‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

2. Ünite - Genel ‹laç Bilgisi23Enteral Yol ‹le ‹laç Uygulama‹lac›n sindirim kanal› içine uygulanmas›na enteral uygulama ad› verilir. Enteral yolile al›nan ilaç sindirim kanal› mukozalar›ndan emilerek, kan dolafl›m›na geçer(absorbsiyon). ‹laçlar sindirim kanal›na oral, sublingual/bukkal ya da rektal yollarile uygulanabilir.En s›k kullan›lan ilaç uygulama yolu olan oral uygulama, hastan›n tablet, draje,kapsül, flurup, eliksir, posyon ve emülsiyon gibi ilaç flekillerini yutarak almas›demektir. Pratik ve ekonomik olmas› ve kiflinin kendi kendine uygulayabilmesioral uygulaman›n üstünlükleridir. Di¤er yandan mide-ba¤›rsak kanal›n› tahrifl edenya da bu kanaldaki fizyolojik s›v›lar taraf›ndan parçalanan ilaçlar›n oral yol ile uygulamas›tercih edilmez. Bilinci aç›k olmayan ya da bulant›s› ve kusmas› olan hastalardailaç oral yolla verilmez.Oral uygulama sistemik bir ilaç uygulama yolu olmakla birlikte, baz› ilaçlar mide-ba¤›rsakkanal›nda lokal etki elde etmek amac› ile de oral yoldan uygulanabilirler.Örne¤in, peptik ülser tedavisinde kullan›lan ve oral yolla al›nan ilaçlar olanantiasitler mide-ba¤›rsak kanal›ndan absorbe olmazlar; burada kalarak kanaldakiasit fazlal›¤›n› nötralize ederler.Oral yol ile uygulanan ancak lokal etki gösteren baflka ilaçlar düflününüz. SIRA S‹ZDESIRA S‹ZDE1‹laçlar›n a¤›z içine yerlefltirilerek uygulanmas›na bukkal uygulama; dilalt›naDÜfiÜNEL‹MDÜfiÜNEL‹Myerlefltirilerek oradaki kapiler damarlar taraf›ndan absorbsiyona b›rak›lmas›na sublingualuygulama ad› verilir. Bukkal uygulamada, a¤›z mukozas› üzerinde bölgeselbir etki hedefleniyorsa lokal bir uygulama söz konusu demektir. SORUAncak, ilaçlarSORUbazen sistemik etki elde etmek amac› ile de a¤›z içine yerlefltirilebilirler. ‹zosorbiddinirat, nikotin, buprenorfin gibi baz› ilaçlar sistemik etki elde etmek amac› ileD‹KKATD‹KKATsublingual ya da bukkal yoldan uygulanabilen ilaçlard›r.Lokal ilaç uygulama yollar› bölümünde de söz edildi¤i gibi, ilaçlar›n rektum içineyerlefltirilerek uygulanmas›na rektal uygulama ad› verilir.SIRARektumdaS‹ZDEya daSIRA S‹ZDEanüste bölgesel etki elde etmek amac› ile yap›lan uygulama lokal uygulamad›r.Ancak, baz› ilaçlar rektuma uygulan›p, buradaki mukozalardan absorbe edilerekAMAÇLARIMIZkendilerine özgü sistemik etkilerini olufltururlar. Rektal uygulama; bebeklerde, bulant›s›/kusmas›olan hastalarda ya da mideyi tahrifl eden ilaçlar›n verilmesi gerek-AMAÇLARIMIZti¤inde, oral yoldan ilaç uygulamas›na iyi bir alternatif olabilir. K Trimetobenzamid,‹ T A PK ‹ T A Pparasetamol, ketoprofen, indometazin gibi ilaçlar, sistemik etki elde etmek amac›ile rektal yoldan uygulanan ilaçlara örnek olarak verilebilir.TELEV‹ZYONParenteral Yol ‹le ‹laç Uygulama‹lac›n steril enjektör yard›m› ile damar ya da doku içine uygulanmas›na parenteraluygulama ad› verilir. Parenteral yol ile uygulanacak ilaçlar genellikle solüsyon, bazende süspansiyon ya da emülsiyon fleklinde haz›rlan›r. Parenteral ‹NTERNET ilaç preparatlar›steril olmal› ve vücut pH’s› olan 7.4 de¤erine eflit ya da bu de¤ere yak›n haz›rlanmal›d›r.Bu preparatlar›n izotonik ve apirojen olmalar› tercih edilir.Bulant›, kusma ve diyare gibi mide-ba¤›rsak sistemi problemleri olan ya da bilinciaç›k olmayan hastalara ilaç vermeye uygun bir yöntem olmas› ve verilen ilac›netkisinin h›zl› bafllamas› parenteral uygulaman›n üstünlükleridir. Di¤er yandan,alerji ve yan etki geliflme riskinin di¤er ilaç uygulamalar›na göre daha yüksek olmas›,hastada gerginli¤e neden olan a¤r›l› bir uygulama yolu olmas›, genellikle en-TELEV‹ZYON‹NTERNET