Download (1138Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

79Avrupa‟nın istediği gibi kullanabileceği, ucuz, ancak boğaz tokluğuna çalıĢtırılabilenbir nevi iĢ hayvanı yerlilerin oluĢacağını ifade etmiĢtir. 295 Akçura, bununla ilgiliolarak “…Avrupa sermayedarlığının geceli gündüzlü çalıĢtırdığı iki kölesinden birisiGarbın amelesi ise, diğeri de ġarkın bütün ahalisidir…” demiĢtir. 296Avrupa,‟nın Osmanlı‟yı akıllıca, tatlı göstererek borçlandırdığını ve Düyun-uUmumiye‟nin, Avrupa kapitalinin Türkiye ekonomisinin bağımsızlığını asmak içinhazırladığı bir sehpa olduğunu söyleyen Akçura 297 , bütün bunların baĢlangıcı olarakgördüğü Tanzimat‟ı hayırlı bir iĢ değil, aksine ülkeyi, devleti yıkıp esir edecek „yokedici‟ bir silah olarak görmüĢ ve Ģunları zikretmiĢtir:“Tanzimat efendiler, ġark Meselesi‟nin iktisadi devresinde, Avrupa‟nınOsmanlı Devleti aleyhine kullandığı, yok edici silah olmuĢtur: Sırf sermaye ile ve budevrede sermayenin iki itaat eden hizmetçisi mahiyetinde olan hars ve siyaset ileevvelleri harp ve siyasetle nail olduğundan daha çok kazanmıĢtır. Hıristiyanların bubilmem kaçıncı seferinde, Müslümanlar üzerine havale ettiği bu yeni zehirli silahyani sermaye yalnız siyasi istiklali, milli hâkimiyeti değil, yalnız dini ve milliyeti dedeğil, geçim vasıtalarını da kökünden kesiyor ve bu suretle Müslümanların hayatına,varlığına taarruz ediyordu. Tam baĢarı halinde, ġark‟ın ahalisi Avrupalıların kul vekölesi olacaktır; Avrupa ġark‟ı, ruhsuz bir ceset haline getirecek, istediği gibikullanacaktır. Müstakil geçim sebepleri olmayan insanlar, rızıklarını dağıtankimselerin her türlü emel ve düĢüncelerine boyun eğmeye, tam itaat ile itaat etmeyemecburdurlar. Aç insanlar, yumuĢak hamur gibi istenilen Ģekil ve kıyafetesokulabilirler…” 298Akçura, liberal olmamakla birlikte sosyalist iktisadi görüĢleri desavunmamaktaydı. Akçura, o günkü Ģartları da göz önünde bulundurarak, devletçilikgörüĢünden yanaydı. Akçura‟nın, milliyetçi ve halkçı yönünün ağır bastığı iktisadigörüĢünü, TBMM‟deki bütçe görüĢmelerinde yaptığı konuĢmalarda da görebiliriz. O,baĢbakana, “Damlaya damlaya göl olur, tasarruf lazım, fazla masrafları kabul etmeye295 AKÇURA, “Vaziyetimiz ve Vazifelerimizden Birisi”, Siyaset ve Ġktisat, s. 46-47296 Yusuf AKÇURA, “Alâim-i Ġnkılab” Sırat-ı Müstakim, C. 5, 112, s. 129-131, 10 TeĢrin-i Evvel1326/23 Ekim 1910 (AY)297 AKÇURA, “Vaziyetimiz ve Vazifelerimizden Birisi”, Siyaset ve Ġktisat, s. 44298 AKÇURA, “Vaziyetimiz ve Vazifelerimizden Birisi”, Siyaset ve Ġktisat, s. 47-48