‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

250 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç fiekillerikiyi sa¤layamamaktad›r, hatta bazen esas etken maddeye göre bunlar daha fazlayan etkiye neden olabilmektedir. Örne¤in, zaten nefrotoksik etkileri olan tetrasiklinlerinkimyasal bozunma ürünlerinin bu yan etkilerinin esas ilaç etken maddelerindendaha fazla oldu¤u anlafl›lm›flt›r. Bu nedenlerle, son kullanma tarihini geçmiflilaçlar sat›lmamal›, hasta taraf›nda da sat›n al›nmamal›d›r. Ayr›ca, evde kal›p dason kullanma tarihini geçen ilaçlar da kullan›lmamal›d›r. Eczanede son kullanmatarihini geçen ilaçlar eczanenin al›fl-verifl yapt›¤› depoya teslim edilmelidir.Yukar›da da belirtildi¤i gibi müstahzar ambalaj›n›n içinde “hasta taraf›ndanokunmas› gereken” bir prospektüs bulunmas› gereklidir. Her ne kadar prospektüslerhasta için yaz›lm›fllarsa da ço¤u prospektüs içinde hastan›n anlamakta zorlukçekti¤i veya hiç anlamad›¤› ifadeler ve sözcükler bulunabilmektedir. Mesleki terminolojiye(T›p terminolojisine) ait olan bu ifadelerin hasta taraf›ndan anlafl›lmas›-n› sa¤lamak üzere eczac› ve/veya ilac› yazan hekim yard›mc› olmal›d›r.Prospektüs içinde, ambalaj ve etiket üzerinde ilaçla ilgili yaz›l› olanlar d›fl›nda, flubilgiler yeterince ayr›nt›l› olarak alt bafll›klar halinde düzenlenmifl biçimde yer almal›d›r:• Ayr›nt›l› bileflimi (formül),• Farmakolojik özellikleri (farmakokinetik bilgiler de dahil),• Endikasyonlar›, yani ilac›n kullan›ld›¤› alanlar (detayl› olarak),• Kontrendikasyonlar›, yani ilac›n kesinlikle kullan›lmamas› gereken durumlar,• Uyar›lar/Önlemler; bu bölümde ilaçla tedaviye ait baz› uyar›lar, bebekler, çocuklar,yafll›lar (pediatrik ve geriatrik hastalar), hamileler, emzikli anneler gibi özelhasta gruplar›nda ilac›n kullan›lma özellikleri,• Yan etkiler/advers (beklenmeyen) etkiler; en s›k rastlanan yan etkiler ve yan etkiile ilgili en önemli uyar› büyük harflerle yaz›lm›fl olarak: “BEKLENMEYEN B‹R ET-K‹ GÖRÜLDÜ⁄ÜNDE DOKTORUNUZA BAfiVURUNUZ” fleklindedir,• ‹laç Etkileflmeleri ve di¤er etkileflimler (alkol, besin vb.) ile bu etkileflimlere yönelikönlemler,• Kullan›m flekli ve dozu, dozlardan birisi atland›¤›nda yap›lacak olan fleyler,• Doz afl›m› (afl›r› dozaj) durumunda ortaya ç›kacak etkiler ve bunlar›n tedavisi,• Saklama koflullar›,• Ticari takdim (sunum) flekli ve ambalaj muhtevas› (içeri¤i),• Piyasada mevcut di¤er farmasötik dozaj flekilleri.FDA ve EMA taraf›ndan ruhsat alan ilaçlar›n prospektüslerinin biraz farkl›l›k olmaklabirlikte Türkiye’deki ilaç prospektüsleri ile ayn› bilgiler içerdi¤i görülmektedir.Aradaki en önemli farkl›l›k, bu iki kurulufl taraf›nda verilen ruhsatl› ilaçlar›nprospektüsleri daha kapsaml› ve ayr›nt›l› olmas› ve alt bafll›klar›n›n biraz farkl› olmas›d›r.MÜSTAHZAR T‹PLER‹ VE SINIFLANDIRILMASIMüstahsarlar fiziksel tip ve farmasötik biçimlerine göre s›n›fland›r›labilmektedir.Buna göre bafll›ca 4 grup müstahzar s›ralanabilir:1. Kat› ilaç formlar›,2. Yar›-kat› ilaç formlar›,3. S›v› ilaç formlar›,4. Gaz ilaç formlar›.