Bu konuyla ilgili olarak, eğitim politikalarını etkileyen diğer bir kurum olanDPT nın hazırlamış olduğu 4.BYKP da bu yönde bir karar almıştı. Ticaret liselerininayrı bir okul türü olmaktan çıkarıp programlarının genel liseler çerçevesindeuygulanmasını getiriyordu.Çok amaçlı okul şûra kararının alındığı 1962 de uygulamaya geçebilseydi, şuyararları sağlamış olurdu.-Öğretmen açığının azaltılması,-Eğitim-öğretimde fırsat eşitliğinin sağlanması,-Küçük yerleşim birimlerinde de her tür okul programı açılması,-Bulunduğu bölgenin istihdam ve ekonomik yapısına katkı sağlaması,-Bakanlığa daha az maliyet sağlaması,-Eğitim-öğretimde verimliliğin artması,...Dönemin eğitim hareketleriDers Geçme ve Kredi Düzeni konusunda ilk adımlar bu dönemde atılmıştı. 1962de toplanan Yedinci Şûrada sınıf geçme konusunda; “durumu elverişli okullarda dersgeçme ve kredi düzenine geçilecektir” kararı alındıktan 30 yıl sonra uygulama şansınıyakalamıştır. Yalnız üç yıllık bir zaman dilimi için. Üç yıl uygulama şansınıyakaladıktan sonra (1991-1994), altyapısı oluşturulamadığı ve bundan dolayı toplumdaoluşan olumsuz tepkiler nedeniyle yöntem terkedilerek yeniden sınıf geçme düzeninedönülmüştür.Cumhuriyetin ilk yıllarında herkese eğitim hakkı tanımak için, o zor ekonomikkoşullara karşın özellikle ortaöğretimde % 10 ların altına inmeyen yatılılık oranlarıgiderek düşmüştür. Ortaöğretimde yatılılık oranları 1963 te % 1,5’a, 1967 de yüzdebirin altına düşerek % 0,7’ye düşmüştür. Bu sonuç şûra kararları ile tam bir zıtlıkoluşturmaktadır. Hemen her şûrada eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması için yatılılıkoranlarının artırılması yönünde kararlar alınmış, fakat şûraların eğitim politikalarına etkietme gücü iktidarda bulunan hükümetlerin eğitimde fırsat eşitliğine bakışını dasergilemektedir.Hemen şunu da ekleyelim.Hükümet programları ile şûra kararları arasında zıtlıkyoktur. Kurulan hükümetler programlarına eğitimle ilgili koydukları hedefler ile şûrakararları arasında uyum vardır. Sorun, hükümetlerin asıl işlevleri olan ‘yürütme’, yaniuygulama konusunda çıkmaktadır. Hükümetler kamuoyunun geneline ilan ettikleri,programlarına, çoğu zaman uygulamayacağı halde hedefler koymaktadır. Amaçkamuoyunu tatmin etmektir. Bu dönemde kurulan hükümetlerden bazılarınınprogramları şöyledir:2.7.1962 (İnönü) Hükümet Programından:“İlköğretimde, 1970 yılına kadar,okuma çağında bulunan bütün çocuklar okuliçine alınacaktır.” 13227.10.1965 (<strong>Demirel</strong>) Hükümet Programından:“Bütün köylerin okula kavuşturulması, ilköğretim kadrosuna yeter sayıdaöğretmen yetiştirilmesi için gereken önlemler alınacaktır. ...Yetenekli köy çocuklarının1968, s. 536.132 Kazım Öztürk, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri ve Programları, Ak Yayınları, İstanbul128
öğretimini sürdürebilmesi, muhtaç durumda olanlara devletin yardım elini uzatabilmesiiçin parasız yatılı öğrenci sayısını süratle artıracağız.”“...Devlet memurları, otorite ve rehberlik noksanından, ya da çalışkan ve atılımcıelemanların teşvik edilmeyip, aksine takibata maruz bırakılmaları endişesinden, pasif veatıl duruma girmişlerdir. Tarafsız, kaliteli teknisyenler olarak kamu hizmetini başarı ileyürütmek azminde olan memur kütlesinin, partizan bir zihniyet taşıyan idarelertarafından rağbet ve itibar görmemesi, devlet dairelerinde moral çöküntüsü yaratmıştır.”“İdarenin tarafsızlığı hususundaki inancı vatandaşlar ve devlet memurlarıindinde tartışılmasına imkan olmayan bir kanaat halinde yerleştirmek, daima titizliklegözönünde bulunduracağımız bir husus olacaktır.” 133Yönetimlerin tarafsızlığı ve partizanca uygulamalar konusunda toplumun bütünkesimleri de öğretmen kitlesi de hiçbir dönemde güven ve inanç içinde olmamışlardır.Öğretmenlerin hemen her hükümet döneminde partizanca uygulamalardan rahatsızolmuşlar ve sürekli olarak bu tutumu eleştirmişlerdir. Partizanca tutumun önlenmesineyönelik alınan şûra kararları da hiçbir dönemde layıkıyla -yaşama geçirilememiştir.Bu dönemde uygulama şansını yakalayabilen şûra kararlarından birisi de özelyüksek okullarla ilgili kararlardı. Şûra kararlarına uygun olarak özel yüksekokullarçeşitli özendirici tedbirlerle desteklenmişti. Bakanlığın bu tutumu ile 1970 yılında özelyüksekokulların sayısı 40’ı aşmıştı. Bu okullarda iş gücü arz fazlalığı oluşmuş, bununyanında eğitimin niteliği de düşük düzeylerde kalmış ve bu okullar yalnızca ticarikazanç amacına yönelmişti. Bu özel yüksekokulların (ki hemen hemen bütünüyledonatım maliyeti düşük İktisadi ve İdari Bilimler Akademilerinden oluşmuştu) devletüniversitelerine devredildiği 1971 yılında kapasitelerin, tüm yüksek öğretimdeki öğrencisayısının % 30’unu bulmuştu.Özel yüksekokulların kapatılması 1971 yılında gerçekleşen ‘Askeri Muhtıra’nınetkisiyledir. 1971 Askeri Muhtırası ile eğitim anında aşağıdaki uygulamalargerçekleşmiştir:-İmam Hatip okullarının birinci kademeleri kapatıldı.-Özel yüksekokullar Anayasa Mahkemesi kararı ile kapatıldı.-Öğretmen sendikaları kapatıldı.-14.6.1973 te yürürlüğe giren Milli Eğitim Temel Kanunu’nun hükümleridoğrultusunda “Bölge Okulları” yoluyla ilköğretim 8 yıla çıkarıldı.Yine bu dönemde Türkiye’nin tanık olduğu en büyük ‘Öğretmen Eylemi’gerçekleşmişti. 15-19 Aralık 1969 da bir öğretmen sendikasınca düzenlenenTürkiye’deki bütün öğretmenlerin % 70 inin katıldığı “Büyük Öğretmen Boykotu”nun(109.000 öğretmen katılmış, 50.000 öğretmen çeşitli cezalar almıştı.) Hükümetten talepettiği 9 istekten birisi; yedi yıldır toplanamayan (1962 den beri) resmi Milli EğitimŞûrasının toplanma tarihinin ilan edilmesiydi. 134Çok Partili dönemle birlikte başlayan ABD ile işbirliği ve ABD etkisi MilliEğitim sisteminde de kendini göstermiştir. Milli Eğitim Bakanlığının önemliprojelerinin uzman ve parasal desteği yabancılara aittir. Bakanlığın -yabancılarcahazırlanan- projelerinden bazıları; 1-Georgtown İngilizce Dil programı (1955-1965),2- Genel Ortaöğretime Yabancı Dil Ders Kitapları (1968-1978), 3- Yabancı Dil133 Kazım Öztürk, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri ve Programları, AK Yayınları, İstanbul1968, s. 614, 617.134 Diğer talepleri de; yabancı uzman ve barış gönüllülerinin (ABD’li) bütün eğitimkurumlarından atılması, ekonomik talepler,eğitim öğretimle ilgili kararlardan öğretmenlerin demokratikkatılımı, gibi idi.129
- Page 1 and 2:
TCSüleyman Demirel ÜniversitesiSo
- Page 3 and 4:
İÇİNDEKİLER ...................
- Page 5 and 6:
Onaltıncı Millî Eğitim Şûras
- Page 7 and 8:
DPT :GSMH:ICA:KOSGEB:M.E.T.K.MGK:De
- Page 9 and 10:
Temel dayanak; Millî Eğitim Şûr
- Page 11 and 12:
Millî Eğitim Şûraları yasal da
- Page 13 and 14:
Millî Eğitim Şûralarının baş
- Page 15 and 16:
“Öteden beri memleketimizde bir
- Page 17 and 18:
karışmamak demektir. Türkiye Cum
- Page 19 and 20:
azılarının çok az bölümü uyg
- Page 21 and 22:
Birinci Millî Eğitim Şûrası, e
- Page 23 and 24:
yanında Köy Enstitüleri Kanunu
- Page 25 and 26:
3.Yine dikkate değer bir düşünc
- Page 27 and 28:
-Yükseköğretim görmemiş bütü
- Page 29 and 30:
kendini yönetmesi, öğrencilerin
- Page 31 and 32:
Beşinci Milli Eğitim Şûrası g
- Page 33 and 34:
5.İlköğretim müfettişliğine a
- Page 35 and 36:
11.Kız Teknik Öğretiminin amacı
- Page 37 and 38:
olanları topluma yararlı kılacak
- Page 39 and 40:
Bu yönetmelikler Talim ve Terbiye
- Page 41 and 42:
(f)Erkek Teknik Öğretmen Okulu, o
- Page 43 and 44:
konuşmasında; alınan kararların
- Page 45 and 46:
(a)Yükseköğretime hazırlamak,(b
- Page 47 and 48:
girmek için aday olma hakkı tanı
- Page 49 and 50:
Dokuzuncu Mili Eğitim Şûrası g
- Page 51 and 52:
yeteneklerinin daha belirgin olmas
- Page 53 and 54:
Teknik ve mesleki liselerin mesleğ
- Page 55 and 56:
a) Amaç :Onuncu Milli Eğitim Şû
- Page 57 and 58:
21.Örgün, Yaygın ve Çıraklık
- Page 59 and 60:
“Onbirinci Milli Eğitim Şûras
- Page 61 and 62:
7.Öğretmen yetiştirme programlar
- Page 63 and 64:
(d)Lisans ve yüksek lisans eğitim
- Page 65 and 66:
(ı)Hizmetiçi eğitim uygulamalar
- Page 67 and 68:
2.Kuram-uygulama uyuşmazlığı, O
- Page 69 and 70:
2.Sekiz yıllık mecburi öğretime
- Page 71 and 72:
Diğer akademik yöneticilerin atam
- Page 73 and 74:
59.Öğretmen istihdamında “söz
- Page 75 and 76:
3.Şûrada bu yönde bir karar alı
- Page 77 and 78: 16.Yaygın eğitim kurumlarında ç
- Page 79 and 80: 8.Eğitim yöneticiliğinde ihtisas
- Page 81 and 82: 38.Okul Öncesi Eğitimi’ne öğr
- Page 83 and 84: 1.Temel eğitim kavramı yerine “
- Page 85 and 86: Dalında ihtiyaç kalmayan ve ihtiy
- Page 87 and 88: 57.Öğrencilerin yönelmelerine ya
- Page 89 and 90: 70.Öğrenciler mezun oldukları ö
- Page 91 and 92: )Genel ortaöğretim,c)Mesleki tekn
- Page 93 and 94: 2.Önceki Şûralarda da yer alan M
- Page 95 and 96: 16.Yerel yönetimlere yetki verilme
- Page 97 and 98: 9.Genel eğitimi, teknolojik çevre
- Page 99 and 100: 43.Mesleki ve teknik öğretim kuru
- Page 101 and 102: 74.Mesleki ve teknik ortaöğretim
- Page 103 and 104: sayılı kararı ile gündem konula
- Page 105 and 106: okuma yazma bilmiyordu. Okuma yazma
- Page 107 and 108: 1942 de 4274 Sayılı Köy Okullar
- Page 109 and 110: Şûralarla hükümet programları
- Page 111 and 112: Öğretmen Arkadaş,“ T.C.Maarif
- Page 113 and 114: 1939’da ilk Şûra için İstanbu
- Page 115 and 116: uygulamaların terkedilmesidir. Ön
- Page 117 and 118: manevi değerlere bağlı, okulunu
- Page 119 and 120: u şûralarda eğitimcilerin düş
- Page 121 and 122: Yukarıdaki ifadeler şûraların e
- Page 123 and 124: Yukarıda görüldüğü üzere hed
- Page 125 and 126: Enstitüsünde uygulanmasına başl
- Page 127: Bu konuyla ilgili ulaşılan bir ve
- Page 131 and 132: 1980 lerde mahallelere kadar yapıl
- Page 133 and 134: “Planlı Dönemde saptanan sayıs
- Page 135 and 136: 1980 sonrası dönemde şûraların
- Page 137 and 138: ancak % 5,2 si yükseköğretim, %9
- Page 139 and 140: “1996-1997 öğretim yılında İ
- Page 141 and 142: u kur sistemini uygulamak istiyoruz
- Page 143 and 144: uygulamadan ilk ve ortaöğretim ka
- Page 145 and 146: uğraşan, inekleri olan ‘Ali Day
- Page 147 and 148: d. Mahrumiyet yerlerinde çalışma
- Page 149 and 150: T O P L A M 38.050 161Yukarıda 198
- Page 151 and 152: Sonuç; atıl durumda bulunan bu ok
- Page 153 and 154: Altıncı BYKP da eğitim; (1990-19
- Page 155 and 156: İslam Enstitüleri akademi haline
- Page 157 and 158: kişilerle (öğretmen ve diğer me
- Page 159 and 160: Geri dönüşümünde katma değeri
- Page 161 and 162: karşılaştırma olmalıdır. Kimi
- Page 163 and 164: “1983 yılında bu kadar net bir
- Page 165 and 166: “Milli Eğitim Şûrasının, say
- Page 167 and 168: Uygulanmakta olan Milli Eğitim pol
- Page 169 and 170: SONUÇLAR :Millî Eğitim Şûralar
- Page 171 and 172: ÖZET :Bu araştırma ile amaçlana
- Page 173 and 174: SUMMARY :The aim of this study is t
- Page 175 and 176: BİBLİYOGRAFYA :Ana Britannica, An
- Page 177 and 178: MEB, Beşinci Milli Eğitim Şûras