2. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Akdenizin kuzeydoğu ucunda yer alan Antik Kilikya ovasında, günümüzÇukurova’sının batısında bulunan Tarsus, Toroslar’dan kuzey-güneyistikametinde geçit veren Gülek Boğazı’nın denize doğru çıkışında, dağlarınovaya dönüştüğü hatta yer alır. Bu hat doğu – batı istikametinde Amik Ovasıve Kuzey Suriye bağlantılarını sağlayan güzergâhı da belirler. GözlükuleHöyük, Tarsus kentinin güneyinde Neolitik Çağdan beri süregelen yerleşimsonucunda oluşmuştur. Höyük Prehistorik Çağdan Roma Devrine kadar antikCydnus veya İslâmî Dönemde Al-Baradan olarak tanınan bugün Berdan veyaTarsus Çayı olarak adlandırılan nehrin doğu kıyısında yer alır, ancak Bizansİmparatoru İustinianus’un girişimi ile nehir giderek kuzeye doğru yayılanRoma yerleşiminin doğusuna kaydırıldıktan sonra höyük bugün nehrinbatısında kalarak günümüzde Mersin’i Adana’ya bağlayan E5 karayolununhemen kuzeyinde bulunmaktadır.Eskiden kel bir tepe olan Gözlükule bugün şehir dokusu içerisinde yeralan, üzerine çam ağaçları dikilmiş bir mesire alanı konumundadır. Höyükgünümüzde alüvyon dolgudan oluşan ova seviyesinden yaklaşık 22 m.yükselen bir tepe oluşturur. Gözlükule Höyük’te Goldman döneminde yapılankazıların sonucunda yayınlanan kesitten 3 bilindiği üzere prehistorik yerleşmekatmanları yerin altında en az 10 m. derinliğe kadar devam etmektedir.2001 yılından beri araştırmalarımız çerçevesinde höyük ve etrafınıntopografik haritasını hazırlayıp detaylandıran Kandilli Rasathanesi veDeprem Araştırmaları Enstitüsü’nün Jeodezi Bölümü’nden bu yıl KeremHalıcıoğlu kazı alanını tespit edebilmemiz için Gözlükule Höyük ve kuzeyedoğru genişleyen, dolayısıyla Klâsik Dönem antik kentinin yayıldığı alanı dakapsayan, 1 kilometre karelik alana oturan 100 m. x 100 m. bir karelaj ağınıdijital ortamda oluşturmuştur (Harita: 1). Bu ağ üzerinde höyük civarındabulunan tüm antik Tarsus buluntuları (örneğin kent merkezinde açığaçıkarılan Roma yolu) höyük ile ilişkilendirilebilecektir. Bu karelaj ağınagöre höyüğün B-C-D/4-5-6-7-8 karelerine oturduğu (Harita: 2) ve alüvyondolgusunun üzerinde kalan uzunluğunun yaklaşık 500 m. genişliğinin iseyaklaşık 200 m. olduğu anlaşılmaktadır.ve Deprem Araştırmaları Enstitüsü, Jeodezi Bölümü; Ahmet Boratav, (Fotoğraf) Ege Yayınları;Bengü Kılıçbeyli Godon, (Çizim) İstanbul; Murat Akman (Konservasyon/Restorasyon)Almanya; Sevinç Duvarcı, Lisansüstü öğrencisi, Boğaziçi Üniversitesi, Fen-Edebiyat FakültesiTarih Bölümü; Türkan Pilavcı, Lisansüstü öğrencisi, Katholieke Universiteit Leuven; ÇiğdemKülekçioğlu, Lisans öğrencisi, Boğaziçi Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü;Sinem Güldal, Lisans öğrencisi, Boğaziçi Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü.3 Goldman, H. Excavations at Gözlü Kule, Tarsus Vol. II, Princeton 1956, Plan 26.48