Genellikle orta ve üst hiyerarşi basamakları ile ilgili olan kontrol için kullanılmakta, işlerin iyiyürüyüp yürümediğini incelemek, sorup araştırmak anlamı taşımaktadır. 61 İdari nitelikte olanve her yönetim kademesinde bulunan, üstlerin astlar üzerindeki kontrol faaliyetleri de teftişioluşturmaktadır. 62Denetimin soruşturma işlevi için kullanılan ve içinde bulunulan durum hakkındafaydalı bilgiler sağlayan teftiş sistemi kamu işleyiş sisteminde yönetimin yönetsel konumağırlıklı olarak belli türdeki çalışanlara yüklediği, “sevimsiz” nitelikte, “karşılıksız”, “asıl işinbir parçası olmayan”, onunla ilişkilendirilip “işin uzantısı” kılınarak ilgilininyükümlendirildiği, geçici bir ek görev olarak ta tanımlanmaktadır. 63 Ancak denetimin sadecebir soruşturmadan ibaret olduğunu düşünerek, teftiş kavramını “sevimsiz” bir durum olarakkabul etmek doğru değildir. Denetimin soruşturmayı içermemesi yanlış bir yaklaşım olacaktır.Bu anlamda teftiş gerekli bir faaliyettir. Nitekim teftiş faaliyetleri sayesinde olumsuz yönetimpolitikaları ortaya çıkarılmaktadır. Bu durumda yapılması gereken teftiş kavramına bu anlamıyüklemek değil, teftiş uygulamalarını mükemmele yakınlaştırmaya çalışmaktır.Denetim alanında önemli bir yeri olan soruşturma ise içeriğini oluşturan suç boyutlarıaçısından bir yönüyle yargıyla ilgili olsa da öncelikle, amaç ve yöntem bakımından kurumsaldisiplinle ilgilidir. 64Latince’deki “contra” ve “rotulus” kelimelerinden türetilmiş olan kontrol kavramı,diğer veya karşıt bir kayıt veya belge aracılığıyla bir şeyin doğruluğunu araştırmak ve tahkiketmek demektedir. Ayrıca yön verme, yöneltme gücü, komuta etme, uygunluğu test etme, birstandartla uygunluğunu kıyaslayarak sapmaları ortaya çıkarma anlamına da gelmektedir. 65Revizyon kavramı ise genellikle kontrol için gerekli faaliyetlerden biri ve kontrolünbir safhası olarak ifade edilmektedir. Bu durumda kontrol, daha kapsamlı revizyon ise onutamamlayıcı olmaktadır. Dolayısıyla revizyon; kontrol, teftiş ve denetleme için zorunlu birgözden geçirme ve araştırmaktır. 66Yönetim yapımızda teftiş olarak adlandırılan denetim türü genel olarak soruşturmalaryoluyla faaliyetlerin mevzuata uygunluğunun denetlenmesi şeklinde yapılmaktadır. Oysaki61 AKTUĞLU, a.g.e., s.2.62 Maliye Bakanlığı Kontrolörleri Dernekleri, Kamu Denetiminin Yeniden Yapılandırılması, 2003,, s.1, (04.06.2004).63 ULUĞ, Feyzi, “Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı Işığında Kamu Denetim Sisteminde YenidenYapılanma”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt No 37, Sayı 2 (Haziran), s.118, 2004.64 ULUĞ, Kamu Yönetimi Temel Kanunu…, s.117.65 ÇITIR, Halim, Yönetsel Denetim Anlayışı ve Örgütlenmesi, TODAİE Kamu Yönetimi Uzmanlık Tezi,Ankara, s.6, 1987.66 AKTUĞLU, a.g.e., s.3,4.
denetim yönetime önderlik ederek, onun gelişmesine yardımcı olan, etkinliğini arttırıcınitelikteki faaliyetleri kapsayan bir kavramdır. 67 Ayrıca denetleme süreklilik gösteren vehalen yapılmakta olan etkinlikler üzerinde yapılırken, teftiş yapılıp bitirilmiş etkinliklerleilgili olarak başvurulan bir yoldur 68 ve örgütçe benimsenen amaçların ya da üstlenilengörevlerin eksiksiz, verimli ve zamanında gerçekleşip gerçekleşmediğinin hiyerarşi içinde veyaptırımlı bir şekilde izlenmesidir. 69Bu açıklamalardan da anlaşılacağı gibi denetim teftiş, soruşturma, kontrol ve revizyonaynı kavramlar değildir. Denetimi teftiş, soruşturma, kontrol ve revizyonu da barındırabilenancak bu kavramların üstünde yer alan genel kapsamlı bir kavram olarak düşünmek dahadoğru bir yaklaşım olacaktır.Denetim çoğu zaman yanlış anlamlarda kullanılmaktadır. Denetim sadece emirvermek değildir. Denetim memurların çalışmaları için çizilmiş bulunan statü içindeçalışmalarının sağlanması da değildir. Denetim, bir şeyin gitmesini istediğimiz yöneyöneltilmesidir. Denetim, nereye gitmek istediğini tespit etme, saptanan rotaya ve zamantablosuna uygun hareket edilip edilmediğini izleme, varsa sapmaları düzeltme işlemleriniiçine alan bir süreçtir. 70 Ayrıca amaç ve yöntemleri içeren, genellikle bunların sonuçlarındanyararlanan, çeşitli hata ve yolsuzlukları ve de bunların sorumlularını ortaya çıkaran birsistemdir. 71Tüm bu açıklamaların ardından denetim kavramı şöyle özetlenebilir: Denetim birörgütün amaçlarına ulaşmak için, verimli, etkili, tutumlu ve yerinde hareket ederek, mevcuthukuk kurallarına uygun olarak yönetilip yönetilmediğini, hiçbir etki altında kalmaksızın, herörgütün şartları ile uyumlu olarak uygun zamanlarda, yasalar çerçevesinde hareket ederek,yönetimin hâlihazırdaki durumunu objektif olarak aktaran, aksaklıkları giderici çalışmalaryapan, bu yolla yönetime rehberlik eden bir değerlendirme ve kontrol aracıdır.2.2. Denetimin Gelişim SüreciYönetim insanlık tarihiyle eş zamanlı bir geçmişe sahiptir. Nitekim amaca ulaşmaçabasının bulunduğu her alanda yönetimin söz konusu olduğunu belirtmiştik. Denetimin tarihide oldukça eski dönemlere uzanmaktadır.67 KÖKSAL, a.g.m., s.52,53; TORTOP, İSBİR ve AYKAÇ, a.g.e., s.159.68 ERTEKİN, a.g.m., s.498.69 FİŞEK, a.g.e., s.328.70 SÜRGİT, Kenan, Denetim, TODAİE Ders Notu, Ankara, s.2, 1983’ten aktaran Halim ÇITIR, a.g.e., s.12,13.71 KÖSE, a.g.e., s.6.
- Page 1 and 2: T. C.SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİ
- Page 4 and 5: ABSTRACTTHE AUDIT IN THE PUBLIC ADM
- Page 6 and 7: 4.1. İç Denetim………………
- Page 8 and 9: 5. OMBUDSMAN DENETİMİ…………
- Page 10 and 11: GİRİŞİnsanların bir arada yaş
- Page 12 and 13: Üçüncü bölüm kapsamında ayr
- Page 14 and 15: elde edebilecek biçimde yönlendir
- Page 16 and 17: ders kitabı yayımlanmıştır. 13
- Page 18 and 19: Özellikle son dönemlerde kamu yö
- Page 20 and 21: ürokrasi anlayışının eleştiri
- Page 22 and 23: “Keynesci Refah Devleti Yaklaşı
- Page 24 and 25: verimli kullanma, hedef, strateji v
- Page 26 and 27: Yöneticinin, becerilerini tam anla
- Page 30 and 31: Denetimin kökenlerini M.Ö. 3000 y
- Page 32 and 33: Denetimin rolü, kapsam ve metodolo
- Page 34 and 35: kurumla ilgili yenilik ve gelişmel
- Page 36 and 37: egemen kılmaktır. Kamusal kaynakl
- Page 38 and 39: Denetim faaliyetinin gerçekleştir
- Page 40 and 41: Denetimin yönetimin yanlış faali
- Page 42 and 43: durumda kurumsal yapının sağlık
- Page 44 and 45: Denetim amacı yönünden; a) finan
- Page 46 and 47: ir iç denetimdir. Örgüt faaliyet
- Page 48 and 49: denetçi, denetimi yapmada ve sonu
- Page 50 and 51: da bu bağımlılığı arttırarak
- Page 52 and 53: gerçekleştirilen araştırmanın
- Page 54 and 55: İş dünyasında yer alan rekabeti
- Page 56 and 57: 4) Düzenlilik denetiminde işlemle
- Page 58 and 59: arasında işbirliğinin artmasına
- Page 60 and 61: 4.10.1.3. TutumlulukTutumluluk, ver
- Page 62 and 63: Genel Meclisleri, Daimi Encümenler
- Page 64 and 65: kısıtlılığı ve uzmanlık ihti
- Page 66 and 67: kendileriyle veya faaliyet alanlar
- Page 68 and 69: Devletin eylem ve işlemlerinin huk
- Page 70 and 71: her durumda işleyebilecek bir sist
- Page 72 and 73: Yönetimin yargısal denetimi, yön
- Page 74 and 75: yürütmektedir. Günümüzde Danı
- Page 76 and 77: Ayrıca bir ülkedeki kamu kesimini
- Page 78 and 79:
sonuçların elde edilmesi için bu
- Page 80 and 81:
yapmaktadırlar. SAI’ların ortak
- Page 82 and 83:
denetimi olarak kabul edilmektedir.
- Page 84 and 85:
ulaşılan fiziki durumlarla göste
- Page 86 and 87:
teftiş etmeye, incelemeye ekonomik
- Page 88 and 89:
4. İDARİ DENETİMİdari denetim;
- Page 90 and 91:
Vesayet denetimi, yerinden yönetim
- Page 92 and 93:
görev alanını oluşturan bütçe
- Page 94 and 95:
yer alarak çalışmalarına karı
- Page 96 and 97:
4.5. Yerel Yönetimlerde DenetimYer
- Page 98 and 99:
Yerel yönetimlerdeki denetim göre
- Page 100 and 101:
yapmaktadır. BDDK uygulamaları de
- Page 102 and 103:
kamu kuruluşlarını gözetim alt
- Page 104 and 105:
Fransız Mediateur’ü ise Cumhurb
- Page 106 and 107:
yetkisine sahip olan Ombudsmana her
- Page 108 and 109:
savaşından sonra devletlerin üst
- Page 110 and 111:
Avrupa Ombudsmanı AB kuruluşları
- Page 112 and 113:
anlayışı yerine, “ben kendi ba
- Page 114 and 115:
edecek anlaşmazlıkların sayısı
- Page 116 and 117:
mekanizması ve yöneticiler üzeri
- Page 118 and 119:
Özellikle belli zaman aralıkları
- Page 120 and 121:
yapmak üzere bir üst örgüt kuru
- Page 122 and 123:
toplumdan uzak ve kapalı bir polit
- Page 124 and 125:
Zira denetim dışında kalan yöne
- Page 126 and 127:
dolayısıyla da Türk Kamu Yöneti
- Page 128 and 129:
Kamu yönetimini değişime yönelt
- Page 130 and 131:
38.madde dikkate alındığında, d
- Page 132 and 133:
mücadelede etkili bir araç olan t
- Page 134 and 135:
SONUÇ VE DEĞERLENDİRMEDenetim; b
- Page 136 and 137:
denetiminin yanı sıra performans
- Page 138 and 139:
açıklık, etkililik, verimlilik i
- Page 140 and 141:
ÖZSEMERCİ, K., Türk Kamu Yöneti
- Page 142 and 143:
GÜNEL, N., “2000’li Yılların
- Page 144 and 145:
SEV, A.K., “Parlamento Adına Den
- Page 146 and 147:
Danıştay, Danıştay Tarihçesi,
- Page 149:
ÖZGEÇMİŞKişisel Bilgiler :Adı