Liselerdeki sınıf tekrarı konusunda, Dördüncü Şûrada şu bilgiler verilmektedir:“Bugünkü liselerde normal süresi içinde öğrencilerin ancak % 35 inin başarıgösterdikleri, geri kalanının liseyi dört veya daha çok yılda bitirdikleri;” 96Dördüncü Şûrada alınan ve uygulanan bir karar; yeteneğe bağlı dersler için ilkeolarak bugün de (2000) geçerli bir çözüm bulunmuştur:“Açılacak olan yüzlerce ortaokula müzik, resim-iş, beden eğitimi ve ev işleri (evekonomisi) için haftada 3-5 saate bir öğretmen tayini imkan dahilindegörülemediğinden ve bu okullarda sözü geçen derslerin eğitsel değeri de ihmaledilemeyeceğinden fen, edebiyat ve yabancı dil bölümlerine alınacak öğrencilerinyukarıda sözü geçen ikinci branş derslerinden yalnız bir tanesinde de yetiştirilmeleriuygun görülmüştür.” 97Tek Partili Dönemde toplanan şûralarda, eğitimin bizzat uygulayıcıları olanöğretmenler ağırlıktadır. Sonraki yıllarda şûraya katılan öğretmenlerin oranlarındaazalma olmuştur. 1949 da yapılan Dördüncü Milli Eğitim Şûrası’na toplam 275 üyekatılmış, katılan üyelerin %63 ü halen derslere girerek öğretmenlik görevinisürdürmekte olan üyelerdir. Yani şûra katılımcılarının üçte biri fiili olarak öğretmenlikgörevini sürdürenlerdir. Daha sonra bu denge öğretmenler zararına bozulmuş, 1990 lıyıllarda üzerinde öğretmenlik görevi olanların toplama oranı %5 lerin altına inmiştir.B- ÇOK PARTİLİ DÖNEMDE ŞÛRALARIN EĞİTİMPOLİTİKALARINA ETKİLERİGirişÇok Partili Dönemde Şûra kararlarını da etkileyen eğitim politikasının özü veamacı, dönemin ilk hükümet programında (29.5.1950 Menderes Hükümeti Programı)yer aldığı üzere şöyledir:“14 Mayıs 98 bir devre son veren ve yeni bir devir açan ayrıcalıklı önemde tarihibir gün olarak daima anılacaktır.”“Maddi bakımdan ne kadar ilerlemiş olurlarsa olsun, milli ve ahlaki sarsılmazesaslara dayanmayan, ruhunda manevi kıymetlere yer vermeyen bir toplumun bugünkükarışık dünya şartları içinde kötü akıbetlere sürükleneceği doğaldır. Eğitim-öğretimsisteminde bu amacı göz önünde bulundurmayan, gençliğini milli karakterine veananelerine göre manevi ve insani kıymetlerle donatamayan bir memlekette ilmin veteknik bilginin yayılmış olması, bağımsız bir millet olarak yaşamanın güvencesisayılmaz.” 99Çok Partili Dönemde, Çok Partili Döneme geçiş sürecinde başlayan bir tutumbelirginleşerek sürmüştür. Bu tutum; tek parti dönemindeki alınan kararlar ve96 MEB, a.g.e. s.384.97 MEB, a.g.e. s.135.98 14 Mayıs 1950 Seçimleri ile Tek Parti Döneminin ‘tek Partisi’ Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)seçimleri kaybetmiş, Menderes’in genel başkanlığındaki Demokrat Parti (DP) seçimlerin galibi olmuş veTek Parti Dönemi sona ermişti.99 Kazım Öztürk, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri ve Programları,AK Yayınları, İstanbul1968, s. 347, 359.114
uygulamaların terkedilmesidir. Önceki eğitim yapılanmalarının bazıları terkedilmiş, bazıeğitim kurumları kapatılmış, bazıları yapı ve biçim olarak değişikliklere uğramıştır. Budönemdeki şûralarda politik etki eğitimci etkisinden daha fazla olmuştur.Tek parti döneminde bütün köylerin okula,okulların öğretmene kavuşturulmasıamacıyla kurulan ve büyük umutlar bağlanan Köy Enstitülerinin önce yapı ve işlevlerideğiştirilmiş ve 1954 te de 6234 sayılı yasa ile tamamen kapatılmışlardır. Yine 1949’ daDördüncü Şûrada alınan karara uygun olarak 1951-1952 Öğretim yılında üç yıldan dörtyıla çıkarılan liselerin öğrenim süreleri üç yıllık bir uygulamadan sonra 1953-1954Öğretim Yılından sonra yeniden üç yıla indirilmiştir. Okullardan, 1939da Birinci MilliEğitim Şûrasının yapıldığı yılda kaldırılan din dersleri, 1949 da seçmeli okutulmayabaşlanmış ve 1951-1952 öğretim yılından itibaren ilkokullarda zorunlu dersler arasınaalınmıştı.En önemli eğitim politikası değişikliği, tek parti döneminde öğretmenlere birödev olarak verilen; Cumhuriyet ilkelerini ve ideolojisini halka yayma, benimsetmegörevinin, en başta gelen görevleri olamadığı yönündeki değişikliktir. Öğretmenlerinhalka ve köylere Cumhuriyet ideolojisini yaymaları, öğretmenlerin yetiştirilmesiaşamasında bir amaç olarak verilmemiştir.İş eğitimi, üretim için eğitim anlayışında da çok partili dönemde iktidardabulunan yönetim anlayışlarının eğitime bakışı şûra kararlarını da yönlendirmişti.“Eğitimde üretime yer vermek, cumhuriyetin başlangıcında en çok üzerinde durulan birilke olmasına karşın, teknik okullarla köy enstitüleri gibi okullarda gerçekleşebilmiş vesonra,bunların bir kısmı da önceki eski hızını kaybetmiş ve giderek yavaş yavaşkaybolmuştur. ...Yeni görüş ve düşünceler, o görüş ve düşüncelerin sahipleri,belliyönetim basamaklarında bulundukları zamanlar etkili olmuş, onlar ayrıldıktan sonra buetkilerini kaybetmiştir.” 100Yukarıda değinildiği üzere, tek partili dönemde şûra kararlarına uygun olarakyetenek ve el becerilerine dayalı dersler, iş eğitimi öne çıkarılmıştır. Çok partilidönemde şûra kararlarında yine iş eğitimiyle ilgili kararlar olmasına karşın uygulamadaiş eğitiminin önemi giderek azalmıştır. Bu politika değişikliğinde,tek partili dönemineğitim yapılanmasında ayrıcalıklı bir konuma sahip, hükümetlerin ve bakanlığın önemleüzerinde durdukları -iş eğitimine dayalı- Köy Enstitüleri yapılanmasına tepkinin de payıolduğu düşünülebilir.Çok partili dönemle birlikte uygulamalı eğitim, iş eğitimi, el becerisi veyeteneğin artırılmasına yönelik derslerin ders saati sayıları azalmış hem öğrenci, hemtoplum ve bunun yanında bakanlık ve öğretmen, eğitim yöneticisi boyutunda da budersler ‘ıvır zıvır dersleri’ olarak algılanmaya başlanmıştı. Bu tutum son şûranınyapıldığı 1999’a kadar sürmüştür.Örneğin her hangi bir okulda öğrencilerin yardımıyla bir şey mi taşınacak, küçükbir onarım mı yapılacak, ne öğretmenleri ne de yöneticilerin aklına gelen ilk seçenekmatematik dersini işleyen öğrenciler değildir. Yine Türkçe dersi ya da sosyal bilgilerdersini işleyen öğrencilerden yardım almak akla ilk gelen çözüm önerisi değildir. Budurumlarda, hemen hiç duraksamadan öncelikle Beden Eğitimi dersinde olan öğrenciler,sonra müzik, iş eğitimi, resim dersini işleyen öğrenciler düşünülür. Sanki bu tutumbilinç altına yerleşmiş gibidir.Birinci Milli Eğitim Şûrasında 15 yılda Türkiye’nin öğretmen açığını kapatacağıdüşünülen Köy Enstitülerinin beş yılda yetiştirmeyi tasarladığı öğretmen sayılarıaşağıya çıkarılmıştır:100 Cavit Binbaşıoğlu, Türkiye’de Eğitim Bilimleri Tarihi, İstanbul 1995, s. 304.115
- Page 1 and 2:
TCSüleyman Demirel ÜniversitesiSo
- Page 3 and 4:
İÇİNDEKİLER ...................
- Page 5 and 6:
Onaltıncı Millî Eğitim Şûras
- Page 7 and 8:
DPT :GSMH:ICA:KOSGEB:M.E.T.K.MGK:De
- Page 9 and 10:
Temel dayanak; Millî Eğitim Şûr
- Page 11 and 12:
Millî Eğitim Şûraları yasal da
- Page 13 and 14:
Millî Eğitim Şûralarının baş
- Page 15 and 16:
“Öteden beri memleketimizde bir
- Page 17 and 18:
karışmamak demektir. Türkiye Cum
- Page 19 and 20:
azılarının çok az bölümü uyg
- Page 21 and 22:
Birinci Millî Eğitim Şûrası, e
- Page 23 and 24:
yanında Köy Enstitüleri Kanunu
- Page 25 and 26:
3.Yine dikkate değer bir düşünc
- Page 27 and 28:
-Yükseköğretim görmemiş bütü
- Page 29 and 30:
kendini yönetmesi, öğrencilerin
- Page 31 and 32:
Beşinci Milli Eğitim Şûrası g
- Page 33 and 34:
5.İlköğretim müfettişliğine a
- Page 35 and 36:
11.Kız Teknik Öğretiminin amacı
- Page 37 and 38:
olanları topluma yararlı kılacak
- Page 39 and 40:
Bu yönetmelikler Talim ve Terbiye
- Page 41 and 42:
(f)Erkek Teknik Öğretmen Okulu, o
- Page 43 and 44:
konuşmasında; alınan kararların
- Page 45 and 46:
(a)Yükseköğretime hazırlamak,(b
- Page 47 and 48:
girmek için aday olma hakkı tanı
- Page 49 and 50:
Dokuzuncu Mili Eğitim Şûrası g
- Page 51 and 52:
yeteneklerinin daha belirgin olmas
- Page 53 and 54:
Teknik ve mesleki liselerin mesleğ
- Page 55 and 56:
a) Amaç :Onuncu Milli Eğitim Şû
- Page 57 and 58:
21.Örgün, Yaygın ve Çıraklık
- Page 59 and 60:
“Onbirinci Milli Eğitim Şûras
- Page 61 and 62:
7.Öğretmen yetiştirme programlar
- Page 63 and 64: (d)Lisans ve yüksek lisans eğitim
- Page 65 and 66: (ı)Hizmetiçi eğitim uygulamalar
- Page 67 and 68: 2.Kuram-uygulama uyuşmazlığı, O
- Page 69 and 70: 2.Sekiz yıllık mecburi öğretime
- Page 71 and 72: Diğer akademik yöneticilerin atam
- Page 73 and 74: 59.Öğretmen istihdamında “söz
- Page 75 and 76: 3.Şûrada bu yönde bir karar alı
- Page 77 and 78: 16.Yaygın eğitim kurumlarında ç
- Page 79 and 80: 8.Eğitim yöneticiliğinde ihtisas
- Page 81 and 82: 38.Okul Öncesi Eğitimi’ne öğr
- Page 83 and 84: 1.Temel eğitim kavramı yerine “
- Page 85 and 86: Dalında ihtiyaç kalmayan ve ihtiy
- Page 87 and 88: 57.Öğrencilerin yönelmelerine ya
- Page 89 and 90: 70.Öğrenciler mezun oldukları ö
- Page 91 and 92: )Genel ortaöğretim,c)Mesleki tekn
- Page 93 and 94: 2.Önceki Şûralarda da yer alan M
- Page 95 and 96: 16.Yerel yönetimlere yetki verilme
- Page 97 and 98: 9.Genel eğitimi, teknolojik çevre
- Page 99 and 100: 43.Mesleki ve teknik öğretim kuru
- Page 101 and 102: 74.Mesleki ve teknik ortaöğretim
- Page 103 and 104: sayılı kararı ile gündem konula
- Page 105 and 106: okuma yazma bilmiyordu. Okuma yazma
- Page 107 and 108: 1942 de 4274 Sayılı Köy Okullar
- Page 109 and 110: Şûralarla hükümet programları
- Page 111 and 112: Öğretmen Arkadaş,“ T.C.Maarif
- Page 113: 1939’da ilk Şûra için İstanbu
- Page 117 and 118: manevi değerlere bağlı, okulunu
- Page 119 and 120: u şûralarda eğitimcilerin düş
- Page 121 and 122: Yukarıdaki ifadeler şûraların e
- Page 123 and 124: Yukarıda görüldüğü üzere hed
- Page 125 and 126: Enstitüsünde uygulanmasına başl
- Page 127 and 128: Bu konuyla ilgili ulaşılan bir ve
- Page 129 and 130: öğretimini sürdürebilmesi, muht
- Page 131 and 132: 1980 lerde mahallelere kadar yapıl
- Page 133 and 134: “Planlı Dönemde saptanan sayıs
- Page 135 and 136: 1980 sonrası dönemde şûraların
- Page 137 and 138: ancak % 5,2 si yükseköğretim, %9
- Page 139 and 140: “1996-1997 öğretim yılında İ
- Page 141 and 142: u kur sistemini uygulamak istiyoruz
- Page 143 and 144: uygulamadan ilk ve ortaöğretim ka
- Page 145 and 146: uğraşan, inekleri olan ‘Ali Day
- Page 147 and 148: d. Mahrumiyet yerlerinde çalışma
- Page 149 and 150: T O P L A M 38.050 161Yukarıda 198
- Page 151 and 152: Sonuç; atıl durumda bulunan bu ok
- Page 153 and 154: Altıncı BYKP da eğitim; (1990-19
- Page 155 and 156: İslam Enstitüleri akademi haline
- Page 157 and 158: kişilerle (öğretmen ve diğer me
- Page 159 and 160: Geri dönüşümünde katma değeri
- Page 161 and 162: karşılaştırma olmalıdır. Kimi
- Page 163 and 164: “1983 yılında bu kadar net bir
- Page 165 and 166:
“Milli Eğitim Şûrasının, say
- Page 167 and 168:
Uygulanmakta olan Milli Eğitim pol
- Page 169 and 170:
SONUÇLAR :Millî Eğitim Şûralar
- Page 171 and 172:
ÖZET :Bu araştırma ile amaçlana
- Page 173 and 174:
SUMMARY :The aim of this study is t
- Page 175 and 176:
BİBLİYOGRAFYA :Ana Britannica, An
- Page 177 and 178:
MEB, Beşinci Milli Eğitim Şûras