‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

276 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç fiekilleriyum perborat veya sodyum perkarbonat, serbest oksijen veren madde olarak %20-50 oran›nda formülasyona eklenir. Çözelti fleklinde olan protez temizleyicileri ise,sodyum klorür içeren seyreltik sodyum hipoklorit çözeltisidir.Difl tozlar›: Kullan›m› difl macunu kadar yag›n olmayan difl tozlar›, dayan›kl›,haz›rlanmalar› kolay ve maliyeti ucuz ürünlerdir. Temel olarak, afl›nd›r›c›, köpükoluflturucu, tat ve koku verici madde içerir. Afl›nd›r›c› özellikleri fazla olan difl bak›mürünleridir. Nemlendirici, su ve ba¤lay›c› veya jel oluflturucu madde bulundurmazlar.Örnek bir difl tozu formülasyonu; %96 kalsiyum karbonat, %2 sodyum laurilsülfat, %2 magnezyum peroksit ve kâfi miktar tat ve koku verici maddelerdenoluflmaktad›r.Optik ve göze uygulanan ürünler: Göz, çok hassas bir organ oldu¤u içingözde kullan›lan oküler ilaçlar kadar di¤er göze uygulanan ürünler de (günümüzdeyayg›n olarak kullan›lan lensler ve lens çözeltileri) oldukça önemlidir.Lensler; Lensler bafll›ca, kontakt lens ve intraoküler lens olmak üzere iki tiptir.Kontakt lensler genel olarak poli metil metakrilat (PMMA)’dan haz›rlan›rlar. BugünPMMA yan›s›ra hidroksi etil metakrilat (HEMA), silikon, hidrojeller ve akrilatlarkullan›lmaktad›r. Kontakt lenslerin bafll›ca kullan›m amac› görme bozuklu¤unudüzeltmektir. Ancak bu özelli¤i yan›s›ra etken madde verici sistem olarak da kullan›l›rlar.Kontakt lenslerde aran›lan özellikler, iritasyon yapmamalar›, gaz geçirebilmeleri,›slanabilmeleri, yüzeylerinde protein tutmamalar›, kontaminasyona aç›kolmamalar›, sterilizasyona dayan›kl› olmalar›d›r.Kontakt lensler: Kontakt lens kullanan hastalarda, etken maddenin etki süresiiçerisinde, göz damlalar› içindeki maddeler lensle etkileflme gösterilebilir. Bu durumdalens, önerilen süre tak›lmamal› veya tercihen koruyucu madde içermeyentek doz preparatlar› kullan›lmamal›d›r. Sert lenslerin saklanmas› ve ›slat›lmas› içinkullan›lan formüllerin, hidrofilik lensler için kullan›lmamas› gerekir. ‹lac›n gerekti-¤inde buzdolab›nda saklan›lmas› konusu hastaya hat›rlat›lmal›d›r.Intraoküler lensler; Genel olarak PMMA’dan haz›rlan›rlar. Ayr›ca HEMA, silikon,hidrojel, poliüretan, polikarbonat ve akrilat polimerler de kullan›l›r. Gözeimplante edildikleri için, enflamasyon yapmamalar›, immunojenik (ba¤›fl›kl›k meydanagetiren) reaksiyonlar›n›n çok düflük olmas›, kanserojenik olmamalar›, sterilizasyonadayan›kl› ve uzun ömürlü olmalar› istenir. Oküler sal›m sistemleri ile ilgilibirçok in vitro çal›flma ve in vivo hayvan deneyleri yap›lm›fl olmas›na ra¤menhastalar›n kullan›m›na sunulmufl preparat say›s› s›n›rl›d›r.Yapay Gözyafl› Preparatlar›: Gözyafl›n›n yetersiz olmas› ya da fizyolojik özelliklerindekibaz› bozukluklar›n bulunmas› sonucu ortaya ç›kan kuru göz hastal›¤›n›ntedavisi genellikle hastan›n yak›nmalar›n›n azalt›lmas›na yöneliktir. Bu amaçla kullan›lanpreparatlar, göz kurulu¤u tedavisinin temelini oluflturur.Yapay gözyafl› formülasyonunun, ›slat›c› özellik tafl›mas› ve epitel ile gözyafl›filminin lipit tabakas›na zarar vermeden, filmi dayan›kl› hale getirerek hastalar› rahatlat›r.Kuru göz hastal›¤›n›n tedavisi, yapay gözyafl› formülasyonlar› ile azalangözyafl›n›n yerine konmas› (Tablo 11.4), kontakt lenslerle göz yüzeyi neminin korunmas›,özgün ilaç tedavisi, mukus art›klar›n›n giderilmesi ve gözyafl› viskozitesininazalt›lmas›, gözyafl› kayb›n›n önlenmesi ve cerrahi tedavi ile mümkün olabilir.