contınuıty and change sınce the end of - Siyasal Bilgiler Fakültesi ...

140 • Ankara Üniversitesi SBF Dergisi • 60-3müdahaleden korunması gerektiği anlayışı kabul edilmiştir. Söz konusudeğişikliğin temelinde, muhalefetin dini suiistimal etmesi olasılığına karşı,dinin, devletin koruyuculuğunda olması gerektiği düşüncesinin yattığısöylenebilir. Benimsenen yeni din siyaseti, hukuksal alana da taşınmış, 1 buçerçevede Türk Ceza Kanunu (TCK)’nda 1949’da yapılan değişiklikle,anayasanın laiklik ilkesine aykırı olarak devletin toplumsal, iktisadi, siyasal,hukuksal düzenini kısmen dahi olsa din esaslarına göre değiştirmeyi amaçlayaneylemler suç olarak kabul edilmiştir (BERKES, 1978: 528). 2 Ayrıca bukurultayda CHP, DP ile yarışabilmek için devletçiliğin yanı sıra laikliğin de“liberalleştirilmesi”ne karar vermiştir (TUNÇAY, 1983: 572).CHP’nin din siyaseti çerçevesinde en önemli konuyu oluşturan dineğitimi, adı geçen kurultaydan sonra da tartışılmaya devam etmiştir. Aslında bukonu, 1947 Kurultayı’ndan önce basında; hatta TBMM’de tartışılmıştı. Örneğin24 Aralık 1946’da TBMM’de yapılan oturumda, CHP’li birçok üye dineğitiminin lehinde konuşmuş, dönemin Başbakanı Recep Peker bunlarınisteklerini reddetmiştir. Bununla birlikte, zamanın otoriter Türkiye’sinde dineğitimi konusunda böyle bir tartışmanın yapılmış olması bile önemliydi ve bukonuda yapılacak değişikliklerin habercisiydi. Nihayet beklenen değişiklik,1949 yılında ilkokullara seçimlik din dersleri konulması suretiyle gerçekleşti(LEWIS, 1991: 413-14; PARMAKSIZOĞLU, 1966: 31).1 “Ankara’da okunan bir mevlitte olduğu gibi, çeşitli olayları hazırlayan gerici/dinibasın, hükümeti iki kanun tasarısı hazırlamak zorunda bıraktı. Bunlardan sağ vesolculara (gericiler ve komünistler) karşı olan birincisinin hazırlanış nedenini Ş.Günaltay 21 Nisan 1949'da düzenlediği bir basın toplantısında şöyle açıkladı:‘İnkılabımızı korumak vazifemizdir. Vicdan hürriyetine saygı beslemekle birlikte,dini hurafelerin milletin ruhuna hakim olmaya kalkışmasına asla müsaadeedemeyiz.’” (JAESCHKE, 1972: 102).2 Bu yasa TBMM’de görüşülürken dönemin Başbakanı Günaltay şunları söylemiştir:“İrtica yoktur diyorlar. Bunu ben de kabul ediyorum. Ancak komünizm, irtica simasıhalinde tezahür edebilir, ettiği yerler de vardır. Fenalıkların olmasını hep birlikteistemiyoruz. Fakat bunu önleyecek kanunu yapmıyorum diyorlar. Bu tasarılarlakimseyi asmıyoruz, kesmiyoruz. Hadise çıkmadan, fiil sabit olmadan hiç kimsemahkum edilecek değildir. Bu kanun demokrasiyi öldürmek için değil, yaşatmak içingetirilmiştir.” (Sebilürreşad, II/48: 360). Söz konusu yasayı DP de desteklemiştir.Partisi adına söz alan Fuat Köprülü, “DP’nin laiklik esasını öteden beri muhafaza vemüdafaa eylediğini, komünizmin Müslüman memleketlere, bilhassa tutucu muhitlereyeşil sarık sararak girdiğini.” ileri sürmüştür. Köprülü konuşmasında ayrıca,cumhuriyetin temellerinden biri olan laikliğin, uzun zamandan beri yürütülendüşünsel ve fiili savaşımların ürünü olduğunu, bu ilke ortadan kalkarsa düşünceözgürlüğünün daralacağını vurgulamış ve laikliğin korunması için çıkarılan yasayaparti olarak taraftar olduklarını söylemiştir (Sebilürreşad, II/48: 362).140