‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

234 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç fiekillerifiekil 9.5Blister ambalajiçinde haz›rlananbaz› ilaç flekilleriCam›n d›fl›nda ambalajlama materyali olarak alüminyum gibi metaller ve porselende kullan›lmaktad›r. Alüminyum a¤›rl›kl› olarak tüp imalinde ve blister ambalajlamada(fiekil 9.5) alt folyo olarak kullan›l›r.Metal: Dayan›kl›l›¤› fazla olan bir ambalaj maddesidir. Yaprak ve tabaka halinegetirilebilir. Ifl›k geçirgenli¤i yoktur. Kimyasal olarak aktif olmas› sak›ncal› taraf›d›r.Teneke kutu fleklinden, tüp ve aerosol fleklindeki preparat kaplar›na kadar bütünfarmasötik formüller için kullan›lan bir ambalaj malzemesidir. Bu amaçla paslanmazçelik, aluminyum, kalay ve kurflun kullan›l›r.‹laçlarla metal aras›nda nadiren de olsa geçimsizlik meydana gelebilir. Ambalajkaplar›n›n üzeri bir film tabakas›yla kaplamak veya laklamak suretiyle bu problemönlenebilir.Alüminyum: Eczac›l›kta en fazla kullan›lan metal alüminyumdur. Küçük ve büyükambalaj kaplar›n›n haz›rlanmas›nda kullan›l›r. Bilhassa pomat tüpleri, bükülebilir alüminyumgöz merhemi tüpleri, draje, tablet ve supozituvar ambalajlama için kavanozdo¤rudan do¤ruya veya lâkland›ktan sonra kullan›lmaktad›r.2. Organik bileflikler:Do¤al organik maddeler aras›nda kauçuk, mantar, selüloz ve türevleri, selofansay›labilir. Sentetik organik bilefliklerin en önemli grubu plastik materyallerdir(thermoplastlar, polimer maddeler olarak da adland›r›l›rlar).Plastik materyaller, metal kaplar kadar dayan›kl›, cam kaplar gibi kimyasal olarakinert iki önemli özellik içeren ve tüp, flifle, kavanoz gibi ambalaj kaplar› içinkullan›lmaktad›r. Sterilize edilme ve etiketleme güçlü¤ü, uçucu maddeler ihtivaeden preparatlar için uygun olmama gibi mahsurlar› vard›r. Plastikler için geçirgenlik,s›zd›rma, tutma, kimyasal reaksiyon kabiliyeti ile özelliklerini kaybetme vestabilite ile ilgili biyolojik ve fizikokimyasal kontroller yapmak gerekir.Kullan›lan plastikler aras›nda polietilen, polistiren, polivinil klorür (PVC), naylonönemli yer al›r. Polietilen su buhar›na karfl› dayan›kl› oldu¤u halde, oksijen vekarbondioksit gibi gazlar için geçirgendir. Naylon tamamen aksi özelliktedir. Plastikkaplarda muhafaza edilen formüller bilhassa koku maddesi ve su kayb› aç›s›ndanuygun olmayabilir.Polimer maddeler kendi aralar›nda 2 grupta incelenirler:a. Termoset polimerler; çapraz ba¤l› polimerlerdir ve bir kere flekillendiktensonra tekrar çözerek veya eriterek flekillendirilemezler (örnek; poliüretan,Fenal-formaldorit, üre-formaldolnit, silikon).