Download (1138Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

77dile getirmiĢ ve Ģöyle demiĢtir: “Ezberimizde birçok hadis-i nebeviye vardır. Sırasıgeldikçe, hatta gelmeden bunları okuyarak alimlik satmayı pek severiz. Ama ohadislerin emir ve nehyini sözden iĢe geçirmek hatırımıza bile gelmez. Hattageçirecekler bulunsa mani olmak bile isteriz. Mesela, hepimiz ta çocukluğumuzdanberi iĢite iĢite iyice hıfz ettiğimiz „Ġlim, Müslüman erkek ve kadın, herkese farzdır.‟Hadis-i Ģerifiyle amel etmek isteyenlerin vay haline!” Akçura, bu anlayıĢınneticesinde Osmanlı toplumunda erkeklerin yüzde yetmiĢ veya sekseninin okumayazma bilmediklerini, buna mukabil kadınların ise yüzde doksan beĢ veya doksandokuzunun cahil olduğunu ve Orta Afrika zencilerinden pek az farklarının olduğunuifade etmektedir. Akçura, „Bu dünya kafire cennet, mü‟mine zindandır.‟ hadisininaklederek, bu anlayıĢ ve bu gidiĢle zindan değil, bizlerin idama mahkum edildiğisiyaset meydanı olacağını ifade etmiĢ ve toplumun geri kalmıĢlığını eğitiminyetersizliğine bağlamıĢtır. 289Akçura, Paris‟te Siyasal Bilgiler Okulu‟na sunduğu „Osmanlı SaltanatıKurumları Tarihi Üzerine Deneme‟ baĢlıklı bitirme tezinden Ġslam ilkeleri üzerinedüĢüncelerini aktarırken tarihsel dinamizmine yeniden kavuĢmanın, Ġslamiyet içingerekli olduğunda ısrar ediyordu. Ona göre, geleneklere duyulan körü körüne saygı,kiĢisel araĢtırma çabalarını (içtihat) kırmıĢ ve böylece, Ġslamiyet dinamizminiyitirmiĢti. Akçura‟ya göre, dinsel reformla kültürel modernleĢme hareketlerinibirbirine koĢut olarak ele almak gerekir. Ġslamiyet ve geliĢme, birbirine uyumsağlayarak birlikte yürümelidirler. Bu geliĢme sürecinin modeli de, zamanınkoĢullarına göre yeniden düzenlenmiĢ olan medreselerdir. Akçura, Kazan‟dakiMuhammediye Medresesi‟nde 1904-1905 yıllarında hocalık yapmıĢtır. Bumedresede adeta modern bilimlerin öğretiminin, Ġslami kurumlarla nasıl uyumlu birbiçimde kaynaĢtığını göstermiĢtir. 290Akçura, toplumdaki eğitim kurumlarının, çağın gereklerine uygun, pozitif vemanevi ilimlerin bir arada uyumlu bir Ģekilde verildiği ve Tanzimat sonrasındaolduğu gibi birbirinden çok uzak bireyler yetiĢtirmeyen, milli birlik ve toplumsalbütünleĢmeyi destekleyici, çağdaĢlaĢmaya ve ilerlemeye yardımcı kurumlar olmasıgerektiği düĢüncesindedir.289 AKÇURA, “Kız Sultani Mektebi”, Sırat-ı Müstakim, s. 267-268290 GEORGEON, a.g.e., s. 25