DOSYA16. TIPTA UZMANLIK E⁄‹T‹M‹ KURULTAYIAsistanHekimEflgüdümKuruluSonuçBildirgesi2010y›l› sonunda asistanhekim örgütlenmesinde geldi¤imiznokta:TTB-UDEK alt›nda Asistan ve GençUzmanlar Çal›flma Grubu oluflturuldu,TTB-UDEK YK’ya sunulmak üzere iç yönergeve çal›flma ilkeleri haz›rland›, uzmanl›kdernekleri vas›tas›yla temsilcilereulafl›lmas› planland›. 2011 y›l› içerisindeTTB-UDEK AGUH Yürütme Kurulu’nunseçilmesi, uzmanl›k dernekleri temsilcileritaraf›ndan uygulanmak üzere bir anketçal›flmas› bafllat›lmas›, tüm Türkiye’dekiasistan ve genç uzmanlar›n yeralaca¤› bir veri taban› oluflturulmas› kararlaflt›r›ld›.12 Aral›k 2010 10:30-12:00 aras›kurultaya kat›lan tüm asistanlar, ‹TOsekreteri ve TTB Merkez Konsey üyesibir araya geldi. Farkl› flehirlerde yaflanandeneyimler aktar›ld›. ‹stanbul TabipOdas› Asistan Komisyonu faaliyetleri de-¤erlendirildi. 2011 y›l› itibariyle tümTürkiye’deki tabip odalar› asistan komisyonufaaliyetlerinin örgütlenmesi,iletiflimin artt›r›lmas› ve ortak eylemplanlar› oluflturulmas› planland›.16. TUEK Asistan Forumu’nun ard›ndanasistan hekimlerin e¤itim, özlükhaklar› ve insan haklar› aç›s›ndan çokciddi sorunlarla karfl› karfl›ya olduklar›ve bu sorunlara tüm hekim gruplar›n›nduyarl›l›¤› ile acil olarak e¤ilmenin gereklili¤iortaya konuldu. Asistan HekimForumu’nda; “Sa¤l›k Sisteminde AsistanHekim in Yeri ve E¤itim Engelleri”,“T›pta Uzmanl›k E¤itimi Nas›l Olmal›”,“E¤itimi Engelleyen Di¤er Faktörler(mobbing ve hekime yönelik fliddet)”,“Yabanc› Uyruklu Asistan HekimlerinSorunlar›”, “Asistan Hekimler Ne Yapmal›”bafll›klar› ile yap›lan sunumlar yerald›.Bu bafll›klar çerçevesinde TTB ve TabipOdalar› çat›s› alt›nda;• Asistan Hekim tan›m›n›n yenidenele al›nmas› gerekti¤i;• Yabanc› uyruklu asistanl›¤›n 21.yy’da köleli¤in farkl› bir boyutunu oluflturdu¤u;• Yaflanan mobbing ve fliddet problemlerinintahammül edilemez boyutlaraulaflt›¤›;• Örgütlenmede sadeleflme, güçlerimizibirlefltirip belli noktalara yo¤unlaflt›rmave üretme ihtiyac›n›n oldu¤u;• Çal›flma sürelerinin standardizeedilmesi ve insanca yaflanabilir saatlereçekilmesi konusunda harekete geçilmesigerekti¤i;• E¤itim sürecindeki aksakl›klar›n›nbelirlenmesi ve kamuoyuna yans›t›lmas›-n›n önemli oldu¤u;• Sorunlar› öneriler çerçevesinde eleal›p çözümlerini bulma zorunlulu¤u bulundu¤u;• Nöbet Ertesi ‹zin Mücadelesinin devamettirilmesi ve tüm Türkiye’ye yayg›nlaflt›r›lmas›ile ilgili olarak eylemlili¤inönemli oldu¤u ve tüm asistanlar›n biraraya gelerek e¤iticiler ile birlikte kamuoyuoluflturulmas›, gere¤inde hukukisüreçleri bafllatarak insani yaflama vee¤itim alma haklar›n›n elde edilmesi gerekti¤ivurguland›.37fiUBAT - MART 2011
DOSYADr. Erman Aytaç, Dr. Tu¤ba Mandal‹stanbul Tabip Odas› Asistan Hekimlik KomisyonuT›pta Uzmanl›k E¤itiminas›l olmal›?199038HEK‹M FORUMUT›pta uzmanl›k e¤itimi;uzmanl›k ö¤rencilerinin uzmanl›k alanlar›ile ilgili hastal›klar›n uygun tan›, koruma,yönetim ve tedavisini, kan›ta dayal›t›p, t›bbi iyi bak›m ilkeleri ve ça¤daflstandartlara uygun olarak yapmalar›n› vetüm bu alanlarda yaflam boyu ö¤renmebecerisi kazanmalar›n› amaçlamaktad›r.E¤itim süreci, önceden tan›mlanan yasave yönetmelikler çerçevesinde öncedentan›mlanm›fl bir e¤itim müfredat›na uygunolarak teorik ve pratik uygulamalar›n›içerir. Bu süreç bir tez çal›flmas› iletamamlan›r.Ülkemizde uzmanl›k ö¤rencileri e¤itimleris›ras›nda sa¤l›k hizmetinin önemlibir bölümünün ifl yükünü tafl›yorlar.Ancak uzmanl›k e¤itimi sürecinde sa¤l›khizmetinin sunulmas›nda ve mesleki e¤itimdeönemli aksakl›klar yaflan›yor. Heme¤itim sürecinin planlanmam›fl olmas›hem de eksik alt yap›ya ra¤men, üniversiteve e¤itim araflt›rma hastanelerinefazla say›da hastan›n baflvuruyor olmas›bu kliniklerdeki iflleyifli olumsuz etkiliyor.Sa¤l›k kurumlar›na hastalar›n müracaat›n›belirleyen kriterlerin belirlenmemiflolmas› ve sevk sisteminin planl› uygulanmamas›e¤itim araflt›rma hastanelerindekiifl yükünü olumsuz etkilen faktörleraras›nda yer al›yor. Sa¤l›k kurumlar›n›nfonksiyonlar›na uygun alt yap›s›-n›n olmamas› da hem ö¤retim üyelerininhem de yetersiz e¤itim alan uzmanl›kö¤rencilerinin e¤itim ve uygulama aktivitesiniolumsuz etkiliyor. Ülkemizde flefiya da asistan› olmayan, pek çok teknikeksikleri bulunan e¤itim klinikleri mevcuttur.Özellikle uzmanl›k e¤itimi vermesiplanlanan e¤itim araflt›rma ve üniversitehastanelerinin ifllerlik kazanmas›ndahem hekimleri, hem hastalar›, hem deülke ekonomisini olumsuz etkileyeceksonuçlar›n ortaya ç›kmamas› için ülkeninmevcut durumunun iyi analiz edilmesineve planlanmas›na ihtiyaç vard›r.Pratik uygulamada e¤itim sürecini ö¤retimüyesi, uzmanl›k ö¤rencisi ve kurumundonan›m› belirlemektedir. ‹lgili t›panabilim dal›nda; yeterli donan›m› olan,akademik ve mesleki olarak aktif ö¤retimüyeleri ve standart kriterlere göreseçilmifl uzmanl›k ö¤rencilerinden oluflanbir klinikte uzmanl›k e¤itiminin temelkriterlerinin kolayl›kla karfl›lanabilece¤ibir gerçektir. Oluflan bu çekirdek uzmanl›ke¤itimi önceden belirlenmifl bire¤itim program› çerçevesinde, aral›kl›olarak yap›lan teorik ve pratik s›navlarile denetlendi¤inde verilen e¤itimin ölçmeve de¤erlendirme basama¤› da gerçekleflmiflolacakt›r. Her uzmanl›k branfl›n›nçekirdek e¤itim program›n› belirlemesive uygulamaya koymas› gerekmektedir.Kendini güncel bilgiler ve teknoloji›fl›¤›nda yenileyen bir e¤itim program›,akredite edilmifl e¤itim kurumu ve e¤itici,hizmet sunumuyla e¤itim etkinlikleriaras›nda denge kurulmas›, e¤itim sürecininpratik ve teorik yönünün standart s›-navlar ile de¤erlendirilmesi, rotasyonlar›netkin uygulanabilmesi, çal›flma sürelerininve flartlar›n›n uluslararas› standartlardikkate al›narak düzenlenmesi,geliflime aç›k bir ortam ve bunlar› sa¤layacakfinansman deste¤i modern t›ptauzmanl›k e¤itiminin temel gereksinimleridir.Günümüzde, t›pta uzmanl›k e¤itiminiuygulayacak ve de¤erlendirecek modelinsan (Mentor) ö¤retim üyesi eksikli¤imevcuttur ve var olan sistem bu yöndeö¤retim üyesi yetifltirememektedir. Usta-ç›rakiliflkisi uzmanl›k e¤itimi sürecinietkileyen önemli bir faktördür. Uzmanl›kö¤rencisi sa¤l›k hizmeti verdi¤i s›rada birö¤retim üyesi ile birlikte karar vermelive karar verme süreci denetlenmelidir.Orta ö¤retimden yüksek ö¤retime ve t›pfakültesinden uzmanl›k e¤itimine geçifl,e¤itim sisteminin var olan sorunlar›nara¤men, merkezi s›navlar ile olabildi¤inceobjektif olarak yap›labilmektedir. Ancakyüksek ö¤retimde akademik pozisyonlar›nyeterliliklerinin belirlenmesi, bupozisyonlara yerlefltirilecek adaylar›n sahipolmas› gereken özellikler pek çokbranfl için tan›mlanm›fl de¤ildir. ‹yi doktorve iyi akademisyen kavramlar›n›n tan›mlanmas›gerekmektedir. Akademikyeterlilik ile mesleki yeterlilik kriterlerininbelirlenip uygulanmas› gerekmektedir.Gelece¤in ö¤retim üyelerinin yetifltirilmesineyönelik, ana dal e¤itimine ekolarak yüksek lisans veya bilim doktoras›derecesinde t›p doktoru bilim insan›yetifltirilmesi için düzenlemeler yap›lmal›d›r.Pratik uygulamada bir anabilim dal›kendi yan dallar› ile ilgili her türlü donan›masahip olamayabilir. Bünyesinde varolan ö¤retim üyelerinin ilgi alanlar› vekurumun alt yap›s› asgari müfltereklerikarfl›l›yor olsa da, baz› ileri teknoloji yada ileri uzmanl›k gerektiren uygulamalarher e¤itim klini¤inde bulunmayabilir.E¤itim sürecinde, kurum ve e¤itici alt