contınuıty and change sınce the end of - Siyasal Bilgiler Fakültesi ...
contınuıty and change sınce the end of - Siyasal Bilgiler Fakültesi ...
contınuıty and change sınce the end of - Siyasal Bilgiler Fakültesi ...
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Sabahattin Nal • Demokrat Parti’nin 1950-54 Dönemi Din Siyaseti • 145davr<strong>and</strong>ıkları söylenebilir. Bunun nedeni, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası veSerbest Cumhuriyet Fırkası olaylarına tanık olan DP’lilerin, irticaa ödünvermenin bu partilerin sonunu getirdiğini görmüş olmalarıdır. Ayrıca Bayar DPkurulurken, dini siyasette kullanmayacakları konusunda İnönü’ye güvencevermişti (TOKER, 1990: 48-49).C. Dinci Çevrelerin Cumhuriyet Halk Partisi,Demokrat Parti ve Millet Partisi’ne Karşılaştırmalı BakışıDP’nin din siyasetini açıklamaması üzerine Edib, 14 Mayıs seçimlerineyakın bir tarihte CHP, DP ve Millet Partisi (MP)’nin din siyasetlerine ilişkinilginç değerl<strong>end</strong>irmelerde bulunmuştur. Tek parti döneminde CHP’nin laiklikadı altında dinsizlik siyaseti güttüğünü ileri süren yazar, çok partili yaşamageçilmesiyle birlikte adı geçen partinin din siyasetini değiştirme nedenini,zamanın Başbakanı Hasan Saka’nın, “Ef<strong>end</strong>iler! Mekteplere din derslerinikoymazsak gelecek intihapta millet bize bir rey bile vermeyecektir.” sözleriyleaçıklıyordu. Yazar bundan sonra adı geçen partilerin programlarını temelalarak, laiklik anlayışlarını şöyle değerl<strong>end</strong>iriyordu:[G]örülüyor ki CHP ile DP arasında esas itibariyle bir fark yoktur. HattaDP’nin kull<strong>and</strong>ığı lisan daha serttir. CHP’nin programında kanunların muasırmedeniyete ilim ve fenlerin temin ettiği esas ve şekillere ve dünyaihtiyaçlarına göre yapılmasından, bahis olunduğu halde DP laikliği hiçbir dindüşüncesinin kanunların tanzim ve tatbikinde müessir olmaması manasındaanlar ve serbest tefekküre karşı taassup duygularının harekete geçirilmesinede asla müsamaha olunmayacağını söyler. Laikliği ancak Moskova böyletelakki eder. Çünkü bu telakki tamamıyla dine cephe almaktır (EDİB, 1950:6-7).Programında din işlerinin devletten ayrılması, din eğitimi, aile gibikonulara yer vermediği için DP’yi eleştiren Edib, bu konulara yer veren MP’yiövüyor; ancak okuyucularından açıktan açığa, adı geçen partiye oy vermeleriniistemiyordu. Okuyucularından istediği, dini siyasete alet etmemeleri ve partiihtiraslarının üstünde tutmalarıydı (EDİB, 1950: 10).IV. Dönemin İrticai Havasını Yansıtan Bir ÖrnekOlay Olarak Fevzi Çakmak’ın Cenaze Töreninde ÇıkanOlaylar ve Demokrat Parti’nin Tepkisi14 Mayıs 1950 seçimlerinden kısa bir süre önce (9 Nisan 1950’de)MP’nin onursal başkanı olan Fevzi Çakmak, İstanbul’da öldü. Ölümünün ertesi145
Change language