‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

3. Ünite - ‹laç Etken Maddeleri79ÖzetA MAÇ1A MAÇ2‹lac›n vücut maddeleriyle olan kimyasal iliflkileriniaç›klayabilmek.‹laç molekülü, genellikle bir biyomakromoleküleba¤lanarak etki gösterir. Ba¤lanman›n gerçekleflti¤ibu k›s›mlara reseptör ad› verilir. Reseptörlerinve ilaç moleküllerinin yap›lar›, birbirlerinikarfl›layan özellikte kimyasal özellikleresahiptirler.‹laçlar›n biyofonksiyonel gruplar›n› tan›mlayabilmek.‹laçlar›n reseptöre ba¤lanmas›ndan sorumlu olaniskelet yap›ya biyofonsiyonel veya farmakoforgrup denir.A MAÇ4silin ve sefalosporin türevi β-laktam türevi bilefliken çok kullan›lan antibiyotik ilaç grubunuolufltururlar.‹laç etken maddelerinin sentezlerini aç›klayabilmek.‹laç etken maddeleri, daha basit bafllang›ç maddelerindenhareketle kimyasal reaksiyonlar uygulanaraksentez edilebilirler.A MAÇ3Belli bafll› ilaç gruplar›n› kimyasal yap›lar›nagöre s›n›fland›rabilmek.Belirli kimyasal yap›lar›n ayn› esasa dayanan farmakolojiketki gösterdikleri bilinmektedir. Arilalkilamintürevlerinden ariletilamin türevleri, sempatiksistem üzerinde etki gösterirlerken, arilpropilamintürevleri antihistaminik veya antispazmodiketkiye sahiptirler. Baz› aminoalkol esterleri,kolinerjik sistem üzerinde etkilidir baz›lar›ise lokal anastezik etki gösterirler. Arilalkanoik,salisilik ve antranilik asit türevleri nonsteroidalantienflamatuvar, analjezik veya antipiretik etkilidirler.Propandiol bileflikleri miyorölansan, propanolaminbileflikleri antihipertansif ilaç etkenmaddelerini verirler. Sülfonamit yap›s›na sahipolan de¤iflik yap›lardaki bileflikler, antibakteriyel,diüretik veya hipoglisemiyan etkilerden sorumluolabilmektedirler. Üre, açilüre veya bunlar›nbiyoizosterik yap›lar› olan farkl› halkas›z veyahalkal› bileflikler, antiepileptik, sedatif, trankilizan,hipnotik veya miyorölaksan etki gösterebilirler.Benzodiazepin bileflikleri, trankilizan etkilidirler.Trisiklik yap›ya sahip fenotiyazin, tiyoksantin,dibenzazepin veya biyoizosterik türevleri,nöroleptik veya antidepresan etkili olabilirler.Dihidropiridin türevi bileflikler, antihipertansifetkiye sahiptirler. Nitrofuran, nitroimidazol veyanitrotiyazol gibi baz› nitroheterosiklikler ve kinolonkarboksilikasit türevi pek çok bileflik antibakteriyeletki gösterir. Birçok 1-(1-imidazolil)-2-feniletan türevi bileflik antifungal etkilidir. Peni-