KADASTRO TARHÇE• ÇALIMALAR• SONUÇ VE ÖNERLERHACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• Kbrs, Akdeniz’in in Sicilya <strong>ve</strong> Sardunya’dan dan sonra üçüncncü büyük k adasdr.Kbrs s adas 30.33 <strong>ve</strong> 35.41 enlemleri <strong>ve</strong> 3<strong>2.</strong>23 <strong>ve</strong> 34.55 boylamlararasndadndadr.• Kuzey KbrKbrs’n n kuzeyinde 65 km mesafe ile Türkiye, Tdousunda 112 kmmesafe ile Suriye, 267 km ile srail, 162 km ile Lübnan; Lgüneyinde gGüney GKbrs s <strong>ve</strong> 418 km ile Msr; Mbatsnda ise 965 km ile Yunanistan yeralmaktadr.HACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• Kbrs’n n esiz eAkdeniz iklimi doal zenginliin olumasmasndabüyük k bir etken olmutur. En yaygn n orman tipi aaçatürleriçam,selvi, , mee e <strong>ve</strong> sonradan adada yetitirilentirilenokaliptüststür. Portakal, turunç, , limon, mandalina, greyfurtgibi narenciye ürünleri nleri yannda nda karpuz, baz sebzeler, zeytin<strong>ve</strong> harup aaçlar yetiir. ir. Bitki örtüsü hayvanclk k (keçiler <strong>ve</strong>koyunlar) için i in idealdir.HACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC312<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• Kuzey KbrKbrs’n n esiz esahilleri ayrca Akdeniz'de neslitükenmekte olan caretta caretta kaplumbaalaralar için in uygunyumurtlama merkezleridir.• Karpaz Milli Park’nda 250 civarndaözgürce yaayan ayan yabanieek ek bulunmaktadr.HACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• 1874 YILINA BATI FLSTFSTN ÖLÇMEYE BALAYIP DÖRT DYILDATAMAMLAYAN KTCHENER K1878 DE TAMAMLAMI VE HEMENARDINDAN OSMANLI MPARATORLUUNDAN UNDAN KRALANAN KKIBRISADASININ DETAYLI BR B R HARTASINI YAPMA YOLUNA GTMGTMTR• 1881-18831883 LKÇALIMALARI YOLLARI,DERELER,DA,DALIK YERLERKAPSAYAN HARTASI OLACAKTIRHACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• 1901-1911 1911 YILLARI ARASINDA MAGOSA KAZASINI KAPSAYACAK OLANHASSAS OLMAYAN• 1_2500 ÖLÇEKL HARTALARDIR.• 1915 YILINDA NRENGNRENG AINA BALI HASSAS ÖLÇÜLERE BALANMILANMITIR.• 1:2500 -1:500ÖLÇEKL HARTATA-PLANLARDIR• 1919-1929 1929 YILLARI ARASINDA PLANÇETE YÖNTEMYNTEMYLEÖLÇÜLERE DEVAMEDLMLMTR.• 1:5000 ÖLÇEKL HARTALARHACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>313


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• 1945 E KADAR BAZI BÖLGELERDE BREVZYONLAR YAPILMITIR.HARTALARIN BASIM ÇALIMALARI MISIRDA YAPILMITIR.• 1973 YILINDA YNE YNGLTERE TARAFINDAN ADANIN 1:100000,1:50000, 1:25000, 1:5000 ÖLÇEKL TOPORAFARAFAK K HARTALARYAPILMITIR.HACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• TAPU VE KADASTRO DARESRESNDE YAPILMAKTA OLANÇALIMALARMALAR• KLASK K KADASTRO YÖNTEMYNTEM (ZNCNCRKULLANARAK)LEÖLÇMELER DE DEVAM ETMEKTEDR.BURDA DA YNE YYOUNLUUNLUUNUN UNUN ARTMASINDAN DOLAYI ELEKTRONKÖLÇMELERLE KLASK K YÖNTEMLER YKARI I KARIYAGELMEKTEDR.HACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• SAYISAL KADASTRO BÖLÜMÜMÜZDEBSE VATANDA VE DEVLETTARAFINDAN AÇILAN ADOSYALARIN ÇALIMALARI PARSELBAZINDA YAPILMAKTADIR.BU ANLAMDA BÜTÜNLBNLÜKLÜ ÇALIMAYAPILAMAMASININ SONUÇLARIYLA DA KARI I KARIYAKALMAKTAYIZ.HACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC314<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• 1998 DE KUZEY KIBRIS TÜRK TCUMHURYETYET LE TÜRKTRKYECUMHURYET ARASINDA MZALANAN PROTOKOL KAPSAMINDANRENG SIKLATIRMASI YAPILMI VE PLOT PBÖLGE BOLARAKÇALIMALARA BALANILMILANILMITIR.BU KAPSAMDADEMRHAN,CRHAN,CHANGR,BEYKÖY, Y, MNARELMNARELKÖY, Y,ÇUKUROVA,GÖKHAN,BALIKKESR,MERÇ,GAZKÖY,DÜZOVATAMAMLANMITIR.DETIR.DERMENLK K KÖYÜNÜN K SE ASKIYA HAZIRDURUMDAHACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• SAYISAL KADASTROYA GEÇTE KARILAILAILAN ILAN GENEL PROBLEMLER• PAFTA KÖE K E KOORDNATLARINA AT A T DEERLERERLERN N ELMZDE OLMAMASI• PAFTA-PLANLARIN PLANLARIN YAKLAIK 100 YIL ÖNCE YAPILMI OLMASI• ORJNAL HARTALARIN ELMZDE OLMAMASI• TEKNK K PERSONEL EKSKLKLHACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• SAYISAL KADASTROYA GEÇTE KARILAILAILAN ILAN UYGULAMADAKZORLUKLAR:• PAFTA-PLANLARIN PLANLARIN YAKLAIK 100 YIL ÖNCE YAPILMIOLMASINDAN DOLAYI HARTALARINÇOK YIPRANMI OLMASI,• X VE Y YÖNÜNDE Y NDE HARTA BOYUTLARININ DEMES• YERLERM M YERLERNN N O GÜNKGNKÜ KOULUL-HTYAÇ-NÜFÜSYOUNLUUNLUUNA UNA GÖRE GFARKLI ÖLÇEKLERDE YAPILMI OLMASI• FARKLI ÖLÇME TEKNKLERKLERNN N KULLANILMI OLMASIHACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>315


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• KONTROLLU ÖLÇME YAPILIKEN YARARLANILAN• NRENG VE POLGON NOKTALARINA AT A T RÖPER RKARTLARI,• ARAZ ÖLÇÜKROKLERLER, , PRZMATZMATK ÖLÇÜLER (ZNCNCRKULLANARAK)HACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• KONTROLSÜZ ÖLÇME-PLANÇETE YÖNTEMYNTEMYLE• HARTALARIMIZDA NRENGNRENG VEYA POLGON NOKTALARI MEVCUTDELDR• PARSEL ÖLÇÜLERNE AT A T HERHANG BR R DEER ER YOKTUR• HARTADA MEVCUT SABTLER (MEZARLIK,KLSE, CAM,KUYU V.B)LE ARAZDEKDEK SABTLER ARASINDA BAZI BÖLGELERDE BDARALMABAZI BÖLGELERDEBSE BOLARMA(BOLLUK) OLMASIHACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• SONUÇ-ÖNERNERLER• HIZLA GELEN TEKNOLOJY SATIN ALMAK KOLAYLAMIMIOLMASINA RAMEN BUNUNLA EEZAMANLI OLARAK YASAL ALTLIKOLUTURACAK KANUN-TÜZÜK-YÖNETMELNETMELKLERN N DE YAPILMASIGEREKT• BU ANLAMDA HEDEFE ULAABABLMEKÇN N T.C. TARAFINDANGÖREVLENDRLEN PERSONELE EK OLARAK KOORDNATNATÖRDÜZEYNDE BR B R ATAMA YAPILMASIHACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC316<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• SONUÇ-ÖNERNERLER• 15.04.<strong>2008</strong> PROTOKOLÜNDE YER ALAN KARILIKLI UZMANLARINDETRLMES KAPSAMINDA K.K.T.C. DEK TAPU-KADASTROKADASTRO-HARTA BÖLÜMLERBMLERMZDEN MEMUR ARKADALARIMIZINHZMETÇ ETM M KAPSAMINDA• SSTEM Y ANLAMAK,ANALZ Z ETMEK VE SSTEME S STEME DAHA Y NASILENTEGRE OLUNABLECELECEHUSUSLARINDA GÖRÜGSAHBOLABLMELERLMELER MAKSADIYLA TÜRKTRKYEDE UYGULAMALI OLARAKÇALIMALARA KATILMASIHACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• SONUÇ-ÖNERNERLER• EKONOMK K BÜYÜME, BNÜFÜS N S ARTII, I, STRATEJK K VE POLTK K DURUM,MÜLKYET HAKLARININ KORUNMASI GELENEKSEL KADASTRO LEYAPILAMAYACAI,I,• DER KURUMLARIMIZA DA HTAP HEDECEK EKLDEÇOK MAKSATLIKADASTRO HARTALARIN YAPILMASI GEREKTHACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• SONUÇ-ÖNERNERLER• YASA GEREKURULAN LSANLI LHARTA KADASTRO BÜROLARININBDAHA VERMLML VE KALTELTEL BLG ÜRETM SALAYABLAYABLMELER ÇNEN AZ BR B R HARTA MEZUNU DA ÇALITIRMA ZORUNLUUNUNUNUNGETRLMESLMESHACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>317


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• SONUÇ-ÖNERNERLER• 15.04.<strong>2008</strong> TARHLHL PROTOKOL KAPSAMINDA• Kuzey KbrKbrs, <strong>Kadastro</strong> Yenileme <strong>ve</strong> Saylalatrma, <strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> Tapu<strong>ve</strong>rilerinin güncellenmesi, gTürkiye' Tdeki TAKBS S benzeri bir bilgisisteminin kurulmas• AAMASINDA AMASINDA YAPILAMSI OLASI HALELERDE PARSEL BRM BÜCRETLERNN N DÜÜK D K GÖSTERGSTERLMES VE BUNUN SONUCUNDATÜRKYEDE DE KARILAILAILAN ILAN OLUMSUZ LUKLARIN BENZERNNYAANMAMASI ANMAMASI AYRICA YAPILAN ÇALIMALARA DA Y BR R PRESTJKAZANDIRABLECEKTLECEKTRHACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• SONUÇ-ÖNERNERLER• 15.04.<strong>2008</strong> TARHLHL PROTOKOL KAPSAMINDA• AÇILACAK OLAN OLASI HALELERDE YAPILACAK HACMNE GÖRE GK.K.T.C. DE KURULAN LSANLI LKADASTRO BÜROLARI BLE BRLBRLKTEKATILINMASI HALNDE DAHA KALTELTEL,DORUÇALIMALARINYAPILABLECELECEHACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC21-24 24 MAYIS <strong>2008</strong> – <strong>2.</strong>KADASTRO KONGRES ANKARA• SEVG SAYGILARIMLA ..•• T EEKKEKKÜRLER!HACRE DENZ - MUSTAFA YANGINTAPU VE KADASTRO DARESRES – LEFKOA\KKTCKKTC318<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIREAL ESTATE CADASTARE IN SERBIASuleiman A. DABBASREPUBLIC C OF SERBIAREAL ESTATE CADASTAREIN SERBIASuleiman A. DabbasAnkara, 23.05.200<strong>2008</strong><strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>319


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBASIC COUNTRY DATAThe cadastre in Serbia is organized by:- Republic Geodetic Authority and- private sector AREA - 8,8 million ion ha Political Municipalities -189 Cadastral Municipalities –5.828 Cadastral parcels –about 21 million Population – about 8 millionTHE HISTORY OF SURVEYING ACTIVITIESAND REAL ESTATE EVIDENCE – RECORD –The Sur<strong>ve</strong>ying and Cadastre activities begin at theend of 18 th century and influence from the Turkish tapiLand Book – evidence of property rights – end of 19 thcentury - 1937Land Cadastre – evidence of land and real estate usersand for taxation purposes.Land Cadastre(Type of Cadastre)Real estate Cadastre(Type of Cadastre &Type of ownership )Land Book(Type of ownership )Till the year 1988.454141 CM100 %00 %1287 28 %REASONS FOR FORMING REAL ESTATECADASTRE in 1988 2/3 of Serbia ha<strong>ve</strong> no evidence of property rights, Shortage of recording property rights, Impossibility of recording property rights onbuildings, flats and business spaces, Impossibility of recording mortgages and otherrestrictions, Incompatibility with the EU regulations andstandards, The definition of Real Estate Cadastre Evidence: Public RegisterPrimary evidence (land andobjects) and property rights on Real Estate320<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASISCHEMA OF FORMING G REAL ESTAECADASTRELand Cadastre (LC)Land Book (LB)Alpha-numeric DataDigital formGraphical Data -Analog formAnalog Formhand writingReal Estate Cadastre (REC)Alpha-numeric Data - digital formGraphical Data (maps) – analog or digital formRealization of REC from 1988 to <strong>2008</strong> 85% of Cadastre municipalities11%4%85%KN - katastar nepokretnosti (3846 )Z - zemljišna knjiga (520 )KZ - katastar zemljišta (195 )GEODETIC ORGANIZATIONS –Sur<strong>ve</strong>ying Companies and BureausBy passing the Law on state sur<strong>ve</strong>y and registrationof property rights 2002, , and the Decree on sur<strong>ve</strong>yingmeasurements and collecting legal data anddocument for registration work can be executed byprivate sector,The private sector can be a company/organization/registered business to execute the technical work forland sur<strong>ve</strong>y, establishing and maintaining the realestate and utilities cadastre.The state authority undertakes technical supervision;<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>321


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIRepublic Geodetic c Authority(RGZ Formed 1992)Republican le<strong>ve</strong>lOrganizational structureSerbian parlamentSerbian Go<strong>ve</strong>rnmentMinistriesSpecialOrganisationsRepublic GeodeticAuthority7 DepartmentsRegional10 Regional CentersLocalPrivate Sur<strong>ve</strong>yingOrganisations164 Local Cadastre officesRGZ Z Activities and DepartmentsRGZ Activities carries out technical and administrati<strong>ve</strong>tasks related to state sur<strong>ve</strong>y, land cadastre, real estatecadastre, utility cadastre and registration of propertyrights, their maintenance and updating.1. Basic Geodetic Works– State reference networks, all categories of higher ordertrigonometric networks, precise and high accuracy le<strong>ve</strong>lingnetworks, Astronomical and gravity networks, Determination ofGeoid Surface and Digital Terrain Model.– State reference networks WGS84– RGZ established a GPS reference network for all geodetic,navigational and other activities.– Linking GPS reference network with European Reference Frame(EUREF).RGZ Activities and Departments<strong>2.</strong> Real Estate Sur<strong>ve</strong>ying– Processing and producing of cadastral and geodetic maps(1:1000 - 1:10000) , Orthophoto maps production, landterritory regulation, Cadastral land classification, Landevaluation and land consolidation, photogrammetric sur<strong>ve</strong>yactivities and Satellite image processing.3. Legal and normati<strong>ve</strong> Activities O<strong>ve</strong>rview and draft the related laws, by-law regulations,Decrees, Statutes, Instructions, Directions and Other officialRGA regulations,4. Financial5. Internal and External Supervision, documentsand maps approval322<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIRGA A Activities and Departments6. Real Estate Cadastre– Establishing a Real estate cadastre which represents amodern, unified, efficient, high-quality, reliable, cost effecti<strong>ve</strong>and public register of real estate and real property rights.7. ICT / IT management and GIS– Department for information management Section for WEB technology and business systems Section for data administration, planning and standardization.– Department for implementation and GIS technology support, Section for digital cadastral maps Section for digital utilities cadastre maps. Section for Hardware and software maintenance, as well as datadistribution via Intranet and Internet;Donor Projects1. World Bank<strong>2.</strong> European Union - CARDS, digital orthophoto plans,Twinning programmes, technology implementation,3. Germany (GTZ) - Land management / real propertyregistration,4. Sweden (SIDA) - Capacity building and digital archi<strong>ve</strong>,5. Norway - Plans and maps scanning centre,6. France (IGN) - Methodology for property valuationWorld Bank REC-ProjectThe task of the REC Project is to increasein<strong>ve</strong>stor’s s trust, decrease building expenses andprovide efficient rights registration as well as acadastral system which supports an efficient realestate market.In order to achie<strong>ve</strong> the set goal, the Project will– Support the impro<strong>ve</strong>ment of the real estatecadastre– Impro<strong>ve</strong> the institutional capacity of the RGA workthrough two main components.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>323


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIWorld Bank ProjectOne of the main aims of this Project is to de<strong>ve</strong>lop aunique real estate cadastre in Serbia and to Increasein the number of mortgages.The Law on mortgage was passed in December2005, and registering mortgages began on March2006, when the RGA took charge of keeping theCentral register of mortgages.The mortgage register contains all mortgagesregistered in the land book and real estate cadastre.WEB ServicesmortgagesLast year RGZ recei<strong>ve</strong>d twice as many requests formortgage registration than the previous year – and 5times more in Belgrade.This increase in the number of registered mortgages wasenabled by extending the geographic co<strong>ve</strong>r of the realcadastre which promoted the de<strong>ve</strong>lopment of themortgage market and supported market transactions.The central mortgage register is kept by RGZ.Registration can be undertaken on line (username/password) www.rgz.sr.gov.yu/ceh/324<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIHow to registerAgencies and individuals with an interest in the propertyha<strong>ve</strong> registration effected immediately upon application.Other companies ha<strong>ve</strong> to state the purpose for accessingthe Central mortgage registerThe form for registration has to be filled ttps://www.rgz.sr.gov.yu/ceh/registracija.aspxFor the time being the access is free of charge and thenumber of users is not limitedRegistering by email addresses with the domain yahoo,hotmail, gmail and other virtual email addresses are notacceptedSummary of Future ActivityBy 2010:– complete the REC and establish an unique informationsystem all o<strong>ve</strong>r the country,– Transfer spatial data to the UTM projectionBy 2015 adopt new standards in GPS, GLONASSand GALILEO systems.By 2012 reconstitute and establish IS topographicdata, and the IS utility Cadastre.Supported by on-going:– promotion of business processes,– HR Capacity building.Thank you for your attentionsdabbas@landequity.com.au<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>325


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI326<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASISTUDY INTO GOVERNANCE IN LAND ADMINISTRATIONTony BURNSStudy into Go<strong>ve</strong>rnance in LandAdministrationTony BurnsMay <strong>2008</strong><strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>327


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGo<strong>ve</strong>rnance• Go<strong>ve</strong>rnance is a topical issue• Some well established indices:– Weberian Comparati<strong>ve</strong> Study (1970-1990)– Global Competiti<strong>ve</strong> Index (1979-2005)– Corruption Perception Index (1995-present)– World Go<strong>ve</strong>rnance Assessment (1996-2000, 2001-2006)– Freedom House (1972-present)– Afrobarometer (1999-2003)– Global Integrity Index (2003-2004, 2006)– Bertelsmann Transformation Index (2003, 2006)Go<strong>ve</strong>rnance in the Land Sector• Go<strong>ve</strong>rnance is an issue in the land sector:– High profile corruption cases in the land sector (Kenya,Indonesia, China, Tanzania, Cambodia)– TI sur<strong>ve</strong>y in South Asia in 2002 – land 2 nd most prone tocorruption in Pakistan, 3 rd in India, Bangladesh and Sri Lanka– Thailand – uni<strong>ve</strong>rsity study in 1999 found land fourth mostprone to corruption (after Customs, Police and Re<strong>ve</strong>nueDepartments)– FAO study on Go<strong>ve</strong>rnance in Land Sector (2007)– Not just a de<strong>ve</strong>loping country issueGo<strong>ve</strong>rnance in the Land Sector• Some existing go<strong>ve</strong>rnance measures for landadministration:– Doing Business (land registration since 2005)– Land administration efficiency indicators (LEI, 2007)– IFAD indicators (expert panels)– Real Estate Transparency Index (Jones Lang LaSalle)– International Property Rights Index (IPRI)– Legal and Institutional Framework Index (LIFI - UN-Habitat)– ILC working on indicators at present– TI in global corruption barometer (from <strong>2008</strong>)• Useful, but limited in ability to track changes in time oridentify specific policy inter<strong>ve</strong>ntions328<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIStudy Objecti<strong>ve</strong>sUndertake a study of go<strong>ve</strong>rnance in land administrationthat comprehensi<strong>ve</strong>ly identifies the issues that need tobe addressed and provide practitioners as well as policymakerswith information on how to tackle them in anintegrated manner at the country le<strong>ve</strong>l.Study Objecti<strong>ve</strong>sThe study will:(i) establish a conceptual framework for goodgo<strong>ve</strong>rnance in land administration(ii) apply this framework to specific country cases(Tanzania, Burkina Faso, Indonesia, Peru, KyrgyzRepublic)(iii) aim to translate case study results and theconceptual framework into a set of indicators thatcould be regularly monitored within country and ata more global le<strong>ve</strong>l.Conceptual Framework Approach• De<strong>ve</strong>lopment of a coherent set of statements that setout objecti<strong>ve</strong>s for good go<strong>ve</strong>rnance in landadministration• Analysis of the key elements that underpin eachobjecti<strong>ve</strong> for good go<strong>ve</strong>rnance in land administration• De<strong>ve</strong>lopment of key policy questions that impacted onthe targets for go<strong>ve</strong>rnance in land administration• De<strong>ve</strong>lopment of a set of numerical indicators thatassessed the status of the targets in good go<strong>ve</strong>rnance<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>329


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIConceptual FrameworkStrategy for Good Go<strong>ve</strong>rance in Land Administration(Key issues, underlying causes, political economy, possible policy inter<strong>ve</strong>ntions)Objecti<strong>ve</strong>s for Good Go<strong>ve</strong>rnance in Land Administration(Country land policy context)(Indicators)Good Go<strong>ve</strong>rnance Principles(Legitimacy, Accountability, Effecti<strong>ve</strong>ness, Participation, Fairness)Objecti<strong>ve</strong> Statements for GoodGo<strong>ve</strong>rnance in Land Administration1. Land policy is in line with the principles of fairness and equity<strong>2.</strong> A variety of accepted and socially legitimate rights is legally recognizedand can be recorded3. Land management and associated instruments such as land use planningare undertaken in an efficient, transparent manner4. Land administration institutions ha<strong>ve</strong> clear mandates and operatetransparently, cost-effecti<strong>ve</strong>ly and sustainably5. Information provided by the land administration system is reliable,sufficient, and accessible at reasonable cost6. Management, acquisition and disposal of public land follow clearprocedures that are applied transparently7. Property valuation ser<strong>ve</strong>s public and market needs and propertytaxation is clear and efficient8. Judicial and non-judicial institutions are accessible with clear mandatesand resol<strong>ve</strong> disputes fairly and expeditiously1. Land policy is in line with targets of fairnessand equityLand Policy Contextual QuestionsTarget IndicatorsIs land policy reform conducted in a participatory mannerthat contributes to a common vision with clearbenchmarks?Inequality in land ownership (Gini coefficient)% of property registered in the name of a femaleDoes the land policy recognize all tenure regimes in thecountry?Does land policy address the issues of (historical) equityand alternati<strong>ve</strong> means of providing access to land?Is there discrimination or restrictions based on gender,ethnicity, race, etc?Are any restrictions on transferability temporary andjustified by external policy objecti<strong>ve</strong>s?Are there restrictions on the rental markets?Is there policy to protect against unjust evictions?330<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong> A variety of accepted and socially legitimaterights is legally recognized and can be recordedLand Policy Contextual QuestionsTarget IndicatorsIs there legal recognition for all tenure regimes in the country?Are mechanisms available to make transitions between the tenure regimes?Is there a clear statement available of the evidence required to pro<strong>ve</strong> rights?Does uncertainty in administrati<strong>ve</strong> boundaries create uncertainty in rights?Does uncertainty in the boundaries of land classes create tenureuncertainty?Is the need to pro<strong>ve</strong> compliance with land use requirements a barrier to theregistration/recording of rights?Is the need to provide building permits a barrier to the registration/recordingof rights?Do tax clearance certificates need to be presented in order to register/recordrights?Is an administrati<strong>ve</strong> approval (by customary chief, commune head, mayor,go<strong>ve</strong>rnor etc) required prior to registration/recording of a right?Are maps and geodetic coordinates freely available?% of country o<strong>ve</strong>r which land rights ha<strong>ve</strong>been registered# properties registered for the first time inthe past year (excluding the subdivision/consolidationof existingregistered property) as a % of estimated# informal properties.Registered transactions as a % ofregistered properties.# days required to register an a<strong>ve</strong>ragetransfer# steps required to register an a<strong>ve</strong>ragetransfer% of country co<strong>ve</strong>red by cadastral mapsA<strong>ve</strong>rage time taken to produce a copy ofa cadastral map in response to a request(if available).3. Land management and associated instrumentssuch as land use planning are undertaken in anefficient, transparent mannerLand Policy Contextual QuestionsTarget IndicatorsIs there a clear process for registering land use rights formining, water use, fishing and forest har<strong>ve</strong>sting?Is there a law and well de<strong>ve</strong>loped process for land usecon<strong>ve</strong>rsions (eg rural to urban use)?Is there a clear process for considering landde<strong>ve</strong>lopment applications?The land rights system permits certainty in tradingcarbon credits with clear benefits to local communities.A<strong>ve</strong>rage time taken to effect change in rezoning land.Public system for tracking stages in the de<strong>ve</strong>lopmentapproval process% increase in the value of tradable land use rightstransactionsWater rights can be traded independently of land rights4. Land administration institutions ha<strong>ve</strong> clearmandates and operate in a transparent, costeffecti<strong>ve</strong>,and sustainable fashionLand Policy Contextual QuestionsTarget IndicatorsIs there a clear statement of institutional roles andresponsibilities for land administration functions?Is there any o<strong>ve</strong>rlap in the systems to register/recordrights in land?Are service standards and a clear schedule of feesavailable and displayed in land offices?Are updated SOPs/manuals available and in use in landoffices?Does an effecti<strong>ve</strong> administrati<strong>ve</strong> system exist for appealsto correct information in the land registry/recordssystems?Customer perception of corruption in the land sector.Customer perception of quality of services.Total official fees and taxes (measured separately) for theregistration of a transfer as a % of property valueRatio of re<strong>ve</strong>nue to expenditure for the provision of landadministration services (national, state or municipalityle<strong>ve</strong>ls).<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>331


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI5. Information provided by the land administrationsystem is reliable, sufficient, and accessible atreasonable costLand Policy Contextual QuestionsTarget IndicatorsIs policy in place to enable access to records withoutneeding to pro<strong>ve</strong> an interest in the property?A<strong>ve</strong>rage time taken to produce certified extract fromrecords in response to a request (if available).A<strong>ve</strong>rage cost to obtain a certified extract from the registry(if available),6. Management, acquisition and disposal of publicland follow clear procedures that are appliedtransparentlyLand Policy Contextual QuestionsTarget IndicatorsIs public land disposed of under an open, tender process? % of public land that is recorded in an in<strong>ve</strong>ntoryIs there an independent valuation procedure for% of public land that is charted on maps or recorded inexpropriation?the cadastre.Is there an independent appeals process for valuation in % market price obtained for the leasing of public land (ifthe case of expropriation?available).% market price obtained for the sale of public land (ifavailable).% market price paid for expropriated land .7. Property valuation ser<strong>ve</strong>s public and market needsand property taxation is clear and efficientLand Policy Contextual QuestionsTarget IndicatorsIs information on declared sale prices available from theland registry?Are valuation/rating lists publicly available?% of appeals that result in a reduction in the assessedvalueProperty tax collection efficiency (% tax collected to taxassessed)332<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI8. Judicial and non-judicial institutions are accessiblewith clear mandates and resol<strong>ve</strong> disputes fairly andexpeditiouslyLand Policy Contextual QuestionsTarget IndicatorsIs the responsibility to resol<strong>ve</strong> the different types ofdisputes clearly defined?Do parties ha<strong>ve</strong> access to institutions that areempowered to manage conflicts expeditiously andtransparently?% of court cases that are land related.A<strong>ve</strong>rage time taken to resol<strong>ve</strong> court disputes.Customer perception of the efficiency of disputeresolution mechanismsAre appeal mechanisms available and accessible in anon-discriminatory manner?Status and Next Steps• Case study countries identified– Indonesia, Kyrgyz Republic, Peru, Tanzania, Burkina Faso• Agreement on indicators and of a methodology– Administrati<strong>ve</strong> and effecti<strong>ve</strong>ness of service deli<strong>ve</strong>ry– Customer satisfaction and biases in access– Key processes to be tracked and methodology for doing so– Circulation within Bank and with other partners• Country Case Studies– Peru as a test – June/July <strong>2008</strong>– Workshop August <strong>2008</strong>– Other countries – September/October <strong>2008</strong>– Final report on case studies No<strong>ve</strong>mber <strong>2008</strong>• In coordination with others– Go<strong>ve</strong>rnance initiati<strong>ve</strong> by UN-Habitat/GLTN– Towards a voluntary code of conduct for go<strong>ve</strong>rnance jointly with FAO<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>333


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI334<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGENERAL INFORMATION ABOUT SURVEYING ANDCADASTRE IN LIBYAMahmoud EJWELI<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>335


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI 336<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI <strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>337


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI 338<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>339


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI340<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASISEKZNC OTURUMÇEVRE KORUMA, ARAZ TOPLULATIRMA VEKADASTRO LKLEROturum Bakan: Asiye Ülkü KUTLU/ HKMO Genel SaymanKONUKLAR:GAP Kapsamnda Yaplan Arazi ToplulatrmaÇalmalarUur BÜYÜKHATPOLU / DS XV. Bölge Müdür Yard.Kamulatrma Amaçl Toplulatrma(DS-TCK-TCDD-DLH)Yard. Doç. Dr. Ali ERD / Selçuk Ün.Arazi ToplulatrmaDr. Gürsel KÜSEK / Tarm Reformu Gn. Md.lüüToprak Koruma, Arazi Kullanm <strong>ve</strong> ToplulatrmaHalil AKDENZ / HKMO Ank. b. Bakan<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>341


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI342<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGAP KAPSAMINDA YAPILAN ARAZ TOPLULATIRMAÇALIMALARIUur BÜYÜKHATPOLUBölge Müdür YardmcsANLIURFAARAZ TOPLULATIRMANIN TANIMI VE AMACI• Arazi toplulatrmas, çeitli nedenlerle parçalanm, bölünmü <strong>ve</strong> ekonomiküretime imkan <strong>ve</strong>rmeyen parsellerin modern sulama sistemine uygun olarak tarlaiçi gelitirme hizmetleri <strong>ve</strong> proje sahasndaki kamu yatrmlar için yer tahsisleriylebirlikte planlanmas <strong>ve</strong> uygulanmas ilemidir.• Amac ise daha az zaman, az igücü <strong>ve</strong> sermaye kullanm ile tarmsal üretimiartrmak <strong>ve</strong> krsal kesimdeki hayat standardn yükseltmektir.• Arazi toplulatrmasnn bir çok faydalar olduu gibi sulama alanlarnda istenilenfayday salamak için vazgeçilmez bir ilemdir.• Sulama yaplan alanlarda arazi toplulatrma projesinin uygulanmasyla sulamaebekesinde % 35 tasarruf saland gibi, projenin uygulanmamas durumunda iseparsellerin %35’i susuz %40’ ise yolsuz kalmaktadr.• Toplulatrma projelerinin uygulanmasyla parsellerin % 100’ü suya <strong>ve</strong> yolakavumaktadr.• Sulama alanlarnda toplulatrma uygulanmasyla kanal güzergahlarnda arazileriçin kamulatrma yaplmamaktadr.• Toplulatrmayla birlikte, gelimi tarm teknikleri kullanlmakta, sulamarandman yükselmekte, iletme merkezi ile parseller arasndaki mesafelerksalmakta, iletme büyüklükleri artrlmakta, arazilerden elde edilen netgelir artmakta, proje alannda özellikle sosyal huzur gibi çok önemli faydalarsalanmaktadr.• Arazi toplulatrma projeleri, sulama projelerinin maliyetinin çok çok altnda düükbir maliyetle yaplabilmektedir.Yaylak Ov.Sul.Prj.(18 322 ha)Bozova Pom.Sul.Prj (8 669 ha)n.hale Bedeli : 165 000 000 $ n.hale Bedeli : 57 300 000 $ +68 700 000 €Top. Ke.Bedeli : 875 Milyar TLhale Bedeli : 149 Milyar TLTop. Ke.Bedeli : 370 Milyar TL.hale Bedeli : 55 Milyar TL.(2001 yl yatlar)<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>343


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIFAYDALARI- Parçal <strong>ve</strong> ekilsiz araziler bir araya getirilerek <strong>ve</strong>rimlilik artrlmakta <strong>ve</strong> makinelitarma uygun hale dönütürülerek girdilerde tasarruf salanmaktadr.- Mütereklikten doan huzursuzluklar mütereklie son <strong>ve</strong>rebildii için ortadankalkmaktadr.- Bütün parsellerin yol <strong>ve</strong> su ile irtibat salanmaktadr.- Köy snrlar; yol, Kanal, Kanalet gibi sabit hudutlara dayandrldndan köyleraras snr ihtilaar ortadan kalkmaktadr.- htiyaç duyulan köylerde yeni köy gelime alanlar ayrlmaktadr.- Arazi Toplulatrmas ile birlikte % 50 tarmsal üretim art olmaktadr.- Proje alanlarnda % 10 kamu yatrm pay kesintisi ile herhangi bir kamulatrmabedeli ödenmedii gibi sulama inaatlarnda % 30 orannda tasarrufsalanmaktadr.GAP alanndaki illerden sadece anlurfa ilinin tamam Tarm Reformu UygulamaBölgesi olarak ilan edilmitir. Bu proje ile sulanacak olan 1.822 Milyon Ha’lk alann%51 (932 250 Ha.) anlurfa ili snrlar dahilindedir. Bu açdan bakldnda anlurfailindeki Tarm Reformu çalmalarnn önemi kendiliinden ortaya çkmaktadr.Ayrca çalmalarna 1995 ylnda Mülga Köy Hizmetleri Genel Müdürlüü sorumluluundabalatlp daha sonra Tarm Reformu Bölge Müdürlüü Uygulama Alanna dahil edilenKayacak Baraj Sulama alan içinde bulunan Gaziantep iline bal 9100 Ha (17 Köy) <strong>ve</strong>Kilis iline bal 11000 Ha (17 Köy) uygulama alan olarak ilan edilmi, Gaziantep ilinebal 9100 Ha (17 Köy) 07.0<strong>2.</strong>2007 tarihinde yüklenici rmaya yer teslimi yaplarakçalmalar balatlmtr.Diyarbakr li Merkez lçe Ekinciler <strong>ve</strong> Çakmak köyleri arazi toplulatrma projesi24.09.2007 tarihinde yüklenici rmaya yer teslimi yaplarak çalmalar balatlmtr.GÜNEYDOU ANADOLU PROJES344<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGAP’TA 22 BARAJ, 19 HDROELEKTRK SANTRALI, 1,822 MLYON HEKTARSULAMA ALANI BULUNMAKTADIR.TÜRKYE’NN HDROELEKTRK ENERJ POTANSYELNN % 21’, GAP’TABULUNMAKTADIRTÜRKYE’NN SULANABLR TARIM ALANININ % 20’S GAP’TADIRGAP’IN CAN DAMARI DCLE - FIRAT NEHRLER TÜRKYE SU POTANSYEL-NN YAKLAIK %28.5’N OLUTURMAKTADIR.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>345


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITürkiyeGeneli71%FIRAT17%DCLE12%GAP ENERJ PROJELERNN % 74’Ü TAMAMLANDI 14 baraj <strong>ve</strong> 9 HES iletmedeGAP SULAMA PROJELERNN %15’ TAMAMLANDI, %6’ SININ NAATIDEVAM EDYOR.1 822 000 hektar sulama sahasnn (%46 cazibe+%54 pompaj) 272 972 hektar sulanyor,99 518 hektarda inaat devam ediyor• 16.06.1986 tarihinde Bakanlar Kurulunca Tarm Reformu uygulama bölgesi ilanedilen anlurfa linde, arazi toplulatrma çalmalar Temmuz 1989 ylndabalamtr.• DS tarafndan sulama projeleri <strong>ve</strong> inaatlar yürütülmekte olup Bölgemiz sulamaprojelerinde uygulanan zorunlu toplulatrma çalmalar Tarm Reformu BölgeMüdürlüü kontrollüünde yürütülmektedir.• anlurfa Bölgemizde 2007 yl sonu itibariyle 196 608 ha (%21.09) iletmede, 14512 ha (%1.56) inaat programnda, 342 708 ha yatrm programnda, 290 213 haplanlamas tamamlanan, 18 618 ha etüdü devam eden saha olup kalan 69 591 hasaha ise etüt edilecektir.I-Harran Ovas II.Ksm Sul. Alan Toplulatrma Projesi16 000 HaAkçakale 16, Harran 11 köyde 05.09.2000 tarihinde ie balanlm, 27 Köyün parselasyonplanlarnn arazi <strong>ve</strong> büro kontrollerinin yaplmas için <strong>Kadastro</strong> Müdürlüünce çalmalarabalanmtr.346<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIHarran Ovas II.Ksm Sul. Alan Toplulatrma Projesi15 780 HaMerkeze bal 21 köyde 05.09.2000 tarihinde ie balanlm. Bu alann blok planlarnntamam 2007 ylnda Bölge Müdürlüümüze intikal etmi olup tercih alm çalmalartamamlanarak 2 köyün parselasyon plan mahallinde askya çkarlmtr.Harran Ovas II.Ksm Sul. Alan Toplulatrma Projesi9 000 Ha (13 090 Ha)Akçakale 8, Harran 3 Köyde 05.09.2000 tarihinde ie balanlm, 11 köyün parselasyonplanlar tamamlanm olup,<strong>Kadastro</strong> Müdürlüü ile yaplan görümede 18 000 Ha <strong>ve</strong> 16 000 Ha AT projelerinintamamlanmas neticesinde, bu projede de çalmalara balanlacaktr.Baziki-Suruç Ovas Toplulatrma Projesi- 18 500 Ha; (Yaylak)- Bozova lçesine bal 36 Köy 2 Belde Austos 2001 tarihinde ie balanlm, tümçalmalar tamamlanmtr.- Suruç Ovas 94 814 Ha;AT1, AT2 hazrlanm, 134 yerleim yerini kapsayan alan, Toplulatrma Alan ilanedilmitir. Bu proje kapsamnda yer alan Kadastral Parsel Alan kontrolü ii 2006 ylsonu itibariyle yüklenici rmaya <strong>ve</strong>rilmi <strong>ve</strong> rma tarafndan saysallatrma çalmalartamamlanm. Saysallatrma paftalar <strong>ve</strong> dokümanlar <strong>Kadastro</strong> Müdürlüünegönderilmi olup, kontrol çalmalar devam etmektedir.Harran Ovas II.Ksm ProjesiArazi Toplulatrma Alannda (2500 Ha.) ihalesi Genel Müdürlüümüz tarafnda yaplm19.09.2007 tarihinde yüklenici rmaya yer teslimi yaplarak ie balatlmtr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>347


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIÜnlü Köyü Toplulatrma ProjesiHarran lçesi Ünlü Köyünde zorunlu toplulatrma karar alnarak çalmalara balanlm,At-1, At-2, halihazr çalmalar tamamlanmtr.DYARBAKIR L EKNCLER VE ÇAKMAK KÖYLER ARAZTOPLULATIRMA PROJESDiyarbakr line bal Ekinciler <strong>ve</strong> Çakmak Köyleri (2000 Ha) Arazi ToplulatrmaProjesinin ihalesi 10.08.2007 tarihinde yaplm, 19.09.2007 tarihinde de sözlemesiimzalanmtr. 24.09.2007 tarihinde yüklenici rmaya yer teslimi yaplarak, iebalatlmtr.Gaziantep Kayack Baraj Sulama Alannda bulunan 20 000 Ha lk alann ön etüdüyaplmtr.2006 Yl yatrm programndan yer alan;Gaziantep li Ouzeli lçesine bal 17 köyü kapsayan 9 100 Ha lk alann 25.1<strong>2.</strong>2006tarihinde halesi yaplm, 06.0<strong>2.</strong>2007 tarihinde sözleme imzalanm, yüklenicirmaya 07.0<strong>2.</strong>2007 tarihinde yer teslimi yaplp ie balatlm, halihazr çalmalartamamlanmtr.2007 yatrm programnda bulunan;Kilis li Elbeyli ilçesine Bal 17 köyü kapsayan 11 000 Ha lk alann ihalesi TarmReformu Genel Müdürlüü tarafndan yaplacaktr.ubuyukhatipoglu@dsi.gov.tr348<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKIRSAL ALAN DÜZENLEMESNDE YEN YAKLAIMLAR(KAMULATIRMA AMAÇLI ARAZ DÜZENLEMES)KADASTRO LKSY. Doç. Dr. Ali ERD 1 , Prof. Hüseyin ERKAN 21Selçuk Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Mühendislik Mimarlk Fakültesi, Konya, aerdi@selcuk.edu.tr,2HKMO, Ankara, huseyinerkan35@yahoo.comÖZETKrsal alanlarn geliimi çok çeitli hizmetlere ihtiyaç duyulmakta <strong>ve</strong> izlenen çeitliyöntemlerle de krsal yaama sunulmaya çallmaktadr. Benzer ekilde daha genikesimlere götürülecek yol, sulama, demiryolu, hava alan, baraj vb. kamusal ihtiyaçlariçinde, krsal mekândan büyük oranda yararlanlmaktadr. Türkiye’de krsal mekanilgilendiren her bir hizmetin götürülmesi, farkl amaçlar için örgütlenmi, birbirleri ilekoordinasyon sorunlar yaayan bir çok kurum tarafndan salanmaktadr.Sadece bir amaç için yürütülen çalmalar krsal mekana yarar salad gibi, ihtiyaçduyulan hizmet alanlarnn karlanmasnda kamulatrma yolu en önemli seçenek olarakkullanlmaktadr. Bu yöntem, tarmsal hayata birçok zarar <strong>ve</strong>rdii gibi, hizmet bedelininartmasna ya da telasi güç sosyal skntlara sebep olabilmektedir.Bu hizmetlerin götürülmesinde birçok <strong>ve</strong>ri altlndan yararlanlmaya çallmaktadr.Planlama <strong>ve</strong> deerlendirme yaplmasnda kullanlan <strong>ve</strong>ri altlklarmzn mevcutdurumu arzu edilen nitelikte deildir. Verilerin mevcut durumu hizmetlerin baarsn<strong>ve</strong> gerçekletirilmesini geciktirebilmekte ya da hizmetin yararn olumsuz yöndeetkileyebilmektedir.Çalmada, krsal mekân yürütülen iyiletirme çalmalar, Türkiye <strong>ve</strong> dier ülkeleraçsndan ele alnmakta, genel kamusal yaplarn oluturulmasndaki yöntemlerirdelenerek, yaanan darboazlar sralanmaktadr. Çalma bütününde özellikle kadastralaltlklarn <strong>ve</strong> dier <strong>ve</strong>ri kaynaklarnn durumu <strong>ve</strong>rilerek olmas gereken bilgi altyaps<strong>ve</strong> önemi sralanmaktadr. Çalmada, yeni dönemde olmas gereken model bir bilgialtyapsnn özellikleri <strong>ve</strong> gerçekletirilmesi kurallar <strong>ve</strong>rilmektedir.Anahtar kelimeler: Arazi düzenlemesi, kamulatrma, <strong>kadastro</strong>, bilgi sistemiABSTRACTIn this study, an in<strong>ve</strong>stigation of public Works in rural areas in Turkey an western countriesis performend. Proplems that ocur in these services will be analyzed and solution methodsfor these proplems is offered. An analysis into information sources will be in<strong>ve</strong>stigated. Anew information system is offered.Keywords: Land Arrangement, Expropriate, Cadastral, Information System<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>349


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI1.GRKrsal mekân düzenleme, baka bir deyile yeniden düzenleme çabalar çok eski çalardanberi yapla gelmi <strong>ve</strong> dünya var oldukça da bu çabalar sürdürülecektir. Krsal mekândüzenlemede çok çeitli gerekçeler <strong>ve</strong> amaçlarla farkl uygulamalar yaplmaktadr. Birçokgerekçeyle krsal mekânlarda özel <strong>ve</strong> kamusal hizmet çalmalar yaplmaktadr. Buçalmalar, krsal mekânda yürütülen tarmsal aktiviteleri daha çada normlara getirmekiçin ya da oradaki yaam kalitesini iyiletirme amaçl yaplmaktadr. Baz çalmalar isebu hedeer dnda bölgesel ya da ülke kamu politikalarn bir gerei olarak yol, baraj,sulama tesisleri vd. gibi çeitli bayndrlk amaçl çalmalardr.ster krsal mekân iyiletirme, isterse krsal mekân etkileyecek bir kamusal çalma olsun,uygulama alanlarna çok çeitli olumlu <strong>ve</strong> olumsuz etkileri olmaktadr. Eer çalmalar,batl ülkelerde olduu gibi, bütüncül düzenleme mant ile deil de, her bir uygulamabamsz çalma olarak alglanmas <strong>ve</strong> uygulanmas durumunda, yarar-zarar faktöründeçok deiik sonuçlarla karlalmaktadr.Çalmada, krsal mekâna götürülecek ya da etkileyecek bir kamu bayndrlk hizmetçalmalarnn Türkiye’de <strong>ve</strong> Batl ülkelerdeki uygulamalar ele alnacak, yaklamfarkllklar irdelenecektir. Bu hizmetlerin yürütülmesi esnasnda yaanan dar boazlar elealnacak, olmas gereken yaklam <strong>ve</strong> yöntemler sralanacaktr. Çalmada, uygulamalarnçok önemli bir parças olan <strong>ve</strong>ri altlklarnn durumu irdelenecek, çada <strong>ve</strong>ri altlklarnnözellikleri sralanarak olmas gereken öneri bilgi altyap sistemi tartlacaktr.<strong>2.</strong>KIRSAL ALAN ARAZ DÜZENLEMEKrsal alanlardaki yaamn kalitesi, üretim artlar, elde edilen birim ürün miktar <strong>ve</strong>nitelikleri, yaam <strong>ve</strong> çalma standartlar o ülkenin gelimilik düzeyini belirlemedeönemli göstergelerdendir. Ülkeler tarihin ilk devirlerinden beri krsal yaama ilikin heparay içinde olmular <strong>ve</strong> bu aray sonsuza kadar da devam edecektir.Tarihten günümüze batl ülkelerdeki krsal mekân iyiletirme amaçl çalmalarn geliimi<strong>ve</strong> kapsamnn bir özeti ekil 1’de <strong>ve</strong>rilmektedir.BATILI ÜLKELERDEK ANLAYI VE YAKLAIM DEMLERDEREDEER YAAM ARTLARININ OLUTURULMASIEKOLOJK DENGENN KORUNMASIYAAM STANDARDININ YÜKSELTLMESTEKNOLOJK DEME UYGUNLUKARAZ YLETRMEARAZ TOPLULATIRMAARAZ BRLETRMETOPRAKLARIN VERML LETLMESekil 1: Batl Ülkelerdeki Krsal Mekanda Yürütülen Çalmalarn kapsam <strong>ve</strong> Geliim Süreci350<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIekil 1 incelendiinde farkl dönemlerde amaçlanan hedeerin deitii gözlenecektir.Bu hedeerin tarihi süreçte içinde yaanlan dönemdeki anlay <strong>ve</strong> yaklamlarla, imkân<strong>ve</strong> ihtiyaçlarla uyumlu olduu <strong>ve</strong> sürekli bir deiim içinde olunduu gözlenmektedir.Ülke ihtiyaçlar, imkânlar, çada anlaylardaki toplumsal deiimler, beklentiler vb.leribenimsenen hedeere de yansm gözükmektedir. Balangçta sadece <strong>ve</strong>rimlilik temelhedeer arasndayken, teknolojik deiimler uygun tarla boylar <strong>ve</strong> iletme büyüklüklerielde etmek amacyla yeniden düzenlemeler yaplmas hedeenmi, zaman içinde, krsalalanda kentsel yaama edeer yaam standard <strong>ve</strong> dier ekonomik sektörlere edeergelirin salanmas temel hedeer olarak benimsenmitir. Günümüzde ise ekolojikdengenin korunmas, bozulan çevrenin yeniden kazanlmas hedeeri önemli tercihlerhaline gelmitir.Batl ülkelerdeki arazi düzenleme çalmalarnda, özellikle Almanya FederalCumhuriyeti’nde ekil 1’deki hedeere ulamada büyük baar salanm durumdadr.Almanya’da, ekil 1’deki hedeere ila<strong>ve</strong> olarak, çok önemli bir ödev <strong>ve</strong> uygulamaçeitlilii ila<strong>ve</strong> edilmitir. Krsal mekana <strong>ve</strong> yaam dorudan etkisi olmayacak ama ülkeya da bölgesel amaçl yol, sulama, baraj vb. bayndrlk çalmalarnn toprak ihtiyacnkarlamak, uygulamann bölgedeki baz tarmsal iletmelere dorudan zarar <strong>ve</strong>rmesini,bazlarna da fazladan art deer katmasnn önlenmesi amac ile, kamulatrma amaçlarazi düzenleme çalmas yöntemi uygulamas yaplmaktadr./1/Eer özel bir nedenle bir kamulatrmann söz konusu olmas <strong>ve</strong> bunun sonucunda geniölçüde krsal tanmazlarn talep edilmesi halinde, proje nedeniyle ilgililer için ortayaçkan arazi kaybnn büyük bir arazi sahipleri grubuna datlmas ya da genel toprakkültüründe oluacak zararlarn önlenmesi gerekir ise, Arazi Toplulatrma Kanunun(ATK), 87 maddesi uyarnca, kamulatrma kurumunun bavurusu üzerine bir özel(kamulatrma) amaçl Arazi Toplulatrmasna balanabilir. Dorudan etkilenenlerintoprak kaybna ilikin Alman Anayasasnn 14. Maddesi mülkiyetin kurumsal garantisinisomutlatrd, kamusal projeler için büyük çapta <strong>ve</strong> zorla, yani egemen ekilde arazikaybna dayal olarak özel arazi kullanm iletmelerinin varlklarn tehlikeye atmayönler. Bu arazi kesintileri tüm ilgililer için kabul edilebilir ölçüde olmaldr /2/.Kamulatrma Amaçl Arazi Toplulatrma (KAAT) ilem bölgesinin snrlandrlmasndabuna özellikle dikkat edilmelidir. Çünkü bu toprak kesintileri tüm katlmclardan eskitanmazlarnn deerinin toplulatrma bölgesindeki tüm parsellerin deerine oranölçüsünde alnmaldr. Herhangi bir ayrcalk söz konusu deildir. KAAT’nn yönetiminisürdüren toplulatrma dairesi de önceden serbest ekilde <strong>ve</strong> uygun yatlarla proje içinyeterli derecede yedek arazi edinerek zorunlu, yani kamulatrlan arazi kesintilerinin birminimuma indirgemesine çalmaldr.Genel toprak kültürü için, bir projenin ilgili peyzaj strüktürüne bozucu ekildeki müdahalesisonucunda, ortaya çkan zararlarn, özellikle tanmazlarn ekonomik olmayacak durumdaparçalanmas, mevcut yollar <strong>ve</strong> sularn kesilmesi, çk yollarnn kapatlmas, tümüylei ekonomisine ilikin önemli zararlara bal olarak <strong>ve</strong> ekolojik açdan önemli peyzajbölümlerinin yok olmasnn önlenmesi talebi, ancak uygun düzeyde müdahale <strong>ve</strong> gayrete<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>351


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIbal <strong>ve</strong> uzmanlk planlamas ila ilgili ayrntl bir yeniden düzenleme önlemi, yani KAATsayesinde gerçekletirilebilir /2/.Bu uygulamann ilk ortaya çkndan günümüze geliim süreci aadaki gibiözetlenebilir.18 Aralk 1933 karayollar yapm için Tanmazlar Trampas (Arazi Toplulatrmas)düzenlemesi,04 Aralk 1934 Turawa (Silezya) baraj hakkndaki kanun. Devlet, alnan arazi için parayerine tamamen <strong>ve</strong>ya ksmen tanmaz <strong>ve</strong>rmek suretiyle ödentiyi karlama,16 haziran 1937 mparatorluk Tanmazlarn Yer Deitirmesi Tüzüü (RGB1.,S.629).Tanmazlarn yer deitirmesine ait genel temelleri vb.,01 Ocak 1954 kamulatrma Amaçl Arazi Toplulatrma hukukunun yürürlüe girmesi.…….KAAT yasal arazi toplulatrmas hükümleri yan sra özel hükümlerde vardr. Buhükümler u hususlar <strong>ve</strong> ilkeleri içerir. /2/.a- Eski tanmazlarn hak koullar yeni tanmazlarn yardm ile toprak kullanmnnöngörülen iyiletirilmesi için amaca uygun ölçülere uydurulur. (UYGUNLUKLKES).b- Ortak <strong>ve</strong> nispeten az ölçüde kamusal tesisler için gerekli yerler kural olarak tümtanmaz sahiplerince orantl olarak salanr (DAYANIMA LKES).c- Tanmaz mal mülkiyeti esas itibariyle miktar olarak azalmaz <strong>ve</strong> ilgili mal sahibiiçin korunur (KORUMA LKES).d- Özel tanmaz sahiplerinin iyice allm çkar göz önünde tutulur (ÖZELKULLANILABLRLK LKES).Proje kurumu salanan yerler için kamulatrma ilkeleri uyarnca para ödentisi yapmaldr.lgili tanmaz sahibi ödenti ile ayn deerdeki bir tanmaz temin edebilmelidir. Bunedenle kural olarak proje için belirli konumda arazi salanmas sayesinde mal kayplar,parçalanma zararlar, kendi arazisine dolambaçl yollar nedeni ile oluan hasarlar vb tümkoullu sonuçlar kapsayan dolam deeri ödenmelidir.3.TÜRKYE’DE KIRSAL ALANDA BAYINDIRLIK ÇALIMALARITürkiye’de krsal mekanda iki farkl amaç altnda gruplandrabileceimiz çalmalaryaplmaktadr. Bunlardan birincisi, snrl yöresel bir alanda tarmsal faaliyetleriiyiletirme, çada anlaya uygun iletmecilik oluturma <strong>ve</strong> krsal mekandaki yaamstandartlarn iyiletirme amaçl çalmalardr. Bunlara örnek olarak sras ile köy yerleimyeri imar faaliyetleri, arazilere yol <strong>ve</strong> su salama, arazi iyiletirme, arazi toplulatrmavb saylabilir. Dieri ise, ülke ya da bölgesel amaçl genel kamuya ait bayndrlkçalmalardr. Otoyollar, il yollar, bölgesel sulama projeleri, baraj yapm, demiryolu,hava alan yapm vb. saylabilir. Bu çalmalar Türkiye’de, her biri farkl kanunlarlaörgütlenmi, farkl amaçlar olan, birbiri ile hizmet bütünleme ilikisi kurulamam, farkl352<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIyetenekleri olan <strong>ve</strong> bir dierini dikkate almadan münferit faaliyetler yürüten kurumlarcayürütülmektedir. Tablo 1’de krsal mekana hizmet amaçl faaliyet yürüten kurumlar <strong>ve</strong>faaliyet alanlar sralanmaktadr./3/.Tablo 1: Krsal Mekana Hizmet Götüren Kurumlar Ve Hizmet AlanlarLGL KURUMTCKARAYOLLARIDEVLET SULERTCDEMRYOLLARIL ÖZELDARELERDHLENERJ SEKTÖRÜTARIM REFORMUGEN MÜD.FAALYET TÜRÜOTO YOL L YOLU DERBARAJDEMRYOLUYAPIMIKÖY YOLLARIYAPIMIHAVALANIYAPIMIYÜKSEK GERLMHATTIARAZTOPLULATIRMAGÖLETKÖY MARIDOALGAZHATTIARAZDAITIMISULAMAHZMETLERARAZTOPLULATIRMATARIMBAKANLIIARAZYLETRMEARAZ TOP-LULATIRMADERTablo 1 incelendiinde, çok sayda kurumun krsal alanda faaliyet göstermek üzereoluturulduu görülmektedir. Anlan kurumlarn herhangi bir ortak faaliyet yürütmemekanizmalarnn oluturulmam olduu bilinmektedir. Bu durum götürülecekhizmetlerin zamanlamasn, maliyetini, hedef yararn hep tartmal hale getirmektedir.Tablo 1’den Türkiye’de krsal mekan düzenleme amaçl iki farkl kurumun faaliyetgösterdii <strong>ve</strong> uygulama amaçlarnn <strong>ve</strong> alanlarnn farkl olduu, bütüncül bir krsalgeliim hedeeri içermedii söylenebilir.Benzer ekilde, yürütülen faaliyetlerde dier bayndrlk hizmetlerine ilikin herhangibir birliktelik, ilikili çalma, koordinasyon mekanizmasnn kurulamad ya da olmasgereken ekilde koordinasyonun salanamad bilinmektedir.Tablodaki her bir kurum sadece kurulu amacna uygun hizmetle ilgilenmekte, yinehizmetin ortak götürülmesi <strong>ve</strong> planlamasnda koordine hareket etme mekanizmaskurulduu söylenemez. Bu durum hizmeti götürmede zaman, ekonomi, dier hizmetalanlarna zarar <strong>ve</strong>rme ya da olumsuz etkileme, fayda, çevre faktörleri vb bir çok alandadarboazlarn yaanmasna sebep olunmaktadr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>353


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIHer bir kurumun birbirinden bamsz hizmet götürme çabalarnn krsal mekanayansmalarn aadaki balklar halinde sralayabiliriz.1- Genel Kamusal hizmet amaçl yaplan yol, sulama kanal, baraj, hava liman,demiryolu vb çalmalarnda alan ihtiyacnn karlanmasnda Türkiye’de tercihedilen ana yöntem KAMULATIRMA ile alan elde etmektir. Bu yöntemin birçokolumsuz yansmalar olduu bilinmektedir. Bunlar özellikle arazi toplulatrma ilebirlikte götürülen bir bayndrlk çalmasnn krsal mekâna yansmas, getirdiifayda çou zaman tartlr hale gelmektedir.a- Dorudan bayndrlk hizmetini gerçekletirme amaçl çalmalarda ihtiyaç duyulantopran edinilmesinde kamulatrma yöntemi tek seçenek gibidir. Kamulatrmaile arazi edinme yönteminin tarmsal alanlara, sahiplerine <strong>ve</strong> hizmet kurumunabirden çok yüklere <strong>ve</strong> olumsuzluklara sebep olmaktadr. Tarmsal alanlaraolumsuzlar arasnda ekil 1’de görülecei gibi hizmet alanna, hizmet alannakarlk gelen tarmsal iletme tarm aktivitesi yürütmekten koparlmakta <strong>ve</strong> yöreile ba zayete uratlmaktadr. Çou çiftçi ailesi böyle bir uygulama sonrasndatarmsal hayattan kopmakta, kentsel yaama yönlenmesine zemin hazrlamaktadr.Baraj, Hava alan gibi geni arazi kaplayan uygulamalarda ise bu son kaçnlmazolmaktadr. Bu durum dünyadaki genel tarmsal kültürü gelitirme <strong>ve</strong> yaatmaanlayna ters gibi gözükmektedir.b- Yine ekil 1’den görülecei gibi uygulama alanndaki baz tarmsal iletmelerparçalanmakta, ekonomik olarak kullanlmas mümkün olmayacak ekilbozukluklarna sebep olmaktadr. Bu durum çamz tarmsal iletme anlaynauygun olmad bilinmektedir.ekil 1: Yol, Sulama Vb. Bayndrlk Çalmalarnn Tarmsal Arazilere Etkileric- Tanmazlarn Kamulatrma bedellerinin tespiti <strong>ve</strong> ödenmelerine ilikin de birçoksorunun varl da bilinmektedir. Özellikle tanmazlarn deerlerinin tespitisorunu ülkede en önemli sorunlardan biridir. Deer kavramnn oturtulamamolmas, bazen kamu idaresini, bazen de kamulatrmaya muhatap olan kiiyi yamadur etmekte ya da çok kazançl klmaktadr. Birinin kazanc dierinin kaybolarak gündeme gelmektedir. Bedel artrm davalar ile kamulatrma maliyetlerikatlanarak artmaktadr. Kamulatrma deer tespitleri <strong>ve</strong> deer artrm davalar,354<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIyllarca mahkemelerde sonuç aranan davalar olarak hukuk sistemini meguletmektedir. Hemen hemen her uygulamada, bu konuya ilikin çok sayda örneklekarlamak mümkündür.d- Krsal mekân götürülecek hizmetlerde kullanlan bilgi altlklarnn arzuedilen çada standartlarda olmamalar da ayr sorun kayna olarak gündemegelmektedir. Kamulatrma ilemlerinin daha az sorunlu yürütülebilmesiiçin bilgi altyapsnn, özelliklede, kadastral altlklarn nitelik <strong>ve</strong> nicelikolarak yeterli donanma sahip olmamas da önemli bir konudur. Baz çalmaalanlarnda <strong>kadastro</strong> mülkiyet tespitlerinin yaplmam olmas, güncellik,hassasiyet, standartlk sorunlar, bilgi eksiklii vb. olgular nedeniyle ilemlerintamamlanmasnda gecikmeler yaanabilmektedir.2-Kamulatrma yöntemi dnda, krsal mekânda yürütülen iyiletirmeçalmalarnda bir baka ifade ile arazi toplulatrma çalmalarnda da çadanormlara uygun hedef <strong>ve</strong> uygulamalarn yapldn söylemek güç görünmektedir.ekil 2’de <strong>ve</strong>rilen özet tabloda yine her bir kurum çok snrl sayda <strong>ve</strong> sadece biralana özgülenmi çalmalar yürütmektedirler. /3/.GÜNÜMÜZDE YÜRÜTÜLEN KIRSAL TOPRAK DÜZENLEME ÇALIMALARINDA HEDEFLER3083 SAADDTRKTOPRAKLANDIRMA5403 TK VE AKKTARIM VE KÖYLERBAKANLIIKÖY GELME ALANI DÜZENLEMEKTOPRAK TAHSSN DÜZENLEMEKKAMULATIRMAATTARAZ TOPLULATIRMAARAZ TOPLULATIRMAARAZ YLETRMEARAZ YLETRMEÜLKE TOP. VERML LETLMESÜLKE TOP. VERML LETLMESekil 2: Türkiye’de Yürütülen Arazi Düzenleme Çalmalarn3- Yaplan ilemler arazi toplulatrma (iyiletirme) amaçl olsa da, çadauygulamalarda olduu gibi, uygulama alanna olmas gereken yarar <strong>ve</strong> katky tamsaladn söylemek güç gözükmektedir. Arazi Toplulatrma Tüzüüne (ATT)<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>355


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIgöre yaplan uygulamalarda sulama <strong>ve</strong> yol hizmeti temel hedef, 3083 sayl yasadaise toprak datm ön plana çkan uygulama olarak deerlendirilebilmektedir.Batdaki çada uygulamalardaki krsal mekânn yeniden düzenlenmesi amacn,Türkiye’deki uygulamalarda görmek mümkün deildir.4- Krsal mekânda, arazi toplulatrma çalmalarndan bamsz olarak bazbayndrlk çalmalar da yaplmaktadr. Bu çalmalarn bazlar genel kamusalhizmetler için, bazlar da krsal yaamn iyiletirme amaçl çalmalardr. Bunlararasnda yol, demiryolu, sulama-kurutma, havaliman, baraj, takn önleme vb.çalmalar sayabiliriz.Bu çalmalar yaplrken sadece hedef hizmetin gerçekletirilmesine odaklanlmakta,yaplan çalmalarn uygulama alanna yapt etkiler, hedef dnda genelde göz ardedilmektedir. Örnein bir karayolu, sulama-kurutma, demiryolu vb. çalmalarda hizmetgüzergâhnn kaplad alanla ilgilenilmekte, uygulamalarn çevre, sosyal yap, deerart vb alanlara etkileri neredeyse hiç dikkate alnmamaktadr. Bu durumun bir sonucuolarak aada sralanan durumlarla sk sk karlalmaktadr.a- eritvari bir alan ihtiyaçl çalmalarda, güzergâh boyunca ihtiyaç duyulan alankamulatrma yoluyla edinilmekte, güzergâh alannn tarmsal iletmeciliegetirdii bozucu etkilerle hiç ilgilenilmemektedir. ekil 1’de iki eritvariuygulamada tarmsal iletme parsellerinde sebep olunan parçalanmalar, ekilbozulmalar, tarmsal parsel olarak kullanlamayacak parçalar oluturulmas,arazilerin küçülmesi gibi oluumlar görülmektedir. Bu güzergâh alanlarnnkamulatrlmas srasnda yaanan deer takdiri, karlklarn ödenmesi, maliklerintespiti vb. konularda yaanan sorunlar bilinmektedir.b- Baraj, hava liman, gölet gibi geni alansal arazi ihtiyaçl çalmalarda <strong>ve</strong> tümtarmsal iletme topra güzergâh eridi içinde kalan iletme sahipleri <strong>ve</strong> bölgedeyaayanlar yllardr yaadklar <strong>ve</strong> hayatlarn sürdürdükleri yaam alanlarndankoparlp çkarlmakta, bilinmezliklerle ba baa braklmaktadrlar. darece takdiredilen tanmaz deerlerinin, bir baka yörede ayn standard yakalamalarnaimkân <strong>ve</strong>rmedii gibi, alternatif çözümlerde çou zaman sunulmamaktadr. Adetakaderleri <strong>ve</strong> çaresizlikleri ile ba baa braklmaktadr. Nitekim Atatürk Barajnda146 köy göl sahasnda sular altnda kalarak, allagelmi yerleim <strong>ve</strong> yaamaimkânlarndan uzaklatrlmlardr. Bu durumun muhataplarna ekonomik, sosyal,kültürel anlamnda yaatlanlar düünülmesi gereken önemli bir olgudur.c- Sadece hizmet alanlarn kamulatrma yöntemi ile edinme amaçl yürütülençalmalarda, güzergah alannda kalan iletme sahiplerine yaatlan <strong>ve</strong> yukardasralananlardan ayr olarak, güzergahn hemen bitimindeki iletmelere hiç birçaba göstermeden art deer <strong>ve</strong> imkanlar salanabilmektedir. Yolu suyu olmayaniletmenin yola suya kavumas, yolu olmayan bir iletmenin yol kenarna denkgelmesi <strong>ve</strong> sosyal bir tesis yapma ans yakalamas vb bunlara örnek olarak<strong>ve</strong>rilebilir. Bu iletmelere salanan sosyal <strong>ve</strong> ekonomik art deerlerin maduredilen iletme sahiplerince ho karlanmas mümkün deildir.356<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI4.TÜRKYE’DE BAYINDIRLIK ÇALIMALARINDAKAMULATIRMAYA ALTERNATF YEN KIRSAL DÜZENLEMEYAKLAIMLARITürkiye’de 03.07.2005 tarihinde yürürlüe giren 5403 sayl “TOPRAK KORUMAVE ARAZ KULLANIMI KANUNU” (TKAKK) adl yasaya kadar, krsal alanndakikamusal amaçl toprak ihtiyac, KAMULATIRMA YÖNTEM ile karlanmakta idi.Yöntemin uygulanmasnda kamu <strong>ve</strong> mülkiyet sahibi muhataplarna yaattklar öncekibölümde sralanmt.TKAKK’nun Arazi düzenleme açsndan çalmamzla ilgili olan en belirgin özellii,krsal mekâna götürülecek bayndrlk hizmetlerinin toprak ihtiyaçlarn karlamada,kamulatrma yöntemine alternatif arazi toplulatrmas yaplmasna imkan <strong>ve</strong>rmesidir.TKAKK adl 5403 sayl yasa, krsal mekânda bayndrlk çalmas yapan kurumlarnihtiyaç duyulan araziyi, çalma bölgesinde arazi düzenlemesi yaparak maliklerdenkesintilerle karlamasna imkân <strong>ve</strong>rmektedir.Her bir kurumun, yapaca bayndrlk çalmas <strong>ve</strong> buna bal arazi toplulatrmaplanlarn ilgili bakanln onayna sunmasna <strong>ve</strong> uygunluk halinde kamulatrma amaçltoplulatrma yapmalarna imkan <strong>ve</strong>rmektedir. Yasa ile ilgili olarak aada <strong>ve</strong>rilen geneltespitleri sralamak mümkündür.1- Batl ülkelerde yürütülen çada anlamdaki arazi düzenleme çalmalarnauygun hedeer <strong>ve</strong> bütüncül çalma mantna uygun düzenleme <strong>ve</strong> yaklamlarnolmad,2- Tarm <strong>ve</strong> Köy leri Bakanlnn izin <strong>ve</strong>ren <strong>ve</strong> denetleyen bir bakanlk olduu,3- Krsal mekânda faaliyet gösteren her bir kurumun kendi personel <strong>ve</strong> imkânlarile toplulatrma yapmalarna imkân <strong>ve</strong>recek ayr ayr toplulatrma altyaplaroluturmalarn,4- Temel amacn kamusal toprak ihtiyacn kamulatrma yöntemi yerine arazidüzenlemesi yaplarak iletmelerden yaplacak kesintilerle salanmas, geneltespitler olarak karmza çkmaktadr.Bu ekli ile 3. bölümde sralanan olumsuzluklarn bir ksmnn yaanmayacagörülmektedir. Bunlar;a- Krsal mekândaki yaplacak bayndrlk çalmalarnn mevcut arazileriparçalamayaca,b- Arazilerin küçülüp ekillerinin bozulmasna sebep olunmayaca,c- Maliklerin <strong>ve</strong>ya kamunun kamulatrmann olumsuz etkilerinden kurtulaca,d- Kamulatrma bedeli olmayaca için hizmetlerin maliyetlerinin azalaca,e- Yaplacak toplulatrma nedeniyle de, krsal mekânda iletme artlar <strong>ve</strong>ekonomisi açsndan iyiletirmelerin olaca gibi sonuçlar salanabilecei olaraksralayabiliriz.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>357


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIYasa ile yukarda sralanan muhtemel olumlu yansmalarna karn düzeltilmeye muhtaçgözüken taraarnn da olduu düünülmektedir. Bunlar da;a- Krsal mekânda koordineli çalma <strong>ve</strong> bütüncül bir hizmet götürme olgusununolumamas ya da tevik edilmemesi,b- Her bir kurumun bamsz hizmet götürme <strong>ve</strong> çalma yapmasna imkân <strong>ve</strong>rmesi,hatta tevik etmesi,c- Her bir kurumun uzmanlk <strong>ve</strong> ilgi alan olmamasna ramen toplulatrmaaltyaplar oluturmalarn zorunlu klmas,d- Her bir kurumun hizmet alanlar dnda özellikle toplulatrmada yeterince baarlolmalarnn güç olaca,e- Krsal mekânda sadece kamunun toprak ihtiyacn karlamay ön plana almasnedeniyle, krsal kalknmann önemli göstergelerinden olan sosyal <strong>ve</strong> kültürelyap iyiletirmesi, yaam standardnn artrlmas, kentlerle eit yaam altlklarnn<strong>ve</strong> gelirlerin oluturulmas gibi hedeerin açkça <strong>ve</strong> bütüncül bir ele allabenimsenmemi olmas,f- Krsal mekanda arazi düzenlemesi ile ilgili çalma yapmaya imkan <strong>ve</strong>ren dieryasalarla ilikilendirilmemesi, dolays ile, farkl standartlarda uygulamalarnyaplmamasnn önüne geçilemeyecei gibi balklar sralayabiliriz.5.ARAZ DÜZENLEME VER ALTLIKLARI (KADASTRO) LKSKrsal alanda yürütülecek çalmalardaki bilgi altlklarnn durumu <strong>ve</strong> sonuç uygulamalaraetkisi yukarda deinilmiti. Bayndrlk çalmalarnn yürütülmesinde en önemli <strong>ve</strong>rikaynaklarndan biri kadastral altlklardr. Kadastral altlklarn sadece mülkiyete ilikinbilgiler içerdii, bilgilerde güncellik <strong>ve</strong> hassasiyet sorunlar olduu bilinmektedir.Uygulamalarda ihtiyaç duyulan dier bilgilerin uygulayc kurumlar tarafndan eldeedildii, çou bilginin ise özel kurulan kurullar tarafndan saland bilinmektedir. ekil3’ de geni kapsaml bir uygulama için gerekli olan bilgiler ile <strong>kadastro</strong>nun sunduubilgiler <strong>ve</strong>rilmektedir. /3/.358<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITÜRKYEDEK UYGULAMALAR ÇNHTYAÇ DUYULAN VERLERÇaktrma ?Güncellik ?KADASTRONUN SALADIIVERLERMÜLKYET BLGLERHEDEFARAZYLETRMETOPLULATIRMATOPRAKLANDIRMAELDE EDLEN DERVERLERBTK ÖRTÜSÜStandartlk ?Paylam ?SANAT YAPILARIARAZ KULLANIM HARTASITOPRAK ENDEKS BLGLERVERMLLK ENDEKS BLGLERTAINMAZ RAYÇ BEDELLERARAZ ÜZERNDEK TESSLERSOSYO/EKONOMK YAPI BLGLERYeterlik ??1/5000 STKHTOPRAK VER TABANI? ?ARAZ KULLANIM PLANLAMASIekil 2: Türkiye’de Krsal Mekânda ki Veri Altlklarnn DurumuBu bilgilerde ulusal standart kavram <strong>ve</strong> mevcut standartlara uygun bir birliktelik anlayolmamas nedeniyle birçok sorunun yaand bilinmektedir. Bu sorunlarn bandaekil 2’de görülecei gibi güncellik, standartszlk, çakma, paylam <strong>ve</strong> yeterliliksorunlar saylabilir. Önceki bölümlerde detayl olarak sunulmutu. 5403 sayl yasa ilede “TOPRAK VER TABANI” <strong>ve</strong> “ARAZ KULLANIM PLANLAMASI” kavramlargündeme gelmitir. Toprak <strong>ve</strong>ri tabannn mevcut <strong>ve</strong>ri altlklar içindeki durumu netdeildir. Aksine yeni bir <strong>ve</strong>ri kümesi olarak alglanaca düünülmektedir. Böyle bir <strong>ve</strong>rialtl yapsnda, arazi kullanm planlamasnn yaplmas, izlenmesi <strong>ve</strong> yaatlmasndagüçlükler yaanaca düünülmektedir.Günümüzde yürütülen Tapu <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi (TAKBS), MERNS gibi bilgisistemi oluturma çabalarnn, sorunu çözecek boyutta ele alnmad da bilinmektedir.Bu çalmalarn temel hedeeri, mevcut kurumsal çalmalar bilgisayar ortamndayürütme olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle bilgi altyaps oluturma çalmalarndaÜlke bilgi sistemi altlklarnn oluturulmas temel hedef olarak kabul edilmeli <strong>ve</strong> bunauygun politikalar yürütülmelidir.SONUÇ VE ÖNERLERTürkiye’de krsal mekân iyiletirme amaçl bir çok çalma yürütülmektedir. Bu çalmalargenelde koordinasyonsuz, birbirinden kopuk <strong>ve</strong> farkl kurumlarca yürütülmektedir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>359


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu durumun uygulama yaplan alana, uygulamaya muhatap yöre insanna, uygulayckurumlara birçok sorun yaatt gözlemektedir. Batl ülkelerdeki gibi krsal mekân birbütün olarak ele alp, bayndrlk çalmalarnn krsal mekân yeniden oluturma amaçlhale getirilmesi uygun görülmektedir. 5403 sayl yasa ile gündeme gelen kamulatrmaamaçl arazi toplulatrma çalmalarnn, sadece kamunun toprak ihtiyacn karlayanbir uygulama olmaktan çkarlp, krsal mekân bir bütün olarak ele alan uygulamalarolarak düzenlenmesinin uygun olaca deerlendirilmektedir.Krsal mekânda bayndrlk amaçl yürütülen çalmalarda mevcut bilgi altlklarndada birçok eksiklikler <strong>ve</strong> yetersizlikler yaanmaktadr. Bunlar arasnda ihtiyaç duyulanbilgiyi karlamadan sorumlu bir kurumun olmay, her kurumun sadece kendi görevalan ile ilgili bilgi edinme çabasna girmesi, bilgilerin oluturma, güncellik, paylam,ilikilendirme vb alanlarda sorunlarn olduu bilinmektedir.Kadastral altlklar, krsal mekânda yürütülen çalmalarda önemli <strong>ve</strong> vazgeçilmez <strong>ve</strong>rialtlklarndandr. Mevcut bilgi altlklarnda görülen <strong>ve</strong> yukarda sralanan özelliklerkadastral altlklarda da görülmektedir.Bu nedenle krsal mekânda yürütülen çalmalarn bir bütünlük içerisinde <strong>ve</strong> çadauygulamalara benzer ekilde yeniden ele alnmas, buna bal olarak da krsal mekân dakapsayan, standartlar gelitirilmi, çada normlara uygun ülke bilgi sisteminin bir anönce kurulmas zorunluluk olarak görülmektedir.KAYNAKLAR/1/ ALMANYA ARAZ TOPLULATIRMA KANUNU, (16 Mart 1976) (BGB. IS.546), deiikliktarihi : 20 Aralk 2001 (BGBL. IS.3987)/2/ “Arazi toplulatrma <strong>ve</strong> Tanmaz Deerlemesi” (1995), (nceleme, Konferans), HKMO stanbulubesi, stanbul/3/ ERD, A., ERKAN, H., (2006), “Krsal Mekan Düzenlemesinde <strong>Kadastro</strong> likisi”, <strong>Kadastro</strong>Kongresi, Ankara360<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIARAZ TOPLULATIRMADr. Gürsel KÜSEKKamulatrma, Toplulatrma <strong>ve</strong> Datm Daire BakanTarm Reformu Genel Müdürlüü1.GiriÜlkemizde, 1950 ylnda <strong>2.</strong>2 milyon olan iletme says 1990 ylnda 3.9 milyona çkmtr.Buna paralel olarak 1950 ylnda 100 dekar olan ortalama iletme büyüklüü 1990 ylitibar ile 59 dekara dümütür. 2001 tarm saym sonuçlarna göre ise ortalama iletmebüyüklüü 61 dekar tespit edilmitir.Ülkemizde; 21.5 milyon parça tarm alan bulunmakta <strong>ve</strong> iletme bana ortalama yediparça arazi isabet etmektedir. Yani çiftçilerimiz ortalama olarak yedi ayr parça araziüzerinde çiftçilik yapmaya çalmaktadr.Tarmsal iletmelerde <strong>ve</strong>rimlilii büyük ölçüde düüren arazi parçalanmasn; miras <strong>ve</strong>intikal, hisseli <strong>ve</strong> bölünerek yaplan satlar, kiraclk <strong>ve</strong> ortakçlk, muhtelif amaçlarlayaplan kamulatrmalar, tarm kesimindeki yüksek nüfus younluu gibi faktörleretkilemektedir.Yllara göre iletme büyüklükleriYllarToplam Nüfus(milyon)Tarm Nüfusu(%)Tarm letmesi(Milyon)OrtalamaletmeBüyüklüü(hektar)1950 20.8 75 <strong>2.</strong>2 101991 56.5 41 3.9 5.92001 6<strong>2.</strong>0 36 3.1 6.1Mevcut tarmsal yap ile ilgili problemler aadaki ekilde sralanabilir.1. letme büyüklükleri yetersiz,<strong>2.</strong> Çok parçal, ekilsiz <strong>ve</strong> dank parsel yaps (iletmelerin ortalama parsel says 7),3. Parsellerin büyük çounluu ulam <strong>ve</strong> sulama andan yoksun.Yaplan çalmalara göre sulama ebekelerinde sulama oran;- yi iletilen tesislerde %66- yi iletilemeyen tesislerde ise % 33Sonuç olarak iyi iletilen tesislerde bile yatrmn %34’ünden yararlanlamazken, kötüiletilen tesislerde yatrmn % 67’si kaybedilmektedir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>361


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASISulama randmannn düük olmasnn nedenleri aadaki maddeler halinde<strong>ve</strong>rilmektedir;1. Bir çiftçi birden çok parsele sahip. Türkiye ortalamas 7 parsel.<strong>2.</strong> Ortalama parsellerin büyüklükleri youn tarm yaplmasn engelleyecek ölçüdeküçük.3. Mevcut durumda parsellerin % 50’den fazlasnn yasal yolu yok. Mevcut yollarnkalitesi sulu artlara geçit <strong>ve</strong>rmeyecek kadar kötü.4. Parsel ekilleri tarmsal mekanizasyonun <strong>ve</strong> sulamann ihtiyaçlarna yant<strong>ve</strong>rememektedir.Arazi toplulatrmas kapsamna göre çeitli ekillerde tanmlanabilmektedir. Dar anlamdaarazi toplulatrmas, parçalanm mülklerin hiçbir alt yap çalmasna yer <strong>ve</strong>rilmedenbirletirilmesi olarak tanmlanmaktadr. Geni anlamda toplulatrma ise, parçalanmmülklerin birletirilmesi yannda, sulama, drenaj, ulam, toprak-su koruma önlemleri <strong>ve</strong>krsal yerleimin gerektirdii çeitli hizmetleri de kapsamaktadr. Tanmdan da anlalacagibi arazi toplulatrmas çalmas, kapsam oldukça geni, bir çok faktörün göz önündetutulmasnn zorunlu olduu <strong>ve</strong> birçok bilim dalnn ortak çalmasnn gerektii, teknikçalmalarn egemen olduu bir uygulama alandr. Özellikle Avrupa ülkelerinde arazitoplulatrmas bir krsal düzenleme <strong>ve</strong> krsal kalknma arac olarak kullanlmayabalanlmtr. Dank parselleri birletirmek amac ile balanan <strong>ve</strong> esas öesi her zamanolduu gibi yine toprak düzenlemesi olan arazi toplulatrmas, günümüzde bütünleik birkrsal alan planlamasna yönelik çok yönlü krsal geliim arac olmutur. Tüm toplumungereksinimleri dorultusunda krsal alanda bir ziksel planlama, doann bakm <strong>ve</strong>korunmas, çevre sal, dinlenme yerleri, su ekonomisi, zararl atklarn yok edilmesi,balkçlk, avclk, enerji salanmas, devlet yollarnn planlanmas, bölge planlanmas,madencilik, hammadde kaynaklarnn korunmas <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nce altna alnmas önlemlerinide kapsayarak içeriini geniletmitir. Böylesine bir içerik, birçok disiplinlerle ilikideolmann yan sra, arazileri düzenlenen kiilerin yannda kent toplumunun da arazitoplulatrmasna katlmn salayan bir konum ortaya koymutur.ÖnceSonra362<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITarmsal <strong>ve</strong>rimliliin artrlmas için ülkemizde, tarmsal iletmelerin ortalama arazibüyüklüünün hzla artrlmas gerekmektedir. Bunun için de kuru <strong>ve</strong> sulu tüm tarmalanlarnda arazi toplulatrmasnn yaplmas <strong>ve</strong> parçalanmay engelleyecek tedbirlerinalnmasna ihtiyaç duyulmaktadr.1.1. Bu Güne Kadar Ülkemizde Yaplan ÇalmalarÜlkemizde arazi toplulatrma çalmalarna ilk olarak 1961 ylnda Konya ili Çumrailçesi Karkn Köyü’nde balanm olup, 1962 ylna kadar çalmalar sürdürülmü,toplulatrmann teknik <strong>ve</strong> hukuki yönden arz ettii özellikler nedeniyle yeterli mevzuatn<strong>ve</strong> yetimi teknik elemanlarn bulunamay gibi faktörler sonucunda çalmalara birsüre ara <strong>ve</strong>rilmi <strong>ve</strong> bilahare çalmalara yeniden balanm, DPT ile Birlemi MilletlerGda <strong>ve</strong> Tarm Tekilat (FAO)’nn Antalya Bölgesinde mütereken yürüttükleri projekapsamnda “Arazi Toplulatrma” çalmalar yaplmtr. 1967 ylnda Manisa <strong>ve</strong> zmiriller ine bal Salihli, Turgutlu, Manisa <strong>ve</strong> Menemen ovalarnda sulamann gelitirilmesi<strong>ve</strong> tarmsal üretimin arttrlmas amacyla geni ölçüde çalmalara balanmtr. Dahasonra da çeitli zamanlarda mevzuat <strong>ve</strong> yasa deiiklikleri yaplarak, toplulatrmaçalmalar sürdürülmütür.O günden bugüne toplam 58<strong>2.</strong>000 hektar da arazi toplulatrmas tamamlanmtr. Bumiktar kesinlikle yeterli deildir.1961-2002 Yllar arasnda 450 423 hektar2003-2007 Yllar arasnda 131 577 hektarTOPLAM582 000 hektarhalesi yaplm devam eden430 000 hektar1.<strong>2.</strong> Toplulatrma Yaplacak AlanlarUydu görüntüleri kullanlarak yaplan çalmya göre Türkiye’de toplam 14 milyonhektar sulu <strong>ve</strong> kuru tarm arazisinde arazi toplulatrmas uygulamalarna ihtiyaçduyulmaktadr.Türkiye’de arazi toplulatrmas potansiyel alanlarn konumsal dalm aada<strong>ve</strong>rilmitir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>363


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIEkonomik sulanabilir arazi toplam DS kaynaklarnda 8,5 milyon hektar olarak<strong>ve</strong>rilmektedir. Bu miktar teknolojik gelimelerle birlikte bir miktar art gösterecektir,ancak bu konuda yaplm bir çalma olmadndan sulamaya açlacak alan 8,5 milyonhektar olarak alnmtr. Bu güne kadar yaklak 5 milyon hektar arazi sulamaya açlm,3,5 milyon hektar araziye sulama hizmeti götürme çalmalarna devam edilmektedir. Bugüne kadar yaklak 1,0 milyon hektar sulanan arazide arazi toplulatrma uygulamastamamlanmtr.T oplulaştırma yapılacak alanlar ( Milyon Hektar)16,014,014,012,010,08,06,04,02,08,55,01,04,0 3,55,50,0Toplulatrmayaplacaktoplam alanEkonomikolaraksulanabiliralanSulamayaaçlan alanSulananalanlardatamamlananSulamayaaçlmalanlardaSulamayaaçlacakalanlardaKuru tarmalanlardaBuna göre, toplulatrma hede öncelik srasna göre aadaki gibidir;1. Sulamaya açlacak 3,5 milyon hektar arazinin DS ile uyumlu olaraktamamlanmas,<strong>2.</strong> Sulamaya açlm 4,0 milyon hektar arazinin toplulatrlmas,3. Geriye kalan 5,5 milyon hektar kuru tarm arazilerinde arazi toplulatrlmasyaplmas gerekmektedir.364<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong> Arazi Toplulatrmas Çalmalarnn Salad Kazanmlar<strong>2.</strong>1. Çiftçi Kazanmlar1. Köy merkezi ile parseller arasndaki ulamda azalma olmakta <strong>ve</strong> yol kalitesiiyilemektedir. Buradan yoldan kazanm hektara 25 Litre/Yl olmaktadr.<strong>2.</strong> Parsel içi makine i <strong>ve</strong>riminde önemli artlar olmaktadr. Kazanm hektara 25 Litre/Yl olmaktadr.1. Arazi parçalanmalarndan dolay kullanlamayan <strong>ve</strong>ya youn tarm yaplmayanalanlar yeniden tarma kazandrlmaktadr.<strong>2.</strong> Snr uzunluklarnda önemli azalmalar olmakta, snr kayplar azalmakta <strong>ve</strong> netkullanlan alanda %5-6 civarnda art olmaktadr. Net kullanlan alan kazanmyaklak 450.000 hektar olacaktr.Türkiye’de sulamaya açlm <strong>ve</strong> açlacak olan 7,5 milyon hektar arazinin tamamlandndabeklenen kazanm aadaki gibi hesaplanmtr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>365


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIYllk – Sürekli KazanmlarUlam KazanmlarÜrün Art KazanmlarToplam: 1,10 Milyar YTL: 10,10 Milyar YTL: 11,20 Milyar YTLSürekli Olmayan KazanmlarSulama Yatrmlar KazanmlarKamulatrma KazanmlarToplam: 18,20 Milyar YTL: 7,00 Milyar YTL: 25,20 Milyar YTLBunlar dnda;KAMU KAZANIMLARI- Tarmsal altyap yatrm bedelinde % 35 tasarruf salanmaktadr.- Toplulatrma ile sulama oran en az %30-35 artmaktadr.SOSYAL KAZANIMLAR- Hisselilik, sulama <strong>ve</strong> ulamdan kaynaklanan sosyal huzursuzluklar önlenmekte,yarg yükü azaltlmaktadr.DEMOKRATK KAZANIMLAR:- Çiftçi mülklerinin deiimi esasna dayanan <strong>ve</strong> yerel halkn katlm ilegerçekletirilen arazi toplulatrma çalmalar ile çiftçilerin;- Birbirleri <strong>ve</strong> devlet kurulular ile istee bal ortak çalma,- Geleneksel yaplanmadan uzaklama,- Planlama <strong>ve</strong> organizasyonlara katlma,gibi gelimeler salanmaktadr.ÇEVRESEL KAZANIMLAR:- Arazi düzenlemeleri srasnda doa deeri yüksek alanlar için gerekli düzenlemeleryaplarak çevrenin korunmas salanmaktadr.- Tarmda kullanlan enerjinin azaltlmasndan dolay sera gaz salnmlarazalmaktadr.Salad dier fayda <strong>ve</strong> olumlu etkileri u ekilde sralayabiliriz- Nüfus art, miras,alm-satm, kiraclk, ortakçlk gibi nedenlerle ortaya çkan araziparçall <strong>ve</strong> danklln ortadan kaldrarak iletmeleri rasyonel büyüklüegetirmektedir.- Çok parçal oluun ortaya çkard tarla snr, yol <strong>ve</strong> su arklarndan doan arazikayplarn azaltmaktadr.366<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI- Küçük parsellerde, ekim esnasnda tarla snrna fazla yaklalmama nedeniyledoacak ürün kayplarn azaltmaktadr.- Toplulatrmadan sonra, parseller daha büyük <strong>ve</strong> ekilleri daha düzgün olacandan,makineli tarm daha kolay yaplmakta <strong>ve</strong> giderlerde önemli oranda azalmalarolmaktadr.- Küçük parseller bir araya getirilecei için, iletme merkezi ile parseller arasndakiuzaklk azalmakta <strong>ve</strong> buna bal olarak ulam giderleri azaldndan, zaman,içilik <strong>ve</strong> yakttan tasarruf salanmaktadr.- Parsel says azald, ekilleri düzeldii <strong>ve</strong> büyüklükleri artt için tohum, gübre,ilaç gibi tarmsal girdiler, daha optimal bir düzeyde kullanlmaktadr.- Sulama projelerinin uygulanmasnda, eski dank <strong>ve</strong> ekilsiz parsellerin snrlarnabal kalma zorunluluu olmayacandan, yatrm giderlerinden tasarrufsalanmaktadr.- Her par selin yola <strong>ve</strong> kanala snr olacandan sulama <strong>ve</strong> ulam randmanartmaktadr.- Parsellerde mütereklikten doan huzursuzluklar giderilmektedir.- Köy snrlar s ab it noktalara dayandrlarak, köyler arasndaki snr ihtilaarortadan kalkmaktadr.- Varsa. dank <strong>ve</strong> müterek haldeki Hazine arazisi birletirilerek datma hazr halegetirilmektedir.3. Yasal Durumlk yaplan toplulatrma çalmalar; mülga TOPRAKSU Genel Müdürlüü tarafndan,7457 Sayl Kanun’un <strong>2.</strong> maddesinin (j) bendi ile Medeni Kanun’un 678. maddesinedayanarak yaplmtr.1966 ylna kadar yaplan toplulatrma çalmalarndan sonra bir tüzük çkarlmasihtiyac domu <strong>ve</strong> ilk “Arazi Toplulatrma Tüzüü” 27.06.1966 tarih <strong>ve</strong> 6/6707 saylBakanlar Kurulu Karar ile yürürlüe konmutur.17 Temmuz 1973 tarihinde 1757 Sayl Toprak <strong>ve</strong> Tarm Reformu Kanunu yürürlüegirince, bu kanuna eklenen bir madde ile reform bölgesi ilan edilen yerler dnda, bukanun (7457) hükümlerine göre toplulatrma çalmalar yaplmas imkan salanm <strong>ve</strong>1978 ylna kadar uygulamalar sürdürülmütür. 1978 ylnda, 1757 Sayl Toprak <strong>ve</strong> TarmReformu Kanunu Anayasa Mahkemesi tarafndan iptal edilince, ikinci defa 7457 saylKanun’un <strong>2.</strong> maddesinin (j) bendi ile, Medeni Kanun’un 678. maddesine dayanlarak,24.09.1978 ylnda çkarlan 7/1 8231 sayl “Arazi Toplulatrma Tüzüü”ne göreçalmalara devam edilmitir.Mülga Köy Hizmetleri Genel Müdürlüünce, Tarm Reformu Bölgeleri dndakitoplulatrma çalmalar bu tüzüe göre sürdürülmü, bu görev KHGM nün 5286sayl yasa kapatlmas ile bu uygulama ayn kanun <strong>ve</strong> esaslara göre l Özel dare GenelSekreterliince yürütülmektedir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>367


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDier tarafndan 5403 sayl “Toprak Koruma <strong>ve</strong> Arazi Kullanm Kanunu” nun yürürlüegirmesi ile, kanunun 17. Maddesi gerei uyulama yetkisi Tarm <strong>ve</strong> Köyileri Bakanlna(TKB) <strong>ve</strong>rilmitir. Ayn kanun “Özel Arazi Toplulatrmas” kavramn getirmi <strong>ve</strong>böylece TKB dnda ikinci kurumlarnda toplulatrma yapmasna olanak salanmtr.Ancak 5403 sayl yasann yürütülmesine dair tüzük henüz çkarlmadndan bu yasayagöre henüz uygulama yaplamamtr. Bu nedenle l Özel daresl Genel Sekreterlikleri de,DS gibi tüzük çkncaya kadar uygulama yapamayacaklardr.Tarm Reformu Bölgesi olarak ilan edilen yerlerde ise toplulatrma çalmalar 22/11/1984tarihinde kabul edilen 3083 sayl “Sulama Alanlarnda Arazi Düzenlemesine Dair TarmReformu Kanunu” hükümlerine göre yürütülmektedir.Görüldüü gibi, Türkiye de arazi toplulatrmas <strong>ve</strong> toplulatrlan alanlarda “Tarla çiGelitirme Hizmetleri (TGH)” uygulamalar ile ilgili tek kurulu TRGM dür.Dier taraftan TOPLULATIRMA SONRASI parçalanmann önlenmesi 3083 sayl yasaile salanmtr.“…..Toplulatrma sonunda datlan <strong>ve</strong>ya sahibine braklan tarm arazisi malikleriadna, geriye kalan arazi ise Hazine adna uygulayc kuruluun talebi ile tapuya tesciledilir. Malikleri adna tescil edilen arazi bu Kanun hükümleri dnda o bölge için tespitedilen datm normundan daha küçük parçalara rzaen <strong>ve</strong>ya hükmen taksim edilemez <strong>ve</strong>ifraz ilemlerine konu olamaz. Bu husus tapu siciline erh edilir… “Sonuç1970 li yllarn sonuna kadar Türkiye bir tarm ülkesi olmaya devam etmitir. 1980 liyllarda balatlan sanayi <strong>ve</strong> hizmet sektöründeki gelimeler sonuç <strong>ve</strong>rdi <strong>ve</strong> Türkiyesanayi <strong>ve</strong> hizmet sektöründe Avrupa Birlii ülkeleri ile rahatlkla rekabet edebilir birduruma gelmitir. Ayn eyler tarm sektörü için kolaylkla söylenemez. Bunun en önemlinedeni sanyi <strong>ve</strong> hizmet sektörlerinde olduu gibi tarm sektörüne de yapsal iyiletirmeleriçin destek <strong>ve</strong>rilmemesidir. Tarm sektöründe destekler daha çok çiftçilere dorudanyardmlar eklinde olmutur. Yapsal iyiletirmeler yaplmadan salanan bu yardnmlarçiftçilerin ayakta kalmasnda çok önemli bir yer tutmaktadr. Ancak kalc çözümleri deoluturamamaktadr. Tarm sektörünün de AB ülkeleri ile rekabet edebilir bir durumagelebilmesi için öncelikle tarmsal yapnn iyiletirilmesi gerekemektedir. Bu alanda enönemli araç ise arazi toplulatrmas dr. Bu nedenle arazi toplulatrmas çalmalarnnbir an önce tamamlanmas gerekmektedir.368<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITOPRAK KORUMA, ARAZ KULLANIMI VETOPLULATIRMAHalil AKDENZTMMOB <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas Ankara ubesi, halil.akdeniz06@gmail.comÖZETÜlkemizde giderek önem kazanan <strong>ve</strong> arlkl olarak <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisliiile Ziraat mühendislii dalllarn dorudan ilgilendiren arazi toplulatrmasnn, tüze<strong>ve</strong> kurumsal boyutlar yeniden tanmlanarak uygulama sürecine aktarlmaktadr. Buçalmada, oluan bu yeni yaplar incelenmekte <strong>ve</strong> çalmann temelini oluturan konumsal<strong>ve</strong>rilerin toplanmas, ilenmesi, depolanmas <strong>ve</strong> sunumu ile bu <strong>ve</strong>rilerin dier <strong>ve</strong>rilerleanalizini gerçekletiren <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisliinin, topulatrma sürecinin asliunsuru olduu vurgulanmakta, buna bal olarak tüzel yapda gerekli düzenlemeninyaplmas üzerinde durulmaktadr.Anahtar Sözcükler: Arazi toplulatrmas, tarm arazisi, Arazi Toplulatrma Tüzüü1. KAVRAMSAL ÇERÇEVEArazi Toplulatrmas: Tarmsal üretimin artrlmas amacyla, küçük parseller halindebirden fazla parçaya bölünmü, deiik yerlere dalm <strong>ve</strong>ya el<strong>ve</strong>risiz biçimdeekillenmi arazilerin; Modern tarm iletmecilii esaslarna göre <strong>ve</strong> sulama hizmetleriningetirilmesine en uygun bir ekilde birletirilmesi, ekillendirilmesi <strong>ve</strong> düzenlenmesiilemine “Arazi Toplulatrmas “ <strong>ve</strong>ya “Arazi Düzenlemesi” ad <strong>ve</strong>rilmektedir.5403 sayl Toprak Koruma Ve Arazi Kullanm Kanununa göre Arazi toplulatrmas:Arazilerin doal <strong>ve</strong> yapay etkilerle bozulmasn <strong>ve</strong> parçalanmasn önlemek, parçalanmarazilerde ise doal özellikleri, kullanm bütünlüü <strong>ve</strong> mülkiyet haklar gözetilerekbirden fazla arazi parçasnn birletirilip ekonomik, ekolojik <strong>ve</strong> toplumsal yönden dahailevsel yeni parsellerin oluturulmasn <strong>ve</strong> bu parsellerin arazi özellikleri <strong>ve</strong> alandeerlendirilerek kullanm ekillerinin belirlenmesini, köy <strong>ve</strong> arazi geliim hizmetlerininsalanmasn,5403 sayl Toprak Koruma <strong>ve</strong> Arazi Kullanm Kanununa göre Özel Arazi Toplulatrmas:Köy tüzel kiilii, belediyeler, kooperatier, birlikler gibi tüzel kiilikler <strong>ve</strong>ya kamukurulularnn, hizmet konular ile ilgili arazi teminini de kapsayacak ekilde yapacaklararazi toplulatrmasn ifade eder.<strong>2.</strong> ARAZ TOPLULATIRILMASININ TÜZEL VE KURUMSAL YAPISIArazi toplulatrmasnn tüzel yapsn, bata1982 Anayasas ile 4721 Sayl YurttalarYasas olmak üzere, 3083 sayl Sulama Alanlarnda Arazi Düzenlemesine Dair TarmReformu yasas, 5403 Sayl Toprak Koruma <strong>ve</strong> Arazi Kullanm yasas <strong>ve</strong> ilgili dieryasa <strong>ve</strong> yönetmelikler oluturmaktadr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>369


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIAnayasann 44. Maddesi’ne göre; Devlet,topran <strong>ve</strong>rimli olarak iletilmesini korumak<strong>ve</strong> gelitirmek,erozyonla kaybedilmesini önlemek <strong>ve</strong> topraksz olan <strong>ve</strong>ya yeter derecedetopra bulunmayan çiftçilikle uraanlara toprak salamak amacyla gerekli tedbirlerialr. Deiik tarm bölgeleri <strong>ve</strong> çeitlerine göre topran geniliini tespit edebilir.4721 Sayl Yurttalar Yasasnn 755. maddesine göre; Su yollarn düzeltme, sulama,bataklk yerlerini kurutma, yol açma, orman yetitirme, arazileri toplulatrma gibiiyiletirme ileri, ancak ilgili maliklerin ortak giriimleriyle yaplabilecekse, arazininyarsndan fazlasna sahip bulunmak kouluyla maliklerin üçte ikisinin bu yolda karar<strong>ve</strong>rmeleri gerekir. Dier malikler de bu karara uymak zorundadr. Alnan karar, tapukütüünün beyanlar sütununda gösterilir. Bu konulara ilikin özel kanun hükümlerisakldr.• Ülkemizde arazi toplulatrlmas ilk defa 1961 ylnda TOPRAKSU GENELMÜDÜRLÜÜ tarafndan 7457 sayl kanunun <strong>ve</strong> Medeni Kanunun ilgilimaddelerine dayanarak yaplmtr.• 1966 ylnda Arazi Toplulatrma tüzüü çkarlarak Bakanlar Kurulu kararylauygulanmaya konmutur <strong>ve</strong> uygulanmalar 1973 ylna kadar bu tüzüe göre devametmitir.• 1973 ylnda 1757 sayl Toprak <strong>ve</strong> Tarm reformu bölgesinin dndaki alanlardatoplulatrma çalmalar bu kanuna göre 1978 ylna kadar TOPRAKSU GENELMÜDÜRLÜÜ tarafndan yürütülmütür.1978 ylnda 1757 sayl Toprak <strong>ve</strong> Tarm Reformu Kanunu iptal edilince, yeniden eskimevzuata dönülmü ancak ayn yl 7/18231 sayl arazi toplulatrma tüzüü yürürlüegirmitir. Kapatlan Köy Hizmetleri Genel Müdürlüü, mülga kanuna dayal olarak <strong>ve</strong> butüzüe göre çalmalarn devam ettirmitir.1994 tarihinde yürürlüe giren “3083 sayl Sulama Alanlarnda Arazi DüzenlemesineDair Tarm Reformu Kanunu” yalnz tarm reformu uygulama alan ilan edilen reformbölgelerini <strong>ve</strong>ya sulama alanlarn kapsamakta, Türkiye genelinde toplulatrmafaaliyetlerine imkan <strong>ve</strong>rmemektedir.3.7.2005 tarihinde düzenlenen 5403 Sayl “Toprak Koruma <strong>ve</strong> Arazi Kullanm” Kanunuile Tarm <strong>ve</strong> Köyileri Bakanl’na arazi toplulatrma yapma <strong>ve</strong> yaptrma yetkisi<strong>ve</strong>rilmitir.09.0<strong>2.</strong>2007 tarih <strong>ve</strong> 26429 sayl Resmi Gazete’de 5403 sayl Toprak Koruma <strong>ve</strong>Arazi Kullanm Kanununun 17. maddesinde deiiklik içeren 5578 sayl kanunyaymlanarak, Arazi toplulatrmas(AT) <strong>ve</strong> Tarla içi gelitirme hizmetlerinde(TGH)“DS Genel Müdürlüünün kendi sulama alanlarnda arazi toplulatrmas” yapmasnaolanak salanmtr. Bu kanuna ait tüzük çalmalar halen Tarm <strong>ve</strong> Köyileri Bakanltarafndan yürütülmektedir.3083 sayl kanun ile Tarm Reform Genel Müdürlüü,5286 sayl kanun ile l Özel dareleri, (5286 sayl Yasa ile 3202 deki görev <strong>ve</strong> yetkiler370<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIstanbul <strong>ve</strong> Kocaeli illerinde Büyükehir Belediyelerine dier vilayetlerde ise il Özeldarelerine braklmtr.)5403 sayl kanun ile Tarm <strong>ve</strong> Köyileri Bakanl,5578 sayl kanun ile ilgili Kamu Kurum <strong>ve</strong> Kurulular Özel Arazi Toplulatrmasyapabilmektedir.3. ARAZ TOPLULATIRMASINDA YÜRÜTÜLEN ÇALIMALAR VEKAPDSADII HUSUSLARÜlkemizde, kapatlan TOPRAKSU <strong>ve</strong> Köy Hizmetleri Genel Müdürlüü tekilatlartarafndan 1961-2005 yllar arasnda toplam 349.814 hektarlk alanda toplulatrmaçalmas tamamlanmtr.Köy Hizmetleri Genel Müdürlüünün görev <strong>ve</strong> yetkilerinin l özel idarelerinedevri ile 22<strong>2.</strong>200 hektarlk alanda devam eden proje çalmalar l Özel darelerinedevredilmitir.Tarm Reformu Genel Müdürlüü tarafndan 175.336 hektar alanda Arazi toplulatrmaçalmalar tamamlanmtr.007 yl itibariyle ödenekleri genel bütçeden <strong>ve</strong> dünya bankas tarafndan karlanmaküzere ihalesi yaplan 446.000 hektar alanda arazi toplulatrma çalmalar devametmektedir.Ülke genelinde iki kurum tarafndan (KHGM+TRGM) toplamda yaklak olarak 525.000hektar alanda arazi toplulatrma çalmas bitirilmitir. Bir baka anlatmla son 30 yliçinde hâlihazrda sulamaya açlan alanlarnn ancak % 10,7’sinde Arazi Toplulatrmasçalmalar yaplabilmitir.Arazi Toplulatrma Projelerinde Yürütülen Çalmalar:• Nirengi <strong>ve</strong> poligon kanava tesis <strong>ve</strong> ölçüm ileri• Halihazr harita yaplmas• Toprak etüdünü yaplmas• Derecelendirme haritasnn oluturulmas• Çiftçi Mülakatlarnn yaplmas• Arazi toplulatrma projesinin hazrlanmas (<strong>Harita</strong> Mühendisi le Birlikte)• Yeni parselasyon haritasnn kontrol ettirilmesi <strong>ve</strong> dier ilemlerinin takibi• Yol <strong>ve</strong> Kanal aplikasyonlar• Arazi tesviyesi Tarla içi yol, drenaj ebekesi <strong>ve</strong> sulama tesisi gibi tarla içihizmetleri ilerini yaptrmak <strong>ve</strong> kontrol etmek• Yeni parsel aplikasyonu• <strong>Kadastro</strong> kontrol ilerinin yaptrlmas <strong>ve</strong> takibi<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>371


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Tapu senetlerinin hazrlanmas• Yeni kütüklerin hazrlanmasÜlkemizde arazi toplulatrmas uygulamasn arlkl olarak iki mühendislikdal gerçekletirmektedir. Bunlar <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendislii ile ZiraatMühendisliidir.<strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendislerinin yapt iler:a. Nirengi <strong>ve</strong> poligon kanava tesis <strong>ve</strong> ölçüm ilerib. Halihazr harita çkarlmasc. Yol <strong>ve</strong> Kanal aplikasyonlard. Yeni parsel aplikasyonue. <strong>Kadastro</strong> kontrol ilerinin yaptrlmas <strong>ve</strong> takibif. Tapu senetlerinin hazrlanmasg. Yeni kütüklerin hazrlanmash. Derecelendirme <strong>Harita</strong>lari. Mülakatj. Sulama DrenajZiraat Mühendisinin bizzat kendisinin yapt <strong>ve</strong> dier mesleklerle ortakyapt iler:a. Toprak etüdünün yaplmasb. Çiftçi Mülakatlarnn yaplmasc. Arazi toplulatrma projesinin hazrlanmas (<strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisi leBirlikte)d. Dier meslek disiplinleriyle birlikte arazi tesviyesi tarla içi yol, drenaj ebekesi <strong>ve</strong>sulama tesisi gibi tarla içi hizmetleri ilerini yaptrmak <strong>ve</strong> kontrol etmekArazi toplulatrma projesini hâlihazrda TRGM <strong>ve</strong> Özel dare Müdürlükleri yaptrmaktadr.Her iki kurumda bu ileri ihale marifetiyle yapmakta <strong>ve</strong> yüklenici kullanmaktadrlar. Bukurumlar projelerin kontrol ilerini yürütmekte, yeni parselasyon haritalarnn büro <strong>ve</strong>arazi kontrolleri ise TKGM’nin yerel tekilatlar vastas ile yaplmaktadr. <strong>Kadastro</strong>kontrolü sonras tapu ilemleri ise tapu sicil müdürlükleri tarafndan kontrol edildiktensonra hazrlanan yeni Tapular hak sahiplerine datlmaktadr. Daha açk bir deyile,projenin tüm sorumluluu ihaleyi yapan idareye ait olmasna ramen <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong> tapuilemleri TKGM tarafndan kontrol edilmektedir.Arazi Toplulatrlmasnn Kapsad Hususlar:• Fazla parçalanm, dalm arazilerin modern iletmecilik esaslarna görebirletirilmesi.• Tarla içi yol ebekesinin, yüzey tahliye sisteminin <strong>ve</strong> sulama tesislerinin inas.372<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Gerekli arazi tesviyesi <strong>ve</strong> toprak slahnn yaplmas.• Köylerin yeniden düzenlenmesi, çevre planlanmas, kanalizasyon, elektrikasyonhizmetlerinin yaplmas, iskan, arsa isteklerinin karlanmas.• Krsal alann korunmas <strong>ve</strong> yeil alanlarn düzenlenmesi.• Krsal alandaki yerleim yerleri <strong>ve</strong> topraklarn rüzgar <strong>ve</strong> tamalardan korunmasiçin gerekli önlemlerin alnmas.• Spor sahalar, parklar, yüzme havuzu, bayram-pazar yeri, çocuk bahçesi, okul,salk oca <strong>ve</strong> kooperatif binas gibi sosyal hizmet tesisleri için gerekli arazileri,toplulatrma planlar içinde kamulatrma yaplmadan temin edilmesi.• letmelerin slah, yeniden düzenlenmesi, <strong>ve</strong>rimli bir ekilde çalmalarnn teminiiçin gerekli tedbirlerin alnmas.• Köy içi yollarnn tanzimi, çiftlik binalarnn slah <strong>ve</strong>ya yeniden yaplmas, içmesuyu, elektrik, telefon gibi vastalarn temini.4. ARAZ TOPLULATIRMA TÜZÜÜ’NE LKN HARTAVE KADASTRO MÜHENDSLER ODASININ ÖNERLER VEGEREKÇELERa. Tarm Arazilerinin Korunmas, Kullanlmas <strong>ve</strong> Arazi Toplulatrma ilemleribilimsel <strong>ve</strong> teknik olarak deerlendirildiinde tüzel <strong>ve</strong> kurumsal boyutta, her birkonu bal için ayr bir düzenlemenin yaplmas daha yararl olacaktr.b. Dünyann hiçbir ülkesinde arazi toplulatrmas dier yasalar içinde geçitirilecektek madde olarak düünülmemitir (Toprak Koruma <strong>ve</strong> Arazi KullanmKanununun 17. maddesi).c. Tüzüün tanmlar balkl 4. maddesine ‘Halihazr <strong>Harita</strong>’, ‘Derecelendirme<strong>Harita</strong>s’, ‘Blok Plan’, ‘Parselasyon Plan’ <strong>ve</strong> ‘Köy Geliimi’ tanmlareklenmelidir. Bu terimler, bu tüzükte yaplaca belirtilen i <strong>ve</strong> ilemlerin belirlibölümlerini kapsadklar için tanmlanmalar gerei duyulmutur.ç. 13/1’deki ‘kroki’ ibaresi yerine ‘Snrlandrma haritas’ önerilmitir.Gerekçe : Bir arazinin koordinat deerleri ile 1/25 000 ölçekli haritasna ilenebilmesiiçin o arazinin snrlandrma haritasnn yaplm olmas gerekir.d. 14. Maddenin üst balna ‘Planlama’ ibaresinin eklenmesi <strong>ve</strong> tüzüün 31/cbendinin 14. maddeye aktarlmas önerilmitir.Gerekçe : Tüzük taslann 31/c’deki bu bend (fkra) planlama ile ilgili olduundan bumaddede ifade edilmesi daha uygun görülmütür. Planlama kavram da; plan yapm, plandeiiklii gibi ilemleri içeren bir süreci ifade ettiinden ‘planlama’ ibaresi bu maddeninbana eklenmesi uygun görülmütür.)e. 15. Maddenin (1) numaral bendine “meslek odalar” ibaresi eklenmitir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>373


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIGerekçe : Bilimsel <strong>ve</strong> teknik açdan konuyu daha iyi deerlendirebilecek olan “meslekodalarnn” tüzükte yer almas söz konusu i <strong>ve</strong> ilemlerin daha salkl yürütülmesindeyararl olacaktr.f. Dördüncü ksm balnn ‘krsalalan düzenleme <strong>ve</strong> arazi toplulatrma <strong>ve</strong>kapsam’ olarak düzenlenmesi <strong>ve</strong> madde sralamas ile balk düzeltmeleriönerilmitir.Gerekçe : 20. maddenin <strong>2.</strong> bendi Krsal Alan Düzenlemesi ilemlerini kapsamaktadr.Bu bendin, arazi toplulatrma <strong>ve</strong> kapsam maddesinden önce <strong>ve</strong> krsal alan düzenlemebalyla ayr bir madde olarak düzenlenmesi i akn tanmlama açsndan da yararlolacaktr.g.. 21. maddeye 7 nolu bir bendle halihazr harita yapm eklenmelidir.Gerekçe : Bakanlar Kurulunca belirlenecek snrlar içinde yaplacak tüm planlama projederecelendirme <strong>ve</strong> toplulatrma çalmalar için halihazr haritaya öncelikle gereksinimvardr.. Madde 23’ün (1) numaral bendindeki “23/6/1983 tarih <strong>ve</strong> 2859 sayl Tapulama <strong>ve</strong><strong>Kadastro</strong> Paftalarnn Yeniletirilmesi Hakknda” ibaresi çkartlarak yerine “3402Sayl <strong>Kadastro</strong>” ibaresi eklenmelidir.Gerekçe : 3402 Sayl Yasada yaplan deiiklikle bu maddedeki belirtilen ihtiyackarlamak mümkün hale geldiinden 3402 sayl yasaya göre ilem yaplmasönerilmitir.h. 24/3’e yazl bildirim <strong>ve</strong> ilanla ilgili ifadeler eklenmitir.Gerekçe : Arazi toplulatrmas kararnn katlmc bir biçimde gerçekletirilebilmesi için;ilgili kurululara yazl olarak, köy halkna ilanen duyurulmasnda yarar görülmektedir. 26/1’de mahalli temsilcilerin ibaresi yerine ‘belediye ilgenel meclisi temsilcileri <strong>ve</strong>il tarm müdürlüününde’ ibaresi eklenmitir.Gerekçe : Mahalli temsilciler ibaresi çok genel bir tanmlama olup uygulamada sorunyaratabilecei düünüldüünden katlmc kurulular netletirilmitir.i. 27/2 de mülkiyet haritas ibaresi yerine mülkiyet snrlar ibaresi konulmutur.Derecelendirme snrlarnn halihazr harita üzerinde gösterilmesi gerektiindenbu yönde bir düzenleme önerilmitir. Ayrca, izdüümü ibaresinin yerine koordinatsisteminde ibaresi önerilmitir.Gerekçe : Bu madde de derecelendirmede dikkate alnmamas gereken mülkiyetsnrlardr. Derecelendirme snrlarnn, toprak <strong>ve</strong> dier arazi özelliklerinin ilenmiolduu halihazr haritalar üzerinde belirlenmesi teknik açdan bir zorunluluktur.‘zdüümünde’ ibaresinden amaçlanan ise mülkiyet haritas ile derecelendirme haritasnnderecelendirme ilemi bittikten sonra çaktrlabilmesidir. Bu nedenle her iki haritannayn koordinat sisteminde olmas gerekmektedir. Bilgi teknolojileri açsndan iki ayrharitann çaktrlabilmesi için iki ayr haritann da ayn koordinat sisteminde olmasgerekmektedir. <strong>Harita</strong> teknii açsndan izdüümü ibaresi açklayc deildir.374<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIj. 27/3’deki ‘harita’ ibaresi, ‘derecelendirme haritas’ ibaresi olarak deitirilmesiönerilmitir.Gerekçe : Bu deiiklik haritann teknik niteliini netletirmek için yaplmtr.k. 27/4’deki derecelendirme ibaresinin tümcede yeri deitirilmitir.Gerekçe : Parsellerin yeniden düzenlenmesi hükümlerini içeren 31/e de sabittesislerin bedelinin derecelendirme komisyonu tarafndan göz önünde bulundurulacabelirtilmektedir. O bakmdan sadece derecelendirme esnasnda sabit tesislerin dikkatealnmad vurgusunu yapmak için bu deiiklik yaplmtr.l. 28/3’de derecelendirme, derecelendirme ileri ‘harita <strong>kadastro</strong> mühendisi’ ibarelerieklenmi haritalama, proje ibareleri çkarlmtr.Gerekçe : Maddenin bal ‘derecelendirme komisyonu’ olup 28/3’de belirtilen iler,derecelendirme haritasnn yapmn da içerdiinden, bu komisyonda yaplan ilerinmekansal <strong>ve</strong>ri standartlarna uygun bir biçimde yürütülmesi <strong>ve</strong> halihazr harita üzerinesalkl bir ekilde ilenmesi için bir harita <strong>kadastro</strong> mühendisine gereksinim vardr.‘Proje’ deyimi arazi toplulatrma ilemlerinin tümünü kapsadndan farkl yorumlarndomamas <strong>ve</strong> maddenin balna uygun bir düzenleme oluturmas için ‘proje’ ibaresiyerine ‘derecelendirme ileri’ ibaresi önerilmitir.m. 31/c bendi planlamaya ilikin bir düzenleme olduundan 14. maddeye aktarlmasuygun görülmütür.Gerekçe : Hem proje kapsamnda i akna uygunluu açsndan hem de planlama ileilgili hükümlerin ayn balk altnda ifade edilmesinin yararl olaca düüncesiyle buhüküm madde 14’e aktarlmtr.n. 31/h, madde 33’e aynen aktarlmtr.Gerekçe : Bu bend tescile ilikin hükümler ifade ettiinden madde 33’deki ‘Tescil’bölümüne aktarlmtr.o. Madde 32 balndaki ‘yeni’, ‘askya çkarlmas’ ibareleri çkarlm, ‘ilan’ibaresi eklenmitir. Madde 32/1 de itirazlarn ilanna ilikin bir düzenlemeönerilmitir.Gerekçe : Yeni ibaresi yeni bir parselasyonu çartrdndan askya çkarlmas ibaresi deilan ilemini açk olarak ifade etmediinden balk düzeltmelerle yeniden düzenlenmesiuygun görülmütür. Süresi içinde yaplan itirazlar sonucu parselasyon planlarnda <strong>ve</strong>mülkiyet listelerinde deiiklik söz konusu olduunda, bu deiiklikler ile deiikliktenetkilenen parselasyon plan <strong>ve</strong> mülkiyet listelerinin ilgili ksmlar yeniden ilan edilerekdeiiklikten etkilenen kiilerin bilgilendirilmesi hukuken uygun olacandan budüzenleme önerilmitir.ö. Madde 32/3 metinden çkarlmtr.Gerekçe : Parselasyon planlar <strong>kadastro</strong> tekniine, Büyük Ölçekli <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Harita</strong>Bilgileri Üretim Yönetmeliine(BÖHHBÜY), Tescile Konu <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> Planlar<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>375


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIYönetmeliine uygun olarak yaplmas zorunlu olduundan arazi ile uyuumsuzluu sözkonusu olamayacandan metin çkarlmtr.p. Madde 33/1, 33/2 <strong>ve</strong> 33/3 bendlerinde deiiklikler önerilmi 5 <strong>ve</strong> 6. maddelerinmetinden çkarlmasnn uygun olaca düünülmü madde 33/h’daki tescile ilikinhükümler Madde 33’ün sonuna aynen aktarlmtr.Gerekçe : 33/1- Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> teknik mevzuatna göre parselasyon planlarnn araziyeuygulanmas <strong>ve</strong> kesin ölçülerinin alnmasndan sonra, yeni parsellerin mülkiyet snrkoordinatlarnn (konumsal <strong>ve</strong>rilerinin) <strong>ve</strong> alan hesaplarnn rölö<strong>ve</strong> (kesin) ölçülerine göreyaplmas gerekmektedir. Ve bu ilemlerden sonra da ilgili idare tarafndan kontrollarnnyaplmas gerektiinden ilem srasna göre düzenleme yaplmtr.r. 33/2 – lgili <strong>Kadastro</strong> Müdürlüüne iletilen parselasyon planlarnn <strong>ve</strong> yenimülkiyet listelerinin, <strong>kadastro</strong> müdürlüünce kontrol edildikten sonra, tesciledilmek üzere, tapu sicil müdürlüüne iletilmesi gerekliliini yerine getirecekbiçimde düzenleme yaplmtr. Bu maddedeki tescil ile ilgili hükmün, 31/3’dekitescil ilemleriyle bütünleik ekilde yeniden düzenlenmesinin uygun olacadüünülmütür.s. 33/3 – Ortak kullanm tesis alanlarnn intifa haklarnn tescilleriyle, yollarn tescild braklmasna ilikin hükümler, ilgili yasa <strong>ve</strong> tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mevzuatnda yeraldndan, tüzükte tekrar yazlmasnn uygun olmayaca düünülmü bu benddetescil ilemleri özetlenerek düzenlenmitir.. 33/5 Tapuya tescil edilen ilemlerin deiiklii ancak mahkeme kararylayaplabileceinden bu hüküm tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mevzuatna uygun dümemektedir.t. 33/6 Belirtilen mülkiyet listesi bilgileri, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi Projesi(TAKBIS) standartlarna uygun bir biçimde (formatta) düzenlenip TAKBIS’eaktarldndan bu sistemden gereksinim duyulan bilgileri Milli Emlak GenelMüdürlüü ya da Vergi Daireleri dorudan alabilir. Gerektiinde deiiklikleri deayn biçimde Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünden alabileceklerdir.u. Tüzüün 31/h bendindeki hükümler tescille ilgili olduundan bu maddeye aynenaktarlmtr.SONUÇ VE ÖNERLERArazi Toplulatrmasnn, krsal kesimin kalknmasn <strong>ve</strong> tarmsal <strong>ve</strong>rimliliin artrlmasnsalayarak, ülkenin sosyo-ekonomik yapsna salayaca katklar, gelimi ülkelerin çoutarafndan kabul edilmi <strong>ve</strong> feodal dönemde balayan uygulamalar devam etmektedir.Ülkemizde araziler çok parçal, dank <strong>ve</strong> sulanabilecei halde sulanmayan çokfazla arazi olmasna karn, salayabilecei yararlar göz önüne alnmad <strong>ve</strong> tüzel <strong>ve</strong>kurumsal yaplama salanamad için yeterli ölçüde yayglaamamtr. Toplulatrmakonusunda gereksinimlere uygun çada uygulamalar gerçekletirilen ülkelerde arazitoplulatrlmasna daima özel kanunlarla balanlm <strong>ve</strong> uygulamalarda kazanlantecrübelerle bu kanunlar ksa aralklarla gelitirilmitir.376<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIHer ülkenin kendi özelikleri <strong>ve</strong> imkanlarna göre benimsedii özel kanun hükümleriyleyürüttüü arazi toplulatrma uygulama program <strong>ve</strong> usulleri mevcuttur. Kendi bünyemizeen uygun esas <strong>ve</strong> usullere ulamak, baka bir deyile dier ülkelerde denenmi olantoplulatrma kanunu <strong>ve</strong> usullerinden kazanlan tecrübeleri bünyemize uydurmakgerekir.Merkezileme <strong>ve</strong> yerelleme boyutundan bakldnda,• Tüzel yetkinin geçmite yalnzca merkezi yönetimde bulunduu,• 5286sayl yasa ile l Özel darelerinin de yetkilendirildii <strong>ve</strong> hem merkez hem deyerelde <strong>ve</strong> birbiriyle balantl olmadan çalmalarn yürütülebilecei,• Bu durumun hem bilgi birikimi hem de teçhizat <strong>ve</strong> donanm açsndan <strong>ve</strong>rimsizlieol açabilecei söylenebilir.Uygulama yetkisi boyutundan bakldnda,• <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mühendislii ile ziraat mühendisliinin konu ile dorudan ilgiliolduu,• <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisliinin, çalmalarn %80’ine yaknn yürüttüü <strong>ve</strong>müelli olduu,Nedenlerinden dolay proje biriminde, bata harita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mühendisi olmak üzere,ziraat mühendisi, ehir plancs, çevre mühendisi, orman mühendisi, peyzaj mimar,biyolog <strong>ve</strong> sosyolog gibi farkl meslek gruplarnn katks, projelerin baar ansnartrabilecektir.KAYNAKÇACem, , (1979), Türkiye’de Geri Kalmln Tarihi, Cem Yaynlar, stanbulÇevik, B., (1991), Arazi Toplulatrmas, Çukurova Üni<strong>ve</strong>rsitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitab,No. 45, AdanaDemirel, Z., (2005), Krsal Toprak Düzenlemesi, YTÜ, N.DN. 05.0749. stanbulhttp://tarimsalpazarlama.com/makale.php?id=3523 (16.05.<strong>2008</strong>)http://www.tarim.gov.tr/arayuz/10/icerik.asp?efl=sanal_kutuphane/sanal_kutuphane.htm&curdir=%5Csanal_kutuphane&fl=arazitoplulastirmasi/arazitoplu.htm (16.05.<strong>2008</strong>)http://www.tarimreformu.gov.tr/bolgeler/samsun/TRSBM/arazi_top_nedir.htm (16.05.<strong>2008</strong>)http://www.suvaridergi.org/content/view/625/77/ (16.05.<strong>2008</strong>)http://www.dsi.gov.tr/hizmet/tarim.htm (16.05.<strong>2008</strong>)TRGM, (1995), Tarm Reformu Genel Müdürlüü Faaliyet RaporuURL: http://vizyon2023.tubitak.gov.tr/teknolojiongorusu/paneller/cevre<strong>ve</strong>surdurulebilirkalkinma/raporlar/son/EK-14.pdf (16.05.<strong>2008</strong>)<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>377


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI378<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDOKUZUNCU OTURUMORMAN KADASTROSUOturum Bakan: Prof. Dr. Cemal BIYIK / KTÜ Jeo. <strong>ve</strong> Fotog. Müh. Bölüm Bk.KONUKLAR:Orman <strong>Kadastro</strong>sunun Tarihcesi <strong>ve</strong>Günümüzde Orman <strong>Kadastro</strong>suUur KOCAMAN / Orman Genel MüdürlüüOrman <strong>Kadastro</strong>suHüseyin KOÇAK / TKGM Ba MüfettiiDou Karadeniz bölgesinde Orman <strong>Kadastro</strong>suAvni F / TKGM b. Md.Orman - Tarm Arazileri Anlamazlklar <strong>ve</strong> YargProf. Dr. Akif KUNDAKÇI / Celal Bayar Ün.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>379


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI380<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIORMAN KADASTROSUNUN TARHÇES VEBUGÜNKÜ HEDEFLERUur KOCAMANOrman Genel Müdürlüü.Ormanlarmzn snrlandrlmas ilemleri 1937 ylnda yürürlüe giren 3116 saylKanun ile balanmtr.Kanunun 5 nci maddesi uyarnca 5 kiiden (Bakan, Ormanc üye, Hukukçu üye ilemahalli üyeler) oluan karar organ ile yeterli sayda katipten oluan komisyonlarn yllken az 250.000 ha ormann snrlandrlmas ii <strong>ve</strong>rilerek, ormanlarn snrlamas ileminin5 senede bitirilmesi amaçlanmtr.1937 ylnda ilk olarak 2 komisyon kuruluu yaplarak çalmalara balanmtr. 1950ylna kadar komisyon saylar giderek artrlp 25’e yükseltilmi ise de 1951 ylndaülkemizin içinde bulunduu koullar nedeniyle komisyon says 6’ya düürülmü 6831sayl Orman Kanunun yürürlüe girmesinden bir yl önce 1955 ylnda ise komisyonlarla<strong>ve</strong>dilmitir.1937-1956 yllar arasnda geçen 19 yllk sürede 3.837.702 hektarlk ormann <strong>kadastro</strong>suyaplabilmitir. Ölçme yöntemi olarak pusulal kat’ mesafe yöntemi kullanlmtr.6831 sayl Kanunla komisyon kuruluunda deiiklik yaplarak komisyon kararorganndaki üye says 7’ye çkartlmtr. (Bakan, 2 Ormanc üye, Hukukçu üye, ZiraatçiÜye, l Genel Meclisi Üyesi, Mahalli Üye). 1958’de 1, 1962 <strong>ve</strong> 1963’te 1 adet komisyonarazi çalmalar yapm <strong>ve</strong> 7 ylda toplam 6996 ha Orman snrlandrlmtr. 1956-1973yllar içerisinde komisyon says 4-27 arasnda deiiklik göstermi 17 ylda toplam<strong>2.</strong>569.449 ha ormann snrlandrlmas yaplmtr.Bu <strong>kadastro</strong> çalmalar srasnda 1965 ylndan itibaren puslal kat’ mesafeye dayal ölçüyönteminin yannda hava fotoraf olan yerlerde fotogrametrik yöntem (fotoraf delgiyöntemi) uygulanmaya balanmtr. Bu metot i hzn artrmakla birlikte hassasiyetiazaltmtr.3116 sayl Kanunda komisyon kararlarna kar mahalli mahkemeye üç ay içerisinde itirazetme hakk tannm olmasna kar 6831 sayl Kanunda bu süre bir yla çkartlmtr.1973 ylnda 7 kiiden oluan (Bakan, Ormanc Üye, Ziraatçi Üye, 1 Genel MeclisÜyesi, Ziraat Odas Üyesi, Mahalli Üye) komisyonlar tekil edilmi, her komisyonaayrca 3-6 arasnda deien ekipler balanmtr. Her ekip ise ekip Bakan, ekip OrmancÜyesi, ekip Ziraatçi Üyesi (Mahalli Ziraat tekilatndan temin ediliyordu), Mahalli üyeolmak üzere 4 kiiden olumakta idi. Ayrca çalmalara yeteri kadar yardmc elemandakatlmakta idi.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>381


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu çalma düzeninde ekipler arazi çalmalarn yapmakta komisyon denetiminden sonraekip kararlar ilan edilmekte taraar (Orman idaresi, özel <strong>ve</strong> tüzel kiiler) isterlerse ilanmüteakip Kanuni süre içerisinde komisyon bakanlna <strong>ve</strong>ya yetkili mahkemelere itirazedebiliyorlard. Komisyon kararlarna kar ise yasal süreler içerisinde dava açma hakkmevcuttu. Orman <strong>kadastro</strong> çalmalarndaki itiraz süreci Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> çalmalarndanörnek alnarak kademeli sisteme geçilmitir.Ayrca komisyonlara 1973 ylndan itibaren orman snrlamas görevi ile ayn zamandaeskiden yaplm snrlamalar aplike etme <strong>ve</strong> bu ilem srasnda orman vasfn kaybetmialanlar orman dna çkarma görevi de <strong>ve</strong>rilmitir.Bu ekilde yürütülen çalmalar sonucu 1973-1982 yllar arasndaki 10 yllk sürede<strong>2.</strong>831.358 hektar orman <strong>kadastro</strong>su, <strong>2.</strong>730.673 hektar eski snrla aplikasyonu <strong>ve</strong>güncelletirme, 10<strong>2.</strong>560 hektar alanda orman dna çkarma ilemleri yaplmtr.1973 ylnda çkan kanunda eski çalmalarn revizyonunun 10 ylda tamamlanmasöngörülmesine ramen bu hedefe ulalamamtr.1982’den itibaren kademeli sistem kaldrlm, temininde güçlük çekilen Hukukçu üyeile birlikte il Genel Meclisi Üyesi, Ziraat Odas Üyesi kurulutan çkartlarak, komisyonkuruluu bakan, Ormanc üye, Ziraatçi Üye <strong>ve</strong> Mahalli Üyeden teekkül eden 4 kiilikkarar organ haline getirilmitir. Bir süre sonra tekrar Ziraat odas temsilcisi komisyonadahil edilmitir.Bu dönemde deiik il <strong>ve</strong> ilçelerde dank vaziyette bulunan komisyonlar Antalya,Adapazar, Bursa, Kastamonu <strong>ve</strong> Mersin olmak üzere be merkezde toplanmtr.Yeni kurulan 55 adet komisyon 1983-1986 döneminde yaklak 3 yllk sürede 31<strong>2.</strong>574hektar orman <strong>kadastro</strong>su, 774.637 hektar eski snrlarn aplikasyonu ile orman niteliinikaybeden 27.030 hektar alan orman snrlar dna çkarma ilemleri yaplmtr.1986 itibaren her yl yeni komisyonlarn kuruluu yaplm <strong>ve</strong> çeitli illere datlmtr.1987 ylna kadar 6831 sayl Yasaya göre yaplan orman tahdit <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> çalmalarOrman Tahdit Heyetleri/<strong>Kadastro</strong> Komisyonlar tarafndan yaplmtr. 1987 ylndayürürlüe giren 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Kanununun 4. maddesi kapsamnda da orman<strong>kadastro</strong> çalmalar, Orman <strong>Kadastro</strong> Komisyonlar ile <strong>Kadastro</strong> Ekiplerinin müterekçalmalar ile yaplmas hedeenmi ise bu hedef her zaman gerçekletirilememitir.Çünkü orman <strong>kadastro</strong> komisyonlar hem arazi <strong>kadastro</strong> çalmalarna itirak etmi hemde bu çalmalar dnda münferiden 6831 sayl Yasa kapsamnda çalmalar yapmtr.Dier taraftan, orman <strong>kadastro</strong> komisyonlar saysnn <strong>kadastro</strong> ekiplerinin saysndanaz olmas nedeni ile orman snrlar yasada belirtilen 2 aylk süre içersinde her zaman<strong>ve</strong>rilememi <strong>ve</strong> yasa gerei orman snrlar <strong>kadastro</strong> ekiplerince resen belirlenmitir. Busebepten dolay da Orman letme Müdürlükleri çok sayda tespite itiraz davas açmakzorunda kalmtr. Yukarda açklanan nedenlerden dolay idare büyük miktarda emek,zaman <strong>ve</strong> para harcamak zorunda kalm, vatandalarda davalar nedeni ile mülkiyetiddialar olmayan yerlerden dolay maduriyetler yaamtr.382<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI2005 ylnda <strong>Kadastro</strong> Kanunda yaplan deiiklik sonucunda orman snrlarnnbelirlenmesi ilemleri Orman Mühendisi <strong>ve</strong> Ziraat Mühendisinin katlm ile oluan <strong>kadastro</strong>ekibince yaplmaktadr. Yasal düzenleme ile orman snrlarnn belirlenmesi ilemininorman nitelii konusunda uzman olan kiilerin heyete katml ile yukarda açklandüzere ev<strong>ve</strong>lki uygulamalara kar açlan dava saysn azaltmak amaçlanmtr.Karadeniz bölgesi gibi orman ile ziraat arazisinin iç içe girdii bir bölgede <strong>kadastro</strong>tespitlerine itiraz oran yüzdesel olarak dümü olmas, uygulamacnn deerlendirme <strong>ve</strong>yorumlarndan kaynaklanan skntlara ramen <strong>Kadastro</strong> Kanununda yaplan deiikliin<strong>kadastro</strong> çalmalarna olumlu yansdnn somut delili olarak kabul etmek gerekir.Orman alanlar genel manada 3402 <strong>Kadastro</strong> Kanununun 1987 ylnda yürürlüe girmesinekadar kamu orta mal grubunda deerlendirilmi <strong>ve</strong> tescili öngörülmemitir.Orman Genel Müdürlüünün önümüzdeki dönemde hede; kesinlemi orman<strong>kadastro</strong> çalmalarnn tescil ilemlerini gerçekletirmek <strong>ve</strong> ayn zaman da 3402 sayl<strong>Kadastro</strong> Kanununun 5304 sayl kanunla deiik 1. maddesinde kapsamnda mekansalbilgi sistemine esas tekil edecek orman <strong>kadastro</strong> pafta <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rileri oluturmak olarakbelirlenmitir.<strong>Kadastro</strong> Kanununun amaç maddesinde belirtilen mekansal bilgi sitemine uygun <strong>ve</strong>rihazrlanmasnn ön koulu tartmasz orman <strong>kadastro</strong> paftalarnn BÖHHBÜY ne uyguntanzim edilmesidir. Orman <strong>kadastro</strong> paftalarnn tescil edilebilmesi noktasnda; orman<strong>kadastro</strong> paftalarnn BÖHHBÜY ne uygun hale getirilmesi yeterli deildir. Zira <strong>Kadastro</strong>Müdürlükleri ile yakn diyalog halinde çalan meslektalarmzn bildii üzere <strong>kadastro</strong>paftalarnn da BÖHHBÜY ne uygun olmamas nedeni bahsi geçen çalmann <strong>Kadastro</strong>Müdürlükleri ile müterek yaplmas bir zorunluluk olarak ortada bulunmaktadr.Kesinlemi orman <strong>kadastro</strong> çalmalarnn tescile hazr hale getirilmesi <strong>ve</strong> ayn zamanda<strong>kadastro</strong> paftalar ile irtibatlandrlmas çalmasnn mütereken yürütülmesi konusundaOrman Genel Müdürlüü ile Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü arasnda en üst düzeydekararllk mevcuttur. Bu kararllk çerçe<strong>ve</strong>sinde yürütülecek olan müterek çalmannolumlu sonuçlar 5304 sayl Yasa deiiklii neticesinde orman snrlarnn belirlenmesihususundaki baarl çalmalarn bir örneini oluturaca deerlendirilmektedir.Orman <strong>ve</strong> 2/B alanlarnn tapuya tescili Ülkemiz <strong>ve</strong> vatandalarmz açsndan büyükönem arz etmektedir. öyle ki; orman <strong>kadastro</strong> çalmalarnn büyük bir orannn tecilolmam nedeni ile kesinlemi orman <strong>kadastro</strong> çalmalarna göre ksmen <strong>ve</strong>ya tamamenorman yada 2_2/B alannda kalan tapulu tanmazlarla ilgili olarak bu parsellerin tapukaydna gerekli belirtmelerin yaplmas <strong>ve</strong> tapu iptal davalarnn açlmas bu <strong>ve</strong>sile ile detapu siciline gü<strong>ve</strong>nerek ilem tesis eden iyi niyetli üçüncü kiilerin korunmas noktasnda<strong>kadastro</strong> paftalar ile kenarlama konusu hayati önem tamaktadr.Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün kamuoyuna açklam olduu üzere <strong>kadastro</strong>paftalarnn %70 orannda yenileme ihtiyacnn olduu göz önüne alndnda orman<strong>kadastro</strong> çalmalarnn <strong>kadastro</strong> paftalar ile kenarlama ileminin yaplmas konusubüyük bir sorun olarak ortada durmaktadr. Zira yenileme çalmalarnn yaplabilmesi<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>383


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIuzun zaman gerektirmekte ancak orman alanlarnn tescili <strong>ve</strong> tescil ilemi sonrasndayaplmas gereken hukuki ilemlerin gecikmeye tahammülü bulunmamaktadr. Bu sebeptendolaydr ki; <strong>kadastro</strong> paftalarnn yenileme yaplmas gereken alanlarda orman parselleriile birlikte ormana komu 1,2,3 <strong>ve</strong> hatta gerekli olursa 4 üncü sra parseller ölçülmek yada iki pafta arasnda irtibat salayacak nitelikli bir çözüm modeli ile kenarlama doruekilde yaplmak sureti ile orman alanlarnn korunmas, dier taraftan tapu sicilinegü<strong>ve</strong>nerek ilem tesis eden kiilerin maduriyetinin önlemesi hedeenmektedir.384<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIORMAN KADASTROSUHüseyin KOÇAKTKGM Ba MüfettiiSayn Bakan, saygdeer hocalar, genel müdürlerim, deerli katlmclar, sevgili mesaiarka-dalarm hepinizi saygyla selamlarm.Ben sunumumda, orman <strong>kadastro</strong>sunda yaanan skntlara, konuyla ilgili mevzuatdüzenlemelerine <strong>ve</strong> mesleimizi ilgilendiren yönlerine deineceim.“Orman” <strong>ve</strong> “<strong>kadastro</strong>”, birbirinden ayrlmaz iki sözcüktür. Zira ormanlar tescile tabidir.Tescilin yaplabilmesi için de orman <strong>kadastro</strong>sunun yaplm olmas gerekir. Bu nedenledirki, “orman” <strong>ve</strong> “<strong>kadastro</strong>” sözcükleri birbi-rinden ayrlmaz terimlerdir.1. ORMAN VE KADASTROOrman <strong>kadastro</strong>sundan bahsetmeden önce orman <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong>yu tanmlamak gerekirse;Orman; 6831 sayl Orman Yasasnn 1 inci maddesinde; ;“Tabi olarak yetien <strong>ve</strong> emekleyetitirilen aaç <strong>ve</strong> aaç-çk topluluklar yerleriyle birlikte ORMAN saylr” ekildetanmlanmtr. Bu tanma göre orman olan bir yerde; kesim yaplarak ya da yangnçkararak orman aaçlarnn yok edilmesi o yerin orman olma vasfn yok etmeyecek-tir.<strong>Kadastro</strong>yu ise ksaca; “tanmaz mallarn geometrik <strong>ve</strong> hukuki durumlarn belirlemek”olarak tanmlayabiliriz.Ormanlar Anayasa ile gü<strong>ve</strong>nce altna alnmtr. Hukuki durumu ise 6831 sayl OrmanYasas ile belirlenmitir. Buna göre, ormanlar Orman Yasasnn 11 inci maddesi gereinceHAZNE adna tescil edilir.Bu duruma göre, orman <strong>kadastro</strong>su ile yaplacak i; hukuki durumu belli ormanlarngeometrik durumunu belirleyip haritasn çizmek olacaktr.<strong>2.</strong> ORMAN KADASTROSUNUN KISA TARHÇESÜlkemiz <strong>kadastro</strong>sunda yaanan skntlarn en önemli ksmn orman <strong>kadastro</strong>suyla ilgilihususlar oluturmaktadr. Orman <strong>kadastro</strong>su ile ilgili yaanan sorunlara çözüm bulmakamacyla da orman mevzuatnda sürekli olarak deiik-likler yaplmaktadr.Yeni yasal düzenlemeler gereince yaplacak çalmalara geçmeden önce; 21 ilâ 24 Mart2005 tarihleri arasnda yaplan “I. Çevre <strong>ve</strong> Orman uras” bildirisinden yararlanarak,orman <strong>kadastro</strong>su ile ilgili mevzuatn tarihi geçmii-ne bakmak gerekirse;Ülkemizde ormanlarla ilgili sahiplilik ilk kez 1837 ylnda yaymlanan “OrmanNizamnamesinde” yer almtr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>385


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI1937 ylnda yaymlanarak yürürlüe giren 3116 sayl Orman Yasasnda ise “ormantahdidi” dile getirilmi <strong>ve</strong> bu Yasa ile orman tahdidinin 10 yl gibi ksa bir süre içerisindebitirilmesi hedeenmitir.1945 ylnda yaynlanan 4785 sayl Yasa ile bütün ormanlar devletletirilmitir. Yinebu Yasa ile devletletirilen orman alanlarnn snrlandrlmas ilemi de orman tahditkomisyonlarna görev olarak <strong>ve</strong>rilmitir. Daha sonra 1950 ylnda 5658 <strong>ve</strong> 5653 saylyasalar yürürlüe konmutur.Mevcut yasalarn uygulamasndan istenen sonuç alnamamas nedeniyle, yeni bir ormantanmnn yaplmas gerei gündeme gelmi <strong>ve</strong> 1956 ylnda 6831 sayl Orman Yasasyürürlüe konmutur. Bu Yasa halen yürürlüktedir.1961 ylnda yürürlüe giren Anayasamzn 131 inci maddesiyle orman alanlarnndaraltlmayaca amir hükmü getirilmi <strong>ve</strong> ayn madde 1970 ylnda deitirilmitir.Anayasadaki bu deiiklie paralel olarak da 6831 sayl Yasann 2 nci maddesindeönemli saylacak bir deiiklik yaplmtr. 1973 tarihli <strong>ve</strong> 1744 sayl Yasayla yaplanbu deiiklie göre; “1961 ylna kadar niteliini bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan kaybedenyerler orman dna çkarlabilecektir.” Yine ayn Yasa ile; orman tahdidi yerine ormanka-dastrosu tanm getirilmitir.1982 Anayasamzn 169 uncu maddesi ile de orman niteliini kaybetme zaman snr31.1<strong>2.</strong>1981 tarihine çekilmitir. 2896 sayl Yasa ile yaplan deiiklikle de 6831 saylYasa Anayasa’ya uygun hale getirilmitir.1986 ylnda yürürlüe konan 3302 sayl Yasa ile 6831 sayl Yasann 2 nci maddesindeyaplan deiiklie göre; daha önce madde metninde yer alan; “orman dna çkarma için,orman bütünlüünün korunmas, su <strong>ve</strong> toprak rejiminin zarar görmemesi” gibi kriterler 2nci madde kapsamndan çkarlmtr. Ayrca 2896 sayl Yasada yer alan snrlandrlmasart koulan “unutulan ormanlarn <strong>kadastro</strong>su “ görevi de komisyonlardan alnmtr.1987 ylnda çkarlan 3373 sayl Yasa ile 6831 sayl Yasann 1 inci maddesinin “F” <strong>ve</strong> “G”bentlerinde yaplan deiikliklerle “geçerli tapu “ ibaresi yasa metninden çkarlmtr.Daha sonra; 6831 sayl Orman Yasasnn baz maddelerinde deiiklik yapan 05.11.2003tarihli <strong>ve</strong> 4999 sayl Yasa yürürlüe konmutur.Bu Yasann getirdii yenilikler ise; orman haritalarnn teknik sorumluluunun da artk birharita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mü-hendisi tarafndan üstlenilecek olmas <strong>ve</strong> de daha önce <strong>kadastro</strong>sukesinlemi orman haritalarnda yaplm, ölçü, tersimat <strong>ve</strong> hesaplama gibi teknikhatalarn idari yoldan düzeltilebilecek olmasdr. Ayrca; “Unutulan ormanlarn, orman<strong>kadastro</strong> komisyonlarnca snrlandrlabilecei” hükmünün yeniden orman mevzuatndayer almasdr.3. TESCL ÇN ORMAN KADASTROSUNUN YAPILMASI GEREKRYukarda da bahsedildii üzere; 6831 sayl Orman Yasasnn 11 inci maddesi gereinceormanlar tescile tabidir. Tescil MALYE HAZNES adna yaplr. Tescil için öncelikle386<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIorman <strong>kadastro</strong>sunun yaplmas <strong>ve</strong> ask ilânna çka-rlarak kesinletirilmi olmasgerekir.Orman <strong>kadastro</strong>su; 6831 sayl Orman Yasas <strong>ve</strong> 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasas hükümlerinegöre yaplr. Son deiik-likler öncesi, orman <strong>kadastro</strong>suyla ilgili arlk Orman Yasasndaiken, deiikliklerle birlikte arlk <strong>Kadastro</strong> Ya-sasna geçmitir.Bu deiiklik nedir?ubat – 2005 tarihinde 5304 sayl Yasayla 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasasnn bazmaddelerinde deiiklik yaplmtr. Deiiklie urayan maddelerden biri de, orman<strong>kadastro</strong>suyla ilgili düzenlemeyi içeren 4 üncü maddedir.Yaplan deiiklik sonucu;a) Ormanlarn <strong>kadastro</strong>su daha önce yaplmam <strong>ve</strong>ya 6831 sayl Yasa kapsamndaçalmalara henüz balanlma-m olan yerlerde orman <strong>kadastro</strong>su 3402 sayl Yasagereince “<strong>kadastro</strong> ekiplerince” yaplacaktr.b) Daha önce tesis <strong>kadastro</strong>su yaplm olan yerlerde ormanlarn <strong>kadastro</strong>su 6831sayl Yasann 7 nci maddesi gere-ince orman <strong>kadastro</strong> komisyonlar tarafndanyaplmaya devam edilecektir.4. KADASTRO EKPLERNCE ORMAN KADASTROSUNUNYAPILMASI2<strong>2.</strong>0<strong>2.</strong>2005 tarihli <strong>ve</strong> 5304 sayl Yasayla, 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasasnn 4 üncü madde 3,4, 5 <strong>ve</strong> 6 nc fkrala-rnda yaplan deiiklik sonucu bu fkralar u ekli almtr;“Çalma alannda orman bulunmas <strong>ve</strong> 6831 sayl Orman Yasasna göre orman<strong>kadastro</strong>suna balanlmam ol-mas halinde, orman <strong>kadastro</strong>su <strong>ve</strong> orman snrlarnniçinde <strong>ve</strong> bitiiinde her çeit tanmaz mallarn ormanla müterek snrlarnn tayini<strong>ve</strong> tespiti <strong>kadastro</strong> ekibi tarafndan yaplr. Ancak, bu çalmalarda <strong>kadastro</strong> ekibineOrman Genel Müdürlüü tara tekilatnca görevlendirilecek en az bir orman yüksekmühendisi <strong>ve</strong>ya orman mü-hendisi ile tarm müdürlüklerince görevlendirilecek bir ziraatyüksek mühendisi <strong>ve</strong>ya ziraat mühendisinin, bildirim-den itibaren 7 gün içerisindeitirak ettirilmesi zorunludur. Bu çalmalara muhtar <strong>ve</strong> bilirkiilerin katlmamas halindeçalmalara re’sen devam edilir.Ormanla ilgili yaplan itirazlarn incelenmesinde <strong>kadastro</strong> komisyonuna da, itiraza konutespitlerde görev almayan Orman Genel Müdürlüü tara tekilatnca görevlendirilecekbir orman yüksek mühendisi <strong>ve</strong>ya orman mühendisi ile tarm müdürlüklerincegörevlendirilecek bir ziraat yüksek mühendisi <strong>ve</strong>ya ziraat mühendisi itirak ettirilmesizorunludur.Çalma alanndaki ormanlarn bu ekipçe snrlandrma <strong>ve</strong> tespitleri yaplarak 30 günlükksmî ilâna alnr. Bu alanlarda orman <strong>kadastro</strong>su yaplm saylr.Orman <strong>kadastro</strong>su kesinlemi yerlerde bu snrlara aynen uyulur.”<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>387


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu arada; Orman <strong>kadastro</strong>sunun <strong>kadastro</strong> müdürlüü tarafndan yaplmas srasndaizlenecek yolun ne olaca Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün 2005/22 nolu genelgesiile düzenlenmitir.Ayrca bu çalmalar srasnda idareler arasndaki diyalog ise; Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> GenelMüdürlüü <strong>ve</strong> Orman Genel Müdürlüü arasnda düzenlenen bir nevi protokol olan01.09.2006 tarihli talimat ile belirlenmitir.Talimata göre;Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü, yllk i programnn bir örneini Orman GenelMüdürlüüne gönderecek, <strong>kadastro</strong> müdürlükleri de, program tasdikinden sonra çalmayapacaklar birimleri toplu olarak ilgili orman iletme müdürlüklerine bildirecek, <strong>kadastro</strong>müdürlükleri ile orman iletme müdürlükleri arasnda çalmalarla ilgili gerekli plânlamayaplacak <strong>ve</strong> bu aamadan sonra da 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasasnn 4 üncü maddesininöngördüü süreç gerei idareler, üzerine düen görevi yerine getirecektir.5. ORMAN KADASTROSUNUN KADASTRO EKPLERNCEYAPILMASI YÖNÜNDEK MEVZUAT DEKLNN MANTII3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasasnda “5304 sayl Yasayla deiiklik yaplmasna neden gerekduyuldu. Bunun mant neydi?a) Bilindii üzere orman <strong>kadastro</strong>su 6831 sayl Orman Yasasnn 7 nci maddesigereince orman <strong>kadastro</strong> komis-yonlar tarafndan yaplmaktadr. Bu komisyonlar,ilgili Bakanlkça atanacak bir orman yüksek mühendisi ya da mühendisi bakanlnda 5kiiden olumaktadr.Bu komisyonlarn düzenledii haritalar tescile tabidir.Tescile Tabi <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> Plânlarn Yapmna Dair Yönetmelik, BÖHYY <strong>ve</strong> BÖHHBÜY;tescile tabi harita <strong>ve</strong> plânlarn sorumluluunu bir harita–<strong>kadastro</strong> mühendisi tarafndanüstlenilmesini öngörmesine karlk orman <strong>kadastro</strong> komis-yonlarnda harita mühendisibulunmamaktadr. Bu durum halen de devam etmektedir.Bulunmad gibi, bu komisyonlarn düzenlemi olduu haritalar teknik olarak da yeterlihassasiyette olmamakta idi. Nitekim; tescil öncesi <strong>kadastro</strong> müdürlükleri tarafndanda orman haritalarnn teknik kontrolleri srasnda bu husus, orman haritalarnngeri çevrilmesi için gerekçe saylmakta idi. Buna kar orman idaresi, teknik yöndendüzeltebile-cei eyler varsa bunlar düzelterek ama yine harita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mühendisiimzasndan yoksun olarak bu haritalar <strong>kadastro</strong> müdürlüklerine geri göndermekte idi.<strong>Kadastro</strong> müdürlüklerince de, ya harita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mühendisi imzas eksiine ramen,tescil için ilgili tapu sicil müdürlüe gönderilmek, ya da tescile göndermeyip yllarcabekletilmek durumunda kalnabiliyordu.b) Dier taraftan – 5304 sayl Yasa ile yaplan deiiklik öncesi – 3402 sayl Yasann 4üncü maddesi de, orman snrlarnn belirlenmesinde <strong>kadastro</strong> ekiplerine yetki <strong>ve</strong>rmekte,388<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIancak <strong>kadastro</strong> ekiplerinde orman <strong>ve</strong> ziraat mühen-disi bulunmad için de ormansnrlar doru olarak belirlenememekte idi.Bu iki ballk uygulamada skntlara sebep olmakta, her iki <strong>kadastro</strong>nun da tek birkurum tarafndan, tek elden yaplmas halinde, uygulamadaki skntlarn alabileceigörüü arlk kazanmakta idi.te bu görüü hayata geçirmek için 3402 sayl Yasada 5304 sayl Yasa ile deiiklikyaplmtr. Böylece; hiç deilse, henüz orman <strong>kadastro</strong>suna balanmam yerlerdetesis <strong>kadastro</strong>su ile orman <strong>kadastro</strong>sunun, tek elden ka-dastro müdürlükleri araclylayaplmas salanm olacaktr.6. KADASTRO EKPLERNE ORMAN MÜHENDS VE ZRAATMÜHENDSNN KATILIMI ZORUNLUDUR<strong>Kadastro</strong> müdürlüklerince yaplan çalmalarda orman snrlar belirlenirken muhtar<strong>ve</strong> bilirkiilerin de hazr bulun-masnda saknca bulunmamaktadr. Yasa bunu zorunluklmamtr, ancak orman mühendisi ile ziraat mühendisinin katlm zorunludur.Çünkü; <strong>Kadastro</strong> müdürlükleri tarafndan yaplan çalmalarn teknik sorumluluu birharita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mühen-disi tarafndan üstlenilmekte, kontrolü ise, kontrol mühendisiunvann alm yine bir harita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mühendisi tarafndan yaplmaktadr.<strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisi, harita yapm konusunda uzman elemandr. Ancak, harita<strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mühendisinin, hassas harita yapmas yeterli deildir. Zira, görevli harita <strong>ve</strong><strong>kadastro</strong> mühendisinin öncelikle nerenin haritasn yapacan bilmesi gerekir.Konu orman snrlarnn belirlenmesi ise;Nerelerin orman olduu, nerelerin ise orman olmad konusunu belirlemek harita <strong>ve</strong><strong>kadastro</strong> mühendisinin görevi deildir. Nerelerin orman olduunu, konunun uzmanlarolan kiiler belirleyip göstermeli ki, harita mühendisi bu yerlerin haritasn yapabilsin.Her ne kadar 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasas ile, orman snrlarnn belirlenmesi yetkisi<strong>kadastro</strong> ekiplerine <strong>ve</strong>rilmi olsa da <strong>kadastro</strong> ekiplerinde görev yapan elemanlar orman<strong>ve</strong> ziraat konularnda teknik bilgiye sahip deildir. Bu konunun uzmanlar ise ormanmühendisleri <strong>ve</strong> ziraat mühendisleridir. Bunlar olmadan orman snrlarnn belirlen-mesimümkün deildir. Dolaysyla da bu anlamda <strong>kadastro</strong> ekibine orman mühendisi <strong>ve</strong> ziraatmühendisinin katl-mn öngören düzenleme son derece yerinde bir düzenlemedir.O nedenle de; <strong>kadastro</strong> çalmalar srasnda orman mühendisi ile ziraat mühendisininbulunmas zorunlu, muhtar <strong>ve</strong> bilirkiilerin bulunmas zorunlu deildir.Muhtar <strong>ve</strong> bilirkiilerin çalmalara katlmamalar halinde çalmalar re’sen devamettirilir. Katlmama nedeni ise <strong>kadastro</strong> tutanann edinme sebebinde açklanr, tutanan<strong>ve</strong> dier ilgili belgelerin imza bölümüne “çalmalara katlmad” ibaresi yazlr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>389


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI7. ORMAN KADASTROSU DEVAM EDYORSA BEKLENRa) 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasasnn geçici 7 nci maddesi; “Bu Yasaya göre çalmalardanönce 6831 sayl Orman Yasasna göre balanan orman <strong>kadastro</strong>su, orman <strong>kadastro</strong>komisyonlarnca sonuçlandrlr” hükmündedir.Buna göre;<strong>Kadastro</strong> müdürlüklerince 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasas gereince henüz tesis<strong>kadastro</strong>suna balamadan önce 6831 sayl Orman Yasasnn 7 nci maddesi gereinceçalmalara balanmsa, bu çalmalar orman <strong>kadastro</strong> komisyon-lar tarafndansonuçlandrlacaktr… Bu ilem sonuçlanncaya kadar da <strong>kadastro</strong> ekipleri ormansnrnda çalma yapamayacaktr.<strong>Kadastro</strong> müdürlükleri, bu arada ormana hudut olmayan tanmazlarn tahdit <strong>ve</strong> tespitiniyapabilecektir.5304 sayl Yasa öncesi bu konuda yasal bir düzenleme bulunmamakta idi, ancak Yargtaykararlar; “Eer, daha önce orman <strong>kadastro</strong>suna balanmsa, bu çalma devam ettiisüre içerisinde tesis <strong>kadastro</strong>su balamsa, orman <strong>kadastro</strong>su da <strong>kadastro</strong> ekiplerininçalmalar sonucu yaplacak ask ilân ile kesinleir.” eklinde idi.Özellikle de süreye bal ihaleli ilemlerde yeni düzenlemenin, <strong>kadastro</strong> çalmalarnönemli ölçüde aksatacan düünüyorum.Zira; <strong>kadastro</strong> ekipleri, ormana hudut tanmazlarn tahdit <strong>ve</strong> tespitini yapabilmek için;orman <strong>kadastro</strong> komisyonla-rnn çalmalarn tamamlamalarn, 6831 sayl Yasann 11inci maddesi gereince yaplan 6 aylk ilânn sonucunu beklemek zorunda kalacaklardr.8. TRAZ HALNDE KADASTRO KOMSYONUNA DA ORMAN VEZRAAT MÜHENDS KATILIR5304 sayl Yasayla deiik 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasasnn 4 üncü madde beincifkrasna göre; Ormanla ilgili yaplan itirazlarn incelenmesinde <strong>kadastro</strong> komisyonunada itiraza konu tespitlerde görev almayan Orman Genel Müdürlüü tara tekilatncagörevlendirilecek bir orman yüksek mühendisi <strong>ve</strong>ya orman mühendisi ile tarm müdürlüklerincegörevlendirilecek bir ziraat yüksek mühendisi <strong>ve</strong>ya ziraat mühendisi itirakettirilmesi zorunludur.Ormanla ilgili zemin çalmalarnda, orman mühendisi <strong>ve</strong> ziraat mühendisi görev aldnagöre, bu çalmalara yap-lacak itirazlar inceleyen komisyonda da orman mühendisinin<strong>ve</strong> ziraat mühendisinin bulunmas kaçnlmazdr. Komisyona katlan orman mühendisi <strong>ve</strong>ziraat mühendisinin, <strong>kadastro</strong> ekibiyle birlikte çalanlarn dnda mühen-disler olmasgerekmektedir.9. ORMAN KADASTROSU KISMÎ LÂNLA KESNLER3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasasnn 4 üncü madde son bendi; “Çalma alanndaki ormanlarnbu ekipçe snrlandrma <strong>ve</strong> tespitleri yaplarak 30 günlük ksmî ilâna alnr. Bu alanlardaorman <strong>kadastro</strong>su yaplm saylr.” hükmündedir.390<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu hüküm gereince;<strong>Kadastro</strong> ekibi tarafndan belirlenen orman snrlar 30 günlük ask ilânna alnarak,orman <strong>kadastro</strong>su kesinletirilir. Ormana snr kültür arazilerinin tahdit <strong>ve</strong> tespiti isebu kesinlemeden sonra yaplr. Ormana snr olmayan tanmazlarn tespiti için ormansnrnn kesinlemesinin beklenmesine gerek bulunmamaktadr.Orman <strong>kadastro</strong>su kesinlememi yerlerde, ormana hudut tanmazlarn tahdit <strong>ve</strong> tespitisrasnda yaanan skntla-r gidermek bakmndan öncelikle orman <strong>kadastro</strong>sununkesinletirilmesine gerek duyulmutur.öyle ki;Bilindii üzere orman snr kural olarak gayri sabit bir snrdr. Fakat orman tahditharitas kesinlemise bu snr artk sabit snr olarak kabul edilebilir. Bu husus Yargtaykararlarnda da, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> mevzuatnda da yer almaktadr;O nedenle de; önceki uygulamalarda, eer orman <strong>kadastro</strong>su daha önce kesinlememise,ormana snr tanmazlarn tahdit <strong>ve</strong> tespiti yaplrken, o tanmaza uygulanan kaydnmiktar kadar yer <strong>ve</strong>rilmekte, fazlas ise kesilmekte idi. Halbuki ayn parsele snr birbaka parsel senetsizden tespit görüyorsa, kulland kadar yer <strong>ve</strong>rilebilmekte idi.Bunu rakamsal olarak örneklendirmek gerekirse;Ormana snr yan yana iki parsel olduunu düünelim, her ikisinin de yüzölçümü 5 000m2 olsun. Bunlardan biri tapu kaydna göre tahdit <strong>ve</strong> tespit görsün, dieri ise zilyetlikten.Tapu kayd miktar 4 000 m2 olsun. Tahdit <strong>ve</strong> tespit srasnda, tapu kayd olan tanmaz 4000 m2 olarak tespit görüp, 1000 m2 si kesilmek durumunda iken, zilyetlikten kullanankiiye 5 000 m2 yer <strong>ve</strong>rilebilmekte idi.Bu uygulama ekliyle de; Tapu kayd ya da <strong>ve</strong>rgi kayd bulunan tanmazlar, senetsizdentespit gören tanmazlara göre dezavantajl duruma dümekte idi.te yeni düzenleme ile bu çelikinin ortadan kaldrlmas hedeenmitir. Öncelikle ormansnr belirlenerek ask ilânna alnp kesinletirilecek. Bu kesinleme ile birlikte artkorman hududu gayri sabit hudut olmaktan çkp sabit hudut olacaktr.Böylelikle de, ormana snr tanmazlara ait tapu ya da <strong>ve</strong>rgi kaydnn hududu “orman”okusa bile artk miktara itibar etmek zorunluluu kalmayacaktr. Kesinleen ormanhududu sabit snra dönütüünden, bu snra kadar yer tahdit <strong>ve</strong> tespit edilebilecektir.10. ORMAN KADASTROSU DAHA ÖNCE KESNLEM YERLERDEUYGULAMA3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasasnn 4 üncü madde son fkras; “Orman <strong>kadastro</strong>su kesinlemiyerlerde bu snrlara aynen uyulur” hükmünde;22 nci madde son fkras ise; “Tapuya tescil edilmi ormanlardan, teknik mevzuata uygunolanlar aynen, dierleri ise teknik mevzuata uygun hale getirildikten sonra tapu kütüüneaktarlr” hükmündedir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>391


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI(6831 sayl Orman Yasas ya da daha öncesinde 3116 sayl Yasa gereince tahdidiyaplarak ilân edilmi orman tahditleri kesinlemi saylr.)Daha önce orman <strong>kadastro</strong>su yaplarak tescil edilmi orman haritalar teknik olarak dayeterli hassasiyete sahipse, bu haritalarla uygulama <strong>ve</strong>rmek sorun olmayacak, 3402 saylYasann 4/son <strong>ve</strong> 22/son madde hükümleri hiç tered-dütsüz iletilebilecektir. Orman<strong>kadastro</strong>su kesinletii için de bu snrlar artk sabit snr saylacak <strong>ve</strong> de ormana snrtanmazlarda miktar fazlas kesilmeyecektir.Ancak; <strong>Kadastro</strong>su kesinletii halde haritas teknik olarak yeterli olmayan ormanharitalar varsa öncelikle bu hata-larn düzeltilmesi yani, 22 nci maddenin öngördüüekilde teknik mevzuata uygun hale getirilmesi gerekecektir.Daha önce <strong>kadastro</strong>su kesinleen orman haritalarnn yaklak dörtte birinin tesciliyaplabilmitir. Geri kalan dörtte üçü ise teknik yönden gerekli hassasiyete sahip olmadiçin tescil edilememitir. Tescil edilmi olanlarn da, harita mühendisliince kabuledilebilecek teknik hassasiyete sahip olmad bilinen bir gerçektir. Bunun için, bunlarnöncelikle düzeltilmesi gerekmektedir.Bu durumdaki haritalarn varl da yeni mevzuat düzenlemelerine sebep olmu <strong>ve</strong>4999 sayl Yasa ile 6831 sayl Orman Yasasnn 9 uncu maddesi deitirilmitir. Budeiiklikle, <strong>kadastro</strong>su kesinlemi orman haritalarnda bulu-nan ölçü, tersimat <strong>ve</strong>hesaplama gibi teknik hatalar, orman <strong>kadastro</strong> komisyonlar tarafndan düzeltilmesineolanak tannmtr. Yaplan düzeltme, 30 günlük ilâna alnp kesinletirildikten sonra buharitalar aynen esas alnmak sure-tiyle uygulama <strong>ve</strong>rilir.Ayrca, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü ile Orman Genel Müdürlüü arasndadüzenlenen 01.09.2006 tarihli talimatn 6 nc maddesinde de bu konuyla ilgili düzenlemeyer almaktadr. Düzenleme; “Orman haritalarnn teknik mevzuata uygun olmad tespitedilirse, <strong>kadastro</strong> müdürlüünün çalmalarn aksatmayacak ekilde hatann gide-rilmesiilemleri için Orman Genel Müdürlüünden süratle düzeltmelerin yaplmas yönündeyetki alnmas sala-nr. Yasal ilemler sonrasnda hata giderilerek <strong>kadastro</strong> müdürlüünegönderilir” eklindedir.Her ne kadar talimat düzeltmenin i<strong>ve</strong>dilikle yaplmasn öngörmesine karn, uygulamadatesis <strong>kadastro</strong>su çalmala-r srasnda orman <strong>kadastro</strong> komisyonlarnca öncelikle düzeltmeyaplmas pek pratik olamamaktadr.Çünkü <strong>kadastro</strong> müdürlüünün bildirisi üzerine orman idaresi tarafndan birtakmyazmalar yaplmas, komisyo-nun oluturulmas, komisyonun çalmas, 30 günlükilâna alnmas, ilân srasnda dava açlmas gibi durumlar, özellikle zamann önem tadihaleli ilemler için aksamaya sebep olabilmektedir.Dier taraftan Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün 2005/22 nolu genelgesi; “butür hatalar <strong>kadastro</strong> ekibi tara-fndan düzeltilir” eklinde bir düzenleme içermektedir.Bu düzenlemenin uygulamay rahatlataca muhakkaktr. Zira; <strong>Kadastro</strong> ekibinde artkorman mühendisi <strong>ve</strong> ziraat mühendisi de bulunmaktadr. Bu mühendislerin de marife-392<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASItiyle teknik hatalarn giderilmesi mümkün olabilir. <strong>Kadastro</strong> ekibi tarafndan ormanharitalar snr tutanaklarndaki bilgiler dorultusunda zemine uygulanr <strong>ve</strong> de yeni biralm yaplmak suretiyle <strong>kadastro</strong> paftasna aktarlabilir.<strong>Kadastro</strong> ekibi tarafndan yaplacak çalmalar srasnda;Uygulamada yaplan hatalardan biri de; “orman haritalar esastr, orman haritalar <strong>kadastro</strong>paftalarna aynen kopya edilir” mantdr. Bu doru bir mantk deildir. Çünkü yukardabelirtildii üzere orman haritalar teknik olarak yeterli hassasiyete sahip deildir. Onedenle de uygulamaclarn u ekilde hareket etmesi önerilir;– Teknik olarak yetersizlii bulunduu bilinen orman haritalarndan koordinatokumak suretiyle uygulama <strong>ve</strong>rmek-ten kaçnlmas gerekir.– Özellikle orman haritalaryla, snr tutanaklarnn birbiriyle çelikili olduudurumlar için, snr tutanaklarnn esas alnmas gerekir.– Orman haritalarndan da eklen yararlanlp, snr tutanaklarnda yer alan ayrntlarzeminde tek tek bulunarak, zeminde bulunamayan ayrntlarn ise; zeminde <strong>ve</strong>haritasnda mevcut olan noktalar yardmyla haritas üzerinden alnacak deerleryardmyla zemine aplike edilmek suretiyle yerlerinin belirlenmesi gerekir.Orman haritalarndan yaplan aplikasyon ilemleri srasnda, zemindeki ili durum dikkatealnarak, snr tutanakla-rna aykr dümeyecek ekilde inisiyatif kullanlmak suretiyleaplikasyon kusurlarnn giderilebilmesi <strong>ve</strong> bu ekilde belirlenen noktalarn ölçümüyle<strong>kadastro</strong> paftalarnn oluturulmas gerekir. Bu çalmalar srasnda harita <strong>ve</strong> ze-mindebulunan ortak toporak ayrntlardan da yararlanlmaldr.– Ayrca 5304 sayl Yasa öncesinde, henüz orman <strong>kadastro</strong>su yaplmadan tesis<strong>kadastro</strong>su yaplmsa <strong>ve</strong> bu çal-malar srasnda hata yaplmsa, bu hata da<strong>kadastro</strong> müdürlüünce 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasasnn 41 inci madde gereincedüzeltilmelidir. Zira; komisyon daha önce çalma yapmad için snr tutanada bulunmamaktadr. Ve de komisyonun düzeltme için kstas alaca bir <strong>ve</strong>ribulunmamaktadr.11. 6831 SAYILI ORMAN YASASI GERENCE ORMAN DARESNCEYAPILACAK ÇALIMALAR6831 sayl Orman Yasasnn 7 nci maddesi gereince orman <strong>kadastro</strong>sunu yapmayetkisi orman <strong>kadastro</strong> komisyon-larna aittir… 2<strong>2.</strong>0<strong>2.</strong>2005 tarihli <strong>ve</strong> 5304 sayl Yasaile 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasasnn 4 üncü maddesinde yaplan deiiklie göre; orman<strong>kadastro</strong>sunu yapma yetkisi <strong>kadastro</strong> ekiplerine de <strong>ve</strong>rilmitir.Ancak; bu durum, orman <strong>kadastro</strong> komisyonlar tarafndan artk herhangi bir çalmayaplmayaca anlamna gel-memektedir.Orman <strong>kadastro</strong> komisyonlarnca;a) Daha önce tesis <strong>kadastro</strong>su yaplm yerlerde ormanlarn <strong>kadastro</strong>su 6831 saylYasann 7 nci maddesi gereince orman <strong>kadastro</strong> komisyonlar tarafndan yaplmayadevam edilecektir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>393


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIb) Önceki düzenlemeler; “bir yerde orman <strong>kadastro</strong>su yaplmsa, ayn amaçla ikinci kezoraya girilemez” hük-münde idi. 4999 sayl Yasa ile 6831 sayl Yasann 7 nci maddesindeyaplan deiiklikle buna yenilik getirilmitir. Buna göre; Ev<strong>ve</strong>lce snrlandrmasyaplm olup da herhangi bir nedenle orman snrlar dnda kalm yerlerin ormanakazandrlmas amacyla orada orman <strong>kadastro</strong> komisyonlarnca çalma yaplabilir.c) Daha önce <strong>kadastro</strong>su kesinlemi orman haritalarnda yaplm, ölçü, tersimat <strong>ve</strong>hesaplama gibi teknik hatala-rn düzeltilmesi, 4999 sayl Yasayla deiik 6831 saylYasann 9 uncu maddesi gereince orman <strong>kadastro</strong> komis-yonlarna <strong>ve</strong>rilmitir. Ormanidaresi bu çalmalar yapmak durumundadr.d) Ayrca, yine 4999 sayl Yasayla deiik 6831 sayl Yasann 11 inci maddesigereince;– 20.06.1973 tarihli <strong>ve</strong> 1744 sayl Yasayla deiik 2 nci maddesi,– 23.09.1983 tarihli <strong>ve</strong> 2896 sayl, 05.06.1986 tarihli <strong>ve</strong> 3302 sayl Yasayla deiik2 nci maddesinin birinci fkra-snn (B) bendi,Uygulamalar ile orman snrlar dna çkarlan, ancak ilen orman olduu OrmanGenel Müdürlüünce tespit edilen yerler, talep üzerine Maliye Bakanlnca OrmanGenel Müdürlüüne tahsis edilir. Tahsisi yaplan bu yerler Hazine adna tapuya “orman”vasfyla tescil edilir.SORU – CEVAP BÖLÜMÜHüseyin KOÇAK; Bana gelen yazl sorular yantlamam gerekirse;1 – Öncelikle; orman olan yerlerin daha önce <strong>kadastro</strong> müdürlüklerince tapulanmasnedeniyle, daha sonra Orman daresi tarafndan yaplan çalmalar srasnda skntlaryaanmas konusuna cevap <strong>ve</strong>rmek istiyorum.<strong>Kadastro</strong> müdürlükleri, <strong>kadastro</strong> çalmalar yaparken Orman daresine bilgi <strong>ve</strong>rmeksizinkendi bana, orman olan yerleri vatandalara adna tapulamas gibi bir ey söz konusudeildir. 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasasnda 5304 sayl Yasa ile yaplan deiiklik öncesindede bu ayn idi. Nitekim <strong>kadastro</strong> müdürlükleri, <strong>kadastro</strong> çalmas yapacaklar birimlerdeçalmalara balamadan 2 ay önce Orman daresine bildirim yapmakta idi. Bu bildirimebinaen Orman daresi tarafndan daha önce o yerde bir çalma yaplmsa, çalmalarlailgili bilgi <strong>ve</strong> belgeleri <strong>kadastro</strong> müdürlü-üne iletmesi gerekirdi. Eer daha önceherhangi bir çalma yaplmamsa o takdirde de <strong>kadastro</strong> ekibine, orman snrlarnnbelirlenmesinde yardmc olmak üzere eleman <strong>ve</strong>rmesi gerekirdi.Bütün bunlar yaplmamsa; bilindii üzere <strong>kadastro</strong> ekiplerince yaplan çalmalar 30günlük ask ilânna alnarak kesinletirilmektedir. Bu ilân süresi içerisinde Orman daresitarafndan dava açlabilirdi. O nedenle de, Antalya Kepez Mahallesindeki sorunun<strong>kadastro</strong> müdürlüünün çalma sisteminden kaynaklanmadn düünüyorum.2 – <strong>Kadastro</strong> paftalarnn grak olmas nedeniyle orman haritalaryla kenarlatrmasorunu yaand hususu;394<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>Kadastro</strong> paftalar içerisinde halen grak paftalar bulunmaktadr. Grak paftalarnyeterince hassas olmad <strong>ve</strong> zaman zaman kenarlatrma sorunu yaanmas mümkündür.Ancak, bunun böyle olmas, orman haritalaryla kenar-latrma konusunda Tapu <strong>ve</strong><strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüüne eletiri yönetmek için gerekçe saylamaz.Zira; o paftalar oluturulduu tarihte koullar onu gerektirdii için paftalar graktir.Eer bugün Orman daresi günün tekniine uygun haritalar üretirken Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong>Genel Müdürlüü grak paftalar üretilmeye devam edilmi olsa idi o zaman yaplacakeletiride hakllk pay olabilirdi. Zaten Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Müdürlüünce bu tür paftalarnyenilenmesi de gündemdedir.3 – simsiz yazl bir soru u ekildedir; “4999/9. madde kapsamnda teknik mevzuatauygun hale getirilmi orman <strong>kadastro</strong> çalmalarnn tescile mani bir hali var mdr?”Soru aslnda yeterince açk deildir. Ancak orman haritasnn durumuna göre u ekildecevaplayabiliriz. Sorudan anlalan, orman <strong>kadastro</strong> çalmas yaplm fakat ormanharitas teknik olarak yeterli hassasiyete sahip olmad için tescil edilmemitir. Böyleise 4999 sayl Yasann 4. maddesiyle deiik 6831 sayl Orman Yasasnn 9/son maddesigereince, orman <strong>kadastro</strong> komisyonlar tarafndan teknik hatann düzeltilip 30 günlükilâna alnmasyla orman haritasnn tesciline mani hal kalmayacaktr.Burada önem arz eden konu udur; teknik mevzuata uygun hale getirilen orman haritasnndaha önce 6831 sayl Orman yasasnn 7 nci maddesi gereince orman <strong>kadastro</strong>komisyonlarnca hazrlanm <strong>ve</strong> de 6 aylk ask ilânna çkarlm olmas gerekir. Aksihalde, komisyon tarafndan hazrlanm ancak henüz ilâna çkarlmamsa, tescil öncesibu ilânn yaplmas gerekir. Bu durumda, ayrca 30 günlük ilâna gerek olmayacaktr.4 – Akif Kundakç hocamz; “4999 sayl Yasayla deiik 6831 sayl Orman Yasasnn9 uncu maddesi gereince, orman haritalarndaki ölçü, çizim, aplikasyon <strong>ve</strong> dier fennihatalarn düzeltilmesi konusunda yetki <strong>ve</strong>rilmesine karn, Orman daresi tarafndan bumadde neden iletilmiyor, mülkiyet deiiklii olacak iddias ne kadar hukuki-dir?” Diyebir soru sormular.Gerçek anlamda bir haritada mevcut ölçü çizim <strong>ve</strong> hesaplama hatalarnn düzeltilmesininmülkiyet deiikliine neden olmayacan, tam tersine yaplacak düzeltme ile haritasnnmülkiyet durumunu doru yanstr hale getirile-ceini düünüyorum.Orman daresinin bu maddeyi niye iletmedii konusuna gelince; Orman daresinin, bumaddeyi ne kadar iletip ne kadar iletmediini tam olarak bilemiyorum. Ancak bildiimbir ey var ki, o da Orman daresinin bu konuya ihti-yatla yaklamakta olduudur.Bilindii üzere, teknik hatalarn düzeltilmesi ile ilgili bir baka düzenleme 3402 sayl<strong>kadastro</strong> Yasasnn 41 inci maddesinde de yer almaktadr. 2005 ylnn Mart aynda yaplan“I.Çevre <strong>ve</strong> Orman uras” öncesinde Orman Genel Müdürlüündeki toplantlara ben dekatldm. Tam da bu toplantlarn yapld srada 41 inci maddede deiiklik yapld <strong>ve</strong>de bu madde gereince snrlandrma hatasnn da idari yoldan düzelti-lebilecei konusuyasallat. Bu deiiklik; “Snrlandrma haritalarnn idari yoldan düzeltilmesi konusunda<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>395


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIsra orman haritalarna da m gelecek” diye, Orman daresi tarafndan endieyle karland.Bu durumu ayn toplantlara katlm olan Sedat Ayanolu hocamz <strong>ve</strong> Orman daresindenarkadalarmz da hatrlayacaklardr.Söylediim gibi, konu Orman daresince ihtiyatla yaklalan bir konu olduu içinuygulama konusunda baz aksa-malar olabilir. Benim baka sebepler üretmem ancakdedikodu mahiyetinde kalr. O nedenle de, soru konusu mad-denin gerektii ekildeuygulanp uygulanmadn, uygulanmyorsa neden uygulanmadn Orman daresindenkatlmclara sormak gerekir diye düünüyorum.5 – Yine Akif Kundakç hocamzn bir baka sorusu bulunmaktadr. Hocamz; “Ormanörtüsü yok edilmi olsa bile orman topra yine ormandr. Katlyorum. Ancak, aynekilde daha iyi i <strong>ve</strong> gelecek umudu ile orman köyünü terk edip göç eden köylününkadim ziraat arazileri ilenmemesi nedeniyle orman örtüsüyle kaplanmtr. Sizce, kadimtarm alanlar orman bitkilerince kaplanm olsa bile yine tarm topra olmaldr deilmi? Peki neden bu kural uygulanmayp idari ilemlerle orman yaplyor. Görüünüznedir?” diye sormu.Ben bir Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> eleman olarak konuya o pencereden bakabilirim. Bir yerin ormanolup olmadn belir-lemek Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> elemann ii deildir. Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong>,düzenlenen orman haritasnn teknik kontrolünü <strong>ve</strong> de tescilini yapar. Ormanlarn tesciliidari taleple yaplmaz.Ormanlarn tescili iki ekilde yaplabilir. Birincisi, yarg karar ile ikincisi de <strong>kadastro</strong>çalmalar sonucudur. Ka-dastro çalmalar da bilindii üzere; 6831 sayl Ormanyasasnn 7 nci maddesi gereince orman <strong>kadastro</strong> komis-yonlarnca; 3402 sayl <strong>Kadastro</strong>Yasasnn 4 üncü maddesi gereince de <strong>kadastro</strong> ekiplerince yaplr. Orman Yasasgereince yaplan çalmalar 6 aylk, <strong>Kadastro</strong> yasas gereince yaplan çalmalar ise 30günlük ask ilânna alna-rak kesinletirildikten sonra tescil yaplr. Yaplan çalmalaraitiraz olanlar ilân süreleri içerisinde itiraz edebilir, dava açabilir. Aksi takdirde bütün buaamalar gerçeklemeden Tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> daresi tarafndan, idari taleple ormanlarntescili yaplmamaktadr.6 – Akif Kundakç hocamzn konumalar srasnda deindii bir konuya benimdekatldm ifade etmek istiyorum. O da, yllarca orman haritalarnn teknik yönü nedenharita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mühendisi sorumluluunda ya-plmaddr. Benim sunumumda dabelirttiim üzere orman haritalar tescile tabidir. Teknik mevzuat, tescile konu haritalarnsorumluluunun bir harita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mühendisi tarafndan üstlenilmesini öngörmesinekarlk, 6831 sayl Orman Yasas gereince düzenlenen orman haritalar, harita mühendisiimzasndan yoksun olarak düzenlen-mitir. Ta ki Kasm 2003 tarihli olan 4999 sayl Yasayürürlüe girinceye kadar.4999 sayl Yasann 5 inci maddesi ile 6831 sayl Orman Yasasnn 10/son fkrasndayaplan deiiklie göre, artk bu Yasa gereince yaplan çalmalarn teknik yönü bir harita<strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mühendisi tarafndan üstlenilecektir. Ge-cikmeli olarak da bu düzenlemeninyerinde olduu muhakkaktr.396<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI7 – Bu arada, Sedat Ayanolu hocamzn, haritaclarla ilgili deerlendirmesini üzüntüylekarladm belirtmek isterim.<strong>Harita</strong> mühendislerinin; “ormann ne olduunu biz biliriz” diye bir iddias yoktur.Sunumumda da belirttiim üzere harita mühendisi harita yapar, nerenin orman olupolmad konusu harita mühendisinin ii deildir. Nitekim Ka-dastro Yasasnda 5304 saylYasa ile yaplan deiiklik ile <strong>kadastro</strong> ekibine orman mühendisinin <strong>ve</strong> ziraat mühendisininkatlmnn salanm olmas da bu nedenledir. Konumaclarn Karadeniz’deorman sorunu ile ilgili konuma-clarn harita mühendisleri adna deil, kendilerinin deKaradenizli olmalar itibariyle konunun sosyal boyutunu dile getirme adna yaplmolduu eklinde deerlendirilmeli diye düünüyorum.Ancak bana göre öyle bir püf noktas bulunmaktadr. Bir yerin orman olup olmadndeerlendirecek olan harita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mühendisi deildir. Ancak ben bir harita <strong>ve</strong><strong>kadastro</strong> mühendisi <strong>ve</strong> de bir Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mensubu olarak beklentim udur; Ormanolarak belirlenen yerlerin haritasnda daha ayrntsyla gösterilmesidir. öyle ki; <strong>kadastro</strong>müdürlükleri tarafndan <strong>kadastro</strong> çalmas yaplan birimlerde genel snr geçirilirkenbelli aralklarla snra tesis konur <strong>ve</strong> tesisler arasndaki her bir krk bu tesisler yardmylaölçülür. Orman snrlarna ise Yönetmelii gere-i daha deerli yerlerde 250 metrede bir,dier yerlerde ise 500 metrede bir tesis yaplmaktadr. 250 metre aralklarla bulunan snrnoktalar istendii kadar hassas ölçülük koordinat hassas hesaplanm olsun, arada kalankrk nokta-lar ölçülmeden düz çizgi ile birletirildii sürece bu haritalar tam doruyuyanstmaz.Tesis bulunan noktalar düz çizgi ile birletirildiinde; iki nokta arasnda yer alan hattnkrk noktalar, özellikle de içe ya da da doru kavis yapt durumlarda, bu düz çizgilernedeniyle; ilen kültür arazisi olan yerlerin, haritasn-da orman içinde görünmesine, yada tam tersine ilen orman olan yerlerin haritasnda orman dnda görünmesine nedenolabilmektedir.Dier taraftan yasal düzenlemeler; orman haritalarnn esas olduu yönündedir.Uygulamann bu haritalara göre <strong>ve</strong>rilmesinin yan sra, bir dava annda karar <strong>ve</strong>rilirkende bu haritalardan yararlanlaca muhakkaktr. O nedenle de, orman snrlar ölçülürken,tpk <strong>kadastro</strong> müdürlüü tarafndan genel snra tesis konan noktalardan yararlanlarakarada kalan tüm krk noktalarnn ölçüldüü gibi orman snrlarna konan tesislerarasndaki tüm krk noktalarnn da, orman snr tutananda geçen tüm ayrntlargösterecek ekilde ölçülmesi gerekir. te bir harita <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> mühendisinin <strong>ve</strong> de birTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> mensubunun orman mühendisinden beklentisi budur.8 – Son olarak unu söylemek isterim; <strong>Kadastro</strong> çalmalarna kar en çok itiraz Ormandaresi tarafndan yaplmak-tadr. Halbuki, yukarda da belirttiim üzere 5304 sayl Yasaile 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Yasasnda yaplan deiiklik ile; <strong>kadastro</strong> ekiplerine bir adetorman mühendisi <strong>ve</strong> bir adet de ziraat mühendisinin katlm salanmtr.Yani artk <strong>kadastro</strong> ekiplerinde Orman daresinden orman mühendisi de katlmaktadr.<strong>Kadastro</strong> ekiplerince yaplan çalmalarda orman snrlar artk, orman <strong>ve</strong> ziraat<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>397


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASImühendisinin marifetiyle olmaktadr. Hal böyle iken Orman da-resi tarafndan, ormansnrlarna artk dava açlmamaldr. Dava tahditler srasndan, ekipte yer alan ormanmühen-disinin onaylanmad bir snr belirlenmesi varsa, ancak bu tür tahditlere karitiraz <strong>ve</strong> dava yoluna gidilebilmeli-dir. Aksi halde kendi eleman tarafndan gösterilensnrlara, yine ayn idare tarafndan dava açlmas, her eyden önce elemanna gü<strong>ve</strong>nsizliianlamna da gelecektir.398<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIDOU KARADENZ BÖLGESNDE ORMANKADASTROSUAvni FTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü, Ankara, a s@tkgm.gov.trÖZETÜlkemizin tesis <strong>kadastro</strong>sunun tamamlanmas projesi kapsamnda, 2004 ylndan beriDou Karadeniz Bölgesinde de youn bir ekilde <strong>kadastro</strong> çalmalar yürütülmektedir.Yörenin bitki örtüsü özellii itibaryla Orman Mevzuatyla youn bir ilikisi bulunmakta<strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> çalmalarnda bu tür sahalarda mülkiyetin belirlenmesi yönüyle sorunlaryaanmakta bu husus <strong>kadastro</strong>nun program dahilinde tamamlanamamas sonucunudourmakta çalmalar olumsuz etkileyen bu durumlarn mevcut yasal düzenlemeler ileortaya konularak çözüm üretilmesi kaçnlmaz hale gelmitir.Anahtar sözcükler: Orman, <strong>Kadastro</strong>, MülkiyetABSTRACTUnder the extend of our country’s initial cadastre completion program, the cadastreworks in the east blacksea region is still in progress since 2004. Due to the botanicalcharacteristic of the region, it has close relations with forestry regulations and this causesa problem of determination of ownership in these areas. So this case results in incompletecadastre program and the negati<strong>ve</strong> circumstances will ha<strong>ve</strong> to be stated by current legalarrangements and solutions must be produced.Key words: Forest, Cadastre, Ownership1. DOU KARADENZ BÖLGESNDE ORMAN KADASTROSUÜlkemizin, Dier Bölgeleri’nde olduu gibi Dou Karadeniz Bölgesi’nde de 3402 saylkanun hükümlerince <strong>kadastro</strong> çalmalar yaplmaktadr.Dou Karadeniz Bölgesi’nde bitki örtüsü bakmndan %80’ler civarnda yaygn biçimdeörtülü durum söz konusudur.<strong>Kadastro</strong> çalmalarnda tanmazlarn ormanla ilikilerinin deerlendirilmesi, vasfyönüyle orman olan yerlerin belirlenmesi <strong>ve</strong> bu yerlerde hak sahipliinin tespiti noktasndabu Bölgede Vatandalarca youn bir ekilde yaknmalar bulunmaktadr.Detaylar aada açklanaca üzere, Cumhuriyet Tarihimizden 1945 ylna kadar Muhtelifyasal düzenlemeler ile Orman <strong>Kadastro</strong> çalmalar yaplm, 1945 ylnda yürürlüe giren4785 Sayl Kanun ile o tarihte ili zeminde var olup adlar belirtilerek istisna tutulanaaç türleri dndaki aaçlarla örtülü alanlarn Devletletirildii belirtilmitir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>399


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu kanun hükümlerinden de anlalaca üzere, o tarihten bugüne kadar sicil kaytlar(Zabt Defterinde) üzerinde bir ilem yaplmam olmakla, Tapu Sicilinde kaytl olup da4785 sayl kanundaki istisna dndaki hükümlerine uygun olan yerlerin Devletletirildiiaçktr.Ülkemizdeki Anayasa, Medeni Kanun <strong>ve</strong> dier Hukuki düzenlemelere göre Devletinhüküm <strong>ve</strong> tasarrufu altndaki yerler ile Hazine adna kaytl yerler dndaki tapuda kaytlyerlerin Hazine Mülkiyetine geçmi olmas/geçmesi, ancak 4785 sayl kanuna uygunolmas <strong>ve</strong>ya Kamulatrma Mevzuatna göre Devletin tanmaz edinimi söz konusudur.Halen 1956 ylnda yürürlüe giren muhtelif tarihlerde deiiklie urayan 6831 saylKanun <strong>ve</strong> Yönetmeliklerine göre Orman <strong>Kadastro</strong>su yaplmaktadr.Ancak 6831 sayl Kanuna göre orman <strong>kadastro</strong>su yaplrken, Kanunun 4 üncü <strong>ve</strong> 50nci maddesinde Hususi Orman kavram var olduu halde, yine 50 nci maddede buyerlerin 7 nci maddeye göre <strong>kadastro</strong>sunun yaplaca belirtildii halde ayrca Orman<strong>Kadastro</strong> Uygulama Yönetmeliinde 4785 sayl Kanun hükümleri de dikkate alnarakDevletten Bakasna ait ormanlarn <strong>kadastro</strong>sunun nasl yaplacana dair hükümler variken Mevzuatn Orman daresince ksmen uygulanmas sonucunda Vatandan tapuluyerleri hatal uygulamalar sunucunda HAZNE adna Orman olarak tescil edilmekistenmektedir.Vatanda burada Tapulu yerinin ili itibaryle orman vasfnda olduu noktasnda biritiraz yoktur. Burada Mülkiyetin belirlenmesinde maduriyet balamaktadr.Bu hususlarda TAPULU yerlerde 4785 <strong>ve</strong> 6831 sayl kanunun birlikte gereinceuygulanmas halinde çou maduriyetler ortadan kalkm olacaktr. Bu konuda Anayasadeiikliine de gerek bulunmamaktadr. Ancak, uygulamada Orman daresinin MahalliBirimleri Anayasa Mahkemesi iptalini ileri sürmektedir. Oysa bu konuda AnayasaMahkemesince iptal edilen 6831 sayl Kanun deiiklikleri daha kapsaml hükümleriiçermektedir.Orman ile ilikisi bulunup 6831 sayl Kanuna göre orman <strong>kadastro</strong>suna balanlmambirimlerdeki <strong>kadastro</strong> çalmalarnda orman alanlarnn tespitinde;1. 13/07/1945 tarihli <strong>ve</strong> 6056 sayl Resmi Gazete’de yaynlanan 4785 sayl Kanun<strong>2.</strong> 8/09/1956 tarihli <strong>ve</strong> 9402 sayl Resmi Gazete’de yaynlanan 6831 sayl Kanun (enson 4999 sayl kanun <strong>ve</strong> bu tarihe kadar muhtelif kanunlarla deiik son hali)3. 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Kanunu4. 6831 sayl Kanuna Göre Orman <strong>Kadastro</strong>sunun Uygulanmas HakkndaYönetmelik5. 30/12/2005 tarihli <strong>ve</strong> 2005/22 nolu TKGM genelgesiyasal düzenlemelerin hükümleri uygulanmaktadr.400<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu uygulamalar ile; vasf yönüyle orman olan alanlar belirlenmekte, orman olarakbelirlenen alanlarn da bu mevzuatlarda öngörülen hükümler çerçe<strong>ve</strong>sinde Hazine adnatespit edilecek ormanlar ile Özel Orman olarak sahipleri adna tespit edilebilecek ormanlarbelirlenmektedir.4785 sayl Kanunun 1 inci maddesi; bu kanunun yürürlük tarihinde varolan <strong>ve</strong> maddedebelirtilen ormanlarn Devletletirildii hükmünü içermekte olup, ayn kanunun 2 ncimaddesinde de Devletletirmeye tabi olmayan ormanlar belirtilmitir.Bu ikinci maddedebelirtilen fkralarda özellikle (B), (C) fkralarnda asz kestane <strong>ve</strong> kzlaaç aaç türleribelirtilmektedir. Bu aaç türleri Dou Karadeniz Bölgesinde yaygn olarak yetien/yetitirilen bir aaç türüdür.<strong>Kadastro</strong> çalmalarnda; Devletletirme dnda tutulan dier aaç türleriyle kzlaaçaaçlarnn bulunduu yerlerin, 6831 sayl kanun kapsamnda yürürlükte bulunanOrman <strong>Kadastro</strong> Yönetmelii hükümleri dikkate alnarak orman vasfyla belirlenipbelirlenmeyeceinin tespit edilmesi gerekir. Vasf yönüyle bir birimde orman olarakbelirlenecek alanlar ile 6831 sayl kanunun 1 inci maddesinin istisna bentleri uyarncaorman tanm dnda kalan yerlerin belirlenmesinde orman <strong>kadastro</strong> yönetmeliinin 23üncü maddesi hükümlerinin uygulanmas gerekir.6831 sayl kanunun 1 inci maddesinin E, F,G bendlerindeki hükümler, Dou KaradenizBölgesi’nde uygulama imkan yaygn ekilde olacak hükümlerdir.Çünkü, bu bölgede sorun çkan yerlerde <strong>kadastro</strong> balayana kadar hiçbir zaman ormansnr belirlenmesi yaplmamtr. Orman snrlar ilk defa belirlenmektedir. Ancakuygulamada bu husus gözden kaçrlmakta ili durumdaki snrlar Devlet orman snrolarak belirlenmekte <strong>ve</strong> hatal ilemlere maduriyetlere sebebiyet <strong>ve</strong>rilmektedir.1.1 DEVLET ORMANI OLARAK SINIRLANDIRILACAK YERLER<strong>Kadastro</strong> çalmalarnda Devlet orman olarak snrlandrlacak yerler Orman <strong>Kadastro</strong>Yönetmeliinin 26 nc maddesinde detayl olarak ifade edilmi olup bu maddehükümlerince ilem yaplmas gerekmektedir.Bu maddenin ( c) fkrasnda, Devletletirilmi <strong>ve</strong>ya Devletletirmeye tabi ormanlarhükümleri yer almaktadr. 4785 sayl kanunun yürürlük tarihi itibaryla bu kanunun1 inci maddesinde saylan <strong>ve</strong> ikinci maddesi kapsamna girmeyen tapu kaydnda cinsiorman olan tanmazn bu kanun ile Devletletirilmi olduu açktr. Ancak, kaydn tesisi1945’den daha önceki tarihlere dayanan <strong>ve</strong> kaydnda orman vasf dnda bir vasf içerentanmazn 1945’den bugüne 63 yl sonra, dier bir ifadeyle bugün 63 yl öncesinde butanmazn ili durumunda Devletletirmeye tabi orman olduunun tespit edilebilmesi içinbu hususun somut bir ekilde açkla kavuturulmas gerekir. Burada o tarihte ormannvarlnn belirlenmesi gerektiinin yannda söz konusu yerdeki aaç cinslerinin de 4785sayl kanunda belirtildii ekilde istisna kapsamnda olup olmadnn da belirlenmesigerekir. Bu husus, Mülkiyetin belirlenmesi için somut olarak ortaya konulmas gerekenbir husustur.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>401


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIOrman <strong>kadastro</strong> yönetmeliinin 26 nc maddesinde; Devletletirmeye tabi ormanlarolarak,Bir ormann Devletletirmeye tabi olabilmesi için:• Bu ormann, 4785 sayl kanunun yürürlük tarihinde mevcut olmas,• 4785 sayl kanunun 2 nci maddesindeki istisnalar tamamas,• Kaydn, söz konusu yere ait olduuartlarnn gerçeklemi olmas gerekir.<strong>Kadastro</strong> çalmasnda, cinsi orman vasf dnda <strong>ve</strong> kaydn tesisi 1945’den daha öncekiyllara dayanan tanmazda bu artlarn varln, özellikle 4785 sayl kanunun 1945’dekiyürürlük tarihinde o yerin Devletletirmeye tabi varolan bir orman olduunun somut olarakbelirlenmesi, 1945 tarihli <strong>ve</strong>ya daha öncesine ait harita bilgi <strong>ve</strong> belgeleriyle mümkünolacaktr. Ancak, bu bölgede 1945 <strong>ve</strong> daha öncesine ait harita bilgi <strong>ve</strong> belge de yoktur.Bu kapsamda kaydn tesis tarihleri 1945 öncesine dayanan <strong>ve</strong> kaydnda cinsi ormandnda bir vasfta olan tanmazlar olabilmektedir.Bu bakmdan günümüzden 63 yl öncesinde bu tür yerlerin Devletletirmeye tabi ormanolduunun tespit edilebilmesi için tereddüt <strong>ve</strong> tartlr duruma meydan <strong>ve</strong>rmeyecekekilde iktisap (hak sahiplii) artlarnn ortaya konulmas Hukuka da uygun olacaktr.6831 sayl kanunun 9 uncu maddesinde, orman snrlarnn belirlenmesinde havafotograarndan faydalanlaca belirtilmektedir. Ancak uygulamada ili zemindekiorman snrlar, hava fotograarna iaretlenmeye çallmaktadr. Yukarda ifade edildiiüzere sorun bir yerin orman olarak snrlandrmasnn yaplmasnda deildir. Bu yerinMülkiyetinin Kayt sahibi adna m yoksa Hazine adna m belirleneceidir. Uygulamadabu tedayl deerlendirme yaplmadan Hazine adna tespit yaplmak istenmektedir.1.2 DEVLETTEN BAKASINA AT ORMANLARIN KADASTROSUOrman <strong>Kadastro</strong> Yönetmeliinin 28 inci maddesinde, Hazine dnda tespit yaplmasgereken ormanlar belirlenmitir.4785 sayl kanunun 2 nci maddesi, 6831 sayl kanunun 4 üncü maddesinin (c) bendi,7 nci, 50 ila 55 inci maddeleri, orman <strong>kadastro</strong> yönetmeliinin 23 üncü maddesinin (j)bendi kapsamnda yer alan hususi/özel orman varl, Orman <strong>Kadastro</strong> Yönetmeliinin28 inci maddesiyle detaylandrlarak bu kapsama giren ormanlarn belirtilen yasalhükümler çerçe<strong>ve</strong>sinde Özel Orman olarak tespitlerinin yaplacana dair hükümlere yer<strong>ve</strong>rilmi olup, <strong>kadastro</strong> çalmalarnda bu hükümler de dikkate alnarak ilem yaplmasgerekmektedir.Dou Karadeniz Bölgemizde belirtilen sorunlarla, <strong>kadastro</strong> yaplamaz durumagelmektedir. Çözüm noktasnda Orman Genel Müdürlüü ile Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> GenelMüdürlüü defalarca bir araya gelmi <strong>ve</strong> uygulamalar yönlendirmilerdir. Ancak Orman<strong>Kadastro</strong>sunun yaplabilmesi tam anlamyla salanamamtr. <strong>Kadastro</strong> çalmasna402<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIbalanp tamamlanan yerlerde de tapu sahibi adna tespit yapld durumda Orman GenelMüdürlüü’nün Mahalli birimlerinin iptal davalar açt <strong>ve</strong> vatandalar Mahkemeleretad bilinmektedir.Çözüm noktasnda, yetkili <strong>ve</strong> sorumlu idare Orman Genel Müdürlüü’dür. Yukardadetaylandrld üzere, bu Bölgedeki Orman <strong>Kadastro</strong> çalmalarna mevcut Mevzuatntüm hükümleriyle ksmi deil gereince uygulanmas salanmaldr. Anayasa deiikliigerektirmeyen <strong>ve</strong> gereince bir çalma ile <strong>kadastro</strong> tamamlanabilmi olacak, vatandamahkemelere tanmam olacak, maduriyetler domam olacak, hatta bu konudamaduriyetler devam etmesi halinde ilgililerince Avrupa nsan Haklar Mahkemesinegidebilecekleri <strong>ve</strong> Devletimizin mali yükümlülükler altna girebilecei de açktr.Sonuç olarak; Dou Karadeniz Bölgesindeki Orman <strong>Kadastro</strong> Çalmalarnda yaananMülkiyet sorunlar, 4785 sayl <strong>ve</strong> 6831 sayl Kanunlarn birlikte <strong>ve</strong> tam olarakuygulanmasyla ancak çözümlenebilecektir. 24/05/<strong>2008</strong>TEEKKÜRBu bildirinin sunulmasnda kabul <strong>ve</strong> katk salayanlara, teekkür eder sayglarm arzederim.KAYNAKLAR13/07/1945 tarihli <strong>ve</strong> 6056 sayl Resmi Gazete’de yaynlanan 4785 sayl Kanun,8/09/1956 tarihli <strong>ve</strong> 9402 sayl Resmi Gazete’de yaynlanan 6831 sayl Kanun (en son 4999 saylkanun <strong>ve</strong> bu tarihe kadar muhtelif kanunlarla deiik son hali),3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Kanunu,6831 sayl Kanuna Göre Orman <strong>Kadastro</strong>sunun Uygulanmas Hakknda Yönetmelik,Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünün 30/12/2005 tarihli <strong>ve</strong> 2005/22 nolu genelgesi<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>403


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI404<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIORMAN -TARIM ARAZS ANLAMAZLIKLARI VEYARGIProf. Dr. Akif KUNDAKÇICelal Bayar Üni<strong>ve</strong>rsitesi Mühendislik Fakültesi, Manisaakifkundakci@yahoo.com1.GiriAnayasas <strong>ve</strong> çkard Yasalarla Ulusal düzeyde <strong>ve</strong> Avrupa nsan Haklar Sözlemesiniimzalamak suretiyle Uluslararas düzeyde, kii mülkiyeti <strong>ve</strong> yarg haklarnasayg göstereceini kabul eden Türkiye Cumhuriyetinde tarm <strong>ve</strong> orman arazilerianlamazlklarnda Ulusal yarg erkini kullananlarn duruu nedir? Misyonlar hakktesis etmek, hakk iade etmek, her konum <strong>ve</strong> koulda hakkn yannda olmak olanYarg erki mensuplarnn Yüksek Yargtaydan aaya doru, erklerin gereine sadakatgösterip göstermedikleri, kimsesiz milyonlara nelerin yaatld, misyonuna ihanetedenler hakknda yaplan ikayetler karsnda bunlarn nasl yarglanmadan varestetutulduklar, kent varolarna son 50 ylda göç eden akrabalar ile birlikte 32-33 milyonubulan vatandamza reva görülen zulüm, hak gasp <strong>ve</strong> bunun ekli bu bildirinin konusuolmutur.Bildirinin <strong>ve</strong> iddialarmzn muhatab herkes istedikleri yerde, istedikleri zamanda <strong>ve</strong>istedikleri koulda zaman, zemin, delil-belge altnda yantlarn <strong>ve</strong>rebilirler. Dahaönce 11 kez TV ekranlarnda, 4 kez <strong>ve</strong> bununla 5. kez kongre <strong>ve</strong> sempozyumlarda, onlarcakez toplantlarda <strong>ve</strong> gazetelerde yaptmz çarlara, iddialara suskun olan yürütme <strong>ve</strong>yarg erki mensuplarn, siyasi erk sahiplerini orman köylüleri olarak, kamuoyu önündetartmaya da<strong>ve</strong>t ediyoruz.Biz ülkenin adeta Kunta Kinteleri , bize önderlik edecek, hakkmz arayacak kimsemiziaryoruz. Ona gerçekten sen bizdensin deyip yüreimizi açacaz. Tpk Atatürk bizdenbiridir diyen Yüce Atatürk’e olduu gibi,1970’lerde “Ne Ezen Ne Ezilen nsanca HakcaBir Düzen”, “Halk çin Halkla Beraber”, “Toprak leyenin Su Kullananann”, “BuDüzen Deimelidir” diyen mavi gömlekli apkal bir adama olduu gibi. Hz Ömerinadaletini getireceim diye diye krsal kesim <strong>ve</strong> varo insanna gelen,%47ler düzeyindeoylarn alan siyasi kadro bugün kimsesizlere Hz Ömerin adaletini deil, Muaviyeninolu Yezidin,Mervann zulmünü dayatmaktadr. Suçu da eski Cumhurbakan SaynAhmet Necdet Sezer’e yüklemektedir.Skandal orman <strong>kadastro</strong>lar, ilk orman tahditlerinin yanl aplikasyonlar <strong>ve</strong> 2/Buygulamalar ile Anayasa hükmü çinenerek önce idari ilemle gasp edilen 32-33 milyonubulan orman köylüsü kökenli insanmzn mülkiyet hakk,ayn gasp belgeleri mahkemelere<strong>ve</strong>rilerek, gerçek belgeler mahkemeden saklanarak, evraklar üzerinde tahrifatlaryaplarak,gerçek <strong>ve</strong>riler orman mühendisi muteber bilirkiilerce yanl <strong>ve</strong> sakandal idariilemi hakl gösteren yalan raporlarla hasralt edilmekte,hukuk katledilmekte <strong>ve</strong> adil<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>405


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIolmayan yarg kararlar ile vatanda madur edilmektedir. Yarg erkini kullananlarn<strong>ve</strong>rdii kararlar iddia ediyorum. “DÜRÜST VE ADL KARARLAR” deildir. YüksekYargtay’n Bakanlar Kurulu Üyeleri dahil 20. HD Bakan <strong>ve</strong> üyelerine, orman- tarmarazisi anlamazl davalarna bakan yerel yarg mensuplarna, görev alan CumhuriyetSavclarna, Ar Ceza Mahkemesi Bakanlarna, orman idaresi bürokrasisine her konum<strong>ve</strong> koulda tartma çars yapyorum.Kendilerine cevap hakk domutur. 28 Mart – 1 Nisan 2005 te yaplan 10. Türkiye <strong>Harita</strong>Bilimsel <strong>ve</strong> Teknik Kurultaynda sunduum “Orman <strong>Kadastro</strong>su <strong>ve</strong> Toprak Mülkiyetilikilerinden Bir Kesit: zmir Krklar Köyü Örnei” <strong>ve</strong> “1945ten Buyana Orman <strong>Kadastro</strong>Uygulamalar <strong>ve</strong> Toprak Mülkiyeti likileri” adl bildirilerimde kanunun tarihsel, teknik<strong>ve</strong> idari ilem boyutu açk olarak anlatlmtr. Sorulara yant <strong>ve</strong>rme konusunu açkbrakarak idari birimlerce yaplan orman <strong>kadastro</strong>su skandallarnn sonrasndaki yargboyutu bu bildirinin konusu olacaktr.Dünyann neresine giderseniz gidin <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong> haritalama iinin esas sahibi <strong>Harita</strong><strong>Kadastro</strong> Mühendislii mesleidir. Türkiyede <strong>Harita</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas 1954ylnda kurulmutur. <strong>Harita</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri 60 yldr neden orman <strong>kadastro</strong>larnakartrlmamtr? ki orman <strong>ve</strong> bir ziraat mühendisinin yapt orman <strong>kadastro</strong>larna,ilk orman tahdidi aplikasyonlarndaki skandal yanllara,2/B rezaletlerine neden karçklmad? Arazi <strong>ve</strong> orman <strong>kadastro</strong>larn yapmak, haritalar çizmek bizim iimizdir.Orman mühendisi <strong>ve</strong> ziraat mühendislerinin varolu sebepleri bunlar deildir, nedendenilmedi?Ben sade vatanda Akif Kundakç olarak, 36 yllk orman köyü kökenli bir bilim adamziraatyüksek mühendisi olarak, bu rezaletlerle tantm 1999 ylndan beri hayretleriçindeyim. Orman idaresi bürokrasisi <strong>ve</strong> yarg erkini kullananlara misyonlarnzasadakatsizlik etmisiniz, hukuku katletmisiniz. Türkiyenin kervan geçmez ku uçmazorman köylüsüne arsa-arazi mafyas <strong>ve</strong> bir ksm bürokratn el birlii ile orman alanlarntalan ettii Beykozdan, Ümraniyeden, Sultanbeyliden bakyorsunuz. Gerçei görmeküzere Türkiye’nin da köylerindeki tufan <strong>ve</strong> frtnay bir hissedin-görün, kimsesizinkimsesi olun diyorum. 32-33 milyon orman köylüsü kökenli vatanda Cumhuriyetintemel deerleri ile bark olmad gerekçesi ile yarglanan siyasi kadrolara yönelmekzorunda brakmayn,itmeyin diyorum. Duyan yok. Anadoludan Ankaraya sesimiz gitmez.Bu insanlar 1978’de o apkal mavi gömlekli adama %42 oy <strong>ve</strong>rmiti, bugün bir bakakulvara geçmiler. Cumhuriyetin deerleri <strong>ve</strong> kazanmlarna kar durduu iddia edilenkadrolara destek olmaktadrlar.Sorumlusu kim?imdi iin yarg boyutunu sorgulayalm. Yarg erkini kullananlarn misyonlarna sadakatingereini nasl yapmadklarn anlatalm.Bana,Akif Kundakç sen yalan söylüyorsun diyecek olan varsa, Ülke boyutunda delilleriile hodri meydan diyorum. Bu ülkede yöreye göre 400-600 yanda zeytin aaçlar ilekapl zeytinlikler, çürümü gövdeleri içine ibibik kularnn, sincaplarn yuva yapt200-500 yanda ahlat aaçl tarlalar, köy ortasndaki 390 senelik camiler,500 yllk yörük406<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIköyleri, önce idari ilemlerle,yanl <strong>ve</strong> skandal ilk tahdit aplikasyonlar ile orman yaplm, ardndan ayn skandal belgelere dayanlarak yanl <strong>ve</strong> gayri adil mahkeme kararlar ilebu skandallara hukuki zemin oluturulmutur. Oluturulmaktadr.Yüksek Yargtay <strong>ve</strong> Yargtay 20. HD’nin bakan <strong>ve</strong> üyeleri suskundur. Neden? Oysa yüceAtatürk “Adalet Devletin Temelidir” demitir. Bu durumda Devletin temeline dinamitkoyanlarn kimler olduunu söylemek gerekir?<strong>2.</strong> Yerel Yargda Neler Oluyor?<strong>2.</strong>1. Tapu ptali <strong>ve</strong> Tescil DavalarÖnce skandal boyutunda yanl <strong>ve</strong> köylünün mülkiyet hakkn gasp eden ilemelerin sahibiOrman Genel Müdürlüü adna Orman letme Müdürlüü, Asliye Hukuk Mahkemesinde,tapu iptali <strong>ve</strong> tescil talebi ile dava açyor. Öncesinin orman olduu gerekçesi ile tapununiptalini, tanmazn orman hattnn gerisinde kalan ksmnn ormana geri iadesini, kalanksmn orman kanununun 2/B maddesi kapsamnda hazine adna tescilini talep <strong>ve</strong> davaederim diyor. Altna da, Eki :1 takm belge yazyor.Bir takm belge ne demek? Oysa, örnein Ek-1: 1948 tarihli ilk tahdit tutanaklar <strong>ve</strong>haritas,Ek -2 : 1963 tarihli en eski zmir L18 b4 gizli memleket haritas vd... yazmasgerekirdi. leride sktklarnda inkar etmek <strong>ve</strong>ya <strong>ve</strong>rmek istemedekleri belgeyi biz utarihteki yazmzn ekinde <strong>ve</strong>rmitik demek için bu yolu uygulamaktadrlar.Böyle dedemilerdir.Hakim taraardan belge istediinde daval <strong>ve</strong> tapusu iptal edilmek istenen eer bilinçli birvatanda ise, 1945’te yürülüe giren 4785 sayl yasadan sonra yaplm ilk orman tahdidivarsa ona ilikin tahdit zabt defteri kaytlarnn, ilk tahdit haritasnn <strong>ve</strong> o köye ait …….Köyü A <strong>ve</strong> B da ormalar hudutnamesinin, bu ilk tahdidin daha sonra yaplan aplikasyontutanaklarnn,aplikasyon haritasnn, 1945 sonras çekilmi eski askeri 1/35000 ölçeklihava fotoraarnn, o yere ait en eski gizli memleket haritasnn (renkli), <strong>2.</strong> madde <strong>ve</strong>2/B ilemlerine ait tutanak <strong>ve</strong> haritalarn birer örneklerinin mahkemeye celbini istiyor.Orman idaresi bu belgeleri <strong>ve</strong>rmemek için bin dereden su getiriyor. Yazl beyanlar:1. Bu belgeler arivimizde bulunmamaktadr<strong>2.</strong> fotoraf <strong>ve</strong> gizli haritalar bizde yoktur3. fotoraf <strong>ve</strong> gizli haritalar harita genel komutanlndadr, bizde bulunmamaktadr,oradan getirtilsin4. <strong>ve</strong>ya 6-7 kez istenmesine ramen mahkemeye <strong>ve</strong>rmemekte <strong>ve</strong> suskun kalmaksuretiyle konuyu unutulmaya brakmaktadrlar.Hakim eski hava fotoraarn <strong>ve</strong> eski memleket haritalarn <strong>Harita</strong> Genel Komutanlnasoruyor, Komutanlk örnein 30’ar YTL ücret karl gönderebileceini resmi yaz ilemahkemeye bildiriyor. Taraara bu yaz bildiriliyor.Ardndan bu kez de hakim belgelerigetirtmekten vazgeçiyor. Bütün bunlar yaanmtr, yaanmaktadr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>407


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIHakim durumada keif karar <strong>ve</strong>riyor. Daval taraf olan vatanda; dosya eksiktir. belgelertamamlanmadan ken yaplmasna itiraz ediyorum <strong>ve</strong> adliye koridorlarn andranemekli orman mühendisi profesyonel bilirkiiler dürüst rapor düzenlemiyorlar. Bunedenle Üni<strong>ve</strong>rsiteden üst düzeyde uzman bilirkii istiyorum diyor. Hakim kararnda srarediyor. Vatandan hak taleplerini göz ard ediyor.Ardndan duruma sonras vatanda dava dosyasn tetkik ettiini, <strong>ve</strong>rilen bir ilk tahditharitasnn sahte <strong>ve</strong>ya tahrif edilmi olduunu, eksik olan u u belgelerin keif öncesigetirilmesini, 30 Nisan 2005 tarihinde dava dosyasn tetkik ettiimde eksik belgeler(fotoraf <strong>ve</strong> harita) görürsem eer, doru Ankaraya gideceim <strong>ve</strong> keiften önce bu ikibelgeyi bizzat <strong>Harita</strong> Genel Komutanlndan alarak mahkemeye sunacam. BenYÜRÜTMEDE DÜRÜST,AÇIK VE Y NYETL YARGIDA ADL TÜRKYEaryorum. Bulamyorum diyor.Bu srarl tutum karsnda hakim “VED” kaytl bir yaz ile Orman letmeMüdürlüünden 1957 tarihli hava fotoraf ile en eski memleket haritasnn celbinitalep ediyor. Orman letme Müdür Yardmcs her iki belge bizde <strong>ve</strong> letme eiindebulunmamaktadr diyen <strong>ve</strong> gerçei inkar eden bir yazy mahkemeye gönderiyor. 3.5.2005tarihinde hakim imzal-kabullü olarak bu yaz dosyaya giriyor. Yani en eski pafta,eskihava fotoraf <strong>ve</strong> ilk tahdit aplikasyonu dava dosyasnda yok. Ancak bir gün öncesinde<strong>2.</strong>5.2005 tarihli bir baka yaz ekinde üzeri tahrifatl bir zmir L18 b4 gizli haritasnnhakim imzas olmakszn keiften çok sonra, dava dosyasna orman idaresi avukattarafndan gizlice sokulduuna,dosya bilirkiilerden mahkemeye döndükten sonra tankolunacaktr. Bu konu imdilik dursun.<strong>2.</strong><strong>2.</strong> Keif <strong>ve</strong> ncelemeOrman- tarm arazisi anlamazlnda keif nasl yaplr? Bunu imdi Yargtay 20. HD nin2005/1347 sayl Buca Krklar Köyündeki bir anlamazlk için <strong>ve</strong>rdii ilamdan aktaralm.<strong>2.</strong>sayfa “Kesinleen orman <strong>kadastro</strong> snrlarn hiçbir merci <strong>ve</strong> makamn aplikasyonla bileolsa deitirme yetkisinin bulunmad, aplikasyonun ilk orman snrlandrmasna uygunolma zorunluluu göz önüne alndnda, Yargtay denetimine açk olmaz <strong>ve</strong> ilk tahditharitas ile çelien krokiye dayanlarak hüküm kurulmas usul <strong>ve</strong> yasaya aykrdr.”diyor.Bu sözlerin altna ben de imza atarm. Böyle diyor Yargtay 20. HD Bakan <strong>ve</strong> Üyeleri.Ancak yine Krklar köyünden emsal bir baka kararda, 20. HD <strong>2008</strong>/4635K saylilamnda “ilk orman tahdidinin pusulal ölçme aleti ile yapld ölçü deerlerinin sabitnoktalara balanamad, harita ölçümlerinin ise ölçü tarzna benzer ekilde grakolarak elle çizildii, bu nedenle hatann yüksek olduu, bu tahdidin(ilk orman tahdidi)ancak tutanaklar ile zeminde mevcut bulunan sabit noktalardan yararlanmak suretiyleuygulanabilecei, nitekim yörede daha sonra yaplm aplikasyon ile <strong>2.</strong> madde <strong>ve</strong> 2/Bmadde uygulamalarnn bu yönteme uygun yapld, uyumazln çözümünde bununesas alnmas (dikkatiniz çekiyorum neyin aplikasyonu?) gerektii ………. yerindegörülmeyen temyiz itirazlarnn reddi ile usul <strong>ve</strong> yasaya uygun hükmün onanmasna25.3.<strong>2008</strong> günü oybirlii ile karar <strong>ve</strong>rildi diyor. Kendi ile çelikiye düüyor.Ne diyordu408<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIdaha önce? “Kesinleen orman <strong>kadastro</strong> snrlarn,hiçbir merci <strong>ve</strong> makamn aplikasyonlabile olsa deitirme yetkisinin bulunmad,aplikasyonun ilk orman snrlamasna uygunolmas zorunluluu göz önüne alndnda “…..diyor.te Yüksek Yargtay’n 20 HDBakan <strong>ve</strong> Üyeleri <strong>ve</strong> çeliik kararlar.Güya ilk tahdit hatalar yüksekmi,o nedenle ilktahdit aplikasyonlar esas alnabilirmi.Bu nasl itir?Yanln doru aplikasyonu naslolur?Bu olgu ilgili yarg mensuplarnn misyonlarna sadakatsizlik ettiklerinin belgesidir.Kendilerine 70 milyonun önünde tartma teklinde bulunuyorum.Suç duyurularmzkarsnda Yarglattrmama kararlarnn arkasna saklanmaynz diyorum.Aplikasyon nedir? düünelim…. Sonra da kendimize soralm. Asl ortada olmayan biraplikasyon olur mu? Bu yalana dayanarak keif yaplmas <strong>ve</strong> bilirkii raporu düzenlenmesi<strong>ve</strong> bunun esas alnmas 20. HD Bakan <strong>ve</strong> Üyelerinin adaleti katleden karar <strong>ve</strong>rmesibir skandaldr. Ama Yargtay Bakanlar Kurulu, 20. HD Bakan <strong>ve</strong> üyelerini AnayasaMahkemesinde yarglanmaktan kaçrmlardr.kaçrmaktadrlar.imdi yargtay 20. HDnin 2995/1347K sayl ilamndan ken nasl yaplacanöreneleim.1. Bilirkii kurulu ile yaplacak keifte; 1948 ylnda 3116 sayl yasaya göre yaplarakkesinleen orman <strong>kadastro</strong> haritas <strong>ve</strong> tutanaklar yerel bilirkiilerin yardm <strong>ve</strong> uzmanbilirkiilerin eliyle ilk orman <strong>kadastro</strong>sundaki ölçü teknikleri ile (kern aç ölçer <strong>ve</strong> mirani<strong>ve</strong>lmanla)<strong>ve</strong> eski tarihli memleket haritasnda bulunan sabit noktalarn bulunduklaryerler zeminde tespit edilip, orman <strong>kadastro</strong> tutanandaki bu noktadan hareketle orman<strong>kadastro</strong> tutananda yazl aç <strong>ve</strong> mesafeler okunup ölçülerek çekimeli tanmaznbulunduu yere ait en az 4-5 orman snr noktalar birer birer arazide bulunarak ormansnr noktalarnn izledikleri tahdit hatt belirlenmelidir.<strong>2.</strong> Orman snr noktalarnn bazlarnn zeminde bulunamamas halinde ise, nedeniüzerinde durularak yerlerinden sökülerek yok edilip edilmedikleri saptanmal, zemindebulunmayan noktalarn yerleri, zeminde halen var olan <strong>ve</strong> en yakn sabit orman snrnoktalar esas alnarak <strong>ve</strong> bu noktalardan hareketle yine orman <strong>kadastro</strong> tutanaklarndakiaç <strong>ve</strong> mesafeler okunup ölçülerek orman snr noktalarnn izledikleri tahdit hattnagöre birer birer arazide bulunup röperlenmeli, memleket haritas örnei üzerindegösterilmelidir.3. 1948 yl orman <strong>kadastro</strong> tutanak <strong>ve</strong> haritas zemine uygulandktan sonra ayn yöntemler(kern-ni<strong>ve</strong>lman) …1976 ylnda. ilan edilerek kesinleen ilk tahdidin aplikasyonu <strong>ve</strong> <strong>2.</strong>madde uygulamasna,4. Kesinleen herhangi bir nedenle dta kalm ormanlarn tahdidi ilk tahdidin aplikasyonu<strong>ve</strong> 2/B madde uygulamas ile,5. 1999’da kesinleen 2/B madde uygulamasna ilikin çalma tutanak <strong>ve</strong> haritasuygulanmal,6. Memleket haritas üzerinde gösterilmeli<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>409


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI7. Bilirkii kuruluna tanmazn 3116 sayl yasaya göre yaplan ilk orman <strong>kadastro</strong>suna<strong>ve</strong> daha sonra kesinleen ilk tahdidin aplikasyonu <strong>ve</strong> <strong>2.</strong> madde uygulamasna, 1986 dakesinleen herhangi bir nedenle dta kalm ormanlarn tahdidi, ilk tahdidin aplikasyonu<strong>ve</strong> 2/B uygulamas ile 4. orman <strong>kadastro</strong>suna ait 2/B madde uygulamasna ilikinçalma tutanak <strong>ve</strong> haritalara göre konumunu gösteren <strong>ve</strong> bu belgelerle irtibatl <strong>ve</strong> ayrrenklerle iaretli, orman <strong>kadastro</strong> haritalar arazi <strong>kadastro</strong>su ile ölçekleri özel aletlerledenkletirilmi kroki çizilmeli, tanmazn orman <strong>kadastro</strong>suna göre konumu duraksamayayer <strong>ve</strong>rmeyecek biçimde saptanmaldr.Keif böyle yaplacak, kroki böyle çizilecektiryargtay 20 HD kararna göre..Ancak keifte neler oluyor. Bir de ona göz atalm.Daval köylü vatanda keif zaptna itirazn <strong>ve</strong> bilirkiileri <strong>ve</strong> ke ret gerekçesiniyazdryor. Keif tutanandan okuyalm.” Daval … 1957 ylnda harita genel komutanltarafndan uçulmutur diye mikyas 1/35000 kesim no:171, lm no:897 …. Siyah-beyazolan fotoraf örneini ibraz etti. Bu fotorafn 4 kez büyütülmü yeil renkte olanfotokopisi ibraz edildi. Bilirkilere <strong>ve</strong>rildi. “Keif sonras: yaplan kefe kar davalya soruldu1. 1948 tarihli birinci orman tahdit haritas tahdit zabt defterinin 1524-Ahmet Gü<strong>ve</strong>n1525-Veli Gü<strong>ve</strong>n 1526-Ahmet Güleç 1527-Zekeriya Aydn semt snr noktalarnbilirkiiler zeminde bulmamlardr.<strong>2.</strong> Bu noktalara ait zaviyeleri kern cihaz <strong>ve</strong>ya baka aç ölçerlerle ölçüp dorulamamlardr.Dolays ile bilirkiilerin çalmalarn kabul etmiyorum.3. Yukarda bahsedilen 1524-1525-1526-1527 nolu orman snr noktalar aras mesafelitahdit zabt defteri 6<strong>2.</strong> <strong>ve</strong> 63. sayfalara göre ölçmemilerdir.4. 1963 tarihli zmir L18 b4 gizli haritas olmad için yukardaki <strong>ve</strong>rilerleirtibatlandrlmamtr(sonra harita hile ile dosyaya sokulacaktr. Bu arada bilirkiilerin<strong>ve</strong>rdii harita da farkldr.).5.1964 tarihinde yaplp kesinleen araz <strong>kadastro</strong>su <strong>ve</strong> tapulamaya ait tarlamzn <strong>ve</strong>komularn krokilerini araziye uygulamadlar. Kroki köe noktalarna ait koordinatlarölçüp deerlendirmediler.6. 1948de yaplan birinci orman tahdidine ait kaytlarla irtibatlandrma yaplmad.7. 1976da yaplan orman kanunu <strong>2.</strong> madde ilemi ile 1948 tarihli 1. orman <strong>kadastro</strong>sununaplikasyonuna ait tutanak <strong>ve</strong> haritay araziye uygulamadlar. Bu aplikasyon 1948 tarihli1. orman <strong>kadastro</strong>su ile <strong>ve</strong> 1963 tarihli memleket haritas ile irtibatlanmamtr. Örtüüpörtümedii kontrol edilmemitir.8. 1948 tarihli ilk orman tahdit hatt ile 1964 tapulama paftasnn,1957 tarihli havafotorafnn,en eski memleket haritasnn ,1975-76da yaplan <strong>2.</strong> orman <strong>kadastro</strong>suna aitorman snr hattnn birbiri ile çakp çakmadn, farkllk olup olmadn, varsa naslolduunu belirlemediler.410<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI9. 1976 orman <strong>kadastro</strong>sunda semt zaviyelerinin ölçülüp kayda neden geçilmediinigöremediler. (Aplikasyon tutanaklar dosyada yoktu).10. 1998’de tamamlanan son <strong>kadastro</strong> harita <strong>ve</strong> tutanaklar da araziye bilirkiilerceusulünce uygulamamtr.11. Bu nedenle bilirkii incelemesini yetersiz görüyorum dedi.Bu itiraz üzerine bilirkiiAziz BÜYÜKAYVAZ ise keif böyle yaplrsa 3 gün sürer dedi.te hakimin gözü önünde olan <strong>ve</strong> kayda giren keif dostlar..Herey bununla bitmedi. Bilirkiiler 15 gün içinde <strong>ve</strong>rmeleri gereken raporlarn tam4 ay sonra <strong>ve</strong>rebildiler. Çizdikleri krokiler davallara ibraz edilmedi. Bu dört ay içindebilirkiiler orman idaresi ile gayrimesru iletiim kurup bilgi <strong>ve</strong> belge aldlar. Bilirkiilerdenorman mühendisi Aziz Büyükayvazn suç duyurusu sonras Savclkta <strong>ve</strong>rdii ifadedenaynen aktaryorum. öyle diyor Büyükayvaz 04.01.2006 tarihli ifadesinde: “dilekçedebahsedilen memleket haritas, amenejman plan haritas <strong>ve</strong> tutanaklar ile <strong>kadastro</strong> pafta<strong>ve</strong> tutanaklar sadece orman tekilatnda bulunmaktadr. Bunlarn mahkemeler tarafndantemin edilmesi her dosya için takriben 2 senelik bir takip ilemini gerektirmektedir. Bunedenle her keifte bu belgeler orman tekilatndan temin edilerek gerekli incelemeleryaplp rapor eliinde mahkemeye sunulmaktadr. Bundan tabii bir ilem olmas damümkün deildir” diyor. Yani daha önce hakimin 3 yllk belge toplama sürecinde, 6 kezisteyip dosyaya dahil edemedii belgeleri orman mühendisi bilirkiiler orman idaresindenalyor. Kar tarafn bilgisine <strong>ve</strong> görüüne sunulmadan kullanyor. Yanl kullanyor.Raporunu görevine fesat kartrarak yazyor. Hakim de hak sahibi daval vatandanitirazlarn görmezden gelerek <strong>ve</strong> misyonuna sadakatsizlik ederek, bu bilirkiininyazdn hüküm diye imzalyor.Öyle ise dostlar hakime ne gerek var. Tartmal olay bilirkiilere <strong>ve</strong>rin onlar halletsin.Bu rezalet deil midir? imdi vatanda raporu alp dosyay tetkik ettiinde karlatolaylar aktaryorum.Keif günü hakime daval H.G.K tarafndan elden <strong>ve</strong>rilen <strong>ve</strong> keif tutanana yazlanbüyütülmü yeil hava fotorafnn altnda “Ercan Suzan, <strong>Kadastro</strong> Mülkiyet e, ASLIGBDR” kae <strong>ve</strong> imzasn görünce ok geçiriyor. Çünkü bu fotoraf <strong>Harita</strong> GenelKomutanlndan 30 Nisan 2005 günü bizzat Ankaraya gidilerek ei tarafndan teminedilen fotoraf’n 4 kez büyütülmü örnei idi <strong>ve</strong> keif srasnda kendisince hakime elden<strong>ve</strong>rilmiti.Bunun yannda dosya bilirkiilerden döndükten sonra tespit ettii dier usulsüzlükler:1. Asl 1985 tarihli olan bir belgenin düzenlenme tarihi yazl son sayfas olmakszn solüst köesine eski 1975 tarihi elle yazlarak dosyaya hakim kabulsüz sokuluyor.<strong>2.</strong> Dava dosyasna girmeyen <strong>ve</strong> keifte olmayan 1948 tarihli ilk tahdidin aplikasyonututanaklarnn keifte kullanlmad halde kullanlm gibi bilirkii raporu yazldntespit ediyor.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>411


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI3. Orman letme Müdür Yardmcs Nihat Yava imzal, hakimin i<strong>ve</strong>di istekli yazsnacevaben, 21.04.2005 tarihli bir yazda 1957 tarihli hava fotorafnn <strong>ve</strong> L-18 b-4 en eskipaftann kendilerinde olmadna dair bir yaznn geldii <strong>ve</strong> hakim Emine zgi imzas ile03.05.2005 günü dosyaya dahil edildiini görüyor. Ancak bunun aksine orman idaresi<strong>ve</strong>kili eyda Yalçnkaya imzal 0<strong>2.</strong>05.2005 tarihli (bir gün önce tarihli) bir yaz ile hakimgörmeden, imzas olmadan L-18 b-4 paftasnn tahrif edilmi bir örneinin, AsliyeHukuk Mahkemesi hitapl bir yaz ekinde, dosya bilirkiilerde iken sahtekarlk yaplaraksokulduunu saptyor.4. Bilirkiilerin mahalde yaplan keifte yapmad <strong>ve</strong> kendisinin keif zaptna yazdrdhususlar yapm gibi rapor tanzim ettiklerini tespit ediyor.5. 1999 ylnda 4. <strong>ve</strong> son orman <strong>kadastro</strong>sunda tespit edilen O.S.N. koordinat deerlerikeifte ölçülmedii halde ölçülmü gibi <strong>ve</strong> 1976 ylna aitmi gibi kullanlp krokiyeilendiini görüyor.Bu koordinat <strong>ve</strong>rilerinin daha önce orman idaresince mahkemeye celpedilmediini saptyor.Bunun nasl temin edildiini sorguluyor.Bu rezaletler karssnda daval H.G.K. bir dilekçe ile evrakta tahrifat, sahtekarlk, hakimbilgisi dnda dava dosyasna belge dahil etmek suretiyle bilirkiiler <strong>ve</strong> orman idaresiilgililerinin hakim bilgisi dnda gayri meru iliki içine girdiklerini,görevlerine fesatkartrdklarn,açklk, dürüstlük <strong>ve</strong> iyiniyet ilkesinin, tarafszln katledildiini ihbarediyor. Mahkemeyi yanltmaktan, sahtekarlktan, tahrifattan <strong>ve</strong> dier usulsuzlüklerdendolay bilirkiiler, orman idaresi ilgilileri <strong>ve</strong> orman idaresi avukat hakknda CumhuriyetSavclna <strong>ve</strong> ilgili yerlere suç duyurusunda bulunmasn <strong>ve</strong> aibeli belgelerin ücretkarlnda hakim imzal birer örneinin <strong>ve</strong>rilmesini, bilirkii raporunda varm gibikullanlan belgelerin de birer örneinin <strong>ve</strong>rilmesini,dava dosyasnda yoksa olmadklarnnbir tutanakla tespit edilerek kendisine <strong>ve</strong>rilmesini Hakim Emine zgi’ den istiyor.Hakim suskun kalyor. Vermiyor. Bu arada orman köylüleri platformu adna yaplan <strong>ve</strong>dava dosyasnda olmayan , keifte kullanlmayan 1948 tarihli ilk orman tahdidinin 1975’teyaplan aplikasyonu tutanaklarnn, Bilgi Edinme Hakk Kanunu uyarnca <strong>ve</strong>rilmesitalebine, orman idaresi yant <strong>ve</strong>riyor <strong>ve</strong> belgeleri gönderiyor. Daval bu belgelerin davadosyasnda olmadn, bilirkiilerin bu yanl skandal belgeleri rapor düzenleme srasndausulsüz kullandklarn ifade ederek ön yaz ile 1<strong>2.</strong>01.2006 günü APS ile mahkemeyesunuyor. Bu arada mahkemece,bir dizi pusulas hazrlandn, bunun kronolojik sra takipetmediini, usulsüz olduunu, avukatn hakim kabulsüz sahtekarlk kokan 0<strong>2.</strong>05.2005tarihli yazsnn kaydn içerirken, aplikasyon tutanaklarn, memleket haritasn <strong>ve</strong> birçokbelgeyi içermediini saptyor.Ken Üni<strong>ve</strong>rsiteden bilirkiiler marifeti ile yenilenmesini istiyor. Ancak hakim24.01.2006 günü durumada orman idaresi <strong>ve</strong>kilini koruyacak-kurtaracak bir paragrafda yazdrmak suretiyle hükmünü <strong>ve</strong>riyor. Yukarda sralanan rezaletlere ramen, içinde200-250 yanda zeytin aaçl-tapulu tarlas vatandan elinden, skandaal idari ilembelgelerine dayandrlarak <strong>ve</strong> ADALET katledilerek alnyor.412<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIVicdan rahatsz hakim kararnn ardndan,sonraki durumalar brakarak daval H.G.K.yikna etmek için tam 45 dakika dil döküyor. H.G.K.nn son sözleri “Hakim hanm buülkeye u kadar yl lise matematik öretmeni olarak hizmet ettim. Ülkemi çok seviyorum.Ama açk söylüyorum. u an bu devletin vatanda olmaktan utanyorum”diyor, çkyor.çhukuk yollar tamamlandktan sonra daval <strong>ve</strong> madur H.G.K., 200.000 AVRO tazminatlolarak AHM nde dava açyor.Süreç devam etmektedir.<strong>2.</strong>3. Suç Duyurular <strong>ve</strong> SonuçlarDostlar daha sonra daval <strong>ve</strong> einin yaptklar:1. Sahtekarlk, dosyadan evrak çalma, kendisinin <strong>ve</strong>rdii belge üzerini kaeleme<strong>ve</strong>imzalama, bilirkiilerle gayimeru çkar ilikisine girme, evrakta tahrifat, arivlerindeolan kimi köylünün lehine belgeleri yalan beyanla mahkemeye <strong>ve</strong>rmeme, hakim kabulsüzyaz ile dosya bilirkilerde iken dosyaya belge sokma gibi gerekçelerle, orman iletmemüdürü, müdür yardmcs, avukat, <strong>kadastro</strong> mülkiyet e hakknda savcla suçduyurusunda bulunuyor. Valilie bavuruyor idari <strong>ve</strong> adli soruturma istiyor.zmir Valilii dürüst olmayan kararla suç ileyen orman idaresi ilgililerini yarglanmaktankaçryor.Cumhuriyet Savcs avukatn dosyasn Adalet Bakanl Ceza leri Genel Müdürlüünegönderiyor. Ad Adalet olan bakanlk avukat koruyor.yarglattrmama karar <strong>ve</strong>riyor.imdi Ankara dare Mahkemesinde itiraz sürüyor. Umudumuz yok. Konu AvrupansanHaklar Mahkemesine tanacaktr.<strong>2.</strong> Bilirkiiler hakknda suç duyurusunda bulunuyor. Cumhuriyet Savcs Nevzat Ertatarafndan korunuyorlar. tiraz ise,Ar Ceza Mahkemesi Bakan ehabettin AKBAYtarafndan ret ediliyor.3. Cumhuriyet Savcs N. Erta <strong>ve</strong> ehabettin AKBAY hakknda Adalet Bakanlnaikayette bulunuyor. Adalet Bakanl üpheli adalet adamlarn koruyor <strong>ve</strong> yarglatrmamakarar <strong>ve</strong>riyor. imdi idari yargda itiraz sürecindedir.AHM yolcusudur.4. Hakim Emine ZG Adalet Bakanlna ikayet ediliyor. Adalet Bakanl yarglattrmamakarar <strong>ve</strong>riyor. Ankara dari Mahkemesinde, 10.000 YTL manevi tazminatl itiraz davasaçllyor. dari yarg görevine fesat kartran hakimin yarglanmasn engelleyen karar<strong>ve</strong>riyor. imdi Dantayda temyiz aamasndadr.AHM yolcusudur.5. Orman daresi ormandan yer açtn, kamu maln hortumladn iddias ile 1999 ylndadüzmece bir zabtla beni Akif KUNDAKÇI’y yargya tayor. Yerel yarg hakimi OrhanULUSAN hukuku katlederek 1 yl hapis cezas <strong>ve</strong> tecil karar <strong>ve</strong>riyor. Keifteki rezaletkayda girmi olmasna karn Yargtay 3. Ceza Dairesi Bakanl bu adli hukuksuzluuksmen bozup ancak 9 yl sonra yerel mehkemeye iade ediyor. Yargtaya yazdm sonyazda suç isnadnn zaman amna sokulmasn istemediimi, aklanmay, eer suçlu isebedelini ödemeyi beklediimi resmen bildiriyorum. Konunun 10 yl amas salanarakzaman amna sokulma gayretinde olunduu anlalmaktadr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>413


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI4. Hakim Orhan Ulusan hakknda dürüst <strong>ve</strong> adil olmamaktan <strong>ve</strong> gayri adil karar<strong>ve</strong>rmekten dolay suç duyurusunda bulunuluyor. Adalet Bakanl Ceza leri GenelMüdürlüü 16.04.<strong>2008</strong> tarihli bir yaz ile yarglattrmama karar <strong>ve</strong>rdiklerini Ankara dariMahkemesinde 60 gün içinde dava açmak gerektiini belirten bir yaz gönderiyor.5. zmir Orman Bölge Müdürü, Orman letme Müdür Yardmcs,<strong>Kadastro</strong> Mülkiyetube e <strong>ve</strong> avukatlar hakknda kovuturmama karas <strong>ve</strong>ren zmir Vali Yardmcs HalisPEKER <strong>ve</strong> Vali Vekili Celalettin ERAN hakknda yaptmz suç duyurusu ise çileriBakanl tarafndan hasralt ediliyor.Böyle hukuk devleti olur mu?Hakimler, Orman daresi avukat, Cumhuriyet Savclar, Ar Ceza MahkemesiBakanlar,Bilirkiiler,Orman daresi görevlileri,Yargtay 20 HD Bakan <strong>ve</strong>Üyeleri,ksaca karmzdaki herkes, ilgili mercilerin yarglattrmama kararlarnn arkasnasaklanmaktadrlar. Hesap <strong>ve</strong>rmekten vatandaa ispat hakk tanmaktan kaçmaktadrlar.Dostlar ben 36 yllk bir öretim üyesiyim, kamu görevlisiyim. Bir kii Akif Hoca gereksizyere çkar karl bir örenciyi dersten geçirdi <strong>ve</strong>ya kin <strong>ve</strong> garezle snfta brakt dese,ben bunu duysam,hemen kiiler ad <strong>ve</strong>rerek gerçein ortaya çkmas için hakkmdasoruturma açlmas talebinde bulunurum. Özgü<strong>ve</strong>nin ,dürüst <strong>ve</strong> adaletli olmann gereibudur.Oysa orman genel müdürü, orman idaresi ilgilileri, hakimler, cumhuriyet savclar,ar ceza mahkemesi baklanlar,vali yardmcs,vali <strong>ve</strong>kili <strong>ve</strong> avukatlar bu duyarllgöstermiyorlar. Yarglanmama kararlarnn arkasna snyorlar. Böyle devlet etmeyetkisi, yürütme <strong>ve</strong> yarg erki kullanlr m?Bu insanlara <strong>ve</strong> temsil ettikleri yürütme <strong>ve</strong> yarg erkine gü<strong>ve</strong>nilir mi?8. Bir baka konu Yargtay 20. HD bakan <strong>ve</strong> üyelerinin görevlerini kötüye kullandklar,haksz yere Türkiye genelinde orman köylülerinin mülkiyet haklarn adaleti katlederek,gayri adil yarg ilamlar ile sonladrdklar, misyonlarna sadakatsizlik ettikleri içinAnayasa Mahkemesinde yarglanmalar talebi ile haklarnda yaplan suç duyurular <strong>ve</strong>ardndan gelen gelimelerdir.Bu da dierlerinden farkl deildir.Devletin çkar söz konusu olduunda ben hukuk mukuk, Anayasnn <strong>2.</strong> <strong>ve</strong> 35.129.maddeleri, 138. maddesi falan tanmam dercesine, Yargtay 20. HD Bakan Ali Özçelik,üyeler M. Salim Özer, Murtaza DOLU, Gülen ERDOAN, <strong>ve</strong> Feyzi ALTINOKgörev yaparlarken demokrasi <strong>ve</strong> hukukun üstünlüü kuraln gerçekletirmekten çokuzaktadrlar.Öncelikle biz; Devleti kutsayan, devlet adna yürütme <strong>ve</strong> yarg erki kullananlarn ayplarnhasr alt eden deil, hakk kutsayan, hakk iade eden, hakk tesis eden, hakkn yanndaduran bir hukuk sistemi <strong>ve</strong> hukuk adamlar aryoruz.Kimsesizlerin kimsesi olan hukuk adamlar aryoruz. Bulamyoruz. 32-33 milyon ormanköylüsü kökenli krsal <strong>ve</strong> varo insanmz hakl olmalarna <strong>ve</strong> gerçekte hakl olmalarna414<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIkarn madur ettikleri, yerel yargda <strong>ve</strong> orman idaresindeki skandal mülkiyet hakkgasp, ilemlerine <strong>ve</strong> kararlarna hukuki zemin oluturduklar, kesinletirdikleri, adaletikatlettikleri, Anayasann <strong>2.</strong>, 35., 129. <strong>ve</strong> 138. maddelerini ihlal ettikleri gerekçesi ileYargtay 20. HD Bakan <strong>ve</strong> üyeleri hakknda Yargtay 1.Bakanl nezdinde AnayasaMahkemesinde yarglanmalar talebi ile suç duyurusunda bulunuldu <strong>ve</strong> müteki “Yargtay20. HD’nin bakan <strong>ve</strong> üyelerinin yarglatmama kararlarnn arkasna snarak YüceAdaletin terazisinden kaçmayacaklarn ummak istiyorum” dedi.Yargtay Bakanlar Kurulu 4 cm kalnlndaki dosyaya kendilerine geldikten birkaç günsonra jet hz ile incelemeden ret karar <strong>ve</strong>rdiler. Tebli ettiler. Bunun üzerine vatanda50.000 Avro tazminatl olarak AHMne dava açt. Dava kabul edildi. Soruyorum, bununayb kimindir?Daha sonra ayn vatanda <strong>2.</strong> bir karar dolays ile tekrar suç duyurusunda bulundu. 6Haziran 2007 tarihinden bu yana karar <strong>ve</strong>rilmesini beklemektedir. Dürüst <strong>ve</strong> etikolmayan yantlarla Yargtay Bakanl vatanda oyalanmaktadr.23 Mayus <strong>2008</strong> günübizzat yargtay’a gidip elden aratrdna göre,Yargtay 1. Bakanlnca 7 Haziran2007 günü gelen evrak kayd yapldktan sonrahiçbir ilem yaplmam,karar <strong>ve</strong>rilmemigörünmektedir.Müteki, Hakimler Savclar Yüksek Kurulu Bakanl <strong>ve</strong> Adalet BakanlCeza leri Genel Müdürlüü <strong>ve</strong> Yargtay arasnda top döndürür gibi döndürülmektedir.Hatta Adalet Bakanl suç duyurusu evrakn teslim alan memurunun ad saptandhalde suç duyurusu dosyas yok, bulunamad diye yalan bilgi bile <strong>ve</strong>rebilmektedir.Amabir yl dolduktan sonra yine yargda iddia hakkn engelleme skandal da,Türkiye OrmanKöylüleri Platformu mensubu kii tarafndan,AHM ne tanacaktr.Ulus Devletin Ulusal Yargsndan, ad Adalet olan Bakanln ilgililerinden umudu kesenvatanda Avrupa Birleik Devletlerinin yarg sisteminden medet umar hale getirilmitir.Ulus Devlet bir aaç kurdunun yapt gibi için için kemirilmekte, ypratlmakta, halkngözündeki gü<strong>ve</strong>ni, saygnl yürütme <strong>ve</strong> yarg erklerini kullananlarca zayatlmaktadr..Bu durum, Yüce Atatürkün emaneti Ulus Devletimize yaplacak en büyük kötülüktür.Ulus Devlet <strong>ve</strong> onun vatandalar arasndaki çimento <strong>ve</strong> mutilik ba böylece tuz-buzedilmektedir. Ulus Devletimiz, Cumhuriyetimizin deerleri , Atatürk lke <strong>ve</strong> Devrimleriile bark olanlar, Yüce Atatürkün mirasn onun söyledii anlamda hak edenler,kimsesizin kimsesiyim diyenler, sizleri göre<strong>ve</strong> çaryorum. Güçlüye hortumlattrlan <strong>ve</strong>Devlet Hazinesine borç olarak fatura edilen milyarlar, bu skandal ilem <strong>ve</strong> kararlarnardndan olmayan yarg kararlarna dayandrlarak <strong>ve</strong> 2/B arazilerinin sat aldatmacalarile orman köylüsünden tahsil edilmek istenmektedir.Bu hukuk d gelime mutlakaengellenmelidir.Türkiyenin orman köylüsüne, arsa mafyasna talan ettirilen Sultanbeyli, Ümraniye <strong>ve</strong>Beykoz ormanlarndan baklmakta, köylünün kadim tarm topraklar gasp edilmektedir.Yarg erkini kullananlar bu konuda adaletin gereini yapmaktan çok uzaktadrlar.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>415


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBiz orman köylüleri, gerçek 2/B alanlarnn varln da kabul ediyoruz. Ancak<strong>Harita</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendislerine yaptrlmayan, skandal boyutunda yanl ilk tahditaplikasyonlarnn <strong>ve</strong> orman <strong>kadastro</strong>larnn önce tümden iptal edilmesini, arkasndanorman <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong> haritalamalarnn,ilk tahdit aplikasyonlarnn <strong>ve</strong> 2/B ilemlerininkonunun uzman olan harita <strong>kadastro</strong> mühendislerinin de etkin olmas kaydyla, tümülkede yeniden yaptrlmasn , gerçein ortaya çkartlmasn, mülkiyet haklarnniadesinden sonra gerçek anlamda öncesi orman olan, tarm topra olarak kullanlmasndayarar olan, ekil <strong>ve</strong> art 2/B olma vasfna uyan yerler için gereinin yaplmasna itirazetmiyoruz.Bu ekilde yaplacak her türlü uygulamaya sayg duyacamz <strong>ve</strong> sonuçlarnagönülden katlanacamz ifade ediyoruz.Osmanl döneminden tapulu tarlalarmz,390 yllk camilerimizle birlikte 500 ylkköylerimizi bile orman yapan orman <strong>kadastro</strong> skandallarnn iptalini,gerçein ortayaçkartlmasn <strong>ve</strong> hakkn iadesini,1960 lardan bu yana kent varolarna daha iyi i <strong>ve</strong>ekmek umudu ile göç edenlerle birlikte öncelikle 32-33 milyon orman köylüsü kökenliinsanar olarak,öncelikle istiyoruz.Çok ey istemiyoruz. Be kelimelik iki küçük ey istiyoruz dostlar.416<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIONUNCU OTURUMORMAN KADASTROSU VE 2B SORUNUOturum Bakan: Prof. Hüseyin ERKAN / Kongre BakanKONUKLAR:Türkiye’de Orman <strong>Kadastro</strong>su <strong>ve</strong> 2B SorunlarFerruh ATBAOLU / Yargtay 20. Hukuk Dairesi Onursal BakanOrman Tahdidi <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong>su TekniiSalih TURHAN / Orman Genel MüdürlüüOrman Snrlar Dna Çkarma leminde SonGelimelerProf. Dr. Sedat AYANOLU, Gökçe GENÇAY, Üstüner BRBEN / stanbul Ün.Orman <strong>Kadastro</strong>su Sorun OdaklarHüseyin ÜLKÜ / HKMO Krsal <strong>ve</strong> Kentsel Alan Düzenlemesi Komisyonu Bk.Cora Bilgi Sistemlerinden Yaralanlarak OrmanSnrlarnn Tespiti <strong>ve</strong> Karlalan SorunlarOnur ÇETN / Konya Orman Böl. Müd.lüüYard. Doç. Dr.Sava DURDURAN / Selçuk Ün.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>417


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI418<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITÜRKYE’DE ORMAN KADASTROSU VE 2B SORUNUFerruh ATBAOLUYargtay 20. Hukuk Dairesi Onursal BakanBLDRSaygdeer zleyicilerKonumama balarken sizleri sayglarmla selamlyorum.Bildirimi üç bölüm halinde sunacam. öyle ki;1- 2/B Nedir, nasl balad <strong>ve</strong> günümüze nasl ulat.2- Anayasa Mahkemesinin 2/B ile ilgili <strong>ve</strong>rdii iptal karalar.3- Siyasi iktidarn hazrlatt son Anayasa Taslanda ormanlar <strong>ve</strong> 2/B ile ilgili hükümler,karlatrma <strong>ve</strong> düünceler.2/B olgusunu açklayabilmek için öncelikle oluumunu, yani tarihi geliimini ele almakgerekir.1. BÖLÜM-A-ORMAN SINIRLARI DIINA ÇIKARMABilim <strong>ve</strong> fen bakmndan niteliini kaybeden ormanlarn, orman snrlar dna çkarlmaskonusu ilk kez 1961 Anayasasnda yaplan deiiklik ile benimsenip (04.07.1973)tarihinde yaymlanan 1744 sayl Yasann <strong>2.</strong> madesinde yerini almtr.Ayn konu 7 Kasm 1982 tarihli Anayasann 169. <strong>ve</strong> 170. maddelerinde yer alm <strong>ve</strong>(27.09.1983) tarih 2896 sayl, (19.06.1986) tarih 3302 sayl yasalarla uygulanmassürdürülmütür.Bu hukuki olgunun ilk oluumunu ifade eden 1961 Anayasasnn 131. maddesi öyledir.ANAYASA MADDE :131ORMANLARIN KORUNMASI VE GELTRLMESDevlet, ormanlarn korunmas <strong>ve</strong> ormanlk sahalarn gelitirilmesi için gerekli kanunlarkoyar <strong>ve</strong> tedbirleri alr. Bütün ormanlarn gözetimi Devlete aittir.Devlet ormanlar, kanuna göre <strong>ve</strong> Devletçe yönetir <strong>ve</strong> iletir. Devlet ormalarnn mülkiyeti,yönetimi <strong>ve</strong> iletilmesi özel kiilere devrolunamaz. Bu ormanlar, zamanamyla mülkedinilemez <strong>ve</strong> kamu yarar dnda irtifak hakkna konu olamaz.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>419


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIOrmanlara zarar <strong>ve</strong>rebilecek hiçbir faaliyet <strong>ve</strong> eyleme müsaade edilemez.Ormanlar içinde <strong>ve</strong>ya hemen yaknnda oturan halkn kalkndrlmas <strong>ve</strong> orman korumabakmndan gerekirse, baka yere yerletirlmesi kanunla düzenlenir.Yanan ormanlarn yerinde yeni orman yetitirilir <strong>ve</strong> bu yerlerde baka çeit tarm <strong>ve</strong>hayvanclk yaplamaz.Orman suçlar için genel af çkarlamaz, ormanlarn tahribine yol açacak hiçbir siyasipropoganda yaplamaz.17.04.1970 tarih <strong>ve</strong> 1255 sayl Kanunla aadaki ekilde deitirilmitir.1744 sayl Yasadaki nitelik kayb Tarihi: 15.10.19611982 Anayasasnda belirlenen Tarih: 31.1<strong>2.</strong>1981Ormanlarn <strong>ve</strong> orman köylüsünün korunmas, ormanlarn gelitirilmesi,“Devlet ormanlarnn korunmas <strong>ve</strong> ormanlk sahalarn geniletilmesi için gereklikanunlar koyar <strong>ve</strong> tedbirleri alr. Bütün ormanlarn gözetimi Devlete aittir.Devlet ormanlar, kanuna göre Devletçe yönetilir <strong>ve</strong> iletir. Devlet ormanlarnn mülkiyeti,yönetimi <strong>ve</strong> iletilmesi özel kiilere devronulamaz. Bu ormanlar zamanamyla mülkedinilemez <strong>ve</strong> kamu yarar dnda irtifak hakkna konu olamaz.Ormanlara zarar <strong>ve</strong>rebilecek hiçbir faaliyet <strong>ve</strong> eyleme müsaade edilemez.Ormanlar içinde <strong>ve</strong> hemen yaknnda oturan halkn kalkndrlmas <strong>ve</strong> orman korumabakmndan, ormann gözetilmesinde <strong>ve</strong> iletilmesinde devletle bu halkn ibirliiyapmasn salayc tedbirler <strong>ve</strong> gereken hallerde baka yere yerletirme kanunladüzenlenir.Anayasann yürürlüe girdii tarihten önce bilim <strong>ve</strong> bakmndan orman niteliini tamolarak kaybetmi olan tarla, ba, meyvalk, zeytinlik gibi çeitli tarm alanlarnda <strong>ve</strong>hayvanclkta kullanlmasnda yarar bulunan topraklarla ehir, kasaba <strong>ve</strong> köy yaplarnntoplu olarak bulunduu yerler dnda orman snrlarnda hiçbir daraltma yaplamaz.Yanan ormanlarn yerinde yeni ormanlar yetitirilir <strong>ve</strong> bu yerlerde baka çeit tarm <strong>ve</strong>hayvanclk yaplamaz.Ormanlarn tahrip edilmesine yol açan hiçbir siyasi propaganda yaplamaz.Bu temel oluuma paralel olan 1973 tarihli 1744 sayl Yasann <strong>2.</strong> maddesinde öyle birtanm yaplmtr.1744 SAYILI YASA MADDE 2:15.10.1961 gününden önce bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan orman niteliini tam olarak kaybetmiyerlerden;a)”Su <strong>ve</strong> toprak rejimine zarar <strong>ve</strong>rmeyen orman bütünlüünü bozmayan” tarla, ba,meyvalk, zeytinlik, fndklk, fstklk (antepfst) gibi çeitli tarm alanlarnda <strong>ve</strong>420<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIhayvanclkta kullanlmasnda yarar bulunan yerler ile otlak, klak <strong>ve</strong> yayalak halinegelmi yerler,b)ehir, kasaba <strong>ve</strong> köy yaplarnn toplu olarak bulunduu yerleim sahalar, ormansnrlar dna çkarlr.Ev<strong>ve</strong>lce snrlamas yaplm <strong>ve</strong> fakat yukardaki fkra hükümlerine uymad OrmanBakanlnca <strong>ve</strong>ya vaki müracaatler üzerine anlalan snrlamalarn düzeltilmesi bu kanunyürürlüe girdii tarihten itibaren en geç 10 yl içinde orman <strong>kadastro</strong>su komisyonlarncayaplr. Bu düzeltme sonucu orman snrlar dna çkarlcak yer, snrlamas itirazszkesinlemi tapulu arazi ise mülkiyeti tekrar tapu sahiplerine intikal eder.Yeniden yaplacak orman <strong>kadastro</strong>sunda da bu madde hükümleri uygulanr.Geçici 1. maddeye göre bildirilecek gerekçeli mütalaalarda, bu madde yazl hüküümleriuygulamaya Orman Bakanl yetkilidir.Bu madde hükümleri yanan orman sahalarnda hiçbir suretle uygulanmaz.Bu maddenin uygulanmasna ilikin ekil <strong>ve</strong> esaslar kanunun yürürlüüe girmesindenitibaren en geç alt ay içinde yürürlüüe konulacak tüzükle belli edilir.Demek ki; 1961 Anayasas <strong>ve</strong> paralel olarak çkarlan 1744 sayl Yasann <strong>2.</strong> maddesindedar çkarlan tanmazlardan tapulu olanlar sahiplerine braklacaktr. Dierleri içinyasada açklk olmadndan bunlarn doal olarak hazineye ait olacan kabul etmekgerekir.1982 tarihli Anayasann 169. <strong>ve</strong> 170. maddelerinde ise kapsam geniletilmi <strong>ve</strong> bumaddelere paralel olarak çkarlan 2896 <strong>ve</strong> 3302 sayl Yasalarda, dar çkarlantanmazlarn kimlere <strong>ve</strong>rilecei de belirlenmitir.1982 tarihli Anayasann 169. <strong>ve</strong> 170. maddelerinin metinlerini aynen alyorum.MADDE: 169ORMANLARIN KORUNMASI VE GELTRLMESDevlet, ormanlarn korunmas <strong>ve</strong> shalarn gelitirilmesi için gerekli kanunlar koyar <strong>ve</strong>tedbirleri alr. Yanan ornamalarn yerinde yeni orman yetitirilir, bu yerlerde baka çeittarm <strong>ve</strong> hayvanclk yaplamaz. Bütün ormanlarn gözetimi Devlete aittir.Devlet ormanlarnn mülkiyeti devronulamaz. Devlet ormanlar kanuna göre, Devletçeyönetilir <strong>ve</strong> iletilir. Bu ormanalr zamanam ile mülk edinilemez <strong>ve</strong> kamu yayar dndairtifak hakknna konu olamaz.Ormanlara zarar <strong>ve</strong>rebilecek hiçbir faaliyet <strong>ve</strong> eyleme müsaade edilemez. Ormanlarntahrip edilmesine yol açan siyasi propoganda yaplamaz; münhasran orman suçlar içinözel <strong>ve</strong> genel af çkarlamaz. Ormanlar yakmak, orman yok etmek <strong>ve</strong>ya daraltmakamacyla ilenen suçlar genel <strong>ve</strong> özel af kapsamna alnamaz.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>421


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIOrman olarak muhafazasnda bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan hiçbir yarar görülmeyen, aksinetarm alanlarna dönütürülmesinde kesin yarar olduu tespit edilen yerler ile 31.1<strong>2.</strong>1981tarihinden önce bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan orman olarak nteliini tam olarak kaybetmi olan tarla, ba, zeytinlik gibi çeitli tarm alanlarnda<strong>ve</strong>ya hayvanclkta kullanlmasnda yarar olduu tespit edilen araziler, ehir, kasaba<strong>ve</strong> köy yaplarnn toplu olarak bulunduu yerler dnda orman snrlarnda daraltmayaplamaz.MADDE 170:ORMAN KÖYLÜSÜNÜN KORUNMASIOrmanlar içinde <strong>ve</strong>ya bitiiindeki köyler halknn kalkndrlmas <strong>ve</strong> bütünlüününkorunmas bakmlarndan, ormann gözetilmesi <strong>ve</strong> iletilmesinde Devlete bu halknibirliini salayacak tedbirlerle, 31.1<strong>2.</strong>1981 tarihinden önce bilim <strong>ve</strong> fen bakmndanorman niteliini tamamen kaybetmi yerlerin tamamen deerlendirilmesi; bilim <strong>ve</strong> fenbakmnda orman olarak muhafazasnda yarar görülmeyen yerlerin tespiti <strong>ve</strong> ormansnrlar dna çkartlmas; orman içindeki köyler halknn ksmen <strong>ve</strong>ya tamamenbu yerlere yerletirilmesi için Devlet eliyle anlan yerlerin ihya edilerek bu halknyrarlanmasna tahsisis kanunla düzenlenir.Devlet, bu halkn iletme araç <strong>ve</strong> gereçleriyle dier girdilerin salanmasn kolaylatrctedbirler alr.Orman içinden nakledilen köyler halkna ait araziler, Devlet orman olarak derhalaaçlandrlr.2924 SAYILI YASA:20.10.1983 tarihinde yaymlanan 2924 sayl Yasann 11. maddesinde dar çkarlantanmazlarn kullanan kiilere rayiç bedelle satlaca benimsenmitir.2924 sayl Yasay deitiren 3763 sayl Yasann <strong>2.</strong> maddesinde bu konu geniletilmiolup madde metni aynen öyledir.3763 SAYILI YASA MADDE 2:2924 sayl Kanunun 11. maddesinin üçüncü fkras aadaki ekilde deitirilmi <strong>ve</strong> bumaddeye dördüncü, beinci <strong>ve</strong> altnc fkralar eklenmitir.3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Kanununa göre bu yerlerin <strong>kadastro</strong>su öncelikle yaplr. <strong>Kadastro</strong>srasnda Hazine adna tespit edilen bu yerler üzerinde sözü geçen Kanunun 14. maddesindeöngörülen 40 <strong>ve</strong> 100 dönümlük snrlama gözönünde bulundurularak kullanan kiilerinadlar kadastyro tutanann beyanlar hanesinde ad geçen kiilere Orman Bakanlncabir Arazi Kullanma Belgesi <strong>ve</strong>rilir.<strong>Kadastro</strong> Müdürlükleri, tespitlerin Hazine adna kesinletii tarihten itibaren en geçbir ay içinde bu yerleri <strong>ve</strong> beyanlar hanesinde belirtilen kiileri Orman Bakanlna422<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIbildirir. Orman Bakanl tarafndan en geç iki ay içinde bu yerlerin rayiç bedelleri tespitedilir <strong>ve</strong> bunlarn mülkiyeti beyanlar hanesinde gösterilen kiilere Orman bakanlncabedeli karl devredilir. Tespit edilen bedelin pein ödenmemesi halinde, borçlanmasözlemesine istinaden Bakanln talebi üzerine Hazine lehine ipotek tesis edilir. Rayiçbedel ödenmedikçe temliki tasarrufta bulunulamaz, zirai krediler hariç haczedilemez <strong>ve</strong>rehin edilemez, sat vaadine konu olamaz. Bu husus tapu kütüünün beyanlar hanesindebelirtilir.E<strong>ve</strong>llece <strong>kadastro</strong>su <strong>ve</strong>ya tapulamas tamamlanan çalma alanlarnda 6831 sayl OrmanKanunun 2/B maddesi gereince orman snrlar dna çkarlan yerlerdeki hazine adnaihtilafsz <strong>ve</strong>ya hükmen tescil edilmi <strong>ve</strong>ya edilmemi tanmaz mallar için de bu maddehükümleri uygulanr.Orman Kanunu hükümlerine göre tahsis edilen yerler ile Hazinenin mülkiyetinden çkan<strong>ve</strong>ya bu maksatla ilen kullanlan tanmaz mallarda bu madde hükmü uygulanmaz.Bu prosedür bilinçli olarak orman açan yok eden kiilere bu yerlerin devrini salayanbir yol olmutur.Bu sebeple kiiler, nasl olsa bir gün dar çkarlp bize <strong>ve</strong>rilecektir diye orman tahribatnadevam etmekte bir beis görmemektedirler.imdi Yasa ile benimsenen nitelik kayb ad altnda oluan bu kavram nedir?Bu olguyu açklayabilmek için bu yolda en son çkarlan 3302 sayl Yasann <strong>2.</strong> maddesiniincelemek gerekir. Yasann çk tarihi (19.10.1986)3302 SAYILI YASA MADDE: 2ORMAN SAYILAN YERLERDEN :A) Öncelikle orman içindeki köyler halknn ksmen <strong>ve</strong>ya tamamen yerletirilmesi maksadile orman olarak muhafazasnda bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan hiç bir zarar görülmeyen aksinetarm alanlarna dönütürülmesinde yarar olduu tespit edilen yerler ile orman rejimiiçinde bulunan funda <strong>ve</strong> makilerle örtülü yerlerden tarm alanlarna dönütürülmesindeyarar olduu tespit edilen yerler,B) 31.1<strong>2.</strong>1981 tarihinden önce bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan orman nitelini tam olarakkaybetmi yerlerden; tarla, ba, bahçe, mey<strong>ve</strong>lik, zeytinlik, fndklk, fstklk, (antepfst,çamfst) gibi çeitli tarm alanlar <strong>ve</strong>ya otlak, klak, yayalak gibi hayvanclktakullanlmasnda yarar olduu tespit edilen araziler ile ehir,kasaba, <strong>ve</strong> köy yaplarnntoplu olarak bulunduu yerleim alaanlar, orman snrlar dna çkartlr.Orman snrlar dana çkartlan bu yerler Devlete ait Hazine adna, hükmü ahsiyetihaiz amme müesseselerine ait ise bu müesseseler adna, hususi orman ise sahipleri adnaorman snrlar dna çkartlr. Uygulama kesinletikten sonra tapuda kesin tashih <strong>ve</strong>tescil istemi yaplr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>423


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu yerler dnda orman snrlarnda hiçbir suretle daraltma yaplamaz.Bu madde hükümleri; muhafaza orman, milli park olarak ayrlan izizn <strong>ve</strong> irtifak hakktesis edilen ormanlk alanlarda <strong>ve</strong> üçüncü madde ile orman rejimi içine alnan yerlerde buniteliklerin devam süresince, yanan orman sahalarnda ise hiçbir ekilde uygulanmaz.Bu maddeye göre dar çkarlmas gereken yerler, ehir, kasaba <strong>ve</strong> köy yaplarnn topluolarak bulunduu yerler ile tarm alanlarna dönütürülmesinde yarar görülen kesimler,funda <strong>ve</strong> makilerle örtülü yerlerle, otlak, klak olarak yararlanlmasnda yarar görülenbölümler eklinde belirlenip nitelik kaybnn 31.1<strong>2.</strong>1981’den önce gerçeklemi olamskoulu da getirilmitir.“Yasada tanm yaplan nitelik kayb doal deil, yapay olaylarla gerçekleen birolaydr.”Yani, cora <strong>ve</strong> jeolojik bir olay sonucu; örnein, (yanarda indifa-, deniz tamas,deprem) gibi irade d olaylarla deil ama orman bitkileri sökülüp yterine bina yapm<strong>ve</strong>ya narenciye, muz bahçesi, çay, fndk, ayçiçei, buday tarlas oluturmak eklindeeylemli olark ormanlarn niteliinin deitirilmesi - bilinçli olarak ormanlarn yokedilmesi esas benimsenmitir. Doal olaylarn dnda bu ekilde ormanlarn yokedilmesini nitelik kayb olarak deerlendirmek, kabulü olanaksz yanl bir yoldur. Zira,Anayasa <strong>ve</strong> yasalarla nitelik kayb ad altnda ormanlarn tahribi <strong>ve</strong> yok edilmesi süreklilikkazanmtr.1961 Anayasasnn 17.04.1970 tarih <strong>ve</strong> 1255 sayl Yasa ile deitirilen 131. maddesinde,Anayasann yürürlük tarihinden önc nitelik kaybeden yerler denilmi, 1982 Anayasasndaise 31.1<strong>2.</strong>1981 tarihinden önce nitelik kaybeden yerler esas alnarak nitelik kaybnadevamllk kazandrlmtr.Uygulamada bu olay sürekli ekilde gerçekletirilmekte <strong>ve</strong> her dar çkarmada, ksa süreönce sökülmü orman için 31.1<strong>2.</strong>1981’den önce niteliini yitirmitir kuralndan hareketedilerek snrsz ileyen tahribat <strong>ve</strong> tüketime yol açlmtr. Bu olgu sonsuza dek böylesürecek midir? Nitelik kayb kural var oldukça, tahribat <strong>ve</strong> yok etme devam edecektir.Ne acdr ki; Anayasann 169. <strong>ve</strong> 170. maddelerindeki çkarmay içeren fkralar ile ilgili2896-3302 sayl Yasalarn 2/B maddeleri var oldukça bu olay devam edecektir.Zira, her gün yeni bir bölümün nitelii kaybettirilip, her yl büyük miktar orman alanlardar çkarldnda, bir gün gelecek dar çkralacak orman kalmayacaktr. Ite o zamanülke topraklarnn urayaca erozyon, iklim bozukluu <strong>ve</strong> beraberinde gelecek kuraklkülkemizizn doal dengesini bozacak <strong>ve</strong> ülke yaanr olamktan çkacaktr. Bu olay kanmcacora <strong>ve</strong> jeolojik bir faciadr. Bunun önlenmesi gerekir. Ormansz kalan topraklardaiklim bozukluu <strong>ve</strong> gelecek kuraklk nedeniyle fndk, fstk üretimi de yaplamaz, çoraktopaklarda otlakiye de olamaz <strong>ve</strong> yaatlamaz. Bu tehlike çok uzak deildir. Birkaç ylönce Karadeniz’de yaanan <strong>ve</strong> birçok yurttamzn ölümüne neden olan toprak kaymas,Güney Dou Anadolu’da oluan ç felaketi <strong>ve</strong> Marmaris’teki sel felaketi ormanlarnhzla yok edilmesinin ac sonuçlardr.424<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIO halde; ülkemizin gelecei <strong>ve</strong> ekonomik, sosyal, kültürel, turistik olgularn kayna olanormanlarmz bu elaketten kurtarmak hepimize düen çok ciddi boyutlar olan büyük birgörevdir.Orman Genel Müdürlüü yaynlarna göre en yakn istatistiklerde karmza u ac tabloçkarlmtr.Ülkemizin geni topraklarna karn <strong>ve</strong>rimli kora orman alan 6.176.899 hektar, baltalkorman alan <strong>2.</strong>679.558 hektar, toplam 8.856.457 hektar olup bunun tüm ormanlk alanaoran % 44 <strong>ve</strong> Türkiye alanna oran ise % 11.4’tür. Bu tablo ormanlarmzn korkutucuderecede küçüldüünü göstermektedir.<strong>2.</strong> BÖLÜM- B -Deerli izleyiciler,Siyasi iktidarlar 2/B konusunu oy potansiyeli olarak kabul etmiler <strong>ve</strong> ilgisiz, bakayasalarn içine de yerletirmek suretiyle bu olguyu devaml uygulsmsk istemilerdir.imdi açklayacam, Anayasa Mahkemesinin iptal karar, baka yasalar içine saklanan2/B uygulamalar ile ilgilidir.Uygulama yöntemleri her defasnda Anayasaya aykr görülüp iptal edilmitir. Bunaramen günümüzde ayn konu gündeme getirilip srarla uygulanmak istenmektedir.Anayasa Mahkemesinin iptal kararlarn öyle sralayabiliriz.ANAYASA MAHKEMESNN PTAL KARARLARI1) 2924, sayl Orman Köylülerinin Kalkndrlmas Hakkndaki Yasann 3763 saylYasa ile deiik 11. maddesi Anayasa Mahkemesi tarafndan 30.3.1983 tarihinde iptaledilmitir.Anlan deiiklik 11. maddede özetle [<strong>Kadastro</strong> srasnda Hazine adna tespit edilen yerlerüzerinde sözü geçen kanunun 14. maddesinde öngörülen 40 ye 100 dönümlük snrlamagözönünde bulundurularak kullanan kiilerin adlar <strong>kadastro</strong> tutanann beyanlarhanesinde gösterilir.]Anayasa Mahkemesi özellikle bu fkray ele alp - Anayasann 169 <strong>ve</strong> 170. maddelerikarsnda - nitelik kayb nedeniyle dar çkrlan yerlerin Hazine adna yazmnmüteakip asl amacn (orman köylüsüne toprak kazandrmak olmas gerekirken bunlarndnda olup - o topra igal etmi kiilere kazandrlmasnn Anayasaya aykr olduunukabul etmi <strong>ve</strong> 11. maddeyi PTAL ETMTR.2) 2981 sayl - [ mar <strong>ve</strong> Gecekondu Mevzuatna aykr Yaplara Uygulanacak Bazlemlerle lgili Yasann 3290 sayl Yasa ile deiik geçici <strong>2.</strong> maddesinin (e) Bendini <strong>ve</strong>dolaysyla ilgili maddeyi Anayasa Mahkemesi 27.9.1995 tarihinde PTAL ETMTR.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>425


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIIptal edilen madde özetle [31.1<strong>2.</strong>1981’den önce bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan orman niteliinikayp etmi yerlerden, ehir, kasaba <strong>ve</strong> köy yaplarnn toplu olarak bulunduu yerleimalanlar orman snrlar dna çkarlm saylr. Bu yerler hakknda bu kanun hükümlerinegöre ilem yaplr.Bu yasa hükmüne göre - ehir kasaba <strong>ve</strong> köy yaplarnn toplu olarak bulunduu yerler6831 <strong>ve</strong> 3402 sayl Yasalarla beraber Anayasann 170. maddesindeki espiriye aykrolarak bu yasalarn dnda tutulup - ormanlarn gecekondu sahiplerine <strong>ve</strong>rieleceisonucunu getirecei için, anayasaya <strong>ve</strong> dier yasalara aykr görülüp iptal edilmitir.4498s. Yük. Ög. Kan.da deiiklie dair3) 2547 Sayl Yüksek ÖretimKanunun deiik ek 18. maddesine eklenen birinci <strong>ve</strong> ikinci fkralar ile geçici 1. maddeAnayasann <strong>2.</strong> 130. 153. 169. maddelerine aykr bulunarak PTAL EDLMTR.Iptal edilen madde özetle öyledir. [Vakar tafndan kurulmu Yüksek ÖretimKurumlarna, fkrada belirtilen gereksinimlerini salamak üzere Hazine arazi <strong>ve</strong>tesislerinin dorudan, Kamu tüzel kiiliklerine ilikin alanlarnda muvafakatlar alnarakBakanlar Kurulunca tahsisi öngörülmütür.]Oysa Vakf Üni<strong>ve</strong>rsiteler - Devlet üni<strong>ve</strong>rsiteleriyle e düzeyde saylsa dahi, bunlarayaplacak özgülemenin de yasayla yaplmas gerekirken, Bunun bakanlar Kurulunabraklmas Anayasaya aykrdr, bu ancak yasayla düzenlenebilecek bir konudur.Bu nedenlerle 4498 sayl Yüksek Öretim kanununda deiiklik yaplmasna dairkanunun <strong>2.</strong> maddesiyle 2547 s. Yük. Ö. Kanununun deiik ek 18. maddesine eklenen1. fkras ile 3. fkralarnn iptallrine13.9.2000 gününde KARAR VERLMTR.4) 4706 sayl Hazineye Ait tanmaz Mallarn Deerlendirilmesi <strong>ve</strong> Katma Deer VergisiKanunda Deiiklik Yaplmas Hakknda Kanun un 3. Maddesi Anyasann 170. md.neaykr olduu için iptal edilmitir.4706 sayl Yasann 3. maddesi özetle öyledir.[6831 sayl Orman Yasasnn deiik2/B maddesi gereince dar çkarlan yerlerde 2924 sayl orman köylülerininkalknmalarnn desteklenmesi hakknda Yasa Kurallarnn uygulanmayaca, bakanlnistemi üzerine bu yerlerin gerekli <strong>kadastro</strong> - ifraz <strong>ve</strong> tevhit ilemleri yapldktan sonra492 sayl Harçlar Yasasnn 63. maddesinde yer alan harca esas deerinden az olmamakkouluyla, rayiç bedeli üzerinden köylerde varsa öncelikle kullancs orman köylüsüne,belediye <strong>ve</strong> mücavir alan snrlar içerisinde ise kullanclatna dorudan satlabilecei,ayn amaçla harca esas birim deeri üzerinden ilgili belediyelere <strong>ve</strong> Arsa Osi Gn. Md.nedevredilecei öngörülmütür.]Oysa Anayasann 170. md.si, dar çkarlan yerlerin dorudan <strong>ve</strong> yalnz ormanköylüsünün nakli <strong>ve</strong> yerleimi için tesis edilebileceini, bunun dnda belediye <strong>ve</strong>yaArsa osine satnn olamayacan vurgulanmtr.426<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBurada amaç orman köylüsünün kalkndrlmasdr. Yoksa baka kurumlara ormandan yersalamak deildir. Ite bu nedenle 4706 s. yasann 3. md.si 23.01.2002 gününde PTALEDLMTR.5) Kzlaaç <strong>ve</strong> Kestaneliklerle lgili PTAL KARARI.Kzlaaç <strong>ve</strong> kestanelikleri ormandan saymayan 4999 sayl Yasann 1. maddesi öyledir.[1956 tarihli 6831 sayl Orman Kanunun 1. maddesinin ikinci fkrasnn H bendi aadakiekilde deitirilmitir.H) [ orman snrlar içerisinde <strong>ve</strong>ya bitiiinde tapulu, orman snrlar dnsda ise hertürlü tasarruf belgeleri ile özel mükiyette olan <strong>ve</strong> muhitin husussiyetlerine göre yetimi<strong>ve</strong>ya yetiebilecek olan Kzlaaçlar ile al kestanelikler, fstk çamlar <strong>ve</strong> meelikleridahil olamk üzere her nevi mey<strong>ve</strong>li aaç <strong>ve</strong> aaçlklar ORMAN SAYILMAZ.]Bu maddeye göre Kzlaaç <strong>ve</strong> kestanelikler bir anda orman aac olamaktançkarlmtr.Ayrca, ayn Yasann 13. maddesine öyle bir hüküm konulmutur. md. 13 6831 saylKanunun 116. maddesinin birinci fkrasnn A bendinin birinci fkras aadaki ekildedeititlmi <strong>ve</strong> (B) bendinin 1. fkrasna aadaki fkra eklenmitir. [ Ç <strong>ve</strong> E Bentlerindeyazl yerlerden (D) bendindeki ehir mezarlklarndan (H) bendindeki her nevi mey<strong>ve</strong>liaaç <strong>ve</strong> aaç <strong>ve</strong> aaçlklarla örtülü yerlerden (Kzlaaçlklar ile kestanelikler, fstkçamlar <strong>ve</strong> palamut meelikleri hariç) sahipleri her türlü zati ihtiyaçlar <strong>ve</strong> Pazar satlariçin hiçbir kayt <strong>ve</strong> arta tabi olmakszn kesim <strong>ve</strong> tama yapabilir.Kzlaaçlklar ile al kestaneliklerin sahiplerinin her türlü yapacak <strong>ve</strong> yakacakihtiyaçlar ile Pazar satlar için yapacaklar kesimler, keif samga <strong>ve</strong> nakliye ilemlerinetabi olmayp köy muhtarlnca düzenlenecek belge ile yaplr.4999 sayl Yasa ile Kzlaaç <strong>ve</strong> kestanelikler bir anda orman aac tanm dnaçkarlm <strong>ve</strong> orman köylüsüne, köy muhtarnn düzenleyecei belge ile kesim <strong>ve</strong> nakliyeizni <strong>ve</strong>rilmitir.Oysa Kzlaaç <strong>ve</strong> Kestanelikler bilim açsndan orman aac olduu gibi, 6831 s. Yasa <strong>ve</strong>Yönetmeliklerle belli belli kurallara bal olan kesim <strong>ve</strong> nakliye knusunda köy muhtarnnyetkisine terkedilmitir.Anayasa Mahkemesi 17.03.2004 tarihli karar ile, yukarda deinilen her iki maddeyi dePTAL ETMTR.Zira Kzlaaç <strong>ve</strong> Al Kestanelikler bilim açsndan yllardan beri orman aac saylmtr.Bunlar orman aac snfnn dna çkarmann hiçbir yasal <strong>ve</strong> bilimsel dayana yoktur.Ormandan kesim <strong>ve</strong> nakliye iinin de muhtarlara terk edilmesi yine Yasa <strong>ve</strong> yönetmelikleribir anda yok eden bir olgudur, ki kabul edilemez.6) 6831 sayl Orman Kanunun 17. maddesinin 3373 s. Yasa ile deiik üçncü bendiöyledir. [Turizm alan <strong>ve</strong> Merkezleri dnda kalan Devlet ormanlarnda kamu yararna<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>427


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIolan her türlü bina <strong>ve</strong> tesisler için gerçek <strong>ve</strong> tüzel kiilere Tarm Orman Köy leriBakanlnca bedeli karl izin <strong>ve</strong>rilebilir. Bu izin süresi krk dokuz yl geçemez.Devletçe yaplan tesisler dnda kalan her türlü bina <strong>ve</strong> tesisler izin süresi sonundaeksiksiz <strong>ve</strong> bedelsiz olarak Or. Gn. Müdürlüünün tasarrufuna geçer.Ancak iletmenin maksadna uygun faaliyet gösterdii Or. Gn. Müd.ce belgelenen haksahiplerinin kullanma haklar yer- bina <strong>ve</strong> tesislerin rayiç deeri üzerinden belirlenecekyllk bedelle doksan dokuz seneye kadar uzatlabilir. Bu durumda devir ilemleribuuzatma sonunda yaplr. Turizm amaçl tesisler için hak sahipleri adna tapuda irtifakhakk tesis edilir. Izin <strong>ve</strong> irtifak haklar amaç d kullanlamaz.]Bu madde üstü kapal olarak ormanlarn mülkiyetinin kii <strong>ve</strong> kurumlara devriniöngörmektedir.49 <strong>ve</strong> 99 yl bir insan ömrünü çok fazlas ile aan bir süredir. Normal olarak bu izni alankiilerin mirasçlarna intikali salayacak bir süre - ad irtifak hakk da olsa - mülkiyetdevrinden baka bir ey deildir.Bu nedenle bu madde Anayasann 169. maddesi ile [Tarih - Kültür <strong>ve</strong> Tabiat VarlklarnnKorunmas ile ilgili (63.) maddesine aykrdr.Anayasann 169. maddesine göre [Devlet ormanlarn korunmas <strong>ve</strong> bahalarn geniletilmesiiçin gerekli kanunlar koyar <strong>ve</strong> tedbirleri alr. Yanan ormanlarn yerine yenileri yetitirilir,bu yerlerde baka çeit tarm <strong>ve</strong> hayvanclk yaplamaz.bütün ormanlarn gözetimiDevlete aittir.Devlet ormanlarnn mülkiyeti devronulamaz. Devlet ormanlar kanuna göre devletçeyönetilir <strong>ve</strong> iletilir. Bu ormanlar zamanam ile mülk edinilemez <strong>ve</strong> kamu yayar dndairtifak hakkna konu olamaz.Ormanlara zarar <strong>ve</strong>recek hiçbir faaliyet <strong>ve</strong> eyleme müsade edilemez. Ormanlarn tahripedilmesine yol açan siyasi propoganda yaplamaz. Münhasran orman suçlar için genel<strong>ve</strong> özel af çkarlamaz. Ormanlar yakmak, orman yok etmek <strong>ve</strong>ya daraltmak amac ileilenen suçlar genel <strong>ve</strong> özel af kapsamna alnamaz.]Maddedeki Kamu Yarar genel nitelik tar <strong>ve</strong> hangi alanda kamu yarar bulunduu ayr ayrdeerlendirilmesi gerekirken her izin istemini kamu yarar çerçe<strong>ve</strong>sinde deerlendirmekormanlarn herkesin kullanmna açlmas anlamn dourur. Kamu yarar ad altndaormanlara her türlü bina <strong>ve</strong> tesis yaplmas ormanlarn mahvna yol açacak bir olgudur.17. maddenin 3. fkras [Kamu Yarar adna kamu yararna olmayacak sonuçlaryaratabilecek, bir tabiat varl olan ormanlarn korunmamasnasebep olabileceindenAnayasann 63. maddesine de aykrlk tekil etmeye de<strong>ve</strong>m edecektir.Bu nedenlerle 17. maddenin 3. <strong>ve</strong> 4. fkralarnn PTALNE 17.0<strong>2.</strong>2002 gününde oybirliiile karar <strong>ve</strong>rilmitir.428<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIANAYASA MAHKEMES KARARI KARISINDA KONUNUNDEERLENDRLMES2/B olgusu siyasi iktidarlar tarafndan (6) defa ayr kanunlarn içine yerletirilerekuygulamaya konulmu, her defa Anayasa Mahkemesi tarafndan iptal edilmitir. Bu yol2/B nin gizli bir yöntemle hayata geçirilmesini salayan siyasi bir oyun niteliindedir. Nevar ki Anayasa Mahkemesi (6) kez <strong>ve</strong>rdii iptal kararlar ile bu oyunu bozmutur.(6) defa iptal karar <strong>ve</strong>rilen 2/B’nin getirdii olumsuzluklar öyle özetlenebilir.1- 2/B’nin deiik yöntemlerle uygulamaya konulmas ülkemizin ormanlarna <strong>ve</strong> genelanlatmla corafyasna zarar <strong>ve</strong>rmektedir.2- Dar çkarlan yerlerde hak sahibi öncelikle orman köylüsü olmal <strong>ve</strong> hakk teslimedilmelidir.3- Gelecek kuaklara yaanr bir ülke brakabilmek için ülkemizin yeil örtüsü, kültür <strong>ve</strong>tabiat varlklar mutlaka korunmaldr.4- 2/B ile çkarlan yerler kullanan kiilere <strong>ve</strong>rildii takdirde, ormana tecavüz etmemi,yasalara, kurallara <strong>ve</strong> en önemlisi doaya sayg gösterip orman koruyan iyi niyetliyurttalarn haklar çinenmi olacak <strong>ve</strong> Anayasann eitlik ilkesi açkça ihlal edilmiolacaktr.5- Bu yerleri ele geçirenler haksz kazançla büyük rant sahibi olacak, yasalara saygldier bölüm syirci olarak kalacaktr.Bütün bu olumsuzluklar karsnda izlenecek en doru yol 2/B felaketine SON VERMEKOLMALIDIR.3. BÖLÜM- C -1982 Anayasas Ve Son Taslakta Orman1982 Anayasasnn 169 <strong>ve</strong> 170. maddelerinde yer alan orman <strong>ve</strong> 2/B konusu son kezhazrlanan Anayasa taslann (131.) maddesine monte edilmitir. Burada yine 2/B’nindevamnn salanmas <strong>ve</strong> çkarlacak yerlerin deerlendirilmesi hükme balanmtr.Ne acdr ki hem 2/B uygulams knusunda süre uzatlm hem de orman köylüsü yenidendlanmtr. Önce kullananlar, sonra orman köylüsüs sraya girebilmitir. Oysa 1982Anayasasnntemel düüncesi orman köylüsüdür.KARILATIRMA:1- 1982 Anayasasnn 169. md. de <strong>2.</strong> fkrada Ormanlarn Devletçe YÖNETLPLETLECE hükmü karsnda yeni taslakta ayrca LETTRLR hükmüne de yer<strong>ve</strong>rilmitir. Ormanlarn özel sektör eliyle ilettirilmesi orman mülkiyetnin üstü kapalolarak devri anlamn tar. öyle ki özel sektörün iletmeden anlayaca ey, (kesip<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>429


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIsatmaktr.) Orman iletmecilii, ayn zamanda orman yetitirmeyi de kapsar. Ormanyetitirmek asgari 40 ila 50 yllk bir zaman dilimi ister. Orman yetitirmek spanak <strong>ve</strong>yadomates yetitirmek deildir.Hiçbir yerli <strong>ve</strong> yabanc irket 40 ila 50 yl sonras için yatrm yapmaz. Ormanlar tralamakeser <strong>ve</strong> ranta çevirir. Bu olgu ormanlarn yerli <strong>ve</strong> yabanc irketlere peke çelilmesianlamn tar. Ilettirilir hükmü Anayasada yer alrsa, bununla ilgili çkacak yasannAnayasaya aykrl da ileri sürülemez. Böylece iptal yolu da kapatlm olur ki ülkemizormanlarna bundan daha büyük bir kötülük düünülemezdi.2- Yine taslan 131. md.nin 4. fkrasnn (b) bendinde 23.07.2007 tarihine kadar bilim <strong>ve</strong>fen bakmndan nitelik yitiren yerlerin dar çkarlacana deinilmitir.1961 anayasasnn (131.) md. de bu tarih 15.01.1961 olarak, 1982 anayasasnn (169.)md.de 31.1<strong>2.</strong>1981 olarak belirlenen bu süre, bu kez 23.07.2007 olarak saptanmtr. Butarihler nitelik yitirme süresini uzatan, aslnda suç tekil eden eylemlere üstü kapal afniteliindedir.öyle ki her siyasi iktidar bu tarihi uzattnda ki gelecekte yine uzatabilecektir, bu olguda<strong>ve</strong>m ederse, bir gün artk dar çkarlacak orman alan kalmayacaktr. Zira ormanlarbitecektir. ülke corafyasna yaplacak en büyük ihanettir.Yine taslan 131. md. nin (5.) fkrasnda dar çkarlacak yerlerin satnda önceKULLANILANLAR, sonra ORMAN KÖYLÜSÜNE yer <strong>ve</strong>rilmitir.Orman köylüsü yine dlanmtr. Çünkü önce bu yerleri ele geçirmi güçlü ama yasadyollarla sahip olan çevreler mutlu edilecektir. Bu da köylünün hem horlanmasdr, hemde kanunsuzlua primdir.Halbuki, 1982 Anayasasnn (170) maddesi bu konuyu ayrca ele alm <strong>ve</strong> ormanköylüsünü ön plana almtr.SONUÇ VE ÖNERLERYukarda açkladm nedenlerle bütün bu olumsuzluklar gözetilerek1) 1982 Anayasasnn (169.) maddesinin (4.) fkras kaldrlmaldr.2) Yine 1982 Anayasasnn (170) maddesi yeniden ele alnp dar çkarma olgusu dndadüzenlenmelidir.3) 6831 sayl Orman Yasasnn deiik 2/B maddesi iptal edilmeli <strong>ve</strong> (nitelik kayb) adlyapay kavram ortadan kaldrlarak bu felakete son <strong>ve</strong>rilmelidir.4) Hükümetin hazrlk yapt yukarda deinilen maddelerle ilgili deiiklik yani2/B’nin devamn salayc bir yol izlenip, Anayasa <strong>ve</strong> yasalar bu yolda deitirilecekolursa TÜRKYEMZ ormanlar birkaç yl içinde yok olacaktr. Bunun tarihi <strong>ve</strong> siyasisorumluluunun altndan kimse kalkamaz. Bu nedenlerle, Hükümetin 2/B’nin devamnsalayacak <strong>ve</strong> ormanlarn felaketine yol açacak giriiminin durdurulmas için, hukuki430<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>ve</strong> demokratik çerçe<strong>ve</strong> içinde tüm özel kurumlarn <strong>ve</strong> tüm bireylerin çaba göstermesininzorunlu olduunu, bunun tarihi bir vatan görevi olduunu vurgulayarak sözlerimi bitiriyor<strong>ve</strong> sizlere sayglar sunuyorum.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>431


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI432<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIORMAN TAHDD <strong>ve</strong> KADASTROSU TEKNSalih TURHANOrman Yüksek MühendisiOrman Genel Müdürlüü<strong>Kadastro</strong> ube MüdürüGünümüzde ölçme teknii aletlerinin en basitinin ne olduu sorulduunda hepimizöncelikle erit metrenin, ipin, pusulann, gönyenin olduunu söyleriz. Bu tespitlerimizson derece dorudur. Bu aletleri acaba her zaman m kullanyoruz. Yoksa önümüzdeki birobjeye olmas gereken bir ekli <strong>ve</strong>rirken mi <strong>ve</strong>ya onu istediimiz bir ekle sokarken mikullanyoruz. Tabi ki her ikisinde de kullanyoruz.Bu genel muhakemeden hareketle; <strong>Kadastro</strong>nun: Gayrimenkullerin arz üzerindegeometrik ekillerinin tayin <strong>ve</strong> tespiti ile neticesinde tapu sicilinin oluturulmas olaraktanmlayabiliriz. Bu tanmlama kapsamnda “Vasf tayini araçlarn” <strong>Kadastro</strong>, bununarazide uygulanmasn da “<strong>Kadastro</strong> Teknii” olarak belirtmemiz gerekmektedir.Genel anlamda “<strong>Kadastro</strong> Teknii” ile Orman Mühendisi olarak konumuz olan “Orman<strong>Kadastro</strong>su <strong>ve</strong>ya Tahdidinin Teknii” arasnda büyük bir fark bulunmamaktadr. Ancakbu teknie <strong>kadastro</strong> ileri ile uraan kurum <strong>ve</strong> kurulularn deiik zamanlarda ki bakaçlar farkllklar göstermitir.Bilindii üzere ormanlarmzn snrlandrlmasna (tahdidine) 1937 ylnda 3116 saylyasann 5 nci maddesi kapsamnda kurulmu olan “Orman Tahdit Komisyonlar” marifetiile balanmtr.Yasann 6 <strong>ve</strong> 9 uncu maddeleri kapsamnda yürürlüe konan “orman tahdit <strong>ve</strong> tesciltalimatnamesi” incelendiinde orman tahdidinin uygulama teknii hakknda o günün<strong>kadastro</strong>larna göre ileri saylabilecek tekniklerin yer ald görülmektedir.Talimatnamenin 61 nci maddesinden balayan <strong>ve</strong> 74 ncü maddesinde son bulan “ölçme<strong>ve</strong> snrlandrma ileri” bal altndaki maddelerde bu ilere ne kadar önem <strong>ve</strong>rildiirahatlkla görülebilmektedir. Örnein; 61 nci madde de “Ölçme her noktaya aletkoyarak, geri rasatla semt, ufki <strong>ve</strong> akuli zaviyeler <strong>ve</strong> miradan mesafe okumak suretiile yaplr.” Hükmü yer almaktadr. leri maddelerde bu ölçü tekniinde balantlarnnerelere yaplabilecei, orman içerisinde olabilecek bir gayrimenkulün kapal bir poligonolarak ölçülecei, snr noktalarnn yaplar ( aaç kazk, kaya, hendek, örme duvar)belirtilmitir. Orman tahditleri bir kaza (ilçe) geneline göre snr numaras almakta, dierilçeye geçilince snr numaralanmas tekrar 1 numaradan balanrd.Yukarda ksaca belirtilen 3116 sayl yasa kapsamnda ki orman tahditlerinde kullanlanalet; pusulal kern aletidir. Bu alet pusula ile menyetik kuzey arasndaki derece <strong>ve</strong>ya gradcinsinden semt açsn ölçmekte, optik olarak ta ters görüntü <strong>ve</strong>ren objektiften mira ilemesafe alnmaktayd. Bundan ötürü <strong>ve</strong> her noktaya alet kurulmasndan 3116 sayl yasa ile<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>433


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIyaplan tahditlerinin ölçü teknii “ Pusulal kat’ mesafe yöntemi” olarak bilinmektedir.5653 sayl yasa kapsamnda yaplm olan “Maki Tefriki” çalmalarnda da ayn tekniklerkullanlmtr.6831 sayl yasann yürürlüe girmesi ile <strong>ve</strong> de 1960 ylndan sonra yaplan orman tahditçalmalarnda Teodolitlerin kullanlmasna balanm, ölçü yöntemi olarak yine bellinoktalardan balanlarak bu sefer lçe snrlar yerine ormanlarn seri snrlar alnmayabalanmtr. Ormanlarn snrlarnn daha çabuk ölçülebilmesi için bir atlamal yöntemkullanlmtr. Kullanlan teodolitler derece yerine grad ölçmektedirler. Mesafeler yinemira ile ters görüntü üzerinden alnmaktadr. Yöntemin bir atlamal yöntem olmasndanötürü alet kurulmayan noktadaki krlma açs (kenar açs) hesap ile bulunmaktadr. Buyöntem ülkemizde hava fotoraarnn almna balanmasndan sonra terk edilmitir.Daha sonra “Fotoraf yorumlamas <strong>ve</strong> orman alanlarnn el ile steoroskopik görüntüaltnda %60 bindirmeli hava fotoraarna ilenmesi” yöntemi olarak tanmlayacamzyöntemle yaplmaya balanmtr. Bu ekilde iaretlenmi olan hava fotoraar Santonialetleri ile deerlendirilerek 1/25 000 memleket haritalarndan foto mekanik yolla eldeedilen 1/10 000 ölçekli haritalara geçirilmektedir. Hzl olarak ormanlarn snrlarnnbelirlenmesini amaçlayan bu yöntem ileri zamanlarda SIHHATSIZ KADASTROyaplmasn gündeme getirmitir.1744 sayl yasa kapsamnda yaplan “Orman <strong>Kadastro</strong>” çalmalarnda da yukardabelirtilen yöntem kullanlmtr. Bu yöntem yannda 1/5 000 ölçekli Standart Toporak<strong>ve</strong> Standart Toporak Kadastral haritalarn üretimlerinin yapld alanlarda buharitalarn arazi ile bütünlük gösteren görüntülerine uyularak yaplan çalmalar <strong>ve</strong> gerek1/10 000 ölçekli gerekse 1/5 000 ölçekli haritalara YERSEL METOT ile ölçülen <strong>ve</strong> ülkenirengi noktalarnda çk alnarak ayn deerdeki nirengi noktalarna balanma eklindegerçekleen orman <strong>kadastro</strong> çalmalar da yaplmtr.1983 ylndan itibaren yukarda belirtilen yöntemlerin tamam terk edilmitir. Ormanlarn<strong>kadastro</strong>sunun YERSEL METOT ile yaplmas esas alnmtr. Yersel metodun özünde<strong>ve</strong> tekniinde elinizde bulunan haritann ölçei önem arz etmektedir. Önemli olan yerselmetot ile yapm olduunuz ölçülerin çk alm <strong>ve</strong> balanm olduunuz nirengi deerininharitaclk tekniine göre hangi dilimde bulunduudur. 1/10 000 ölçekli haritalar 1/25 000ölçekli haritalardan üretildiklerinden 6 derecelik dilimlere göre koordinat deeri ifadeetmekte, 1/5 000 ölçekli haritalar da ise dilim genilii 3 derece ile ifade edilmektedir.Orman <strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong>ya tahdidinin yeniden arazi üzerine uygulanmas (Aplikasyonu)gerekir ise; ana ilke olarak, aplikasyonu yaplacak çalma hangi teknie göre <strong>ve</strong> hangialetler kullanlarak yaplm ise aynen o teknik <strong>ve</strong> aletler kullanlarak yenilenir.434<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIORMAN YASALARINDA 2 nciMADDE HÜKÜMLER3116 SAYILI KANUNDA 2 nci MADDE HÜKMÜORMAN KANUNU(lk Metin)Karar No : 3116Kabul Tarihi : 08.0<strong>2.</strong>1937Yaynland R.Gazete: 18.0<strong>2.</strong>1937Madde 2-Bulunduklar mevki <strong>ve</strong> vaziyet <strong>ve</strong> haiz olduklar hususiyet noktasndan halkn,memleketin shhat, selamet <strong>ve</strong> menfaatine yarayacak olup da birinci madde umulünegiremeyecek olan muayyen aaçl sahalar cra Vekilleri Heyeti karar ile belli edilerekburalardaki aaç kat’iyat Orman daresinin iznine tabi tutulabilir.6831 SAYILI KANUNDA 2 nci MADDE HÜKMÜ(Orijinal Metin)ORMAN KANUNU(lk Metin)Karar No : 6831Kabul Tarihi : 31.08.1956Yaynland R.Gazete: 08.09.1956Madde 2- klim,su <strong>ve</strong> toprak rejimine zarar <strong>ve</strong>rmeyen <strong>ve</strong> daha <strong>ve</strong>rimli kültür arazisihaline getirilmesi Ziraat Vekaletince uygun görülen ormanlarn, orman rejimi dndabraklmasna <strong>ve</strong> orman mefhumuna dahil olduu halde orman rejimine tabi tutulmasndabir fayda görülmeyen sahipli yerlerin serbest braklmasna <strong>ve</strong>ya gayeye uygun hususibir idare <strong>ve</strong> kesim tarz tatbik edilmesine Ziraat Vekaletinin tekli üzerine cra VekilleriHeyetince karar <strong>ve</strong>rilebilir.6831 SAYILI KANUNDA 2 nci MADDE HÜKÜMLER(1744 Sayl Kanun ile Deiik)Madde 2: 15.10.1961 gününden önce bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan orman niteliini tam olarakkaybetmi yerlerden;<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>435


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIa)- Su <strong>ve</strong> toprak rejimine zarar <strong>ve</strong>rmeyen, orman bütünlüünü bozmayan, tarla, ba,mey<strong>ve</strong>lik, zeytinlik, fndklk, fstklk (antepfst) gibi çeitli tarm alanlarnda <strong>ve</strong>yahayvanclkta kullanlmasnda yarar bulunan yerler ile otlak, klak <strong>ve</strong> yaylak halinegelmi yerler,b)- ehir, kasaba <strong>ve</strong> köy yaplarnn toplu olarak bulunduu yerleim sahalar,Orman snrlar dna çkarlr.Ev<strong>ve</strong>lce snrlamas yaplm <strong>ve</strong> fakat yukardaki fkra hükümlerine uymad OrmanBakanlnca <strong>ve</strong>ya vaki müracaatlar üzerine anlalan snrlamalarn düzeltilmesibu kanunun yürürlüe girdii tarihten itibaren en geç on yl içinde orman <strong>kadastro</strong>komisyonlarnca yaplr. Bu düzeltme sonucu orman snrlar dna çkarlacak yer,snrlamas itirazsz kesinlemi tapulu arazi ise mülkiyeti tapu sahiplerine intikal eder.Geçici 1 inci maddeye göre bildirilecek gerekçeli mütalaalarda, bu maddede yazlhükümleri uygulamaya Orman Bakanl yetkilidir.Bu madde hükümleri yanan orman sahalarnda hiç bir surette uygulanmaz.Bu maddenin uygulamasna ilikin ekil <strong>ve</strong> esaslar kanunun yürürlüe girmesindenitibaren en geç 6 ay içinde yürürlüe konulacak tüzükle belli edilir.6831 SAYILI KANUNDA 2 nci MADDE HÜKÜMLER(2896 Sayl Kanun ile Deiik)Madde 2: Aada belirtilen durum <strong>ve</strong> artlara uyan yerler; Devlet eliyle ihya edilerekksmen <strong>ve</strong>ya tamamen orman içi köyler halknn yerletirilmesi <strong>ve</strong>ya bu amaçladeerlendirilmesi maksadyla orman snrlar dna çkarlr.A)-Orman olarak muhafazasnda bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan hiçbir yarar görülmeyen,aksine tarm alanlarna dönütürülmesinde kesin yarar olduu tespit edilen yerler.B)-31.1<strong>2.</strong>1981 tarihinden önce bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan orman niteliini tam olarakkaybetmi yerlerden; su <strong>ve</strong> toprak rejimine zarar <strong>ve</strong>rmeyen, orman bütünlüünübozmayan tarla, ba, bahçe, mey<strong>ve</strong>lik, zeytinlik, fndklk, fstklk (antepfst) gibiçeitli tarm alanlar <strong>ve</strong>ya otlak, klak, yaylak gibi hayvanclkta kullanlmasnda yararolduu tespit edilen araziler ile ehir, kasaba <strong>ve</strong> köy yaplarnn toplu olarak bulunduuyerleim sahalarBu yerler dnda, orman snrlarnda hiçbir surette daraltma yaplamaz.Orman snrlar dna çkarlan yerler, Devlet orman ise Hazine adna, hükmi ahsiyetihaiz amme müesseselerine ait orman ise bu müesseseler adna, hususi orman ise sahipleriadna tescil edilir.Orman snrlar dna çkarma i <strong>ve</strong> ilemleri yönetmeliinde belirtilen esaslar dahilindeorman <strong>kadastro</strong> komisyonlarnca yaplr.bu ilemler Orman Genel Müdürlüü <strong>ve</strong> MaliyeBakanlnn mahalli birimlerine komisyonlarca yazl olarak bildirilir <strong>ve</strong> mahallinde436<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIask suretiyle ilan edilir. Bu bildirim <strong>ve</strong> ilandan itibaren altm gün içinde tanmaznbulunduu yer adliye mahkemesine Tarm <strong>ve</strong> Orman Bakanl ile varsa bu ilemden lehinehak domu kiiler aleyhine iptal davas açlabilir.iptal davas kiiler tarafndan açldtakdirde husumet Tarm <strong>ve</strong> Orman Bakanl ile birlikte Orman Genel Müdürlüüne detevcih olunur.lk defa yaplacak orman <strong>kadastro</strong>sunda, orman snrlar dna çkarma ilemi, snrlamaile birlikte yaplr.Bu madde hükümleri, yanan orman sahalarnda hiçbir surette, muhafaza orman, millipark olarak ayrlan, izin <strong>ve</strong> irtifak hakk tesis edilen ormanlarda <strong>ve</strong> 3 üncü madde ileorman rejimi içine alnan yerlerde ise niteliklerinin devam süresince uygulanmaz.6831 SAYILI KANUNDA 2 nci MADDE HÜKÜMLER(3302 Sayl Kanun ile Deiik)Madde 2- Orman saylan yerlerden,A) Öncelikle orman içindeki köyler halknn ksmen <strong>ve</strong>ya tamamen yerletirilmesimaksadyla, orman olarak muhafazasnda bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan hiçbir yarargörülmeyen aksine tarm alanlarnda dönütürülmesinde yarar olduu tespit edilen yerler,ile halen orman rejimi içinde bulunan funda <strong>ve</strong> makilerle örtülü yerlerden tarm alanlarnadönütürülmesinde yarar olduu tespit edilen yerler,B) 31.1<strong>2.</strong>1981 tarihinden önce bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan orman niteliini tam olarakkaybetmi yerlerden; tarla, ba, bahçe, mey<strong>ve</strong>lik, zeytinlik, fndklk, fstkl (antepfst, çam fst) gibi çeitli tarm alanlar <strong>ve</strong>ya otlak, klak, yaylak gibi hayvanclktakullanlmasnda yarar olduu tespit edilen araziler ile ehir, kasaba <strong>ve</strong> köy yaplarnntoplu olarak bulunduu yerleim alanlar,Orman snrlar dna çkartlr.Orman snrlar dna çkartlan bu yerler Devlete ait ise Hazine adna, hükmi ahsiyetihaiz amme müesseselerine ait ise bu müesseseler adna, hususi orman ise sahipleri adnaorman snrlar dna çkartlr. Uygulama kesinletikten sonra tapuda kesin tashih <strong>ve</strong>tescil ilemi yaplr.Bu yerler dnda orman snrlarnda hiçbir suretle daraltma yaplamaz.Bu madde hükümleri; muhafaza orman, millî park olarak ayrlan, izin <strong>ve</strong> irtifak hakktesis edilen ormanlk alanlar <strong>ve</strong> 3 üncü madde ile orman rejimi içine alnan yerlerde buniteliklerinin devam süresince; yanan orman sahalarnda ise hiçbir ekilde uygulanmaz.Bu maddenin (B) bendi ile orman snrlar dna çkarlp, 2924 sayl Kanunun 11 <strong>ve</strong>12’nci maddeleri gereince ili durumlarna göre, ifraz edilerek bedeli karl satlacakyer yap <strong>ve</strong> tesisleri kullananlardan, sat ilemler tamamlanncaya kadar ecri misilalnmaz.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>437


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI2004 yl Orman Amenajman planlar <strong>ve</strong>rilerine göre ülkemizde 21.2 Milyon Hektarorman alan bulunmaktadr.1744, 2896 <strong>ve</strong> 3302 SAYILI YASALAR KAPSAMINDA ORMAN SINIRLARIDIINA ÇIKARILAN ALANLARI GÖSTERR CETVEL1974-1982 1744 sayl yasa 10<strong>2.</strong>560 Ha.1984-1985 2896 sayl yasa 27.030 Ha.1986-2007 3302 sayl yasa 343.829 HaTOPLAM:473.419 Ha.BEN DNLEDNZ ÇN TEEKKÜR EDYORUM.438<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIORMAN SINIRLARI DIINA ÇIKARMA LEMNDE SONGELMELERProf. Dr. Sedat AYANOLU, Ar. Gör. Gökçe GENÇAY, Ar. Gör. Üstüner BRBEN.Ü. Orman Fakültesi, Çevre <strong>ve</strong> Orman Hukuku Anabilim Dalayano52@istanbul.edu.tr, gokcesen@istanbul.edu.tr, birben@istanbul.edu.trÖZETTarmda <strong>ve</strong>ya hayvanclkta kullanmak amacyla ormanlarn açlmas <strong>ve</strong> igali insanlktarihi kadar eski bir fenomendir. Baz ülkelerde orman alanlarnn tarmsal amaçlarlakullanm tevik edilerek özel yasalarla düzenlenmitir. Ormanlarn kamu mal olduu,toplumun salk <strong>ve</strong> selameti için korunmalar gerektii ancak 19. yüzyln sonlarna doruanlalm, korunmalar <strong>ve</strong> iyiletirilmeleri için gerekli tedbirler alnmaya balanmtr.Bu güne kadar orman dna çkarlan alan yaklak 473.000 ha. yüzölçümünde oluphiçbir bedel ödenmeden agilleri tarafndan tarm <strong>ve</strong> hayvanclk amacyla kullanlmakta,bir ksm ise yerleim alanna dönümü bulunmaktadr. Özelikle yerleim alanlarndamülkiyet sorunu çözülemediinden imar planlamas yaplamamakta, alt yap çalmalaraksamaktadr.ABSTRACTFor the purpose of allocating agriculture and ranching, forest encroachment, illegaloccupation and <strong>ve</strong>getation clearing are phenomena as old as human history. In somecountries allocating forestlands to agricultural use ha<strong>ve</strong> been encouraged by law andse<strong>ve</strong>ral statutes ha<strong>ve</strong> been enacted to do so. The protection necessities of forest resourcesin need of public health and welfare and their being public goods were percei<strong>ve</strong>d and wellunderstood at the end of 19. th century and following that necessary protection measureshad been taken to pre<strong>ve</strong>nt them from all threats and to impro<strong>ve</strong> their stand conditions.Up to now, about 473,000 ha. areas of former forestlands ha<strong>ve</strong> been taken out of forestboundary and used by occupiers for agricultural and animal husbandry purposes free ofcharge, while some of them ha<strong>ve</strong> been con<strong>ve</strong>rted to settlement areas. Particularly areascon<strong>ve</strong>rted to settlement areas pose a special problem due to ownership conicts and thusresulting impossibility of completing city de<strong>ve</strong>lopment and infrastructures.I. GRÇevre <strong>ve</strong> insan sal açsndan son derece olumlu etkilere sahip olan ormanlar, hertoplum için vazgeçilmez doal kaynaklardandr. Bu nedenle, 19.yüzyln sonlar ile 20.yüzyln balarnda gelimi ülkeler ormanlarn amaç d kullanmn engellemek içinmilli orman politikalarn oluturarak ormanlarn korumaya çalmlardr. Bu çabalararamen ormanlarn azalmasna neden olan eylemler devam etmi, hatta orman igaliniözendiren özel yasalar yürürlüe konulmutur. 11 Amerika Birleik Devletleri’nde 1876’da baz eyaletlerde hane bana 40 acre (20 ha) orman datlmtr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>439


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu gün artk ormanlar kamu mal kabul edilmitir. Pek çok ülke orman varln korumakiçin özel bir hukuki rejim kabul <strong>ve</strong> ilân etmitir. Genel Hukuka pek çok noktadan istisnatekil eden bu hukuki rejim bir bütündür, bölünemez, ksmen uygulanamaz. Bu rejimeaykr sözlemeler batldr. Bu tür koruyucu düzenlemelere ramen orman arazileri sürekliolarak igal edilmi, baz dönemlerde bu igal siyasetçiler tarafndan tevik edilmi, özelyasalarla desteklenmitir. Hatta gelimi ülkelerde orman rejimine tabi klnan alanlarnistisnai hallerde bu rejimden çkarlmasna da izin <strong>ve</strong>rilmektedir. Örnein; Fransz OrmanKanunu Orman Bakanlna 150 hektara kadar degrade olmu, ameneje edilmeye el<strong>ve</strong>riliolmayan ormanlar satma yetkisi <strong>ve</strong>rmektedir. ngiliz Orman Kanununda da benzerdüzenlemeler mevcuttur.<strong>2.</strong> ORMAN DIINA ÇIKARMA LEM<strong>2.</strong>1.Tanm <strong>ve</strong> Hukuki Nitelii <strong>ve</strong> Ksa TarihçesiBu ilem; T.C. Anayasasnn 169/IV. fkras <strong>ve</strong> 6831 sayl Orman Yasasnn <strong>2.</strong>maddesindeyer alan hükümlere göre ksaca; “Orman olarak muhafazasnda yarar görülmeyen aksinetarm alanna dönütürülmesinde yarar olduu tespit edilen yerler ile 31.1<strong>2.</strong>1981 tarihindenönce orman niteliini kaybetmi, çeitli tarm alanlarna <strong>ve</strong>ya hayvanclkta kullanlanalanlara dönütürülmü <strong>ve</strong>yahut bu ekilde kullanlmasnda yarar görülen yerlerin ormansnrlar dna çkarlmasdr” eklinde tanmlanabilir;• Bu ilem Çevre <strong>ve</strong> Orman Bakanl tarafndan yaplan idari bir ilemdir.• Hukuki dayana Anayasann 169. maddesinin 4. fkrasdr.• Bu fkra orman dna çkarma ilemini 2/A <strong>ve</strong> 2/B olmak üzere iki ekildedüzenlemitir.• Bu ekilde orman dna çkarlacak alanlar Anayasann 170. maddesine göreorman içinden nakledilecek orman köylülerine tahsis edilir.• Bu maddenin uygulama yasas 2924 sayl Orman KöylülerininKalkndrlmalarnn Desteklenmesi Hakknda yasadr <strong>ve</strong> bu yasa tepkilernedeniyle uygulanamamtr.• 1991 ylnda 3763 sayl yasa ile deitirilerek bu alanlarn igalcilere satöngörülmüse de AYM tarafndan iptal edilmitir.Uygulamay salamak için 1995 ylnda 4127 sayl yasayla yeni düzenlemeler yaplm,orman köy nüfusuna kaytl olup son be yldr o köyde ikamet edenler hak sahibi kabuledilerek stanbul’da 6700 ha. alan orman köylülerine satlmtr. Yasann büyük ölçüdekötüye kullanlmas nedeni ile uygulama durdurulmu, 2001 ylnda 4706 sayl yasaylayeni düzenlemeler yaplmsa da bu düzenlemeler de AYM tarafndan iptal edilmitir.<strong>2.</strong>1.- 59. Hükümetin Giriimleri1982 Anayasann 169. <strong>ve</strong> 170. Maddelerinde Yaplmas stenen Deiiklikler3 Kasm 2002 tarihinde yaplan seçimler sonucunda iktidara gelen 59. Hükümet Meclistekiçounluuna dayanarak Anayasann ilgili maddelerini deitirmeye çalmtr. 59.Ülkemizde de 1920 Baltalk Kanunu ile hane bana 18,5 dönüm baltalk orman <strong>ve</strong>rilmitir.440<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIHükümet ilk giriiminde sadece 170. maddede deiiklik yapmakla yetinmemi, 169.maddeye bir ila<strong>ve</strong> yaparak orman köylüsüne tahsis edilen orman bakm <strong>ve</strong> üretim ileriniözel sektöre açmaya çalmtr. Orman dna çkarlan alanlarn deerlendirilmesikonusunda ise hükümete çok geni yetkiler tanyan düzenlemeler yapmtr. Budüzenlemeler youn tepkilere neden olmu <strong>ve</strong> Cumhurbakanmz Sayn AhmetNecdet SEZER tarafndan orman suçlarn özendirecei, toplumsal bar bozaca gibigerekçelerle yeniden görüülmek üzere TBMM ne iade edilmitir.59. Hükümet eletirileri dikkate alarak 169. maddede yapmak istedii deiikliktenvazgeçmi, orman dna çkarlan alanlarn deerlendirilmesinde ise; bu alanlarn ormanköylülerine öncelik tannarak agillerine satlmasn öngören bir deiiklik yapmtr. Budeiiklik de Sayn Cumhurbakanmz tarafndan yukardaki gerekçelerle Anayasayaaykr bulunarak TBMM ne iade edilmitir. Hükümet sorunu erteleyerek herkesin kabuledecei bir çözüm aray içine girmitir.4841 Sayl Yasa:• 169. madde de yaplan deiiklikle;Devlet ormanlarnn ilettirilebilecei hükmü getirilmitir.• 170. madde de yaplan deiiklikle;Orman snrlar dna çkarlan yerlerin devri, tahsisi, terki, kiraya <strong>ve</strong>rilmesi, üzerindesnrl aynî hak tesisi, sat olanakl hale getirilmitir.Bu Yasa orman suçlarn özendirecei, suçlular ödüllendirecei, toplumsal bar bozacagibi gerekçelerle Cumhurbakan tarafndan TBMM’ne iade edilmitir.4960 Sayl Yasa:• 170. madde de yaplan deiiklikle;Orman snrlar dna çkartlan yerlerin idaresi, sat, sat esas <strong>ve</strong> usulleri, satgelirlerinden orman köylülerinin kalkndrlmasnn desteklenmesi ile aaçlandrma<strong>ve</strong> erozyon kontrolü amacyla ayrlacak payn belirlenmesi hususlarnn kanunladüzenlenecei belirtilmitir. Bu Yasa da ayn gerekçelerle TBMM’ne iade edilmitir.<strong>2.</strong>3. I.Çevre <strong>ve</strong> Ormanclk urâs Kararlar (22–24 Mart 2005)2005 ylnda 1.Çevre <strong>ve</strong> Ormanclk uras toplants yaplm, orman snrlar dnaçkarlan alanlar hakknda u kararlara ulalmtr;• Orman dna çkarma ilemi orman <strong>kadastro</strong>su tamamlanana kadar sk koullarabalanarak tüm ormanlarda sadece bir kez yaplmal <strong>ve</strong> sonunda bu hükümlerAnayasadan çkarlmaldr.• Orman niteliini kaybetme tarihi asla deitirilmemelidir.• Orman dna çkarlan arazi snandrlarak her arazi türü hukuki statüsüne görefarkl ekillerde deerlendirilmelidir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>441


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Orman köylülerinin nakli için arazi çkarma (2/A) orman içi iskân meselesiniçözmesi, orman köylülerinin kalknmalarnn salanmas <strong>ve</strong> orman halkilikilerinin düzeltilmesine yapabilecei katklar nedeni ile korunmaldr.<strong>2.</strong>4.Bakanlk- STK’nn 1982 Anayasasnda Öngördüü DeiikliklerBakanlk <strong>ve</strong> Sivil Toplum Kurulularnn, mevcut anayasa üzerinde baz deiikliklerinyaplmasn öngören taslak hükümleri u ekilde sralayabiliriz;MEVCUT HÜKÜMLERTASLAK HÜKÜMLERMadde 169 -<strong>2.</strong> fkra- Devlet ormanlarnn mülkiyetidevir olunamaz. Devlet ormanlar Kanunagöre devletçe yönetilir <strong>ve</strong> iletilir. Buormanlar zamanam ile mülk edinilemez<strong>ve</strong> kamu yarar dnda irtifak hakknakonu olamaz.Madde 169 –4. fkra - … 31.1<strong>2.</strong>1982 tarihindenönce bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan ormanniteliini tam olarak kaybetmi olantarla, ba, mey<strong>ve</strong>lik, zeytinlik gibi çeitlitarm alanlarnda <strong>ve</strong>ya hayvanclktakullanlmasnda yarar olduu tespit edilenaraziler, ehir, kasaba <strong>ve</strong> köy yaplarnntoplu olarak bulunduu yerler dndaorman snrlarnda daraltma yaplamaz.<strong>2.</strong> fkra- Devlet ormanlarnn mülkiyetidevir olunamaz. Devlet ormanlar Kanunagöre devletçe yönetilir <strong>ve</strong> iletilir. Buormanlar zamanam ile mülk edinilemez<strong>ve</strong> kamu yarar <strong>ve</strong> mutlak zorunlulukbulunmas dnda irtifak hakkna konuolamaz.4.fkra- Orman olarak muhafazasnda bilim<strong>ve</strong> fen bakmndan hiçbir yarar görülmeyen,aksine tarm alanna dönütürülmesindekesin yarar olduu tespit edilen yerlerorman snrlar dna çkarlr. Bu yerlerdnda orman snrlarnda daraltmayaplamaz.Madde 170-Madde170-…bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan orman olarak…31.1<strong>2.</strong>1981 tarihinden önce bilim <strong>ve</strong> muhafazasnda kesin yarar görülmeyenfen bakmndan orman niteliini tamamen aksine tarm alanna dönütürülmesindekaybetmi yerlerin deerlendirilmesi, kesin yarar olduu için orman snrlarbilim <strong>ve</strong> fen bakmndan orman olarak dna çkarlan yerlerin devlet eliylemuhafazasnda yarar görülmeyen yerlerin imar <strong>ve</strong> ihya edilerek orman içindentespiti <strong>ve</strong> orman snrlar dna çkartlmas; nakledilecek kiilere, bunlarn ormanorman içindeki köyler halknn ksmen içinde <strong>ve</strong>ya bitiiinde bulunan <strong>ve</strong> orman<strong>ve</strong>ya tamamen bu yerlere yerletirilmesi idaresine terk edecekleri arazilerineiçin Devlet eliyle anlan yerlerin ihya karlk olmak üzere devir <strong>ve</strong> tahsisi ileedilerek bu halkn yararlanmasna tahsisi kesin zorunluluk bulunmas halinde bukanunla düzenlenir.alanlarn depremzedelerin yerletirilmesindekullanlmas kanunla düzenlenir.442<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu ayrntl maddelerin dnda bir de Anayasann “Geçici Hükümler” baln tayanaltnc ksmna aadaki geçici madde eklenmitir.Geçici Madde17- Orman <strong>kadastro</strong>su yaplmam ormanlar ile orman <strong>kadastro</strong>su yaplmolup da orman dna çkarma ilemleri tamamlanmam ormanlarda; 31.1<strong>2.</strong>1981tarihinden önce bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan orman niteliini tam olarak kaybetmi olantarla, ba, mey<strong>ve</strong>lik, zeytinlik, fndklk, fstklk (Antepfst, fstkçam) gibi çeitlitarm alanlarnda <strong>ve</strong>ya hayvanclkta kullanlmasnda yarar olduu tespit edilen arazilerile ehir, kasaba <strong>ve</strong> köy yaplarnn toplu olarak bulunduu yerler; orman bütünlüünübozmamak, orman <strong>ve</strong> toprak muhafaza karakteri tamamak kouluyla bir defaya mahsusolmak üzere orman snrlar dna çkarlr. Bu yerlerde, orman <strong>kadastro</strong>su <strong>ve</strong> ormansnrlar dna çkarma ilemleri be yl içinde tamamlanr.Bakanlk <strong>ve</strong> Sivil Toplum Kurulularn birlikte hazrlad taslak metin her ne kadarbir açlm salamaya yönelik önemli admlar içeriyor olsa da taslak metnin ikincifkrasndaki “ilettirilir” hükmü ormanlar üzerinde özel iletmeciliin yolunu açmasdolays ile ormanlarn tahribine neden olabilecek bir düzenlemedir. Kamu yarar dnda,mutlak zorunluluk artnn aranyor olmas, aslnda ormanlar içerisinde yaplmasna gerekolmayan, alternatif alanlarda da yaplabilecek tesislerin neler olduunun belirlenmesindeidareye kolaylk salayacak bir kriterdir.<strong>2.</strong>5. Mevcut Anayasa Taslandaki HükümlerBakanlk <strong>ve</strong> STK’larn hazrlad taslak hükümlerin haricinde uan gündemde olanAnayasa deiiklii önerisinde ormanlarla ilgili olan maddeler yeniden düzenlenmitir.1982 Anayasa’snda 169. <strong>ve</strong> 170. Maddelerin mevcut taslakta sadece bir madde altndatoplanm olduu görülmektedir. lgili maddenin detay aadaki ekilde açklanabilir;Madde 131- (1) Devlet, ormanlarn korunmas <strong>ve</strong> sahalarnn geniletilmesi için gereklitedbirleri alr. Bütün ormanlarn gözetimi Devlete aittir. Yanan ormanlarn yerinde <strong>ve</strong>orman içinden nakledilen köyler halkna ait arazilerde derhal yeni orman yetitirilir. Buyerlerde baka çeit tarm <strong>ve</strong> hayvanclk yaplamaz. Bu yerler imara açlamaz.169. maddenin 1. fkrasnn 1. cümlesi ile <strong>2.</strong> cümlesinde yer alan “Devlet, ormanlarnkorunmas <strong>ve</strong> sahalarnn geniletilmesi için gerekli kanunlar koyar <strong>ve</strong> tedbirleri alr.Yanan ormanlarn yerinde yeni orman yetitirilir, bu yerlerde baka çeit tarm <strong>ve</strong>hayvanclk yaplamaz” hükümleri aynen muhafaza edilmelidir. Yeni Anayasa taslanda<strong>2.</strong> cümleye orman içinden nakledilen köyler halkna ait araziler de dâhil edilmi <strong>ve</strong>ayrca bu yerlerin imara açlamayaca belirtilmitir. Bu eklemelerden “orman içindennakledilen köyler halkna ait araziler, devlet orman olarak derhal aaçlandrlr”’ ifadesiesasen 170. maddenin son cümlesidir. Bu yerlerin imara açlamayacana dair düzenlemeise yenidir <strong>ve</strong> olumlu bir deiiklik olarak deerlendirilmitir.Tüm ormanlarn devletin gözetiminde olduunu ifade eden 1. fkrann son cümlesine“denetim” sözcüünün de ila<strong>ve</strong> edilmesi uygun olacaktr. Zira gözetim terimi denetimterimini tam olarak karlamaz. Nitekim Orman Yasasnn 6/II. Maddesinde tüm ormanlarnOrman Genel Müdürlüünün denetimine tabi olduu açk bir ekilde belirtilmitir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>443


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI(2) Devlet ormanlarnn mülkiyeti devrolunamaz <strong>ve</strong> kanuna göre buralar devletçeyönetilir, iletilir <strong>ve</strong> ilettirilir. Bu ormanlar zamanam ile mülk edinilemez <strong>ve</strong> kamuyarar dnda irtifak hakkna konu olamaz.Yeni taslakta <strong>2.</strong>fkrann 1.cümlesine “ilettirilir” sözcüü ila<strong>ve</strong> edilerek Devletormanlarnn özel sektör tarafndan iletilmesi salanmaya çallmaktadr. Ormanlarnmülkiyetini elinde tutan Devletin, iletmesini de kendisinin yapmas gerei, Ülkemizdeyaanan tarihi gelimelerin zorunlu bir sonucudur. Osmanl döneminde <strong>ve</strong> Cumhuriyetdöneminin balarnda yürürlükte olan ormanlarn taahhüt yoluyla iletilmesi sistemininormanlar aleyhine çok kötü sonuçlar <strong>ve</strong>rmesi nedeniyle 1937 ylndan itibaren ormanlardanfaydalanmann devlet eliyle yaplmas esas benimsenmitir. Böyle bir deiikliinormanlar üzerinde geçmite yaplan <strong>ve</strong> orman varlnn büyük zarar görmesine nedenolan uygulamalar yeniden balatma olasl son derece yüksektir. Bu konuda özel sektörüorman üretimine sokan ülkelerin yaadklar sorunlar ortadadr. Ormanlarn insan yaam<strong>ve</strong> yerkürenin gelecei için vazgeçilmez öneme sahip çevresel-ekolojik, sosyo-kültürel<strong>ve</strong> ekonomik ilevlerinin sürdürülmesinde “Devlet iletmecilii” temel bir prensip olarakönemini korumaktadr. Özel sektörün ormanlarn ideal fonksiyonlarn (salk, estetik,rekreasyon gibi) gözeterek hareket etmesi beklenemez.(3) Ormanlara zarar <strong>ve</strong>rebilecek hiçbir faaliyete müsaade edilemez. Münhasran ormansuçlar için genel <strong>ve</strong> özel af çkarlamaz.Mevcut Anayasadaki “Ormanlara zarar <strong>ve</strong>rebilecek hiçbir faaliyet <strong>ve</strong> eyleme müsaadeedilemez. Ormanlarn tahrip edilmesine yol açan siyasi propaganda yaplamaz; münhasranorman suçlar için genel <strong>ve</strong> özel af çkarlamaz. Ormanlar yakmak, orman yok etmek<strong>ve</strong>ya daraltmak amacyla ilenen suçlar genel <strong>ve</strong> özel af kapsamna alnamaz.” eklindehükümler tayan 3. fkra aynen korunmaldr. Son derece önemli siyasi propagandayasann etkili olabilmesi için siyasal partiler <strong>ve</strong> seçimlere ilikin yasalarda yaptrmabalanmas gerekir.Yeni Anayasa tasarsnda bu hükümlerin etkinletirilmesi gerekirken siyasi propagandayasa metinden tamamen çkarlm, orman yakmak, yok etmek <strong>ve</strong>ya daraltmak suçlarda dâhil olmak üzere her türlü orman suçunun genel <strong>ve</strong> özel af kapsamna alnmasnaimkân <strong>ve</strong>rilmitir. Bu düzenlemelerin yasalamas halinde siyasal partiler ormanlarntahrip edilmesine yol açacak siyasal propaganda yapabilecek <strong>ve</strong> bu tür suçlar genel <strong>ve</strong>özel af kapsamna alnabilecektir.(4) Aada belirtilen durumlar <strong>ve</strong> yerler dnda orman snrlarnda daraltma yaplamaz:a) Orman olarak muhafazasnda bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan hiçbir yarar görülmeyen <strong>ve</strong>tarm alanlarna <strong>ve</strong>ya baka alanlara dönütürülmesinde kesin yarar olduu tespit edilenyerler.b)23.07.2007 tarihinden önce bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan orman niteliini tam olarakkaybetmi olan tarla, ba, mey<strong>ve</strong>lik, zeytinlik gibi çeitli tarm alanlarnda <strong>ve</strong>yahayvanclkta kullanlmasnda yarar olduu tespit edilen araziler.444<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIc) ehir, kasaba <strong>ve</strong> köy yaplarnn toplu olarak bulunduu yerler.(5) Dördüncü fkrann (a), (b) <strong>ve</strong> (c) bentlerinde belirtilen yerlerin deerlendirilmesi <strong>ve</strong>yagerçek <strong>ve</strong> tüzel kiilere satlmas <strong>ve</strong>ya bedeli karl kullanm hakk <strong>ve</strong>rilmesi kanunladüzenlenir.Yeni taslakta orman dna çkarma ilemleri (2/A <strong>ve</strong> 2/B uygulamalar) 131. maddenin4. fkrasnn (a), (b) <strong>ve</strong> (c) bentlerinde ayr ayr düzenlenmitir. Buna göre 169. maddenindördüncü fkrasnn ilk cümlesi “Orman olarak muhafazasnda bilim <strong>ve</strong> fen bakmndanhiçbir yarar görülmeyen <strong>ve</strong> tarm alanlarna <strong>ve</strong>ya baka alanlara dönütürülmesinde kesinyarar olduu tespit edilen yerler” eklinde deitirilerek bu nitelikteki alanlarn her türlüamaç için orman dna çkarlmasna imkân <strong>ve</strong>rilmektedir. Bilindii gibi 169. maddenin 4.fkrasnda orman olarak muhafazasnda bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan hiçbir yarar görülmeyenyerlerin sadece “tarmsal” amaçlarla orman rejimi dna çkarlmas öngörülmütür. Budüzenleme orman olarak muhafazasnda kesin olarak yarar bulunmayan alanlarn turizm,yerleim, sanayi gibi her türlü maksatlar için orman dna çkarlmasna izin <strong>ve</strong>rmektedir.Bu ekilde 1982 Anayasasnn sistemine tamamen aykr bir yaklam benimsenmiolacaktr. Oysa mevcut düzenleme; ormanlarn korunmas, orman köylülerinin nakli<strong>ve</strong> kalkndrlmas gibi sosyal amaçlar gütmektedir. Mevcut hüküm Taslaktaki gibideitirilecek olursa orman <strong>ve</strong> toprak muhafaza karakteri tayan funda <strong>ve</strong> makiliklertamamen orman dna çkarlacaktr.169. maddenin 4. fkrasndaki 31.1<strong>2.</strong>1981 tarihinden önce orman niteliini kaybetmiolma koulu yeni taslakta 23.07.2007 tarihine çekilerek, 1982 - 2007 tarihleri arasndaigal edilen orman alanlarnn da orman dna çkarlmasna imkân <strong>ve</strong>rilmitir. Bu ekilde15.10.1961 tarihinden önceki igaller ile 15.10.1961-31.1<strong>2.</strong>1981 tarihleri arasndakiigallerden sonra 31.1<strong>2.</strong>1981-23.07.2007 arasndaki orman igalleri 3. kez affedilmiolmaktadr. Bu düzenleme ile büyük kentlerin civarnda <strong>ve</strong> yaylalardaki <strong>ve</strong>rimli ormanalanlarnda yaplan <strong>ve</strong> bir ksm için ykm karar <strong>ve</strong>rilen binlerce binann bulunduuorman alanlarnn da orman dna çkarlmasna izin <strong>ve</strong>rilmektedir. Bu düzenlemeorman yakp ykarak igal edenlerin nihai amaçlarna ulamasna üçüncü kez imkân<strong>ve</strong>rdiinden igal <strong>ve</strong> faydalanma suçlarnn katlanarak artmasna neden olacaktr. Böylebir düzenleme yerine, orman içindeki kaçak yaplar ne pahasna olursa olsun ykarakorman alanlarnn igali konusunda kararl bir tavr ortaya konulmal, 31.1<strong>2.</strong>1981 tarihiasla deitirilmemelidir.<strong>2.</strong>6.Çözüm ÖnerileriOrman snrlar dna çkarlan alanlar grupta toplanabilir;• 6831 Sayl Yasann 2/A maddesine göre orman dna çkarlan yerler.• Mera, klak, yaylak gibi hayvanclkta kullanlan <strong>ve</strong>ya bu amaçla kullanlmasndayarar görülen yerler. (Bu yerler 4342 sayl yasaya tabidir.• Tarla, ba, bahçe, mey<strong>ve</strong>lik, zeytinlik, fndklk, fstklk (Antep Fst) gibi çeitlitarm alanlarna dönütürülen <strong>ve</strong>ya tarm alan olarak kullanlmasnda yarar görülenyerler.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>445


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• ehir, kasaba, köy yaplarnn toplu olarak bulunduu yerleim sahalarYukardaki alanlar, Mera Yasas, Toprak yasas, Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklarn KorumaYasas, Boaziçi mar Yasas gibi deiik yasalarn kapsamna girebilirler. Korunanalan <strong>ve</strong>ya eylemli orman olabilirler. Bu durumlarda 2/B alanlarnn alt türleri ortayaçkmaktadr. Her kategorinin kendi hukuki statüsü içinde deerlendirilmesi zorunludur.Bu farkllklara dikkat etmek kaydyla dört türlü arazinin deerlendirilmesi konusundaSTK’lar aadaki önerilerde bulunmutur:• 2/A uygulamas korunmal acil hallerde depremzedelere de tahsis edilebilmelidir.• 2/B orman <strong>kadastro</strong>su tamamlanana kadar kat koullara balanarak sürdürülmeli<strong>ve</strong> orman <strong>kadastro</strong>su tamamlandnda tamamen kaldrlmaldr.• Mera, yaylak, klak gibi hayvanclkta kullanlan <strong>ve</strong>ya bu ekilde kullanlmasndayarar bulunan alanlar Mera Yasasna göre deerlendirilmelidir.• Tarm da kullanlan <strong>ve</strong>ya bu ekilde kullanlmasnda yarar bulunan yerler içgöçler <strong>ve</strong> ev<strong>ve</strong>lki tecrübeler nda gerçek orman köylülerine tahsis edilmelidir.(Bu öneriye tahsis ilemlerinin takibinde karlalacak zorluklar nedeniyle karçklmtr.)• Yerleim alan haline dönümü yerler yerleim alan tanm <strong>ve</strong> kriterleribelirlenerek bir plan dâhilinde, suçu özendirmeyecek <strong>ve</strong> rant yaratmayacakbiçimde burada bina <strong>ve</strong>ya tesisi bulunanlara rayiç bedel üzerinden satlarak ormanköylerinin nakli <strong>ve</strong> kalkndrlmas ile aaçlandrma ilerinde kullanlmaldr.• Bu öneriye baz sivil toplum kurulular kar çkarak ecri misil (Emsal kira)alnmasn savunmakta, bazlar ise kentsel dönüm planlar ile oluturulacakalanlardan bu kiilere hak tannmasn önermektedir. Dier bir öneri de yasada özelbir irtifak hakk tanmlanarak burada bina <strong>ve</strong>ya tesisi bulunan kiiler lehine irtifakhakk tesis edilmesidir.SONUÇ1. Orman dna çkarma ilemi <strong>ve</strong> çkarlan alanlarn deerlendirilmesikonusunda;Sonuç olarak orman dna çkarlan araziler niteliklerine <strong>ve</strong> halihazr durumlarnagöre orman açma <strong>ve</strong> igalini özendirmeyecek <strong>ve</strong> igalcilere rant salamayacak biçimdeçözümlenmeli, orman niteliinin kaybedildii tarih asla deitirilmemeli, 31/12/1981tarihinden sonra igal edilen alanlar derhal boaltlmal, orman dna çkarmada süreklilikarz eden orman olarak muhafazasnda yarar görülmeyen yerlere ilikin düzenlemelerkaldrlmal, 31/12/1981 tarihinden önce orman niteliini kaybeden yerlere ilikindüzenlemeler ise ormana zarar <strong>ve</strong>rmeyecek biçimde kat koullara balanmal, <strong>kadastro</strong>suyaplmayan ormanlarda bu ekliyle bir kez uygulanarak yürürlükten kaldrlmaldr. Buönerileri sralayacak olursak;• Orman dna çkarma ilemi orman <strong>kadastro</strong>su tamamlanana kadar eskiden olduugibi kat koullara balanarak sürdürülmeli <strong>ve</strong> orman <strong>kadastro</strong>su tamamlandndatamamen kaldrlmaldr.446<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Mera, yaylak, klak gibi hayvanclkta kullanlan <strong>ve</strong>ya bu ekilde kullanlmasndayarar bulunan alanlar Mera Yasasna göre deerlendirilmelidir.• Tarmda kullanlan <strong>ve</strong>ya bu ekilde kullanlmasnda yarar bulunan yerler içgöçler <strong>ve</strong> önceki tecrübeler nda gerçek orman köylülerine tahsis edilmeli,belli bir süre tahsis amacna uygun olarak kullanlmadnda geri alnp ormanadönütürülmelidir.• Yerleim alan haline dönümü yerler yerleim alan tanm <strong>ve</strong> kriterleri yenidenbelirlenerek bir plan dâhilinde, suçu özendirmeyecek <strong>ve</strong> arazi rant yaratmayacakbiçimde burada bina <strong>ve</strong>ya tesisi bulunanlara rayiç bedel üzerinden tahsis edilmeli,elde edilecek gelir orman köylerinin nakli <strong>ve</strong> kalkndrlmas ile aaçlandrmailerinde kullanlmaldr.• Orman dna çkarlan alanlardan belli özelliklere sahip olanlar; ilgili yasalarnçevrenin, doal <strong>ve</strong> kültürel varlklarn korunmasna ilikin hükümleri göz önündetutularak öncelikle bu amaçlara tahsis edilmeli, söz konusu yasalarn koruduukaynak deerlerine zarar <strong>ve</strong>recek ekilde kullanlmamaldr.<strong>2.</strong> Orman <strong>Kadastro</strong>su Konusunda:1- Orman vasf <strong>ve</strong> mülkiyetinin tespiti konusu oldukça karmak <strong>ve</strong> uzmanlk gerektirenbir itir. Bu nedenle, orman <strong>kadastro</strong>su, genel <strong>kadastro</strong>dan ayr olarak 6831 saylOrman Kanunu hükümlerine tabi klnm <strong>ve</strong> bu görev Orman <strong>Kadastro</strong> Komisyonlarna<strong>ve</strong>rilmitir. Orman vasf arazi <strong>ve</strong> belgeler üzerinde yaplacak çalmalarla belirlenir. Bubelgeler; amenajman planlar, 1/25.000 ölçekli memleket haritalar, hava fotoraar, suçtutanaklar, yangn tutanaklar, mahkeme kararlar gibi çeitli belgelerdir. Bu belgelerindeerlendirilebilmesi için geodezi <strong>ve</strong> fotogrametri bilgisi yannda toprak <strong>ve</strong> ekoloji, ormanbotanii, orman amenajman bilgilerine de ihtiyaç vardr. Orman mülkiyetinin kime aitolduunun tespiti ise orman yasalarnn mülkiyet <strong>ve</strong> kadastral durumda deiiklik yaratandüzenlemelerine tam olarak hakim olmay gerektirir. Bu konularda eksik bilgilerle karar<strong>ve</strong>rilemez. Aksi halde binlerce hektarlk ormann, orman saylmamas <strong>ve</strong>ya ormanolmayan bir yerin orman saylmas kuv<strong>ve</strong>tle muhtemeldir. Bu nedenlerle vasf tayiniileminin uzman orman mühendisleri tarafndan yaplmas gerekmektedir.• Orman vasf <strong>ve</strong> mülkiyetinin tayin <strong>ve</strong> tespiti özel bilgi <strong>ve</strong> uzmanlk gerektirir.Bu nedenle orman <strong>kadastro</strong>su yukardaki bilgilerle donanm tecrübeli ormanmühendislerince yaplmaldr.2- Orman Kanununun 7.maddesi gereince orman snrlamas orman <strong>kadastro</strong>komisyonlarnca yaplr. Bu kanun özel kanun olduu için öncelikle uygulanmas gerekir.Genel kanun olan 3402 sayl yasann 4.maddesi ile genel <strong>kadastro</strong> ekiplerinin bu ilegörevlendirilmesi genel kanun- özel kanun prensiplerine aykrdr. ayet her hangi birhusus özel yasada düzenlenmise öncelikle özel yasa hükümleri uygulanmaldr. Özelyasada hüküm bulunmadnda genel yasa uygulanr. Orman <strong>kadastro</strong>su konusundahem 6831 sayl yasada hem de 3402 sayl yasada düzenlemeler yaplmas bu kuralaaykrdr. Bu nedenle bu çelikinin giderilmesi gereklidir. Genel <strong>kadastro</strong> ekip <strong>ve</strong><strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>447


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIkomisyonlarnda görev alacak orman mühendislerinin seçiminde de yukarda esaslaragöre titiz davranlmaldr.• Orman <strong>Kadastro</strong> Komisyonlarnn asl görevi orman <strong>kadastro</strong>sudur. Genel<strong>kadastro</strong>nun orman alanlarndaki yetkisi istisnai durumlarda söz konusu olmal,ekip <strong>ve</strong> komisyonlarda görev alacak orman mühendislerinin seçiminde titizdavranlmal, <strong>kadastro</strong> <strong>ve</strong> mülkiyet konularnda deneyimli olanlar seçilmelidir.KAYNAKLARAras, C. Açklamal – çtihatl Orman Kanunu, Adil yaynevi, 2002, Ankara.Ayanolu, S. Türk Hukukunda Orman <strong>Kadastro</strong>su, .Ü.Orman Fakültesi Dergisi Seri B, Cilt 44Say 1-2 1994.Ayanolu, S. Orman Snrlar Dna Çkarlan Alanlarn Deerlendirilmesi Konusunda KarlalanHukuksal Sorunlar, TOD sunulmu bildiri.I.Çevre <strong>ve</strong> Ormanclk uras Kararlar 22-24 Mart 2005 AntalyaAyanolu, S. Orman <strong>Kadastro</strong>su, Yaynlanmam ders notlarOrman <strong>Kadastro</strong>su Ve 2/B Sorunu Sempozyum Bildiriler Kitab, HKMO stanbul ubesi, 17-18Eylül 2004, stanbulAYGEN, D. 2000. Gerekçeli- Açklamal- çtihatl Orman Kanunu, Cilt II, Yetkin Basmevi, Ankara.ISBN 975-464-143-9.MESTAV, M. 2001. Açklamal- çtihatl Orman Kanunu <strong>ve</strong> lgili Mevzuat, Yayn Matbaaclk,Ankara. ISBN 975 975664-0-4.KAYGANACIOLU, M.R., RENDA, N., ONURSAN, G. 1976. Gerekçeli Açklamal- çtihatlOrman Kanunu <strong>ve</strong> lgili Mevzuat, Olgaç Matbaas, Ankara.Veliolu, N. Orman Snrlar Dna Çkarlan Arazilerin Deerlendirilmesi Konusunda KarlalanHukuksal Sorunlar, .Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2004..Ü. Orman Fakültesi Görüü, Yeni Anayasada Yer Almas Uygun Görülen Orman Ve Ormanclklalgili Hükümler Hakknda Komisyon Raporu, <strong>2008</strong>.448<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIORMAN KADASTROSU SORUN ODAKLARIHüseyin ÜLKÜHKMO Krsal <strong>ve</strong> Kentsel Alan Düzenleme Komisyonu BakanÖZETÜlkemizde orman <strong>kadastro</strong>su halen tamamlanamamtr. Yaplan birçok orman<strong>kadastro</strong> haritalar ise Büyük Ölçekli <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Harita</strong> Bilgileri Üretim Yönetmelii’ne(BÖHHBÜY) uygun üretilmediinden tescil edilememektedir. Bu durum hem <strong>kadastro</strong>çalmalar srasnda hem de kentleme sürecinde mülkiyete ilikin çok önemli sorunlaryaratmaktadr.Örnein orman <strong>kadastro</strong>su yaplp tescil edilemeyen <strong>ve</strong>ya orman <strong>kadastro</strong>su henüzyaplmam ancak <strong>kadastro</strong>su (tapulamas) yaplm yerlerdeki orman <strong>ve</strong> 2B alanlarndaHazinenin özel mülkiyeti <strong>ve</strong>ya belediye adna parseller oluturularak tapuya tescilleriyaplabilmektedir. Üstelik sorun bu aamada kalmamakta Hazine özel mülkiyetindeki<strong>ve</strong> belediyeler adlarna tescil ettirdikleri bu parselleri bedeli karl özel kiilere <strong>ve</strong>yakooperariere satmaktadrlar.Ayrca bu alanlar kamu eliyle uygulama imar planlaryla, parselasyon planlar yaplarakkent parçasna dönütürülmektedirler. Orman daresinin gecikerek açt davalarsonucunda yasalara aykr olarak oluturulan özel mülkiyet iptal edildiinden hazine,belediye, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü tazminat davalaryla karlamaktadrlar.Anahtar sözcükler: <strong>kadastro</strong>, orman <strong>kadastro</strong>su, 2B, mekansal bilgi sistemi, fstkçam.1- GRÜlkemizde orman alanlarnn, 2B alanlarnn, meralarn, yaylak, klaklarn, sitalanlarnn, ky alanlarnn, su havzalar <strong>ve</strong> koruma snrlarnn kadastral paftalarnda <strong>ve</strong>tapu kütüklerinde <strong>kadastro</strong> tekniine <strong>ve</strong> hukukuna uygun ilenmi biçimde görülememesigünümüzde yaanan tanmaz mülkiyeti sorunlarnn temelini oluturmaktadr. Bu bildirideorman <strong>kadastro</strong>su sorun odaklar ele alndndan konu bu çerçe<strong>ve</strong> ile snrlanmtr.<strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> orman <strong>kadastro</strong>su sorunlarnn Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü (TKGM)<strong>ve</strong> Orman Genel Müdürlüü’nce (OGM) egüdüm içinde <strong>ve</strong> öncelikle çözülmesizorunludur. Bu durum gerçekletirilmeden Türkiye’de arazi <strong>ve</strong> arsa yönetiminin bilimsel,teknik <strong>ve</strong> hukuki olarak yaama geçirilmesi olanakszdr. Bunun için de ülke koordinatsistemine göre güncel, gü<strong>ve</strong>nilir biçimde arazi <strong>ve</strong> kadastral haritalar üzerinde tanmazlarnsnrlar belirtilerek “mekansal bilgi sisteminin altyapsnn” TKGM’ce oluturulmasgerekmektedir. Amaçlanan bu noktaya gelinebilmesi için yaplan orman <strong>kadastro</strong>su <strong>ve</strong><strong>kadastro</strong> çalmalarnda ise birçok sorunlar yaanmaktadr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>449


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu bildiride orman <strong>kadastro</strong>su haritalarndaki yanlln yansmas olarak Mula merkezilçe Kran köyü <strong>kadastro</strong> çalmas sorunu bir örnek olay olarak ele alnmtr.Bunun yannda orman içi köylerden özellikle geçimlerini fstk çamlarndan salayanköylüler 6831 sayl kanunun (Deiik: 5.11.2003 – 4999/1MD) 1/H maddesinde “ormansnrlar içinde <strong>ve</strong>ya bitiiinde tapulu” olmayan yerlerin orman saylmasndan ötürüköylerinde <strong>kadastro</strong> yaplmasn istememektedirler.Örnein Mula’nn Yataan lçesinde Katranc, Gökgedik; Milas lçesi Çamlyurt,Ortaköy, Akkovanlk, Kayaba köylerinde bu tür sorunlar yaanmaktadr. Aydn liKoçarl lçesi Mazon bölgesindeki 13 köyde de ayn sorun vardr. Söz konusu köylerdeköylüler orman <strong>kadastro</strong>sunun kendileri aleyhine olacak biçimde yapldn, ayn yasannzmir Bergama Kozak bölgesinde ise köylülerin lehine uygulanp, fstk çamlarna tapu<strong>ve</strong>rildiini örnek göstermektedirler.Sorunlar daha iyi irdeleyebilmek için Yataan Katranc <strong>ve</strong> Gökgedik köylerine giderekaratrmalar yaptm. Aydn Koçarl Mazon bölgesi Orman Köyleri Tarmsal Kalknma<strong>ve</strong> Çam Fst Sat Kooperati Bakan <strong>ve</strong> muhtarlarla görümelerde bulundum. Çall<strong>ve</strong> Mersinbeleni köylerine giderek yerinde incelemeler gerçekletirdikten sonra orman<strong>kadastro</strong> sorunlarn resmi yazmalar <strong>ve</strong> ilemler üzerinden de inceleyerek sorunodaklarn ortaya koymaya çaltm. Orman Yasasnn farkl uyguland belirtilen zmir-Bergama Kozak yaylas köylerinde, <strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> Tapu Sicil Müdürlüklerinde incelemeleryaparak konuya açklk getirmek istedim.Orman <strong>kadastro</strong>sunun yaplmamas yannda yaplan orman <strong>kadastro</strong> çalmalarna ilikinharitalarn kadastral teknik standartlara uygun olmamas nedeni ile tapu sicillerine kaytedilememeleri yüzünden orman alanlar belediyeler <strong>ve</strong>ya hazine adna tescil edilerek özelmülkiyete konu yerler haline getirilebilmektedir. Ayrca bu yerler imar plan kapsamnaalnarak belediyeler, Hazine, Belediye <strong>ve</strong> TOK tarafndan yap kooperatierine <strong>ve</strong>yakiilere satlabilmektedir. Bu durumlar dava konusu olmakta yurttalarn tapuya <strong>ve</strong> devletegü<strong>ve</strong>nini sarsmaktadr. Ayrca iyi niyetle arsa satn alan kooperatier, belediye, Tapu<strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü aleyhine dava açmak zorunda kalmaktadrlar. Antalya/Merkez ilçe Kütükçü <strong>ve</strong> Adana/Yüreir/Boynuyoun köylerinde yaanan bu tür örnekolaylar sizlerle paylamak istedim.Günümüz Türkiye’sinde 2B alanlarnn satlmas yönünde kamuoyu oluturmak içinsürekli örnek gösterilen Sultanbeyli örneinde ahslara ait özel mülkiyet karmaas<strong>ve</strong> igal sorunlarna dayanan imar sorunlarnn 2B alanlarnn satn salayacak yasaldüzenlemelerin yaplmasna dayanak göstermek amacyla çözümsüzlüe terk edilenkonular olduunu gündeme getirmek istedim.2- ORMAN KADASTROSU SORUNLARI<strong>2.</strong>1. Kran Köyü Orman <strong>Kadastro</strong> SorunuYaptmz aratrmada ulatmz bilgilere göre, Mula merkez ilçeye bal Kranköyünün orman <strong>kadastro</strong>su 1967 ylnda, 2B uygulamas çalmalar da 1988 ylnda450<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIyaplmtr. Orman tahdit haritas1/25000 ölçekli memleket haritasnn1/10000 ölçee büyütülmesi ile eldeedilen altlk üzerine çizilmitir. 2005ylnda ise Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> GenelMüdürlüü’nce (TKGM) saysalkadastral harita yapm ii ihale edilmi,2006 ylnda da <strong>kadastro</strong> çalmalarnabalanmtr.Saysal harita yapm ii srasnda1967 ylnda yaplm olan ormantahdit snrlarnn (OTS) idaresitarafndan görevlendirilmi olanorman mühendisince zemindeaplike edilen OTS noktalar esasalnmtr. Uygulama sonunda3520 parselin tahdit <strong>ve</strong> tesbitiyaplmtr. Üretilen saysalkadastral haritalar ile orman tahditharitalarnn karlatrlmasnda iseblok kaymalar olduu görülmütür.Sorunun 1967 ylnda yaplan ormantahdit haritasndan kaynaklandsaptanmtr. Bu konuda <strong>Kadastro</strong>Müdürlüü; 179 nolu Orman<strong>Kadastro</strong>su Komisyonu <strong>ve</strong> MulaOrman letme Müdürlüü ile bir“mutabakat zapt” imzalama önerisinde bulunmutur. Mula Orman letme MüdürlüüOrman Tahdit Komisyonunca 1967’de tahdit haritas yapld için mutabakat zaptnimzalamamtr.Sorun daha sonra 179 nolu Orman <strong>Kadastro</strong> Komisyon Bakanl <strong>ve</strong> Mula Ormanletme Müdürlüü yetkililerince yerinde incelenmi; bu inceleme sonunda düzenlenen11.09.2006 tarihli “Arazi nceleme Tutana” nda özetle:• “Orman tahdit haritas, tutanak, hava fotograar, <strong>Kadastro</strong> Müdürlüü’nünçalmalar sonucu olumu pafta örnei <strong>ve</strong> zeminde yaplan incelemelersonucunda orman tahdit haritasnn zemindeki orman snrlarna uygun olmadzemindeki orman snrlarndan farkl yerlerde harita üzerine çizilmi olduu”,• Gerek 1967 ylnda 6831 sayl yasaya göre, “gerekse 1988 ylnda 3402 saylKanuna esas 3302 sayl yasa uygulama çalmasnda orman <strong>kadastro</strong>su ölçüilerinin yaplmad, haritalarn B.Ö.H.Y.Yönetmeliine uygun olmad,”<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>451


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• “Kran köyünde yaplan inceleme sonucunda yukarda bahsedilen fenni hatalarnyönetmelik gerei Koordinatör <strong>ve</strong> <strong>Harita</strong> Mühendisi tarafndan incelenerektesbitinin yaplmas, 6831 Sayl Kanunla Deiik 3302 sayl yasann 2/B maddeuygulamasnn hukuken sonuçlandrlmas için Orman <strong>Kadastro</strong> Komisyonugörevlendirilmesi gerektii belirlenmitir.” sonucuna varld dile getirilmitir.Burada belirtilmesi gereken en önemli nokta Kran köyünde <strong>kadastro</strong>su yaplan 3520parselin orman tahdit haritalar ile karlatrmas yaplmadan <strong>Kadastro</strong> Müdürlüü’nceilanlar yaplm olsa idi tüm parseller mahkemelik olacakt. Ormanla bark olan Kranköylüleri ormanla daval hale gelecekti. Orman letme Müdürlüü <strong>ve</strong> Orman TahditKomisyonu yetkilileri konu üzerine dikkatle eilmeselerdi, yanl <strong>ve</strong> teknik standartlarauygun olmayan haritalarn esas alnmas yönüne gidilecek, böylece Kran köylülelerininmülkiyet haklar <strong>ve</strong> orman alan snrlarnn eldeki tüm bilgi, belgelere <strong>ve</strong> zemine uygunbiçimde belirlenme olana ortadan kalkacak, hukuken tam bir çkmaza girecekti.Köyde görütüümüz köylüler ile onlar adnagörü bildiren <strong>Kadastro</strong> bilirkiisi Hasan Ylmazise bize aynen unlar söyledi: “Biz <strong>kadastro</strong>yabaladmzda ‘buras orman diyorsanz czmayn’dedik. Bir mahkeme dosyasnn masrafn bendendaha iyi bilirsin. ddiaya mahkemeye gerek yok.”Kran köyü muhtar Mehmet Gedik ise bizi Ormandaresi’nin toplu kesim yaptktan sonra ormansnrlarn tel çitle çevirdii yerlere götürdü. Tel çitlerigöstererek; “Biz <strong>kadastro</strong> ölçüsü srasnda ormann tel çitlerini esas aldk. Bazlarmzntarlalarnn bir ksm gördüünüz gibi ormann tel çitleri içinde kald halde buras bizimdemedik” dedi. Ormanla davalk olmama konusunda görüebildiimiz tüm köylüler görübirliinde idi.Mula <strong>Kadastro</strong> Müdürlüü 21.0<strong>2.</strong>2007gün <strong>ve</strong> 668 sayl i program konuluyazsyla Kran köyünün “Mula ili, III.Grup Saysal Kadastral <strong>Harita</strong> Yapmiinin ihale kapsamndan çkarlarakyaplmayan ilemlerin, köylerdekiorman çalmalarnn bitiminemüteakip <strong>kadastro</strong> çalma programnaalnmas”n Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> 18.Bölge Müdürlüü’nün olurlarna arzetmitir. Genel Müdürlük makam“orman snrlar ile ilgili sorunlarnedeniyle <strong>kadastro</strong> çalmalar tamamlanamayan Kran köyünün Bölge Müdürlüü’nünde 03.09.2007 tarih <strong>ve</strong> 466 sayl yazsndaki uygun görüü dorultusunda ihale kapsamdna çkarlmas”na 01.10.2007 tarihinde olur <strong>ve</strong>rmitir.452<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIMays <strong>2008</strong>’de Mula l Temsilcimizükrü Telli ile Kran köyüneinceleme için gittiimizde OrmanBakanlnca Kran köyünde 6831sayl kanunun 3302 sayl yasa iledeiik 2/B maddesinin hukukensonuçlandrlmas için görevlendirilenOrman <strong>Kadastro</strong> Komisyonuçalmalarn sürdürmekteydi. Bu ilembittikten sonra <strong>kadastro</strong> ilemlerininsonuçlanmas mümkün olacaktr.<strong>2.</strong><strong>2.</strong> Katranc Köyü Orman <strong>Kadastro</strong> SorunuMula/Yataan/Katranc Köyü orman <strong>kadastro</strong>su sorunu konusunda incelediim ilk dosyaBabakan Abdullah GÜL’e yazlan 26.11.2002 tarihli dilekçe ile balamaktadr. KatrancKöyünden Mehmet AVCI el yazs ile yazd söz konusu bu dilekçesine; “DeerliBabakanm aldm kalemi elime yazyorumaklmn erdii kadar önce baarlardiler Hükemitiyle muhalefetiyle Cumhurbakanmzbata olmak üzere hepinizecet hzyla çalmanza temannaeder ilerinizde baarlar dilerim” diyebalyor. Kendisini tanttktan <strong>ve</strong> muhtarlareletirdikten sonra da köylerinde“orman mülk ayr” mnn yapldn;“Tapu <strong>Kadastro</strong>” nun geçmediini; “çamfstk aaçlarnn tapusunu almak için yllardanberi ura” tklarn; “Bir çözüm olmad” n belirtiyor.Dilekçesinin 2 inci sayfasnda da: “Deerli Babakanm, Cumhurbakanm, MeclisBakanm, Ana Muhalefet Bakanm, Biri birinden güzel millet<strong>ve</strong>killerim u konuyu elebirlik Aln Bu Sorunumu çözün güçlü çözün hepinizin katks olsun” diye devam ediyor.Babakanlk dilekçeyi 11.1<strong>2.</strong>2002 gün <strong>ve</strong> 8880 sayl yazlaryla Bayndrlk <strong>ve</strong> skanBakanlna iletiyor. Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü 06.01.2002 (3) gün <strong>ve</strong> 12 saylyazs ile anlan köyün 2003 yl çalma programna alnabilme imkanlarnn aratrlmasiçin Yataan <strong>Kadastro</strong> Müdürlüü’ne direktif <strong>ve</strong>riyor.Yataan <strong>Kadastro</strong> Müdürlüü 16.01.2003 gün <strong>ve</strong> 43 sayl yazsnda Denizli Tapu <strong>ve</strong><strong>Kadastro</strong> Bölge Müdürlüü’ne özetle;• “1996 yl programna alnan Katranc Köyü <strong>kadastro</strong> çalma alan 3402 sayl<strong>Kadastro</strong> Kanunu’nun 4. maddesi gereince, orman tahdidi <strong>kadastro</strong> komisyonunca6831 Sayl Orman Kanun’nun 1.madde uygulama çalmalar balatlm,yasa gerei köyde youn olarak bulunan fstk çamlarnn orman tahdidi dna<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>453


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIçkarlmamasndan dolay, muhtarlkla birlikte tutanak tutulup, orman tahdidiçalmalarndan vazgeçilmitir.”• “Köy; 1997 <strong>ve</strong> 1998 yllarnda da çalma programna alnm, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong>Genel Müdürlüü’nün ...(merkez emri) ile Katranc Köyünün mevcut sorunlargiderilince çalma programna alnmak üzere 1998 yl çalma programndançkarlmtr.”• “Katranc Köyünün ormanla sorununun çözümlenmesi halinde; ileriki yllardamevcut personel saysna göre çalma programna alnmasnn uygun olaca...”bilgilerini sunuyor. Ayn yaz Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü’ne de iletiliyor.Katranc köyü muhtar da Babakanlk özel kalemine <strong>ve</strong>rdiitarihsiz dilekçesinde;• Dörtyüz hane 1.500 nüfuslu köylerinin geçim kaynannkünar çam olduunu,• 1932 yllarna ait tapularnn 1945’li yllarda çkan ormankanunuyla geçersiz kaldn,• Yapt aratrmalar sonucunda zmir li’nin Bergamalçesi’nin baz köylerinde ayn sorunla karlaldn <strong>ve</strong> ovatandalarn tapular <strong>ve</strong>rilerek, sorunlarnn çözüldüünü,• Geçim kaynaklarnn sadece fstk çam olmas nedeniile dedelerinden halan haklarnn devamn salayacaktapularnn kendilerine <strong>ve</strong>rilmesinde yardmc olmasn,• 2002’de yaplan genel seçimde köylerinde Adalet <strong>ve</strong> Kalknma Partisinin sandktanbirinci parti olarak çktn,• Yerel seçimlerde de AKP’yi birinci parti olarak destek saladklarn,• Kendisinin ayn zamanda AKP üyesi <strong>ve</strong> delegesi olduunu,• Dilekçe ekinde adlar <strong>ve</strong> imzalar bulunan köy halk ile birlikte maduriyetleriningiderilmesini istediklerini belirtiyor.Denizli Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bölge Müdürlüü 07.03.2006 gün <strong>ve</strong> 083 sayl yazlaryla budilekçe suretini <strong>ve</strong> eklerini Yataan <strong>Kadastro</strong> Müdürlüü’ne ileterek; konunun incelenipMüdürlük görülerinin 28.03.2006 tarihine kadar Bölge Müdürlüü’ne gönderilmesiniistiyor.23.03.2006 tarihinde Yataan <strong>Kadastro</strong> Müdürlüü hizmet binasnda yaplan toplantdadilekçe sahibi Katranc köyü muhtar Hüseyin KOCAGÖZ orman <strong>kadastro</strong>su sorununu<strong>ve</strong> bu sorunun çözümünde <strong>kadastro</strong>dan isteklerini özetle öyle dile getiriyor:• “Köyümüzde 1989’lu yllarda, 6831 Sayl Orman Kanunu’nun 1.madde çalmasorman tahdit komisyonunca yaplm, noktalar zeminde iaretlenmi, hala tespitedilen noktalar yerinde olup, bu tesbitler bizzat Orman Bakanl Orman GenelMüdürlüü tarafndan görevlendirilen orman tahdit komisyonu tarafndan454<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIyaplm, ancak yaplan bu çalmaya köy halk olarak hiç itirazmz olmamasnaramen, kendilerince yaplan bu tahdit çalmas Orman Bölge Müdürlüü’nceaskya çkartlmam, ....bu çalmalarla ilgili bütün dosyalar Mula Orman BölgeMüdürlüü’nde bulunmaktadr.”• “Bizim <strong>Kadastro</strong> daresinden isteimiz; asl sorunumuzun fstk çamlarndankaynaklanan orman tahdit sorunu olduunun dile getirilerek, sorunun çözümü içinmuhatabn Orman Bakanl tekilatnn olduunun Babakanlk Özel KalemMüdürlüü’ne bildirilmesi, sorunumuzun çözümü için bizlere destek olunmasdr.”Sorunu sadece dilekçelerden <strong>ve</strong> resmiyazlardan izleme <strong>ve</strong> incelemekleyetinmedim. Orman <strong>kadastro</strong>su sorunoda haline gelmi Yataan/Katranc,Gökgedik, Turgutlar; Milas/Çamlyurt,Ortaköy, Akkovanlk Kayabaköylerinden Katranc <strong>ve</strong> Gökgedik’egiderek yerinde incelemeler yaptm.lk duramz Katranc köyü oldu.2 Mays <strong>2008</strong> tarihinde muhtar <strong>ve</strong>köylülerle köy kah<strong>ve</strong>sinde bulutuk.Katranc köylüleri öylesine dertli kikendileri soruyor, kendileri yantlyor:• Bu aaçlar kaç yllk ?• 150 – 200 yllk.• Orman Kanunu ne zaman çkt ?• 1945 (onlarn belirttii)• Sizin gibi memurlar masada oturduu yerden orman devletleti’ demiler; altndane var kimler var, bakmadan karar <strong>ve</strong>rmiler.Muhsin Karaka ise “Biz bu ülkenininsan deiliz, nikahsz yayoruz” diyor<strong>ve</strong> soruyor;“Baba biz <strong>ve</strong>rgilerimizi ne zamana kadarödedik ?”“1962’ye kadar ödedik” diyor babasOsman Karaka.Ramazan Karaolu da; “1997’de<strong>kadastro</strong> geldi. Brakn dedik. Sadeceevler ölçülecek. Çam olmadktan sonra,evlerimizi alsnlar. Bizi sürsünler buradan...”<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>455


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIMuhtar Hüseyin KOCAGÖZ ise; “Fstkçamlarnn tapular <strong>ve</strong>rilecek diyorlar ama<strong>ve</strong>rmiyorlar. Söz dedikleri yerde kalyor”diyor <strong>ve</strong> gazete haberini gösteriyor.Katranc muhtarna göre; “Katrancmuhtar Hüseyin Kocagöz millet<strong>ve</strong>kiliolursa, Babakan da Mula’dan olursa busorun çözülecek.”<strong>2.</strong>3. Gökgedik Orman <strong>Kadastro</strong>SorunuGökgedik’e geldiimizde kah<strong>ve</strong>ye uramadk. Önümüze çkan bir köylü ile görümeyiyeledik. Köyün tamamn gören tepedeki bir e<strong>ve</strong> vardk.Gökgedik’li Mehmet nan <strong>ve</strong> ei ile yaamlarngeçirdikleri evlerinin önünde dudun gölgesindeorman kadastosu sorununu konutuk. Mehmetnan <strong>ve</strong> ei geçim <strong>ve</strong> gelir kaynaklarnn çam fst“künar” olduunu özellikle vurguladlar. Konumasorunun çözüm noktasna geldiinde suskunlatlar.Sorunun çok anlatldn, anlatmann yllardan beribir çözüm getirmediini belirtir gibi bakyorlardyüzümüze. Çay, kah<strong>ve</strong> içmemiz için srar etmekten degeri durmadlar. Evleri Gökgedik köyünü <strong>ve</strong> çevresini görebilen, asrlk fstk çamlarnnhemen yanbanda toprak daml eski bir ev. Bitiiinde oullarna yaptrdklar evinçats kiremitle örtülü ama kendi evlerini yaam<strong>ve</strong> kültür deerleri ile birlikte korumular.Avlularnda fstk çam kozalaklaryla; itebizim geçim kaynamzn “künar” olduununkant der gibi bir fotograa karlayorsunuz.Bizlerden sorunlarnn çözümü için yardmistemek yerine, bizimle geçmiin güzel günlerinipaylamak istemeleri bizi daha çok etkiledi.Suskunluklar bütün konuulanlardan daha çokey anlatyordu...<strong>2.</strong>4. Aydn/Koçarl/Mazon Bölgesi Köyleri’nin <strong>Kadastro</strong> SorunuKoçarl’da Dursun ÖZDEMR-Koop.Bakan <strong>ve</strong> Gaffarlar Köyü muhtar; Hasan ESN-Muhtarlar Dernei Bakan, Koop <strong>2.</strong>Bakan <strong>ve</strong> Kzlcabölük köyü muhtar; TurgutDURMAZ-Mersinbelen Köyü muhtar; Ali SÖKEL-Esentepe Köyü muhtar ile kah<strong>ve</strong>deyaptmz görümede, Mazon bölgesindeki köylülerin; çam fst, zeytin <strong>ve</strong> hayvanclküretiminden elde ettikleri gelirlerle geçimlerini saladklarn belirttiler. Asl gelirlerininise fstk çamlarnn “künar”larndan olutuunu vurguladlar.456<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIÖle yemeinden sonra hep birlikteMazon bölgesini incelemek üzereyola çktk. lk duramz Satrlarköyünden, Hasan Kabac’nn tapulutarlasnda yetitirdii fstk çamloldu. Satrlar köyü 1950’li yllardatapulama görmü. O yllarda 1kilogram zeytinya ile bir kilogramçam fst alnrm. Ancak yllargeçtikçe çam fstnn yat artm.Günümüzde 1 kilogram çam fst ile7-8 kilogram zeytinya alnabilirduruma gelinmi. Bu nedenle çevre köyler ormana yakn yerlerdeki tarlalarna zeytinyerine fstk çam dikmeye balamlar. Bunun son örneini de yolun hemen yanndakiyeni dikilmi fstk çam danlarnda gördük.Daha sonra Çall köyü köy yerleik alanndaMustafa Yardm’a ait 100 ya üzeri <strong>ve</strong> 15 yagrubu arasndaki tapusuz fstk çamlarnavardk. Köyün bitiiinde dip temizliiyaplm fstk çamlarn gösterdiler. Diptemizliini hem <strong>ve</strong>rimi arttrmak hem deyangn önlemek için yaptklarn belirttiler.Mersinbelen Köyü giriinde DurmuÇömen’e ait incir, zeytin <strong>ve</strong> fstk çamlarnnyerald tapusuz tarlann fotografnçektikten sonra Mazon Bölgesi kalkndrmakooperati inaat sahasna ulatk.Kooperatif fstk ileme fabrikasnn heminaatn, hem de makinalarn yeniliyordu.7000 nüfuslu 14 köye hitap eden Mersinbelenköyü S.S.MAZON Bölgesi Orman Köyleri Tarmsal Kalknma <strong>ve</strong> Çam Fst SatKooperati aktif bir kooperatif.Muhtarlar:• Fstk çam künarnn ortalama yatnn 45 YTL.- olduunu,• Bundan dolay bölgelerinin hiç göç <strong>ve</strong>rmediini,• Mazon bölgesi halk lehine kanun çkarlmadan yaplacak tapulama (<strong>kadastro</strong>)çalmalarnn bölge halknn tamamn mahkemelik edip, madur durumadüüreceini,• Bu nedenle 20.09.2006 tarihinde tapulama çalmalarnn ertelenmesi için AydnValilik Makamna ortaklaa dilekçe <strong>ve</strong>rdiklerini,<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>457


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• “1950’li yllarda ayn statüdeki Bergama Kozak bölgesi halkna fstk çamlarnntapusu” nun <strong>ve</strong>rildiini, Ayn haklarn Anayasann eitlik ilkesine dayanarak neeksik, ne fazla kendilerine de <strong>ve</strong>rilmesini istediklerini dile getirdiler.Muhtarlar Mersinbeleni’nde “Mazon”adnn“Amazon”dan geldiini belirterek, “öyle biretrafa bakn, gördüünüz bu fstk çam ormanlarAmazon ormanlarnn kardeidir .Bu kardeliinçalar boyu sürmesini istiyoruz biz.” dediler.Dönüte hep birlikte Koçarl Kaymakamnauradk.Mazon bölgesi <strong>kadastro</strong> çalmalar hakkndaresmi yazmalar üstünde yaptm inceleme <strong>ve</strong>aratrmalarda ise aadaki bilgilere <strong>ve</strong> belgelereulatm:Aydn – Koçarl lçesi Mazon bölgesindeki Çall,Gaffarlar, Dereköy, Akmescit, Kzlcabölük,Mersinbeleni, Çeme, Sapalan, Karaaaç,Karacaören, Yacdere, Kullar, Gözkayasköylerinin <strong>kadastro</strong> ihaleleri Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü tarafndan 21.06.2006tarihinde Ankara’da yaplmtr. Aydn <strong>Kadastro</strong> Müdürlüü 13 köy muhtarndan,bilirkiilerin 14.08.2006 tarihine kadar seçilmesini istemitir. Köy muhtarlar 23.08.2006tarihli dilekçeleri ile köylerinde <strong>kadastro</strong> yaplmasn orman <strong>ve</strong> snr problemleri nedeniile istemediklerini, bu nedenle bilirkii seçemediklerini bildirmilerdir.Bunun üzerine müdürlük dilekçe <strong>ve</strong>ren köyler için 25.08.2006 tarihli yazlaryla KoçarlKaymakamlna bilirkii seçimi için yaz yazm, sonuçta 13 köyde Kaymakamlnçabalar ile bilirkii seçilerek yeminleri 5-13/09/2006 tarihlerinde yaptrlmtr.Karaaaç, Karacaören <strong>ve</strong> Sapalanköylerinde <strong>kadastro</strong> çalmalarna20.09.2006 tarihinde balanmtr.5304 Sayl Yasa ile yaplan deiikliegöre Orman Tahdid ekibinin yaptorman snrlamalar her üç köyünhalk tarafndan “kendilerinin bakpgözettii çam fstklar <strong>ve</strong> küçükçapl meeliklerin ormanlk alandabraklmas, bu yerlerin adlarnayazlmayaca, orman tahdidinin buekilde sonuçlanmas halinde köylerinde <strong>kadastro</strong>ya tabi alanlarn kalmayaca”gerekçesiyle kabul edilmediinden, çalmalar engellenmitir. Bu nedenle her üç köyde<strong>kadastro</strong> çalmalar durdurulmutur.458<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIS.S. Mazon Bölgesi Orman Köyleri Tarmsal Kalknma <strong>ve</strong> Çam Fst Sat Kooperati<strong>ve</strong> 13 köy muhtar Aydn Valiliine yazdklar 20.09.2006 tarihli dilekçelerini 28.09.2006tarihinde l Tarm Müdürlüü’ne <strong>ve</strong>rmilerdir. (Ek-1)Karaaaç, Karacaören <strong>ve</strong> sapalan köylerindeki çalmalar örnek alan 13 köy muhtarile Mazon Bölgesi Orman Köylülerini Kalkndrma Kooperati, 01.11.2006 tarihindetopluca <strong>kadastro</strong> çalmalarnn durdurulmas için Koçarl Kaymakamlk Makamna dadilekçe <strong>ve</strong>rmilerdir.06.11.2006 tarihinde Koçarl Öretmen evinde; 21.1<strong>2.</strong>2006 tarihinde Koçarl Ormandeposunda; 05.0<strong>2.</strong>2007 tarihinde Aydn Orman letme Müdürlüü lokalinde; 09.0<strong>2.</strong>2007Koçarl Öretmen evinde Çevre <strong>ve</strong> Orman Bakanl merkez <strong>ve</strong> tara birim yetkililerinin,Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü merkez <strong>ve</strong> tara birim yetkililerinin <strong>ve</strong> 13 köymuhtarnn katld ikna <strong>ve</strong> çözüm üretme toplantlar yaplmtr. Ancak sonuçta 13köyün muhtar mevcut uygulama çerçe<strong>ve</strong>sinde yaplacak orman tahdidi <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong>çalmalarna kar olduklarn bildirmilerdir. Bu nedenle Mazon Bölgesindeki 13köyün <strong>2.</strong>Grup ihale kapsamndan çkarlmas ile ilgili olarak 30.04.2007 tarihinde AydnValiliinden olur alnmtr.Sorunun çözümü için, Aydn l Tarm Müdürlüü çkl 29.09.2006 gün <strong>ve</strong> 12766 saylAydn Valilii’nin gerei için TBMM Bakanlna, Babakanla, Tarm <strong>ve</strong> Köy leriBakanlna, Çevre <strong>ve</strong> Orman Bakanlna, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüünedatml yazs çok anlaml <strong>ve</strong> üzerinde durulmas gereken bir yazdr. Bu nedenle yaz(Ek-2)’de aynen <strong>ve</strong>rilmitir.Çevre <strong>ve</strong> Orman bakanl Orman genel Müdürlüü sözkonusu yazya cevaben AydnValilii’ne gönderdii 16.11.2006 gün <strong>ve</strong> 3117 sayl yazsnn son bölümünde aadakiaçklamalar yapmtr:“Konu, ilgi yazlarnz <strong>ve</strong> eki dilekçedeki hususlar kapsamnda Genel Müdürlüümüzceetra bir ekilde deerlendirilmi olup;6831 sayl Orman Kanununun 1. maddesi (H) bendin de “Orman snrlar içinde <strong>ve</strong>yabitiiinde tapulu, orman snrlar dnda ise her türlü tasarruf belgeleriyle özel mülkiyettebulunan <strong>ve</strong> muhitin hususiyetlerine göre yetimi <strong>ve</strong>ya yetitirilecek olan fstk çamlklar<strong>ve</strong> palamut meelikleri dahil olmak üzere her nevi mey<strong>ve</strong>li aaç <strong>ve</strong> aaççklar ormansaylmaz” hükmünün yer ald,Orman <strong>Kadastro</strong> Yönetmeliinin “Vasf Tayininine göre Esas Olacak Tanmlar” balkl23. maddesi, 6831 sayl Kanunun 1.nci maddesinin (H) bendinde geçen fstk çamlklar<strong>ve</strong> palamut meelikleri kamu emlaki niteliinde de bulunulabileceinden bunlara sahipliktapu ile mümkün olabilmektedir. Ancak fstk çamlklar <strong>ve</strong> palamut meelikleri ziraatarazileri içinde olduu hallerde bu gibi sahalar (F) bendi kapsam içinde mütalaa edilir.Denilmektedir.Ayn Yönetmeliin “Orman Saylmayan Yerlerde sahipliliin Tespiti” balkl 24 ncümaddesinde Orman snr hattna bitiik <strong>ve</strong> orman saylmayan yerlerde sahipliliin tespitiaadaki belgelere müsteniden yaplr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>459


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIBu belgeler unlardr;• Tanmaz mallarn tapu senedi,• 31/12/1981 tarihine <strong>ve</strong>ya daha önceki tarihlere ait <strong>ve</strong>rgi kaytlar,• Tasdikli irade suretleri ile fermanlar,• Muteber müte<strong>ve</strong>lli, sipahi,mültezim, temessük <strong>ve</strong>ya senetleri,• Kaytlar bulunmayan tapu <strong>ve</strong>ya mülga hazine-i Hassa senetleri <strong>ve</strong>ya muvakkattasarruf ilmuhaberleri,• Tasdiksiz tapu yoklama kaytlar,• Mülkname, muhasebat atika kalemi kaytlar,• Mubayaa, istihkam <strong>ve</strong> ihbar hüccetleri,• Evkaf idarelerinden tapuya devredilmemi tasarruf kaytlar.Belirtilerek orman snrlar içinde <strong>ve</strong>ya bitiiinde “Tapu Senedinin” orman snrlardnda ise “Sahiplik <strong>ve</strong> Zilyetlik” belgelerinin neler olduu belirlenmitir.Ayrca; Fstk Çamlklar ile ilgili olarak 6831 sayl Orman Kanununun 2 nci maddesinin(B) fkras kapsamnda da “31.1<strong>2.</strong>1981 tarihinden önce bilim <strong>ve</strong> fen bakmndan ormanniteliini tam olarak kaybetmi yerlerden; tarla, ba, bahçe, mey<strong>ve</strong>lik, zeytinlik, fndklk,fstklk (antep fst, çam fst) gibi çeitli tarm alanlar <strong>ve</strong>ya otlak, klak, yaylak gibihayvanclkta kullanlmasnda yarar olduu tespit edilen araziler ile ehir, kasaba <strong>ve</strong> köyyaplarnn toplu olarak bulunduu yerleim alanlar,Orman snrlar dna çkartlr.”Hükmüne yer <strong>ve</strong>rilmitir.Yaznzda yöre halknn yegane geçim kaynaolan <strong>ve</strong> asrlardr sahiplenerek koruyupfaydalandklar fstk çamlklarnn <strong>kadastro</strong>görevini yürüten elemanlarca tapusu <strong>ve</strong>yasahiplilik belgesi olmamas nedeniyle DevletOrman olarak snrlandrlmasnn <strong>ve</strong> bu nedenlede arazi <strong>kadastro</strong>su birimlerince kendilerinetapu <strong>ve</strong>rilmemesinin sosyal tepkilere yol açtbelirtilmi olup,<strong>kadastro</strong> çalmas yapan gerekTapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü gerekseOrman Genel Müdürlüü elamanlarnca buMersinbelen Durmu Çömen’e ait incir,zeytin <strong>ve</strong> fstk çaml tapusuz tarlaekilde yaplan uygulama <strong>ve</strong> ilemlerin 6831 sayl Orman Kanunu , 3402 sayl <strong>Kadastro</strong>Kanunu <strong>ve</strong> ilgili Yönetmeliklerin hükümleri kapsamnda doru <strong>ve</strong> yaplmas gerekenilemler olduu, yaplan bu çalmalara karlk hak kaybna uradklarna kanaatgetirenler için ise kanun koyucunun her türlü mülkiyet belgeleri ile birlikte <strong>kadastro</strong>çalmalar srasnda <strong>kadastro</strong> müdürlüklerine çalmalarn bitirilmesi sonrasnda 30günlük ask süresi içerisinde görevli mahkemesine dava açma haklarnn bulunduu,460<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>Kadastro</strong> çalmalaryla meydana geldiini belirttiiniz maduriyet durumunun sözkonusu olmad, yürürlükteki kanuni düzenlemeler çerçe<strong>ve</strong>si içinde özel mülkiyete konuedilmediinden tapusu <strong>ve</strong>rilmeyen <strong>ve</strong> Devlet orman olarak tescil edilmek durumundaolan fstk çamlklar hakknda yürürlükteki kanun <strong>ve</strong> yönetmelik hükümlerininuygulanmasnda bir eksiklik <strong>ve</strong> yanlln bulunmad,Vatandalarmzn özel mülkiyetinde olan bir gayrimenkul üzerinde yetitirilmi <strong>ve</strong>yetitirilecek fstk çamlklarnn 6831 sayl orman kanununun (H) fkrasna göre alansalbir kstlamaya tabi olmadan ‘’ orman saylmayan yer olduu hususun da tartma’’bulunmad Bu hususun Devletin genel mülkiyetinde bulunan fstk çamlklarylakapl alanlar ile kartrlmamasnn gerektii, bu konu da yerleik Yargtay kararlarnnbulunduu,6831 sayl orman kanununun 3302 <strong>ve</strong> 4999 sayl kanunlar ile deiik 2 nci maddesinin(B) fkrasnda yer alan ‘’ fstk çamlklarnn’’madde metninde yazld üzere ormansnrlar dna çkarlmas ilemlerinde ise; bir yerin 31.1<strong>2.</strong>1981 tarihinden önce bilim <strong>ve</strong>fen bakmndan orman niteliini tam olarak kaybetmi <strong>ve</strong> tarm alanna dönütürülmüyerlerden olmas gerektii , ayet tarm alanna dönütürülen bu yerde fstk çam dikilerekfaaliyet yürütülüyor ise bu gibi yerlerin orman snrlar dna çkarlmas imkannnbulunduu belirtilmekte olup ; madde metnine atfen tabiaten fstk çam yetien bir yerinorman snrlar dna çkarlabilecei anlamna gelmeyecei,Devlet orman snrlar içerisinde yer alan fstk çamlklarndan yörede yaayanvatandalarmzn faydalanmalar yönünde de kanuni bir engel bulunmamaktadr.Vatandalarmzn her yl Genel Müdürlüümüzce yaynlanmakta olan rüsum bedellerinimahalli birimlerimize yatrmak art ile Devlet ormanlar içerisinde yer alan fstkçamlarndan kozalaklarn toplanmas <strong>ve</strong> pazara intikali için ilemler yaplabilecei,Fstk çamlklarnn mey<strong>ve</strong>li aaç olmasndan ötürü, Çevre <strong>ve</strong> Orman Bakanlkontrolünden alnp, Tarm <strong>ve</strong> köy leri Bakanlnn yetkisine <strong>ve</strong>rilmesi teklinizin ise,Çevre <strong>ve</strong> orman bakanlna bal kurulu olarak görev yapmakta olan tüzel kiilie sahipGenel Müdürlüümüzün 3234 sayl ‘’ Orman Genel Müdürlüü Tekilat <strong>ve</strong> GörevleriHakknda kanun hükmünde Kararnamenin Deitirilerek Kabulü Hakkndaki Kanun’un2 maddesinde belirtilen hükümler kapsamnda imkannn bulunmad, kanaatinevarlmtr.”Aydn/Koçarl/Mazon Bölgesi Köylerinin <strong>kadastro</strong> sorunu dondurulmu durumdadr.<strong>2.</strong>5. Kozak Köyleri Orman <strong>Kadastro</strong>suFstk çamlarnn tapu sorununun çözüldüü adres olarak gösterilen zmir/Bergama/Kozakköyleri aratrmasn Jeodezi <strong>ve</strong> Fotogrametri Mühendisi Mustafa Durmaz ile birlikteyaptk. lk sorum kendisine oldu: “Çamavlu köyündeki dedeniz brahim Durmaz’dankalan fstk çamlarnn tamam mirasçlar üzerine tapuland m?”“Hayr” dedi. “Amcama düen ksm tapulu, babama düen ksm tapusuz.”<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>461


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKozak bölgesinde yaptmz incelemede de Koçarl köylerindeolduu gibi tapulu tarlalarda fstk çamlar yetitirildiini gördük.Bir zamanlar ekin ekilen, ba yaplp üzüm yetitirilen yerlerefstk çam danlar dikilmi <strong>ve</strong> hayvanlardan korunmas için deetraar tahta çitlerle çevrilmiti.Bergama l Genel Meclisi üyesi <strong>ve</strong> Kara<strong>ve</strong>liler Köyü muhtarMustafa ÇELK, köy tüzel kiilii <strong>ve</strong> köylüler olarak yaptklarçalmalar telefonda anlatt:“Fstk çam projesi için 1991’de müracaat ettik. ncelendi. Uygungörüldü. Tahsisi Ankara yapt. lk projede 1000 dönüm köy tüzelkiilii adna fstk çam dan diktik. 2 inci <strong>ve</strong> 3 üncü projelerdeköy tüzel kiilii olarak hane ba köylüye 10 <strong>ve</strong> 5’er dönüm yer tahsisi yaptk.” köylülertahsis edilen yerleri fstkçam dan diktiler.Kara<strong>ve</strong>liler Köyünde köylülere tahsisedilen alanda uygulanan projeleri yerindeinceledik. Bu incelemelerimiz srasndaKara<strong>ve</strong>liler Köyünden RahitKAHRAMAN’a rastladk. Bize: “Banada yer tahsis edildi. Fstk çam diktim”dedi. Köylünün bu uygulamadan çokmemnun olduunu söyledi. Ormandantahsisli yerdeki fstk çamlarn da, tapuluyerlerde yetitirilen özel fstk çamlarnda gördük. Hepsi de son derece bakmlKara<strong>ve</strong>liler köyünde köy muhtarl kanalylaköylüye tahsis edilen alanda uygulanan projeidi. Biz proje sahasna vardmzda Kara<strong>ve</strong>liler Köyü fstk çam özel orman aaçlamasndabudama <strong>ve</strong> bakm çalmalar yaplyordu.<strong>Kadastro</strong> <strong>ve</strong> Tapu Sicil Müdürlüklerinde yaptm aratrmada ise;• Yukarbey köyünün tapulamasnn, 1957 – 1961 yllarndayaplm olduunu,• Tapularn <strong>ve</strong>rgi kaydna dayanlarak <strong>ve</strong>rildiini saptadm.• Örnein 342, 343, 344, 348, 350 parsellerin cinsleriFstklkt. 345 parselin cinsi Palamutluk, 354 parselin cinside çaml tarla idi.• Kara<strong>ve</strong>liler köyünün <strong>kadastro</strong>sunun da 1994 – 1995yllarnda yapldn,• Örnek olarak incelediim 161 ada 9 parselin cinsinin fstkçaml tarla olduunu,• Vergi kaydna dayanlarak kii adna tapu <strong>ve</strong>rildiini tespitettim.462<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI3- ORMAN ALANLARINDA YARATILAN MÜLKYET SORUNLARI3.1. Antalya Kütükçü Köyü Antkoop-Hazine Arasndaki MülkiyetSorunlarAntalya Kütükçü Köyü <strong>kadastro</strong>su, orman <strong>kadastro</strong> çalmalar <strong>ve</strong> Mahkeme dosyalartek tek incelenmesi gereken ilemlerdir. Özel mülkiyetin edinimini dorudan etkileyenorman tahdit snrlarnn belirlenmesi <strong>ve</strong> kesinletirilmesi çalmalarnn uygulamasürecinde yaanan en önemli sorunlar bu incelemelerde saptamann olanakl olacandüünüyorum. Bu uygulamalardan sadece ANT-KOOP’a ilikin örnekte yaanan sorunlarpaylaarak, bu konuda küçük bir adm atmak istedim.Antalya/merkez/Kütükçü köyü; 7323 ada 1 parsel, 7324 ada 1 parsel, 7327 ada 1 parsel,7330 ada 2 parsel, 7354 ada 1 parsel, 7372 ada 1 parsel, 7384 ada 3 parsel; 330 <strong>ve</strong> 331parsellerden imar uygulamas sonucu oluturulmutur. Söz konusu parseller Antalyabelediyesi adna kaytl iken Antalya Belediye Meclisi’nin28.0<strong>2.</strong>1992 gün <strong>ve</strong> 149 saylkararyla ANT-KOOP’a tahsisen satna karar <strong>ve</strong>rilmitir. ANT-KOOP tarafndansat bedelleri ödenerek tapuda fera <strong>ve</strong> intikal ilemleri yaplm, 0<strong>2.</strong>04.1993 tarihiitibariyle tanmazlarn tapular ad geçen kooperatif adna kaydedilmitir. AntalyaBelediyesi’nden alnan 30.1<strong>2.</strong>1993 günlü inaat ruhsatlarna göre her bir tanmazdamevcut kooperatierin inaatlarna balanmtr. naatlar belli bir seviyeye geldiktensonra da kooperatif üyelerine Toplu Konut daresi’nden NSAN/2000 ay itibari ile kredialnmaya balanmtr. Ancak inaatlar sürerken, davalar da sürüp gelmitir.Kooperatif açlan davalar sürecinde; Antalya Belediyesi’nin tapulama tespiti srasndadevletin hüküm <strong>ve</strong> tasarrufu altndaki yerler olarak tespit d braklan alanda Kütükçü329, 330, 331 nolu parsellerin Belediyeler Kanunu’nun 159 maddesi uyarnca tapudabelediye adna tescilini saladn; hazinenin Asliye<strong>2.</strong> Hukuk Mahkemesinin 1988/904Esas sayl dosyasnda bu tescilin iptali için dava açtn; yaplan yarglamada 19.1<strong>2.</strong>1991gün <strong>ve</strong> 1991/997 sayl kararla hazinenin talebinin reddedildiini; bu kararn 09.03.1992tarihinde kesinletiini; bu hususta kesin hüküm olutuunu; kooperatin tapu kaydnagü<strong>ve</strong>nerek tanmaz satn alan iyi niyetli 3.ahs konumunda bulunduunu; Ant-Koop.’unkooperatier birlii olup bünyesinde 8 adet kooperatif bulunduunu, bu kooperatierintoplam üye saysnn 1050 olduunu; kooperatif inaatlarnn devam etmekte olup %70seviyesine geldiini belirtmektedir.Antalya Asiliye 4. Hukuk Mahkemesinin 2002/1117 Esas, 2005/232 sayl kararnda:• Dava konusu tanmazlarn1946 ylnda yaplan orman tahdidinde orman snrlariçinde kaldklar,• 1952 ylnda 5653 sayl yasa uygulamas ile yaplan çalma sonucu bir ksmnnkoruma makilii, bir ksmnn Akdeniz Maki Topluluu kapsamnda kald,• 1976 ylnda 1744 sayl yasa ile hazine adna orman snrlar dna çkarld,• 15.10.1961 tarihinden önce orman niteliini kaybetmedii,• 1987/117 karar sayl Antalya dare Mahkemesi’nin kararyla bu çkarma ilemininiptal edildii,<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>463


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Dava konusu tanmazlarn tamamnn 1988 ylnda 6831 sayl yasann 3302 saylyasa ile deiik 2/B maddesine göre, 15.06.1989 tarihinde ilan edilerek ormansnrlar dna çkartlan P=1 nolu saha içinde kald,• Dava konusu tanmazlarn geldisi olan tanmazlarn Antalya Belediyesi adnatapu kaydnn bu tanmazlar hazine adna orman snrlar dna çkarlmadan25.04.1988 tarihinde yeniden yazm suretiyle oluturulduu bu tarih itibariylebelediye adna oluturulan tapunun yasal <strong>ve</strong> hukuki dayanann bulunmad,• Hakem sfatyla Asliye Hukuk mahkemesi dosyasnda görülen davada 3533 saylyasann <strong>ve</strong>rdii yetki dna çklarak tanmazlarn mülkiyetini belirleyici niteliktekarar <strong>ve</strong>rilmesinin yerinde olmad, hakem kararnn orman <strong>ve</strong> mülkiyet açsndangeçerliliinin bulunmad,• 6831 Sayl Yasann Deiik 2/B maddesinde hazine adna orman snrlar dnaçkarlan tanmazlarn hazine mal olduunun belirtildii bu nedenle tanmazlarüzerindeki 2/B erhinin yerinde olduu,• Hazinenin açt tapu iptali <strong>ve</strong> tescili davasnn kabulüne karar <strong>ve</strong>rmek gerektiisonucuna varldndan Hazinenin ANT-KOOP aleyhine açt dava sonunda,Daval ANT-KOOP adna yazl olan tapu kaytlarnn iptali ile davac Hazineadna TAPUYA KAYIT <strong>ve</strong> TESCLNE 15.06.2005 tarihinde karar <strong>ve</strong>rildiigörülmektedir.Temyiz edilen karar Yargtay 20 Hukuk Dairesi’nin 2005/13248 Esas <strong>ve</strong> 2006/2465 Ks.kararyla onanmtr. Karar düzeltme istemi ayn dairenin 10.11.2006 gün <strong>ve</strong> 2006/13629-1513 kararyla reddedilmi <strong>ve</strong> karar kesinlemitir.Mahkeme karar gereince de ANT-KOOP’un, Antalya Belediyesinden tahsisen satnald, sat bedellerini ödeyerek tapularn devrald parseller Hazine’ye geçmitir. Bunedenle de ANT-KOOP Antalya Asliye Hukuk Mahkemesi yargçlna 18.03.<strong>2008</strong>tarihinde bavurarak, Antalya Büyüehir Belediye Bakanl <strong>ve</strong> Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> GenelMüdürlüü aleyhine tazminat davas açmtr. Dava sürmektedir.3.<strong>2.</strong> Adana/Yüreir/BoynuyounKöyü Kargakekeç MülkiyetSorunu8 Nisan <strong>2008</strong> tarihli CumhuriyetGazetesi’nin 4 sütun haberinin bal“orman alanna konut” idi. Üst balktakihaber ise “Adana Kargakekeç TOKkonutlarnn büyük bölümü orman<strong>kadastro</strong>su içinde” diye <strong>ve</strong>rilmiti. HaberiAdana Orman Bölge Müdürü SeyfettinYlmaz doruluyordu. Konunun yargdaolduunu belirterek;464<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI“Milli emlak bize yaz yazd. Biz de burann orman alan olduunu belirttik. Ama yaz da,yant da geç gelip gitti. Oradaki çalmalardan erken bilgi edinebilseydik, bu yanlolmazd. Ankara’dan gelen müfettilerin iki ay çalmasndan sonra olay yargya tand.ayet mahkemeden olumsuz sonuç çkarsa <strong>kadastro</strong>ya göre orman alannda görülenkonutlar Orman Genel Müdürlüü uhdesine geçer, ondan sonra ne olur imdi bilemiyorum”diyordu.Boynuyoun Köyü Kargakekeç <strong>kadastro</strong>,orman <strong>kadastro</strong>su <strong>ve</strong> imar plan uygulamabelgelerindeki bilgilere göre;• Boynuyoun Köyünün tapulamas 1966ylnda, orman <strong>kadastro</strong>su ise, 2002ylnda yaplmtr.• Sözü edilen alann ilk imar uygulamas da1998 ylnda gerçeklemitir.08.05.2006 tarihli Toplukonut daresi (TOK)Adana Uygulamalar Bilgi Notuna göre;• “Kargakekeç mevkiinde 336+588eklinde iki etap halinde toplam 924konut <strong>ve</strong> 24 derslikli ilköretim okulu,ticaret merkezi, salk oca, cami,adrvan inaatlar Ocak 2006’da bala”mtr.• Kargakekeç’teki 924 konut <strong>ve</strong> sosyaldonatlarn temeli 6 Mays 2006 tarihinde,Babakan Recep Tayyip Erdoan’nkatlm ile atlmtr.• “<strong>2.</strong>etaptaki 588 konut ALT GELRGRUBUNA YÖNELK OLARAK75 m2 BÜYÜKLÜÜNDEPROJELENDRLM VE ALT GELRGRUBUNA <strong>2.</strong>000 YTL.- PEN,15 YIL VADE VE 150 – 200 YTL.-TAKSTLERLE SATILACA” belirtilmitir.1998 ylnda yaplanimar uygulamas2006 ylnda yaplanimar uygulamastadilatn <strong>ve</strong>2002 ylnda yaplanOrman <strong>Kadastro</strong>suCumhuriyet Gazetesi’nin haberine göre de;• TOK Kargakekeç’te 2006 ylnda yapmaya balad konutlar 2007 ylndatamamlam <strong>ve</strong> sahiplerine teslim etmitir.Orman daresi Müfettilerince yaplan incelemeler srasnda 30.04.2007 tarihindedüzenlenen;<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>465


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• Arazi <strong>kadastro</strong>su (1966) <strong>ve</strong> orman <strong>kadastro</strong>su (2002) durumunu gösteren haritadaarazi <strong>kadastro</strong> snrlar ile orman <strong>kadastro</strong> snrlarnn ekil olarak birbirine uyduugörülmektedir. Ancak aradaki farklar yanlma snr dnda kalmaktadr.• 1998 ylnda yaplan imar uygulamas ile 2002 ylnda yaplan orman <strong>kadastro</strong>haritasna göre ise “toplam 71 adet parsel ksmen <strong>ve</strong> tamamen orman snrlariçinde kalmaktadr.”• “2006 ylnda yaplan mar Uygulamas Tadilatn Gösterir <strong>Harita</strong>” ya göre de26 adet imar adas (her imar adas 1 parselden oluuyor) ksmen <strong>ve</strong>ya tamamenorman alannda kalmaktadr. Bu imar adalar içindeki çok katl “30 bina tam 11bina ksmen, cami, salk oca tam okul <strong>ve</strong> çar ksmen orman snrlar içindekalmaktadr.”Sorun Orman daresi ile TOK’nin mahkemelik duruma gelmesidir.3.3. Sultanbeyli’de Orman <strong>ve</strong> Mülkiyet SorunuSultanbeyli üzerinde çok konuulmutur. Özellikle 2B alanlarnnsatnn gerekçelendirilmesinde hep örnek gösterilen bir kentolmutur. Oysa Sultanbeyli sadece igal edilen orman alanlarndakurulmu bir kent deildir. Tanmaz mülkiyeti sorunlar Osmanldönemine dayanmaktadr. Birçok aratrmada “llegal Kent”olarak tanmlanan Sultanbeyli hakknda en geni bilgiyi Ouz Ik<strong>ve</strong> M. Melih Pnarcolu’nun Nöbetlee Yoksulluk SultanbeyliÖrnei kitabnda; Bilim <strong>ve</strong> Ütopya Dergisinde <strong>ve</strong> Kartal 1. AsliyeHukuk Mahkemesi’nin 1981/650 Esas <strong>ve</strong> 1984/645 karar saylkararyla sonuçlanan dava dosyasnda bulabilirsiniz.Sultanbeyli :1957’de köy,1987’de belde belediyesi,1992’de de lçe statüsüne kavumutur.Sultanbeyli arazileri;• Sultan II. Abdülhamit tarafndan BahriyeNazrlarndan Hasan Hüsnü paaya 1890’lardabalanmtr.• Hüsnüpaazade Hilmi bey 1324 tarih 611, 671 say Adil Mahallesiile üzerinde kaytl tanmazlar Belçika Devletitebasndan Franz Filipson’a sattndan 11.7.1327tarih 11 ila 88 no ile Franz Filipson adna intikalleri yaplmtr.• Phillipson 1929’da Paris’te ölmütür.• 1937 ylnda 3116 sayl Orman Kanunu yürürlüe girmitir.466<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI• 1942 ylnda Franz Filipson’un varisleri için <strong>ve</strong>raset senedi bavurusu yaplmtr.• 1949 ylnda Filipson’un varisleri mahkemece belirlenmitir.• 13.07.1945 tarihli <strong>ve</strong> 4785 sayl kanun ile tüm ormanlar devletletirilmitir.Sultanbeyli’li emlakçnn “stanbul vilayetindeyahudi devleti kurulmas oyununu bozan kanun dedii kanun” bu kanundur.• 11 Haziran 1945’de 4738 sayl Çiftçiyi Topraklandrma Kanunu kabul edilmitir.• 26 Ekim 1953 tarihinde tapuda Franz Filipson adna kaytl arazilerin 7.381.000metrekarelik bölümü Çiftçiyi Topraklandrma Kanunu uyarnca Bulgaristangöçmenlerine datlmak üzere istimlak edilmitir.• 1 Mart 1954 günü Sultanbeyli arazilerini Filipson varislerinden satn almak isteyen103 kii adna Ali en stanbul 5 inci noterde ilem yapmtr.• Ali en daha sonra da cebri tescil talebinde bulunmutur.• Kartal Tapu Sicil Muhafzl, Eyüp Asliye Mahkemesine 17.03.1954 tarihli cevabiyazsnda, arazilerin 7.381 dönümlük bölümünün istimlak edildiini, geri kalangayrimenkulün orman mevhumuna dahil olduunu, Orman daresince tahdityaplmak suretiyle devletletirildiinden baka namlara devredilemeyeceinibildirmitir.• 1954 ylnda açlan dava 1984 ylnda mahkeme kararna balamtr. “Karartaraara tebli edilmi, temyiz edilmesi üzerine 7 Hukuk Dairesi’nin 16/7/1986tarih <strong>ve</strong> 13876/2 sayl ilam ile hüküm onanm tashihi karar edilmesi üzerineayn dairenin 15/1/1987 tarih 20370/231 sayl ilam ile bu talebin reddine karar<strong>ve</strong>rilmesi ile ilam 15/1/1987 tarihinde kesinlemitir.”• Sultanbeyli’de hisse alanlar arasnda: Necmettin Erbakan’n kardei, KemalettinErbakan, Demokrat Parti D leri Bakan Fatin Rütü Zorlu <strong>ve</strong>, Demokrat PartiAydn Millet<strong>ve</strong>kili Ömer Lüt Ülkümen de vardr. Mahkeme kararnda da sras ile,24/3720, 24/3720, 96/3720 hisseleri görülmektedir.Söz konusu mahkeme kararnda tapulama srasnda ölçüsü yaplan çizelgede nolaryazl dava konusu parsellerin nekadarnn tapu hissedarlar adnaarazi <strong>ve</strong> özel orman, ne kadarnn dadevlet orman olarak tesciline karar<strong>ve</strong>rildii çizelgede gösterilmitir.Hasan Paa <strong>ve</strong>Abdurrahman GaziMahalleleriFatih <strong>ve</strong> Turgut ReisMahalleleri<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>467


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKARTAL Samandra KöyüPafta Parsel Yüzölçümü (m)DevletOrmanArazisi (m2)HissedarlarAdna AraziTarla (m2)Özel OrmanAlan (m2)11 1148 155200 155200 ------ ------11 1145 246600 246600 ------ ------14 1157 4654000 ------ ------ 465400014 1150 276700 ------ 276700 ------13 1151 70700 ------ 70700 ------14 1152 67900 ------ 29500 3840014 1153 106200 94950 11250 ------14 1154 10649800 3553633 7096167 ------14 1155 4587200 2785100 1802100 -------14 1156 691100 533000 158000Fark mahkemekararndaToplam 21505400 7368483 9444417 4692400Sultanbeyli’de 6831 Sayl Orman Kanunu 2B kapsamnda;• 1979 ylnda 1.028 hektar,• 1984 ylnda 319 hektar,• 1989 ylnda 152 hektar,• Toplam 1499 hektar alan, orman alan dna çkarlmtr.Yukarda <strong>ve</strong>rilen bilgilerde de görüldüü üzere Sultanbeyli’de özel mülkiyet sorunlarnailikin davalar Sultanbeyli henüz köy olmadan 1954 ylnda balam, Sultanbeyli’ninbelediye olduu 1987 ylnda kesinlemitir. Bu tarihler arasnda <strong>ve</strong> sonrasnda da ormanalanlar yeniden belirlenerek sürekli orman dna çkarma söz konusu olmutur <strong>ve</strong>1980’de Sultanbeyli’nin nüfusu 2431 iken <strong>2008</strong> ylnda 272758’e çkmtr.1997 tarihli mevcut durum haritalarna göre ise Sultanbeyli’de tümü kaçak toplam 2<strong>2.</strong>599bina bulunmaktadr. Bu binalarn 7,698 adedi (%34), orman <strong>ve</strong> Hazine adna kaytl ya daKarayollar istimlak alannda bulunmaktadr. 14.631 adet kaçak bina özel mülkiyet alanndakalmaktadr. Bu <strong>ve</strong>rilerde görüldüü gibi Sultanbeyli’de kaçak yaplarn %66’snn özelmülkiyet alannda kald <strong>ve</strong> imar sorunlarnn yllardr çözülmedii ya da çözülemediibilindii halde sürekli Sultanbeyli’deki imar <strong>ve</strong> mülkiyet sorunlarnn igal edilenorman alanlarnn tapusunun igal eden <strong>ve</strong>ya bu kiilerden satn alan kiilere <strong>ve</strong>rilmesiile çözülecei vurgulanmaktadr. Bu da Sultanbeyli’deki özel mülkiyet çekimesindendoan sorunlarn üzerinin örtülerek orman alan dna çkarlan 2B alanlarnn satnagerekçe oluturmada kullanlan özel bir propaganda taktii olarak görülmesi gereken birdurumdur.468<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASISONUÇ VE ÖNERLERMula – Kran Köyü <strong>kadastro</strong> sorunu örneinde gördüünüz gibi BÖHHBÜY’lii koul<strong>ve</strong> standartlarna uygun biçimde yaplmayan harita üretimi sonucu oluturulan <strong>kadastro</strong>ilemleri, toprak insan ilikilerindeki mülkiyet <strong>ve</strong> snr çekimelerini ortadan kaldrmakyerine arttrmaktadr. Ancak bu örnek olayda sorunun orman tahdit haritalarnn anlanyönetmelik hükümlerine uygun yaplmamasndan kaynaklandnn görülmesi <strong>ve</strong> kabuledilmesiyle çözümü salanabilmitir. Burada vurgulanmas gereken iki idarenin görevbilincidir. Hem Mula <strong>Kadastro</strong> Müdürlüü, hem de Orman daresi’nin ilgili birimlerikendi üzerlerine düen sorumluluklar bilinçli bir uygulama ile yerine getirmilerdir.Böylece 3520 adet parselin Orman daresi ile davalk olmasn, yanl bir uygulamayönlemeyi baarabilmilerdir.Fstk çamlarnn youn olduu köylerimizdeki köylülerimizin <strong>kadastro</strong> istememelerinintemelinde 6831sayl Orman Kanunu’nun 1/H maddesindeki tapu ile vasf belirlemehükmü yatmaktadr. Söz konusu maddede;“orman snrlar içinde <strong>ve</strong>ya bitiiinde tapulu, orman snrlar dnda ise her türlütasarruf belgeleri ile özel mülkiyette bulunan <strong>ve</strong> muhitin hususuyetlerine göre yetimi<strong>ve</strong>ya yetitirilecek olan fstk çamlar <strong>ve</strong> palamut meelikleri dahil olmak üzere her nevimey<strong>ve</strong>li aaç <strong>ve</strong> aaçcklar... orman saylmaz.” denilmektedir. Yasada görüldüü üzereorman alan içinde <strong>ve</strong>ya bitiiinde tapusuz olan fstk çamlar orman saylmaktadr.Orman alan içinde <strong>ve</strong> bitiiinde tapulu olan fstk çamlar ile orman snrlar dndatapusuz fstk çamlklar ise orman saylmamaktadr.Bu madde ormanlar korumak amacyla da olsa kendi içinde çelikili bir hükümtamaktadr. Ayrca 3402 sayl <strong>Kadastro</strong> Kanunu’nun 14.maddesine göre tapuda kaytlolmayan tanmazlar “çekimesiz <strong>ve</strong> aralksz en az yirmi yldan beri malik sfatylazilyetliini belgelerle <strong>ve</strong>ya bilirkii <strong>ve</strong>yahut tank beyanlaryla ispat eden zilyedi adnatesbit edilebilmektedir. Yine ayn yasann 17.maddesine göre maddede belirtilen koullarauygun biçimde “tarma el<strong>ve</strong>rili hale getirilen tanmaz mallar 14 üncü maddedeki artlarmevcut ise imar ihya edenler <strong>ve</strong>ya haleeri adna ..... tesbit edil” ebilmektedir.Köylülerimiz orman <strong>kadastro</strong>su ile <strong>kadastro</strong> arasndaki bu iki farkl uygulamay çiftestandart <strong>ve</strong> Anayasann eitlik ilkesine aykr bir uygulama olarak görmektedirler. Budurum Mula-Yataan <strong>ve</strong> Milas köylerinde olduu gibi Aydn Koçarl Mazon bölgesiköylerinde de hem orman <strong>kadastro</strong>sunun, hem de <strong>kadastro</strong>nun yaplmas önünde büyükbir engel olarak durmaktadr.Ülkemizde ormanlar açarak, yakarak igal edenler için sürekli Anayasa deiiklii yapansiyasal iktidarlarn, fstk çamlarn koruyan, bakan köylülerimiz için elini oynatmamasgerçekten anlamldr.Aydn Valiliinin yazs üzerinde ciddi biçimde düünülmesi <strong>ve</strong> deerlendirilmesi gerekenidaremizde yeni bir anlayn tarihi ilk adm saylabilecek bir yazdr.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>469


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASINe zaman 2B alanlarnn sat gündeme getirilse Sultanbeyli’deki çarpk yaplama <strong>ve</strong> imarsorunlarnn çözümsüzlüü 2B alanlarna balanr. Sultanbeyli Oysa 1997 tarihli mevcutdurum haritasndaki kaçak toplam 2<strong>2.</strong>599 binadan 14.631 adet kaçak bina özel mülkiyetalanndadr. Bu binalarn mülkiyet <strong>ve</strong> imar sorunlarnn 2B alanndaki sorunlarm gibialglanmas <strong>ve</strong>ya kamuoyuna sunulmas 2B alanlarnn satna gerekçe olarak kullanlanbir propaganda takdii olarak görülmelidir. Bu anlay Sultanbeyli’deki imar sorunlarnnçözülmesine deil, çözülmemesine neden olacaktr. Çünkü özel mülkiyetteki sorunlarnçözümü için özel yasa hükümleri gerekmektedir.Ülkemizde Orman <strong>Kadastro</strong>su yaplm alanlar <strong>ve</strong> 2B alanlar TKGM’ce tescil edilirduruma getirilip tescil ilemleri yaplmad sürece Antalya – Kütükçü Köyü <strong>ve</strong> Adana– Yüreir – Boynuyoun Kargakekeç mülkiyet sorunlar hep yaanacaktr. Hazine <strong>ve</strong>Belediyeler eliyle kiilere <strong>ve</strong>ya kooperatiere satlan orman alanlarna ilikin tazminatdavalar hep gündeme gelecektir. Ayrca dar gelirlilik limiti içindeki ailelere kamu eliyleyaatlan mülkiyet sorunlar toplumda sosyal bir yaraya dönüecektir. Toplumun, devlete,devletin gü<strong>ve</strong>ncesindeki tapuya gü<strong>ve</strong>ni yitecektir.Bu nedenle hükümetler hem Orman daresini, hem de TKGM’nün üzerine düengörevleri yapabilecek olanaklara kavuturulmal, kaynak aktarmada, nitelikli elemanalmada <strong>ve</strong> onlarn çalma koullarn iyiletirmede öncelik tanmaldr. Bu kaynaklar<strong>ve</strong>rimli biçimde kullanlarak TKGM Mekansal Bilgi Sisteminin altyapsn oluturarak,orman alanlarnn, 2B alanlarnn <strong>ve</strong> özel mülkiyetteki alanlarn mülkiyet haklarnnkorunmasn, kullanlmasn gü<strong>ve</strong>nceye alabilir duruma gelmelidir.Ayrca günümüz Türkiye’sinde imar planlar yeniden tescilin bir arac olmaktançkarlmaldr. mar yasasnda belirtilen imar planlarnn “halihazr haritalar üzerine, varsakadastral durumu ilenmi olarak” çizilecei hükmünden “varsa” sözcüü çkarlaraktanmaz mülkiyetinin varl plan aamasnda mutlaka aranmaldr.Son söz olarak bu bildiriyi hazrlamamda bana katklarn esirgemeyen HKMO GenelMerkezimize, HKMO Adana, HKMO Antalya <strong>ve</strong> HKMO zmir ubelerimize; deerlimeslektalarm Halil KAYNARCA, Emin MADRAN, ükrü TELL, Ahmet AHAN,Le<strong>ve</strong>nt ÜNVER, Bahattin GÜMÜ, Hüseyin Avni ÜSTÜNDA <strong>ve</strong> Mustafa DURMAZ’aayr ayr teekkür ediyorum.470<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIEk -1<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>471


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIEk-2472<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>473


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI474<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASICORAF BLG SSTEMLERNDEN YARARLANILARAKORMAN SINIRLARININ TESPT VE KARILAILANSORUNLAR1Onur ÇETN, 2 Yard.Doç.Dr. Sava DURDURAN1Konya Orman Böl. Müd.lüü, 2 Selçuk Üni.<strong>Harita</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odas <strong>ve</strong> Tapu <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü’ne <strong>ve</strong> Kongredeemei geçen herkese teekkür ederim.Sayn Bakan <strong>ve</strong> sayn konuklar,Sunumumda orman <strong>kadastro</strong>su, <strong>kadastro</strong> çalmalarna bir bak, <strong>kadastro</strong>nun durumu,CBS’nin durumu <strong>ve</strong> bugün de konusu çok geçen 4909 Sayl Kanuna göre Beyehir lçesiMesutlar Köyünde yaptmz çalmadan, CBS ortamna aktardmdan ksa bir ekildebahsedeceim.Ülkelerin <strong>kadastro</strong>larn bitirme yönünde kat etmi olduklar yol gelimilik düzeyinigösteren en önemli unsurlardan birisidir. Böyle ülkelerde tüm tanmaz snrlarbelirlenmi, güncellemeleri yaplarak ülkelerin gelecee dair bütün planlamalar salklbir ekilde yaplabilmektedir.<strong>Kadastro</strong> çalmalar tamamlanan <strong>ve</strong> güncellenen gelimi ülkelerde mükerrer ilerönlenmekte, kaynak israf en aza indirilmekte, mahkemelerin i yükü azaltlmakta,devletin itibar <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nilirlii artmakta. Eski Oda Bakanmzn belirttii gibi 6 tane<strong>kadastro</strong> yapldktan sonra oradaki vatandatan devletten pek bir gü<strong>ve</strong>n beklediisöylenemez. Kamuya ait arazilerin talan önlenmekte, gelecek on yllara ilikin salklplanlar yaplabilmektedir.5304 Sayl Kanunla düzenlenen <strong>ve</strong> ölçü ileri özel harita irketlerine ihale edilen ülkemiz<strong>kadastro</strong> çalmalarnda orman <strong>kadastro</strong>su çok önemli bir yer tutmaktadr, karlalanbüyük sorunlarn banda gelmektedir.Ülkemizde tanmazlarn snrlarn belirleyen kurumlar arasnda son yllara kadar<strong>kadastro</strong>nun bitirilmesine yönelik istenilen uyum gösterilememitir. Konumuzla alakalolan orman alanlarnn snrlarn Orman Tekilat tespit ekmekte, Tapu <strong>Kadastro</strong> GenelMüdürlüü tescilini yapmaktadr.Kurumlar arasndaki uyum eksiklii sebebiyle orman alanlarnn büyük bir ksmnntescilinde sorunlar yaanmaktadr. Son yllarda <strong>Kadastro</strong> Tekilatyla Orman Tekilatmüterek çalmalara imza atm, ülke kaynaklarnn etkin kullanlmas <strong>ve</strong> ülke snrlarnda<strong>kadastro</strong>sunun yaplmam yer kalmamas adna güzel bir çalma sergilemitir.Gönül isterdi ki <strong>kadastro</strong> çalmalarna balanlan ilk günden itibaren bu farkl tekilatlartek çat altnda birletiren bir kanunu kanun koyucu çkarm olsun. Maalesef bu safhay<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>475


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIgeçmi dönemde kaçrm olduumuzdan dolay ülkemiz <strong>kadastro</strong>su bugün de dahi tamanlamyla bitmi saylmaz.Bu balamda orman <strong>kadastro</strong>su yaplp teknik mevzuata uymadndan dolay geçmiitescil edilemeyen orman <strong>kadastro</strong>su dosyas sebebiyle yüzlerce köy, ilçe hatta ehirmerkezinin <strong>kadastro</strong>su çözümlenememitir. Büyük sorun iki tekilatn önünde de hâlâdurmaktadr.Orman kanunlar çk itibariyle iyi niyetle hazrlanm orman <strong>kadastro</strong>sununtamamlanmasyla, snrlarn tespitiyle ormanclk faaliyetlerinin çan gereklerine göresürdürebilmesi için yaplmtr.lk kanunlarda orman <strong>kadastro</strong>sunun ksa bir sürede bitirilmesi hedeenmi, fakat amacnaulalamamtr. Net rakamlarla konuacak olursak ülkemizde orman alanlarmz ülketopraklarmzn yüzde 27’sine denk gelmektedir.1937 ylnda çkartlan 3116 Sayl Orman Yasasna göre orman <strong>kadastro</strong>sunun 5 yliçinde bitirilmesi öngörülmütü. Sonraki yllarda birçok kez yasal deiiklikler yaplmolmasna karn orman <strong>kadastro</strong>su çalmalar hâlâ bitirilememitir.Orman <strong>Kadastro</strong> Komisyonlar hepinizin bildii gibi komisyon bakan, ormanc, ziraatç<strong>ve</strong> Ziraat Odas Temsilcisi, köy temsilcisi alnarak çalmaya balamtr.Cora bilgi sistemlerine geçecek olursak; cora bilgi sistemleri, nsanolu ilkçalarda yaam koullarn iyiletirmeye çalm, karlat sorunlar deneme yanlmayöntemiyle çözmütür. Çevresinde kontrol etmeyi, istedii dorultuda yönetmeyiörenmitir. Günümüzde ise sanayi toplumundan bilgi toplumuna doru hzl geçi süreciyaanmaktadr.Bilgiye geçmiten gelecee sadece bireylerin deil toplumlarn geliimlerini dorudanetkilemektedir. Dünyada çeitlenen bilgiye olan taraf artmaktadr. Çada uygarlkseviyesini yakalamak isteyen hizmet sektörlerinin tümünde bilgiye sahip olma <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimlikullanma ihtiyacn ortaya çkarmtr.Çevremizde youn bir bilgi trai söz konusudur. Bilgi hacminin büyüklüü <strong>ve</strong> younluukarmak bir yap almasna neden olmaktadr. Bu sebeple bilginin mutlak organize birekilde yönetilmesi gerekmektedir.Bilginin elde edilmesi yannda gü<strong>ve</strong>nilir, doru, yeri, zamannda, hzl, güncel, tam birbütünlük içinde sunulmas gerekmektedir. Bu zorunluluk bilgi sistemleri kavramngündeme getirmitir. Günümüzde bilgi bir kaynak olarak görülmektedir. Elde edilen<strong>ve</strong>riler sistematik olarak tasnif edilmekte, ilenerek dönüümü yaplmaktadr. Sahipolunan <strong>ve</strong>ri setinden en iyi yararlanma yollar aranmaktadr.Belirli bir amaç ile yeryüzüne ait <strong>ve</strong>rilerin toplanmas, depolanmas, sorgulanmas,transferi <strong>ve</strong> yöntemi ilevlerini yerine getiren araçlarn tümüdür. Herhangi bir nesneyeait cora <strong>ve</strong>rilerin nitelikleriyle bilgili CBS’de ilenebilmesi, bilgi sistemleri <strong>ve</strong> karardestek sistemleri için yeni açlmlar demektir.476<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASICBS’de birçok kaynaktan elde edilen konuma bal faaliyetleri olan sektörlerde bilgisistemlerinin oluturulmas, daha hzl yönetim, organizasyonla etkili bir yapyakavuturulabilmesinde CBS’nin katks olacaktr. Kurum içi ile ilgili, kurumlar araskoordinasyonun salanmasnda çada teknoloji imkânlarnn olmas büyük önemtayacaktr.CBS’nin bileenlerinden bahsedersek, <strong>ve</strong>ri, insanlar, yöntemler, ki bizim burada en büyüksorunumuz <strong>ve</strong>ri. Hâlâ <strong>kadastro</strong>muzu bitirememi olmamzdan dolay salkl cora bilgisistemi oluturabiliriz tartlr <strong>ve</strong> insanlar. Yetimi insan saymz gerçekten azdr.CBS çalmalarnn ülkemizdeki durumu. Ülkemizde CBS’nin önemi gün geçtikçe dahafazla kavranmakta, e-devlet kapsamndaki çalmalarda CBS’’nin ne kadar olmazsaolmaz olduu anlalmaktadr.Bu çalmalar kapsamnda her kurum kendi CBS’sini oluturmaktadr. En önemlilerinisayacak olursak Tapu <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü ülkenin en büyük projelerinden olanTAKBIS, Orman Genel Müdürlüü ORBIS, Tarm Bakanl MERBIS, Milli EmlakGenel Müdürlüü MEO. Ayrca birçok belediye kent bilgi sistemini oluturmutur.Birçou da çalmalara balamtr.Ülkemizde aslnda biraz geç balam olsa bile bilgi sisteminin öneminin büyük orandakavrandn göstermektedir. Bu durum gerçekten fark edilmesi gereken bir durumdur.Ancak, cora bilgi sistemlerinde ortak bir standarttan yoksunuz. Kurumlarda yaplanCBS çalmalarn ortak noktada toplayan, bilgilerin uyumluluunu denetleyen, yaplangüncellemeyi denetleyen bir üst kurumdan yoksunuz. Teknik personele yeterli eitim<strong>ve</strong>rilip CBS’nin önemini kavratamadk. Kurumlar aras bilgi paylam artmal, kurumsal<strong>ve</strong> mesleki kimlikler ortadan kalkmaldr.4990 Sayl Yasa uygulamalar, fenni hata düzeltmeleri, yaptmz CBS uygulamasBeyehir <strong>Kadastro</strong> Müdürlüünün bize Mesutlar köyündeki fenni hatay bildirmesiüzerine yaplmaya balanan çalmalar.4990 Sayl hatann koordinatörü <strong>ve</strong> harita mühendisliince tespit edilmesi. <strong>Harita</strong>mühendisi <strong>ve</strong> koordinatörce fenni hatann tespit raporunun genel müdürlük oluru alnmaküzere Orman Genel Müdürlüüne iletilmesi.Orman Genel Müdürlüü teknik personelince fenni hata tespit raporunun incelenmesi,uygun görülmesi halinde makam oluru alnarak fenni hata düzeltme yetkisinin <strong>Kadastro</strong>Komisyonuna <strong>ve</strong>rilmesi.Fenni hata düzeltmesi arazi çalmas gerektiriyorsa, ki burada gerektirdi. Orman<strong>Kadastro</strong> Komisyonunun fenni hatay arazide fenni hatas olarak aplike etmesi, ölçektiplerinin fenni hatas, haritalarn üretmesi, alanlar hesaplamas. Fenni hatas düzeltilmiorman <strong>kadastro</strong>su dosyas ask ilanna alnarak datmlar yaplr, yasal süre sonucundafenni hata düzeltmesine itiraz yoksa tescile gönderilir. Bu yaptmz çalmalar tesciledilmitir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>477


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIYaptmz çalmalardan sonra Orman Genel Müdürlüümüz Teknik Nizamnamesindebulunan <strong>ve</strong>ri katman yapsna göre <strong>ve</strong>ri katmanlarmz öz nitelik <strong>ve</strong>ri kataloundakisütunlarmz oluturduk. Orman Genel Müdürlüümüzün Teknik Nizamnamede belirttii<strong>ve</strong>ri teknik yaps. Bu da uzun tam say, metin, alan, sütunlardan oluturduumuzkatmanlar. 2B çalma alan, nirengi, nokta, orman, orman snr noktas, poligron, su,ziraat.Burada gerçekten ileride ihtiyaç olabileceimiz bütün satrlar girilmi. Orman GenelMüdürlüümüz çok baarl bir <strong>ve</strong>ri taban yaratm. Alan, uygulanan kanun, komisyonu,<strong>kadastro</strong> kanunu, ada, parsel, numara. htiyaç olabilecek her ey bulunmaktadr.Mesutlar Köyünde hazrladmz projede pembe ksm fenni hatas olan yerigöstermektedir. Yeil ksmsa komisyonumuzun zeminde aplike edip ölçümünün yapld<strong>ve</strong> tescil edilen orman snrn göstermektedir.Burada zeminde eskiden orman <strong>kadastro</strong>su yaplp, ama yanl yaplan orman<strong>kadastro</strong>sunun zeminde bulunan OS talardr. Bu OS talarnn büyük bir çounluubulunamamaktadr, ama bulunanlar da bu ekilde güncellenmektedir.Yaplan CPS ölçümleri.Mesela, burada bir orman alanmz var. Orman katmanyla hazrladmz <strong>ve</strong>ri katman.Burada ormanmzn ad, mülkiyeti, alan, uygulanan kanun, komisyon numaras, adaparsel numaras, mesceresi, arayabileceimiz her ey mevcuttur. Örnein orman snrnoktas, koordinatlar, yükseklii, OS tipi, tesisi, ölçü aleti, uygulanan kanun, komisyonnumaras, en önemlisi tutanak, tari. Buradan 4-5 tane evrak dolaabileceimiz yere teknoktada ulaabilmekteyiz.Karlalan sorunlar: Eski tarihli orman <strong>kadastro</strong>su çalmalarnda araziye yaplanOS’delerin büyük bir ksm bulunamamaktadr. Orman <strong>Kadastro</strong> Komisyonlarnnkuruluunda harita mühendisi olmadndan dolay orman snrnn harita üzerineaktarlmasnda özellikle eski uygulamalardahatalar yaplmtr. OS aplikasyonlarndakullanlan orman <strong>kadastro</strong> tutanaklar birçok yerde detayl tarif yapmadndan aplikasyonkatk salayamamaktadr.Orman <strong>kadastro</strong>sunda Büyük Ölçekli <strong>Harita</strong> Yönetmelii yürürlüe girene kadar yaplançalmalar çou yerde koordinatlar dayanmadndan, hava fotoraarndan uygulamayapldndan aplikasyon srasnda zeminde deimi olduu yerlerde skntlaryaanmaktadr.Orman <strong>kadastro</strong>nun CBS ile yapmnda karlaacamz en büyük, en önemli sorun isebu konuda yetimi eleman eksiklii ile yeterli salkl <strong>ve</strong>riye sahip olamaymzdr.Aktard çok deerli bilgiler <strong>ve</strong> hiçbir zaman yardmn esirgemeyen mesai arkadam<strong>Harita</strong> Mühendisi Mehmet Güler’e teekkür ederim.478<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIONBRNC OTURUMKAPANI OTURUMU<strong>2.</strong> <strong>Kadastro</strong> Kongresi Sonuç Bildirgesinin OkunmasAsiye Ülkü KUTLU / Kongre Sekreteri<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>479


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI480<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASI<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES SONUÇ BLDRGESTürkiye’de <strong>kadastro</strong> sistemini <strong>ve</strong> uygulamalarn deerlendirmek, yaanan sorunlar <strong>ve</strong>beklentileri ortaya koymak, böylece gelecekteki Türkiye <strong>kadastro</strong>sunun içermesi gerekenbilgileri, üstlenmesi gereken yeni görevleri doru saptayabilmek <strong>ve</strong> oluturulacak birbilgi sisteminin kullanclarnn gereksinimlerini eksiksiz karlayabilecek içerikteolumas için görüler gelitirmek amacyla Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü’nün161’inci kurulu yl kutlamalarn da kapsayan, Odamz ile Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> GenelMüdürlüü’nün ortaklaa düzenledii “<strong>2.</strong> <strong>Kadastro</strong> Kongresi” 21-24 Mays <strong>2008</strong> tarihleriarasnda Ankara’da gerçekletirilmitir.<strong>2.</strong> <strong>Kadastro</strong> Kongresi’ne, çalma alanlarnda <strong>kadastro</strong> ile ilikisi olan farkl meslekdisiplinlerinden mühendis, mimar, ehir <strong>ve</strong> bölge plancs, bilim insanlar <strong>ve</strong> uzmanlarntemsil ettii kamu kurum <strong>ve</strong> kurulular, merkezi <strong>ve</strong> yerel yönetimler, üni<strong>ve</strong>rsiteler,yabanc bilim insanlar <strong>ve</strong> uzmanlar ile özel sektör kurulular tarafndan 42 bildirisunulmutur. Kongreye 494 delege, 216 konuk, toplam 710 katlm salanmtr.Kongre Bakan Sn. Prof. Hüseyin ERKAN, HKMO Genel Bakan Sn. Ali Fahri ÖZTEN,TMMOB Genel Bakan Sn. Mehmet SOANCI, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürü Sn.Mehmet Zeki ADLI ile Bayndrlk <strong>ve</strong> skan Bakan Sn. Faruk Nafz ÖZAK açltakikonumalaryla Kongreye katk <strong>ve</strong>rmilerdir.<strong>2.</strong> <strong>Kadastro</strong> Kongresi’ne, FIG Bakan Yardmcs Prof. Dr. Paul Van Der MOLEN, AvusturyaÖlçme <strong>ve</strong> Deerlendirme Federal Osi temsilcisi Gerhard MUGGENHUBER, Hollanda<strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü temsilcisi BARNASCON, Münih Teknik Üni<strong>ve</strong>rsitesindenMicheal KLAUS, Libya’dan Mahmoud EJWEL, Avustralya’dan Antony BURNS,Azerbaycan’dan BAYRAMOV ELKHAN, Guliyev EMN, smailov MUSHVG,Mammadov BABEK, Shukurov SAHB, Kuzey Kbrs Türk Cumhuriyeti’nden HacireDENZ, Srbistan’dan Suleiman DABBAS <strong>ve</strong> Özbekistan’dan Mübariz SMAYLOVbildirileri ile etkinlie katk <strong>ve</strong>rmilerdir.Ölçme Teknolojileri <strong>ve</strong> Yazlm Fuar açl Bayndrlk <strong>ve</strong> skan Bakan Sn. Faruk NafzÖZAK <strong>ve</strong> Oda Bakan Ali Fahri ÖZTEN tarafndan gerçekletirilmitir. Açla BakanlkMüstear Sn. Sabri ERBAKAN, Mütear Yardmclar Sayn Mahmut KÜÇÜK, SaynEmrullah KARDE <strong>ve</strong> Sayn Sadk YAMAÇ ile Genel Müdürler katlmlardr.Kongre Açl Bildirisini FIG Bakan Yardmcs Prof. Dr. Paul Van Der MOLENsunmutur.Kongrede sunduklar bildirilerle <strong>kadastro</strong> hizmetlerinden <strong>ve</strong> ürünlerinden yararlananmerkezi <strong>ve</strong> yerel idarelerimiz gereksinimlerini, görü <strong>ve</strong> önerilerini ortaya koyarak,bilim insanlarmz, yabanc bilim insanlar <strong>ve</strong> uzmanlar ile yabanc devlet temsilcileridünyadaki gelimi <strong>ve</strong> gelimekte olan ülkelerdeki uygulamalardan örnekler <strong>ve</strong>rerek<strong>kadastro</strong> konusunda geni bir çerçe<strong>ve</strong> çizmilerdir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>481


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIKongrede, Türkiye’de <strong>kadastro</strong>nun imdiye kadar tapu sicil sistemini kurma göreviyletamamlanan <strong>ve</strong> bazen tesis <strong>kadastro</strong>su adyla da tanmlanan bir hizmet olarak algland,oysa bütün dünyada gözlendii gibi, tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> hizmetlerinin sürekli <strong>ve</strong> gelientemel bilgi teknolojilerinin de desteinde, içerii giderek zenginleen, yeni görevleryüklenen arazi <strong>ve</strong> mekansal bilgi sistemine evrilen çok amaçl bir kamu hizmeti olduuvurgulanmtr.Çok amaçl <strong>kadastro</strong>nun ise;. Tanmazlarn gü<strong>ve</strong>nce altna alnmasnn,. Araziye ilikin her tür proje <strong>ve</strong> uygulamasnn,. Kamu, Hazine <strong>ve</strong> Vakf tanmazlarnn envanterlerinin çkarlmasnn,. Topraa <strong>ve</strong> tanmazlara bal kredi piyasasnn,. Adil <strong>ve</strong>rgilemenin,. Tanmaz ilemlerinden kaynaklanan devlet gelirlerinin,. Cora <strong>ve</strong> Kent Bilgi Sistemlerinin,. Adil <strong>ve</strong> hzl kamulatrmann,. Çevre koruma <strong>ve</strong> çöllemeyle mücadelinin,. Kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklar ile sit alanlarnn,. Toprak koruma <strong>ve</strong> arazi kullanm planlamasnn,. Krsal alan düzenlemesi <strong>ve</strong> arazi toplulatrmasnn,. mar planlarnn <strong>ve</strong> parselasyon planlarnn,. Tarm Bilgi Sistemi <strong>ve</strong> Dorudan Gelir Destei için doru <strong>ve</strong> güncel bilginin,. Arazi Bilgi Sistemi olarak kurulduunda, her tür kara para, mali suçaratrmalarnn <strong>ve</strong> malvarl sorgulamalarnn,temel <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nilir altln oluturduu dile getirilmitir.Kongrede aada belirtilen konular, görü <strong>ve</strong> öneriler öne çkmtr;T.C. Anayasa Mahkemesi’nin yorumuyla;“Türkiye <strong>kadastro</strong>su, ülke çada kimliinin bir simgesi, tanmaz yüzölçümlerinin kesin<strong>ve</strong> gerçek tanm, imarn <strong>ve</strong> mekana ilikin düzenlemelerin ilk koulu, arazi slahnntek arac, tanmazlarn <strong>ve</strong>rgilendirmesinde devletin dayand büyük kuv<strong>ve</strong>t, ulusaldayanmay bozan etkenleri ortadan kaldran toplumsal bir varlk, tanmazlarla ilgiliyatrmlarn en gü<strong>ve</strong>nli koruyucusudur.”Uluslararas <strong>Harita</strong>clar Birlii (FIG) <strong>Kadastro</strong> Komisyonu kinci Bakannn ifadesi iletapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> faaliyetlerinin tek bir çat altnda yürütülmesi, gerek fonksiyonel içerikleri<strong>ve</strong> gerekse elektronik yönetime salayacaklar katklar yönüyle artk bir zorunluluktur.FIG’e bal tüm ülkelere bu yap önerilmektedir. Türkiye’de uygulanan tapu <strong>kadastro</strong>birliktelii bu yönüyle dier ülkelere örnek olacak bir yapdadr.482<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITürkiye’de e-devlet yaklamÜlkemizde, Devlet Planlama Tekilat Müstearl koordinasyonunda e-DönüümTürkiye Projesi çalmalar yürütülmektedir. e-Devlet yaklamnn temel unsurlarndanbirini oluturan <strong>ve</strong> gerçek kiilerin kimlik bilgilerinin tek numara altnda birletirildiiMERNS (Merkezi Nüfus daresi Sistemi) Projesi, mülkiyet haklar açsndan oldukçaönem tayan Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi (TAKBS) Projesi, Gelir daresi Bakanltarafndan <strong>ve</strong>rgi dairelerinin otomasyonuna yönelik ikinci aamas balatlan VEDOP(Vergi Daireleri Otomasyon Projesi) Projesi, çileri Bakanl tarafndan kurumsaluygulamalarn e-dönüümünün salanmasna yönelik e-Bakanlk Projesi <strong>ve</strong> AdaletBakanlnca hayata geçirilen Ulusal Yarg A Projesi (UYAP) bu konuda önemliörnekler arasnda yer almaktadr. Bunlarla beraber cora boyutu imdilik olmasa bileAdres Kayt Sistemi de önemli e-devlet projeleri arasndadr.e-devlet projelerinin hepsinde de cora boyutun olmas kaçnlmaz bir gereklilik olarakortaya çkmaktadr. Bu kapsamda, öncelikle cora <strong>ve</strong>rilerin, tüm kullanc kurumlarnihtiyaçlarna cevap <strong>ve</strong>recek ekilde içerik standartlar oluturulmas, cora <strong>ve</strong>ri deiimstandartlar belirlenmesi, kamu kurum <strong>ve</strong> kurulularnn sorumlusu olduklar corabilgileri ortak altyap üzerinden kullanclara sunabilmelerinin salanmas amaçlarylaUlusal Konumsal Veri Altyapsnn i<strong>ve</strong>dilikle hayata geçirilmesi gerekmektedir. Bununlaberaber, Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Bilgi Sisteminin (TAKBS) hem tapu hem de <strong>kadastro</strong> ayaylaçalr vaziyete getirilmesi de ülkemiz bilgi toplumu stratejisinin en önemli hedeerindenbiri haline gelmitir.<strong>Kadastro</strong> bugün tüm dünyada kalknma <strong>ve</strong> çevresel geliimi salamak için yenidentasarlanmaktadr. Ülkemiz için dünyadaki <strong>ve</strong> Avrupa ülkelerindeki çada düzeyle uyumluçok amaçl bir <strong>kadastro</strong> sisteminin oluturulmas, “arazi kayt sistemi”, “tarm bilgisistemi”, “cora bilgi sistemi”, “kent bilgi sistemi”,”e –Devlet” çalmalar açsndanda öncelikli <strong>ve</strong> zorunludur.Bu nedenle ülkemizde <strong>kadastro</strong>ya konu oluturacak alanlarn yeniden gözden geçirilmesi,TKGM’nün yeni yüzyln gelimelerine <strong>ve</strong> beklentilerine uygun çada çok amaçl<strong>kadastro</strong>yu gerçekletirebilecek mevzuata <strong>ve</strong> örgüt yapsna kavuturulmas, mekânsalbilgi sistemlerinin oluturulmasnda, güncel tutulmasnda, yaatlmasnda <strong>ve</strong> hizmetesunulmasnda, parsel bazl arazi bilgi sistemleri <strong>ve</strong> Cora Bilgi Sisteminin kurulmasndaönemli bir adm olacaktr.Kamu <strong>ve</strong> Özel Sektör birlikteliiyle gerçekletirilen <strong>kadastro</strong>haleli iler kapsamnda; 2004 ylnda 19, 2005 ylnda 153, 2006 ylnda 203 <strong>ve</strong> 2007ylnda 117 olmak üzere toplam 492 proje sözlemeye balanmtr. Yaklak 175 adetrma <strong>ve</strong>ya rma grubu 492 <strong>kadastro</strong> projesini üstlenmitir. <strong>Harita</strong> özel sektör kurululardört yldr Saysal <strong>Kadastro</strong> yapm ilerini Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüü personeliile birlikte ezamanl sürdürmektedir. <strong>Harita</strong> özel Sektörü, <strong>kadastro</strong>da i arznn dümesi,adaletsiz <strong>ve</strong> haksz rekabete dayal ihaleler nedeniyle zor durumdadr. hale biçimi<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>483


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIdeimelidir. Tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> çalanlarnn ücretleri de mutlaka <strong>ve</strong> geciktirilmedeniyiletirilmelidir.Kültür tabiat varlklarnn <strong>ve</strong> Vakf tanmazlarn korunmas <strong>ve</strong>yaatlmas için <strong>kadastro</strong>Kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklarnn korunmas <strong>ve</strong> yaatlmasnda öncelikle güncellenmi<strong>kadastro</strong> bilgilerinin <strong>ve</strong> mülkiyet durumlarnn eriilebilir olmasnn salanmas <strong>ve</strong> bubalamda kurumlar aras koordinasyonun oluturulmas zorunludur. Bu koordinasyonçerçe<strong>ve</strong>sinde; Kültür <strong>ve</strong> Tabiat Varlklarn Koruma Kurulu Kararlarna ilikin SITsnrlarnn, tescilli parsel <strong>ve</strong> yaplarn <strong>ve</strong>rileri Büyük Ölçekli <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Harita</strong> BilgileriÜretim Yönetmelii standartlarna uygun biçimde düzenlenmeli <strong>ve</strong> ilgili Genel Müdürlükkanalyla TKGM’ye iletilerek bilgiler sistemde güncel tutulmaldr.mar planlar çalmalar srasnda Vakf tanmazlar çounlukla yol, yeil alan, otoparkvb. DOP’tan karlanmas gereken alanlara tahsis edilmektedir. ahs parsellerinde marKanununun 15. <strong>ve</strong> 16. madde uygulamalar yaplrken, Vakf parselleri deerlendirmeolana olmayan alanlara isabet ettiinden deerlendirilememektedir. Bu nedenle gelirgetirici nitelikteki vakf tanmazlarn akar nitelii korunamamakta, Vakye artlarnnyerine getirilmesinde problemler yaanmaktadr. Bunun önlenebilmesi için imar planuygulamalarnda 18. madde uygulamas yaplmadan 15. <strong>ve</strong> 16. Madde uygulamasyaplmamas <strong>ve</strong> belediyelerin 18. Madde uygulamasnn zorunlu hale getirilmesigerekmektedir.Ülkemizdeki imar uygulamalarnn büyük çounluunu kapsayan 3194 sayl marKanunun 18. madde uygulamas, mevcut en adil imar uygulama yöntemidir. Ancakyaplan uygulamalarda görülmektedir ki, tanmazlarn deerinin korunmas konusundayetersiz kalmaktadr. Bu yetersizlik mutlaka giderilmelidir. Vakf Bilgi Sistemi, Tapu<strong>Kadastro</strong> Bilgi Sistemi ile ayn Ulusal Konumsal Veri Alt yapsna kavuturularak <strong>ve</strong>rial <strong>ve</strong>rii salanmal <strong>ve</strong> sistemdeki bilgiler güncel tutulabilmelidir.Kentsel Dönüüm, ky <strong>ve</strong> imar uygulamalar için kadastral bazl tanmazdeerleme haritalarKentsel Mekânn oluumunun, ilikilerinin <strong>ve</strong> dönüümünün incelenmesinde en önemlinokta üretim araçlar <strong>ve</strong> mülkiyet ilikilerinin kavranmasdr. Tüm planlama süreçleri gibi‘Kentsel Dönüüm’ süreçlerinin tümü, mülkiyet ilikileri içinde gelimektedir. Bu durumçok amaçl <strong>kadastro</strong>yu zorunlu klmaktadr. Ayrca Kentsel Dönüüm rant amaçl deil,kent <strong>ve</strong> toplum sorunlarnn çözüm arac olarak uygulanmaldr. Kentsel Dönüüm 3194sayl mar Kanunu içerisinde <strong>ve</strong> kent planlamasndan kopartlarak parçac bir yaklamekline dönütürülmemelidir. Kentsel Dönüümde yöreye ilikin kimlik, kültür <strong>ve</strong> sosyalzenginlikler yok edilmemelidir. zmir Büyükehir Belediyesi’nce kongrede sunulan“Kadifekale Heyelan Bölgesi Dönüüm Projesi” bu yöndeki en uygun örneklerdenbiridir.484<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASITürkiye’de deerlemeye konu olan tanmazlar; arazi, arsa <strong>ve</strong> yap olarak snandrlmakta;halihazr haritalar <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> paftalar üzerinde gösterilmektedirler. Ancak özelliklegecekondu türü yaplamann yer ald kamu orta mallar <strong>ve</strong> sahipsiz yerler <strong>kadastro</strong>planlarnda yer almamaktadr. Yine yasal süreçlere uygun olarak yaplp, yap kullanmaizin belgesine sahip olan/olmayan, cins deiiklii ilemi uygulanmayan tanmazlar, tapukütüünde <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> paftalarnda yapsz tanmaz; arazi-arsa olarak görülmektedir.Bu durumdaki tapu sicili <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> paftas, tanmaz deerlemesi için gerekli olanaltl oluturamamaktadr. Tapu kütüü <strong>ve</strong> kat mülkiyeti kütüünde yer alan sat bedelide, çou zaman pazar deerinin çok altnda kalmakta, emsal olarak kullanlmasndasakncalar olumaktadr.Bu sakncalarn ortadan kaldrlmas için i<strong>ve</strong>dilikle ülkemizde tanmaz deerlemeharitalar kadastral bazl oluturulmal <strong>ve</strong> deerleme yapanlarn kullanmna sunulmaldr.Deerleme haritalar, mahkeme bilirkiileri için de balayc olmaldr.mar uygulamalar, kentsel dönüüm ky alanlarna ilikin tanmaz deerleri <strong>ve</strong> mülkiyetaçsndan yetersizliklerin <strong>ve</strong> eksiklerin giderilmesi yönünde yaplan çalmalar hakkndaBayndrlk <strong>ve</strong> skan Bakanl Teknik Aratrma Uygulama Genel Müdürlüü’nceKongrede sunulan bildiride;• 18. madde uygulamasnda edeerlik ilkesini esas alan projenin test aamasndangeçtii, meslek odalaryla görüme aamasna gelindii,• Dönüüm alanlarnda her bir birim alann <strong>ve</strong>ya parselin proje öncesi <strong>ve</strong> sonrastoplam deer içindeki paynn eit olmasna dayal bir sistemin oluturulmayaçalld,• Ky alanlarnn DOP’a konu alanlar haline getirilerek Ky Kanunu’nda öngörülen biçimde kamuya kazandrlmas yönünde imar mevzuat düzenleme önçalmalarnn sürdürüldüü dile getirilmitir.Türkiye’de krsal alan düzenlemesi arazi toplulatrmasnda yeni yaklamlar<strong>Kadastro</strong> çalmalar tanmazn ziki <strong>ve</strong> geometrik özelliklerinin yan sra tanmaznniteliklerini <strong>ve</strong> deerine etki edebilecek unsurlar da içermelidir. Kamu yatrmlarnn<strong>ve</strong>rimli olabilmesi için gelimi ülkelerdeki uygulamalara benzer ekilde tüm kamuyatrmlar öncesinde toplulatrma yönteminin uygulanmas özellikle tarmsal üretimiçinde yer alan ailelerin üretim dna atlmasn engelleyecek <strong>ve</strong> kamulatrmamaliyetlerinde de çok önemli tasarruf salayacaktr.Bu nedenlerle karayolu, demiryolu, sulama, hava alan gibi bayndrlk projelerikamulatrma uygulamalarnn bugünkü uygulama yöntemine i<strong>ve</strong>dilikle son <strong>ve</strong>rilmelidir.Türkiye’de krsal alan düzenlemesi arazi toplulatrmas için arazi stou ihtiyacbulunmaktadr. Bu gereksinimin karlanabilmesi için her eyden önce hazine arazilerininsatlmamas <strong>ve</strong> bu yönde deerlendirilmesi gerekmektedir.Geçmite yaplan <strong>kadastro</strong> çalmalarnda büyük miktarda tescil harici alanlar brakldbilinmektedir. Özellikle büyük baraj projelerinde rezervuar alanlarndaki tescil harici<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>485


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIyerlerin kamulatrma balamadan hazine adna tescil edilmesi gerekmektedir. Bu ilemsayesinde tescil harici yerlerin imar <strong>ve</strong> ihya iddias ile sahiplenilmesi <strong>ve</strong> kamulatrmannhaksz kazanç kaps olmasnn önüne geçilmesi salanacaktr.Arazi toplulatrma ile imar uygulama çalmalar, <strong>kadastro</strong>nun yenilenmesini <strong>ve</strong>güncellenmesini salayan çalmalardr. Bu nedenle <strong>kadastro</strong> yenileme programlar, arazitoplulatrma <strong>ve</strong> imar uygulama gibi çalmalarla egüdüm içerisinde planlanmal <strong>ve</strong>uygulanmaldr.Krsal alan düzenlemesinde sadece <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri <strong>ve</strong> ZiraatMühendislerinin deil dier meslek disiplinlerinin de katlm ile geni alanlarda, havzaölçeinde arazi planlamasnn yaplmas <strong>ve</strong> buna göre arazi toplulatrma çalmalarnnyürütülmesi sosyal, bilimsel <strong>ve</strong> teknik açdan uygun çözüm olacaktr.Ülkemizde tarm arazilerinin kadastral kaytlar yaplmaktadr. Bu kaytlar mülkiyetinbelirlenmesi açsndan günün ihtiyaçlarna cevap <strong>ve</strong>rmektedir. Ancak koruma, gelitirme<strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rimli kullanma açsndan; kullanm ekli <strong>ve</strong> nitelikleri ile ilgili ek arazi bilgilerinegereksinim olduu ortadadr.Yaplan arazi tanmlama <strong>ve</strong> kaytlar günün koullarna göre gözden geçirilmeli, tarmarazileri için sadece parsel bazl deil, arazi nitelikleri <strong>ve</strong> kullanm ekillerini de içerenulusal koordinat sistemine bal olarak geni alanlar kapsayan bilgilerin kaytlarna bir anönce geçilmelidir. Bunun için <strong>kadastro</strong> çalmalarnda arazinin nitelikleri ile ilgili bilgileriiçeren 5403 sayl Kanunda yer alan tanmlara uygun bilgilerin tapuya ilenmesi tarmarazilerinin korunmas, gelitirilmesi <strong>ve</strong> toplum yararna <strong>ve</strong>rimli kullanlmas açsndanönemli boluu dolduracak <strong>ve</strong> arazinin daha etkin bir ekilde idaresini salayacaktr.5403 sayl Yasa ile getirilen arazi snama sistemine uygun kaytlar yapldndaarazinin sadece parsel ekli <strong>ve</strong> mülkiyet bilgileri deil toprak, topografya <strong>ve</strong> kullanmekli hakknda da bilgiler kayt altna alnm olacaktr.Sektörler aras kullanlabilen bir <strong>kadastro</strong> modeli oluturulmasÇevre koruma <strong>ve</strong> alan yönetimi günümüz dünyasnda insanln en önemli <strong>ve</strong> en öncelikligündem maddesidir. Doal Deerleri korumak için sektörler aras egüdüm <strong>ve</strong> çalmalaratemel altlk oluturacak olan <strong>Kadastro</strong> sadece bir mülkiyet haritas deil ayn zamandasektörler aras kullanlabilen bir model olmak zorundadr.Bu nedenle çok amaçl <strong>kadastro</strong> çalmas modellemesinde çevre koruma <strong>ve</strong> alan yönetimiboyutuna önem <strong>ve</strong>rilmelidir. Çevre koruma zonlar <strong>ve</strong> alan kullanm kararlarnntanmaz kaytlarnda yer almas, tanmaz sahiplerinin, tanmazlarna ilikin mülkiyethakk kstlarn önceden bilmesi, çevre koruma kararlarnn <strong>ve</strong> alan yönetimi kararlarnnuygulanmasn kolaylatracaktr. Ayrca kamu yarar için yaplan çevre korumafaaliyetlerinin, sosyal bir problem haline dönümesini de önleyecektir. Çevre koruma<strong>ve</strong> izlemeye özgü mekânsal <strong>ve</strong>rilerin de yer ald çok amaçl <strong>kadastro</strong> çalmalar ilealan yönetim kararlarnn, tek elden yürütülmesi, doru <strong>ve</strong> zamannda gerçekletirilmesisalanacaktr.486<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASIOrman <strong>kadastro</strong>su, 2B alanlar, mera, yaylak <strong>ve</strong> klaklarGünümüze dein ertelenmi olan Dou Karadeniz Bölgesindeki Orman <strong>Kadastro</strong>Çalmalarnda tapu kaydna dayal yerlerde yaanan Mülkiyet Sorunlar, 4785 sayl <strong>ve</strong> 6831sayl Kanunlarn birlikte <strong>ve</strong> tam olarak uygulanmasyla ancak çözümlenebilecektir.Mula, Aydn, zmir <strong>ve</strong> dier illerdeki fstk çamlar alanlar konusu özel olarakele alnmal, tapu ile vasf tayini konusu teknik, hukuki <strong>ve</strong> bilimsel olarak yenidendeerlendirilmelidir.Teknik yeterlie haiz olmayan <strong>ve</strong> zemindeki snrlar doru ekilde göstermeyen orman<strong>kadastro</strong> haritalar sadece kroki mahiyetinde kabul edilerek, orman tahdit tutanaklarnagöre salkl haritaya dönütürülmelidir. Böylece orman snrlarnn çekimesiz birduruma getirilmesi yannda <strong>kadastro</strong> yenileme projelerinin de programlanacak süre içindetamamlanmas salanm olacaktr.Orman konusunda bir milli politika izlenmek zorunluluu vardr. Orman her siyasi iktidarnkendi görüüne göre ekillenecek bir olgu olmamaldr. “Nitelik kayb” kavramnnhukuki <strong>ve</strong> bilimsel dayana yoktur. Türkiye ormanlarnn hiçbirisi doal olarak nitelikkaybetmemitir. Dolaysyla 2B’nin de hukuki <strong>ve</strong> bilimsel dayana yoktur. Dünyannhiçbir ülkesinde nitelik kayb kavramyla ormanlara zarar <strong>ve</strong>rmek söz konusu deildir.Yerleim alan haline dönümü yerler yerleim alan tanm <strong>ve</strong> kriterleri arazi kullanmkararlar <strong>ve</strong> çevresel deerleri dikkate alnarak Türkiye ölçeinde yeniden belirlenmesi,topran mülkiyeti devredilmeden suçu özendirecek <strong>ve</strong> rant yaratmayacak biçimdeekonomik, sosyal, kültürel <strong>ve</strong> toplumsal yap çerçe<strong>ve</strong>sinde çözüm yolu aratrlmaldr.2B alanlarnda devletin <strong>ve</strong>rdii tapular gerekçe gösterilerek haksz ilikiler sonucu açlan,satlan orman alanlarndaki yerlerde tapu <strong>ve</strong>rilmesi söz konusu olmamaldr.Mera, yaylak, klak gibi hayvanclkta kullanlan <strong>ve</strong>ya bu ekilde kullanlmasnda yararbulunan alanlar Mera Yasasna göre deerlendirilmelidir. Tarmda kullanlan <strong>ve</strong>ya buekilde kullanlmasnda yarar bulunan yerler iç göçler <strong>ve</strong> ev<strong>ve</strong>lki tecrübeler ndagerçek orman köylülerine tahsis edilmeli, belli bir süre ilenmediinde geri alnp ormanadönütürülmelidir.Orman dna çkarlan alanlardan belli özelliklere sahip olanlar; ilgili yasalarn çevrenin,doal <strong>ve</strong> kültürel varlklarn korunmasna ilikin hükümleri göz önünde tutularaköncelikle bu amaçlara tahsis edilmeli, söz konusu yasalarn koruduu kaynak deerlerinezarar <strong>ve</strong>recek ekilde kullanlmamaldr.Kongrede dile getirilen sorunlarn çözümlerine ilikin somut admlarn atlmas içinTMMOB <strong>Harita</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Mühendisleri Odamz ilgili idarelerle birlikte biliminsanlarnn, uygulamac kamu <strong>ve</strong> özel sektör temsilcilerinin katlmlaryla çaltaylardüzenlemelidir.<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>487


TMMOBHARTA VE KADASTRO MÜHENDSLER ODASISON SÖZSon yllarda <strong>kadastro</strong>’da, proje bazl pek çok faaliyet yürütülmektedir. CBS-A,CORS-TR vb. projelerle, Türkiye <strong>Kadastro</strong>sunda modern <strong>ve</strong>ri toplamann altyapsoluturulmaktadr.Günümüzde <strong>kadastro</strong>; sürdürülebilir kalknma, çevre koruma, alan <strong>ve</strong> arazi yönetiminintemel bileeni olarak deerlendirilmektedir. Tapu <strong>ve</strong> <strong>Kadastro</strong> Genel Müdürlüününçamzn gelimelerine <strong>ve</strong> beklentilerine uygun çada çok amaçl <strong>kadastro</strong>yugerçekletirebilecek mevzuata <strong>ve</strong> örgüt yapsna kavuturulmas, mekânsal bilgisistemleri altyapsnn oluturulmasnda, güncel tutulmasnda, yaatlmasnda <strong>ve</strong> hizmetesunulmasnda etkin görev almas beklentilerin de ötesinde artk bir zorunluluk halinegelmitir.Uluslararas <strong>Harita</strong>clar Birlii (FIG) <strong>Kadastro</strong> Komisyonu kinci Bakannn ifadesiile tapu <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> faaliyetlerinin tek bir çat altnda yürütülmesi, gerek fonksiyoneliçerikleri <strong>ve</strong> gerekse elektronik yönetime salayacaklar katklar yönüyle tüm dünyaülkelerinin geçmesi gereken bir modeldir. Türkiye’de uygulanan tapu <strong>kadastro</strong> birlikteliibu yönüyle dier ülkelere örnek olacak bir yapdadr.<strong>Kadastro</strong> içerik <strong>ve</strong> geometri <strong>ve</strong>ri yaplar yönüyle yenilenmelidir. Aksi takdirde, bataTAKBS olmak üzere e-devlet’in dier bileenlerinin de uygulamasnda darboazlaryaratacaktr.Ulusal Konumsal Veri Altyaps araziye ilikin her türlü projenin elektronik altyapsdr.Bu nedenle öncelikle hayata geçirilmesi gerekmektedir. Bununla beraber, Tapu <strong>ve</strong><strong>Kadastro</strong> Bilgi Sisteminin (TAKBS) hem tapu hem de <strong>kadastro</strong> ayayla çalr vaziyetegetirilmesi <strong>ve</strong> <strong>kadastro</strong> yenilemesi ülkemiz bilgi toplumu stratejisinin en önemli <strong>ve</strong> enöncelikli hedeeri haline gelmitir.<strong>Harita</strong> <strong>Kadastro</strong> özel sektörü, yaptklar uygulamalarla teknik anlamda kurumsallamayabalam, ülke snrlar dnda da i yapabilecek potansiyele <strong>ve</strong> kabiliyete erimitir.Teknik anlamdaki kurumsallamann nitelikli igücünün süreklilii <strong>ve</strong> nansal anlamdada oluturulabilmesi için ihale tekniklerinin yeniden deerlendirilmesi gerekmektedir.<strong>Kadastro</strong>nun baars, arazi yönetimi amaçl; orman, imar, arazi toplulatrmas, tarm, ky,çevre koruma, kültür <strong>ve</strong> tabiat varlklar, hazine mallar, vakf tanmazlar, mühendislikprojeleri, kent bilgi sistemleri vb. alanlara <strong>ve</strong>rdii katkyla özdeleecektir.488<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES21-24 Mays <strong>2008</strong>


<strong>2.</strong> KADASTRO KONGRES’NEKatklarnzdan dolayteekkür ederiz.


KONGREMZDEN FOTORAFLAR

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!