İndir - Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

PTPTPPTPT Üstündağ,P P İstanbulPP DSİ5. Gökçekaya ve Yenice Baraj ve HES’leri:Sakarya Havzasındaki bu baraj ve HES’ lerde, midyenin Sapanca Gölünde bulunduğu ve gölün14ırmakla bağlantısı göz önüne alınarak, 2001 yılında midye sorunları araştırılmıştır (PP). Bu baraj gölleri veHES’ lerle, Sakarya ırmağının incelenebilen sınırlı kesiminde, ergin ya da larva dönemlerinde midyesaptanamamış, santral yetkilileri de midye sorunu oluşmadığını bildirmiştir.6. Seyhan, Çatalan ve Aslantaş Baraj ve HES’leri:2002 yılında yapılan incelemelerde; Seyhan Havzasındaki Seyhan ve Çatalan ile CeyhanHavzasındaki Aslantaş Baraj ve HES’ lerde Zebra midye bulunduğu, ancak ciddi sorunlar oluşmadığı15ve revizyon dönemleri ile gerektiğinde mekaniksel temizlik yapıldığı kaydedilmiştir (TPTPPTPT).İçme Suyu Tesislerindeki Etkiler:• İstanbul’a içme suyu sağlayan Ömerli ve Darlık Baraj Göllerinde Zebra midye bulunduğu, midyeninboru hatlarını tıkayabildiği, bu nedenle “Ömerli Arıtma Tesisi” giriş yapısının midyelerdentemizlenmesi gerektiği, Melen-Alaca-Ömerli ve Yeşilçay-Darlık-Ömerli sistemlerinde midye tehlikesibulunduğu, su kaynaklarının çeşitli ve çok olması yüzünden Istranca-Terkos sisteminde de midye16görülebileceği kaydedilmektedir (PP).• İçme suyunu Sapanca Gölünden sağlayan “Adapazarı Belediyesi Arıtma Tesisleri”nde de midyesorunları oluşmaktadır. Ancak aynı gölden Kocaeli İli sanayi tesislerine kullanma suyu sağlayansistemde sorun olup olmadığı bilinmemektedir.• Keban Barajı Su Ürünleri Şube Müdürlüğü üretim binası su tesisatında, vana ve musluklar ile17lojmanların su tesisatında zaman zaman sorunlar oluştuğu kaydedilmiştir (PP).• Birecik Baraj Gölünden su alan “Nizip İçme Suyu Tesisleri” pompalarında Zebra midyeden dolayıönemli hasarlar oluştuğu kaydedilmiştir.• Şanlıurfa Tünelleri aracılığı ile Atatürk Baraj Gölünden su alacak “Şanlıurfa Su Arıtma Tesisleri”ndeZebra midyeden doğacak sorunların çözümü için “Şok Klorlama Sistemi” yapımı öngörülmüştür(Anonymous, 2002).Midye bulunan su kaynaklarından, içme ya da kullanma suyu olarak yararlanan ya dayararlanacak tesislerde, sorun oluşma tehlikesinin bulunduğu ve önlem alınması gerektiği söylenebilir.Türkiye'de saptanan Zebra midye sorunlarının, Kuzey Amerika'daki sorunlara göre düşükboyutlarda olduğu ve özellikle yeni inşa edilen tesislerde oluştuğu anlaşılmaktadır. Bu durumuntemel nedeni; türün Türkiye için yerli, K.Amerika için dış kökenli (exotic species) oluşu olarakdeğerlendirilmektedir. Midyenin 1964'lerde de sorun yarattığı ancak daha sonra sorunların düşükdüzeye indiği göz önüne alındığında, yeni oluşturulan baraj gölleri ve tesislerdeki sorunların,midyenin çevresel etkenler ve özellikle doğal düşmanlar tarafından henüz denetim altınaalınamamış olmasına bağlı olabileceği düşünülmektedir.Sulama Suyu Tesislerindeki Etkiler:• Keban Baraj Gölünden su alan, Eyüp Bağları Pompa İstasyonu’nda pompaların dış boru çeperleri ilemuhtemelen su ile temas eden iç taraflarında da tatlı su midyelerinin bulunduğu, ancak şu anda fazlasorun yaratmadığı bildirilmiştir.• Kesikköprü Baraj Gölünden su alan Köprüköy Sulaması su alma yapısında da midyeler gelişmektedir.• Atatürk Baraj Gölünden su alan Şanlıurfa Tünellerinin su alma yapıları kapaklarında yoğun biçimdemidye gelişmekte ve süreli bakım-onarımlar sırasında mekaniksel yöntemle temizlenmektedir.14PAltınayar, G. ve H. Çevlik, 2001. “Eskişehir Sulama Birliğindeki Mekaniksel Yabancıot SavaşımıUygulamalarının İzlenmesi ve Sakarya Irmağında Zebra Midye İncelemeleri (16-18-08.2001)”(Gezi Raporu) . DSİİşl. ve Bak. Dai. Bşk.lığının 29.08.2001 tarih ve B 15 1 DSİ 0 17 06 00-400.1-1335 sayılı yazısına ek rapor.15S., 2002. DSİ VI. ve XV. Bölge Müdürlükleri Baraj Göllerinde Zebra Midye İncelemeleri (17.28-06.2002) (Gezi Raporu)16Master Plan Konsorsiyumu, Nihai Rapor Cilt 2.17IX.Bölge Müdürlüğünün 22.Mart.2001 tarih ve B 15 1 DSİ 1 09 00 23 / 2641 sayılı yazısı.21