Download (1138Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

57kısmı Batı‟ya duydukları hayranlıkla Doğu‟dan gelen her Ģeyi „geri‟, Batı‟dangelecek her Ģeyi „ileri‟ bulmaktaydılar. 229BatlılaĢma faaliyetleri, kültürel alanda en önemli sonuçlarını eğitimsisteminde Batı tipi eğitim müesseselerin ortaya çıkmasıyla kendinigöstermektedir. 230Batıcıların bir kısmı memlekette en önemli meseleyi sosyal kuruluĢunyetmezliğinde görmüĢlerdir. Onlara göre Türkiye üretici ve müteĢebbis insanyetiĢtirmediği, yalnız umumi iĢlere koĢan memur sınıfı ve Ģahsi giriĢimden yoksunçiftçi yetiĢtirdiği için bütün batılılaĢma hareketleri neticesiz kalmıĢtır. Bu aydınzümre, önce bu sosyal yapının tetkikini, sonra onu Batı medeniyetini kuran ileritoplumsal yapıya ulaĢtıracak radikal bir eğitim sisteminin kabulünü ilerisürmüĢlerdir. 231Batıcıların düĢünceleri Ģu Ģekilde özetlenebilir:1. Bütün Ģehzadelere, veliahtların tedris ve terbiyelerine son derecedikkat edilecek, zencilerin ve haremağalarının aptalca telkinlerine son verilecek,genç Ģehzadeler umumiyetle orduya sokulup orada telakki edeceklerdir.2. PadiĢah tek eĢli olacak.3. Fes terk edilip yerine yeni bir serpuĢ kabul olunacaktır.4. Mevcut kumaĢ fabrikaları geniĢletilecek ve yenileri açılacaktır.5. Kadınlar diledikleri tarzda giyinecekler, ancak israf etmeyeceklerdir.Polisler, softalar ve arabacı makulesi kimselerle külhan beyler kadınlarıngiyinmelerine katiyen müdahale etmeyeceklerdir. Polisler kadınların iĢlerine ancakmünasebetsiz ve adabı umumiyeyi ihlal eden durumda müdahale edecekler ve buvazifelerini büyük bir nezaketle ifa edeceklerdir.6. Kadınlar ve genç kızlar Müslüman BoĢnak ve Çerkezlerde olduğu gibierkekten kaçınmayacaklar ve her erkek beğendiği, seçtiği kızla evlenecektir.229 ÜLKEN, a.g.e., s. 207; Bkz. Seçil DEREN, “Kültürel BatılılaĢma”, Modern Türkiye’de SiyasiDüĢünce, C. 3, ĠletiĢim Yay., Ġstanbul, 2001, s. 382-402230 HANĠOĞLU, a.g.m., s. 149-150231 ÜLKEN, a.g.e., s. 206