Download (1138Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

46C. Türkçülük ve Yusuf Akçura’nın Türkçülük AnlayıĢıOsmanlı toplumu geri kalmıĢlığın farkına vardığında, hem kendi varlığınıkorumak, hem de Batının geliĢmiĢlik düzeyine ulaĢmak için bir dizi yöntemdenemiĢtir. Türkçülük de bu modernleĢme ideolojilerinden biridir. 177Türkçü-milliyetçi modernleĢme projesi, sosyal niteliğini sanayi toplumu vedeğiĢme sürecinden, siyasal niteliğini Fransız Ġhtilali ile birlikte siyasal hayattaetkinliği giderek artan birey, özgürlük, milli devlet kavramından, kültürelbeslenmesini de gelenekten alan bir ideolojik inĢadır. 178Batı Avrupa‟da 18. Yüzyılın baĢlarından itibaren geliĢmeye baĢlayan batımilliyetçiliğinin kuramcıları her milletin kendi devletine sahip olması gerektiğifikriyle taraftar topluyorlardı. Muhtelif etnik, dil, din gruplarından teĢekkül edenOsmanlı‟nın ise bu ideale yaklaĢması söz konusu olamazdı. 179GeliĢen olaylar çok milletli bir yapıya sahip Osmanlı Ġmparatorluğu‟nunmilliyetçilik akımının etkisinden uzak kalamadığını göstermektedir. Bu aĢamadaTanzimatçılar ve Yeni Osmanlılar, Ġmparatorluğun dağılmasına mani olmakamacıyla, Osmanlı tebaasının bütününü bir millet olarak tasavvur ederek, millettabirini de o gerçeği ifade etmek üzere kullanmıĢlardır. 180 Yani Tanzimatçılar veYeni Osmanlılar „Osmanlıcı‟ idiler. 181 Osmanlı vatanına bağlı, OsmanlıvatandaĢlarının vatanseverliği idealine dayanan Osmanlıcılık akımınınĠmparatorluğun çöküĢünü durduramadığı anlaĢılınca Ġslamcılık, Ġslamcılık fikrinin deyaraya merhem olmayacağı anlaĢılınca, Türkçülük fikri, Osmanlı aydınları için yeniufuklar vadeden bir ideoloji olarak görülmüĢtür. 182Türkçülük akımının doğmasında etkisi olan önemli unsurlardan biri,Avrupa‟da ortaya çıkan Türkoloji bilimidir. 18. yüzyılda bir kısım Ģarkiyatçı, Çin veĠslam kaynakları üzerinde çalıĢarak Ġslam öncesi Türklerin tarihini ve diliniincelemiĢlerdir. Türk tarihinin unutulmuĢ ve reddedilmiĢ bölümüne ait yeni bilgiler177 AKGÜL, a.g.e., s. 274178 AKGÜL, a.g.e., s. 283179 MARDĠN, Türk ModernleĢmesi, s. 94-95180 OKUMUġ, a.g.e., s. 374181 AKÇURA, Türkçülük-Türkçülüğün Tarihi GeliĢimi, s. 45-46182 KODAMAN, a.g.e., s. 62