Download (996Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

2. DENETİM KAVRAMIYönetimin amaçlarını gerçekleştirmek için planlama, örgütlenme,yöneltmekavramlarının yanı sıra denetime de gereksinimi vardır. Yönetim sürecinin en önemlikavramlarından birisi olarak denetim, yönetimin var oluş nedenini gerçekleştiripgerçekleştirmediğinin ispatını sağlar. Yönetimin ilk hedefi amaçlara ulaşmaktır. Ancakyönetimin yalnızca gerçekleştirilmiş olması yeterli değildir. Çünkü iyi yönetim hedeflenenamaçlara en uygun şekilde ulaşılması durumunda söz konusudur. Bunun içinde yönetimindenetimle sınanması gereklidir.Hem denetimde hem yönetimde olması gereken ile olan arasında bir karşılaştırmayapma ve bir sonuca ulaşma durumu vardır. Bu nedenle denetimin ve yönetimin işlevleriarasında önemli benzerlikler vardır. Bunun yanı sıra yönetim ve denetim arasında zorunlu birilişki de bulunmaktadır. Denetim, içsel veya dışsal olarak yönetimi, eylem veya işlem olarakta yönetim faaliyetlerini denetlemeyi konu alan bir işlev veya yetkidir. Bazen denetimleyönetim iç içedir ve hiyerarşide olduğu gibi yöneten ve denetleyen aynı kişidir. 48Örgütün çalışmalarının devamlı gözetim ve denetim altında tutulması, kaynaklarınyerinde kullanılıp kullanılmadığının saptanması ve örgüt verimliliğinin devamlı olarakartmasını sağlayacak tedbirlerin alınması zorunludur. Bu açıdan bakıldığında denetimfaaliyeti hayati bir öneme sahiptir. 49Ayrıca birbirinden farklı olan bireysel ve örgütselamaçlar nedeniyle üyelerin örgütsel amaçlar doğrultusunda çalışmalarını sağlamak içinkontrol de gerekli olan bir kavramdır. Aksi halde faaliyetler gelişigüzel ve koordinasyondanuzak olacaktır. Bu yüzden denetim amaçlardan sapmaların olduğu durumlarda düzeltmeyekatkı sağlayıcı bir faaliyet durumundadır. 50Hukuk devleti anlayışı çerçevesinde örgütlerin ve kişilerin yasayla tanımlanmış olanfaaliyetleri, sorumlulukları ve hakları doğrultusunda hareket etmeleri gerekmektedir. Budoğrultuda hareket etmelerinin sağlanmasında denetim oldukça önemli bir konuma sahiptir.Özellikle son zamanlarda önemi iyice artan ve 5227 sayılı kanunda da belirtilmiş olankatılımcı, şeffaf, hesap verebilir yönetim anlayışı, insan hak ve özgürlüklerini esas alan birkamu yönetiminin oluşturulması gibi amaçlar doğrultusunda kurumların ve kişilerindenetimini daha etkili hale getirmek amacıyla hareket etmiştir. Denetim yolsuzluklarınoluşumunu engelleyen bu haliyle de set işlevi gören bir kavram olarak algılanmıştır.48 ATAY, Cevdet, Devlet Yönetimi ve Denetimi, Alfa Yayınları, 2.Baskı, İstanbul, s.22, 1999.49 KÖKSAL, Erhan, “Türkiye’de Merkezi Hükümetin Taşra Örgütünün Denetimi”, Amme İdaresi Dergisi, CiltNo 7, Sayı 1(Mart), s.51, 1974.50 ÖRMECİ, a.g.e., s.10.