Download (1138Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

93Sosyal grupların bütünleĢmesinde çeĢitli iç ve dıĢ faktörler rol alır. MeselabütünleĢmede üyelerin sayısı çok önemlidir. Mekan birliği de bütünleĢmeyi sağlayıcıfaktörlerdendir. Homojenlik de bütünleĢmede önemli bir etkendir. SosyalbütünleĢmede liderlik ve disiplin de önemlidir. Fertlerin tatmin ve güven duygularıda sosyal bütünleĢmede önemli bir yere sahiptir. BütünleĢmede kültür unsurları daönemli bir rol almaktadır. Kültürün maddi unsurlarının yanı sıra manevi unsurlarınında ahenkli bir bütün teĢkil edecek Ģekilde bir mana etrafından toplanarak birbirliktelik meydana getirmeleri halinde ortaya çıkan bütünleĢme Ģekli en uygunbütünleĢme olarak vasıflandırılmaktadır. Bir mana etrafındaki mükemmel birbütünleĢmede ise, toplumun manevi kültür unsurları arasında önemli bir yeri olan vetoplumdaki temel rollerinden biri bağlayıcılık olan din, temel faktörlerden birisiolarak karĢımıza çıkmaktadır. 348Giderek daha da karmaĢıklaĢan, iĢ bölümü ve uzmanlaĢmanın son derecearttığı toplumlarda, toplumun sosyo-kültürel yapısını oluĢturan sanat, hukuk, iktisat,siyaset, felsefe, ilim vs. de birbirinden ayrıldıkça toplumda ortaya çıkan ayrılık vefarklılıklar karĢısında toplumsal birlik ve bütünleĢmenin sağlanmasında “tevhid”yani “birlik” inancı en mükemmel ve ideal bir sosyal kaynaĢma, kenetlenme vebütünleĢme prensibidir. Kur‟an‟da ve hadislerde bu birliği emreden ayet ve hadislersayılamayacak kadar çoktur. Mesela Kur‟an‟da “Ey iman edenler!” diye hitapedilmektedir. Bu hitap belli bir zümreye toplumsal kategoriye değil, her türlü sosyal,kültürel ve sosyo-ekonomik farklılık, grup, tabaka ve çevreden kiĢilereyapılmaktadır. Ġslam dini “Mü‟minler kardeĢtirler” (Kur‟an-ı Kerim, Hucurat Sûresi10. Ayet) diyerek din kardeĢliği ilkesiyle alt-üst, kadın-erkek, genç-yaĢlı, zenginfakir,beyaz-siyah vb. her türlü sosyal farklılıkları ve zıtlıkları eritip kaynaĢtırmaktave tek bir Allah‟a kulluk inancı etrafında onları birleĢtirmektedir. Ġslam inancınınyanı sıra ibadetler de toplumsal bütünleĢmede önemli roller oynamaktadır. 349 Dua,kurban ve ayin, yalnızca ona katılanların tecrübelerini açığa vurmakla kalmaz, aynızamanda grubun teĢkilat ve zihniyetini biçimlendirme ve belirlemeye de katkıda348 GÜNAY, a.g.e., s. 311-313349 GÜNAY, a.g.e., s. 295