Terakki-i Muhadderat - DEM

Kadınlar, her şeyden önce bir eş ve anne olarak kabul edilmekteve rolleri de bu bağlamda tanımlanmaktadır. Ancak, kadınev içinde de yine erkek merkezli olarak yaşam sürmektedir.Kadının ilk vazifesi iyi bir eş olmak ve eşini mutlu etmektir.kadını tamamen ev merkezli olarak tanımlamaktadır.Kadınlar, her şeyden önce bir eş ve anne olarakkabul edilmekte ve rolleri de bu bağlamda tanımlanmaktadır.Ancak, kadın ev içinde de yine erkekmerkezli olarak yaşam sürmektedir. Kadının ilkvazifesi iyi bir eş olmak ve eşini mutlu etmektir.Kadın ve erkeğin akli ve bedeni meziyetleri doğrultusundaŞer’en belirlenmiş olan sorumlulukve yetkileri, tarafların birbirleriyle olan ilişkilerinitanımlamada belirleyici bir role sahiptir. Bunagöre zevc ve zevce ortaklık kurmuş kişilere benzetilmektedir.7 Tarafların birbirlerine karşı sorumluluklarıvardır. Taraflardan biri sorumluluklarınıyerine getirmediğinde bu ortaklık da sona erer.Erkeğin görevi evin geçimini sağlamaktır, kadınıngörevi ise ev içindeki işler ile iştigal etmek ve kocasınınzahmetle kazandığı erzakı telef etmemektir.8 Hem erkelerin hem de kadınların birbirlerinekarşı sorumlulukları belirlenirken ayetler, hadislerve klasik kaynaklar esas alınmaktadır. Örneğin eşseçimi konusunda İmam Gazali’nin İhya-i Ulumiddinadlı eserinden kadında aranması gereken özellikleredair bir bölüm alıntılanmıştır. Buna göre buözellikler sırasıyla; saliha ve dindar olmak, güzelhuylu olmak, güzel olmak, mihri az tutmak, doğurganolmak, bakire olmak, soyu temiz olmak veyakın akrabadan olmamaktır. 9Dergi, evliliği neslin devamı ve toplumun huzuruiçin yegâne şart olarak kabul etmekte ve çocuk yetiştirmeyievliliğin başlıca maksadı olarak zikret-7 “Evlilik ile Bekârlık”, Terakki-i Muhadderat, Sayı 30, (8Mart 1285), s. 1.8 “Eşlerin Birbirine Karşı Olan Vazifeleri”, Terakki-i Muhadderat,Sayı 38, (10 Mayıs 1285), s. 1.9 “Adab-ı Zevceyn”, Terakki-i Muhadderat, Sayı 7, (27 Temmuz1285), s. 1-2.mektedir. 10 Derginin kadın ve erkek konusundakien eşitlikçi söylemi de burada kendisini göstermektedir.“Erkekler Kadınlar” başlıklı yazısındaAli Raşit, bu dünyada neslin devam etmesi için erkeklerne kadar gerekli ise kadınlar da o kadar gereklidirdemekte, nasıl ki bir kuş tek kanat ile uçamazise yalnız erkekler ya da yalnız kadınlar ile deneslin devam edemeyeceğini söylemektedir. 11Terakki-i Muhadderat’a göre kadınlar iyi bir eş olmanınyanında aynı zamanda iyi bir anne olmakzorundadırlar. Dergide çocuk bakımına yönelikteknik bilgilerden kız çocuğuna verilecek öğütlerekadar pek çok farklı konuda makaleye yerverilmiştir. Bu makaleler tartışmacı bir üsluptanziyade bilgilendirici ve eğitici tarzda kaleme alınmıştır.Özellikle, bir dizi halinde devam eden “SütEmen Çocuklara ve Meme Veren Kadınlara Dair”ve Doktor Veli Bey tarafından yazılan “Yeni DoğanÇocuklar Hakkında İcrası Lazım Gelen Muamelat”isimli makaleler, çocukların kaç saatte bir emzirilmesigerektiğinden, nasıl banyo yaptırılacağına,çocukların nasıl uyutulacağından, süt annelerdearanacak özelliklere kadar çeşitli konularda kadınlarabilgi vermektedir. Ayrıca, dergi, çocuk yaştaeğitim ve terbiyenin önemine vurgu yapmaktadır.“İnsanı İnsan Eden İlim ve Marifettir, Onun daEn Birinci Medar-ı Tahsili Çocuklukta GördüğüTerbiyettir” isimli makalede çocukların aslındazannedildiği gibi dünyadan bihaber olmadıkları,kıskançlık ve fesadın ne olduğunu bildikleri, iyive kötüyü ayırt edebildikleri, dolayısıyla onların10 “Teehhül”, Terakki-i Muhadderat, Sayı 10, (17 Ağustos1285), s. 1-2.11 “Erkekler Kadınlar”, Terakki-i Muhadderat, Sayı 13, (7Eylül 1285), s. 1.Y IL 1 SAYI 3 | DEM DERGİ 101