‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

6. Ünite - ‹laç Etkileflimleri• Hiç stabil olmayanlar: (‹nfüzyon çözeltisine kar›fl›r kar›flmaz çökelti oluflur):Diazepam (glukoz çözeltisi içinde), Fenitoin• Fazla stabil olmayanlar: (2-4 saat içinde infüzyon uygulanmal›): Ampisilin(8-12 saat de serum fizyolojik içinde stabil), Eritromisin• 6-8 saat için stabil olanlar: Benzilpenisilin, Metisilin, Diazepam, Furosemide(sadece serum fizyolojik içinde kullan›l›r)• 12 saat için stabil olanlar: Flukloksasilin, Oksitetrasiklin, Tetrasiklin• 24 saate kadar stabil olanlar: Gentamisin, Sefalosporinler, Heparin (sadeceserum fizyolojik içinde), Insulin (aktivitesinin yaklafl›k %20’sini bulundu-¤u kaba ve borular›na ba¤lanarak kaybeder)• Fotosensitif ilaçlar: Amfoterisin, Dakarbazin, Sodium nitroprusside• Solüsyon içinde 6 saat sonras›nda bile infüzyon uygulanamayan ilaçlar:Sefaloridin, Kolistin145Tablo 6.2Serum fizyolojik veglukoz içindeki ilaçlar›nstabilitelerire koflullar›ndan gelen di¤er fiziksel etmenler (s›cakl›k, ›fl›k gibi) de katk›dabulunurlar. Tablo 6.2 baz› ilaçlar›n infüzyon çözeltileri içindeki stabilitelerinivermektedir.Bu tip etkileflimler afla¤›da belirtilen genel ilkeler uygulanarak önleyebilmektedir:• Glukoz (dekstroz) ya da serum fizyolojik infüzyon çözeltilerine rastgele ilaçilave edilmemelidir. E¤er mutlaka ilave edilecekse, bu çözeltilerdeki ilaç stabilitelerihakk›nda önceden sa¤l›kl› bilgi edinilmelidir. Tablo 2 de baz› ilaçlar›nserum fizyolojik ve glukoz içindeki stabilite süreleri görülmektedir.• Müstahzar›n prospektüsünde yer alan intravenöz injeksiyona iliflkin özeluyar›lar (e¤er varsa) mutlaka okunmal›, ayr›ca ilac›n intravenöz uygulamaiçin uygunlu¤u kontrol edilmelidir. Örne¤in, dopamin ve dobutamin alkaliçözeltilerde biribiri ile kar›flt›r›lmamal›d›r.• ‹laç, infüzyon çözeltisine kat›ld›ktan sonra bu çözelti gözle görülen de¤iflimler(bulan›kl›k, çökme, renk de¤iflimi vb.) için mutlaka kontrol edilmelidir.Ancak, bu tür fiziksel de¤iflimlerin görülmemesi etkileflme olmad›¤› anlam›-na gelmemektedir• ‹ntravenöz çözeltiler uygulanacaklar› zaman taze haz›rlanmal›d›r. Ancak potasyumklorür, lignokain (lidokain), metronidazol ve klormetiazol (klometiazol)için bu kural gerekli de¤ildir.• ‹ki ilac›n ayn› anda infüze edilmesi mutlak gerekliyse ve farmasötik etkileflmebiliniyorsa iki ayr› infüzyon seti haz›rlanmal›, farkl› vücut noktalar›ndanve hatta mümkün olabiliyorsa farkl› zaman dilimlerinde infüze edilmelidir.• E¤er infüzyon çözeltisine kat›larak hastaya verilmesi düflünülen ilaçlar aras›ndafarmasötik etkileflim önceden biliniyorsa, ilaçlardan birisi intravenöz bolusinjeksiyonla uygulanabilir. Ayr›ca, ilaçlardan birisi için ani etki gerekli de¤ilse,intramusküler, oral yol gibi farkl› uygulama biçimleri kullan›labilir.‹ntravenöz infüzyon s›ras›nda oluflabilecek farmasötik etkileflimler SIRA hangi S‹ZDE tedbirler ile önlenebilir?Farmakokinetik EtkileflimlerDÜfiÜNEL‹MFarmakokinetik etkileflmeler s›ras›nda bir ilaç di¤erinin absorbsiyon, da¤›l›m, metabolizmaveya eliminasyonunu etkileyerek vücuttaki düzeylerini SORU dolay›s›yla etkinli¤inide¤ifltirmektedir. Bu etkileflme düzeylerinin bafl harfleri al›narak buna “AD-ME tipi” etkileflme de denmektedir.D‹KKAT3SIRA S‹ZDEDÜfiÜNEL‹MSORUD‹KKATSIRA S‹ZDESIRA S‹ZDEAMAÇLARIMIZ AMAÇLARIMIZ