BS2014-2_Turkiyede Kimlikler Arasi Kutuplasmanin Sosyal Mesafe Uzerinden Olcumu ve Toplumsal Guvenlige Etkisi

Türkiye’de Kimlikler Arası KutuplaşmaSONUÇBogardus’un sosyal mesafe ölçeğinin bir kısmı kullanılarak yapılan bu çalışmadatoplumda siyasi, etnik ve mezhepsel alanda kutuplaşmanın olduğu ve bu trendindevam etmesi durumunda önemli güvenlik sorunlarına neden olabileceği saptanmıştır.Çalışmadaki en önemli sonuçlardan bir tanesi, Türkiye parti seçmenleri arasındakisosyal mesafenin etnisite ve mezhep temelinde ortaya çıkan sosyal mesafedengenel olarak çok daha yüksek olmasıdır. Bu bağlamda, BDP/HDP seçmenine yönelikbu partiden olmayanların sosyal mesafesi (M=2,14) ile AKP’li olmayanlarınAKP seçmenine yönelik sosyal mesafesi (M=1,39), ülkede Kürt olmayanlarınKürtlere (M=0,82) ve Alevi olmayanların Alevilere yönelik sosyal mesafesinden(M=0,54) çok daha yüksek bulgulanmıştır. Bu duruma göre, siyasi düzeyde yaşanansosyal mesafe, toplumdaki kutuplaşmanın temel eksenini oluşturmakta; etnikve mezhepsel boyutlardaki sosyal mesafeyle iç içe geçmektedir.BDP/HDP seçmenineyönelik sosyal mesafenin en yüksek düzeyde olmasının, uzun yıllar yaşananPKK terörü ve parti söylemlerinin de etkisiyle BDP/HDP’nin PKK ile özdeşleştirilmesindenkaynaklandığı değerlendirilmektedir. AKP seçmeninin ikincien yüksek tepkisellik grup olmasını ise, Merkez-Çevre ve Seçkin/Elit Kuramlarıaçıklamakta; yıllardır merkezi elinde tutan ve seçkinlerden oluşan kesimin, konumunukaybetmeye başlamasının, AKP seçmenine yönelik tepkiselliğin en büyüksebeplerinden biri olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, son dönemde AKP’li olmayanlarıntoplumsal hiyerarşide yükselme ihtimallerinin gittikçe zayıflamasınınve kamuda işe alımlarda yaşanan ayrımcılık ve kadrolaşmanın da bu tepkiselliğidoğuran diğer sebepler arasında olduğu değerlendirilmektedir.Bunun yanı sıra, çalışmada esas alınan etnik, dini ve siyasi kimliklerin kendi içindekifarklılaşmasında da çarpıcı bulgular ortaya çıkmıştır. Araştırma bulguları,Kürt olmayanların Kürtlere yönelik sosyal mesafesinin (M=0,82), Türk olmayanlarınTürklere yönelik sosyal mesafesinden (M=0,11); Alevi olmayanların Alevilereyönelik sosyal mesafesinin (M=0,54) ise, Sünni olmayanların Sünnilere yöneliksosyal mesafesinden (M=0,21) çok daha yüksek olduğunu göstermektedir.Bu durum Toplumsal Kimlik ve Toplumsal Egemenlik Kuramları çerçevesindeaçıklanmakta; tarihsel olarak bu grupların, algısal bir kategorizasyon ile birbirleriniayırmaları ve ötekileştirmeleri, arkasından da kendi kimliklerini yüceltmek içindiğerini farklı ithamlarla suçlamaları ve kalıp ön yargılar geliştirmelerinin bunasebep olduğu değerlendirilmektedir. Türk-Kürt sosyal mesafesinde ise bunlara ekolarak, son 30 yılda yaşanançatışmalar ve çatışma öncesi dönemde egemen biretnik grup olarak Türklerin, Kürtlerin farklılıklarına hoşgörüsüz yaklaşmalarınınetkileri açıklanmaktadır.Değerlendirmeye dâhil edilen tüm gruplar arasında bulgulanan en yüksek sosyalmesafe düzeyinin kapı komşusu olmaya tepki duyma seviyesinde olduğu görülmüştür.Bu düzeye yakın olarak bulgulanan başka değerlerin de varlığı, konununtoplumsal gerginliklere yol açabilecek bir potansiyeli barındırdığını; dolayısıyla,önlem alınmadığı takdirde önemli bir güvenlik sorununa doğru evirilebileceğiniortaya koymaktadır. Ülkede; etnik, dini, mezhepsel, siyasi ve sosyo-kültürel200