‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi ‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

ue.anadolu.edu.tr
from ue.anadolu.edu.tr More from this publisher
13.07.2015 Views

4PRAT‹K ‹LAÇ B‹LG‹S‹ VE ‹LAÇ fiEK‹LLER‹Amaçlar›m›zBu üniteyi tamamlad›ktan sonra;‹laç endikasyonu kavram›n› tan›mlayabilecek,‹laçlar›n kullan›m amaçlar›n› s›ralayabilecek,‹laçlar›n kullan›m alanlar›na iliflkin örnekler verebilecek,Çeflitli endikasyonlarda kullan›lan ilaçlar› s›n›fland›rabileceksiniz.Anahtar Kavramlar• Endikasyon• Hastal›k• Hastal›k Belirtileri• ‹laç Tedavisi• etken madde Örnekleri‹çerik Haritas›Pratik ‹laç Bilgisi,‹laç fiekilleri‹laçlar›nKullan›mAlanlar›• G‹R‹fi• KALP VE DAMAR S‹STEM‹ HASTALIKLARININTEDAV‹S‹NDE KULLANILAN ‹LAÇLAR• SOLUNUM S‹STEM‹ HASTALIKLARININ TEDAV‹S‹NDEKULLANILAN ‹LAÇLAR• S‹ND‹R‹M S‹STEM‹ HASTALIKLARININ TEDAV‹S‹NDEKULLANILAN ‹LAÇLAR• GEN‹TOÜR‹NER S‹STEM HASTALIKLARININTEDAV‹S‹NDE KULLANILAN ‹LAÇLAR• KAN HASTALIKLARININ TEDAV‹S‹NDE KULLANILAN‹LAÇLAR• PS‹K‹YATR‹K VE NÖROLOJ‹K S‹STEM HASTALIKLARINTEDAV‹S‹NDE KULLANILAN ‹LAÇLAR• ENDOKR‹N S‹STEM HASTALIKLARININ TEDAV‹S‹NDEKULLANILAN ‹LAÇLAR• ANALJEZ‹K, ANT‹P‹RET‹K VE ANT‹ENFLAMATUVAR‹LAÇLAR• ‹SKELET VE KAS HASTALIKLARININ TEDAV‹S‹NDEKULLANILAN ‹LAÇLAR• ‹MMÜN S‹STEM HASTALIKLARININ TEDAV‹S‹NDEKULLANILAN ‹LAÇLAR• ENFEKS‹YON HASTALIKLARININ TEDAV‹S‹NDEKULLANILAN ‹LAÇLAR• KANSER TEDAV‹S‹NDE KULLANILAN ‹LAÇLAR(ANT‹NEOPLAST‹K ‹LAÇLAR)• C‹LT HASTALIKLARININ TEDAV‹S‹NDE KULLANILAN‹LAÇLAR• KULAK - BURUN - BO⁄AZ HASTALIKLARININTEDAV‹S‹NDE KULLANILAN ‹LAÇLAR• GÖZ HASTALIKLARININ TEDAV‹S‹NDE KULLANILAN‹LAÇLAR• ANESTEZ‹K ‹LAÇLAR

‹laçlar›n Kullan›m Alanlar›G‹R‹fiBelirli bir tedavi ya da giriflim amac›yla hastaya ilaç uygulanmas›n› gerektiren belirti,durum ya da hastal›klara endikasyon ad› verilir. Bir hastal›k için çok say›dafarkl› ilaç endike olabilir. Örne¤in; hipertansiyon tedavisi için birbirlerinden farkl›mekanizmalar ile etki gösteren çeflitli ilaçlar aras›ndan seçim yap›l›r. Benzer flekildenezle olan bir hastan›n burnundaki konjesyonu gidermek üzere seçilebilecekçeflitli dekonjestan ilaçlar bulunur. Di¤er yandan, bir ilaç birden fazla hastal›¤›n tedavisiiçin endike olabilir. Örne¤in; bafll›ca endikasyonlar› epilepsi (sara) tedavisiolan karbamazepin ve sodyum valproat gibi ilaçlar, psikiyatrik bir bozukluk olanbipolar hastal›¤›n tedavisi için de kullan›l›rlar. Bromokriptin adl› ilaç, hem nörolojikbir bozukluk olan Parkinson hastal›¤›n›n, hem de endokrin bir bozukluk olanhiperprolaktineminin tedavisinde endikedir.‹laçlar›n vücutta neden olabilecekleri yan etkilerden ve birbirleri ile etkileflimlerindenkaç›nmak amac› ile tedavinin mümkün olan en az say›da ilaç ile düzenlenmesindeyarar vard›r. ‹laçlar›n endikasyonlar› d›fl›nda kullan›mlar›n›n önemlisa¤l›k sorunlar›na neden olabilece¤i unutulmamal›d›r.‹laçlar› ve onlara ait endikasyonlar› kesin s›n›rlar ile ay›rarak s›n›fland›rmak olas›de¤ildir. Bu nedenle, ilaçlar›n kullan›m alanlar›na iliflkin bu bölümü, s›k karfl›lafl›lanendikasyonlar› özetleyerek ve bu endikasyonlar›n tedavilerinde kullan›lanilaçlar› örnekleyerek iflleyece¤iz.Bir ilac›n endikasyonu, oilac›n kullan›m›n›n gereklioldu¤u hastal›klar› ya dadurumlar› ifade eden birkavramd›r.KALP VE DAMAR S‹STEM‹ HASTALIKLARININTEDAV‹S‹NDE KULLANILAN ‹LAÇLARHipertansiyon Tedavisinde Kullan›lan ‹laçlarSistemik arteriyel kan bas›nc›n›n normal s›n›rlar›n üzerinde olmas› ile belirgin birhastal›k olan hipertansiyon; zamanla kalp, beyin, böbrek ve göz gibi yaflamsalöneme sahip organlar›n damarlar›nda geri dönüflümsüz hasarlara neden olarak;akut miyokard infarktüsü, sol ventrikül yetmezli¤i, beyin damarlar›nda kanama,böbrek yetmezli¤i ve retinopati gibi sorunlara yol açar. Hipertansiyon tedavisi içinprazosin, terazosin, doksazosin gibi alfa-adrenerjik reseptör antagonistleri; propranolol,atenolol, bisoprolol, asebutolol, pindolol, metoprolol gibi beta-adrenerjikreseptör antagonistleri; rezerpin, guanetidin, guanadrel gibi adrenerjik nöron blo-

‹laçlar›n Kullan›m Alanlar›G‹R‹fiBelirli bir tedavi ya da giriflim amac›yla hastaya ilaç uygulanmas›n› gerektiren belirti,durum ya da hastal›klara endikasyon ad› verilir. Bir hastal›k için çok say›dafarkl› ilaç endike olabilir. Örne¤in; hipertansiyon tedavisi için birbirlerinden farkl›mekanizmalar ile etki gösteren çeflitli ilaçlar aras›ndan seçim yap›l›r. Benzer flekildenezle olan bir hastan›n burnundaki konjesyonu gidermek üzere seçilebilecekçeflitli dekonjestan ilaçlar bulunur. Di¤er yandan, bir ilaç birden fazla hastal›¤›n tedavisiiçin endike olabilir. Örne¤in; bafll›ca endikasyonlar› epilepsi (sara) tedavisiolan karbamazepin ve sodyum valproat gibi ilaçlar, psikiyatrik bir bozukluk olanbipolar hastal›¤›n tedavisi için de kullan›l›rlar. Bromokriptin adl› ilaç, hem nörolojikbir bozukluk olan Parkinson hastal›¤›n›n, hem de endokrin bir bozukluk olanhiperprolaktineminin tedavisinde endikedir.‹laçlar›n vücutta neden olabilecekleri yan etkilerden ve birbirleri ile etkileflimlerindenkaç›nmak amac› ile tedavinin mümkün olan en az say›da ilaç ile düzenlenmesindeyarar vard›r. ‹laçlar›n endikasyonlar› d›fl›nda kullan›mlar›n›n önemlisa¤l›k sorunlar›na neden olabilece¤i unutulmamal›d›r.‹laçlar› ve onlara ait endikasyonlar› kesin s›n›rlar ile ay›rarak s›n›fland›rmak olas›de¤ildir. Bu nedenle, ilaçlar›n kullan›m alanlar›na iliflkin bu bölümü, s›k karfl›lafl›lanendikasyonlar› özetleyerek ve bu endikasyonlar›n tedavilerinde kullan›lanilaçlar› örnekleyerek iflleyece¤iz.Bir ilac›n endikasyonu, oilac›n kullan›m›n›n gereklioldu¤u hastal›klar› ya dadurumlar› ifade eden birkavramd›r.KALP VE DAMAR S‹STEM‹ HASTALIKLARININTEDAV‹S‹NDE KULLANILAN ‹LAÇLARHipertansiyon Tedavisinde Kullan›lan ‹laçlarSistemik arteriyel kan bas›nc›n›n normal s›n›rlar›n üzerinde olmas› ile belirgin birhastal›k olan hipertansiyon; zamanla kalp, beyin, böbrek ve göz gibi yaflamsalöneme sahip organlar›n damarlar›nda geri dönüflümsüz hasarlara neden olarak;akut miyokard infarktüsü, sol ventrikül yetmezli¤i, beyin damarlar›nda kanama,böbrek yetmezli¤i ve retinopati gibi sorunlara yol açar. Hipertansiyon tedavisi içinprazosin, terazosin, doksazosin gibi alfa-adrenerjik reseptör antagonistleri; propranolol,atenolol, bisoprolol, asebutolol, pindolol, metoprolol gibi beta-adrenerjikreseptör antagonistleri; rezerpin, guanetidin, guanadrel gibi adrenerjik nöron blo-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!