‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

254 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç fiekilleriMÜSTAHZARLARIN ECZANEDEK‹ YERLEfi‹M‹Müstahzarlar›n eczanedeki kapakl› ve caml› dolap bölmelerine yerlefltirilerek sat›flahaz›r tutulmalar› gerekmektedir. Caml› bölmeler ›fl›k ald›¤›ndan ve bazen de günefl›fl›¤›n› so¤urarak ›s›nd›¤›ndan baz› tip preparatlar›n saklanmas› için uygun olmayabilmektedir.Merhem, pomat gibi yar›-kat› ve çözelti, losyon, emülsiyon, süspansiyon,ampul, flakon gibi s›v› preparatlar›n caml› olmayan kapakl› bölmelerde saklanmas›daha uygun olacakt›r. Bu tip dolaplar eczane dolab› tasar›m›nda genellikle altk›s›mda yer almaktad›r. Caml› dolaplara konulan ilaçlar sürekli olarak eczane çal›-flanlar›n›n gözü önünde oldu¤u için yeri daha kolay ak›lda kalmaktad›r ve arananilaçlar›n daha kolay bulunmas› aç›s›ndan avantajl›d›r. Ayr›ca, eczanede bulunan ilaççeflidini sergileyerek hasta ve müflteriler üzerinde psikolojik etki yaratacakt›r. ‹nsülingibi baz› ilaçlar baz› ilaçlar buzdolab›nda saklanmal›d›r. Supozituvar ve ovül gibis›cakta erime özelli¤i tafl›yan farmasötik biçimdeki ilaçlar›n da stabilitesinin sa¤lanmas›bak›m›ndan buzdolab›nda saklanmas› uygun olacakt›r. So¤uk zincir ile tafl›nmas›gereken ilaçlarda mutlaka sat›lana kadar buzdolab›nda tutulmal› ve hastan›nda bu ilac› so¤uk bir ortam içine koyarak teslim almas› sa¤lanmal›d›r.Tablet, kapsül, draje gibi kat› formdaki ilaçlar eczanede sat›lan ilaçlar›n en büyükve en fazla çeflit içeren bölümünü içerdi¤inden bunlar caml› dolaplara yerlefltirilmelidir.Altta kalan dolaplara ›fl›kta bozulma özelli¤i tafl›yan ampul, flurup, süspansiyon,emülsiyon, çözelti, merhem, pomat, krem gibi preparatlar farmasötik flekilgruplanarak yerlefltirilmelidir. ‹laçlar›n yerlefliminde bu tür kaba gruplamadansonra tek tek ilaçlar›n yerleflmesi sa¤lanmal›d›r. Bu yerleflimde iki tür temel yaklafl›mvard›r:• ‹laç ticari adlar›na göre alfabetik yerleflim,• ‹laç endikasyon (kullan›m alanlar›) ve farmakolojik etkilerine göre yerleflim.‹laç ticari adlar›na göre yerleflim ilac›n yerinin ö¤renmesi ve bulunmas› aç›s›ndankolayl›klar sa¤layabilmektedir. Bu yerleflim meslekte henüz yeterince deneyimkazanmamam›fl ve ustalaflmam›fl eczane çal›flan› için daha uygundur. ‹laç endikasyonalanlar› ve farmakolojik etkilerine göre yerleflim deneyim kazanm›fl veustalaflm›fl eczane çal›flanlar› için daha uygundur. Bafllang›çta bir tak›m zorluklar›olmas›na karfl›n, hasta ile gelen bir reçetede yer alan ilaçlar› raflarda birbirine yak›nolarak bulma ve hastaya daha h›zl› hizmet verme gibi önemli bir avantaj› vard›r.Bu tür yerleflimde ilac›n ATC numaras›ndan (Anatomical and TherapeuticalCode) yararlanmak mümkündür ve bu kodlar Rx MediaPharma program›ndan kolayl›klabulunabilmektedir. Endikasyon alanlar›na göre gruplanm›fl ilaçlar›n kendiiçlerinde de müstahzar ticari ad›na göre s›n›fland›r›lmas› mükemmel bir yaklafl›molacakt›r. Bu durum ilaç çeflidi çok fazla olan büyük eczanelerde büyük kolayl›klarsa¤layacakt›r. ‹laçlar›n yerleflimi tercihinde inisiyatif do¤al olarak eczanenin sahibiolan ve hastaya karfl› eczanede birinci derecede sorumlu olan eczac›ya b›rak›lmal›d›r.Eczane personeli gelen hastaya en iyi hizmeti vermesi gerekti¤ini hiçunutmamal›d›r, çünkü verilen iyi hizmet eczanenin itibar›n› artt›rarak yine kendisinedönüt sa¤layacakt›r.MÜSTAHZAR-REÇETE ‹L‹fiK‹LER‹Reçete, hekimin hastas›na tedavi için verdi¤i ilaçlar› yazd›¤› ve bu ilaçlar›n uygulamabilgilerini eczac›ya iletmek üzere kulland›¤› üzerinde çeflitli notlar içeren resmibir belgedir. Di¤er bir deyiflle, hekim (veya reçete yazma yetkisi bulunan di¤erpersonel, ör: hemflire, sa¤l›k personeli) taraf›ndan eczac›ya yap›lm›fl bir talimat for-