11. Araştırma Sonuçları Toplantısı - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Adamkayalar'ın bulunduğu bölge, şeIf alanında çökelmiş resifal karakterde gösteren yatay katmanlı, beyaz ve sarımsı renklerde, orta sertliktekikireçtaşlarından oluşmaktadır. Kireçtaşlarının arasında yer yer killikireçtaşı ve mam bantları da yer alır. Foraminifer, ekinid ve gastrapodgibi mikro ve makro fosiller içeren- kireçtaşları, Orta Miyosen'in-Langiyen-Serravaiyendönemlerinde (16-13 milyon yılları öncesindeki zamandilimi) oluşmuştur (Gedik ve diğ. 1982).Kabartmalar, yamacın, kütle hareketlerinin olmadığı duraylı bir kesimineyapılmıştır. Yamacın bu bölümünde tabakalar arasındaki sertlik farkındandolayı oluşmuş bir omuz (platform), insanların faaliyetlerini kolaylaştıracakbir mekan sağlayarak kabartmaların, platformun bulunduğuzeminin hemen üst seviyelerine yapılmasını sağlamıştır (Şekil: 5). Kireçtaşlarınınkilli zonlarından kaçınılmıştır. Kabartmalar yamaçtaki belirginbir kırık hattının yukarısına yapılarak yağışlı mevsimlerde bu zayıf zondangelebilecek suyun aşındırıcı etkisinden de büyük ölçüde korunmuştur.Bu nedenle kabartmaların yapıldığı dönemden günümüze kadar geçenzaman içerisinde yamaç üzerinde etkili olan işlevler, daha ziyadeyukarıdaki eğimli platoüzerine düşen şiddetli yağışlarla meydana gelenyüzey sellenmelerinin dik yamaçtan akarken yaptığı erozyon ve farklırenklerdeki sıvamalardır (Şekil: 5).Kabartmalar ustalar tarafından kaya içerisine yeterli derinlikte oyulmaksuretiyle yamaçtan akan suyun tahrip edici etkisinden büyük ölçüdekorunmuştur.Bu durum kabartmalarıyapan ustaların, yamaç üzerinde etkiliolan dinamik proseslerin farkında olduklarını göstermektedir. Ancak,yine de kireçtaşlarındaki kaçınılması mümkün olmayan daha küçük çaplıkınk ve çatlaklardan çıkan suların, bazı kabartmaların üzerinde eritici verenk değiştirici (boyayıcı) etkileri olmuştur.ADAMKAYALAR KABARTMALARININ ARKEOLOJİKÖZELLİKLERİOnbir ayrı çerçeve içerisinde yer alan Adamkayalar kabartmalarınınyamaçtaki pozisyonları Şekil 6'daki şemada toplu halde görülmektedir.Bunların içerisinde en sık yinelenen figürler, dört ölü ziyafeti sahnesine-aiıolarrlardrr-(Ş-ekil:-6--;-A:-17\3=-A:7~K1-ı-)-;-Bu--s-ahlfeıerde-ölü1ecy,.-y~ı~n~ız~--­(Şekil: 7, 8) ya da eşleri ve oğulları ile beraber gösterilerek (Şekil: 9, 10)yaşadıklan zamandan bir sahne yaratılmaya çalışılmıştır. Olüyü temsileden kabartmalarınikonografik özellikleri, yani rahiplerin yatış şekli, şarapkaselerini tutuşları ve sahnelerin kompozisyonları, kabartmaları yapansanatçıların Yunan ikonografisini tanıdığını göstermektedir. Ancaksanatçılar adı'geçen ikonografiye tamamıyla sadık kalmamıştır. Adamka-529