Download (996Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

İKİNCİ BÖLÜMDENETİM SİSTEMLERİYönetimin davranışlarının hukuka uygun ve yerinde olması, kamu hizmetlerinin de iyibir şekilde kamuya yararlı ve verimli olarak yürütülmesi gerekmektedir. Bunun için deyönetim faaliyetlerinin denetlenmesi gerekmektedir. Yönetim faaliyetleri üzerinde hukukauygunluk ve yerindelik olmak üzere genel anlamda iki tür denetim yapılmaktadır. Yargıyerleri, hukuka uygunluk denetimini yerine getirmekte iken diğer denetim birimleri hukukauygunluk ve yerindelik denetimini gerçekleştirmektedir.Yönetimin durumunu tam anlamıyla değerlendirebilmek için çeşitli denetim yollarınabaşvurulmaktadır. Bu denetimler, yönetsel kuruluşlar tarafından ya da yönetim dışında yeralan kuruluşlar tarafından yapılmaktadır. Yönetsel kuruluşlar tarafından yapılmakta olandenetim türüne, “idari denetim”, yasama organı tarafından yapılan denetime “siyasaldenetim”, yargı yerlerince yapılan denetime, ”yargı denetimi”, kamuoyunu oluşturanlarcayapılan denetime ise “kamuoyu denetimi” denilmektedir. Bunlara ek olarak, denetimfaaliyetini gerçekleştirmek için üç asırlık bir geçmişe sahip olan Ombudsmanlık kurumundanda yararlanılmaktadır.1. SİYASAL DENETİMKamu yönetimi üzerinde uygulanan en önemli denetim yollarından biri şüphesiz siyasiorganlarca yapılmakta olan denetimdir. Siyasi organlar, kamu yönetimlerine kullanmaları içinçeşitli yetkiler vermekte, bu yetkilerin nasıl kullanıldığını da denetlemektedirler. Bu anlamda,siyasi organların kararlarını yürüten yönetim, gerçekleştirilen siyasal denetim aracılığıylasiyasal iktidar tarafından, hukuk kurallarına, temel amaç ve ilkelere uygunluk açısındandenetlenmektedir. Yönetimi denetleyen bu siyasi organ, yasama faaliyetini yürüten meclis veyürütmeyi gerçekleştiren hükümettir.Siyasal denetim denildiğinde genellikle yasama organı tarafından yapılmakta olandenetim akla gelmektedir. Ancak siyasi denetim sadece yasama organlarınca yapılandenetlemeden ibaret değildir. Ulusal düzeyde yasama organı ve bakanlar tarafındanyapılmakta olan denetim faaliyeti, yerel anlamda yerel meclis üyeleri ve yerel yerindenyönetim kuruluşlarının seçilmiş başları tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu anlamda, İl