Download (996Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

yasalarda yer alması, seçilme şekli ve süresi, sahip olduğu dokunulmazlıklar, faaliyetleriüzerinde dış denetimin olmaması ve mali olanaklarıyla ilgilidir. 3705.1. Ombudsman Kurumunun İşleyişi ve EtkileriOmbudsman birçok ülke tarafından benimsenen evrensel kurum olmasına karşınuygulandığı her ülkede değişik bir statüye sahiptir. Her ülke kendi siyasal, yönetsel kültürünegöre Ombudsmanın görev alanını belirlemiştir. Kurumun birçok ülke tarafından uygulanıyorolmasının bir sebebi de bu özelliğidir.ERYILMAZ’ a göre ülkede bağımsız bir Ombudsman kurumunun var olması; halkakarşı adaletli, çabuk ve saygılı davranılması, yükümlülüklerin hukuka uygun olarakbelirlenmesi, kamu hizmetlerinin dürüstlük ve etkinlikle yürütülmesi gerektiğinin,yönetenlerce kabul edildiğinin açık bir göstergesidir. 371Ombudsmanın önemli özelliğinden biri bağımsızlıktır. Bu nedenle de Ombudsmanlarınhükümetler tarafından atanması az tercih edilmektedir. Dolayısıyla Ombudsmanlar genelolarak parlamento tarafından seçilmektedir. 372 Ancak istisna durumlarda bulunmaktadır.Örneğin; İngiltere, İrlanda ve Fransa bu yöntemi tercih etmemiştir. İngiltere’de Ombudsman(parlamento komiseri) hükümetin önerisi üzerine, parlamento komiseri ile Avam kamarasıarasındaki ilişkileri yürütmekle görevli olan soruşturma kurulu başkanının görüşününalınmasından sonra kraliçe tarafından atanmaktadır. İrlanda’ya bakıldığında iseOmbudsmanın parlamentonun kararından sonra Cumhurbaşkanı tarafından atandığıgörülmektedir. Fransa’da Ombudsmanın atanması Cumhurbaşkanının imzasını da içermekteolan bakanlar kurulu kararı sonrasında olmaktadır. 373Kurumun anavatanı olarak görülen İsveç’te Ombudsman Parlamento (riksdag)tarafından atanan ve görevini bağımsız olarak yerine getiren, bir çeşit hukuk danışmanıkonumundadır. Ombudsman, bir kurul tarafından her genel seçimden sonraki on beş güniçinde, dört yıllık bir yasama dönemi için seçilmektedir. Ayrıca gerektiğinde Ombudsmanınyerini doldurması için Ombudsman yardımcısı seçilmekte, görev süresi biten Ombudsmanıntekrar seçilmesi de söz konusu olmaktadır. 374370 TEMİZEL, a.g.m., s.775; SANAL, a.g.e., s.59.371 ERYILMAZ, a.g.e., s.314.372 AKIN, Cumhuriyetimizin 75. Kuruluş…, s.524; TORTOP, Ombudsman Sistemi…, s.5.373 TORTOP, Ombudsman Sistemi…, s.5.374 TORTOP, Yönetimin Denetlenmesi…, s.40.