contınuıty and change sınce the end of - Siyasal Bilgiler Fakültesi ...

Sabahattin Nal • Demokrat Parti’nin 1950-54 Dönemi Din Siyaseti • 147V. Demokrat Parti’nin İktidar Yıllarındaki DinSiyasetiA. Demokrat Parti’nin Dinci Çevrelere Ödün VerdiğiDönem1. Ödünlerin Başlaması: Devrimler ParçalanıyorBayar tarafından başbakanlığa atanan Menderes, hükümet programınıokurken, Atatürk devrimlerine ilişkin yaklaşımlarını, din siyasetlerini “[S]eçimbeyannamemizde yazıldığı üzere millete mal olmuş inkılaplarımızı mahfuztutacağız” (DAĞLI/AKTÜRK, 1988: 161). sözleriyle ortaya koyuyordu. Birbaşka anlatımla başbakana göre, “millete mal olmuş devrimler” korunacak,“millete mal olmamış devrimler” üzerinde ise ısrar edilmeyecekti. BöyleceAtatürk devriminin zaten unutulmuş olan gerçek amacı üzerinde hiçdurulmuyor, devrim olarak adlandırılan değişiklikler ise parçalanmak suretiylebir kısmından vazgeçilebileceği ifade edilmiş oluyordu (ÖZEK, 1968: 169).Diğer bir anlatımla, 29 Mayıs 1950’den itibaren artık ideolojik ilkeler veuygulamalar bakımından devrim yok, devrimler vardır.Menderes aynı konuşmasında, esas tehlikeli akımın sol akım olduğunu,bunu kökünden temizlemek için gerekli yasal önlemlerin alınacağını belirtiyor,sol akımın taktiklerine ilişkin savlar ileri sürüyordu. Adı geçen akımın, irticaıve ırkçılığı kendisini maskelemek için kullandığını belirten Menderes, bunundüşünce özgürlüğü bağlamında ele alınamayacağını, bu tür bir yaklaşımıngaflet olacağını, sola kesinlikle hoşgörü gösterilmeyeceğini açıklayarak irticakonusunda şunları söylüyordu:İrticacı tahrike asla müsaade etmemekle birlikte din ve vicdan hürriyetlerininicaplarına riayet edeceğiz. Hakiki laikliğin manasını biz böyleanlamaktayız... hakiki laikliği dinin devlet siyaseti ile hiçbir ilgisibulunmaması ve hiçbir din düşüncesinin kanunların tanzim ve tatbikindemüessir olmaması şeklinde anlıyoruz. Bu itibarla gerek din derslerimeselesinde gerekse din adamları yetiştirecek müesseselerin faaliyetegeçmesi hususunda icap eden tedbirleri suretle ittihaz etmek kararındayız(DAĞLI/AKTÜRK, 1988: 162).Konuşmasının devamında, manevi değerlerle yetiştirilmemiş gençliğinbilim ve teknikle donatılsa da, özgür ve bağımsız bir ülke için güvenceoluşturamayacağını ileri süren Menderes; bundan dolayı gençliğin manevideğerlerle yetiştirileceğini belirtiyordu (DAĞLI/AKTÜRK, 1988: 176).Seçim öncesi dönemde din siyasetini açıklamadığı için dinci kesimineleştirisine hedef olan DP, Menderes’in ağzından adı geçen çevrelere yanıtvermiş oluyordu. Böylece Başbakan, Edib’in, “DP’nin din siyaseti henüz147