â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
180 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç fiekillerir›n üretimi oldukça fazlad›r. Özellikle hasta aç›s›ndan bu iki grup ilaç büyük önemtafl›maktad›r. Hastaya gerekti¤i dozda ve gerekli miktarda ilaç vererek ilaç israf›azal›r ve en uygun tedavi sa¤lan›r.Spesiyaliteler (Müstahzarlar = Preparatlar = Haz›r ilaçlar): Sa¤l›k Bakanl›¤›ruhsat› ile uygun koflullardaki bir laboratuvar veya ilaç fabrikas›nda haz›rlan›p, reçeteliveya reçetesiz olarak sat›lan ve eczanede haz›r olarak bulunan ilaçlard›r.Müstahzar fleklinde haz›rlanan ilaçlar›n baz›lar›n›n farmasötik flekilleri ve k›salt›lm›flifadeleri afla¤›daki Tablo 7.1’de gösterilmifltir.Tablo 7.1Farmasötik flekillerve k›salt›lm›flifadeleriFarmasötik fiekillerAmpulDamlaDrajeEkstreFlakonKapsülKomprimeMerhemPastilPilülSolusyonSupozituvarfiurupSüspansiyonTabletTentürTozK›salt›lm›fl ‹fadesiAmp.Gtt.Dr.Ext.Flc.Caps.Compr.Ung.Past.Pil.Sol.Supp.Sir.Susp.Tab.Teint.Pulv.Raf Ömrü: ‹lac›nhaz›rlanmas›ndan sonkullan›m tarihine kadarkisüredir (Uygun koflullardasaklanan ve bozulmam›fl).Müstahzar fleklindeki ilaçlar›n kutu, etiket ve prospektüslerinde bulunmas› gerekenönemli hususlar› afla¤›da s›ralanm›flt›r:1. Müstahzar ismi, farmasötik flekli, adet veya gramaj› ya da hacmi (mL olarak),2. Formüle giren maddelerin tek tek isimleri ve miktarlar› (g veya mL olarak),3. Kullan›l›fl ve endikasyonu,4. Ruhsat sahibinin ad›, ruhsat tarih ve numaras›,5. Haz›rland›¤› yer,6. Türkiye’de perakende sat›fl fiyat›,7. Reçete ile veya reçetesiz sat›ld›¤›,8. Seri numaras› (imalat ve kontrol numaras›),9. Haz›rlanma tarihi ve son kullanma tarihi (özellikle belirli sürede kullan›l›ptüketilmesi gerekli ilaçlar için büyük önem tafl›r) ve kutusunda barkod bilgisivard›r.Müstahzar fleklindeki ilaçlar a¤z› iyi kapal› ambalajlarda, normal flartlarda genellikle3-5 y›l süre ile dayan›kl›d›r. Antibiyotikler, vitaminler, ekstreler, hormon,afl›, serum ve baz› enzim preparatlar› ile hassas (özel) yap›l› maddelerin k›sa süreiçinde kullan›lmas› gerekir. Bu tür ilaçlar›n “Son Kullanma Tarihi (Expiration Date)”ve saklama koflullar› ambalajlar›n›n üzerine yaz›lmaktad›r. Her ilac›n kimyasalyap›s›na ve farmasötik dozaj flekline göre belirli bir raf ömrü vard›r.
D‹KKATD ‹KKATSIRA S‹ZDESIRA S‹ZDE7. Ünite - Eczane Prati¤inde Temel BilgilerAMAÇLARIMIZ 181 AMAÇLARIMIZBu konu ile ilgili daha detayl› bilgiye fi. GEÇG‹L’in Farmasötik Teknolojiye K ‹ T A Bafllang›ç P (CihanMatbaac›l›k, 1991) kitab›ndan ulaflabilirsiniz.K ‹ T A PEczanelerde kodeks ve farmakope bulundurman›n avantajlar› nelerdir? TELEV‹ZYONSIRA S‹ZDETELEV‹ZYONSIRA S‹ZDE2‹laç Rehberi: Hekim ve eczac›lar›n kaynak el kitaplar›d›r. ‹laç rehberinde, etkenmaddelere ve müstahzar isimlerine göre alfabetik fihristler, müstahzar›n ismi,DÜfiÜNEL‹MDÜfiÜNEL‹M‹NTERNET‹NTERNETfarmasötik flekli, say›s› ve gramaj›-hacmi bulunur. Ayr›ca, içindeki maddelerinisimleri ve miktarlar›, kullan›l›fl› ve endikasyonu, ruhsat sahibinin SORU ad›, ruhsat tarihiSORUve numaras›, haz›rland›¤› yer, reçete ile veya reçetesiz sat›ld›¤›, seri numaras› (imalatve kontrol numaras›) ve varsa eflde¤er preparatlara ait güncel bilgiler vard›r.D‹KKATD‹KKATAyr›ca bu hizmeti internet ortam›nda yapan ve hergün güncellenen ve üyeliksistemi ile hizmet veren “RxMediaPharma@ 2010 ‹nteraktif ‹laç Bilgi Kayna¤›,www.rxmediapharma.com” ve Güncel Farmalist 2010 - SIRA Türkiye S‹ZDET›bbi ‹laçSIRA S‹ZDERehberi isimli rehberler mevcuttur.OTC (Over The Counter Drugs =Tezgâh Üstü Ürünler, Reçetesiz Sat›lanAMAÇLARIMIZ‹laçlar): Eczanelerden veya belirli ilkeler do¤rultusunda di¤er sat›fl noktalar›ndan AMAÇLARIMIZreçetesiz sat›n al›nabilen ilaçlar anlam›na gelmektedir.K ‹ T A PREÇETEReçete, hekim, veteriner hekim ve difl hekimi taraf›ndan hastal›ktan korunmak vetedavi amac›yla (profilaksi) düzenlenen bir veya birkaç ilaç içeren TELEV‹ZYON eden belgedir.Reçete, hekimin eczac›ya yaz›l› bildirisidir. Hekim, hasta ve eczac› aras›nda ba¤lant›sa¤lar. Bir reçetede hekim ve hastaya ait afla¤›daki bilgiler bulunur.• Hekimin ad›, soyad›, diploma ve varsa ihtisas numaralar›, iflyeri veya kurumbilgileri, uzmanl›k dal›, muayenehane ve ev adresleri, ‹NTERNET telefon numaras›.Hastanede muayene edilen bir hasta için reçetede ayr›ca protokol numaras›da bulunmal›d›r. Reçetenin tarihi kaydedilmeli ve hekim taraf›ndan da imzalanm›flolmal›d›r.• Reçetede, hastan›n ad›-soyad›, T.C. kimlik no’su, yafl› ve cinsiyeti de mutlakabulunmal›d›r. Çocuk reçetelerinde çocu¤un kilosunun ve yafl›n›n da bildirilmesigerekir.Genel olarak reçete dört k›s›mdan meydana gelir (fiekil 7.6).Bafllang›ç (Superscription): Reçete, latince ve frans›zca “al›n›z” anlam›na gelenRecipe ve Prenez kelimelerini temsil eden, R, Rp, P, Rx, H, ψ veya Pr iflaretlerindenbiri ile bafllar. H harfi Hippocrates’i, Rx ve ψ iflaretleri Jupiter’i hat›rlatmakgayesi ile kullan›l›r.Yaz›l›fl (Inscription): Reçetenin esas k›sm› olup ilaçlar›n farmasötik formüllerive dozlar›n› içerir. Etken madde veya maddelerin yan›nda ayr›ca yard›mc› maddelerinisim ve miktarlar›, ilac›n kullan›l›fl› ve dozu da bu k›s›mda bulunur.Yap›l›fl (Subscription): Bu k›s›mda hekim, yazd›¤› farmasötik flekil ve yap›l›-fl› hakk›nda eczac›ya talimat verir. Ayr›ca yabanc› dilde yaz›lm›fl aç›klama ve tarifler,ilaç ve hasta ile ilgili aç›klamalar veya bunlar›n k›salt›lm›fl flekilleri de bu bölümdeyer al›r.Kullan›l›fl (Instruction): Latince Signature veya Signa kelimelerinin k›salt›lm›fl›olan Sig. veya sadece S. iflaretinden sonra reçetedeki ilaçlar›n nas›l kullan›laca¤›,ne zaman ve ne kadar al›naca¤›n›n tarifleri yap›l›r. Reçete resmi dili geneldeLatincedir. Ancak, memleketimizde reçeteler, Frans›zca olarak ve ço¤unlukla okun-K ‹ T A PProfilaksi: Hastal›klar›noluflumunu veya gelifliminiönlemek amac›yla TELEV‹ZYON yap›lantedavi amaçl› giriflimler.‹NTERNET
- Page 139 and 140: 5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenm
- Page 141 and 142: 5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenm
- Page 143 and 144: 5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenm
- Page 145 and 146: 5. Ünite - ‹laçlar›n ‹stenm
- Page 148 and 149: 6PRAT‹K ‹LAÇ B‹LG‹S‹,
- Page 150 and 151: 140 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 152 and 153: 142 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 154 and 155: 144 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 156 and 157: 146 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 158 and 159: 148 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 160 and 161: 150 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 162 and 163: 152 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 164 and 165: 154 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 166 and 167: 156 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 168 and 169: 158 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 170 and 171: 160 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 172 and 173: 162 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 174 and 175: 7PRAT‹K ‹LAÇ B‹LG‹S‹,
- Page 176 and 177: 166 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 178 and 179: 168 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 180 and 181: 170 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 182 and 183: 172 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 184 and 185: 174 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 186 and 187: 176 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 188 and 189: 178 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 192 and 193: 182 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 194 and 195: 184 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 196 and 197: 186 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 198 and 199: 188 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 200 and 201: 190 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 202 and 203: 192 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 204 and 205: 8PRAT‹K ‹LAÇ B‹LG‹S‹,
- Page 206 and 207: 196 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 208 and 209: 198 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 210 and 211: 200 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 212 and 213: 202 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 214 and 215: 204 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 216 and 217: 206 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 218 and 219: 208 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 220 and 221: 210 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 222 and 223: 212 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 224 and 225: 214 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 226 and 227: 216 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 228: 218 Pratik ‹laç Bilgisi, ‹laç
- Page 231 and 232: ‹laçlar›n Saklama Koflullar›
- Page 233 and 234: 9. Ünite - ‹laçlar›n Saklama
- Page 235 and 236: 9. Ünite - ‹laçlar›n Saklama
- Page 237 and 238: 9. Ünite - ‹laçlar›n Saklama
- Page 239 and 240: 9. Ünite - ‹laçlar›n Saklama
D‹KKATD ‹KKATSIRA S‹ZDESIRA S‹ZDE7. Ünite - Eczane Prati¤inde Temel BilgilerAMAÇLARIMIZ 181 AMAÇLARIMIZBu konu ile ilgili daha detayl› bilgiye fi. GEÇG‹L’in Farmasötik Teknolojiye K ‹ T A Bafllang›ç P (CihanMatbaac›l›k, 1991) kitab›ndan ulaflabilirsiniz.K ‹ T A PEczanelerde kodeks ve farmakope bulundurman›n avantajlar› nelerdir? TELEV‹ZYONSIRA S‹ZDETELEV‹ZYONSIRA S‹ZDE2‹laç Rehberi: Hekim ve eczac›lar›n kaynak el kitaplar›d›r. ‹laç rehberinde, etkenmaddelere ve müstahzar isimlerine göre alfabetik fihristler, müstahzar›n ismi,DÜfiÜNEL‹MDÜfiÜNEL‹M‹NTERNET‹NTERNETfarmasötik flekli, say›s› ve gramaj›-hacmi bulunur. Ayr›ca, içindeki maddelerinisimleri ve miktarlar›, kullan›l›fl› ve endikasyonu, ruhsat sahibinin SORU ad›, ruhsat tarihiSORUve numaras›, haz›rland›¤› yer, reçete ile veya reçetesiz sat›ld›¤›, seri numaras› (imalatve kontrol numaras›) ve varsa eflde¤er preparatlara ait güncel bilgiler vard›r.D‹KKATD‹KKATAyr›ca bu hizmeti internet ortam›nda yapan ve hergün güncellenen ve üyeliksistemi ile hizmet veren “RxMediaPharma@ 2010 ‹nteraktif ‹laç Bilgi Kayna¤›,www.rxmediapharma.com” ve Güncel Farmalist 2010 - SIRA Türkiye S‹ZDET›bbi ‹laçSIRA S‹ZDERehberi isimli rehberler mevcuttur.OTC (Over The Counter Drugs =Tezgâh Üstü Ürünler, Reçetesiz Sat›lanAMAÇLARIMIZ‹laçlar): Eczanelerden veya belirli ilkeler do¤rultusunda di¤er sat›fl noktalar›ndan AMAÇLARIMIZreçetesiz sat›n al›nabilen ilaçlar anlam›na gelmektedir.K ‹ T A PREÇETEReçete, hekim, veteriner hekim ve difl hekimi taraf›ndan hastal›ktan korunmak vetedavi amac›yla (profilaksi) düzenlenen bir veya birkaç ilaç içeren TELEV‹ZYON eden belgedir.Reçete, hekimin eczac›ya yaz›l› bildirisidir. Hekim, hasta ve eczac› aras›nda ba¤lant›sa¤lar. Bir reçetede hekim ve hastaya ait afla¤›daki bilgiler bulunur.• Hekimin ad›, soyad›, diploma ve varsa ihtisas numaralar›, iflyeri veya kurumbilgileri, uzmanl›k dal›, muayenehane ve ev adresleri, ‹NTERNET telefon numaras›.Hastanede muayene edilen bir hasta için reçetede ayr›ca protokol numaras›da bulunmal›d›r. Reçetenin tarihi kaydedilmeli ve hekim taraf›ndan da imzalanm›flolmal›d›r.• Reçetede, hastan›n ad›-soyad›, T.C. kimlik no’su, yafl› ve cinsiyeti de mutlakabulunmal›d›r. Çocuk reçetelerinde çocu¤un kilosunun ve yafl›n›n da bildirilmesigerekir.Genel olarak reçete dört k›s›mdan meydana gelir (fiekil 7.6).Bafllang›ç (Superscription): Reçete, latince ve frans›zca “al›n›z” anlam›na gelenRecipe ve Prenez kelimelerini temsil eden, R, Rp, P, Rx, H, ψ veya Pr iflaretlerindenbiri ile bafllar. H harfi Hippocrates’i, Rx ve ψ iflaretleri Jupiter’i hat›rlatmakgayesi ile kullan›l›r.Yaz›l›fl (Inscription): Reçetenin esas k›sm› olup ilaçlar›n farmasötik formüllerive dozlar›n› içerir. Etken madde veya maddelerin yan›nda ayr›ca yard›mc› maddelerinisim ve miktarlar›, ilac›n kullan›l›fl› ve dozu da bu k›s›mda bulunur.Yap›l›fl (Subscription): Bu k›s›mda hekim, yazd›¤› farmasötik flekil ve yap›l›-fl› hakk›nda eczac›ya talimat verir. Ayr›ca yabanc› dilde yaz›lm›fl aç›klama ve tarifler,ilaç ve hasta ile ilgili aç›klamalar veya bunlar›n k›salt›lm›fl flekilleri de bu bölümdeyer al›r.Kullan›l›fl (Instruction): Latince Signature veya Signa kelimelerinin k›salt›lm›fl›olan Sig. veya sadece S. iflaretinden sonra reçetedeki ilaçlar›n nas›l kullan›laca¤›,ne zaman ve ne kadar al›naca¤›n›n tarifleri yap›l›r. Reçete resmi dili geneldeLatincedir. Ancak, memleketimizde reçeteler, Frans›zca olarak ve ço¤unlukla okun-K ‹ T A PProfilaksi: Hastal›klar›noluflumunu veya gelifliminiönlemek amac›yla TELEV‹ZYON yap›lantedavi amaçl› giriflimler.‹NTERNET