‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

1. Ünite - ‹lac›n Keflfi ve Tarihçesi9Kininin ÖyküsüAmerika k›tas›n›n keflfinden sonra, ‹spanyol gemicilerin Güney Amerika’ya seyahatleris›ras›nda, ekipte bulunan bir rahip olan Francisca Henriquez de Ribera, Cinchonaa¤açlar›n›n devrildi¤i su birikintilerinde di¤er su birikintilerinden farkl› olarak sivrisineklerinüremedi¤ini gözlemlemifltir. Ayr›ca, burada yaflayan yerlilerin Cinchonakabuklar›n› s›tma tedavisinde ve atefl düflürmede kulland›klar›n› görmüfltür. Dönüfltebitki kabuklar›n› Avrupa’ya getirmifl ve ‹ngiltere Kraliçesi’ne sunmufltur. 1677 y›l›ndaFarmakope kay›tlar›na giren bu bitkinin etken maddesi olan kinin, iki yüzy›l sonrasaf olarak izole edilip kullan›lmaya bafllanm›fl, kimyasal yap›s› ise çok daha sonra ayd›nlat›labilmifltir.fiekil 1.3Kininden hareketlemeflokin veklorokiningelifltirilmesi.KininHOHNHN CF 3CF 3MeflokinKlorokinDaha çarp›c› bir örnek, flekil 1.4’de gösterilen tübokürarin ile ilgilidir. Tübokürarin,nöromüsküler bloke edici bir maddedir. Afrika’da yerli halk aras›nda ok zehiriolarak kullan›lan bitki ekstrelerinin ana maddesini oluflturmaktad›r. Yap›s› oldukçakarmafl›kt›r ve sentezi de rasyonel de¤ildir. Ancak sentetik olarak elde edilendekametonyum ve süksinilkolin, ilaç olarak kullan›lan iki önemli ilaç maddesinioluflturmaktad›r. Tübokürarindeki birbirine belli mesafede yerleflmifl olan ikikaterner amonyum grubu fizyolojik etkiyi ortaya ç›karan gruplard›r. Dekametonyumve süksinilkolin çok basit yap›s›yla, söz konusu yap›sal özellikleri sa¤lam›flt›r.