Kuaförlerin iş riskleri - Halk Sağlığı AD, Ege Üniversitesi Tıp Fak.

KUAFÖRBROŞÜRÜ

SAÇ ve CİLDİN DEĞERLENDİRİLMESİHer saç bakımının sebebi saçların ve cildin sağlıklı tutulmasıolmalı. Sağlıklı saç hem daha parlaktır ve de daha güzeldir. Busaçlar daha kolay şekle girer, kesilir ve boyanır.Saçların doğru değerlendirilmesi, saçlar için kullanılmasıgereken ürünler için de önemli. Saç bakımı ve diğer ürünlerihazırladıktan sonra, saçı değerlendirilecek kişiyi saç kesimine hazırvaziyete getirin ve ensedeki saçları taramaya başlayınız. Buradakideğerlendirme saçları hissederek ve şekil vererek ve de cildedokunarak ve bakarak yapılır.Bu durumda şunlara dikkat edilmeli:• saçlar jöleli mi, yağlı mı ya da temiz mi.• saçın yapısı genelde sağlam mı ya da yıpranmış mı• saçlar permalı mı, gölgeli mi, boyalı mı• saçlar kırık mı• saçlar sık mı seyrek mi• kellik ve açılma var mı• cilt kuru mu ya da yağlı mı• kuru deri kepekleri mi var ya da yağlı kepekler mi var• iltihaplanabilecek yerler var mı

Müşterinize saçıyla ya da cildiyle olabilecek sorunları ciddiyealdığınızı gösterin. Bu durumda müşteriye bunları sorabilirsiniz:• Saçlarınızı ne kadar sıklıkta yıkarsınız?• En son saçlarınızı ne zaman yıkadınız?• Saçlarınız sizce çabuk mu yağlanıyor ya da kurumudur?• Saçlarınızla ya da cildinizle başka sorunlarınız var mı?• Evde hangi şampuanı kullanıyorsunuz?• Sizce kepeğe karşı olan şampuanınızı burada ve evinizdekullandıktan sonra kepeklerinizde bir azalma oldu mu?Bu sorular bazen buna benzer bazense farklı şekillerde soruluyorve şunlara dikkat edilmiyor:Saçın ve cildin ve de müşterinin alışkanlıkları kişiden kişiyedeğişebilir.Kuaförler mesleklerinin ciddiyetini ve profesyonelliğini gösteripmüşteriye hangi ürünü ve nasıl neyi yapması gerektiğini tavsiye etmeli.Şampuan ve bakım ürünlerini seçerken saçın ve cildindeğerlendirilmesi çok önemli

SAÇ ve KAFA DERİSİ HASTALIKLARIA-SAÇ VE SAÇLI DERİDE BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR:Yağlı saçlar ve kepekler bir kuaförün müşterilerinde en sık rastlananhastalıklardır.Bu hastalıklar yağ bezlerinin fazla çalışmasından ve derininkurumasından kaynaklanmaktadır.1-Kepeklenme (Seboreik Dermatid)2-Saçın Aşırı Yağlanması (Seborre)3-Sedef Hastalığı (Psöriazis)4-Erkek Tipi Kellik (Dazlaklık)5-İz Bırakmayan Kellik (Allopesi Areata)6-İz Bırakan Kellik (Favus)7-Yaygın Saç Dökülmesi8-Yağ Bezi Kisti9-Saç Uçlarının Kırılması10-Hasar Görmüş Saç Teli

1-KEPEKLENME (SEBOROiKDERMATiD):• Saçlı deride görülen hafif kepeklenmenormaldir.Tedavi gerektirmez.• Kepeklenme de pullanma,kaşıntı vehafif kızarıklık olur.• Kroniktir ama aralıklıdır.Tamameniyileşir ve yeniden tekrarlayabilir.• Sıklıkla fiziksel ve duygusal stresaltında alevlenir.Fiziksel strese, sertşampuan,sert bir şekilde yapılanmasaj,aşırı sıcak su,mevsim değişikliğiörnektir( Kış ve sonbahar da yaz aylarınagöre kepeklenme daha fazladır).

Kepeklenme açık tenlilerde daha sık ve şiddetlidir.Çocuklarda görülmez.Bebeklerde ilk 3-4 ayda annenin hormonlarınabağlı olarak başta beşik takkesi şeklinde,boyun,koltukaltı,kasık gibiderinin kıvrım yerlerinde görülürBir çeşit mantar kepeklenmenin oluşumuna katkıda bulunmaktadırKepeklenmeye karşı önlemler:Piyasadaki mevcut kepek şampuanlarından müşteriye önerilebilir.Uygulamada başarısızlık nedenleri;• Seyrek kullanım,• Uygulama süresinin yetersizliği,• Saçlı deriyle şampuanın temasının yetersiz olması,• Hastalık seyrindeki doğal dalgalanmalar,• Kullanılan rejim başarılı olmazsa kişi köpürtme sonrası saçını duşbonesiyle örtüp durulamadan 30 dakika bekleyebilir.Bu uygulama inatçıkepeği giderir,ancak hafif tahrişe yol açabilir.Durulamadan sonra saçbakım kremi kullanılabilir.Zeytin yağı,kepeğın uzaklaştırılmasınıkolaylaştırır.***Geçmeyen kepeklenmede müşterinin bir cilt doktoruna gitmesi önerilir.

2- SAÇIN AŞIRI YAĞLANMASI (SEBORE):Yağ bezlerinin fazla çalışması sonucuortaya çıkan duruma saçın aşırı yağlanması(sebore) denir.İrsi nedenler dışında erkekhormonları da buna nedendir.SEBOREsadece kafada oluşur ve yüzdeki ciltte yağlıve parlak gözükür.İki çeşit sebore vardır.1-Yağlı olanaSebore olesa,2-Kuru olana Sebore sikkadenir.Sebore olesa da yağ bezlerinin fazlaçalışması sonucu yağ bezleri fazlasıyla yağüretir.Bu nedenle cilt yağ sürülmüş gibiparlar.Saçlar yıkandıktan sonra 2-3 güniçinde yine uçlarına kadar yağlanır.Bu durumergenlik çağında başlar ve bu sebeptendolayı kuaförlerin 25 yaş altı müşterilerindedaha yaygındır.Bu yaş grubunun % 80 indesebore olesa vardır.Daha yaşlı insanlarda yağbezlerinin çalışması azalır.

Sebore sikka da ise aşırıderecede kepeklenme görülür.Kafacildinin kuruması ve yağ bezlerinin fazlayağ üretmesi ile oluşur. Kurumuş kafacildinin yağ bezlerinin ürettiği yağıemmesi sonucu kuru cilt,küçükparçacıklar halinde kafadan ayrılmayabaşlar,saçlar ise sadece kök kısmındayağlı olur ve saç uçlarına kadar kurudurve kırılmış saçlar gözlenir.Saçı oluşturankitin maddesi çelikten daha serttir.Eğersaç saçın üzerinde kaymazsakırılır.Kuru saçların kolayca kayması içinyağlanmalı, ya da iyi cins bir saç kremikullanılmalıdır. Kepekler,zararlı mantarve bakterilere ideal bir yaşamaortamısunarlarYeterli bakım yapılmadığında cildin iltihaplanmasına neden olabilir.Hızlayağlanan saçlar ve kepeklenmeler bir arada gözükebilir. Önce saç dipleri vesaç sabun veya şampuanla yağ ve kirden arındırılmalı sonra saçların birbiriüzerinden kayması için yağlanmalı veya kremlenmelidir.

• Sebostaze (kurumuş kafa cildi) yağ bezlerinin yeterinceçalışmaması sonucu cilt ve saçların kuru ve parlamayan görüntüsüortaya çıkar.Saç kırılganlaşır ve kafadaki cilt de kolay kolayçıkmayan kepekler oluşur.Yani kepeklenme hem yağlı hem deyağsız kafa derisinde oluşabilir.Mevsimlere göre de değişimgösterir.Örneğin kış ve sonbahar aylarında yaz aylarına göre dahafazla fazla görülür.Sebore de saçların özel bir şampuanla düzenli vetitiz bir şekilde bakımı önemlidir.Çok etkili şampuanlarla ve sertmasajlarla veya çok sıcak suyla cildin tahriş edilmesiönlenmelidir.Saçlar cilde daha az temas ederse,örneğin; permalısaçlarda olduğu gibi .O zaman saçların tekrar yağlanmasıgeciktirilebilir.

3- SEDEF HASTALIĞI (PSORİASİS):Çok yaygın ancak bulaşıcıolmayan cilt kurumasıdır.Cildinkuruması 4 haftada gerçekleşmesigerekirken bu durumda bu süre birkaçgüne iner.Sedef hastalığında ciltkızarık olup,üzerinde kepek oluşumugözlenir.Kepeklerin kazınmasıylaküçük kan noktaları belirir.Bu hastalıkbirden belirir ve tüm kafaya yayılabilir.Vücudun muhtelif yerlerinde de ( dizkapağı,dirsek vb.) görülür.Sedef,kepeklenmeden(seboreiddermatit) şu özellikleriyle ayrılır.

• Sedefte;kızarık alanlar belirgin sınırlı, sıklıkla kabarık ve koyukırmızı renklidir, Seboreik dermatitte(kepeklenme); kızarık alanlargözle görülmeyecek kadar hafif,sınırları belirgin değil,renk değişikliğihafif pembe olup,gözle görülmeyecek kadar azdır.• Sedefte pullanma daha kalın ve belirgindir,plaklar halinde ortayaçıkar.Sedefin kabukları kumaş üzerine damlamış mum gibidir.Seboreikdermatitte sadece aşırı pullanma vardır.• Her ikisinde de kaşıntı vardır.Ancak sedefte kaşıntı her zamangörülmeyebilir.• Yüz kaş ve kirpik tutulumu her ikisinde de olabilir.Ancak sedefte dahaseyrek görülür.• Sedefte vücudun diğer bölgelerinde sedef plakları mevcuttur.Örneğinderi kıvrımlarında( koltuk altı,diz,dirsek vs.) görülebilir.Tırnak değişiklikleriolur.• Sedef hastalığının bir müşteride görülmesi halinde doktora gitmesiönerilir.• Sedef hastalığının sebebi bilinmemekle birlikte sıklıkla duygusal stresaltında alevlenir.• Kepeklenme ve sedef ; her ikisi de bulaşıcı değildir.Tedavileri gecikirsesonradan bakteri ve mantarın üremesi için ortam uygun hale gelir.

4-ERKEK TİPİ KELLİK – DAZLAKLIK( Andro-genetik saç dökülmesi):En sık görülen( % 95) ve daimiolan saç dökülmesidir.Saçfolliküllerinin körelmesi sonucudökülen saçların yerine önceliklerengi daha açık olan ince saçlarçıkar ve bunların ömrü de uzunsürmez.Kel olan bölgede gözükmeyençok ince tüy gibi saçlarınçıkmasıyla bu süreç tamamlanır.Andro-genetik saç dökülmesinin sebepleri:1-Androjen hormonunun etkisinin çoğalması2-İrsi kelleşme

• Erkekler androjen hormonunun salgısının artması ve ailedengeçen irsi özelliklerinin genleriyle taşınması sonucu kel olurlarSaçların dökülüp kelliğin başlaması 20 li yaşlardan önce olabilir.İlkkellik genelde alından başlar ve arka tepe kısmı bu kelliğinbaşlamasına eşlik eder veya takip eder.Daha sonra üstteki diğersaçlar dökülür ve tipik kellik görülür.Yan ve ense kısımları genelliklesaçlıdır.• Şimdiye kadar anlatılan kısımdan da anlaşıldığı gibi kadınlarınneden hiç androgenetik saç dökülmesi yaşamadıkları yada nadirenyaşadıkları anlaşılmaktadır.Nadiren olduğu zamanda kellik erkektekigibi yoğun olmaz.Kadının vücudunda da hormonu üretilmesinerağmen östrojen hormonunun baskınlığı yüzünden kellikoluşmaz.Yinede bazı kadınlarda,çoğunluklada yaşlı kadınlardaandrogenetik saç dökülmesine benzeyen saç dökülmesigörülebilir.Kadınlardaki bu kellik vücutta oluşan hormondeğişikliklerine bağlıdır.Bu durumda östrojen üretimi azalır veandrojenlerin etkisi çoğalır.Aileden de irsi bir kellik varsa o zamanerkekte görülen kellik sürecinin benzeri kadında da görülebilir.Fakatgeniş kel bölgeleri oluşmaz.Genç yaştaki kadınlarda da bu belirtilergörülürse onlarda da bir hormon değişikliği söz konusudur.Budurumda kuaför müşterisine bir doktora gitmesini önermelidir.Çünkükadınlarda androgenetik saç dökülmesi östrojen tedavisi ile tedaviedilir.

Saç dökülmesi çoğu zaman sebore( saçın aşırı yağlanması)ile bağlantılıdır.Fakat sebore saç dökülmesine neden değildir sadeceeşlik eder.her ikisi de irsi veya hormonlar yüzünden oluşur.Erkeklerde erkeklik hormonu baskı altına alınamayacağı içinve irsi etkenlerin bertaraf edilememesi nedeniyle tedavi mümkünolmamaktadır.

5- İZ BIRAKMAYAN KELLİK(ALOPESİ AREATA = PELADE )Alopesi areata kafa derisi vesakal üzerinde en sık rastlanan kelliktipidir.Saç kuru ve kırılgan halegelir.Kellik bölgesinin kenarlarındakısa incelmiş,kör uçlu “ünlem işareti”şeklinde saçlar görülebilir.Saçlı deride belli sınırlı bölgelerdedaireler şeklinde kellikler belirir.Erkekte bu tip saç dökülmesi sakalbölgesinde de görülebilir.Diğer kıllıbölgelerde etkilenebilir.Küçük kelliklergenişleyerek diğerleri ile birleşipbüyük daire veya oval şeklindekellikler oluşturabilirler.Bu kel olanbölgelerden saçları tutup yerindençekebilirsiniz ve bu hiç acımaz.Buhastalığın ayırt edici tanısı,kel olanbölgelerde, köklerden 2-3 mmuzunluğunda çıkan yeni saçlardır.

Bu hastalık uzun yıllar boyuncaçeşitli ilerlemeler gösterebilir fakatsona erdiğinde saç yine eskisi gibiuzar.Sadece küçük bir bölümde (5%)tamamıyla kellik yaşanır.( Alopeciatotalis).Daha sonradan uzayansaçların piğmentleri bozuktur vebeyaz olarak çıkarlar.Saçlariyileştikten yıllar sonra yine aynıhastalığa yakalanılabilir.Bu hastalığatırnakta çukur oluşması da eşlikeder.Bu bulaşıcı olmayan hastalığın nedeni olarak beslenmebozukluğu (Malnütrisyon ), zihinsel gerginlik,glandülerhastalıklar,sistemik hastalıklar veya kalıtım gösterilmektedir.Trichotillomanie : Psikolojik rahatsızlık sonucusaç,sakal,bıyık,kaş,kirpik yolunabilir.

6- İZ BIRAKAN KELLİK (Favus)Nedbe birakan kellik gerçek kelliktir ki buna FAVUS denir.Buhastalığı trichophyton schönleini isimli mantar yapar.Mantar kıl köküve kılı sarar.Epidermisin altına doğru yayılır.Kükürt sarısırengindedir.Ortası çukur çanak şeklinde bir oluşum meydanagetirir.Fare sidiği kokusu vardır.Kuaför müşterisinin saçında böyle biroluşum gözlemlediğinde bir cildiye uzmanına gitmesini önermelidir.

7-YAYGIN SAÇDÖKÜLMESİ:Yaygın saç dökülmesinde saçlar kafanın üst kısmından vedöner kısmından dökülür.Bu tip saç dökülmesi farklı nedenlerdenolabilir.Bazı hastalıklar sonucu ( tifüs) yada zehirlenmeler sonucusaçlar fazlasıyla dökülebilir.Bazı ilaçları kullanırken saçlar ilacın yan etkisindendökülebilir.Özellikle kansere karşı ışınlı tedavilerde, kemoterapidesaç dökülmesi görülür,bazen bu durumda saç kökleri oldukça zarargörür.Tedaviye ara verildikten hemen sonra saç büyümesi yenidenbaşlar.Doğum sonrası da saç dökülmesi olabilir.

8-YAĞ BEZİ KİSTİ:• Epidermoid kist bir folikülün üstbölümünün kese benzeri büyümegöstermesi sonucu ortayaçıkar.Duvarı epidermis gibidir.İçeriğiolgunlaşmamış keratin ve hücreseldebristen oluşur.• Genellikle yüz.boyun ve üstgövde yerleşimlidir.Yumuşak olupgenellikle üzerinde birkomedon(siyah nokta) yadagenişlemiş por bulunur.Genişlemişpordan bazen peynirimsi bir maddedrene olur yada hasta sıkarak bumaddeyi boşaltır.Kötü kokununnedeni infeksiyon değil,ekşimiş yağve hücresel debristir.Kist boşaldıktansonra yeniden dolacaktır.Çünkü kistinduvarlarından keratin dökülmeyedevam eder

Kist bazen kırmızı hassas ve şişmiş hale gelebilir.Bu durumkist duvarının delinip içeriğinin dermise sızarak büyük bir sivilcegibi yoğun bir inflamasyona yol açtığını gösterir.Ancak infektedeğildirPilar kist; Bir folikülün orta bölümünün kese benzeri büyümegöstermesi sonucu ortaya çıkar.Üstünde por bulunmaz veserttir.En sık kafa derisinde bulunur.Ailesel olabilir,sıklıkla çoksayıda ve kümeler halindedir.Üzerinde saç dökülmesiolabilir.Boşalmaz ve inflamasyon gelişmez.

9- SAÇ UÇLARININ KIRILMASI:• Kırılmış saçlar cansız birgörünüme sahiptir ve emme gücüçok yüksektir.Saçı boyarkenkafaya sürülen kimyasal ürünlerinetkisiyle,perma yapılırken,sert saçfırçalarının,metal bigudilerin veyaçok gergin sarılmış bigudilerinkullanımına bağlı olarak meydanagelebilir.İyi bir tedavi için,saçadaha çok zarar verebilecek fakattedavi amaçlı kullanılan kimyasalmaddeler içeren ürünlerinkullanılmaması gerekir.• Bu durumda saçlara titizliklebakım yapılmalı,saçlarınkurumaması için saçları yağlatanürünler kullanılmalıdır.Kırık uçlarınkesilmesi sadece geçici birçözümdür.Böyle saçlarınkesimi,boyanması esnasında iyibir bakım hesabı yapılmalı vesaçların yeniden eski canlılığınıkazanması sağlanmalıdır.

10-HASAR GÖRMÜŞ SAÇ TELİ:Saçlar bu sebeblerden dolayızarar görebilir:• Kalitesiz taraklardan yada saçlarıkurularken fazla basınçuygulanmasında (Tarak dişlerindekiçapaklar saçı kırar ),• Rastgele kullanılan kimyasalürünlerden ,• Deniz suyu,güneş,rüzgar,kuruhava ve çok sıcak aylarda saçkurutma makinesiyle saçlarıkuruturken.

B-SAÇ VE SAÇLI DERİNİNBULAŞICI HASTALIKLARI:1-Saç Biti2-Saçın Mantar Hastalığı (Tinea Capitis)3-İmpetigo4-Follikül Hastalığı5-Sakal Yumruları6-Siğiller7-Molloscum Kontagiosum

1-SAÇ BİTİ:• Bitler genelde salgın şeklindegörünürler.Bitlenmek her zaman hijyensizliğin getirdiğibir sonuç değildir. Yastıkların, örtülerin,tarakların ve saç fırçalarının ortak kullanımıyada birisiyle baş örtüsünü değiştirmesonucunda bitler bulaşır.• Bitler 2-3 mm arası olurlar ve gözlegörebilirsiniz, fakat çevik olduklarındankafada kolay kolay görülemezler.Bit iyi birkamuflaj ustasıdır.Saçın rengine uyumsağlar: Aç olan bir bit gridir, kan eme emedoymuş bir bit, içindeki kanın pırıltısındandolayı kırmızı gibi gözükür. Bitlerinyumurtalarından, yani bit sirkesinden birinsanın bitlendiği anlaşılır.

• Bit yumurtaları beyazımsı,armut şeklinde düğüm gibidirler vesaça yapışıktırlar. Küçük bir topluiğne başı kadar büyüktürler vedikkatli bakılmayınca büyükkepeklere benzetilirler. Kepektenfarkları, saçlardan dökülmezler veelle çekilemezler.• Bitler çok hızlı ürerler vesadece altı günün sonunda yavrubitler doğar, 18 gün sonra büyür veonlarda yumurtlamaya başlarlar.Bir müşteride bit veyayumurtalarına rastlanılırsa birtedavi önerilmeli. Bit ilaçlarıeczanelerde satılır ve kullanmaşekline kesinlikle uyulmalı.

2-SAÇIN MANTAR HASTALIĞI( Tinea capitis):Mantar sporları saç folliküllerinegirdiği zaman filizlerindeki saçlarazarar verir.Bu dairesel kel bölgelerinoluşması ile sonuçlanır. (Ringform).Enfekte saçlar,cansız ve kırılganhale gelip dökülür.Bu saçlar çok bulaşıcıdır vetaraklara bigudilere,havlularaatkılara ve elbiselere kolaylıklageçebilir.Hijyenik olmayan birsalonda enfeksiyon yayılabilir.Buhastalık kalıcı saç dökülmesineneden olmaz.

Ancak hemen tedaviedilmez ise bu enfekte bölgedeşişme kabarma ve püstüloluşur:Böyle hallerde bakteriyelenfeksiyon ile karıştırılabilir.Mantar enfeksiyonu ağrılıdeğildir.Diğeri ise çok ağrılı vehassastır.Sakallarda da mantarhastalığı görülebilir.

3-İMPETİGO:Stafilokok ve streptokok cinsibakterilerin neden olduğu en sıkgörülen cilt enfeksiyonudur.Halkarasında bu hastalığa çok bulaşıcıolduğu için atmaca diye söylenir.• Çocuklarda• Sıcak ve nemli ortamda• Kalabalık,sosyo-ekonomikkoşulların kötü olduğu yerlerdegörülür.

Lezyonların en çok görüldüğü yerler:• Saçlı deri• Yüz ve kıvrım alanları ( boyun ve koltuk altı)Sızıntılı sulanmış,irinli yaralar hızla büyür..1-2 hafta sonrakurur ve kabuklanır.Kabuklar bal peteği rengindedir.Kendiliğindeniyileşebilir veya yayılarak haftalarca sürebilir.İmpetiğo sadecedirekt temasla değil,aynı zamanda enfekte kişilerin kullandığıhavlu,diğer elbiseler veya diğer eşyalarlada yayılabilen bir bakterienfeksiyonudur.Yüzde,ağız çevresinde,burun ve gözlerde keseciklergelişir.Bunlar kuruduğu zaman sarımsı kabuklar ortaya çıkar vehasta kısımlar kaşınır.İmpetigolu bir müşteri randevuya ihtiyaçduyarsa kibarca enfeksiyon halinin geçmesine kadar beklemesiönerilir.

4-FOLLİKÜL HASTALIĞI:Kıl folliküllerinin iltihaplanmasınafollikulit denir.Folikül çevresindekızarıklık,şişlik ve ağrı ortayaçıkar.Nedenleri:1-Mikroplar( Bakteri)2-Travma(epilasyon sonrası)3-HIV enfeksiyonu4-Sakal yumruları

5-SAKAL YUMRULARI:Kıvırcık sakalın dönerekderinin içine büyümesi sonucuoluşur.Sakal traşı sırasında kıllarcilde yakın kesildiğinde iyicekısalan kıl cildi deler Tek etkiliönlem tıraş olmamaktır.Lezyonlaraşağıdaki yöntemlerle an azaindirilebilir.Daha seyrek ve sakalı birazuzun bırakarak tıraş olmak.(Tıraş bıçağı yerine kırpmamakası kullanmak)Tıbbi tedavi önemli bir yararsağlamaz.

6-SİĞİLLER:Siğiller çeşitli biçimlerde iyi huylu tümörlerdir.Sebebi bir virüsmikrobudur. Ensık görülen siğil cinsleri1-Her yaşta ve özellikle gençlerde en çok el sırtı ve parmaklardagörülür.Esmer,sarımtrak,ağrısız,toplu iğne başından bezelye büyüklüğünekadar olan sert çıkıntılatdır.Üzerleri düz,bazen girintili çıkıntılı,karnabaharmanzarasındadır.Tırnak kenarında oldukları zaman ağrılıdır.Ayak tabanındada görülebilir.2-En çok yüzde görülür.Yuvarlak veya oval,esmer sarı renkte üzerleridüz,grup halinde siğillerdir.Bilhassa çocuklarda ve gençlerde görülür.Erkeklerde sakal bölgesinde de görülebilir.Tıraş olmak siğile yol açanvirüsün bütün sakal alanına yayılmasına ve lezyonların kanamasına yolaçar.Siğile yol açan virüsün cilde yerleşmesi sonucu gelişir.Kuluçka dönemi( Mikrobun vücuda girip yerleşmesinden,hastalığınortaya çıkmasına kadar geçen süre) haftalar yada aylar sürebilir.Gözle görünen lezyonlar temizlendikten sonra yeni lezyonlar ortayaçıkmaya devam edebilir.6-24 ay sonra bağışıklık kazanılması kendiliğinden iyileşmeyeneden olur.

Tedavisi :Kendiliğindeniyileşmesi beklenebilir.Ancakbu dönemde tıraş olmakgüçleşir.Sakal uzatılmalıdır.Cildiye uzmanı tarafındantek tek elektro-koterle alınabilirveya ilaç önerilebilir.

7-MOLLUSCUM CONTAGİOSUM:Etkeni cilde yerleşen bir virüstür.Doğrudan temasla bulaşır.Çocuklarıngenellikle yüzünde,kollarında vegövdelerinde sıklıkla gruplar halindegörülür.!-4 mm. çapında et rengindeyuvarlak,merkezinde beyaz bir çekirdekveya çukur bulunan siğile benzeroluşumlardır.Erişkinlerde genellikle alt karınbölgesinde, genital bölge ve çevresindegörülür. 6-12 ay içinde (çocuklarda) ,bağışıklık gelişmesi sonucukendiliğinden iyileşir.Erişkinlerde dahauzun sürebilir.

CİLDİN YAPISIGenelCilt vücudun sadece dış tabaksI değil aynı zamanda insan için hayatiönem taşıyan bir organdır. Bir taraftan çevreye bir bağlantı kuruyor ve diğertaraftan çevreden bize koruyor. Bu sebepten dolayı cildin bir çok, bunlarınçoğu çok önemli, görevi vardır.Zeki bir uyarı-koruma sistemiyle zararlı çevre etkenlerinden vücudukoruyor, bir klima gibidir, besin deposu oluşturuyor ve böbrek ile akciğerianabolizmada destekliyor. Bu durum da büyük cilt bozulmalarında nedenhayati tehlike oluştuğunu gösteriyor. Ayrıca cilt, insanın gergin ya da dinlenmişolup olmadığını gösterir.Cilt insandaki en büyük organdır. 1,5-2 metre kare arası bir alana sahiptir.Kalınlığı ise farlılık gösteriyor ve 1 mili metreden birkaç mili metreye kadarkalınlaşabiliyor. Ayrıca cildin fonksiyonu da bölgeden bölgeye değişiyor. Elparmaklarınızdaki cildin hassaslığı ve ayak tabanınızdaki cildin kalınlığı ve degöz kapaklarındaki narin cilt arasında farklılıklar vardır.Cilt rengi hangi ırka ayıt olduğunuzdan ve başka faktörler sayesindebelirleniyor. Az kırmızıdan koyu kırmızıya ya da mavi kırmızı görüntüsünü,kanın iç taraftan yansımasından geliyor.Cildin içinde oluşan renk maddesi (Melanin) cilde açık kahverengindenkoyu kahverengine renk veriyor. Kan dolaşımının şiddetine göre vepigmentlerin değişkenliğine göre ciltte hep aynı renkte kalmaz. Güçlü kandolaşımına sahip olan cilt kırmızıdır, kan dolaşımı zayıf ve de pigmentlerin azolduğu bir ciltte soluk bir görüntü verir.

Cildin üst tabakası (Epidermis)Tarif edildiği gibi cildi üç tabaka oluşturuyor. Her bir tabakanın kendine öz biryapısı ve görevleri vardır.Cildimize dokunduğumuzda en üst tabakayı, Epidermis’ielliyoruz.Epidermiz örtücü hücrelerden oluşuyor. Cildin görüntüsüne karar veriyor. Sinirve damar epidermiste yoktur. Sadece gözenekler ve ter bezleri onun içindengeçer. Kalınlığı 0,01-0,03 mm oluyor, ayak tabanında ise birkaç mili metrebirden olabilir.Epidermis kendi içinde de 5 tabakadan oluşuyor. Stratum Basale Epidermisinen alt tabakasıdır.Tek sıralı hüclerden oluşur.Keratinozyten’den oluşur.Bunların köküyle alt tabakaya sıkı bir şekilde bağlıdırlar. Hücre bölünmesiylekeratinozytler yeni hücreler oluşturuyor. Hücreler yavaş yavaş yukarıya doğruitiliyor(epidermise) ve zamanla kuruyup vücut onları atıyor. Bu süreç 4 haftasürer, yani bu süreçte epidermiz kendisini yeniliyor.Yaralanma stratum basale yi geçerse nedbe ( iz ) bırakır.Stratum Basale tabakasında ayrıca çok özel bir hücre yapısı daha var. Onun adıMelanozyten ve bu hücreler cildin rengini (Melanin) üretiyor. Stratum Basaletabaksının bir üst tabakasında tabaka ise bir yağ ve yağ çözücü maddelere karşı birengel oluşturuyor.

• Stratum Granulosum alttan üçüncü tabakadır. Oldukça ince birtabakadır.• Stratum Lucidum bir üst tabakadır. Genişlemiş bir biçimiEpidermisin avuç içi ve ayak tabanındaki ciltte bulunur.• En üst tabaka Stratum Corneum. Burada yaygın, kurumuş hücrekalıntıları bulunur ve en kısa zamanda vücuttan atık diye alınır. Butabakadaki su oranı oldukça azdır. Günde 6-8 gram kadar atılankuru deri fark edilmeden atılır. Bu dericikler giyinirken, kıyafetleresürterek çözülür ve yıkanırken dökülür. Görülen bir deridökülmesinde, örneğin kafadaki kepeklerin oluşmasının nedeniciltteki bir fonksiyon hatasındandır.• Stratum Granulosum, Stratum Lucidum ve Stratum Corneum birliktenasırlaşma bölgesi olarak da adlandırılıyor. Suyu iter ama cildinkurumasını da engeller. Bu tabaka oldukça da yağ barındırır. Alttabakalarından aldığı suyla birlikte cilde kayganlığını veyumuşaklılığını veriyor. Sabun ve benzeri maddeler bu tabakanınyağının bir kısmını alır. Güneş, kuru hava ve yaşlılıkta bu tabakadakisuyun ve yağın azalmasına nedendir. Cilt bu yüzden kurur ve çatlar.Ayrıca kırışıklıkların oluşması olasılığı da çoğalır. Suyla ve temizlikürünleriyle fazla temas etmek, bu tabakaların zayıflamasına ve alttabakalardaki suyun cildin üzerine çıkmasına neden olur. Busebepten eller hep nemlidir (kuaför elleri gibi).

Corium ve Subcutis• Corium bağlayıcı liften oluşan bir doku yapısı vardır. Lifli yapısı cildedirenişliliğini ve de elastikliliğini verir. İki tip lif çeşidi vardır bu tabakada.Birisi Colagen’ler ve diğeri de elastik liflerdir.Derinin çok hızlı genişlediğibüyüme ve hamilelik dönemlerinde bu lifler genişlemeye ayak uyduramazve deride çatlaklıklar oluşur.Corium’un üst kısmına Papillar tabakasıdenir. Orta bölümdeki ağ tabakasında da lif dokusu çok sıktır. Aşağıyadoğru daha seyrektir.• Lifli dokunun su içeriği ve elastikliliği cildin gerilme durumu için yanigörünüşü için önemlidir. Genç ciltteki albümin çok miktarda subağlıyabilir. İnsan yaşlandıkça tabakanın suyu bağlama özelliği azalır veelastik lifler git gide elastikiyetini kaybeder. Yaşlı bir cilt genç bir cildeoranla daha az elastiktir. Epidermise karşın Corium damarlar, sinirler, terve yağ bezleri, kaslar ve de saç yapısı içerir.• Ciltteki damarlar üst üste olduğundan bir ağ oluşturuyorlar ve dikey olandamarlarla birbirlerine bağlıdırlar. Kapilarlar papilarlara içine kadaruzanırlar ve epidermisin alt tabakalarını da beslerler.• Cildin çevreyle bağlantı kurması için sinirler oldukça fazladır. 1 cm kareciltte 4 metre sinir dokusu vardır. Bunlar çeşitli tabakalara göre farklıuyarılar verirler. Corium ve subcutisteki sinirler bize sıcaklığı iletir.Subcutisteki bazı sinirlerde basınçı ve bazı Coriuma bile uzanan siniruçları bize acıyı iletir.• Coriumla atındaki doku arasında Subcutis vardır. İzole bir etkisi vardır veaynı zamanda da yağ deposudur. Saç follukülleri ve ter bezlerinin birkısmı bu tabakadadır ve damarlarla lenfler içinden geçer. Kalınlığı yerinegöre değişiktir. Örneğin kafadaki deri 2 mm’dir ve göbekte 10 cm olabilir.

Cildin görevi (fonksiyonu)1- Koruma fonksiyonu:• Epidermis nasırlaşmış keratisinli tabakasıyla dıştaki korumakalkanıdır. Mekanik etkenlere karşı koruma sağlar. Cilt tarafındansalgılanan su ve yağ sürtünmeyi yumuşatır. Daha kuvvetli mekanikbir etkende örneğin ellerde ve ayaklarda epidermiz bu duruma ayakuydurur ve hücrelerini çoğaltır. Su toplaması cildin alışık olmadığıetkenler yüzünden oluşur. Coriumun elastikliği ve yağ tabakası dabasınç ve çarpmalara karşı korur.Terin cilt üzerinde oluşturduğu incetabakada cildi asitlerden korur. Sabun ve yağ çözücü başkaürünlerle yapılan cilt temizliğinden sonra bu koruma fonksiyonuzayıflar. Bu sebepten dolayı egzama, alerji vb. hastalıklar oluşur.Derimiz bir asit manto ile kaplıdır.( PH = 5,5 ) Kalevi olan sabunbunu nötralize eder ve derinin koruma özelliği azalır.Sabun ve diğercilt temizleyicilerinden PH= 5,5 olanları tercih edilmelidir.• Cilt bakterilere, virüslere ve mantarlara devamlı bir hedeftir. Yinedebunlarla olan temasta bir enfeksiyon riski yoktur çünkü cildinmikroplara karşı da koruması vardır. Burada cildin üzerindeki yağtabakası mikropların yayılmasını önler ya da etkilerini azaltır.• Başka bir koruma mekanizması da epidermisin kendisini devamlıyenilemesi. Bu durumda mikroplar cilde yerleşme olanağı bulamıyor.

• Cildi UV (ultra viole) ışınlarından korumak cildin en büyükgörevlerindendir. Birden etkili cildi ışınlara maruz bırakırsanız ozaman cilt kendisini korumaya geçirecek vakidi bulamaz ve bir ciltiltihaplanmasına, yani güneş yanığına (Erythem) neden olur. Uzunsüreli ve etkili güneş ışığı coriumun alt tabaklarına da zarar verir. Ciltelastikliliğini ve suyu bağlama özelliğini kaybeder. Bu da cildinerkenden yaşlanmasına neden olur.• UV ışınları sonucu ciltte gözlenen ilk tepki durumu cildinkızarmasıdır ve bu durum genelde istenilen bronzlaşmayanedendir. Bu bronzlaşma epidermisteki melanozytlerin daha çokrenk üretmesine bağlıdır. Epidermiz böylelikle daha çok pigment alırve bu pigmentler bir ışık filtresi oluşturur. Ayrıca organizmayı yüksekısı etkisinden de korurlar. Pigmentlerin oluşumunu ciltteki reaksiyonbaşlatıyor. Kısa zamanda güçlü ve güzel doğal bir bronzluk sadecehafif bir güneş yanığı (cildin kızarması) sonrası olabilir.

• Etkili güneş ışınları sonrası cildin göstermiş olduğu reaksiyondaninsanlar üçe ayrılır;1-İnsanların 2/3’si güneş ışınlarına önce kızararak ve daha sonrabronzlaşarak tepki veriyor.2-İnsanlar 1/5’i güneş ışınlarına kızarma tepkisi vermedenbronzlaşıyor.3. Diğerleri de güneş yanması oluşuyor, yinede bronzlaşma olmuyor.Siz hangi tipe ait olduğunuzu düşünün ?Güneş banyosu için kurallar;• Önce güneşe az çıkın ve zamanla bu süreci uzatın.• Güneşin etkisine göre faktörlü kremler kullanın.• Güneşte kendinizi kavurtmayın, gezerek güneşlenirseniz dengelibronzlaşırsınız.• Güneş banyosundan sonra da güneş kremleri sürünüz.

2- Anabolizma ve Saklama Fonksiyonu:Cilt bakımında ve ilaç tedavilerinde görüldüğü gibi cilt belli maddeleriemer.Fakat bu emme kapasitesi tahmin edileninden çok daha azdır. Cildi dıştanbesleme mümkün değildir. Dıştaki hücreler kurumuştur ve artık anabolizmadaetkin değillerdir. Yinede cilt yağ, su ve başka maddeler eme bilir. Yaralı ve zararlı(zehir) maddeler değişik yollardan derindeki cilt tabaksına hatta kana kadargidebilir.Bu durumda ilk olarak ter bezlerinin dışını söyleyebiliriz. Fakat burayıaşmaları için, maddeler öncelikle tere karışmalı ve bu da ancak suda çözülenmaddelerce gerçekleşebilir.Başka bir yol ise saç köklerinden geçer. Fakat burada da yağda çözülenmaddeler buraya ulaşabilir.En ilginçi ise moleküler yapısı değişik olan maddeler epidermisteki hücreleriniçinden geçerler. Bazen ise hücreden hücreye aktarım da olabilir.Kozmetik ve saç bakım ürünlerinde cilt tarafından emilemeyen maddelerkullanılır ve bunlar cildin üzerinde ya da dış hücrelerden öteye gidemezler.Bakım ürünleri belki saç köklerinden epidermise biraz girebilirler. Kozmetikürünlerin coriuma ne kadar girebildikleri daha tam belli değil. Fakat bunlar kandolaşımını hızlandırabilirler ve beklide coriumun suyu bağlayıcı özelliğinigüçlendirebilirler.

Teri vücuttan atmak sadece cildi ısısını ayarlamasına yardımetmez. Terle birlikte vücuttaki su, tuz, ve asitlerde salgılanır. Günlük suboşaltımının % 20’si cilt üzerinden gerçekleşir. Fazla yorulmada burakam günlük olarak 1-2 litreye kadar çıkabilir. Bu suyun yaklaşıkyarısı ter bezleri tarafından salgılanır. Diğer yarısı da cildin içindenbuharlaşarak çıkar, yani ter bezlerinin bir etkisi olmadan.Bazı gazlar da cilt tarafından salgılanabilip alınabilir. Buna ciltteneffüsü denir. Bu durumda akciğerlerin fonksiyonunun % 1’i yapılır.Oksijenin cilt tarafından alınıp, karbondioksitin verilmesi çok azdır.Subcutisin altınındaki yağ dokusu hem bir sıcaklığı izole eden birtabaka hem de bir besin deposudur.Cilt belirli ölçüde kozmetik ve başka ürünler emebilir.Terle birlikte su ve tuzda salgılanır.

3-Vücuttaki ısı verişinin ayarlanması:Cilt vücut ısısının ayarlanmasında çok paya sahiptir. Sinir sistemibunu yönlendirir. Kanın ısısının normal derecesinin (37 C) üzerineçıkması ciltteki damarlar genişler. Bu sayede cilde daha fazla kan girerve vücut yüzeyini daha çabuk soğutur. Fazla zorlamada veateşlenildiğinde cilt kızarır. Gereksiz ısı vücuttan bu şekilde atılır.Soğukta damarlar daralır. Bu sayede de kan vücut içine daha çok akarve ısının atılması önlenir.Terde ısıyı ayarlar. Çünkü terin buharlaşmasında da vücuttan ısıçekilir.Yağ kötü bir ısı iletkeni olduğundan subcutisin altındaki yağdokusu da ısı ayarlanmasında pay sahibidir. İnsan üşüyünce ciltkendisini çeker ve insanın tüyleri ürperir. Bu durumda yağ bezlerindenyağ salgılaması çoğalır ve cildin üzerinde ince, ısı geçirmeyen birtabaka oluşur.

DENEY1. İki elimizi resimdeki gibi birbiri arasında 12 cm olacak şekildetutuyoruz.Böylelikle iki el arsındaki oluşan ısıyı hissediyoruz2. Daha sonra şeffaf bir poşet elinize geçirin ve bilekten poşeti birlastikle hava geçirmeyecek şekilde kapatınız (Lastik elinizi sıkmayacakşekilde).Birkaç dakika sonra ter salgılamasından poşetin buğulandığınıgöreceksiniz.Kan dolaşımının hızlanması ve ter salgılaması vücudun ısısınınvermesi anlamına gelir. Zayıf bir kan dolaşımı ve az miktarda tersalgılanması da ısı kaybını önlüyor.

4-Algılama ve ifade Fonksiyonları:Ciltteki çok sayıdaki narin sinirler, cildi önemli bir duyu organı halinegetiriyor. Ciltteki hissedilenler omur iliğindeki ve beyindeki sinir merkezlerineiletilir. Bu sayede duruma göre tepki gösterebiliyoruz. Örneğin bir iğneyiparmağımıza batırırsak, o zaman elimizi hemen çekeriz. Acı bizim içinsaldırgan bir uyarıydı. Sıcaklık ve soğukluk da sinirler tarafından algılanıyor.Yalnız bu durumda derece algılanmıyor, sadece derece farklılıkları algılanıyor.Kışın soğuktan ısıtılmış bir odaya girerseniz, bu odayı oldukça sıcakolarak algılarsınız. Sıcak bir odadan daha az sıcaklıkta olan bir odayagirerseniz o zaman ilk etapta üşürsünüz. Farklılıktan farklılığa vücut kendisiniayarlıyor ve buna da adaptasyon denir.Kozmetik bir masajın etkisi, sistemli şekildeki tutuşlar ve doğru yönedoğru yapılan masajla sınırlı değildir ve asıl istenilen de bu değildir. Hertutuştun kendisine has uygulanması gereken basınçta önemlidir. Cildindokunma ve basınç algılamaları yerden yere değişkendir. Parmak uçlarındadokunma hisleri oldukça gelişmiş durumdadır. Arka kol ve sırtta bu his çokdaha düşüktür.Bir çok zaman ruhsal durumlar da ciltte bir reaksiyon çağrıştırır. Korkuinsanın yüzünü soldurur, başka zamanlarda ise kızgınlık veya utanç insanyüzünü kızartır.

DENEY1. Bir kabı soğuk suyla (20 C), ikincisini ılık suyla (30 C) veüçüncüsünü sıcak suyla (40 C) dolduruyoruz. Şimdi bir elimiz soğuksulu kaba diğer elimizi de sıcak sulu kaba koyuyoruz. Birkaç dakika sonra ikielimizi birden ılık suya sokuyoruz.Soğuk sudan çıkan el bu suyu sıcak olarak, sıcak sudan çıkan el busuyu soğuk olarak algılar.2. İki uçlu bir pergel ile devamlı parmak uçlarına dokunulur. Bunuyaparken aradaki uç mesafesini 1cm olarak başlanır. İki ucu her dokunuştabirazcık kapatılır. Kapatma işlemini en son 2 dokunma hissedildiği yere kadaryapılır. Daha sonra iki uç arasındaki mesafe ölçülür.Daha sonra bu deney arka kolda ve sırt bölgesinde yapılır. Burada ikiuç arasındaki başlangıç mesafesi 2cm’dir. Burada da en son iki uç iki temasolarak hissedilen yere kadar kapatılır ve bu sonuçta ölçülüp parmak ucu deneysonucuyla karşılaştırılır.Parmak uçlarında dokunma hissi, arka kol ve sırta göre çok dahagelişmiştir.

Cilt vücudun sadece dış tabakası değil,aynı zamanda insan için hayatiönem taşıyan bir organdır.Bir taraftan çevreyle bağlantı kurar,diğer taraftançevreden bizi korur.Bu sebepten dolayı cildin çok önemli görevleri vardır.Çevresel solunum yapar.Havadan oksijen alır ve birikmiş karbondioksitidışarı atar.Terleme ve buharlaşma yaparak vücudun ısısını ayarlar. Ter bezlerihortumsu şekildedirler.Epidermisin 1-2 mm altındadırlar.Avuç içinde ve ayaktabanında 1mm kare ciltte yüzlerce ter bezi bulunur.Sırt ve diğer bölgelerde busayı yüzün altında olabilir.Ter ekşidir.Tamamına yakını sudan oluşur.Sadece % 0,5-2 arası tuz veasitlerden oluşur.Ter bezleri ikiye ayrılır.Ekrinen ter bezleri : Asıl ter bezleridir.Teri direk cildin üzerine iletirler.Bubezlerden salgılanan salgılanan ter kokusuzdur.Apokrinen ter bezlerinin yapısı ekrinen ter bezlerininkine benzer.Fakatuçları saçların köklerinde biter.Bunlara koku bezleride denir.Bu bezler terisalgılarken hücre atıklarını da salgılarlar.Bu ve buna benzer atıklar,mikroplartarafından parçalanırken koku çıkar.( ter kokusu ).Koku bezleri genelde koltukaltında,göğüste ve cinsel organ bölgelerinde bulunurlar.Düzenli temizlikyaparak ve deodorantlarla terin parçalanması önlenir.

CİLT FONKSİYONUNDAKİ BOZUKLUKLAR1- Yağ bezlerinin bozuklukları:Yağlı bir cildin yanında siyah noktalar ve sivilceleren sık görülen cilt rahatsızlıklarıdır, özellikle de gençmüşterilerin.bir çok durumda kozmetik ürünlerle birdüzelme sağlanabilir.Komedon (siyah nokta) seboroleşmiş ve de ciltkuruması bozulmuş (çoğalmış) bir ciltte görülür. Yağbezlerinin çıkışları daraldığında ya da tıkandığındanhücresel maddeler ya da yağ birikmesiyle oluşur.Açık Komedonlar ciltteki bezlerde yağlarısıvılaştıracak maddenin eksikliğinde oluşur. Yağböylelikle akıp gidemez. Hücrelerin kurumasıylagelen atıklarla birlikte bir tıkaç oluşur. Bu tıkaç yağbezelerinin çıkışını tıkar. Cilt yüzeyinde melaninbirikimi ve oksijenle temastaki oksitlenme nedeniylesiyah gözükür. Açık komedonlar bu sebepten siyahnokta gibi gözükür.

1-AKNE:Alışılmış olan akne (Acne vulgaris) tıkanmışYağ bezlerinden oluşur. Tıkanıklar iltihaplıkabarcıklar (sivilce) oluşturur. Seborrhö’lübölgede sınırlıdır. Bazı durumlarda bu kabarcıklarbirleşerek daha büyük alanlar kaplayabilirler.Sebep olarak da seborrhö-hormonsal etkiler veirsi nedenlerdir.Akne genelde ergenlik çağındaki insanlardacinsel hormonların etkisi yüzünden oluşur (gençlikaknesi = acne juvenilis). Yanlış beslenme vehijyen sorunları da akneye sebep olabilir.Fazla yayılmış bir aknenin ilk tedavisi birdoktorun işidir. Daha sonraki tedavi ya da dahahafif tedaviler kozmetik ürünlerle de yapılır. Özelakne kremler, pudra ve sabunlar aseptik veiltihabı yatıştıracak maddeler içerir.

Daha tam gelişmemiş ve sert sivilceler katiyen parmaklarlasıkılmamalı. Çünkü sıkma uygulanırken iltihap yan dokuya kayabilir veorada da iltihaplanmalara neden olabilir.Akneli insanlar için kurallar:• Saç ve cildi titizlikle temizleyin.• Vitaminli ve değişik yemekler yiyin.• Sigara içmeyin (ciltteki kan dolaşımını bozar)• Cilt temizliği için özel akne ürünleri kullanın.• Tıraş makinesini her tıraştan sonra alkolle temizleyin.• UV ışınları (güneş, solaryum) iyi gelir.İltihaplanmış yağ bezi rahatsızlıkları uygun kozmetik ürünlerle tedaviedinilir. Daha ağır akneleri doktora tedavi ettiriniz. Daha hafifdurumlarda tedavi ve danışmanlık kozmetik çerçevede de yapılabilinir.

2 - Pigment bozuklukları:Çiller irsi nedenlerden kaynaklanansarımsı ya da kahverengi pigmentbirikimleridir. Özelikle sarışın ve kızıl saçlı,pigment eksikliği olan insanlarda çiller çıkar.Güneş ısınlarına maruz kaldığından en sıkyüzde çıkar fakat kol, omuz ve sırtta daçıkar. Benzer pigment lekeleri (yaşlılıkephelidleri) yaşlı insanların ellerinin dışkısmında oluşur.Çiller güneş tarafından güçlendiğindendaha çabuk oluşur.Yüksek faktörlü güneşkremleriyle oluşumlarını engelleyebilirsiniz.Var olan çilleri zayıflatmak içinsolgunlaştırıcı kremler, kozmetik ürünlerle vede bronzlaştırıcı kremler kullanılmalı.

3-Hamilelik Lekeleri:Hamilelik lekeleri büyükçe grisarıdankahverengi arası alın veburunda çıkan lekelerdir. Hormondeğişikliklerinden çıkarlar ve hamilelikdöneminde ya da doğum kontrolhapının yan etkisi olarak çıkarlar.Doğum sonrası genelde kaybolurlar.Tedavisi kozmetik ürünlerle lekeleriörtmekle sınırlandırılabilir.Renk açıcıpreparatlar ve kimyasal pealingyapılabilir.

4-Vitiligo ve Albinizm:Vitiligo lar beyaz lekelerdir. Bu lekeler pigmentin azlığından ya daeksikliğinden oluşur. Saç bölgesine giren lekelerde, o kısımdasaçlarda pigment bozukluğu gösterir. Pigment eksikliğinden cilt buyerlerde ışığa karşı çok hassas dır. Nedenleri bilinmediğinden budurumda da kozmetik ürünlerle ( renkli kozmetik, saç boyası,bronzlaştırıcı vb.) lekeler örtülebilir.Albinizm ise doğuştan ya da irsi pigment eksikliklerinden oluşur.Bu insanların (albino) genelde süt beyaz ten renkleri, beyaz saçları yada açık kırmızı tenleri ve kırmızı göz bebekli olurlar.

5-Ben:Ben’ler doğuştan gelen açıkkoyukahverengi arası cilttekipigment birikimleridir. Geneldeüzerileri düzdür, bazen isenasır gibi bir şekle sahipolabilirler ve cilttenyüksektirler. Geneldezararsızdırlar. Fakat böyle birleke büyümeye vesiyahlaşmaya başlarsa hemenbir doktora gidilmeli. Çünkü bubir malignes melanom , bir türkanser (siyah kanser) olabilir

6-Melanom:Melanom oluşumunun belirtileri, lekelerinbüyümeleri, koyulaşmaları veya başka renklerdegöstermeye başlamalarıdır. Kıyıları düzensiz,kıvrımlı ve köşelidirler. Pigment benleri geneldeyuvarlak veya ovaldir, melanomlar ise ilkdönemlerinde asimetriktir. Melanomlar bir lekeolarak belirirler ve geliştikçe, çıkıntılı olabilirler.Melanonlar ayak ve el tırnaklarında da çıkabilir.Buralarda ezilme sonrası oluşan kan toplamasıylasık karıştırılırlar. Farkları, melanaonlar acımaz. Yaşlıinsanda çıkan pigment lekelerine de dikkatedilmelidir. Yüzde çıkan melanonlar, zararsızyaşlılık lekesi ya da yaşlılık nasırı olarak görülebilir.Küçük bir melanonun (çapı 6mm, kurşun kalemikalınlığında) tedavi şansı yüksektir. Daha büyükmelanonlarda, özellikle kaşınmaya, terlemeye ya dakaşınmaya başladıklarında bir tedavi şansı zordur.Bu sebepten kuaför müşterilerinin göremediği (kafa,ense) yerlerdeki cilt değişikliklerini takip etmeli.Doğru zamanda doktora gitmek, hasta için hayatiönem taşıyabilir.

Makaslı fönlü can kurtaranGazeteden“Yıllardır aynı kuaföre gidip, hep aynı bayan tarafından saçlarımkesilip bakılıyordu. Günün birinde bu bayan izine çıkmış ve kuaförsalonu sahibi bizzat benimle ilgilendi. Saçlarımı yıkarken birden birekafadaki cildimde bir lekeye dikkatimi çekti.Hemen cilt doktoruna gittim ve sonuçta 1. derecede birmelanomdu. İki ağır ameliyata girmek zorunda kaldım ve bugün yinesağlığıma kavuştum. Doktorumun bana söylediği de: “Kuaförünüzhayatınızı kurtardı. Eğer o lekeyı fark etmeseydi, beklide bu lekedenölebilirdiniz.”Bence kuaförüm bu kadar sorumluluk sahipliliği için bir teşekkürühak etti.”Pigment bozuklukları kozmetik ürünlerle kapatılır veyaboyanabilir. Daha farklı bir çözüm için (Örneğin aldırmak) doktorabaşvurulmalı.

3- Kuruma bozuklukları:1-Milium:Milium lar iltihaplanmayan,topuzlu iğne topuzu kadar,sarı-beyaz, sert yağ ve hücreatıklarından oluşan taneler.Ağzı kapalı, içi sertleşmiş yağve hücre atıklarıyla doluboşluklardır. Genelde yüzünüst kısımlarında, gözçevresinde oluşurlar.Epidermisteki bir eksiklik bunanedendir. Tedavi amaçlısıkılamıyorlar. Özel bir araçlakesilip içindeki tane alınabilir.

2-Clavus ( nasır ):• Clavus ( nasır ) cildin derinlerine kadaruzanan cilt kurumalarıdır. Geneldesıkan, vuran ayakkabı sebeptir.Tedavide öncelikle ortopedik açıdanmümkünse, eksiklikler giderilerekyapılmalı. Alınması, yumuşatılıp cilttençözülmesiyle ya da ameliyatlaolur.Şişkinlikler de cildin kuruyupşişmesiyle oluşur. Oluşma nedenleri decildin alışılmamış zorlamalara karşımaruz kalması. En sık ayaktabanlarında görülür. El ve parmaklardada meslek gereği zorlamalardanoluşuyorlar. Yumuşatılıp alınabilirler.• Kuruma bozukluklarındaki tedavilerdikkat isteyen bir iştir. Enfeksiyon riskinedeniyle dezenfeksiyon kurallarınadikkat edilmeli.

4- Ciltteki damarlardaki değişiklikler:3-Teleangiektasi:• Teleangiektasi’ler kılcaldamarların büyümesi ve ya uzamasısonucu oluşur.cildin içindenkırmızımsı ve mavimsi pırıldarlar.Sebebi doğuştan olabilir. Havaşartları da (güneş, soğuk, rüzgar)sebep olabiliyor. Yaş ilerledikçe,yanak bölgesi daha çok olmakşartıyla çoğalırlar. Tıptaki lazerteknolojisi tedavisinde yeni imkanlardoğuruyor.• Ciltteki kırmızı ve büyük lekelergenelde doğuştan gelendamarlardaki fazlalıklardanoluşurlar. Genelde yüz bölgesinde(alın, burun) oluşurlar. Değişikboyutlara ulaşabiliyorlar ve kırmızı,mavi-kırmızı lekeler olabiliyorlar.

4-Rosacea:Rosacea yüzde bir cilt hastalığıdır. Genelde yaşlı insanlarda vemenapoza giren beyaz tenli,renkli gözlü, şişman hanımlardagörülür. Yaşlı erkeklerdeki burun etinin fazla ve topaç bir şekildeolması, rosacea’nın bir özelliğidir. Sebep olarak mide sorunu vealkolik olmak gösteriliyor.Ciltteki damar değişikliklerinde her zaman bir doktora başvurun !!!

İltihaplı Sık Yaşanan Cilt Hastalıkları:1-İrritan dermatid: Herhangi bir sabun ya da deterjanile çok sık yıkama,astrenjan,ilaç (örneğin;akne içinkullanılan benzoid peroksitler) kullanımı,endrüstriyelajanlara maruz kalma veya kozmetik ürünlernedeniyle cildin tahriş olması. İrritan kontakt dermatit,kişinin irritanlarla (temas sonucu zarar verebilecekmaddeler) defalarca temas etmesi sonucu oluşur. Buirritanlar, derinin lipid tabakasını ortadan kaldırmakta,dolayısıyla da bu tabakanın koruyucu özelliği yokolmakta ve zararlı maddelerin deriden yüksek orandaemilmesine yol açmaktadırlar. Başlangıçta, deridebirikim sonucu oluşan bu hasar görülmeyebilir çünküzararlı maddeye karşı vücut aylarca ve hatta yıllarcatolerans gösterebilir.Ancak, bu olumsuz durumun deride defalarcatekrarlanması sonucunda öyle kritik bir noktaya gelinirki, bu maddelerin küçük miktarlarda dahi temasısonucu hastalık başlayabilmektedir.

• İrritan Kontakt Dermatite NedenOlabilecek Maddeler:Alkaliler Zayıf asitler Makineve Motor Yağları, SabunlarDeterjanlar ,Terebentin, tiner, aseton,kuru temizleme sıvıları gibi çözücüler.El sırtları, parmakların avuç içine bakantarafları, bilekler ve ön kol kısımlarıirritanlar ile en sık temas eden yerlerolmalarından ötürü, hastalıktan en sıketkilenen yerlerdir.Bu tip dermatitinerken evrelerinde, irritan maddelerin sıkbirikim yaptığı parmak arasıboşluklarında kurumalar görülür. Eğerirritan madde ile kontakt devam ederseelin bütünü etkilenebilir ve etkilenenderide acı, hassasiyet ve hareketkısıtlılığı gelişir.

Mesleki Ekzamanın GelişimiSıklıkla, kişinin mesleği ile ilgili günlük aktiviteleri, irritan veyaallerjik maddelerle karşı karşıya kalmasına neden olmaktadır . Nem,ısı, sürtünme ve basınç koşulları altında irritasyona neden olan adıgeçen maddelerin etken olduğu çalışma ortamı, bu hastalık için başlıbaşına bir anlam içermektedir. Eğer ortam devam ederse, meslek ileilgili ciddi deri rahatsızlıkları ortaya çıkabilir.Oluşan yaraların şiddetli ve ağrılı olması durumunda, o kişininetkin bir şekilde çalışabilmesi mümkün olmayabilir. Bunun yanısıra, budurumdaki kişiler, derilerindeki hoş olmayan görüntüler nedeniyleiçinde bulundukları toplum tarafından dışlanabilirler.Diğer birçok derihastalığında olduğu gibi, ekzama ile de ilgili çok sayıda söylentibulunmaktadır. Ne yazık ki, hala birçok kişinin bu hastalığa yaklaşımıile ilgili yanlışlıklar vardır. Bu hastalık ile ilgili yeterli bilgi sahibiolmayan birçok insan ekzemayı bulaşıcı bir hastalık sanmakta vehavlu, terlik gibi kişisel eşyaların paylaşımı ile veya direkt temasyoluyla hastalığın bir diğerine geçebileceğine inanmaktadır. Ekzama,hiçbir şekilde bulaşıcı bir hastalık değildir ve yukarıda adı geçenyolların hiçbiriyle kişiden kişiye geçmesi söz konusu değildir. Birkişinin, bu hastalığa yakalanması için ya kişisel allerjik bir durumunoluşumu ya da irritan maddelerle uzun süre teması gereklidir. Meslekidermatitler, her yıl binlerce gün iş kaybına neden olmaktadır.

Bazı mesleklerin, kontakt dermatit açısından yüksek risk içerdikleribilinmektedir.Kronik kontakt dermatit açısından yüksek risk grubundakimeslekler :Fırıncılar,Güzellik uzmanları,Kasaplar,Temizlik işçileri,Aşçılar,İnşaatİşçileri,Diş teknisyenleri,Balıkçılar,Bahçıvanlar,Kuaförler,Metal işçileri,Motor-mekanik işçileri (örn.Oto tamircileri),Matbaa işçileri,SağlıkpersoneliKontakt Dermatit ve Mesleki Ekzamanın Tedavisi:Kontakt dermatitin erken tanımlanması kesinlikle bir avantajdır,şöyle ki, gerek işyeri gerekse evdeki potansiyel irritan veya allerjik maddeler,mümkün olduğunca çabuk bir şekilde ortamdan uzaklaştırılabilir.Olaya nedenolan maddelerle temas kaçınılmazsa ,hastalar kullanım konusunda, işverenler isekoruyucu kremler, giyecek malzemesi ve özel temizlik uygulamaları gibi koruyucuönlemler konusunda eğitilmelidirler . Şiddetli vakalarda, meslek değişimiönerilebilir.Bunun yanısıra, yumuşatıcı kremleri ve uygun topikal kortikosteroidleri,olayı başlatan zararlı maddeden uzak kalmak suretiyle kullanımını içeren bilinçlitedaviler,hastaların büyük bir çoğunluğunda etkili olmaktadır.

2-Alerjik Dermatid:• Alerjik dermatid:Kozmetikürünlere (özellikle gözkapaklarında), parfümlere,bronzlaştırıcı losyonlara,ilaçlara (sürülebilenantibiotikler, anestezikler),endrüstriyel ajanlara (saçboyası skalpin yanı sıragenellikle yüz ve kulaklarıdaetkiler) karşı gelişen alerjikreaksiyon.• Göz kapakları ve yüz cildiince olduğu için bir alerjenegenel maruz kalmasonucunda reaksiyon gelişenyegane bölge olabilir.

3-Egzama:Egzama üst cilt tabakaların iltihaplanmasıdır. Kızarmalar,kaşıntı, şişlik, su toplaması, ıslaklık, duruma göre de kepeklenme vekabuk tutmak egzamaya eşlik eder. Görüntüsü ve biçimi çok çeşitliolabilir. Egzamaya sebep genelde bir alerjidir.

4-Seboroik Dermatit:Seboroik dermatit’de biregzamadır. Alın, kafa cildinde,yüzde ve diğer ter ve yağbezlerinin bulunduğu yerlerdeiltihaplı, kaşınan, nokta şeklindekikızarmalardır.Kızarmalar zamanlabüyüyebilir ve yağlı kepeklerlekendilerini örtebilirler.Yüz ve kafadaki ciltte oluşa bilecek iltihaplı hastalıklarda dikkatliolunmalı. Bazıları bulaşıcıdır.

5-Uçuk ( Herpes simpleks):Genellikle çocuk ve genç erişkinlerde ortaya çıkar.Nedeni bir virüsmikrobudur. Bu virüsler sinir hücrelerinin çekirdeklerinde uykuyayatarlar .Uyuyan virüs kendiliğinden ya da ateş,hastalık,güneşyanığı,yaralanma,stres gibi faktörlerin etkisiyle uyanabilir.Uçuk bir kişide aynı yerde defalarca ortaya çıkabilir.Çoğunlukladudak kenarlarında görülür.Cilt teması ile bulaşır.Uçuk üzerindekabuk oluşuncaya kadar bulaşıcılığı devam eder. tekrarlamış uçuk

6-Yüzde mantar enfeksiyonu ( Ringworm):Bulaşıcıdır.Boyunda ve ensede de olabilir: Havlu veya yakalıktemas etmişse steril edilmelidir.

7-Herpes zoster (ZONA):Etkeni bir virüstür.Yüzdegörüldüğünde burun ucuyla birliktebirlikte göz de genellikle tutulur.Kırmızı,parlak zemin üzerindesu çiçeğine benzer su kesecikleri (vezikül ) bulunur.Bu kesecikleretken virüsü taşır.Önceden suçiçeğigeçirmemiş olan kişilerle ( genellikleçocuklarla ) doğrudan temaslabulaşıcıdır.

Paraziter Cilt Hastalıkları:• UYUZ: Uyuzda tipik olarak şiddetli kaşıntı,buna karşılık yalnızca dağınık küçük noktaşeklinde kabarık ( papül ) oluşumlar görülür.Parmak aralarında tutuluma çok sıkrastlanır.• Çıplak gözle çok zor görünür.• İnsanda keratin tabakasında tünel açarak yerleşen bir parazittir.• Yakın cilt teması ile geçer.Aynı yatakta yatmak,cinsel temas,çocuğu kucağındataşıma gibi.• Uyuz etkeni( sarcoptes scabiei) gözle görülemeyecek kadar küçük birorganizmadır.İnsan cildinin üzerine yerleştiğinde üstteki ölü ciltte tünel kazarakyumurtalarını bırakır.Yumurtalardan 5 gün içinde çıkan yeni organizmalar da tünelkazarak daha fazla yumurta bırakır.Başlangıçtaki bu üreme döneminde birkaç yüztane organizma oluşurken kaşıntı yada döküntü gelişmez.Ancak bu süre içinde uyuzbaşkalarına bulaştırılabilir.İki-üç hafta sonra kişide organizmalara karşı alerji gelişir vekaşıntılı bir döküntü ortaya çıkar.Alerjik yanıt organizmaların çoğunu öldürdüğü içinsayıları bir düzineyi geçmez.Bu nedenle uyuz belirtileri ortaya çıkan kişi ile bir ayöncesinden yakın temas eden kişilere uyuzun bulaşma olasılığı yüksektir. El sıkışmaya da kalabalıktaki temas organizmayı bulaştırmaz.Organizmalar cildin içindeyaşarlar ve kolay kolay dışarı çıkmazlar. Ancak bazen giysilere,havlulara ve yatakörtüsüne tek tük düşerler ve bir başka kişi bununla temas edebilir.Ancak organizmalarkonak(insan) dan uzakta yalnızca 12-24 saat (genellikle daha kısa) süreyleyaşayabildikleri için bu yolla bulaşma çok nadirdir.• Kuaförler uyuz ile enfekte olmuş kişiyi deri bulguları ve kaşıntı ortaya çıkmadan öncefark edemezler.Bu nedenle müşterilerine benzeri mikroplardan da korumaamacıyla(bit,mantar,bakteri ,virüs) tek kullanımlık yaka kullanmalıdır.Manikür vepedikür yaparken cilde uzun süreli yakın temas etmesi nedeniyle her müşterisindeyeni bir cerrahi eldiven kullanmalıdır

TIRNAK BAKIMITırnağın yapısı ve büyümesi:• Tırnaklar aslında tırnağın altındaki hassas sinir ve damarlarladolu olan bölgeyi koruyor. Tırnakları bir araç gibi de kullanıyoruz.Bakımlı tırnaklar elin takısı gibidir.• Tırnağın en göze batan kısmı tırnaktır. Çok sayıda, düz,sertleşmiş hücrelerden oluşur ve saydamdır.• Tırnak, tırnak yatağı üzerinden eğimli bir çıkıntı gibidir. Bu çoksayıda damar içeren yatak tırnağın pembemsi rengini verir. Tırnağınkök kısmında hilal şeklinde bir beyazlık vardır. Bu hilal şeklindekibeyazlık en güzel baş parmakta görülür.• Bu beyazlığın üzerindeki tırnak eti mikropların ve kirin içeriyegirmesini önlüyor. Beyazlığın altında ana tabaka (matrix) vardır. Anatabakadan arkaya doğru uzanan tırnak kökünden tırnak uzar. Tırnakayda ortalama 3mm uzar, yazın biraz daha çok, kışın biraz daha az.İnsan yaşlandıkça uzama azalır. İnsanın yaşının yanı sıra tırnak içinkan dolaşımının, beslenmenin, sağlığı ve nasıl kullanıldığı dauzamasının azalmasına etken olabil

Tırnak RahatsızlıklarıTırnakların rahatsızlanması doğuştan gelen bir sebep olabilir.Fakat hastalıklardan, iltihaplanmalardan, mantar enfeksiyonundan,mekanik ve kimyasal zararlar nedeniylede ortaya çıkabilirler.Entehlikede olan yerler tırnak eti ve yan taraftaki tırnak etleridir. Buradakiyaralanmalar hızlı bir şekilde acıyan iltihaplanmalara neden olabilir.Bir çok zararı da ana tabaka bir darbe ya da ezilme sonucuyaralandığında ortaya çıkar.Tırnaktaki beyaz lekeler tırnakla tırnak yatağı arasına havagirmesine bağlanıyor. Sebep olarak tırnağın zarar görmüş olmasıyada tırnak etini sivri bir araçla temizlerken olmuş olabilir.

Kırılganlık ve yumuşama çok sık rastlanan tırnak rahatsızlıklarıdır.Bir çok hastalığa eşlikten yada kullanılan ilaçların yan etkilerindenkaynaklanabilir. Beslenme bozukluğu da bir etkendir. Temizlikmaddelerindeki kimyasallar da tırnakları zayıflatabilir ve yumuşatabilir.Eller fazlasıyla bu tür maddelerle temas ediyorsa, krem sürülerek yadaboyanarak (tırnak ucunun altını da) tırnaklar korunabilir.Yumuşamalarda tırnak sertleştiriciler kullanılmalı.

Çapraz tırtıllar, tırnakta oluşmuş olabilecek zararlardan ya datırnak etlerine karşı kullanılan ilaçlar nedeniyle oluşabilir.Dik tırtırlar yaşlı insanlarda gözükür. Tırnak yatağındaki Papillartabakasının düzensiz olmasından oluşuyorlar.Yumuşak ve kırılgan tırnaklar ve iltihaplanmış tırnaklarınnedenleri dış etkenler ve bilinçsiz tırnak bakımından kaynaklanabilir.

Manikür pedikür yaparken dikkatedilecek noktalar;• Her uygulamada steril edilmiş yeni setaçılmalıdır.• Aletler 150 derecede 45 dakika streriledilmelidir. ?• Her manikür ve pedikürde kanamaolabilir,Kuaförün elleri de boya ve diğerkimyasal maddelerden tahriş olmuş ise açıkyaradan bulaşan kan yoluyla kuaförde dehastalık bulaşabilir.• Tek kullanımlık bezle eller kurulanmalı

KUAFÖRDE HİJYEN• 1-Hijyenin Anlamı:• Hijyen denilince aklımıza temizlik ve bir şeyi temiz tutmak gelir. Örneğinkendi vücut temizliğiniz ve kişisel çevrenizdeki temizlik gibi. Oysa hijyen terimi çokdaha geniş kapsamlıdır. Bu sözcüğün kökeni Yunan sağlık tanrıçası Hygieia’dangelmektedir.• Günümüzde hijyen genelde, önlem olarak , hastalanmadan sağlığımıza zararverebilecek çevre etkenlerinin etkisiz hale getirmek olarak algılanır.Modern hijyentıp, biyoloji, kimya, fizik gibi bilimsel temellere dayanır. Hijyenin çok yönlü görevlerive tedbirleri, durumlarına göre üçe ayrılır: Umumi hijyen: Halka açık olan yerlerde, belediyeler ve sağlık bakanlıklarısorumludur. Kişisel hijyen: Herkesin kendi sorumluluğundadır. Mesleki hijyen:Her meslek grubu için belirli kuralları vardır.Bu kurallar çalışılanortamın temiz olması ve çalışanları hasta eden etkenlerin uzaklaştırılması veyaetkisizleştirilmesi esasına dayanır.• Umumi hijyen özellikle binaları, çöplerin imhasındaki (çöplükleri, çöp yakmatesisleri) ve atık suların arıtılmasını (kanalizasyon, arıtma tesisleri) kapsar. Suyukorumaya, havayı temiz tutmaya ve ses kirliliğine karşı koymaya gibi kanunların vetalimatların çıkarılması ve denetlenmesi de buna dahildir. Elbette umumi hijyenyalnız makamların ve politikacıların sorumluluğunda değil. Her birimizde desorumluluk vardır. Kirlenmiş hava ve sular, devamlı gürültü ve çöplük yüzündenbozulmuş bir doğa çirkin ve hiçte hoş değildir.

Düzenli bir şekilde cilt, saç, ağız ve tırnak bakımı kişisel hijyene aittir.Elbette cilt bakımı sadece el ve yüz bakımı ile sınırlandırılmamalıdır.. Eniyisi günlük bir duştur. Dişler her öğünden sonra, en az bir sabah bir deakşam olmak üzere iyice fırçalanmalıdır. Vücut bakımı kuaförler için ayrıbir önem taşır. Temiz giysiler ve güzel havalandırılmış iş, oturma ve yatakodaları da kişisel hijyenin bir parçasıdır. Maalesef gerçekler bunlarınkulağa geldiği kadar güzel değil. İstatistiklere göre örneğin, bazıinsanların hala kendi dış fırçaları yok ya da bir çok erkek otomobillerinikendilerinden daha sık yıkıyorlar.Mesleki hijyen:• Kuaförlerimiz işyerlerinde şu hususlara dikkat etmelidir.• Çalışma yerleri düzenli bir şekilde havalandırılıp, temizlenmelidir.• Her müşteriden sonra çalışılan yer toparlanmalı ve kesilen saçlartemizlenmeli.• Sadece temiz el,yüz havluları kullanılmalı.• Müşterinin boğaz kısmına, bir çok kez kullanılan örtüden korunsun diye birboğazlık takılmalı.• Sadece temiz giysi ve yıkanmış ellerle çalışılır.• Olası bir bulaşıcı hastalık şüphesinde müşterilere hizmet vermek yasaktır.

2-Mikroplar:• Bir çok hastalığın sebebi, mikroskobik küçük mikroorganizmalar yada mikroplar gibi canlılar. Vücut sıvılarını ya da dokuları bozarlar,tümörlere sebep olabilirler ve zehir üretebilirler. Hatta AIDS (HIV)vücudun savunma sistemini bozar ve vücudun zararsız bulaşıcıhastalıklara karşı koyamayıp ölümüne neden olur. Mikroplar çeşit veşekline göre bir çok gruba ayrılır.• Virüsler büyük bir hızla çoğalır ve çocuk felci, kızamık, kabakulak,grip, sarılık ( Hepatit B) ve AIDS gibi bir çok hastalığınbulaştırıcısıdır.• Bakteriler tek hücreli, sadece bir mikroskop sayesinde görüle bilinencanlılardır. Yuvarlak, çubuk ya da vida şeklindedirler. Havada,toprakta, suda, insanların içinde, hayvanların ve bitkilerin içinde,kısacası her yerde bakteriler vardır. Soğukta, kuraklıkta ve besinsizde hayatta kalabiliyorlar. İnsanın cildinde ve sümüksel bezinde debakteriler yaşar, fakat bunlar insan organizması için gereklidir,örneğin sindirme için. Ama bir çok bakteri çeşidi vardır ki, onlarhastalığa sebep olurlar.

• Mantarlar cilde, tırnaklara ve saçlara zarar verebilecekmaddeler üretir. En sık rastlanan mantar hastalığı ayakmantarıdır. Bilinmeyen sebeplerden mantar hastalıklarıson yıllarda oldukça çoğaldı.• Virüs, bakteri ve mantar gibi mikroplar temiz olmayanveya nemli ciltte ya da vücutlardaki zayıf savunmasitemleri gibi uygun ortamlarda hızla çoğalır.

DENEYCiltteki bakterileri size kanıtlamak için tabanları besleyici olan üçtane kase alıp onları numaralandırdık ve tabanlarına dokunduk.a) Birinci kaseye yıkanmamış parmaklarla dokunduk.b) İkinci kaseye sabun ile yıkanmış parmaklarla dokunduk.c) Üçüncü kaseye kararnamelere uygun bir şekilde, dezenfekteilacı ile yıkanmış parmaklarla dokunduk.Kaselerin hepsini bir kapakla kapatıp, kaloriferin yakınlarındabirkaç gün beklettik. Sonunda bakteri ve küfün oluşumununsonucunda sadece yıkanmamış parmakla dokunduğumuz kaseyedeğil, sabun ile yıkanmış parmakla dokunduğumuz kaseye demikrobun bulaştığını ve sadece kurallara uygun dezenfekte ilacı iletemizlenmiş parmakların hiçbir şey bulaştırmadığını gördük.

3-Parazitler:• Parazitler başkaların hesabına beslenen organizmalardır.Örneğin bit, uyuz böceği ve kene gibi parazitler de hastalıkbulaştırabilir.• Bitler genelde salgın şeklinde görünürler. Bitlenmek herzaman hijyensizliğin getirdiği bir sonuç değildir. Yastıkların, örtülerin,tarakların ve saç fırçalarının ortak kullanımı ya da birisiyle başörtüsünü değiştirme sonucunda bitler bulaşır.• Bitler 2-3 mm arası olurlar ve gözle görebilirsiniz, fakat çevikolduklarından kafada kolay kolay görülemezler. Aç olan bir bit gridir,kan eme eme doymuş bir bit, içindeki kanın pırıltısından dolayıkırmızı gibi gözükür. Bitlerin yumurtalarından, yani bit sirkesinden birinsanın bitlendiği anlaşılır. Bit yumurtaları beyazımsı, armut şeklindedüğüm gibidirler ve saça yapışıktırlar. Küçük bir toplu iğne başıkadar büyüktürler ve dikkatli bakılmayınca büyük kepeklerebenzetilirler. Kepekten farkları, saçlardan dökülmezler ve elleçekilemezler. Bitler çok hızlı ürerler ve sadece altı günün sonundayavru bitler doğar, 18 gün sonra büyür ve onlarda yumurtlamayabaşlarlar. Bir müşteride bit veya yumurtalarına rastlanılırsa birtedavi önerilmeli. Bit ilaçları eczanelerde satılır ve kullanma şeklinekesinlikle uyulmalı.

Uyuz böcekleri insana uyuz hastalığını bulaştırırlar. Ciltteyaşarlar ve daha çok el ve ayak parmakları arasında yaşamayı tercihederler. Uyuz böcekleri vücuda kaşıntı, su toplaması, ıslak bölgeler veirinleşmeler doğurur.Keneler ağaçlarda, çalılarda ve otlarda yaşarlar. Cildi ısırıp,tutunurlar ve kan emerler. Bazı bölgelerde kenelere mikroplar bulaşmışdurumdadır ve menenjit gibi hastalıklar bir kene ısırığıyla vücudabulaşırlar.Parazitler can sıkıcıdır ve hastalıklara neden olabilirler vehijyensizlik onların çoğalmasına nedendir.

4-Enfeksiyon ve kuluçka dönemi:• Enfeksiyon denilince mikrobun bir başka organizmayabulaşmasını ve oraya yerleşip, çoğalmasını anlarız. Mikroplarlatemas illa ki hasta olacaksınız anlamına gelmez. Bu mikrobumçeşidine ya da insan bünyesinin direnişine bağlı olan bir şey.Sağlıklı bir cilt, savunma mekanizmalarıyla birlikte vücudumikroplardan savunur. Daha çok, zarar görmüş veya yaralanmışciltler, nefes ve göz sümük bezleri ve de sindirme ve cinsel organlarmikrop bulaşmasına el verişlidirler.• Bir hastaya ya da mikrobun bulunduğu, tıraş bıçağı gibi birnesneye dokunulunca mikrop direk olarak bulaşır. Bu tür bulaşmayatemas enfeksiyonu denir. Hapşırmaktan ve nefes verirken bulaşanmikroplara da damlacık enfeksiyonu denir. Kendi kendine bulaşmada ancak bir yaraya dokununca ya da tırnakla kaşıyınca gerçekleşir.Temizlenmiş eller de mikroplardan arınılmış değildir.• Direk olmayan bulaşmalarda, enfeksiyon olmuş, ancak dahahastalanmamış insanlardan kaynaklanır. Bu insanlar mikroplarıvücutlarında barındırırlar ya da salgılarlar. Hayvanlar da bu tarzmikrop taşıyıcılar olabilirler.

Bulaşıcı hastalıklar, enfeksiyondan hemen sonra görülmez.Mikrobun bulaşması ve hastalığın baş göstermesi arasında geçensüreç kuluçka sürecidir. Bu süreç her hastalık için ayrı bir karakter taşır.Örneğin AIDS hastalığında kuluçka süreci birkaç yıl sürebilir.Günümüzde bir çok enfeksiyon yoluyla bulaşan hastalıklarınönüne aşılarla geçiliyor. Bunu da, organizmaya canlı fakat etkisiniyitirmiş mikroplar enjekte ederek ve organizma mikroplara karşı önleyicimaddeler geliştirmesiyle ya da direk organizmaya koruyucu maddelerienjekte edilmesiyle gerçekleştirirler.Hepatit aşınızı yaptırdınızmı?Enfeksiyon mikrobun bulaşmasına denir ve kuluçka dönemi ise,enfeksiyonla hastalığın başlaması arasındaki sürece denir.

• Kuaförde Hepatit B ,C ve AIDS?• AIDS virüsü başlıca kan, sperm veya vajinal sıvılarla bulaşır.Örneğin enfeksiyona uğramış birisinin bir yara sonucu, kanınınsağlıklı birisinin kanına bulaşması gibi durumlarda gerçekleşir. Yanibu virüse bulaşma riski aşağıdaki sıralanmış işlerde meydana gelenkanlı yaralanmalar sonucu gerçekleşebilir.• - Sakal ve ense tıraşlarında• -Tarak, kıl fırçası ve saç fırçası gibi aletleri, bir önceki kullanıştayaralanmaya sebep açmışsa ve bunların tekrar başkasındakullanımında.• -Kaşları bir jilet veya usturayla düzeltilmesinde.• -Tırnak etlerini bir makasla keserken.• - Sivilce ve siyah noktaları sıkarken.• -Kulağı delerken• Kanayan bir yara olmadan AIDS’li bir insanın bu virüsü başkasınabulaştırma riski olamadığından, AIDS’li insana dokunmaktankorkmaya gerek yoktur. Hijyen kuralları yerine getirilirse, Müşteri-Kuaför ilişkisinde herhangi bir hastalık bulaşma tehlikesi doğmaz.

5-Dezenfeksiyon:Sterilize etmek tıp çevresinde çok önemlidir. Sterilize yapılırken,bütün mikroorganizmalar tüm yönleriyle öldürülür.Dezenfeksiyon insanda ve nesnelerdeki hasta eden mikroplarıetkisiz hale getirir. Dezenfeksiyon çeşitli metotlar vardır.Fiziki metotta, kaynatarak (iş elbiselerini) ya da kuru sıcaklıkla ( ısıyapan özel aletler) dezenfeksiyon gerçekleşir. Bu tür önlemleralabilmek için, kaynatma metodu dışında, piyasada çeşitli steril etme vedezenfekte aletleri bulunur.Kimyasal dezenfektan olarak alkol,hidrojen peroksit,Formaldehit (Formalin),Glutaraldehit,İyod ve iyodoforlar,klor,kuarterner amonyumbileşiği nin piyasada satılan ürünleri mevcuttur.İşyerlerinde enfeksiyonun önlenmesi için 1- El yıkama2-Kullanılmış araç ve diğer malzemelerin temizlenmesi 3- Yer ve yüzeytemizliği gerekir.

El yıkama: El yıkama yüzyılı aşan bir süre boyunca hastalıklarınbulaşmasını önlemede en önemli işlem olarak kabul edilmektedir.Elyıkamanın amacı ,kir,organik maddeler ve geçicimikroorganizmaları uzaklaştırmaktır.El yıkarken dikkat edileceknoktalar şunlardır.Kullanılan sabun elleri tümüyle kaplamalı ve tüm yüzeyler veparmaklar kuvvetlice ovuşturulmalıdır.Uygulamada yalnızca elingeniş yüzeylerine önem verilmesi;baş parmak,el sırtı,parmakaraları ve tırnak aralarının temizliği için gerekli özengösterilmemesi el yıkamanın etkinliğini azaltmaktadır.Yıkama süresi,hem mekanik temizlik hem de eğer kullanılıyorsaantimikrobial ürünün yeterli temasını sağlaması açısındanönemlidir.15-30 saniye süreyle el yıkama mikroorganizmalarıuzaklaştırmak için yeterlidir.İşyerlerinde sıvı sabun tercihedilmelidir.Aksi halde sabun yıkanarak bırakılmalı ve sulukalmamamı için süzgeçli sabunluk kullanılmalıdır.Kullanılmış araç ve diğer malzemelerin temizlenmesi

Araç-Gereçlerin yıkanması:Yalnız su ile yıkama % 50 oranındaenfeksiyon riskini azaltmaktadır.Araç-gereçlerin sabunlu yadadeterjanlı suda fırça ile temizlenmesi ise enfeksiyon önlemeetkinliğini önemli derecede arttırmaktadır.Kurumuş organik maddeler(kan,doku parçası gibi) dezenfektanları inaktive ederek etkileriniazaltabilir.Bu nedenle kimyasal dezenfektanlar kullanılarakyapılacak dezenfeksiyon ve sterilizasyon işlemleri öncesinde deyıkama güvenli araç-gereç sağlamanın temel şartlarından biri olarakkabul edilmektedir.Yüksek düzeyde dezenfeksiyon: Sterilizasyon gereçlerininbulunmadığı veya uygun olmadığı durumlarda (plastik,ısıyadayanıksız malzeme) yüksek düzeyde dezenfeksiyon kabul edilebilirtek alternatiftir.Yüksek düzeyde dezenfeksiyon tümmikroorganizmaları öldürürken bazı bakteriyel endosporlara karşıetkisiz olabilmektedir.

Araçlar suda kaynatılarak ya da kimyasal dezenfektanlardabekletilerek yüksek düzeyde dezenfeksiyon elde edilebilir.Kaynatmaişlemi pratikliği nedeniyle öncelikle tercih edilir.Kaynatma: 80 derecede ki nemli ısı,hemen tümbakterileri,virüsleri,parazitleri ve mantarları 20 dakikadaöldürmektedir.Ucuz,pratik ve ileri teknoloji gerektirmeyen kaynatmaancak bazı kurallara uyulduğu zaman etkili bir yüksek düzeydedezenfeksiyon sağlayabilmektedir.Kaynatma esnasında şu noktalaradikkat edilmelidir.• Süre tutmaya su kaynamaya başladığı zaman başlanmalıdır.• Kaynatma sırasında malzemeler tamamen suyun içinde olmalıdır.• Kaynama başladıktan sonra kaba hiçbir şey eklenmemelidir.• Kullanım veya depolamadan önce hava ile kurutmalıdır.• Kaynatılmış cisimler kaynama bittikten sonra asla suyun içindebırakılmamalıdır.

)Kimyasal yüksek düzeyde dezenfeksiyon: Kimyasal maddekullanarak yüksek düzeyde dezenfeksiyon için araç-gereçler yüksekdüzey bir dezenfektanda 20 dakika süre ile bekletilmeli ve kaynamış suile durulanmalıdır.Bu amaçla yaygın kullanılan dezenfektanlar aşağıdabelirtilmiştir.• Alkol• Formaldehit( Formalin)• Glutaraldehit• Hidrojen peroksit• İyod ve iyodoforlar• Klor• Kuarterner amonyum bileşiğiAlkollerin dezenfeksiyon amacıyla % 50- % 90 oranları arasındakullanılmaları gerekmektedir.Daha düşük oranlarda dezenfeksiyon etkileri hızlaazalır.Alkoller ülkemizde rutin olarak % 70’ lik konsantrasyonlarda hazırlanarakkullanılmaktadır.Avantajları; metalleri aşındırıcı etkisi yoktur.Plastik,lastik ya dalateks malzemeleri dezenfekte etmekte de kullanılabilir.Dezavantajları ;hızlıbuharlaşırlar.Organik maddeleri etkilemeyebilirler.Hidrofilik virüsleri (echocoxachie) öldürememeleri nedeniyle yüksek düzeyde dezenfektan olarak kabuledilmezler.

• Formaldehitin piyasada sıvı formu olan formalin bulunmaktadır.Avantajları;% 8 lik solusyonları yüksek düzeyde dezenfektandır.Kimyasalsterilizasyon için bile kullanılabilir.Dezavantajları toksiktir.Formalinsolusyonu hazırlanırken veya kullanırken buharından korunmaya özengösterilmelidir.Solüsyon hazırlanırken klorlu su kullanılmamalıdır.• Glutaraldehitin %2’ lik solüsyonları kullanılır.Avantajları; Kimyasalsterilizasyon için bile kullanılabilecek güçlübirdezenfektandır.Dezavantajları; formaldehitten daha az tahriş ediciolmakla birlikte bunlarda iyi havalandırılmış alanlarda kullanılmalıdır.Deri ileteması önlenmelidir.Toksiktir.Formalin gibi glutaraldehitle yapılandezenfeksiyonda da kullanılan plastik kaplar kesinlikle başka amaçlar içinkullanılmamalıdır.• Hidrojen peroksitin % 6 lık solüsyonları dezenfektan etkigösterir.Antiseptik olarak kullanılan % 3 lük H2O2 solüsyonları dezenfektaniçin kullanılmamalıdır.Avantajları; ucuzdur,kolay bulunur.Dezavantajları;yakıcı etkisi nedeniyle bakır,alüminyum,çinko ve pirincindezenfeksiyonunda kullanılmamalıdır.

Klor solüsyonları ile yüksek düzeyde dezenfeksiyon eldeetmek için aletler,plastik kova içinde hazırlanan dezenfektansolüsyonda ( %0,5 ‘lik solüsyonu) 20 dakika süre ile bekletilmelidir.Avantajları ;ucuz ve kolay bulunur.Geniş yüzeylerin temizliği içinde çokuygundur.Dezavantajları ;metallerde paslanmaya neden olabilir.Korozyonu önlemek için dezenfeksiyon için bekletilensüre sonunda araç-gereçler solüsyondan çıkarılmalı ve su ile hemenyıkanmalıdır.Bu işlemleri yapan kişi mutlaka ucuz lastik ya da ev tipi işeldiveni kullanmalıdır.Klor solusyonları çabuk bozulur.En az her günyeni bir solüsyon hazırlanmalıdır.% 0,5 lik klor solüsyonu ,Türkiyedeyaygın olarak bulunan ev tipi çamaşır suyu % 5 sodyum hipokloritiçerdiğinden 1 ölçek çamaşır suyu ile 9 ölçek su karıştırılmak suretiyleelde edilir.Deri dezenfektanı olarak da adlandırılan antiseptikler araçgereçdezenfekte etmeye uygun değildir.Tüm bakteri,virüs veendosporları güvenilir biçimde yok edemezler.

3- Yer ve Yüzey temizliği: Duvar,yer döşemesi ya da diğeryüzeylerden özel durumlar söz konusu olmadıkça enfeksiyon bulaşmariski pek fazla değildir.Bu nedenle su ve deterjanla yapılan rutin temizlikyeterlidir.Ancak kan ya da organik bir madde ile bulaşma söz konusuolduğunda dezenfektan etkili kimyasal maddeler kullanılmalıdır.1/10oranında sulandırılmış klor solüsyonları ( çamaşır suyu) bu amaçla kullanılacaken uygun maddedir.Sadece hijyen kurallarına göre temizlenmiş aletlerin kullanılmasının sizive müşterinizi mikroplardan koruduğunu göz ardı etmeyin. Aletler öncetemizlenmeli sonra dezenfekte edilmeli. En önemlisi lavabonun kıyılarını,başlıkları, koltuğun kolluklarını, el ve yüz havluları gibi kanla bulaşabilecekyerleri önce yıkanması veya temizlenmesi sonra dezenfekte edilmesi uygundur.Elbette bu durumda eller de dezenfekte edilmelidir.Dezenfeksiyon için sadece kontrol edilip onaylanan ilaçlarkullanılmalı. Bu durumda ilaçların• Durumuna göre (eller, aletler ya da yüzey dezenfeksiyonları için)uygunluğuna.• Doğru miktarda kullanımına• Uygulanan yerin üzerinde yeterince süre işlemesine dikkat edin.

• Dezenfeksiyon ilaçları, kullanma talimatına göre su ile inceltilmesive öyle kullanılması önemli. Suyun içine az miktarda öz karıştırılırsaya da uygulanan yerin üzerinde ilaç az bekletilirse dezenfeksiyonyeterli olmayacaktır. Suya çok fazla öz karıştırılırsa da, örneğinellerdeki uygulamada eldeki cilde zarar verebilir.Bulaşıcı hastalığabulaşmak korkusu aşırı olabilir ve evde veya iş yerlerindekidezenfeksiyon ilaçları kullanımı hem müsriflik olur hem de doğanın(hava, su, toprak) sırtına büyük bir sıkıcı yük biner.• Dezenfeksiyon yapılırken sadece doğru kullanım enfeksiyonlarakarşı iş alanında korur.

İŞ KAZALARINDAN ve HASTALIKLARINDANKORUNMA1-Cildi iş şartlarından kaynaklananhastalıklardan koruma:Kuaförlerin ellerindeki ciltte, aşırı çalışmaktandolayı oluşan cilt hastalıkları, kuaförlerde en sıkrastlanan cilt hastalığıdır.Ellerin aşınması, iş gereği su, şampuan vekullanılan diğer ürünlerin teması yüzünden oluşur.Busebepten dolayı bir çok kuaförler hassaslık (alerji) gibisorunlar yaşar.Çoğunlukla egzama olmak üzere birkaç binrahatsızlık ilgili sigortaya bildirilir. Buna sebep birincisırada işte kullanılan kimyasal ürünlerin dikkatsiz yadasık şekilde kullanılmasıdır. Çalışma yeteneğininkaybolmasına neden olan ve diğer kötüsonuçlu rahatsızlıkların çoğu, öncelikle acemiçalışanların daha dikkatli olmasıyla engellenebilir.Sağlıklı bir cilt o ürünlerle bazen temasa geçersehemen hemen hiç zarar görmez.Genellikle acemi çalışanların yaptığı saçyıkamasında, şampuanların içerdiği yağlı saçlara önlemmaddeleri, ciltteki doğal koruyucuları yok eder. Böylecezararlı maddeler daha kolay cilde girebilir.

Bu gibi şeylerden ellerinizi korumalısınız!• Saçları kıvırcık yapan ürünlerden• Saç boyalarından• Temizlik ve dezenfeksiyon ilaçlarından (el kullanımı içinüretilmemişse)• Şampuanlardan• Nikel ve kobalt içeren takılardan

• Alerji belli maddelere karşı cildin gösterdiği bir hassaslık yanireaksiyondur. Bu alerjik maddeler çiçek poleni gibi doğal, çilek gibigıdalar, krom ve nikel gibi metaller ya da kimyasal maddeler olabilir.Güneşin ışığından (güneş alerjisi) da cildin içinde alerjik birreaksiyona neden olan maddeler oluşabilir.• Ciltte, alerjik bir maddenin cilde girmesi ve kendisini savunmayabaşlamasıyla alerjik reaksiyon başlar. Alerji yapan maddelerintekrar cilde girmesiyle oluşan kimyasal reaksiyon sonucu hastalıkortaya çıkar. Bu tür reaksiyonlar egzama gibi alerjik hastalıklarasebep olabilir.• Dış cilt tabakasının iltihaplanmasına egzama denir. Egzamadakızarıklıklar, kaşıntılar, şişlikler, su toplaması ve ıslaklıklar görülür.Kabuklaşmalar da egzamada görülür. Egzamanın görülüş biçimi çokfarklı olabilir.• Kuaförler ellerin korunmasına ve kimyasal ürünlerle temasagirmemesine önemle dikkat etmelidir.

Elleri bir eldivenle korumak ve özel kremlerle el bakımı yapmakkuaförlerdeki cilt hastalıklarını önler.Aşağıdaki işlemlerde eldiven giyilmeli:• Saç yıkamasında• Kafa masajsında ve saç bakımında• Saçları boyarken• Gerekli olan ürünleri hazırlarken• Aletleri, makineleri ve çalışma yerini ıslak bir bezle ya dadezenfeksiyon ilaçlarıyla temizlerken• Manikür ve pedikür yaparken

Cildi koruma yöntemleri:• Kimyasal ürünlerle çalışmadan önce cilde koruyucu krem sürünüz.• Her türlü saç bakımında tek kullanımlık eldiven giyilmeli.• Saçın boyasını ya da bakım ilacını yıkarken saç yıkama eldivenlerikullanılmalı.• Aletleri, makineleri ve çalışma yerini ilaçla ya da suyla temizlerkentemizlik eldiveni giyilmeli.• İşi bitirdikten sonra eller temizlenmeli, kurutulmalı ve el kremisürülmeli.• Mesai saatinden sonra da eller korunup bakılmalı.

2-Ayak ve sırt ağrılarına karşı önlemler:Sağlıklı bir ayak, ayak kemiklerinin baldır kaslarından ayağın kısakaslarına kadar oluşturduğu elastik bir biçimdedir. Ayaklar vücudun tüm yükünütaşırlar. Ayakta sütun görevi yapan yerler topuk, ayağın dış kısmı ve orta ayakkemiğidir. Az hareket, fazlasıyla ayakta durmak, dar ve biçimsiz ayakkabılarkasların ve bağların zarar görmesine ve ayakların elastikliğini kaybetmesineneden olur. Zamanında bir ortopedik önlem alınmazsa ayak iskeleti busebepten dolayı değişime uğrar.Taban düzleşmesi olur.

Önlem olarak şu hareket yapılmalıdır;Ayaklar yere değmeyecek şekilde yüksek bir yere oturulur.Ayaklarsallanır vaziyette iken her iki ayak tabanı birbiri ile tam temas edecekşekilde yapıştırılır ve bırakılır.(Aşağıdaki resimde görüldüğü gibi)

• Ayak ve bacaktan kalçaya kadar çıkan ağrılar bir ayakrahatsızlığın başlangıcını gösterir. Böyle bir durumda bir ortopedidoktoruna görülmeniz çok önemlidir.• Üzerine çok yük binmiş ayakların bakımı için özel ilaçların daeklendiği bir ayak banyosu yapmak ve bunun üzerine de bir fırçaylaayakları masaj yapıp ardından da ovalamak hem ayakların hem debacakların kan dolaşımı için iyidir ve de rahatlık verir.

Ayak şeklinin değişmesini önlemek ve ayak kaslarını güçlendirmekiçin çim ve kumun üzerinde yalın ayakla dolaşmanız, ayak jimnastiğiyapmanız ve ayağınıza uygun sağlıklı ayakkabı giymeniz gerekir.

Sırt ağrıları kuaförlerin yaşadığı en sık rahatsızlıktır. İşleriyüzünden saatlerce farklı şekillerde ayakta durmaları ve müşterileriyleilgilenmeleri gerekiyor. Saç kesiminde ya da saç kurutma makinesinitutarken dirsekleri yüksekte tutarak alınan şekil can sıkıcı durumlaraneden olabilir. Bu tür durumlar kasların kasılmasına ve sinirlerinsıkışmasına neden olabilir ve bu da sırt ağrılarına yol açar. Bu sırtağrıları sıkıcı ve devamlı hale gelebilir.

Sırt ağrılarını önlemek için sırt kaslarını güçlendirmekgerekir. Aşağıda ki şekilde görüldüğü gibi eller üstten birbirine değecekşekilde tutularak,kollar dirsekten kıvrılır ve iki yana açılır.Sonra eller sabittutularak kollar kıvrık vazıyette iki yana indirilir.( Kuş kanadı hareketi )

Sırt kaslarını güçlendirmede ikinci hareket ; Kollar dirsektenkıvrılır,bir el diğerinin üzerine paralel olarak gelecek şekilde göğüshizasında tutulur, sonra iki yana açılır

Boyun fıtığını önlemek için resimde olduğu gibibaş öne, arkaya,her iki yana eğilir.sağa ve sola düz olarak çevrilir.(Namaz hareketi) Bu hareketler günaşırı bir defa yapılmak üzerebaşlanır.Sabah-akşam ikişer adet yapılır ve sonra sabah 30 kez,öğleyin 30 kez ve akşam 30 kez yapılmak üzere arttırılır.

• Uzun süreli yamukoturmak, bir şeyi tektarafla taşımak ve yerdenbir şeyi yanlış biçimdekaldırmakta sırt ağrılarınaneden olabilir.• Ülkemizde genellikleberber koltukları yükseklikayarlı değildir.Bu nedenlekuaför müşterisinin saçınıveya sakalını keserkenhafifçe öne doğru eğilmekzorundadır.Sürekli bupozisyonda uzun süreçalışmak zamanla boyunfıtığına sebep olmaktadır.

Bel ağrılarını önlemek için yukarıdaki hareket yapılır. Kuaför sertbir yere sırt üstü yatar,Dizlerini göğsüne çekerek ellerini dizlerininüzerinde birleştirir ve ayaklarını çapraz birbirinin üzerine koyarak 5dakika yatar.

Sırt hareketi III :Yukarıdaki resimde görüldüğü gibi avuç içienseye değecek şekilde el önce enseye ,sonra bele koyulur .Buharekette sabah akşam ikişer adet yapılarak başlanır,günde 30 a kadararttırılır.Kuaför mesleğinde ayakların, bacakların ve sırtların üzerindebüyük yük var ve bunun önüne sağlıklı ayakkabılarla, düzenli ayakbakımıyla, yükseklik ayarlı tıraş koltuğu ve ayakta dururken size destekolabilecek ve yaslana bileceğiniz oturakla ve de düzenli jimnastiklegeçirebilirsiniz.

Saç kurutma makinesini tutuş biçimi çok önemlidir.Kuaförlersıklıkla kurutma makinesini sapından değil, gövdesinden tutmaktadırlar.Kurutma makinesinin gövdesinde titreşim daha fazladır ve sırtağrılarının artmasına sebep olmaktadır.1. resim deki tutuş biçimi hatalıikinci resimdeki tutuş biçimi doğrudur.

Kuaför müşterisinin saçına toka takarken tokayı dişlerinegeçirerek açmamalıdır.Bu hareketin sürekli yapılması halinde dişlerinminesi zedelenir ve ön dişler zarar görür.Tokaya müşterininsaçından bulaşabilecek mikroplarında ağız yoluyla vücuda girmesinesebep olur.

Bel ( Lumbo-sacral) bölgede öne eğik pozisyonda durmağa bağlıkas kasılması sonucu eklemin üzerine fazla basınç binmekte ve ağrımeydana gelmektedir.Bu ağrıyı azaltmanın yolu mümkün olduğukadar dik pozisyonda çalışmaktır veya bazı durumlarda oturarakçalışmaktır. Ufak resimlerdeki pozisyonlar hatalı,büyük resimdekipozisyon doğrudur.

3-Solunum Yollarını Koruma:Pis hava hasta eder, özellikle de solunum yollarını. Çalışmayerindeki kötü havanın (tüm gün boyunca sıkılan spreyler, boyalarınkokuları ve içilen sigaranın dumanı) teneffüs edilmesi nedeniylesolunum yolları tahriş olur ve bronşit ya da astım gibi rahatsızlıklaraneden olur ve bunlar fark edilmeden oluşur. Bu tür hastalıklarkronikleşir, yani onlardan artık kurtulmak mümkün değildir.Kuaför salonlarındaki kirli hava oranı böyle düşürülür;• Spreyleri gereğinden fazla kullanmamakla• Müşterilerin sigara içmemelerini rica ederek.• Koku salmayan saç boylarının kullanımıyla.Solunum yolları rahatsızlıkları giderek yayılıyor. Bu sebeptendolayı, çalışma yerindeki havayı yalnız kendi sağlığınız için değil,müşterilerinizin de sağlını düşünerek temiz tutulmalı.

4-Varisten Korunma:• Efe oturuşu ile bir ayak diğerinin üzerine atılarak oturulur Ayak ucudize doğru çekilir ve sonra aksi yönde gerilir.• Günde 3 kez 5 er defa başlanır.Her gün 5 artarak günde elli adeteçıkarılır. Bu hareket sürekli aynı pozisyonda ayakta kalmaya bağlıolarak bacakta biriken kanın geri dönüşünü kolaylaştırır

BESLENMEA-BESLENMENİN TANIMIBeslenme;vücudun büyümesi,normal ve sağlıklıolarak çalışmasını sürdürebilmesi için gerekli olan besinmaddelerinin yiyecekler yoluyla sağlanmasıdır.Beslenmeyalnızca karın doyurmak değildir.Beslenme insanınbüyümesi ve gelişmesi sağlıklı ve üretken olarakyaşaması için gerekli olanenerjiyi,proteini,vitaminleri,gereken miktarda almasıdır

B-BESİN GRUPLARI VE BESİNİÇERİKLERİYeterli ve dengelibeslenebilmemiz için yiyecekleritanımamız gerekir.Yiyecekler 5grupta incelenebilir.1.Grup: Etler,kurubaklagiller ve yumurta:

• Çeşitli hayvan etleri ( sığır,dana,koyun, keçi ,v.d.) , kümeshayvanları etleri (tavuk, hindi, ördek,kaz, tavşan), sakatatlar, denizgöl ve nehirlerden elde edilen balık etleri,midye ve istiridye gibi suürünleri,yumurta ve çeşitli kuru baklagiller (kuru fasülye,nohut,bezelye, bakla, mercimek) ve kuruyemişler (fındık, fıstık,ceviz,badem,v.d) bu gruptaki yiyeceklerdir.• Et ürünleri olarak pastırma,sucuk,sosis,salam,gibi işlemlerdengeçmiş ürünler de bu grupta yer alan gıdalardır.Bu gruptakibesinlerden hayvansal kaynaklılar çok miktarda ve iyi kalitedeprotein içerirler.• Kuru baklagillerde de fazla miktarda protein bulunur.Ancak bunlarınprotein kalite değeri daha düşüktür.• Bu grubun tümü demir mineralini bol miktarda içerirler.Çayyemeklerle alınan demirin sindirim sisteminden emilmesiniengeller.Bu nedenle yemeklerden hemen sonra çay içilmesisakıncalıdır.Sakatatlar ( karaciğer, dalak,yürek) ile kırmızı etlerdemiri daha yüksek içerdiği gibi,barsaktan emilme oranı çok dahayüksektir.Bu gruptaki hayvansal besinler ayrıca B grubu vitaminleride bol miktarda yapısında taşımaktadır.Özellikle karaciğer birçokvitaminleri ( A;D;E;B ) en fazla içeren gıdadır.Yumurta ise proteinkalite değeri en yüksek olan yiyecektir.

Bu gruptaki besinler insan vücudunda yapım ve onarımgörevlerini üstlenmişlerdir.Kasların güçlenmesi ve vücudun sağlıklıbüyümesi için gereklidir.Bu nedenlerle özellikle büyüme ve gelişmeçağındaki çocuklarda fazla miktarlarda yedirilmesigerekmektedir.Kansızlıkların önlenmesinde de bu gruptakiyiyeceklerin yararı çok fazladır.Bu gruptaki kuru baklagiller fazlamiktarda posa içerirler Yumurta içerdiği demir ve diğer vitaminlerdenötürü özellikle çocukların,gençlerin,gebe ve emzikli annelerin hergün yemeleri yararlıdır.Bu gruptaki besinlerden bir günde 2 porsiyon alınmasıgerekmektedir:Bir yumurta: yarım porsiyon1 tabak kurubaklagil:bir porsiyon90 gram ( üç köfte büyüklüğünde et):bir porsiyonÖrnek: ( diğer besin grupları ile birlikte )Sabah 1 yumurtaÖğle yemeği bir tabak etli sebzeAkşam yemeği bir tabak kurubaklagil

2.Grup: Süt ve Süt Ürünleri

Her türlü süt yoğurt,peynirler,çökelek ve peynir eklenerek yapılanyemekler,tatlılar,çorbalar özellikle tarhana gibi besinler,sütün suyuuçurularak yapılan süt tozu da bu grupta bulunan yiyecek ve yemeklerdir.Bu gruptaki yiyecekler iyi kalite hayvansal protein ve özelliklekalsiyumu bol miktarlarda içerirler.Ayrıca A ve B vitamini kaynağıdırlar.Sütelde edildiği hayvanın cinsine bağlı olarak enerji ve protein değeriyönünden farklılık gösterir.İçerdiği vitaminler ve minerallerden kemiklerinve dişlerin gelişimi,sinir ve kasların düzenli çalışması için gereklidir.Bugruptaki yiyecekler bebeklere ek gıda olarak,çocuklara gençlere,gebe veemzikli annelere ve yaşlılara özellikle yedirilmesi gereken yiyeceklerdir.Bu gruptaki besinlerden bir günde 1-1.5 porsiyon ( küçükçocuklar,gebe ve emzikli annelere ve yaşlılar 2-3 porsiyon ) alınmasıgerekmektedir.Bir su bardağı süt:Bir porsiyonBir su bardağı yoğurt:Bir porsiyonİki kibrit kutusu büyüklüğünde beyaz peynir: Bir porsiyonBir kase sütlaç: Bir porsiyonÖrnek: ( Diğer besin grupları ile birlikte )Sabah bir kibrit kutusu büyüklüğünde beyaz peynirÖğle yemeğinde bir sütlaç ya daAkşam bir bardak süt ya da yoğurt

3. Grup: Tahıllar ve ürünleri

Tahıllar ( buğday,pirinç,mısır) ile tahıl ürünleri(ekmek,un,bulgur,irmik,makarna,kuskus) un ve irmikten yapılançeşitli ürünler ve yemekler (börekler,çörekler,pastalar,helvalar,tatlılar) bu gruptakiyiyeceklerdir.Bunlar temel enerji kaynağıdırlar.Birinci ve ikinci grubaoranla gruba oranla daha az protein içerirler ve içerdikleri proteinbitkisel kaynaklı proteindir.Özellikle bulgur ve kepekli un B1 vitaminiyonünden zengindirler.Tahılların sahip olduğu protein kalitesi vemiktarı düşüktür.Bunların birinci ve ikinci gruptaki yiyeceklerlebirlikte yenilmesi protein kalite değerini ve miktarınıarttırmakta,böylece protein eksikliği sorunlarının oluşumuönlenmektedir.Tahılların önemli kısmı karbonhidrattır.Ayrıca bazıvitaminler ve madenlerle az miktarda yağ da vardır.Türkiyede bu grup yiyecekler bol miktarda tüketilmektedir.Yemeadetlerimiz ve tahıl ürünü yiyeceklerin lezzetli oluşu bu gruptakiyiyeceklerin gereğinden fazla tüketilmesine neden olmaktadır,budurum ise şişmanlamaya sebep olmaktadır.Bu gruptaki besinlerden bir günde her öğün bir el büyüklüğündeekmeğe ilave olarak 1-3 porsiyon ( Aktivitesi fazla olanlar 2-3 katı)alınmalıdır.

4.Grup: Taze sebze ve meyveler

Her türlü sebze ve meyve bu grup altında toplanır.Özellikle yeşil ve sarıyapraklı sebzeler çok fazla sayıdadır.Ispanak,kıvırcık,marul,taze yeşilfasulye,biber,bamya,Taze soğan,pırasa,lahana,havuç,roka,v.b. C vitamini ile A vitaminindenzengin sebzelerdir.Trunçgiller domates.erik,çilek,kiraz,vişne,elma gibimeyveler C ve A vitaminlerini oldukça fazla içerirler.Üzüm incir muz vepatates kalori değeri yüksek olan türlerdir.Taze sebze ve meyve grubu gıdalar genellikle az kalori içeren,C veA vitaminleri ve potasyumdan zengin yiyeceklerdir.Ayrıca bol miktardaposa içerirler.Özellikle lahana çeşitlerinde ,turp,soğan ve sarımsaktabulunduğu saptanan bazı kimyasal bileşiklerin tansiyonudüşürmede,kanın pıhtılaşmasını geciktirmede etkisi vardır.Her yaş vedurumdaki bireylerin bu gruptaki yiyeceklerden birkaçını her günyemeleri önerilmektedir.Pişirilmeden yenebilenlerin çiğ olarakyenmeleri yararlıdır.Sebze ve meyvelerin bol miktarda içerdiği posa barsakhareketlerinin düzenli olmasını sağladığı gibi kolesterol ve kanserojenmaddelerin barsaktan atılımını kolaylaştırmaktadır.Bol posa tüketentoplumlarda kalp-damar hastalığı ve barsak kanseri görülme oranıdüşük düzeydedir.Bu gruptaki besinler az miktarda proteinKarbonhidrat,vitamin ve mineraller içermektedir.Özellikle yeşil yapraklısebzeler A,C ve B vitaminlerini içerir.

Vücudumuza yiyecekler ve içilen su ile alınan iyot sağlık için oldukçaönemlidir.Vücuda yetersiz iyot alınırsa bebek ve çocuklarda büyüme geriliği,cücelik,zeka geriliği.gebelerde düşük ve ölü doğum,her yaşta guatr gibi önemlihastalıklar ortaya çıkar.Unutulmamalıdır ki iyot yetersizliği önlenebilir zekageriliğinin en yaygın nedenidir.İyot yetersizliğinden kurtulmak için iyotlu tuzkullanılmalı,bol sebze ve meyve tüketilmelidir.Bu gruptaki besinlerden bir günde 4 porsiyon alınmalıdır.Orta büyüklükte bir portakal ( elma,armut,muz): Bir porsiyonYarım su bardağı çilek ( kiraz): Bir porsiyon3-6 adet kayısı ( erik): Bir porsiyon200 gram ( kıyılınca yaklaşık 2-3 su bardağı ) yeşil sebze: Bir porsiyonOrta büyüklükte bir patetes (domates): Bir porsiyonKüçük bir patlıcan (kabak,havuç) : Bir porsiyonÖrnek: (diğer besin grupları ile birlikte )Sabah bir elmaÖğle yemeğinde bir porsiyon yeşil sebze,bir portakalAkşam yemeğinde bir porsiyon patatesli yemek

5.Grup: Yağlar ve Şekerler

Katı ve sıvı yağlar,bal,pekmez ve şekerler bu grupta yer alırlar:Yağlar bileşimleri ve vücutta yağ metabolizmasına etkilerindekifarklılıklar nedeniyle üç grupta yer alırlar.Tereyağı,iç yağları,kuyruk yağı,bazı katı margarinler ( Doymuş YağAsitleri)Zeytinyağı,yerfıstığı yağı (Tekli doymamış yağ asitleri )Ayçiçek yağı,mısırözü yağı,pamuk yağı,soya yağı,zeytin yağı,bazı özelyumuşak margarinler ( Çoklu Doymamış Yağ Asitleri )Tekli ve çoklu doymamış yağ asitlerini içeren yağlar tercihedilmelidir.Yağ ihtiyacının yaklaşık yarısı besinlerin bileşiminden gelir.Et,süt,fındık,fıstık,peynir gibi yiyeceklerle hazırlanan yemeklere ayrıca yağ katılmamalıdır.Günlük ihtiyaç 20-60 gram ( 2-6 silme yemek kaşığı ) yağdır.Bunun üçte birikatı yağlardan,üçte biri zeytin yağı,üçte biri ayçiçek,soya,mısırözü gibi bitkiselyağlardan karşılanmalıdır.Günlük yeteri kadar et yiyenlerin ilave katı yağalmasına gerek yoktur.Günlük yağ ihtiyacı yemekler de kullanılan yağlarlakarşılanmaktadır,yemeklerin fazla yağlı olmamasına özen gösterilmelidir.

Şekerler beslenme için öncelikli maddeler değildir.Ancak bunlar günlükmenüleri lezzetli hale getiren ve ınsanların hoşnut olmalarını sağlayanyiyeceklerdir.Unutmamak gerekir ki beslenmenin ve gıda tüketiminin amacıyalnız karın doyurmak veya yeterli ve dengeli beslenmek değildir. İnsanlartatmin olmak,zevk duymak ve mutlu olmak amacıylada beslenmehareketlerine yön veririler.Çocukların dişlerindeki çürüklere neden olması açısından şeker veşekerli gıdaların aşırı tüketimi sakıncalıdır.Çocukların bu gibi ürünlere olanilgisini önlemek için gerekli önlemlerin alınması,eğitim çalışmalarınınarttırılması gerekmektedir.Rafine ( kristal,toz,kağıtlı şeker,çikolata vb.) şeker yerine pekmez,bal gibiyiyecekler tercih edilmelidir.Pekmez kalsiyum ve demir içeriği nedeni ileözellikle gebelere,çocuklara ve yaşlılara tavsiye edilir.Günlük şeker ihtiyacı20-40 gram (2-4 yemek kaşığı) dır.Ancak hiç şeker almayanlarda bir sağlıksorunu oluşmaz.Yeterli ve dengeli beslenmek için 5 yiyecek gubundan önerilenmiktarlarda alınması gerekir.Bu miktarlar gebelik,yaşlılık,çocukluk dönemleriile ağır çalışma gibi durumlarda bu koşullara uygun olarakdüzenlenmelidir.Besinlerin az alınması kadar fazla alınması da vücut içinzararlıdır.

C- BESİNLERDEN ELDE EDİLEN ENERJİ1-Enerji kaynağı ve önemiVücut organlarının çalışabilmesi ve normal ısının devamı vücuda alınan protein,yağ vekarbonhidratın sağladığı enerji ile mümkündür.Vücuda giren yiyecekler,sindirildikten sonra besin öğelerine parçalanırlar ve besinögeleri kan dolaşımı ile hücrelere taşınırlar.Hücrelerde yine kanla taşınan oksijenle yanarakenerjiye dönüşürler.Hücre içinde besinlerden enerji oluşumu ve harcanmasına “metabolizma“ denir.Enerji birimine kalori denir.Vücut içinde 1gram karbonhidrattan 4 kalori ; 1gramproteinden 4 kalori,1 gram yağdan ise 9 kalori sağlanır.Her insanın enerji ihtiyacı farklıdır.İnsanın enerjiye ihtiyacını belirleyen etmenler şöylesıralanabilir.• Yaş• Cins• Vücut ağırlığı• Fiziksel aktivite• Fizyolojik durum (büyüme,gelişme,gebelik,emziklilik durumları gibi)• Sağlık durumu ( ateşli hastalıklar,yar,yanık,ameliyat gibi)• Çevre şartları ( İklim,toplum yaşantısı,stresler gibi)Vücut ısısının sağlanması ,solunum,kan dolaşımı,sindirim ve beyin çalışması gibi tümvücut görevlerinin yapılması ,büyüme ,gelişme ve tüm bazal metabolik olaylar için enerjiharcamak gerekir.Canlının bazal metabolizması; aldığı besinlerin sindirilmesinden ve kanageçmesinden sonra tam dinlenme döneminde uyanıkken harcanan enerjidir.Tam dinlenmeanında bütün organlar ve hücreler çalışır durumdadır.Bazal metabolizma için harcananenerji, vücudun temel olaylar için ihtiyaç duyduğu temel enerji miktarıdır.

D-YETERLİ VE DENGELİ BESLENME1-Özelliği:Sağlıklı beslenmenin temel kuralı yeterli ve dengelibeslenmedir.Yeterli beslenme ,vücudun bütün fonksiyonlarının sağlıklı birşekilde yapılabilmesi için ihtiyaç duyulan enerji miktarını içerecekoranda yeterli düzeyde besin sağlanmasıdır.Açlık veya yarı açlıkyetersiz beslenmeye yol açar.Dengeli beslenme ise enerji ihtiyacı ilebirlikte vücudun yapım,onarım ve diğer işleri için ihtiyaç duyulan besinöğelerinin dengeli bir şekilde sağlanmasıdır.Sevilen,özellikle okul çocukları tarafından tercih edilençikolata,şekerleme,pasta,gazoz gibi abur cubur olarak nitelendirdiğimizancak proteinden,vitamin ve mineralden fakir olan yiyeceklere dayananbeslenme tarzı vücut dokularında gizli açlığa yol açar.Dokularınbeslenmesi bozulur,zayıflık,solgunluk görme bozukluğu sık hastalanmaortaya çıkar.

2-Önemi: Bireyin beslenme durumu onun sağlık düzeyini çokyakından etkiler.Yetersiz ve dengesiz beslenme,büyüme vegelişmenin süregeldiği çocukluk ve gençlik döneminde büyüme vegelişme geriliğine yol açar.Beslenme yetersizliği,bebeklikdöneminde zeka gelişmesini engeller.Kızamık,boğmaca,verem,ishalgibi hastalıkların ağır seyretmesine,uzun sürmesine yol açtığıgibi,raşitizm,aşırı zayıflık gibi doğrudan beslenme bozukluğuna bağlıhastalıklara da sebep olur.Yeterli ve dengeli beslenen kişilersağlam,hareketli ve neşelidirler.Bedenen iyi gelişmiş kişinin;kuvvetlive gelişmiş kasları,düzgün biçimli,güçlü kol ve bacakları,sağlıklı hafifnemli cildi ve parlak saçları vardır.Zeka gelişimi iyi,boyu ve ağırlığıyaşına göre normal ve orantılıdır.Böyle sağlıklı kişiler,çalışmaktanyorulmaz ve üretkendirler.Çünkü beslenme insanın üretim düzeyinive hızını etkileyen en önemli etmenlerdendir.Eğer birey yeteri kadarenerji sağlıyamıyorsa çalışamaz ve üretemez.Dengesiz ve yetersiz beslenen toplumlarda sosyal düzenbozulur.Yeterince çalışamayan,üretemeyen ve hatta düşünemeyenbireylerin oluşturduğu toplumlar;ekonomik açıdan güçsüz,fakir vehuzursuzdur.Dengesiz ve yetersiz beslenmenin temelnedeni,yiyecek yetersizliğinden çok bilgisizliktir.Eldeki yiyecekkaynaklarından en akılcı bir şekilde yararlanmak gerekir.Yiyeceküretimi,dağıtımı,üretim teknolojisi,bireysel tüketim alışkanlıklarısağlığa uygun olmalıdır.

E-ŞİŞMANLIK DURUMUNDA BESLENME :Şişmanlık bir insanıın boyuna göre vücut ağırlığının arzu edilenden daha fazlaolmasıdır.Vücutta yağ dokusunun oranı daha fazladır.En önemli sebebi uzunsüre,vücuda tüketebileceğinden çok enerji alınmasıdır.Fazla yemek yeme,fizikselhareket azlığı,psikolojik bozukluklar sebebi ile çok ve sık yemek yeme,metabolik vehormonal bozukluklar diğer önemli nedenler arasında sayılabilir.Fazla tüketildiğindevücutta kolayca yağa dönüşen nişastalı,şekerli yağlı yiyecekler de şişmanlığa yolaçar.Bazı hormonal dengesizlik hastalıkları çok nadiren şişmanlık sebebi olabilir.Günümüzde şişmanlık bir hastalık olarak kabul edilmektedir.Ağır bir vücuduntaşınması zor,hareket yeteneği kısıtlıdır.Bacakların ayak bileklerinin ve ayaklarınyükü fazlalaşır.Eklemlerde ağrılar bozukluklar meydana gelir.Şişman kişiler psikolojikolarak ta etkilenebilir.Özellikle gençlerde aşırı şişmanlık huzursuzluk verebilir.Fizikselve zihinsel işlerlik şişmanlıkta azalabilir.Kalp damar böbrek pankreas gibi sistemlerinişlevleri bozulur ve şişman insanlarda bu organların işlevsel hastalıkları sıkgörülür.Diyabet (şeker) hastalığı ve diğer metabolik hastalıklar şişmanlarda sıkgörülür.Şişman insanların ömürleri normal ağırlıkta olan insanlara göre çok kısadır.Şişmanlıktan sonra zayıflamak oldukça güç olabilir.En iyisi şişmanlamaktansakınmaktır.Dengeli ve yeterli beslenme şişmanlığın önlenmesinde ilk adımdır.Bunuhareketli bir hayat izler.Her gün en az bir iki saat yürümek,spor yapmak sağlıklıolabilmek için çok gereklidir.Şişmanlığı önleyen ilaç yoktur.Eskiden bazı iştah kesici ilaçların zayıflamak içinyararlı olacağı sanılırdı.Bunların çoğunun psikolojik bozukluklar yaptığı ve sağlığazararlı olduğu anlaşıldı.En iyisi her öğünde azar azar yemeli,aç kalmamalı,yağlı vekarbonhidratlı besinlerden kaçınmalı tahıldan yapılmış besinleri az tüketmeli,hareketoranını arttırmalıdır.Öğünler ihmal edilerek zayıflanamayacağı unutulmamalıdır.

F-ZAYIFLIK DURUMUNDA BESLENME:Zayıflık bir insanın boyuna göre kilosunun arzu edilendendaha düşük olmasıdır. Vücuttaki yağ oranı daha azdır En önemlisebebide vücudun sarf ettiği enerjiden daha az enerji almasıdır.Vücutihtiyacı olan enerjiyi yağ depolarını kullanarak karşılar.1 gr. vücutyağının kullanılması ile 6.5 kalori sağlanır.Bunun sonucu olarakinsanın ağırlığı boyuna göre normalin altına iner ve zayıflar.Vücudunçalışma verimi düşer,çeşitli hastalıklara karşı vücudun direnci azalırve bu tür zayıflık çok önemli hastalıklara yol açar.Zayıf insanların kilo almaları için daha fazla enerji almalarıgerekir.Şekerli,karbonhidratlı besinler önerilir.