‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

260 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç fiekilleriKendimizi S›nayal›m Yan›t Anahtar›1. a Yan›t›n›z yanl›fl ise “‹laçlar ve Haz›rlan›flAç›s›ndan Tipleri” bölümünü tekrar gözdengeçiriniz.2. c Yan›t›n›z yanl›fl ise “Müstahzar Tipleri veS›n›fland›r›lmas›” bölümünü tekrar gözdengeçiriniz.3. b Yan›t›n›z yanl›fl ise “Müstahzar Tan›m› veÖzellikleri” bölümünü tekrar gözden geçiriniz.4. e Yan›t›n›z yanl›fl ise “Müstahzar Tipleri veS›n›fland›r›lmas›” bölümünü tekrar gözdengeçiriniz.5. d Yan›t›n›z yanl›fl ise “Müstahzar Tipleri veS›n›fland›r›lmas›” bölümünü tekrar gözdengeçiriniz.6. c Yan›t›n›z yanl›fl ise “Müstahzar Patent ‹liflkisi”bölümünü tekrar gözden geçiriniz.7. b Yan›t›n›z yanl›fl ise “Müstahzar Reçete ‹liflkileri”bölümlerini tekrar gözden geçiriniz.8. a Yan›t›n›z yanl›fl ise “Müstahzar Reçete ‹liflkileri”bölümlerini tekrar gözden geçiriniz.9. e Yan›t›n›z yanl›fl ise “Müstahzarlar›n EczanedekiYerleflimi” bölümünü tekrar gözden geçiriniz.10. d Yan›t›n›z yanl›fl ise “Müstahzar Reçete ‹liflkileri”bölümünü tekrar gözden geçiriniz.S›ra Sizde Yan›t Anahtar›S›ra Sizde 1‹laçlar›n bu kadar fazla formda haz›rlanmas›n›n uygulamadakigereksinimlere dayanan çeflitli nedenleri vard›r:Stabilite (dayan›kl›l›k), uygulama kolayl›¤›, biyoyararlan›m›nartt›r›lmas›, lokal (yerel) etki sa¤lanmas›, ilac›na¤›z yoluyla kullan›lamamas›, çabuk ve fliddetli etki,depo (sürekli) etki sa¤lamak. Daha ayr›nt›l› bilgi için“‹laçlar ve Haz›rlan›fl Aç›s›ndan Tipleri” konusunu tekrarinceleyiniz.S›ra Sizde 2Bitkisel ürünlerden haz›rlanan kar›fl›m halindeki ilaçetken maddeleri ekstre, tentür, alkola, distilat halindeolabilmektedir. Ekstreler, genellikle iki flekilde haz›rlan›r:a) dekoksiyon ve b) infüzyon. “Dekoksiyon” (Lat.decoctum: kaynatma) kurutulmufl veya taze bitkisel veyahayvansal materyalin ufalanmas› ve toz edilmesindensonra belli miktar›n›n yine belli miktar su ile subanyosu üzerinde belli bir süre (ço¤unlukla yar›m saat)kaynat›lmas› ve oluflan kar›fl›m›n 40°C’ye so¤utulmas›ndansonra süzülmesi suretiyle haz›rlan›r. “‹nfüzyon”(Lat. infundire: dökmek) ise ufalanm›fl bitkisel materyalüzerine kapal› bir kap içinde kaynar su dökülerekve 5 dakika kaynar su banyosunda bekletilerek haz›rlan›r.Daha sonra dekoksiyon da oldu¤u gibi süzülür.“Tentür” (Lat. tinctura: boyamak), bitkisel, hayvansalveya kimyasal ilaç hammaddelerinin genellikle karanl›ktave s›k› kapal› kaplarda, uygun çözücülerle maserasyon(bekletme) veya perkolasyon (sürekli ak›fll› s›v›temas›) yoluyla ifllem görmesi suretiyle elde edilmektedir.“Alkola” (Lat. alcoholata), do¤al ilaç hammaddesininalkol (etanol) içinde belli bir süre maserasyonu(bekletilmesi) sonras›nda distilasyonu (dam›t›lmas›) suretiylehaz›rlanmaktad›r. “Distilat” (Lat. distillare), imbikvb. kaplarda genellikle bitkisel hammaddelerin suveya uygun bir çözücü ›s›t›lmas› ve buharlaflan bu çözücününayr› bir kapta yo¤unlaflt›r›lmas› ile elde edilmektedir.S›ra Sizde 3Müstahzarlar fiziksel tip ve farmasötik biçimlerine dörtana kategoride toplanmaktad›r: a) Kat› ilaç formlar›, b)Yar›kat› ilaç formlar›, c) S›v› ilaç formlar›, d) Gaz ilaçformlar›. Daha ayr›nt›l› bilgi için “Müstahzar Tipleri veS›n›fland›r›lmas›” konusunu tekrar inceleyiniz.